ปฏิวัติ คือ การเปลี่ยนแปลงหลักมูลในโครงสร้างอำนาจหรือการจัดระเบียบซึ่งเกิดขึ้นในระยะเวลาค่อนข้างสั้น
ปฏิวัติเกิดขึ้นตลอดประวัติศาสตร์มนุษย์และแปรผันหลากหลายในแง่วิธีการ ระยะเวลาและอุดมการณ์จูงใจ ผลแห่งปฏิวัติรวมถึงการเปลี่ยนแปลงสถาบันวัฒนธรรม เศรษฐกิจและสังคม-การเมืองครั้งใหญ่
มีการถกเถียงในเชิงวิชาการว่าสิ่งใดประกอบหรือไม่ประกอบเป็นปฏิวัติโดยมุ่งไปยังหลายประเด็น การศึกษาปฏิวัติยุคแรกวิเคราะห์เหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ยุโรป จากมุมมองทางจิตวิทยา เป็นหลัก แต่การตรวจสอบในภายหลังรวมถึงเหตุการณ์โลกและรวมมุมมองจากสังคมศาสตร์ หลายแขนง รวมทั้ง สังคมวิทยา และรัฐศาสตร์ ความคิดเชิงวิชาการว่าด้วยปฏิวัติหลายรุ่นได้สร้างทฤษฎีที่ขัดแย้งกันจำนวนมากและช่วยให้มีความเข้าใจปรากฏการณ์อันซับซ้อนนี้ในปัจจุบันมากขึ้น
นิยาม คำว่าปฏิวัติในภาษาอังกฤษ (revolution) มีรากศัพท์จากภาษาละตินคือ revolutio และ revolvere แปลว่า หมุนกลับ (to turn around) คำนี้มีใช้ทั่วไปในทางสังคมศาสตร์ แต่ก็มีใช้ในทางวิทยาศาสตร์เช่นกัน เช่น การปฏิวัติวิทยาศาสตร์ เป็นต้น
สารานุกรมเมอร์เรียม-เวบสเตอร์ (Merriam-Webster Encyclopedia) อธิบายว่า ปฏิวัติทางการเมืองคือการเปลี่ยนแปลงการตัดรูปแบบของการเมืองการปกครองในระดับฐานราก (fundamentally) สารานุกรมบริทานิกา คอนไซส์ (Briyanica Concise Encyclopedia) อธิบายว่าปฏิวัติในทางสังคมศาสตร์ และการเมือง คือการกระทำความรุนแรง ต่อโครงสร้าง ระบบ สถาบัน ฯลฯ ทางสังคมการเมือง ปฏิวัติทางสังคมการเมืองจะเป็นการเปลี่ยนแปลงไปจากมาตรฐานต่าง ๆ ที่สังคมการเมืองเป็นอยู่เดิม เพิ่มจัดตั้ง หรือสถานามาตรฐานของสังคมการเมืองแบบใหม่ให้เกิดขึ้น
อาริสโตเติล อธิบายการปฏิวัติทางการเมืองไว้สองประเภท ดังนี้
การเปลี่ยนแปลงจากรัฐธรรมนูญ ฉบับหนึ่งเป็นอีกฉบับหนึ่งโดยสมบูรณ์ การดัดแปรรัฐธรรมนูญที่มีอยู่เดิม โดยสรุป ปฏิวัติมีความหมายว่าการเปลี่ยนแปลงระบอบ (regime) ในทางสังคมการเมืองอาทิ วัฒนธรรมทางการเมือง อุดมการณ์ทางการเมือง เป็นต้น ปฏิวัติจึงไม่ต่างจากการเปลี่ยนกระบวนทัศน์ทางการเมือง (political paradigm) ซึ่งเกิดได้ยากกว่ารัฐประหาร ซึ่งเพียงการเปลี่ยนแปลงระบบทางการเมือง (political system) อาทิ ประมุขแห่งรัฐหรือผู้นำรัฐบาลเท่านั้น
อนึ่งปฏิวัติทางการเมืองเป็นมโนทัศน์ที่สำคัญในการอธิบายปฏิวัติสังคมในลัทธิทรอทสกี (Trotskyism)
ตัวอย่างของการปฏิวัติทางการเมืองในประวัติศาสตร์ทางการเมืองโลก คำว่าปฏิวัติถูกใช้ครั้งแรกในอังกฤษ ค.ศ. 1688 - 89 เพื่ออธิบายการที่กษัตริย์เจมส์ที่ 2 ถูกยึดอำนาจ ศัพท์ในทางสังคมศาสตร์เรียกเหตุการณ์นี้ว่า การปฏิวัติอันรุ่งโรจน์ (The Glorious Revolution) การปฏิวัติครั้งนี้ทำให้อำนาจสมบูรณ์ของกษัตริย์อังกฤษถูกถ่ายโอนมาสู่สภา ในศตวรรที่ 18 ในประเทศอเมริกาเกิดการปฏิวัติอเมริกา (The American Revolution) ซึ่งเป็นการปฏิวัติประเทศอเมริกาให้ปกครองตนเองและแยกออกจากการปกครองของอังกฤษ ใน ค.ศ. 1789 เกิดการปฏิวัติฝรั่งเศส (The French Revolution) เมื่อปัญญาชน และประชาชนนำโดยโรแบร์สปิแอร์ (Maximilien de Robespierre) ปฏิวัติการปกครองของกษัตริย์หลุยส์ที่ 16 (Louise XVI) การปฏิวัติครั้งนี้มักถูกยกย่องว่าเป็นการปฏิวัติประชาธิปไตยครั้งแรก รวมถึงเป็นการปฏิวัติครั้งแรกของโลกสมัยใหม่ด้วย ในศตวรรษที่ 20 การแพร่กระจายของลัทธิคอมมิวนิสต์ (Communism) ทำให้ประเทศจำนวนมากเกิดการปฏิวัติการปกครองโดยประชาชน (People Revolution) ขึ้นจำนวนมาก โดยเฉพาะในประเทศที่ต้องการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นสังคมนิยม/คอมมิวนิสต์ สำหรับในสังคมการเมืองไทยเกิดการปฏิวัติทางการเมืองขึ้นเพียงครั้งเดียวคือ การปฏิวัติสยาม ในวันที่24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 เป็นการปฏิวัติการปกครองโดยเปลี่ยนระบอบการปกครองจากสมบูรณาญาสิทธิราชย์ (Absolute Monachy) กลายเป็นระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข (Constitutional Monarchy) ส่วนการล้มล้างรัฐบาลในครั้งต่อมานั้นเป็นเพียงการรัฐประหาร เพราะไม่ได้ต้องการเปลี่ยนแปลงระบอบการปกครอง ทว่าเป็นเพียงการเปลี่ยนแปลงรัฐบาล ผู้นำของรัฐบาล หรือเป็นการยืดอายุของรัฐบาลอุปถัมป์อำนาจนิยม (Suzerain-Authoritarianism) ของสังคมไทยเพียงเท่านั้น
แต่ในความเห็นอีกด้านหนึ่ง กล่าวว่า การเปลี่ยนแปลงการปกครอง วันที่24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 เป็นการปฏิวัติรัฐประหาร เพราะเปลี่ยนระบอบการปกครองจากสมบูรณาญาสิทธิราชย์ (Absolute Monachy) กลายเป็นระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข (Constitutional Monarchy) อันเป็นการปฏิวัติ แต่ก็เป็นการรัฐประหาร (coup d'état) ด้วย เพราะใช้กำลังทหาร ควบคุม บังคับ ทำให้อำนาจรัฐบาลของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวสิ้นสุดลง(สำหรับฝ่ายที่ต่อต้านการปฏิวัติ) แต่กลุ่มการเมืองฝ่ายต่อต้านระบอบกษัตริย์ พยายามสร้างภาพให้เป็นเชิงบวก ว่าเป็นการปฏิวัติ หรืออภิวัฒน์ จนเรียกว่า สยามภิวัฒน์
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
ปฏ, ระว, งส, บสนก, ฐประหาร, บทความน, งต, องการเพ, มแหล, งอ, างอ, งเพ, อพ, จน, ความถ, กต, อง, ณสามารถพ, ฒนาบทความน, ได, โดยเพ, มแหล, งอ, างอ, งตามสมควร, เน, อหาท, ขาดแหล, งอ, างอ, งอาจถ, กลบออก, การเปล, ยนแปลงหล, กม, ลในโครงสร, างอำนาจหร, อการจ, ดระเบ, ยบซ, งเก. rawngsbsnkb rthprahar bthkhwamniyngtxngkarephimaehlngxangxingephuxphisucnkhwamthuktxng khunsamarthphthnabthkhwamniidodyephimaehlngxangxingtamsmkhwr enuxhathikhadaehlngxangxingxacthuklbxxkptiwti khux karepliynaeplnghlkmulinokhrngsrangxanachruxkarcdraebiybsungekidkhuninrayaewlakhxnkhangsnptiwtiekidkhuntlxdprawtisastrmnusyaelaaeprphnhlakhlayinaengwithikar rayaewlaaelaxudmkarncungic phlaehngptiwtirwmthungkarepliynaeplngsthabnwthnthrrm esrsthkicaelasngkhm karemuxngkhrngihymikarthkethiynginechingwichakarwasingidprakxbhruximprakxbepnptiwtiodymungipynghlaypraedn karsuksaptiwtiyukhaerkwiekhraahehtukarninprawtisastryuorpcakmummxngthangcitwithyaepnhlk aetkartrwcsxbinphayhlngrwmthungehtukarnolkaelarwmmummxngcaksngkhmsastrhlayaekhnng rwmthng sngkhmwithyaaelarthsastr khwamkhidechingwichakarwadwyptiwtihlayrunidsrangthvsdithikhdaeyngkncanwnmakaelachwyihmikhwamekhaicpraktkarnxnsbsxnniinpccubnmakkhun enuxha 1 niyam 2 twxyangkhxngkarptiwtithangkaremuxnginprawtisastrthangkaremuxngolk 6 3 duephim 4 xangxingniyam aekikhkhawaptiwtiinphasaxngkvs revolution miraksphthcakphasalatinkhux revolutio aela revolvere aeplwa hmunklb to turn around khanimiichthwipinthangsngkhmsastr aetkmiichinthangwithyasastrechnkn echn karptiwtiwithyasastr epntn 1 saranukrmemxreriym ewbsetxr Merriam Webster Encyclopedia xthibaywa ptiwtithangkaremuxngkhuxkarepliynaeplngkartdrupaebbkhxngkaremuxngkarpkkhrxnginradbthanrak fundamentally 2 saranukrmbrithanika khxniss Briyanica Concise Encyclopedia xthibaywaptiwtiinthangsngkhmsastr aelakaremuxng khuxkarkrathakhwamrunaerngtxokhrngsrang rabb sthabn l thangsngkhmkaremuxng ptiwtithangsngkhmkaremuxngcaepnkarepliynaeplngipcakmatrthantang thisngkhmkaremuxngepnxyuedim ephimcdtng hruxsthanamatrthankhxngsngkhmkaremuxngaebbihmihekidkhun 3 xarisotetilxthibaykarptiwtithangkaremuxngiwsxngpraephth dngni karepliynaeplngcakrththrrmnuychbbhnungepnxikchbbhnungodysmburn karddaeprrththrrmnuythimixyuedim 4 odysrup ptiwtimikhwamhmaywakarepliynaeplngrabxb regime inthangsngkhmkaremuxngxathi wthnthrrmthangkaremuxng xudmkarnthangkaremuxng epntn ptiwticungimtangcakkarepliynkrabwnthsnthangkaremuxng political paradigm sungekididyakkwarthprahar sungephiyngkarepliynaeplngrabbthangkaremuxng political system xathi pramukhaehngrthhruxphunarthbalethann 5 xnungptiwtithangkaremuxngepnmonthsnthisakhyinkarxthibayptiwtisngkhminlththithrxthski Trotskyism twxyangkhxngkarptiwtithangkaremuxnginprawtisastrthangkaremuxngolk 6 aekikhkhawaptiwtithukichkhrngaerkinxngkvs kh s 1688 89 ephuxxthibaykarthikstriyecmsthi 2 thukyudxanac sphthinthangsngkhmsastreriykehtukarnniwa karptiwtixnrungorcn The Glorious Revolution karptiwtikhrngnithaihxanacsmburnkhxngkstriyxngkvsthukthayoxnmasuspha instwrrthi 18 inpraethsxemrikaekidkarptiwtixemrika The American Revolution sungepnkarptiwtipraethsxemrikaihpkkhrxngtnexngaelaaeykxxkcakkarpkkhrxngkhxngxngkvs in kh s 1789 ekidkarptiwtifrngess The French Revolution emuxpyyachn aelaprachachnnaodyoraebrspiaexr Maximilien de Robespierre ptiwtikarpkkhrxngkhxngkstriyhluysthi 16 Louise XVI karptiwtikhrngnimkthukykyxngwaepnkarptiwtiprachathipitykhrngaerk rwmthungepnkarptiwtikhrngaerkkhxngolksmyihmdwy instwrrsthi 20 karaephrkracaykhxnglththikhxmmiwnist Communism thaihpraethscanwnmakekidkarptiwtikarpkkhrxngodyprachachn People Revolution khuncanwnmak odyechphaainpraethsthitxngkarepliynaeplngkarpkkhrxngepnsngkhmniym khxmmiwnistsahrbinsngkhmkaremuxngithyekidkarptiwtithangkaremuxngkhunephiyngkhrngediywkhux karptiwtisyam inwnthi24 mithunayn ph s 2475 epnkarptiwtikarpkkhrxngodyepliynrabxbkarpkkhrxngcaksmburnayasiththirachy Absolute Monachy klayepnrabxbprachathipityxnmiphramhakstriyepnpramukh Constitutional Monarchy swnkarlmlangrthbalinkhrngtxmannepnephiyngkarrthprahar ephraaimidtxngkarepliynaeplngrabxbkarpkkhrxng thwaepnephiyngkarepliynaeplngrthbal phunakhxngrthbal hruxepnkaryudxayukhxngrthbalxupthmpxanacniym Suzerain Authoritarianism khxngsngkhmithyephiyngethann 7 aetinkhwamehnxikdanhnung klawwa karepliynaeplngkarpkkhrxng wnthi24 mithunayn ph s 2475 epnkarptiwtirthprahar ephraaepliynrabxbkarpkkhrxngcaksmburnayasiththirachy Absolute Monachy klayepnrabxbprachathipityxnmiphramhakstriyepnpramukh Constitutional Monarchy xnepnkarptiwti aetkepnkarrthprahar coup d etat dwy ephraaichkalngthhar khwbkhum bngkhb thaihxanacrthbalkhxngphrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhwsinsudlng sahrbfaythitxtankarptiwti aetklumkaremuxngfaytxtanrabxbkstriy phyayamsrangphaphihepnechingbwk waepnkarptiwti hruxxphiwthn cneriykwa syamphiwthnduephim aekikhrthpraharxangxing aekikh Richard Pipes A Concise History of the Russian Revolution Cited by http chagala com russia pipes htm http www merriam webster com dictionary revolution http www britannica com EBchecked topic 500584 revolution Aristotle The Politics V http classics mit edu Aristotle politics 5 five html accessed 2013 4 24 phisisthikul aekwngam exksarprakxbkarbrryaywichashwithyakarsngkhmsastr mth 120 mhawithyalythrrmsastr 2550 Richard Pipes A Concise History of the Russian Revolution Cited by http chagala com russia pipes htm phisisthikul aekwngam exksarprakxbkarbrryaywichashwithyakarsngkhmsastr mth 120 mhawithyalythrrmsastr 2550 bthkhwamekiywkbkaremuxng karpkkhrxngniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmulekhathungcak https th wikipedia org w index php title ptiwti amp oldid 9559728, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
