ท้าววสวัตตี

ท้าวปรนิมมิตวสวัตตี หรือ ท้าววสวัตตี (อ่านว่า วะ-สะ-วัด-ตี, ในพุทธประวัติเรียกว่า พญาวสวัตดีมาร) ในพระพุทธศาสนาเป็นเทพบุตรมาร จึงถูกพระพุทธเจ้าตรัสเรียกว่า มารผู้มีบาป เป็นจอมเทพแห่งสวรรค์ชั้นปรนิมมิตวสวัตดี ที่ได้ชื่อว่าเป็นมารเพราะชอบมาผจญผู้ที่จะทำความดีต่าง ๆ

ประวัติ

 

จิตรกรรมตอนมารผจญ ศิลปะพม่า: ท้าววสวัตตีมารยกทัพมารเพื่อขัดขวางการตรัสรู้ของพระสิทธัตถะ

ในอดีตชาติเคยได้รับพุทธพยากรณ์จากพระกัสสปพุทธเจ้าว่า จะได้ตรัสรู้เป็นสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในอนาคต ท้าววสวัตตีได้ครองทิพยสมบัติอยู่ที่สวรรค์ชั้นปรนิมมิตวสวัดดี โดยสวรรค์ชั้นนี้จะมีเทพ และมารอาศัยอยู่ร่วมกัน แต่ทั้งคู่จะไม่มายุ่งกันเลย

หลังจากสมเด็จพระโคตมพุทธเจ้าพระองค์ปัจจุบัน กำลังทรงค้นพบอริยสัจ 4 และทรงกำลังจะก้าวล่วงจากอุปจารสมาธิไปถึงอัปปนาสมาธิ (ฌาน 1) มารมีความเห็นว่าพระพุทธเจ้ามาเผยแผ่พระพุทธศาสนา จะทำให้คนสำเร็จมรรคผลเข้าสู่พระนิพพานกันหมด ไม่เหลือวิญญาณไปขึ้นสวรรค์ จึงต้องยกทัพมากำราบ แต่ถูกน้ำจากมวยผมของพระธรณีพัดไป จนในที่สุดมารก็ยอมแพ้ ในภายหลังพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันทรงพยากรณ์เอาไว้ว่ามารตนนี้จะได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้าพระนามว่า พระธรรมสามีสัมพุทธเจ้า

มารเคยรบกวนงานฉลองพระธาตุของพระเจ้าอโศกมหาราช แต่ถูกพระอุปคุตเถระสร้างความอับอายโดยการจับมัดไว้ที่เขาพระสุเมรุ ภายหลังปรารถนาพุทธภูมิ และยอมเป็นศิษย์ของพระอุปคุต

อ้างอิง

1. พระพรหมคุณาภรณ์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). สวรรค์ 6. พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม
2. มหาปรินิพพานสูตร. พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๐ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๒ ทีฆนิกาย มหาวรรค
3. ความจริงบางอย่างเกี่ยวกับพระยามาร (วิชาการ.คอม) (ไทย)
4. ตำนานพระอุปคุต (ไทย)

• หนังสือปฐมสมโพธิกถา

ดูเพิ่ม

• พระอุปคุต

แหล่งข้อมูลอื่น

• เรื่องของพระอุปคุตตเถระกับพระยามาร (ไทย)
• บทความเกี่ยวกับพระยามาร (ไทย)