พระโหราธิบดี

พระโหราธิบดี เป็นบุคคลสำคัญท่านหนึ่งในแวดวงวรรณกรรมในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช แต่ทั้งนี้ "พระโหราธิบดี" มิใช่ชื่อบุคคล แต่เป็นตำแหน่งและบรรดาศักดิ์ พระโหราธิบดี เป็นตำแหน่งอธิบดีแห่งโหร หรือโหรหลวงประจำราชสำนัก อีกทั้งยังเป็นผู้ควบคุมหรือเป็นหัวหน้าการประกอบพิธีการต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับศาสนาพราหมณ์อีกด้วย ซึ่งต้องเป็นบุคคลที่เป็นผู้รู้หนังสือรวมถึงรอบรู้สรรพวิทยาต่าง ๆ

พระโหราธิบดี
เกิด	พิจิตร
บุตร-ธิดา	ศรีปราชญ์
ตำแหน่ง	โหรหลวงประจำราชสำนัก

สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงสันนิษฐานว่า พระโหราธิบดีท่านนี้เป็นชาวเมืองพิจิตร นับถือกันว่าทำนายแม่นยำ เคยทายจำนวนหนูที่สมเด็จพระเจ้าปราสาททองครอบไว้อย่างถูกต้อง และเคยทายว่าไฟจะไหม้ในพระราชวังในสามวันสมเด็จพระเจ้าปราสาททองทรงเชื่อจึงเสด็จไปอยู่นอกวังและปรากฏเป็นจริงดังทำนายเกิดฟ้าผ่าต้องหลังคาพระมหาปราสาททำให้ไฟไหม้ลามไปเป็นอันมาจริง ๆ พระโหราธิบดีเป็นที่รู้จักกันในฐานะของการเป็นผู้ประพันธ์ จินดามณี ในปี พ.ศ. 2215 ซึ่งเป็นหนังสือแบบเรียนเล่มแรกของไทย รวมถึงเป็นบิดาของศรีปราชญ์กวีเอกคนสำคัญในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชสันนิษฐานว่าพระโหราธิบดีคงถึงแก่อนิจกรรมตั้งแต่ก่อน พ.ศ. 2223

อ้างอิง

1. "Big Picture คิดสลับสี 20 03 61 เบรก 1". ฟ้าวันใหม่. 2018-03-20.
2. ความรู้ทั่วไปวรรรคดีไทย ศ.คุณหญิงกุหลาบ มัลลิกะมาส สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง หน้า 78-79