พระเจ้าแทจง

พระเจ้าแทจง (เกาหลี: 태종; ฮันจา: 太宗; อาร์อาร์: Taejong; เอ็มอาร์: T'aejong (13 มิถุนายน ค.ศ. 1367 - 30 พฤษภาคม ค.ศ. 1422, ครองราชย์ ค.ศ. 1400 - ค.ศ. 1418) เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 3 แห่งราชวงศ์โชซ็อนของประเทศเกาหลี เป็นพระราชบิดาของพระเจ้าเซจงมหาราช

พระเจ้าแทจง
รูปสลักหินของพระเจ้าแทจงที่สุสานราชวงศ์
กษัตริย์แห่งโชซ็อน
ครองราชย์	28 พฤศจิกายน ค.ศ. 1400 – 9 กันยายน ค.ศ. 1418
ก่อนหน้า	พระเจ้าช็องจง
ถัดไป	พระเจ้าเซจงมหาราช
พระเจ้าหลวง
Tenure	9 กันยายน ค.ศ. 1418 – 30 พฤษภาคม ค.ศ. 1422
ก่อนหน้า	พระเจ้าช็องจง
ภรรยา	พระมเหสี พระนางว็อนกย็อง ตระกูลมิน แห่งยอฮึง พระสนม พระสนมฮโยบิน ตระกูลคิม พระสนมชินบิน ตระกูลชิน พระสนมซอนบิน ตระกูลอัน พระสนมอึยบิน ตระกูลควอน พระสนมโซบิน ตระกูลโน พระสนมมยองบิน ตระกูลคิม พระสนมจงบิน ตระกูลโก พระสนมซุกอึย ตระกูลเชว
พระราชบุตร	ลีเจ, เจ้าชายยังยอง ลีโบ, เจ้าชายฮโยรยอง ลีโด, พระเจ้าเซจงมหาราช (เจ้าชายชุงนยอง)
พระนามหลังสิ้นพระชนม์ พระเจ้าแทจง คงจอง ซองด็อก ซินคง คอนชอน เชกุก แทจอง คเยอู มุนมู เยชอล ซองนยอล ควางฮโย King Taejong Gongjeong Seongdeok Sin-gong Geoncheon Chegeuk Daejeong Gye-u Munmu Yecheol Seongnyeol Gwanghyo the Great 태종공정성덕신공건천체극대정계우문무예철성렬광효대왕 太宗恭定聖德神功建天體極大正啓佑文武叡哲成烈光孝大王 วัดประจำรัชกาล Taejong
ราชวงศ์	ลี
พระราชบิดา	พระเจ้าแทโจ
พระราชมารดา	พระนางชินอึย ตระกูลฮัน แห่งอันพยอน
ประสูติ	13 มิถุนายน ค.ศ. 1367 ฮัมฮึง
สวรรคต	30 พฤษภาคม ค.ศ. 1422 (อายุ 55 ปี) พระราชวังชังกย็อง
ฝังพระศพ	โซล

ชีวิต

ก่อตั้งโชซ็อน

พระเจ้าแทจง มีพระนามเดิมว่า “อีบังวอน” (이방원, 李芳遠) พระราชสมภพในปี ค.ศ. 1367 เป็นบุตรชายคนที่ห้าของอี ซ็อง-กเย (태조, 太祖) และได้ผ่านการรับรองในราชวงศ์โครยอในปี ค.ศ. 1382 ในช่วงแรกเขาได้ช่วยบิดาในการขยายการสนับสนุนจากประชาชนและขุนนางผู้มีอิทธิพล ในการปราบดาภิเษกก่อตั้งราชวงศ์ใหม่ จากการสังหารจอง มงจู (정몽주, 鄭夢周) ที่ยังคงภักดีกับราชวงศ์โครยอ

เมื่อบิดาปราบดาภิเษกเป็นพระเจ้าแทโจแห่งโชซ็อนแล้วนั้น อีบังวอนก็ได้รับพระยศเป็นเจ้าชายช็องอัน (정안대군, 靖安大君) และตั้งพระมเหสีที่สิ้นพระชนม์ไปแล้วนั้นเป็นพระนางชินอึย (신의왕후, 神懿王后) แต่พระเจ้าแทโจนั้นกลับโปรดปรานพระมเหสีพระองค์ใหม่คือพระนางชินด็อก (신덕왕후, 神德王后) จากตระกูลคังและตั้งเจ้าชายอีอัน (의안대군, 宜安大君) อีบังซอก (이방석, 李芳碩) พระราชโอรสที่ประสูติแต่พระมเหสีพระองค์ใหม่เป็นรัชทายาท ซึ่งสร้างความไม่พอใจแก่บรรดาพระโอรสของพระมเหสีฮัน โดยเฉพาะอีบังวอนซึ่งเป็นเจ้าชายที่มีความสามารถและมีผลงานมากที่สุด

เหตุการณ์จลาจลของเจ้าชาย

ในปี ค.ศ.1392 เขาได้ช่วยบิดาของเขาโค่นล้มราชวงศ์โครยอและก่อตั้งรางวงศ์ใหม่ ราชวงศ์โชซ็อน เขาคาดหวังว่าจะได้รับการแต่งตั้งให้เป็นรัชทายาทเพราะเขามีส่วนวร่วมมากที่สุดในการช่วยก่อตั้งราชวงศ์โชซ็อน แต่พ่อของเขา พระเจ้าแทโจ และอัครเสนาบดีช็อง โด-จ็อน (정도전, 鄭道傳) ได้สนับสนุนให้พระราชโอรสพระองค์ที่แปดของพระเจ้าแทโจ และเป็นน้องชายต่างมารดาของลีบังวอน (โอรสคนที่สองของพระนางชินด๊อก) ลีบังซอก เป็นรัชทายาท ความขัดแย้งที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่มาจาก ช็อง โด-จ็อน ซึ่งมีอิทธิพลและเป็นคนวางรากฐานทางการเมืองและกฎหมายของราชวงศ์ และต้องการให้อาณาจักรโชซ็อนนำโดยอัครเสนาบดีโดยมีกษัตริย์สนับสนุน ในขณะที่ ลีบังวอน ต้องการสร้างระบบอบที่ปกครองโดยตรงจากกษัตริย์ ทั้งสองฝ่ายต่างตะหนักดีถึงความเกลียดชังจากอีกฝ่ายและทั้งสองฝ่ายก็พร้อมที่จะปะทะกัน หลังจากเกิดการสิ้นพระชนม์อย่างกระทันหันของพระนางชินด๊อก และพระเจ้าแทโจกำลังอยู่ในช่วงไว้ทุกข์ในกับพระมเหสี ลีบังวอน ทำการฆ่า จองโดจอน และผู้ที่สนับสนุนเขา รวมถึงสังหารโอรสคนที่สองของพระมเหสีชินด็อก และทำการแต่งตั้งตัวเองเป็นรัชทายาทในปี ค.ศ.1398 เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นครั้งนี้กลายเป็นที่รู้จักกันถึงความขัดแย้งครั้งแรกของเจ้าชาย

พระเจ้าแทโจทรงเสียพระทัยมากเมื่อพระโอรสเข่นฆ่ากันเองเพื่อแย่งชิงบัลลังก์อีกทั้งยังเสียใจจากการสิ้นพระชนม์ของพระมเหสี พระเจ้าแทโจจึงทรงสละราชบัลลังก์และทำการแต่งตั้งโอรสคนที่สองของเขา ลีบังกวา หรือ พระเจ้าช็องจง เป็นพระราชาคนใหม่ สิ่งที่ พรเจ้าจองจงกระทำเป็นครั้งแรกคือกลับไปอยู่ที่เมืองหลวงเดิม แคซ็อง ซึ่งเขาเชื่อว่าที่นั่นจะสะดวกสบายมากกว่า แต่ ลีบังวอน ได้ทำการสะสมอำนาจไว้ทำให้เกิดความขัดแย้งกับพระเชษฐาของเขา ลีบังกัน ที่ก็ต้องการอำนาจเช่นกัน ในปี ค.ศ.1400 พระเชษฐาของเจ้าชายลีบังวอนอีกพระองค์คือเจ้าชายฮวีอัน (회안대군, 懷安大君) ลีบังกัน (이방간, 李芳幹) ก่อกบฏจะยึดอำนาจจากลีบังวอน เจ้าชายลีบังวอนนำทัพเข้าปราบสองฝ่ายต่อสู้กันในเหตุการณ์จลาจลของเจ้าชาย (왕자의난, 王子－亂) ครั้งที่สอง เจ้าชายลีบังกันพ่ายแพ้และถูกเนรเทศ เจ้าชายลีบังวอนบังคับให้พระเจ้าจองจงสถาปนาพระองค์เองเป็นรัชทายาท จนในที่สุดพระเจ้าจองจงก็ทรงทนไม่ได้อีก สละราชบัลลังก์ให้พระอนุชาขึ้นครองราชย์ต่อ ลีบังวอน ได้เป็นกษัตริย์องค์ที่สามของราชวงศ์โชซ็อน

การรวบรวมอำนาจ

 

ลายเซ็นของพระเจ้าแทจง

พระเจ้าแทจงทรงย้ายเมืองหลวงกลับมาจากเมืองแคซอง (ซึ่งย้ายไปในรัชสมัยของพระเจ้าจองจง) พระเจ้าแทจงทรงปฏิรูประบบการปกครองของเกาหลีใหม่ทั้งหมดโดยมีแบบอย่างจากการปกครองของจีน มีสภาอีจอง (의정부, 議政府) เป็นสภาที่ปรึกษาของกษัตริย์เป็นองค์กรสูงสุด รองลงมาคือหกกระทรวง (육조, 六曹) ซึ่งระบบนี้หลังจากผ่านการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยในรัชสมัยพระเจ้าเซโจแล้วก็จะใช้ไปตลอดห้าร้อยปีราชวงศ์โจซอน และพระเจ้าแทจงยังทรงแบ่งอาณาจักรโจซอนออกเป็นแปดมณฑล รัชสมัยของพระเจ้าแทจงเป็นสมัยแห่งการวางรากฐานของอาณาจักร ในค.ศ. 1401 ทรงนำเงินกระดาษมาใช้เป็นครั้งแรกในเกาหลี พระเจ้าแทจงทรงดำเนินนโยบายส่งเสริมลัทธิขงจื้อใหม่ (Neo-Confucianism) ซึ่งเข้ามาในเกาหลีตั้งแต่ศตวรรษที่ 13 และกดขี่พระพุทธศาสนา ทรงปิดวัดวาอารามไปหลายร้อยแห่ง ทรงยึดที่ดินและทรัพย์ของสถาบันพระพุทธศาสนามาใช้จ่ายในการบริหารบ้านเมือง

ใน ค.ศ. 1402 พระจักรพรรดิหย่งเล่อ (永乐) แห่งราชวงศ์หมิงทำการยึดอำนาจปราบดาภิเษก พระเจ้าแทจงจึงทรงส่งทูตไปถวายพระพรจักรพรรดิจีนพระองค์ใหม่ พระจักรพรรดิหย่งเล่อจึงทรงตอยแทนด้วยการพระราชทานตราแผ่นดินทองคำและพระราชโองการยอมรับราชวงศ์โจซอนเป็นประเทศราชอย่างเป็นทางการ

แต่พระเจ้าแทโจซึ่งประทับอยู่ที่เมืองฮัมนุงนั้น มิได้มอบตราตั้งอันเป็นสัญลักษณ์สำคัญของกษัตริย์โชซ็อน เพราะพระเจ้าแทจงทรงได้บัลลังก์มาด้วนการเข่นฆ่าพี่น้อง พระเจ้าแทจงทรงส่งทูตไปหลายคน รวมทั้งพระสหายแต่เยาว์วัยชื่อ พักซุน แต่ทั้งหมดก็ถูกพระเจ้าแทโจสังหาร พระเจ้าแทจงจึงปกครองบริหารบ้านเมืองอย่างดี เพื่อให้พระบิดาเห็นในความสามารถและสมควรที่จะได้รับตราตั้ง เริ่มโดยทรงย้ายเมืองหลวงกลับมาที่ฮันซอง ในพ.ศ. 1948 พระเจ้าแทจงก็รับสั่งให้มีการสำรวจที่ดินของขุนนางชินจินซึ่งขุนนางเหล่านี้มักจะซุกซ่อนโฉนดที่ดินเพื่อหนีภาษี เมื่อสำรวจจนครบแล้วพบว่ารายได้ของราชสำนักกลับเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่า และยังทรงให้มีระบบโฮแพ คือการสำรวจสำมะโนประชากรเป็นครั้งแรก ให้ชายที่อายุสิบหกปีขึ้นไปทุกคนมาลงทะเบียนกับทางราชการ และทรงจัดตั้งชินมุน เพื่อรับเรื่องร้องเรียนจากชาวบ้านที่เดือดร้อนจากการทำงานของขุนนาง โดยให้มาตีกลองหน้าชินมุน

สละบัลลังก์

พ.ศ. 1961 พระเจ้าแทจงก็สละบัลลังก์ ให้เจ้าชายชุงนยอง (วังเซจา) ครองราชย์เป็นพระเจ้าเซจงมหาราช

แม้ทรงสละบัลลังก์แล้ว แต่ก็ทรงจัดการกิจการบ้านเมืองอยู่ ในฐานะพระเจ้าหลวง (太上王 태상왕) ในพ.ศ. 1962 สลัดญี่ปุ่นจากเกาะสึชิมะไปบุกปล้นจีน ระหว่างทางไปจีนก็ได้บุกปล้นมณฑลชุงชองและฮวางแฮของโชซ็อน ทำให้พระเจ้าแทจงทรงส่งลีจองมูไปบุกยึดเกาะซึชิมา และล้อมเกาะไว้จนในพ.ศ. 1965 ตระกูลโซเจ้าปกครองเกาะซึชิมาก็ยอมจำนน และในพ.ศ. 1986 ก็ได้ให้เอกสิทธิ์ในการค้ากับโชซ็อนให้แก่ตระกูลโซ โดยต้องส่งบรรณาการเป็นการแลกเปลี่ยน (แต่เกาะซึชิมานั้นเป็นท่าเรือให้สองชาติเสมอมา ปัจจุบันเป็นของญี่ปุ่น แต่เกาหลีใต้ก็ได้อ้างสิทธิ ปัจจุบันจึงเป็นปัญหาขัดแย้งกันอยู่)

พระเจ้าแทจงสวรรคตในพ.ศ. 1965

พระบรมวงศานุวงศ์

• พระราชบิดา: พระเจ้าแทโจ (태조)
• พระราชมารดา  : พระนางชินอึย ตระกูลฮัน แห่งอันพยอน (신의왕후 한씨, กันยายน ค.ศ.1337 - 21 ตุลาคม ค.ศ.1391)

พระมเหสี พระสนม พระโอรสและพระธิดา

1. พระนางว็อนกย็อง (원경왕후 민씨, 元敬王后 閔氏, 11 กรกฎาคม ค.ศ. 1365 - 10 กรกฎาคม ค.ศ.1420)
   1. เจ้าชายไม่ทราบพระนาม (ค.ศ.1389)
   2. เจ้าชายไม่ทราบพระนาม (ค.ศ.1390)
   3. เจ้าชายไม่ทราบพระนาม (ค.ศ.1392)
   4. ลีแจ, เจ้าชายยางนยอง (ค.ศ.1394)
   5. ลีโบ, เจ้ชายฮโยรยอง (ค.ศ.1396)
   6. ลีโด, เจ้าชายชุงนยอง - พระเจ้าเซจงมหาราช (ค.ศ.1397)
   7. ลีจง, เจ้าชายซองนยอง (ค.ศ.1405-1418)
      1. ลียัง, เจ้าชายอันพยอง - พระโอรสบุญธรรม
      2. ลียง, เจ้าชายวอนชอน - พระโอรสบุญธรรม
   8. เจ้าหญิงจองซุน
   9. เจ้าหญิงคยองจอง (경정공주, ค.ศ.1387 - ค.ศ.1455)
   10. เจ้าหญิงคยองอัน (경안공주, ค.ศ.1393 - ค.ศ.1415)
   11. เจ้าหญิงจองซอน (정선공주, ค.ศ.1404 - 25 มกราคม ค.ศ.1424)
2. พระสนมเอกฮโยบิน ตระกูลคิม แห่งชองพุง (孝嬪 金氏)
   1. ลีบี, เจ้าชายคยองนยอง (이비, 경녕군, ค.ศ.1395 - ค.ศ.1458)
3. พระสนมเอกชินบิน ตระกูลชิน แห่งยองวอล (신빈 신씨 ,信嬪 辛氏, ? - ค.ศ.1435)
   1. ลีอิน, เจ้าชายฮัมนยอง (이인 함녕군, 1402–1467)
   2. ลีจอง, เจ้าชายอนนยอง (이정 온녕군, 1407–1453)
   3. เจ้าหญิงจองชิน (정신옹주)
   4. เจ้าหญิงจองจอง (정정옹주)
   5. เจ้าหญิงซุกจอง (숙정옹주)
   6. เจ้าหญิงซุกนยอง (숙녕옹주)
   7. เจ้าหญิงซุกคยอง (숙경옹주)
   8. เจ้าหญิงซุกกึน (숙근옹주, ? - ค.ศ.1450)
   9. เจ้าหญิงโซชิน (소신옹주)
4. พระสนมเอกซอนบิน ตระกูลอัน (선빈 안씨, 善嬪 安氏 ? - ค.ศ.1468)
   1. ลีจี, เจ้าชายอิกนยอง (이치 익녕군, ค.ศ.1422 - ค.ศ.1464)
   2. เจ้าหญิงโซซุก (소숙옹주, ? - ค.ศ.1456)
   3. เจ้าหญิงคยองชิน (경신옹주, ไม่รู้วันที่)
   4. เจ้าหญิงไม่ทราบพระนาม
5. พระสนมเอกอึยบิน ตระกูลควอน แห่งอันดง (의빈 권씨, 懿嬪 權氏)
   1. เจ้าหญิงจองฮเย (정혜옹주, ? - ค.ศ.1424)
6. พระสนมเอกโซบิน ตระกูลโน (소빈 노씨, 昭嬪盧氏, ? - ค.ศ.1479)
   1. เจ้าหญิงซุกฮเย (숙혜옹주, ? - ค.ศ.1464)
7. พระสนมเอกมยองบิน ตระกูลคิม แห่งอันดง (명빈 김씨, 明嬪金氏)
   1. เจ้าหญิงซุกอัน (숙안옹주, ? - ค.ศ.1464)

1. พระสนมซุกอึย ตระกูลแช (숙의 최씨, 淑儀 崔氏)
   1. ลีทะ, เจ้าชายฮวีรยอง (이타 희령군, ? - ค.ศ.1465)
   2. เจ้าหญิงไม่ทราบพระนาม
2. เจ้าหญิงท็อกซุก ตระกูลลี (덕순옹주 이씨 ,德淑翁主 李氏)
   1. ลีกัน, เจ้าชายฮูรยอง (이간 후령군, ? - ค.ศ.1465)
   2. องค์หญิงซุกซุน (숙순옹주)
3. พระนางอัน ตระกูลอัน (안씨)
   1. ลีจี, เจ้าชายฮยอรยอง (이지 혜령군, ค.ศ.1407 - ค.ศ.1440)
4. พระนางซุกกง ตระกูลคิม (숙공궁주 김씨 , ? - ค.ศ.1421)
5. พระนางอึยจอง ตระกูลโจ (의정궁주 조씨 , ? - ค.ศ.1454)
6. พระนางฮเยซุน ตระกูลลี (혜순궁주 이씨 , ? - ค.ศ.1438)
7. พระนางชินซุน ตระกูลลี (신순궁주 이씨)
8. เจ้าหญิงฮเยซอน ตระกูลฮง (혜선옹주 홍씨)
9. เจ้าหญิงซุนฮเย ตระกูลจาง (순혜옹주 장씨)
10. กึมยอง, เจ้าหญิงซอคยอง ไม่ทราบตระกูล (금영 서경옹주)
11. พระสนม ตระกูลโก (정빈 고씨 后宮 高氏 , ? - ค.ศ.1426)
    1. ลีนง, เจ้าชายกึนนยอง (이농 근녕군, ค.ศ.1411 - ค.ศ.1462)

พระปรมาภิไธย

• พระเจ้าแทจง คงจอง ซองด็อก ซินคง คอนชอน เชกุก แทจอง คเยอู มุนมู เยชอล ซองนยอล ควางฮโย
• King Taejong Gongjeong Seongdeok Sin-gong Geoncheon Chegeuk Daejeong Gye-u Munmu Yecheol Seongnyeol Gwanghyo the Great
• 태종공정성덕신공건천체극대정계우문무예철성렬광효대왕
• 太宗恭定聖德神功建天體極大正啓佑文武叡哲成烈光孝大王

อ้างอิง

1. http://www.koreanhistoryproject.org/Ket/C08/E0804.htm
2. Jae-un Kang, Jae-eun Kang, Suzanne Lee. The land of scholars: two thousand years of Korean Confucianism.

ก่อนหน้า		พระเจ้าแทจง		ถัดไป
พระเจ้าช็องจง		กษัตริย์แห่งโชซ็อน (พ.ศ. 1943 - พ.ศ. 1961)		พระเจ้าเซจง