พระอสีติมหาสาวก คือ พระสาวกผู้ใหญ่ 80 องค์ของพระพุทธเจ้า
คำว่า "อสีติมหาสาวก" เป็นคำสมาสประกอบด้วยคำ "อสีติ" และ "มหาสาวก" คำว่า "อสีติ" แปลว่า แปดสิบ ส่วน "มหาสาวก" ประกอบด้วยคำว่า "มหา" ซึ่งเป็นคุณศัพท์แปลว่า ใหญ่, มาก, สำคัญ และคำว่า "สาวก" ซึ่งเป็น คำนามกิตก์ ประกอบรูปมาจากธาตุ "สุ" (ฟัง) ลง ณฺวุ ปัจจัย สำเร็จรูปเป็น "สาวก" แปลว่า "ผู้ฟัง"
ที่มาเกณฑ์กำหนดพระมหาสาวก เนื่องจากไม่ปรากฏรายนามพระอสีติมหาสาวกในคัมภีร์ นักวิชาการสมัยหลังจึงตั้งเกณฑ์กำหนดพระอสีติมหาสาวกขึ้นเอง เช่น สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ทรงวินิจฉัยไว้ในหนังสือ "อนุพุทธประวัติ" ดังนี้
- พระภิกษุสาวก 41 องค์ที่เป็นเอตทัคคะ กำหนดเป็นเอตทัคคะก่อน
- พระสาวกสหจรแห่งเอคทัคคะ (คืออยู่กลุ่มเดียวกับเอตทัคคะ) 23 องค์
- พระสาวกในปฐมโพธิกาลคือพระยสเถระ 1 องค์
- สหจรของพระยสะ 4 องค์
รวมเป็น 69 องค์ ที่เหลืออีก 11 องค์ ทรงวินิจฉัยเลือกพระสาวกในมัชฌิมโพธิกาลและปัจฉิมโพธิกาลจนได้ครบ 80 องค์
อนึ่ง ในการเลือกพระสาวกแล้วจัดเข้า เป็นพระอสีติมหาสาวกนั้น ยังมีข้อที่น่าศึกษาเพิ่มเติมคือ เกิดมีขึ้นในยุคใด จากเหตุผลที่กล่าวมานี้ทำให้สันนิษฐานได้ว่า น่าจะมีเค้ามาตั้งแต่สมัยพุทธกาลแล้ว โดยเห็นได้จากคำเรียกที่ว่า ‘พระสาวกเถระ ผู้มีชื่อเสียง’ ซึ่งเท่าที่ระบุนามไว้ ก็เป็นอสีติมหาสาวกทั้งหมด แต่มาเด่นชัดขึ้นในยุคสมัยของพระอรรถกถาจารย์ในลังกา
ทั้งนี้เพราะธัมมปทัฏฐกถา ก็ดี สุมังคลวิลาสินี ก็ดี ซึ่งเป็นคัมภีร์ที่มีคำว่า “มหาสาวก” และ ‘อสีติมหาสาวก’ ปรากฏอยู่ล้วนเป็นคัมภีร์ที่แต่งขึ้นในลังกา หรือในยุคที่การศึกษาพระพุทธศาสนาในลังกากำลังรุ่งเรือง โดยพระอรรถกถาจารย์ผู้มีชื่อเสียงคือพระพุทธโฆษาจารย์ ผู้มีชีวิตอยู่ระหว่าง ปี พ.ศ. 900-1000 พุทธศาสนิกชนในยุคนั้นและยุคต่อมาทั้งพระและฆราวาส ต่างนิยมยกย่องในตัวพระอสีติมหาสาวกมาก คัมภีร์มหาวงศ์กล่าวว่า
พระเจ้าพุทธทาสแห่งลังกามีพระราชบุตร 8 องค์ล้วนทรงสุรภาพแกล้วกล้าการรณรงค์สงคราม ทรงขนานนามพระกุมารนั้นตามพระอัชฌาสัยของพระองค์ให้คงนามพระอสีติมหาสาวกทั้งหลาย พระเจ้าพุทธทาสองค์นี้ ได้แวดล้อมด้วยพระราชบุตรทั้งหลายอันทรงพระนามตาม พระอสีติมหาสาวกว่า สารีบุตร เป็นอาทิ พระองค์ทรงรุ่งเรืองอยู่ดูประหนึ่งว่าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ฉะนั้น
รายนาม สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ทรงวินิจฉัยรายนาม "พระสาวกผู้ใหญ่ 80 รูป" ไว้ในหนังสือพุทธานุพุทธประวัติ ดังนี้
อ้างอิงดูเพิ่ม - ชีวประวัติพุทธสาวก ประวัติพระอัจฉริยะมหาเถระเมื่อครั้งพุทธกาล เล่ม 1 จำเนียร ทรงฤกษ์ , 2542 , พิมพ์โดยสำนักปฏิบัติธรรมสวนแก้ว (สาขาวัดปากน้ำ), พิมพ์โดย สำนักพิมพ์ธรรมสภา
- เว็บไซต์ 84000
- เว็บไชต ธรรมะ เกตเวย์
พระอส, มหาสาวก, พระสาวกผ, ใหญ, องค, ของพระพ, ทธเจ, เน, อหา, ความหมาย, มา, เกณฑ, กำหนดพระมหาสาวก, รายนาม, างอ, เพ, มความหมาย, แก, ไขคำว, อส, มหาสาวก, เป, นคำสมาสประกอบด, วยคำ, อส, และ, มหาสาวก, คำว, อส, แปลว, แปดส, วน, มหาสาวก, ประกอบด, วยคำว, มหา, งเป, นค, ณศ,. phraxsitimhasawk khux phrasawkphuihy 80 xngkhkhxngphraphuththeca 1 enuxha 1 khwamhmay 2 thima 3 eknthkahndphramhasawk 4 raynam 5 xangxing 6 duephimkhwamhmay aekikhkhawa xsitimhasawk epnkhasmasprakxbdwykha xsiti aela mhasawk khawa xsiti aeplwa aepdsib swn mhasawk prakxbdwykhawa mha sungepnkhunsphthaeplwa ihy mak sakhy aelakhawa sawk sungepn khanamkitk prakxbrupmacakthatu su fng lng n wu pccy saercrupepn sawk aeplwa phufng thima aekikhkhawa xsitimhasawk immiinphraitrpidk aetpraktxyuinhnngsuxxrrthkthatang khux thmmpthtthktha sumngkhlwilasini aelaprmtththipni odyimraburaynamwamithanidbangeknthkahndphramhasawk aekikhenuxngcakimpraktraynamphraxsitimhasawkinkhmphir nkwichakarsmyhlngcungtngeknthkahndphraxsitimhasawkkhunexng echn smedcphramhasmneca krmphrayawchiryanworrs thrngwinicchyiwinhnngsux xnuphuththprawti dngni 2 phraphiksusawk 41 xngkhthiepnextthkhkha kahndepnextthkhkhakxn phrasawkshcraehngexkhthkhkha khuxxyuklumediywkbextthkhkha 23 xngkh phrasawkinpthmophthikalkhuxphraysethra 1 xngkh shcrkhxngphraysa 4 xngkhrwmepn 69 xngkh thiehluxxik 11 xngkh thrngwinicchyeluxkphrasawkinmchchimophthikalaelapcchimophthikalcnidkhrb 80 xngkhxnung inkareluxkphrasawkaelwcdekha epnphraxsitimhasawknn yngmikhxthinasuksaephimetimkhux ekidmikhuninyukhid cakehtuphlthiklawmanithaihsnnisthanidwa nacamiekhamatngaetsmyphuththkalaelw odyehnidcakkhaeriykthiwa phrasawkethra phumichuxesiyng sungethathirabunamiw kepnxsitimhasawkthnghmd aetmaednchdkhuninyukhsmykhxngphraxrrthkthacaryinlngkathngniephraathmmpthtthktha kdi sumngkhlwilasini kdi sungepnkhmphirthimikhawa mhasawk aela xsitimhasawk praktxyulwnepnkhmphirthiaetngkhuninlngka hruxinyukhthikarsuksaphraphuththsasnainlngkakalngrungeruxng odyphraxrrthkthacaryphumichuxesiyngkhuxphraphuththokhsacary phumichiwitxyurahwang pi ph s 900 1000 phuththsasnikchninyukhnnaelayukhtxmathngphraaelakhrawas tangniymykyxngintwphraxsitimhasawkmak khmphirmhawngsklawwaphraecaphuthththasaehnglngkamiphrarachbutr 8 xngkhlwnthrngsurphaphaeklwklakarrnrngkhsngkhram thrngkhnannamphrakumarnntamphraxchchasykhxngphraxngkhihkhngnamphraxsitimhasawkthnghlay phraecaphuthththasxngkhni idaewdlxmdwyphrarachbutrthnghlayxnthrngphranamtam phraxsitimhasawkwa saributr epnxathi phraxngkhthrngrungeruxngxyuduprahnungwaxngkhsmedcphrasmmasmphuththeca channraynam aekikhsmedcphramhasmneca krmphrayawchiryanworrs thrngwinicchyraynam phrasawkphuihy 80 rup iwinhnngsuxphuththanuphuththprawti dngni 3 phraxyyaoknthyyethra phrawppethra phraphththiyethra phramhanamethra phraxsschiethra phraysethra phrawimlethra phrasuphahuethra phrapunnchiethra phrakhwmptiethra phraxuruewlksspaethra phranthiksspethra phrakhyaksspethra phrasaributrethra phramhaomkhkhllana phramhaksspaethra phramhakccaynethra phraxchitethra phratissemtetyyethra phrapunnkethra phraemttkhuethra phraothtkethra phraxupsiwethra phrannthkethra phraehmka phraotethyya phrakppa phrachtuknni phraphthrawuth phraxuthya phraopsala phraomkhrach phrapingkhiya phrarathethra phrapunnmntanibutrethra phrakaluthayiethra phrannthaethra phrarahulethra phraxubaliethra phraphththiykaliokhthabutr phraxnuruththethra phraxannthethra phraphkhkhuethra phrakimphilethra phraosnokliwisethra phrarthbalethra phrapinothlpharthwachethra phramhapnthkethra phraculpnthkethra phraosnkutiknnethra phralkunthkphththiyethra phrasuphutiethra phrakngkhaerwtethra phrawkkliethra phrakunththanethra phrapilinthwcchethra phrakumarksspethra phramhaokdthita phraosphitethra phrannthkethra phramhakppina phrasakhtethra phraxupesnethra phrakhthirwniyerwtethra phrasiwliethra phraphahiyethra phraphakulethra phrathphphethra phramhaxthayiethra phraxupwanethra phraemkhiyethra phranakhitethra phracunthethra phrayoschethra phrawngkhisethra phraeslethra phramhaprntpethra phrasphiyethra phranalkethra phraxngkhulimalethraxangxing aekikh rachbnthitysthan phcnanukrm chbbrachbnthitysthan ph s 2554 phimphkhrngthi 2 krungethph rachbnthitysthan 2556 1 544 hna hna 1383 ISBN 978 616 7073 80 4 smedcphramhasmneca krmphrayawchiryanworrs xnuphuththprawti krungethph mhamkutrachwithyaly 2554 79 hna hna kh c ISBN 974 399 709 1 smedcphramhasmneca krmphrayawchiryanworrs phuththanuphuththprawti krungethph mhamkutrachwithyaly 2554 152 hna hna 146 147 duephim aekikhchiwprawtiphuththsawk prawtiphraxcchriyamhaethraemuxkhrngphuththkal elm 1 caeniyr thrngvks 2542 phimphodysankptibtithrrmswnaekw sakhawdpakna phimphody sankphimphthrrmspha ewbist 84000 ewbicht thrrma ektewyekhathungcak https th wikipedia org w index php title phraxsitimhasawk amp oldid 7247901, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม