ชมพูพันธุ์ทิพย์

ชมพูพันธุ์ทิพย์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ:	Asterids
อันดับ:	Lamiales
วงศ์:	Bignoniaceae
สกุล:	Tabebuia
สปีชีส์:	T.  rosea
ชื่อทวินาม
Tabebuia rosea DC.
ชื่อพ้อง
ชื่อพ้อง Bignonia fluviatilis G.Mey. (ไม่ได้รับการยอมรับ) Couralia rosea (Bertol.) Donn.Sm. Sparattosperma roseum (Bertol.) Miers Tabebuia mexicana (Mart. ex DC.) Hemsl. Tabebuia punctatissima (Kraenzl.) Standl. Tecoma mexicana Mart. ex DC. Tecoma punctatissima Kraenzl. Tecoma rosea Bertol.

ชมพูพันธุ์ทิพย์ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Tabebuia rosea) เป็นพืชในวงศ์แคหางค่าง (Bignoniaceae) มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกากลางและอเมริกาใต้ ตั้งแต่ประเทศเม็กซิโก ไปจนถึงประเทศเวเนซุเอลา และประเทศเอกวาดอร์ เป็นต้นไม้ประจำชาติประเทศเอลซัลวาดอร์ หม่อมราชวงศ์พันธุ์ทิพย์ บริพัตรเป็นผู้นำเข้ามาปลูกในประเทศไทย เมื่อ ค.ศ. 1957 (พ.ศ. 2500)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ชมพูพันธุ์ทิพย์เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ ขนาดกลางถึงใหญ่ เรือนยอดรูปไข่หรือทรงกลม แผ่กว้างเป็นชั้น ๆ เปลือกต้นเรียบสีเทาหรือสีน้ำตาล เมื่ออายุมากเปลือกแตกเป็นร่อง กิ่งเปราะหักง่าย ใบเป็นใบประกอบรูปนิ้วมือ ใบย่อย 5 ใบ ก้านใบรวมยาว 5-30 เซนติเมตร ก้านใบย่อยยาว 0.5-2.5 เซนติเมตร ใบรูปขอบขนานหรือรูปไข่แกมรูปรี กว้าง 3-7 เซนติเมตร ยาว 7.5-16 เซนติเมตร ปลายใบแหลมหรือเรียวแหลม โคนใบมนหรือสอบ ขอบใบเรียบ แผ่นใบหนาสีเขียวเข้ม ดอกมีสีชมพูอ่อน ชมพูสดถึงสีขาว กลางดอกสีเหลือง ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกที่ปลายกิ่ง มีดอกย่อยจำนวนมาก โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดปลายแยกเป็น 5 แฉก คล้ายรูปแตร ยาว 5-7 เซนติเมตร ดอกบานเต็มที่กว้าง 5-8 เซนติเมตร มักบานพร้อมกัน ร่วงง่าย ผลเป็นผลแห้ง แตกเป็นฝักกลม ยาว 15-30 เซนติเมตร เมื่อแก่แตกเป็น 2 ซีก เมล็ดแบนสีน้ำตาล มีปีก ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดหรือตอนกิ่ง

ประโยชน์

 

ชมพูพันธุ์ทิพย์ ที่ถนนในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน

ชมพูพันธุ์ทิพย์นิยมปลูกเป็นไม้ประดับเนื่องจากมีสีดอกที่สวยงาม ใบต้มแก้เจ็บท้องหรือท้องเสีย หรือตำให้ละเอียดพอกใส่แผล ลำต้นใช้ทำฟืนและเยื่อใช้ทำกระดาษได้

ที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม ในช่วงต้นปีตั้งแต่เดือนมกราคมถึงมีนาคม ชมพูพันธุ์ทิพย์ที่ปลูกที่นั่นประมาณ 600 ต้นจะบานสะพรั่งเป็นสีชมพูงดงาม และได้มีการจัดเป็นงานเทศกาลท่องเที่ยวประจำทุกปี

อ้างอิง

1. "The Plant List: A Working List of All Plant Species". สืบค้นเมื่อ June 3, 2014.
2. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 2015-08-03.
3. "ชมพูพันธุ์ทิพย์'ม.ร.ว.พันธุ์ทิพย์ บริพัตร'นำเข้า". คมชัดลึกออนไลน์. 2013-03-08. สืบค้นเมื่อ 2020-12-02.
4. "ชมพูพันธุ์ทิพย์". www.thaigoodview.com. สืบค้นเมื่อ 2020-12-02.
5. "ชมพูพันธุ์ทิพย์.html". agkc.lib.ku.ac.th. สืบค้นเมื่อ 2020-12-02.^{[ลิงก์เสีย]}
6. พรรณพืช - ชมพูพันธุ์ทิพย์^{[ลิงก์เสีย]}
7. ชมพูพันธุ์ทิพย์
8. JJ (2015-02-01). "พาชม 'ดอกชมพูพันธุ์ทิพย์' ม.เกษตร กำแพงแสน 2559". 2Baht Travel. สืบค้นเมื่อ 2020-12-02.

แหล่งข้อมูลอื่น

•   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ชมพูพันธุ์ทิพย์
•   ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Tabebuia rosea จากวิกิสปีชีส์

• Tabebuia rosea Bignoniaceae -- World Agroforestry Centre
• Tabebuia rosea (Bertol.) DC.