พระเจ้าตาลูน (พม่า: သာလွန်မင်း, ออกเสียง: [θàlʊ̀ɴ]; 17 มิถุนายน 2127 – 29 สิงหาคม 2191) เป็นพระอนุชาของ พระเจ้าอโนเพตลุน และเป็นพระโอรสของ พระเจ้าสีหสุธรรมราชา หรือ เจ้าญองยาน พระโอรสของพระเจ้าบุเรงนอง กล่าวคือพระองค์เองและพระเชษฐาธิราชต่างก็เป็นพระราชนัดดาในพระเจ้าชนะสิบทิศบุเรงนอง
พระเจ้าตาลูน ทรงครองราชย์ต่อจาก พระเจ้ามินแยไดกปา ผู้เป็นพระภาติยะของพระองค์ ทรงเป็นกษัตริย์ที่ได้รับการยกย่องมากองค์หนึ่งของพม่า โดยเฉพาะในด้านศาสนาและการปกครอง ทรงจัดสวัสดิการให้ประชาชน ปรับปรุงระเบียบการปกครอง ฟื้นฟูหลักพระธรรมศาสตร์ในสมัยพุกาม ทำนุบำรุงพุทธศาสนา ได้รับการยกย่องเป็นธรรมราชา
ด้านการทหาร ทรงสามารถเกณฑ์ไพร่พลเพิ่มจาก 20,000 เป็น 400,000 ได้ และต้านทานการรุกรานจากจีนได้ในปี พ.ศ. 2180 อาณาจักรของพระองค์ครอบคลุมพม่าในปัจจุบัน (ยกเว้นยะไข่) และล้านนาทั้งหมด (กล่าวกันว่ารวมถึงล้านช้างด้วย)
อย่างไรก็ดี สิ่งที่น่าสนใจคือ ที่กล่าวกันว่าพระองค์บำรุงพระศาสนานั้น อันที่จริงก็มีความเกี่ยวพันกับการเกณฑ์ทหารและแรงงาน กล่าวคือปี ค.ศ. 1636 พระองค์จัดสอบเพื่อวัดความรู้พระไตรปิฎกสำหรับพระและเณร ซึ่งไม่เคยมีมาก่อนในประวัติศาสตร์ ทั้งนี้พระองค์ต้องการคัดแยกคนที่มาบวชเป็นพระเพียงเพราะต้องการหนีการเกณฑ์ไพร่พลออกไปเสีย เพราะโดยทั่วไปพระสงฆ์จะได้รับการยกเว้นไม่ต้องไปเป็นทหารในระบบ ผู้สืบราชบัลลังก์ต่อจากพระเจ้าตาลูนมิได้บังคับให้พระต้องสอบวัดความรู้ แต่ยังคงควบคุมกระบวนการเข้าระบบสงฆ์
พระองค์ทรงย้ายเมืองหลวงจากหงสาวดี กลับไปอังวะ ในปี พ.ศ. 2178 ซึ่งเป็นฐานอำนาจเดิมของพระบิดาและพระเชษฐาเนื่องจากหงสาวดีทรุดโทรมมาก จากผลของการศึกสมัยพระนเรศวร และถูกพวกยะไข่เผา และต้องการกลับไปยังอังวะซึ่งเป็นเมืองดั้งเดิมของชาวพม่า (หงสาวดีเดิมเป็นเมืองของชาวมอญก่อนถูกพระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้ตีแตกและย้ายเมืองหลวงมา) รัชสมัยของพระองค์เน้นการศาสนามาก จนละเลยหัวเมืองมอญ อันส่งผลให้หัวเมืองมอญกบฏในเวลาต่อมา และเมื่อปี พ.ศ. 2191 พระเจ้าตาลูนสิ้นพระชนม์ เหล่าขุนนางเลยอัญเชิญ พระเจ้าพินดาเล พระราชโอรสของพระองค์ครองราชย์ต่อไป
อ้างอิง - Hmannan Vol. 3 2003: 249–251
- Hmannan Vol. 3 2003: 143
- Hmannan Vol. 3 2003: 42
- Hmannan Vol. 3 2003: 247
- สยาดอว์ ศ.ดร.คำหมาย ธัมมสามิ, ภัทร สุวรรณวัฒนา แปล, อุดมการณ์นิยมและปฏิบัตินิยม: การศึกษาทางพระในพม่าและไทย จากศตวรรษที่สิบเจ็ดถึงปัจจุบัน
- Hmannan Yazawin (ภาษาพม่า). 1–3 (2003 ed.). Yangon: Ministry of Information, Myanmar. 1829.
พระเจ, าตาล, พม, မင, ออกเส, ยง, θàlʊ, นายน, 2127, งหาคม, 2191, เป, นพระอน, ชาของ, พระเจ, าอโนเพตล, และเป, นพระโอรสของ, พระเจ, าส, หส, ธรรมราชา, หร, เจ, าญองยาน, พระโอรสของพระเจ, าบ, เรงนอง, กล, าวค, อพระองค, เองและพระเชษฐาธ, ราชต, างก, เป, นพระราชน, ดดาในพระเจ. phraecatalun phma သ လ န မင xxkesiyng 8alʊ ɴ 17 mithunayn 2127 29 singhakhm 2191 epnphraxnuchakhxng phraecaxonephtlun aelaepnphraoxrskhxng phraecasihsuthrrmracha hrux ecayxngyan phraoxrskhxngphraecabuerngnxng klawkhuxphraxngkhexngaelaphraechsthathirachtangkepnphrarachnddainphraecachnasibthisbuerngnxngphraecatalun သ လ န xnusawriykhxngphraecatalunthiphrarachwngmnthaelyphraecakrunghngsawdiphraecakrungxngwakhrxngrachy19 singhakhm 2172 27 singhakhm 2191kxnhnaphraecaminaeyidkpatxipphraecaphindaelkhuxphieskKhin Myo Sit 1 Khin Thet Hnin of Mone Khin Myat Hset of Pinyaphrarachbutr11 phraoxrs aela 20 phrathida rwmthung phraecapindael phraecapeyphranametmchuxphrarachsmphph thakhin kyi 2 rachwngstxngxuphrarachbidaphraecanyxngyanphrarachmardaKhin Hpone Myat 3 phrarachsmphph17 mithunayn ph s 2127 4 swrrkht27 singhakhm ph s 2191 64 phrrsa xngwafngphrasph29 singhakhm ph s 2191phrarachwngxngwasasnaphuththethrwathbthkhwamnimixksrphma hakimmikarsnbsnunkarernedxrthiehmaasm khunxacehnekhruxnghmaykhatham klxnghruxsylksnxunaethnxksrphmaphraecatalun thrngkhrxngrachytxcak phraecaminaeyidkpa phuepnphraphatiyakhxngphraxngkh thrngepnkstriythiidrbkarykyxngmakxngkhhnungkhxngphma odyechphaaindansasnaaelakarpkkhrxng thrngcdswsdikarihprachachn prbprungraebiybkarpkkhrxng funfuhlkphrathrrmsastrinsmyphukam thanubarungphuththsasna idrbkarykyxngepnthrrmrachadankarthhar thrngsamartheknthiphrphlephimcak 20 000 epn 400 000 id aelatanthankarrukrancakcinidinpi ph s 2180 xanackrkhxngphraxngkhkhrxbkhlumphmainpccubn ykewnyaikh aelalannathnghmd klawknwarwmthunglanchangdwy xyangirkdi singthinasnickhux thiklawknwaphraxngkhbarungphrasasnann xnthicringkmikhwamekiywphnkbkareknththharaelaaerngngan klawkhuxpi kh s 1636 phraxngkhcdsxbephuxwdkhwamruphraitrpidksahrbphraaelaenr sungimekhymimakxninprawtisastr thngniphraxngkhtxngkarkhdaeykkhnthimabwchepnphraephiyngephraatxngkarhnikareknthiphrphlxxkipesiy ephraaodythwipphrasngkhcaidrbkarykewnimtxngipepnthharinrabb phusubrachbllngktxcakphraecatalunmiidbngkhbihphratxngsxbwdkhwamru aetyngkhngkhwbkhumkrabwnkarekharabbsngkh 5 phraxngkhthrngyayemuxnghlwngcakhngsawdi klbipxngwa inpi ph s 2178 sungepnthanxanacedimkhxngphrabidaaelaphraechsthaenuxngcakhngsawdithrudothrmmak cakphlkhxngkarsuksmyphranerswr aelathukphwkyaikhepha aelatxngkarklbipyngxngwasungepnemuxngdngedimkhxngchawphma hngsawdiedimepnemuxngkhxngchawmxykxnthukphraecataebngchaewtitiaetkaelayayemuxnghlwngma rchsmykhxngphraxngkhennkarsasnamak cnlaelyhwemuxngmxy xnsngphlihhwemuxngmxykbtinewlatxma aelaemuxpi ph s 2191 phraecatalunsinphrachnm ehlakhunnangelyxyechiy phraecaphindael phrarachoxrskhxngphraxngkhkhrxngrachytxipxangxing aekikh Hmannan Vol 3 2003 249 251 Hmannan Vol 3 2003 143 Hmannan Vol 3 2003 42 Hmannan Vol 3 2003 247 syadxw s dr khahmay thmmsami phthr suwrrnwthna aepl xudmkarnniymaelaptibtiniym karsuksathangphrainphmaaelaithy cakstwrrsthisibecdthungpccubn Hmannan Yazawin phasaphma 1 3 2003 ed Yangon Ministry of Information Myanmar 1829 kxnhna phraecatalun thdipphraecaxonephtlun phramhakstriyphma xanackrphmayukhthi 2 ph s 2172 ph s 2191 phraecaphindaelekhathungcak https th wikipedia org w index php title phraecatalun amp oldid 9449323, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
