เกลเดอร์ลันด์ (ดัตช์: Gelderland) เป็นจังหวัดในประเทศเนเธอร์แลนด์ ตั้งอยู่ตอนกลาง-ตะวันออกของประเทศ มีมาตั้งแต่จักรวรรดิโรมัน เมืองหลักของจังหวัดชื่อเมืองอาร์เนม มีเมืองสำคัญอื่นเช่นเมืองไนเมเคินและอาเพลโดร์นที่มีขนาดใกล้เคียงกัน จังหวัดเกลเดอร์ลันด์เป็นจังหวัดที่มีพื้นที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ มีพื้นที่ราว 5,136 ตารางกิโลเมตรโดยมีผืนน้ำ 169 ตารางกิโลเมตร มีประชากร 2,084,478 คนเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2019
ตำนานพื้นบ้านเล่าว่า ราว ค.ศ. 878 ขุนนางแห่งพอนต์นามว่า วิชาร์ด และลูโพลด์ ได้ต่อสู้กับมังกรไฟและได้ใช้หอกแทงมังกรร้าย ก่อนมังกรจะสิ้นใจได้ส่งเสียงคำรามเป็นครั้งสุดท้ายซ้ำๆว่า "เกลเรอ เกลเรอ" ขุนนางทั้งสองได้สถาปนาเมืองใหม่ขึ้นเพื่อเป็นการรำลึกถึงวีรกรรมครั้งนี้ชื่อ เมืองเกลเดิร์น (ซึ่งปัจจุบันอยู่ในประเทศเยอรมนี ใกล้ชายแดนประเทศเนเธอร์แลนด์) เมืองนี้ได้เป็นที่มาของการตั้งชื่อเคานต์เกลเดอร์ส ในเนเธอร์แลนด์ ซึ่งอยู่ภายใต้การปกครองของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ปรากฎในหลักฐานทางประวัติศาสตร์ครั้งแรกในบันทึกของเจราร์ดที่ 3 แห่งวาสเซินเบิร์กเมื่อปี ค.ศ. 1096
ต่อมา เคานต์เกลเดอร์สขยายใหญ่ขึ้นจากการผนวกรวมกับเคานต์ซุตเพนผ่านการแต่งงานของขุนนางผู้ครองแคว้น ทำให้เกลเดอร์สมีอิทธิพลยิ่งใหญ่ตามแถบแม่น้ำไรน์ แม่น้ำวาล แม่น้ำเมิซ และแม่น้ำไอส์เซิล จึงเป็นเคานต์ที่มีความสำคัญในยุคกลาง เป็นแหล่งผลประโยชน์ที่สำคัญของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์
หลังจากนั้น เคานต์ได้ผนวกรวมกับเมืองไนเมเคิน ยกระดับขึ้นเป็นดัชชีเมื่อปี ค.ศ. 1339 ด้วยการสถาปนาของจักรพรรดิลูทวิชที่ 4 มีศูนย์กลางการปกครองอยู่ที่เมืองยือริช (Jülich) ต่อมาเมื่อดัชชีเบอร์กันดีเรืองอำนาจขึ้นในแถบนี้ ดัชชีเกลเดอร์สกลับไม่ยอมตกอยู่ใต้อำนาจของเบอร์กันดี แต่ในที่สุดต้องมาตกอยู่ใต้การปกครองของเบอร์กันดีที่ตกเป็นของราชวงศ์ฮาพส์บวร์คเมื่อจักรพรรดิคาร์ลที่ 5 บีบบังคับให้เจ้านครต้องยกเมืองให้เมื่อปี ค.ศ. 1543
ดัชชีเกลเดอร์สเข้าร่วมกับสาธารณรัฐดัตช์ในการปฏิวัติต่อต้านการปกครองของพระเจ้าเฟลิเปที่ 2 แห่งสเปน จนได้รับเอกราชในปี ค.ศ. 1648 หลังจากนั้น ถูกพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศสยึดครองเป็นระยะเวลาสั้นๆในปี ค.ศ. 1672 และเมืองหลวงของดัชชี คือ เกลเดิร์น ตกเป็นของปรัสเซียในปี ค.ศ. 1713 ต่อมาเมื่อจักรพรรดินโปเลียนยึดครองเนเธอร์แลนด์ในช่วง ค.ศ. 1795 เกลเดอร์สตกเป็นของฝรั่งเศสโดยปริยาย ก่อนที่จะได้รับอิสรภาพอีกครั้งเมื่อจักรวรรดิฝรั่งเศสล่มสลายเมื่อจักรพรรดินโปเลียนแพ้สงครามและเนเธอร์แลนด์มีการก่อตั้งเป็นราชอาณาจักรอย่างเป็นทางการในปี ค.ศ. 1815 ซึ่งเกลเดอร์สได้กลายเป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศนับตั้งแต่นั้น
เนเธอร์แลนด์ถูกเยอรมนียึดครองในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 และช่วงท้ายสงคราม ทหารพลร่มของฝ่ายสัมพันธมิตรได้ต่อสู้กับทหารนาซี เยอรมนีอย่างดุเดือดที่ยุทธการที่อาร์เนม เป็นช่วงเวลาสำคัญที่นำมาสู่การปลดปล่อยเนเธอร์แลนด์ในสงครามโลกครั้งนี
ภูมิศาสตร์ เกลเดอร์ลันด์แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 54 เทศบาล ซึ่งสามารถแบ่งกลุ่มได้เป็น 4 กลุ่ม (COROP) ได้แก่
- กลุ่มเวลูเวอ (Veluwe)
- อาเพลโดร์น
- บาร์เนเวลด์
- เอเด
- เอลบูร์ก
- เอเป
- แอร์เมโล
- ฮาร์เดอร์ไวค์
- ฮาทเทม
- แฮร์เดอร์
- ไนเคิร์ก
- นุนสเปต
- โอลเดบรูก
- พุทเทิน
- สเคอร์เพ็นเซล
- โฟร์สท์
- วาเคินนิงเงิน
- กลุ่มตะวันตกเฉียงใต้
- อูเริน
- คูเลมบอร์ก
- เกลเดอร์มาลเซิน
- ลิงเงวาล
- มาสดรีล
- เนเดอร์-เบทูเวอ
- เนไรเนิน
- ทีล
- เวสท์มาสเอ็นวาล
- ซาลท์บอมเมล
- กลุ่มหัวมุม (Achterhoek)
- อาลเทิน
- เบร์กเคลลันด์
- บรงค์โฮรสท์
- บรูมเมิน
- ดูทินเคิม
- โลเคิม
- มงต์แฟร์ลันด์
- โอสท์เกลเรอ
- เอาเดอ ไอส์เซิลสเทร็ก
- วินเทอร์สไวค์
- ซุทเพน
- กลุ่มอาร์เนม-ไนเมเคิน
- อาร์เนม
- ไนเมเคิน
- เบิร์กเอนดาล
- เบอนิงเงิน
- ดูสบูร์ก
- ดรูเทิน
- ดุยเวิน
- เฮอเมิน
- ลิงเงวาร์ด
- โอเฟอร์เบทูเวอ
- เรนคุม
- เรเดิน
- ไรน์วาร์เดน
- โรเซนดาล
- เวสเทอร์โฟร์ท
- ไวเคิน
- เซเฟนาร์
วัฒนธรรม เกลเดอร์ลันด์มีพิพิธภัณฑ์จำนวนมากตั้งอยู่ภายในตัวจังหวัด ไม่ว่าจะเป็นพิพิธภัณฑ์อาร์เนม พิพิธภัณฑ์ฟาลค์โฮฟที่ไนเมเคิน พระราชวังเฮทโลที่อาเพลโดร์น นอกจากนี้ยังมีโรงละคร ลานคอนเสิร์ต และสนามฟุตบอลหลายแห่ง
วัฒนธรรม เกลเดอร์ลันด์มีพิพิธภัณฑ์จำนวนมากตั้งอยู่ภายในตัวจังหวัด ไม่ว่าจะเป็นพิพิธภัณฑ์อาร์เนม พิพิธภัณฑ์ฟาลค์โฮฟที่ไนเมเคิน พระราชวังเฮทโลที่อาเพลโดร์น นอกจากนี้ยังมีโรงละคร ลานคอนเสิร์ต และสนามฟุตบอลหลายแห่ง
อ้างอิง งหว, ดเกลเดอร, นด, เกลเดอร, นด, ตช, gelderland, เป, นจ, งหว, ดในประเทศเนเธอร, แลนด, งอย, ตอนกลาง, ตะว, นออกของประเทศ, มาต, งแต, กรวรรด, โรม, เม, องหล, กของจ, งหว, ดช, อเม, องอาร, เนม, เม, องสำค, ญอ, นเช, นเม, องไนเมเค, นและอาเพลโดร, นท, ขนาดใกล, เค, ยงก, เป, น. ekledxrlnd dtch Gelderland epncnghwdinpraethsenethxraelnd tngxyutxnklang tawnxxkkhxngpraeths mimatngaetckrwrrdiormn emuxnghlkkhxngcnghwdchuxemuxngxarenm miemuxngsakhyxunechnemuxnginemekhinaelaxaephlodrnthimikhnadiklekhiyngkn cnghwdekledxrlndepncnghwdthimiphunthiihythisudinpraeths miphunthiraw 5 136 tarangkiolemtrodymiphunna 169 tarangkiolemtr miprachakr 2 084 478 khnemuxeduxnphvscikayn 2019 1 ekledxrlndcnghwdkhxngenethxraelndthngtraxarmephlng oxnsaekhledxrlnd ekledxrlndkhxngphwkera thitngkhxngcnghwdekledxrlndinpraethsenethxraelndphikdphumisastr 52 04 N 5 57 E 52 06 N 5 95 E 52 06 5 95 phikdphumisastr 52 04 N 5 57 E 52 06 N 5 95 E 52 06 5 95praethsenethxraelndemuxnghlkxarenmemuxngihysudinemekhinkarpkkhrxng King s Commissionereklemins kxrnileyxphunthi phundin4 971 76 tr km 1 919 61 tr iml phunna164 75 tr km 63 61 tr iml xndbphunthithi 1prachakr 2009 phundin1 999 135 khn xndbthi 4 khwamhnaaenn400 khn tr km 1 000 khn tr iml xndbkhwamhnaaennthi 6rhs ISO 3166NL GEsasna 1999 opretsaetnt rxyla 31ormnkhathxlik rxyla 29ewbistwww gelderland nl enuxha 1 prawtisastr 2 phumisastr 3 wthnthrrm 4 wthnthrrm 5 xangxingprawtisastr aekikhtananphunbanelawa raw kh s 878 khunnangaehngphxntnamwa wichard aelaluophld idtxsukbmngkrifaelaidichhxkaethngmngkrray kxnmngkrcasinicidsngesiyngkharamepnkhrngsudthaysawa eklerx eklerx khunnangthngsxngidsthapnaemuxngihmkhunephuxepnkarralukthungwirkrrmkhrngnichux emuxngekledirn sungpccubnxyuinpraethseyxrmni iklchayaednpraethsenethxraelnd 2 emuxngniidepnthimakhxngkartngchuxekhantekledxrs inenethxraelnd sungxyuphayitkarpkkhrxngkhxngckrwrrdiormnxnskdisiththi prakdinhlkthanthangprawtisastrkhrngaerkinbnthukkhxngecrardthi 3 aehngwasesinebirkemuxpi kh s 1096txma ekhantekledxrskhyayihykhuncakkarphnwkrwmkbekhantsutephnphankaraetngngankhxngkhunnangphukhrxngaekhwn thaihekledxrsmixiththiphlyingihytamaethbaemnairn aemnawal aemnaemis aelaaemnaixsesil cungepnekhantthimikhwamsakhyinyukhklang epnaehlngphlpraoychnthisakhykhxngckrwrrdiormnxnskdisiththihlngcaknn ekhantidphnwkrwmkbemuxnginemekhin ykradbkhunepndchchiemuxpi kh s 1339 dwykarsthapnakhxngckrphrrdiluthwichthi 4 misunyklangkarpkkhrxngxyuthiemuxngyuxrich Julich txmaemuxdchchiebxrkndieruxngxanackhuninaethbni dchchiekledxrsklbimyxmtkxyuitxanackhxngebxrkndi aetinthisudtxngmatkxyuitkarpkkhrxngkhxngebxrkndithitkepnkhxngrachwngshaphsbwrkhemuxckrphrrdikharlthi 5 bibbngkhbihecankhrtxngykemuxngihemuxpi kh s 1543 3 dchchiekledxrsekharwmkbsatharnrthdtchinkarptiwtitxtankarpkkhrxngkhxngphraecaefliepthi 2 aehngsepn cnidrbexkrachinpi kh s 1648 hlngcaknn thukphraecahluysthi 14 aehngfrngessyudkhrxngepnrayaewlasninpi kh s 1672 aelaemuxnghlwngkhxngdchchi khux ekledirn tkepnkhxngprsesiyinpi kh s 1713 txmaemuxckrphrrdinopeliynyudkhrxngenethxraelndinchwng kh s 1795 ekledxrstkepnkhxngfrngessodypriyay kxnthicaidrbxisrphaphxikkhrngemuxckrwrrdifrngesslmslayemuxckrphrrdinopeliynaephsngkhramaelaenethxraelndmikarkxtngepnrachxanackrxyangepnthangkarinpi kh s 1815 sungekledxrsidklayepncnghwdhnungkhxngpraethsnbtngaetnn 3 enethxraelndthukeyxrmniyudkhrxnginchwngsngkhramolkkhrngthi 2 aelachwngthaysngkhram thharphlrmkhxngfaysmphnthmitridtxsukbthharnasi eyxrmnixyangdueduxdthiyuththkarthixarenm epnchwngewlasakhythinamasukarpldplxyenethxraelndinsngkhramolkkhrngniphumisastr aekikhekledxrlndaebngekhtkarpkkhrxngxxkepn 54 ethsbal sungsamarthaebngklumidepn 4 klum COROP idaek klumewluewx Veluwe xaephlodrn barenewld exed exlburk exep aexremol haredxriwkh hathethm aehredxr inekhirk nunsept oxledbruk phuthethin sekhxrephnesl ofrsth waekhinningengin klumtawntkechiyngit xuerin khuelmbxrk ekledxrmalesin lingengwal masdril enedxr ebthuewx enirenin thil ewsthmasexnwal salthbxmeml klumhwmum Achterhoek xalethin ebrkekhllnd brngkhohrsth brumemin duthinekhim olekhim mngtaefrlnd oxstheklerx exaedx ixsesilsethrk winethxrsiwkh suthephn klumxarenm inemekhin xarenm inemekhin ebirkexndal ebxningengin dusburk druethin duyewin ehxemin lingengward oxefxrebthuewx ernkhum eredin irnwaredn oresndal ewsethxrofrth iwekhin esefnarwthnthrrm aekikhekledxrlndmiphiphithphnthcanwnmaktngxyuphayintwcnghwd imwacaepnphiphithphnthxarenm phiphithphnthfalkhohfthiinemekhin phrarachwngehtholthixaephlodrn nxkcakniyngmiornglakhr lankhxnesirt aelasnamfutbxlhlayaehngwthnthrrm aekikhekledxrlndmiphiphithphnthcanwnmaktngxyuphayintwcnghwd imwacaepnphiphithphnthxarenm phiphithphnthfalkhohfthiinemekhin phrarachwngehtholthixaephlodrn nxkcakniyngmiornglakhr lankhxnesirt aelasnamfutbxlhlayaehngxangxing aekikh https opendata cbs nl statline CBS nl dataset 37230ned table Geldersche volksalmanak Volumes 21 22 Nijhoff amp son 1855 3 0 3 1 Gelderland Britannica com subkhnemux 13 July 2015 bthkhwamekiywkbpraeths dinaedn hruxekhtkarpkkhrxngniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmulekhathungcak https th wikipedia org w index php title cnghwdekledxrlnd amp oldid 8787577, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
