ราชวงศ์ชุ่น
ราชวงศ์ชุ่น (จีนตัวย่อ: 顺朝; จีนตัวเต็ม: 順朝; พินอิน: Shùn cháo), หรือชื่ออย่างเป็นทางการ ต้าชุ่น (จีนตัวย่อ: 大顺; จีนตัวเต็ม: 大順; พินอิน: Dà shùn) เป็นราชวงศ์ที่ตั้งอยู่ในช่วงสั้น ๆ ช่วงการเปลี่ยนผ่านจากหมิงสู่ชิงในประวัติศาสตร์จีน ราชวงศ์ก่อตั้งขึ้นในซีอานเมื่อวันที่ 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2187 ซึ่งเป็นวันแรกของปีตามปฏิทินจันทรคติโดยหลี่ จื้อเฉิงผู้นำกลุ่มกบฏชาวนาขนาดใหญ่ โดยประกาศตนเป็นจักรพรรดิ (皇帝) แทนตำแหน่งกษัตริย์ (王) ก่อนก่อตั้งราชวงศ์
ต้าชุ่น 大順 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1644–1649 | |||||
ราชวงศ์ชุ่นเมื่อถึงจุดสูงสุดในปี ค.ศ. 1644 | |||||
| สถานะ | ราชวงศ์อายุสั้นของจีน | ||||
| เมืองหลวง | ซีอาน (1644) ปักกิ่ง (1644 – 5 มิถุนายน ค.ศ. 1644) | ||||
| ภาษาทั่วไป | ภาษาจีน | ||||
| ศาสนา | ศาสนาพุทธ, ศาสนาเต๋า, ศาสนาขงจื๊อ, ศาสนาชาวบ้านจีน | ||||
| การปกครอง | ราชาธิปไตย | ||||
| จักรพรรดิ | |||||
• 1644–1645 | หลี่ จื้อเฉิง | ||||
| ประวัติศาสตร์ | |||||
• สถาปนาขึ้นที่ซีอาน | 8 กุมภาพันธ์ 1644 | ||||
• การยึดปักกิ่ง/การสววรคตของจักรพรรดิฉงเจิน | เมษายน 1644 | ||||
• ประกาศตนเป็นจักรพรรดิหย่งชาง | 8 กุมภาพันธ์ 1644 | ||||
• การล่มสลายของปักกิ่ง | 5 มิถุนายน ค.ศ. 1644 | ||||
• หลี่ กัวถูกสังหาร | 1649 | ||||
| สกุลเงิน | เหรียญจีน | ||||
| |||||
| ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ | ประเทศจีน | ||||
เกิดการยึดกรุงปักกิ่งโดยกองกำลังของราชวงศ์ชุ่นในเดือนเมษายน ค.ศ. 1644 ถือเป็นการสิ้นสุดของราชวงศ์หมิง แต่หลี่ จื้อเฉิงล้มเหลวในการเสริมสร้างอำนาจการควบคุมทางการเมืองและการทหารของเขา และในปลายเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1644 เขาพ่ายแพ้ในการรบที่ซานไห่ โดยกองกำลังร่วมของ นายพลราชวงศ์หมิง อู๋ ซานกุ้ยผู้ซึ่งย้ายไปสวามิภักดิ์ราชวงศ์ชิงหลังจากการล่มสลายของราชวงศ์หมิง กับเจ้าชายแมนจูตัวเอ๋อร์กุ่น เมื่อเขาหนีกลับไปปักกิ่งในต้นเดือนมิถุนายน ในที่สุดหลี่ก็ได้ประกาศตัวเองเป็นจักรพรรดิหย่งชางของต้าชุ่นและออกจากเมืองหลวงในวันรุ่งขึ้นหลังจากจุดไฟเผาพระราชวังและรื้อค้นสถานที่ราชการ เขาอาจตั้งใจที่จะกลับมาอ้างสิทธิ์ในราชสำนักในภายหลังโดยประกาศการโดยประกาศการเสด็จขึ้นเสวยราชสมบัติของเขาในพระราชวังต้องห้าม หลังจากการสวรรคตของจักรพรรดิ ส่วนที่เหลือของชุ่นได้เข้าร่วมกับราชวงศ์หมิงใต้ในหนานจิง ในขณะที่ยังคงเรียกหลี่ว่าเป็น "จักรพรรดิผู้สวรรคต" ของพวกเขา ราชวงศ์ชุ่นอ่อนแอลงอย่างมากหลังจากการเสียชีวิตของหลี่ จื้อเฉิงในปี ค.ศ. 1645 ผู้สืบตำแหน่งคือพี่ชายของเขา หลี่ จื่อจิง และหลานชาย หลี่ กัว ไม่สามารถต่อสู้กลับได้ และราชวงศ์สิ้นสุดลงในปี ค.ศ. 1649 เมื่อหลี่ กัวเสียชีวิตในเมืองหนานหนิง มณฑลกวางสี
หลังจากที่สถาปนาราชวงศ์ชุ่น หลี่ จื้อเฉิงมีคำสั่งให้ทหารสังหารคนของราชวงศ์หมิงที่ยังคงตกค้างอยู่ในกรุงปักกิ่ง ส่งผลให้เกิดการก่อกบฏที่แข็งแกร่งจากกองกำลังของราชวงศ์หมิงใต้ เมื่อขุนนางราชวงศ์ชุ่นต่อสู้เพื่ออำนาจอย่างต่อเนื่อง ราชวงศ์ก็ดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพไม่ถึงหนึ่งปี
อ้างอิง
- Frederic Wakeman Jr. (1985). The Great Enterprise: The Manchu Reconstruction of Imperial Order in Seventeenth-century China. University of California Press. p. 313. ISBN 978-0-520-04804-1.
- Huang Weiping (黃衛平) (2010). Draft history of Da Shun (大順史稿). Publishing House of San Qin (三秦出版社). pp. 194 to 197. ISBN 978-7-807-36899-1.