มังกร (มิดเดิลเอิร์ธ)

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ มังกร

มังกร (dragon) เป็นสิ่งมีชีวิตประเภทหนึ่งในจินตนิยายชุด มิดเดิลเอิร์ธ ของ เจ. อาร์. อาร์. โทลคีน ซึ่งสร้างขึ้นจากพื้นฐานความเชื่อเรื่องมังกรในตำนานของยุโรป

ตามปกรณัมของโทลคีน เผ่าพันธุ์มังกรถูกสร้างขึ้นโดยเทพอสูรมอร์กอธ ในยุคที่หนึ่งของอาร์ดา มังกรตัวแรกที่ปรากฏตัวออกมามีชื่อว่า เกลารุง (Glaurung) ในหนังสือตำนานบุตรแห่งฮูริน กล่าวถึงมังกรว่า เป็นจิตวิญญาณที่ทรงพลังอำนาจ จึงเป็นไปได้ว่า มังกรก็เป็นเหล่าเทพไมอาร์จำนวนหนึ่งที่แปรพักตร์ไปรับใช้มอร์กอธ

ประเภทของมังกร

จากบทประพันธ์ของโทลคีน สามารถแบ่งมังกรออกได้ด้วยสองลักษณะคือ

ความสามารถในการเคลื่อนที่

• พวกหนึ่งเป็นมังกรที่มีสี่ขา เดินด้วยสี่ขา แต่ก็สามารถเคลื่อนที่ไปด้วยการไถลเหมือนงู อันเป็นลักษณะที่บรรยายถึงการเคลื่อนที่ของเกลารุงในตำนานบุตรแห่งฮูริน
• อีกพวกหนึ่งเป็นมังกรที่มีปีก สามารถบินได้ เช่น อังคากาลอน และ สม็อก มังกรบินปรากฏตัวครั้งแรกในสงครามแห่งความโกรธา หรือสงครามแห่งปวงเทพในคราวสิ้นสุดยุคที่หนึ่ง

ความสามารถในการพ่นไฟ

• มังกรที่พ่นไฟได้ เรียกว่ามังกรไฟ (Fire-Drakes) ภาษาเควนยาเรียกว่า Urulóki
• มังกรที่พ่นไฟไม่ได้ เรียกว่า มังกรเย็น (Cold-Drakes) ปรากฏเรียกอยู่ในภาคผนวก ก ของ เดอะลอร์ดออฟเดอะริงส์ แต่ไม่ได้มีการกล่าวถึงเป็นการเฉพาะ จึงไม่แน่ชัดว่า เป็นเพียงมังกรที่พ่นไฟไม่ได้ หรือเป็นมังกรที่พ่นน้ำแข็ง/หิมะ กันแน่

ลักษณะอื่นๆ

มังกรของโทลคีนชื่นชอบทรัพย์สมบัติ โดยเฉพาะทองคำ เช่นเดียวกับมังกรในตำนานของยุโรป มันมีความเฉลียวฉลาด เจ้าเล่ห์ และมีกำลังแข็งแรงมาก นอกจากนี้ยังมีอำนาจเวทมนตร์ที่เรียกว่า "มนตรามังกร" สามารถสะกดมนุษย์ได้

ไฟของมังกรมีความร้อนแรงมากจนสามารถหลอมแหวนแห่งอำนาจได้ แหวนสี่วงในแหวนชุดเจ็ดวงของคนแคระถูกละลายไปกับไฟของมังกร ถึงกระนั้นไฟของมังกรก็ยังไม่สามารถเผาแหวนเอกธำมรงค์ได้

มังกรที่ปรากฏชื่อในเรื่อง

• เกลารุง (Glaurung) มีสมญาว่า "บิดาแห่งมังกร" เป็นมังกรตัวแรกที่ปรากฏตัวบนมิดเดิลเอิร์ธ ถูกสังหารโดย ทูริน ทูรัมบาร์
• อังคาลากอน (Ancalagon) มังกรดำ เป็นมังกรที่มีขนาดใหญ่ที่สุดและทรงพลังที่สุด และเป็นมังกรบินตัวแรก ถูกสังหารโดยเออาเรนดิล ในสงครามแห่งความโกรธา
• สคาธา (Scatha) ถูกสังหารโดย แฟรม แห่งเอโอเธด (บรรพบุรุษของชาวโรฮัน)
• สม็อก (Smaug) มังกรตัวสุดท้ายของมิดเดิลเอิร์ธ ถูกสังหารโดย บาร์ด ทายาทของกิริออน แห่งแคว้นเดล ปรากฏในเรื่องเดอะฮอบบิท

นอกจากนี้มีมังกรตัวอื่นๆ ที่ปรากฏในสงครามแห่งเบเลริอันด์ และการรบในคราวล่มสลายของกอนโดลิน แต่ไม่ได้ระบุชื่อไว้

อ้างอิง

• บทความเกี่ยวกับมังกรแห่งมิดเดิลเอิร์ธ ใน Encyclopedia of Arda