fbpx
วิกิพีเดีย

รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2490


รัฐประหาร พ.ศ. 2490 เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 เวลา 23.00 น. ต่อเนื่องถึงเช้าวันเสาร์ที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 โดยกลุ่มทหารนอกราชการที่นำโดย พลโทผิน ชุณหะวัณ นำกำลังยึดอำนาจจากรัฐบาลพลเรือตรีถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์

รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2490

พลโทผิน ชุณหะวัณ ผู้นำในการรัฐประหาร
วันที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490
สถานที่ ราชอาณาจักรไทย
ผลลัพธ์
คู่ขัดแย้ง
คณะทหารแห่งชาติ

สนับสนุนโดย:

  • กลุ่มจอมพล แปลก พิบูลสงคราม
  • กลุ่มนิยมเจ้า (เช่น พรรคประชาธิปัตย์และเชื้อพระวงศ์)
รัฐบาลธำรงนาวาสวัสดิ์
ผู้บัญชาการหรือผู้นำ

รัฐประหารดังกล่าวเป็นการร่วมมือระหว่างพันธมิตรกลุ่มจอมพล แปลก พิบูลสงคราม และกลุ่มนิยมเจ้า เพื่อโค่นอำนาจของกลุ่มปรีดี พนมยงค์ (ซึ่งประกอบด้วยอดีตสมาชิกเสรีไทยและทหารเรือบางส่วน) โดยอาศัยช่องจากการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล สถานเอกอัครราชทูตสหราชอาณาจักรรายงานว่า สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีเป็นผู้อยู่เบื้องหลังรัฐประหารด้วย ผลของรัฐประหารทำให้กลุ่มปรีดีและคณะราษฎรหมดอำนาจไป และแม้จอมพล แปลก พิบูลสงครามจะได้เป็นนายกรัฐมนตรีหลังจากนั้นแต่ก็ไม่ได้มีฐานอำนาจของตนเอง การเมืองไทยต่อมาอยู่ในช่วง "ผู้นำสามเส้า" จนถึงปี 2500

เหตุการณ์

ชนวนเหตุ

 
พลเรือตรีถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ ขณะแถลงในรัฐสภา พ.ศ. 2490

รัฐบาลธำรงนาวาสวัสดิ์ซึ่งสืบอำนาจต่อจากรัฐบาลปรีดี พนมยงค์ ไม่สามารถจัดการกับปัญหาความขัดแย้งกันในชาติได้ อันมีสาเหตุหลักจากการสวรรคตของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล ประกอบกับมีการฉ้อราษฎร์บังหลวงในวงราชการ เช่น การนำเงินไปซื้อจอบเสียมแจกจ่ายให้ราษฎรทำการเกษตร ทว่าความปรากฏภายหลังว่าเป็นจอบเสียมที่ไม่ได้มาตรฐาน ซึ่งเรียกกันว่า "กินจอบกินเสียม" เป็นต้น ในขณะนั้นมีข่าวลือและความเป็นไปได้เป็นที่รับรู้โดยทั่วไปว่า อาจเกิดการปฏิวัติรัฐประหารขึ้น สำหรับตัวพลเรือตรีถวัลย์ แล้ว เมื่อนักข่าวซักถามเกี่ยวกับเรื่องนี้ ก็ตอบว่า "ก็นอนรอการปฏิวัติอยู่แล้ว" เพราะมั่นใจในศักยภาพของรัฐบาลตัวเองว่ามีผู้บัญชาการทหารบก (พลเอกอดุล อดุลเดชจรัส) ให้การสนับสนุนอยู่

ความเคลื่อนไหวในการเตรียมรัฐประหารประกอบด้วยพันธมิตรทางการเมืองระหว่างกลุ่มจอมพล แปลก พิบูลสงคราม ที่เสียอำนาจไปในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง กับกลุ่มนิยมเจ้า โดยมีการเคลื่อนไหวเพื่อกล่าวหาปรีดีว่าเป็นผู้บงการเหตุสวรรคต:62

ขณะเดียวกันรัฐบาลสายปรีดีเสียการสนับสนุนจากสหรัฐเนื่องจากได้ร่วมมือกับเวียดมินห์ในหลายทาง เช่น ส่งมอบอาวุธให้ในทางลับ และวางแผนร่วมมือกันจัดตั้งองค์การความร่วมมือสันนิบาตเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เพื่อต่อรองกับชาติมหาอำนาจ กอปรกับแนวความคิดของปรีดีโน้มเอียงไปในทางสังคมนิยม:60–1

จอมพล ผิน ชุณหะวัณ แกนนำรัฐประหาร อ้างว่า สาเหตุหนึ่งที่ต้องก่อการเพราะปรีดีเตรียมประกาศชื่อผู้ลอบปลงพระชนม์ และตั้งสาธารณรัฐ:65

ลำดับเหตุการณ์

รัฐประหารครั้งนี้ เดิมทีกำหนดให้เกิดขึ้นในเวลา 05.00 น. ของวันที่ 8 พฤศจิกายน แต่ทว่า พลเอกอดุล อดุลเดชจรัส ผู้บัญชาการทหารบก ทราบเสียก่อน จึงมีคำสั่งเรียกให้นายทหารทุกชั้นเข้ามารายงานตัว คณะผู้ก่อการจึงเลื่อนกำหนดเดิมให้เร็วขึ้นหนึ่งวัน โดยเริ่มตั้งแต่เวลา 23.00 น. ของคืนวันที่ 7 พฤศจิกายน ต่อเนื่องถึงวันที่ 8 พฤศจิกายน เมื่อกองกำลังรถถังส่วนหนึ่งบุกเข้าไปที่ เวทีลีลาศ สวนอัมพร เพื่อทำการควบคุมตัวนายกรัฐมนตรีถวัลย์ซึ่งอยู่ในงานราตรีการกุศล และรถถังอีกส่วนหนึ่งบุกเข้าไปประตูทำเนียบท่าช้างวังหลวงหน้าเพื่อควบคุมตัว นายปรีดี พนมยงค์ แต่นายปรีดีได้หลบหนีไปก่อนหน้านั้นไม่นานด้วยเรือ ครอบครัวนายปรีดีขณะนั้นเหลือเพียง ท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ ภรรยาและลูก ๆ เท่านั้น

เช้าวันที่ 8 พฤศจิกายน พลโทผิน ชุณหะวัณ หัวหน้าคณะรัฐประหาร ได้แถลงต่อสื่อมวลชนด้วยสภาพน้ำตานองหน้า ว่าทำไปเพราะความจำเป็น จนได้รับฉายาว่า "วีรบุรุษเจ้าน้ำตา" หรือ "บุรุษผู้รักชาติจนน้ำตาไหล" และเรียกกลุ่มของตนเองว่า "คณะทหารแห่งชาติ" รวมทั้งได้แต่งตั้ง จอมพล ป. พิบูลสงคราม อดีตนายกรัฐมนตรี ที่ยุติบทบาททางการเมืองไปแล้วในช่วงปลายสงครามโลกครั้งที่สอง ให้เป็นผู้บัญชาการทหารแห่งชาติ ซึ่งสาเหตุของรัฐประหารในครั้งนี้ ได้ปรากฏอยู่ในคำปรารภของรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราว พ.ศ. 2490 (หรือเรียก "รัฐธรรมนูญใต้ตุ่ม")

ปฏิกิริยา

จากนั้นคณะทหารแห่งชาติ จึงให้ พันตรีควง อภัยวงศ์ หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายค้านขึ้นดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี โดยให้สัญญาว่าจะไม่แทรกแซงการทำงาน ซึ่งคณะทหารแห่งชาติได้ตั้งสภาขึ้นมา ใช้ชื่อว่า "คณะรัฐมนตรีสภา" และจัดการเลือกตั้งขึ้นในวันที่ 29 มกราคม พ.ศ. 2491 พรรคประชาธิปัตย์ได้คะแนนเสียงข้างมาก พันตรีควง อภัยวงศ์ จึงดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีต่อเป็นรัฐบาลพลเรือน แต่ทว่า ในวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2491 คณะนายทหารในกลุ่มคณะทหารแห่งชาติสี่คน ก็ได้ทำการบีบบังคับให้ พันตรีควง อภัยวงศ์ ลาออก และแต่งตั้งจอมพลแปลก พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรีแทน

สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชทรงมีพระราชหัตถเลขาแสดงความพอพระราชหฤทัยกับเหตุการณ์หลังได้รับทูล

ในเบื้องต้น สหรัฐประณามรัฐประหารและไม่รับรองรัฐบาลใหม่ แต่อีกไม่กี่เดือนให้หลัง เมื่อคณะทหารแห่งชาติเปลี่ยนตัวนายกรัฐมนตรีจากควง อภัยวงศ์เป็นจอมพล ป. พิบูลสงครามในปี 2491 สหรัฐก็กลับให้การรับรองรัฐบาล และคืนความช่วยเหลือทางเศรษฐกิจและทหาร:187 การศึกษาในอดีตมักยกความจำเป็นของสหรัฐในการมีพันธมิตรทางทหารเพื่อจำกัดลัทธิคอมมิวนิสต์ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงท่าทีดังกล่าว:188

ผลกระทบ

ผลจากรัฐประหารในครั้งนี้ ได้พลิกโฉมหน้าการเมืองไทยไปโดยสิ้นเชิง กล่าวคือ ทำให้พวกเสรีนิยมและลัทธิรัฐธรรมนูญหมดอำนาจ:187 มีการวิเคราะห์ว่า รัฐบาล พ.ต. ควง อภัยวงศ์ แม้จะได้รับการแต่งตั้งและเลือกตั้งมา ก็ไม่มีอำนาจและไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ เพราะอำนาจที่แท้จริงยังอยู่ที่คณะนายทหาร ซึ่งหลังจากนี้พรรคประชาธิปัตย์ ที่เพิ่งก่อตั้งมาก่อนหน้านี้ไม่นาน ก็มีความแตกแยกกันเองภายในพรรค สืบเนื่องจากการพิจารณาการขึ้นเงินเดือนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) และการเข้ารับตำแหน่งรัฐมนตรีในคณะรัฐบาลจอมพล ป. ของสมาชิกพรรคบางคน ทำให้สมาชิกพรรคหลายคนได้ลาออก เช่น ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช เลขาธิการพรรค, นายเลียง ไชยกาล, นายสุวิชช พันธเศรษฐ, นายโชติ คุ้มพันธ์ เป็นต้น ถือเป็นความแตกแยกกันของพรรคเป็นครั้งแรก

ผลของรัฐประหารยังขจัดกลุ่มอำนาจเก่าของปรีดี พนมยงค์ ซึ่งได้แก่ ขบวนการเสรีไทยและคณะราษฎรสายพลเรือน ให้สิ้นไปจากเวทีการเมือง รัฐประหารดังกล่าวเป็นการชิงตัดหน้าแผนของรัฐบาลในการปราบปรามผู้ต่อต้าน ทำให้ขั้วอำนาจปรีดีกระจัดกระจายอย่างฉับพลัน:66 แต่พันธมิตรทางการเมืองของเขายังพยายามต่อต้านโดยคิดตั้งรัฐบาลพลัดถิ่น และการโฆษณาต่อต้านรัฐบาลในพระนครและภาคอีสาน จนคณะรัฐประหารใช้กฎหมายเข้าปราบปราม:66–7

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

  1. Nicholas Tarling, “Britain and the Coup 1947 in Siam,” Paper presented to International Association of Historians of Asia, Chulalongkorn University, Bangkok 20-24 May 1996, p. 3 อ้างใน ใจจริง, ณัฐพล. การเมืองไทยสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ภายใต้ระเบียบโลกของสหรัฐอเมริกา (พ.ศ. 2491–2500) (ร.ด.). คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. |access-date= requires |url= (help) หน้า 64
  2. รัฐประหาร 2490 “รุ่งอรุณแห่งแสงเงินแสงทองของวันใหม่” ศิลปวัฒนธรรม. 5 กันยายน พ.ศ. 2563
  3. จรี เปรมศรีรัตน์, กำเนิดพรรคประชาธิปัตย์ 6 เมษายน พ.ศ. 2489 61 ปี ประชาธิปัตย์ ยังอยู่ยั้งยืนยง ISBN 9789747046724
  4. ใจจริง, ณัฐพล. การเมืองไทยสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ภายใต้ระเบียบโลกของสหรัฐอเมริกา (พ.ศ. 2491–2500) (PDF) (ร.ด.). คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. สืบค้นเมื่อ 27 November 2020.
  5. ใจจริง, ณัฐพล (2556). ขอฝันใฝ่ในฝันอันเหลือเชื่อ: ความเคลื่อนไหวของขบวนการปฏิปักษ์ปฏิวัติสยาม (พ.ศ. 2475-2500) (1 ed.). ฟ้าเดียวกัน. ISBN 9786167667188. Check date values in: |date= (help)
  6. Apbomsuvan, Thanet (1987). "THE UNITED STATES AND THE COMING OF THE COUP OF 1947 IN SIAM" (PDF). Journal of The Siam Society (75). สืบค้นเมื่อ 8 February 2021.
  7. นายควง อภัยวงศ์ กับพรรคประชาธิปัตย์ โดย ณัฐวุฒิ สุทธิสงคราม (กรุงเทพมหานคร, พ.ศ. 2522)

แหล่งข้อมูลอื่น

  • รัฐประหาร พ.ศ. 2490
  • รัฐบาลทหาร (บทบาทรัฐบาลชุดที่ 19 – ชุดที่ 32, พ.ศ. 2490 – พ.ศ. 2516)

ฐประหารในประเทศไทย, 2490, ฐประหาร, 2490, เก, ดข, นเม, อว, นท, พฤศจ, กายน, 2490, เวลา, อเน, องถ, งเช, าว, นเสาร, พฤศจ, กายน, 2490, โดยกล, มทหารนอกราชการท, นำโดย, พลโทผ, ณหะว, นำกำล, งย, ดอำนาจจากร, ฐบาลพลเร, อตร, ถว, ลย, ธำรงนาวาสว, สด, พลโทผ, ณหะว, นำในการร, ฐ. rthprahar ph s 2490 ekidkhunemuxwnthi 7 phvscikayn ph s 2490 ewla 23 00 n txenuxngthungechawnesarthi 8 phvscikayn ph s 2490 odyklumthharnxkrachkarthinaody phlothphin chunhawn 2 nakalngyudxanaccakrthbalphleruxtrithwly tharngnawaswsdirthpraharinpraethsithy ph s 2490phlothphin chunhawn phunainkarrthpraharwnthi 8 phvscikayn ph s 2490sthanthi rachxanackrithyphllphth khnarthmntrisinsudlng pridiliphy khnarasdrhmdxanac rththrrmnuyaehngrachxanackrithy phuththskrach 2489 sinsudlngkhukhdaeyngkhnathharaehngchati snbsnunody klumcxmphl aeplk phibulsngkhram klumniymeca echn phrrkhprachathiptyaelaechuxphrawngs rthbaltharngnawaswsdiphubychakarhruxphunaphlothphin chunhawn smedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnni 1 phleruxtrithwly tharngnawaswsdi pridi phnmyngkhrthprahardngklawepnkarrwmmuxrahwangphnthmitrklumcxmphl aeplk phibulsngkhram aelaklumniymeca ephuxokhnxanackhxngklumpridi phnmyngkh sungprakxbdwyxditsmachikesriithyaelathhareruxbangswn odyxasychxngcakkarswrrkhtkhxngphrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidl sthanexkxkhrrachthutshrachxanackrraynganwa smedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnniepnphuxyuebuxnghlngrthprahardwy 1 phlkhxngrthpraharthaihklumpridiaelakhnarasdrhmdxanacip aelaaemcxmphl aeplk phibulsngkhramcaidepnnaykrthmntrihlngcaknnaetkimidmithanxanackhxngtnexng karemuxngithytxmaxyuinchwng phunasamesa cnthungpi 2500 enuxha 1 ehtukarn 1 1 chnwnehtu 1 2 ladbehtukarn 2 ptikiriya 3 phlkrathb 4 duephim 5 xangxing 6 aehlngkhxmulxunehtukarn aekikhchnwnehtu aekikh phleruxtrithwly tharngnawaswsdi khnaaethlnginrthspha ph s 2490 rthbaltharngnawaswsdisungsubxanactxcakrthbalpridi phnmyngkh imsamarthcdkarkbpyhakhwamkhdaeyngkninchatiid xnmisaehtuhlkcakkarswrrkhtkhxngsmedcphraecaxyuhwxannthmhidl prakxbkbmikarchxrasdrbnghlwnginwngrachkar echn karnaenginipsuxcxbesiymaeckcayihrasdrthakarekstr thwakhwampraktphayhlngwaepncxbesiymthiimidmatrthan sungeriykknwa kincxbkinesiym epntn inkhnannmikhawluxaelakhwamepnipidepnthirbruodythwipwa xacekidkarptiwtirthpraharkhun sahrbtwphleruxtrithwly aelw emuxnkkhawskthamekiywkberuxngni ktxbwa knxnrxkarptiwtixyuaelw ephraamnicinskyphaphkhxngrthbaltwexngwamiphubychakarthharbk phlexkxdul xduledchcrs ihkarsnbsnunxyu 3 khwamekhluxnihwinkaretriymrthpraharprakxbdwyphnthmitrthangkaremuxngrahwangklumcxmphl aeplk phibulsngkhram thiesiyxanacipinchwngsngkhramolkkhrngthisxng kbklumniymeca odymikarekhluxnihwephuxklawhapridiwaepnphubngkarehtuswrrkht 4 62khnaediywknrthbalsaypridiesiykarsnbsnuncakshrthenuxngcakidrwmmuxkbewiydminhinhlaythang echn sngmxbxawuthihinthanglb aelawangaephnrwmmuxkncdtngxngkhkarkhwamrwmmuxsnnibatexechiytawnxxkechiyngitephuxtxrxngkbchatimhaxanac kxprkbaenwkhwamkhidkhxngpridionmexiyngipinthangsngkhmniym 4 60 1cxmphl phin chunhawn aeknnarthprahar xangwa saehtuhnungthitxngkxkarephraapridietriymprakaschuxphulxbplngphrachnm aelatngsatharnrth 4 65 ladbehtukarn aekikh rthpraharkhrngni edimthikahndihekidkhuninewla 05 00 n khxngwnthi 8 phvscikayn aetthwa phlexkxdul xduledchcrs phubychakarthharbk thrabesiykxn cungmikhasngeriykihnaythharthukchnekhamarayngantw khnaphukxkarcungeluxnkahndedimiherwkhunhnungwn odyerimtngaetewla 23 00 n khxngkhunwnthi 7 phvscikayn txenuxngthungwnthi 8 phvscikayn emuxkxngkalngrththngswnhnungbukekhaipthi ewthililas swnxmphr ephuxthakarkhwbkhumtwnaykrthmntrithwlysungxyuinnganratrikarkusl aelarththngxikswnhnungbukekhaippratuthaeniybthachangwnghlwnghnaephuxkhwbkhumtw naypridi phnmyngkh aetnaypridiidhlbhniipkxnhnannimnandwyerux khrxbkhrwnaypridikhnannehluxephiyng thanphuhyingphunsukh phnmyngkh phrryaaelaluk ethannechawnthi 8 phvscikayn phlothphin chunhawn hwhnakhnarthprahar idaethlngtxsuxmwlchndwysphaphnatanxnghna wathaipephraakhwamcaepn cnidrbchayawa wirburusecanata hrux burusphurkchaticnnataihl aelaeriykklumkhxngtnexngwa khnathharaehngchati rwmthngidaetngtng cxmphl p phibulsngkhram xditnaykrthmntri thiyutibthbaththangkaremuxngipaelwinchwngplaysngkhramolkkhrngthisxng ihepnphubychakarthharaehngchati sungsaehtukhxngrthpraharinkhrngni idpraktxyuinkhaprarphkhxngrththrrmnuychbbchwkhraw ph s 2490 hruxeriyk rththrrmnuyittum ptikiriya aekikhcaknnkhnathharaehngchati cungih phntrikhwng xphywngs hwhnaphrrkhprachathipty sungepnphrrkhfaykhankhundarngtaaehnngnaykrthmntri odyihsyyawacaimaethrkaesngkarthangan sungkhnathharaehngchatiidtngsphakhunma ichchuxwa khnarthmntrispha aelacdkareluxktngkhuninwnthi 29 mkrakhm ph s 2491 phrrkhprachathiptyidkhaaennesiyngkhangmak phntrikhwng xphywngs cungdarngtaaehnngnaykrthmntritxepnrthbalphleruxn aetthwa inwnthi 6 emsayn ph s 2491 khnanaythharinklumkhnathharaehngchatisikhn kidthakarbibbngkhbih phntrikhwng xphywngs laxxk aelaaetngtngcxmphlaeplk phibulsngkhram epnnaykrthmntriaethnsmedcphraecaxyuhwphumiphlxdulyedchthrngmiphrarachhtthelkhaaesdngkhwamphxphrarachhvthykbehtukarnhlngidrbthul 5 inebuxngtn shrthpranamrthpraharaelaimrbrxngrthbalihm aetxikimkieduxnihhlng emuxkhnathharaehngchatiepliyntwnaykrthmntricakkhwng xphywngsepncxmphl p phibulsngkhraminpi 2491 shrthkklbihkarrbrxngrthbal aelakhunkhwamchwyehluxthangesrsthkicaelathhar 6 187 karsuksainxditmkykkhwamcaepnkhxngshrthinkarmiphnthmitrthangthharephuxcakdlththikhxmmiwnistthaihekidkarepliynaeplngthathidngklaw 6 188phlkrathb aekikhphlcakrthpraharinkhrngni idphlikochmhnakaremuxngithyipodysineching klawkhux thaihphwkesriniymaelalththirththrrmnuyhmdxanac 6 187 mikarwiekhraahwa rthbal ph t khwng xphywngs aemcaidrbkaraetngtngaelaeluxktngma kimmixanacaelaimmiprasiththiphaphephiyngphx ephraaxanacthiaethcringyngxyuthikhnanaythhar sunghlngcakniphrrkhprachathipty thiephingkxtngmakxnhnaniimnan kmikhwamaetkaeykknexngphayinphrrkh subenuxngcakkarphicarnakarkhunengineduxnsmachiksphaphuaethnrasdr s s aelakarekharbtaaehnngrthmntriinkhnarthbalcxmphl p khxngsmachikphrrkhbangkhn thaihsmachikphrrkhhlaykhnidlaxxk echn m r w khukvththi praomch elkhathikarphrrkh nayeliyng ichykal naysuwichch phnthesrsth nayochti khumphnth epntn thuxepnkhwamaetkaeykknkhxngphrrkhepnkhrngaerk 7 phlkhxngrthpraharyngkhcdklumxanacekakhxngpridi phnmyngkh sungidaek khbwnkaresriithyaelakhnarasdrsayphleruxn ihsinipcakewthikaremuxng rthprahardngklawepnkarchingtdhnaaephnkhxngrthbalinkarprabpramphutxtan thaihkhwxanacpridikracdkracayxyangchbphln 4 66 aetphnthmitrthangkaremuxngkhxngekhayngphyayamtxtanodykhidtngrthbalphldthin aelakarokhsnatxtanrthbalinphrankhraelaphakhxisan cnkhnarthpraharichkdhmayekhaprabpram 4 66 7duephim aekikhehtukarnswrrkhtkhxngrchkalthi 8 rththrrmnuychbbchwkhraw ph s 2490 rththrrmnuyittum rthpraharinpraethsithy ph s 2491xangxing aekikh 1 0 1 1 Nicholas Tarling Britain and the Coup 1947 in Siam Paper presented to International Association of Historians of Asia Chulalongkorn University Bangkok 20 24 May 1996 p 3 xangin iccring nthphl karemuxngithysmyrthbalcxmphl p phibulsngkhram phayitraebiybolkkhxngshrthxemrika ph s 2491 2500 r d khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly access date requires url help hna 64 rthprahar 2490 rungxrunaehngaesngenginaesngthxngkhxngwnihm silpwthnthrrm 5 knyayn ph s 2563 cri eprmsrirtn kaenidphrrkhprachathipty 6 emsayn ph s 2489 61 pi prachathipty yngxyuyngyunyng ISBN 9789747046724 4 0 4 1 4 2 4 3 4 4 iccring nthphl karemuxngithysmyrthbalcxmphl p phibulsngkhram phayitraebiybolkkhxngshrthxemrika ph s 2491 2500 PDF r d khnarthsastr culalngkrnmhawithyaly subkhnemux 27 November 2020 iccring nthphl 2556 khxfnifinfnxnehluxechux khwamekhluxnihwkhxngkhbwnkarptipksptiwtisyam ph s 2475 2500 1 ed faediywkn ISBN 9786167667188 Check date values in date help 6 0 6 1 6 2 Apbomsuvan Thanet 1987 THE UNITED STATES AND THE COMING OF THE COUP OF 1947 IN SIAM PDF Journal of The Siam Society 75 subkhnemux 8 February 2021 naykhwng xphywngs kbphrrkhprachathipty ody nthwuthi suththisngkhram krungethphmhankhr ph s 2522 aehlngkhxmulxun aekikhrthprahar ph s 2490 rthbalthhar bthbathrthbalchudthi 19 chudthi 32 ph s 2490 ph s 2516 ekhathungcak https th wikipedia org w index php title rthpraharinpraethsithy ph s 2490 amp oldid 9463841, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม