fbpx
วิกิพีเดีย

วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร

วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร ที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเป็นวัดประจำรัชกาลเมื่อ พ.ศ. 2412 โดยมีพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐวรการ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ และเจ้าพระยาธรรมาธิกรณาธิบดี (หม่อมราชวงศ์ปุ้ม มาลากุล) เป็นผู้อำนวยการก่อสร้าง มีลักษณะผสมระหว่างสถาปัตยกรรมไทยกับสถาปัตยกรรมตะวันตก คือ ลักษณะภายนอกเป็นสถาปัตยกรรมไทย ส่วนภายในออกแบบตกแต่งอย่างตะวันตก และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามว่าวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม หมายถึง วัดที่พระมหากษัตริย์ทรงสร้าง และมีมหาสีมาอันเป็นเสาศิลาจำหลักยอดเป็นรูปเสมาธรรมจักร 8 เสา ตั้งเป็นสีมาที่กำแพง 8 ทิศ “ราชบพิธ” หมายถึง พระอารามที่พระเจ้าแผ่นดินทรงสร้าง บพิธ คำนี้มาจากภาษาบาลีคือ ปวิธะ ที่แปลว่าสร้าง ส่วน “สถิตมหาสีมาราม” หมายถึง พระอารามซึ่งมีสีมากว้างใหญ่ เป็นมหาสีมาล้อมรอบอาณาเขตของวัด

วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร
พระระเบียงโค้ง วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร
ชื่อสามัญวัดราชบพิธ
ที่ตั้ง2 ถนนเฟื่องนคร แขวงวัดราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 10200
ประเภทพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร
นิกายธรรมยุติกนิกาย
พระประธานพระพุทธอังคีรส
พระพุทธรูปสำคัญพระนิรันตราย (จำลอง)
เจ้าอาวาสสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อัมพร อมฺพโร)
ความพิเศษวัดประจำรัชกาล ในรัชกาลที่ ๕
เวลาทำการทุกวัน 8.00-13.30
จุดสนใจสักการะพระพุทธอังคีรส
กิจกรรม30 พ.ค. : งานบำเพ็ญพระราชกุศล วันคล้ายวันสวรรคต รัชกาลที่ 7
25 ส.ค. : งานอุทิศส่วนกุศล ให้อดีตเจ้าอาวาส
วันเข้าพรรษา: ตักบาตรดอกไม้
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดราชบพิธฯ นับเป็นพระอารามหลวงสุดท้ายที่พระมหากษัตริย์ทรงสร้างตามโบราณราชประเพณีที่มีการสร้างวัดประจำรัชกาล

วัดราชบพิธฯ เป็นวัดสำคัญที่พระสันตะปาปาสองพระองค์ในฐานะประมุขแห่งศาสนจักรโรมันคาทอลิกและประมุขแห่งนครรัฐวาติกัน คือ สมเด็จพระสันตะปาปายอห์น ปอลที่ 2 เมื่อเดือนพฤษภาคม 2527 และสมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส เมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน 2562 เสด็จเยือนเพื่อเข้าเฝ้าสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก

สุสานหลวง

วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหารมีสุสานหลวงตั้งอยู่นอกเขตกำแพงมหาสีมาของวัดด้านทิศตะวันตก ติดกับถนนอัษฎางค์ ริมคลองคูเมืองเดิม พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเป็นที่บรรจุพระอัฐิ (กระดูก) และพระสรีรางคาร (เถ้ากระดูก) ไว้นั้นเพื่อเป็นพระบรมราชูทิศพระราชกุศลแก่พระบรมราชเทวี พระราชเทวี เจ้าจอมมารดา พระราชโอรสและพระราชธิดาในพระองค์ มีรูปแบบสถาปัตยกรรมต่างๆ กันทั้งพระเจดีย์ พระปรางค์ วิหารแบบไทย แบบขอม (ศิลปะปรางค์ลพบุรี) และแบบโกธิค โดยตั้งอยู่ในสวนซึ่งมีต้นลั่นทมและพุ่มพรรณไม้ต่างๆ ปลูกไว้อย่างสวยงาม อนุสาวรีย์ที่สำคัญคือ เจดีย์สีทอง 4 องค์ เรียงลำดับจากเหนือไปใต้ ซึ่งมีชื่อสอดคล้องกันดังนี้

  1. สุนันทานุสาวรีย์ บรรจุพระสรีรางคารสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ บรมราชเทวี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรรณาภรณ์เพชรรัตน์ พระราชธิดา
  2. รังษีวัฒนา บรรจุพระสรีรางคารพระราชโอรส พระราชธิดาอันประสูติแต่สมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนา พระบรมราชเทวี และพระราชนัดดา เช่น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร สมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร และสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก รวมทั้ง สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ด้วย
  3. เสาวภาประดิษฐาน บรรจุพระสรีรางคารพระราชโอรส พระราชธิดาอันประสูติแต่สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ และพระราชนัดดา เช่น สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี
  4. สุขุมาลนฤมิตร์ บรรจุพระสรีรางคารพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระราชเทวี และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต และพระนัดดา

นอกจากนี้ยังมีอนุสาวรีย์ที่สำคัญอื่นๆ ประดิษฐานอยู่ในสุสานหลวงวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามด้วย เช่น

  1. อนุสาวรีย์รูปปรางค์ 3 ยอด บรรจุพระสรีรางคารพระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา และพระประยูรญาติ พระโอรสและธิดา รวมทั้งสมาชิกสายราชสกุลยุคล
  2. อนุสาวรีย์พระราชชายาเจ้าดารารัศมี บรรจุพระสรีรางคารเจ้าดารารัศมี พระราชชายา และพระราชธิดา
  3. อนุสาวรีย์เจ้าคุณพระประยูรวงศ์ หรือ "วิหารน้อย" บรรจุสรีรางคารเจ้าคุณพระประยูรวงศ์ (เจ้าคุณจอมมารดาแพ ในรัชกาลที่ 5) และพระธิดา รวมทั้งเจ้าจอมมารดาโหมด ในรัชกาลที่ 5 และพระโอรส พระธิดา ตลอดจนสมาชิกสายราชสกุลอาภากร และราชสกุลสุริยง

สุสานหลวงในปัจจุบันมีจำนวนอนุสาวรีย์ทั้งหมด 34 องค์ และมีการจัดตั้งกองทุนสุสานหลวงวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหารขึ้นมาดูแลรักษาสุสานหลวงให้มีความงดงามเพื่อชนรุ่นหลังได้เข้าชมต่อไป

พระพุทธอังคีรส

 
พระพุทธอังคีรส

พระพุทธอังคีรสเป็นพระประธานในพระอุโบสถวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม ประดิษฐานอยู่บนฐานชุกชีหินอ่อนจากประเทศอิตาลี พระนาม "พระพุทธอังคีรส" แปลว่ามีรัศมีซ่านออกจากพระวรกาย หล่อขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4 ต่อต้นรัชกาลที่ 5 กะไหล่ทองคำเนื้อแปดหนัก 180 บาท เป็นทองที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงใช้เมื่อยังทรงพระเยาว์

เดิมพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจะทรงนำไปประดิษฐานที่พระปฐมเจดีย์ แต่สิ้นรัชกาลเสียก่อน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้าฯ ให้นำมาประดิษฐานเป็นพระประธานในพระอุโบสถวัดราชบพิธ เมื่อวันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2415

ที่ฐานพุทธบัลลังก์กะไหล่ทองเนื้อหกหนัก 48 บาท ภายในบรรจุพระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระศรีสุลาลัย และสมเด็จพระบรมมาตามหัยิกาเธอ กรมพระยาสุดารัตน์ราชประยูร ซึ่งราชสกุลต่างๆ ที่มีส่วนแห่งพระบรมอัฐิ พระอัฐิ เก็บรักษาไว้และเชิญมาถวายแด่พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า เจ้าอาวาสในขณะนั้น จึงโปรดให้บรรจุลงใต้ฐานพระพุทธอังคีรส นอนจากนี้ยังมีพระบรมราชสรีรางคารพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบรมราชสรีรางคารพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และพระราชสรีรางคาร สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี

อนึ่ง เมื่อวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2562 สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อัมพร อมฺพโร) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงเป็นประธานในพิธีบรรจุพระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นส่วนที่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์ ทรงเก็บรักษาไว้ถวายสักการบูชา ต่อมาได้ตกทอดเป็นพระมรดกมาสู่หม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล พระนัดดา ผู้เป็นพระโอรสใน พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนุสรมงคลการ พระโอรสพระองค์เล็กในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์ และได้ทรงอัญเชิญมาถวายแด่ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อัมพร อมฺพโร) จึงโปรดให้สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (สุชิน อคฺคชิโน) ปฏิบัติกรณียกิจแทนพระองค์ในการเชิญพระผอบศิลาบรรจุพระบรมอัฐิเข้าประดิษฐานในคูหาบนฐานพุทธบัลลังก์ ลงในฐานพุทธบัลลังก์พระพุทธอังคีรส ประธานพระอุโบสถ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม

ในวันพุธที่ 15 มกราคม พ.ศ. 2563 ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ถวาย เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นโบราณมงคลนพรัตนราชวราภรณ์ แด่พระพุทธอังคีรสเนื่องในศุภมงคลสมัย ๑๕๐ ปี แห่งการสถาปนาวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร

ลำดับเจ้าอาวาส

ลำดับที่ รายนาม เริ่มวาระ สิ้นสุดวาระ
1 พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพระอรุณนิภาคุณากร ที่สมเด็จพระพุฒาจารย์ พ.ศ. 2412 พ.ศ. 2444
2 พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า พ.ศ. 2444 พ.ศ. 2480
3 พระศาสนโศภน (ภา ภาณโก) พ.ศ. 2480 พ.ศ. 2489
4 สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ พ.ศ. 2489 พ.ศ. 2531
5 สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี (ทองเจือ จินฺตากโร) พ.ศ. 2531 พ.ศ. 2551
6 สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อัมพร อมฺพโร) พ.ศ. 2551 อยู่ในตำแหน่ง

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

อ้างอิง

  1. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงธรรมการ แผนกกรมสังฆการี เรื่อง จัดระเบียบพระอารามหลวง, เล่ม ๓๒, ตอน ๐ ก, ๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๕๘, หน้า 289
  2. แผ่นพับประวัติวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม
  3. วัลลภ คล่องพิทยาพงษ์,เส้นทางบุญ ๙ วัด ๙ รัชกาล,หน้า 173
  4. ราชกิจจานุเบกษา, กำหนดการ ที่ ๙/๒๔๙๒ บรรจุพระบรมราชสริรางคารพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ๒๔๙๒, เล่ม ๖๖, ตอน๓๔ ง, ๒๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๙๒, หน้า ๒๙๓๑
  5. พระบรมราชโองการ ประกาศ เรื่อง ถวายเครื่องราชอิสริยาภรณ์เป็นพุทธบูชาแด่พระพุทธอังคีรส

แหล่งข้อมูลอื่น

  • ภาพถ่ายทางอากาศของ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร
  • แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร
    • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
    • แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
    • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

พิกัดภูมิศาสตร์: 13°44′55″N 100°29′53″E / 13.748702°N 100.497952°E / 13.748702; 100.497952

ดราชบพ, ธสถ, ตมหาส, มารามราชวรว, หาร, ดราชบพ, ธสถ, ตมหาส, มาราม, เป, นพระอารามหลวงช, นเอก, ชน, ดราชวรว, หาร, พระบาทสมเด, จพระจ, ลจอมเกล, าเจ, าอย, วโปรดเกล, าฯ, ให, สร, างข, นเป, นว, ดประจำร, ชกาลเม, 2412, โดยม, พระวรวงศ, เธอ, พระองค, เจ, าประด, ษฐวรการ, พระเจ. wdrachbphithsthitmhasimaram epnphraxaramhlwngchnexk chnidrachwrwihar 1 thiphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwoprdekla ihsrangkhunepnwdpracarchkalemux ph s 2412 odymiphrawrwngsethx phraxngkhecapradisthwrkar phraecabrmwngsethx krmhlwngsrrphsatrsuphkic aelaecaphrayathrrmathikrnathibdi hmxmrachwngspum malakul epnphuxanwykarkxsrang milksnaphsmrahwangsthaptykrrmithykbsthaptykrrmtawntk khux lksnaphaynxkepnsthaptykrrmithy swnphayinxxkaebbtkaetngxyangtawntk aelathrngphrakrunaoprdekla phrarachthannamwawdrachbphithsthitmhasimaram hmaythung wdthiphramhakstriythrngsrang aelamimhasimaxnepnesasilacahlkyxdepnrupesmathrrmckr 8 esa tngepnsimathikaaephng 8 this rachbphith hmaythung phraxaramthiphraecaaephndinthrngsrang bphith khanimacakphasabalikhux pwitha thiaeplwasrang swn sthitmhasimaram hmaythung phraxaramsungmisimakwangihy epnmhasimalxmrxbxanaekhtkhxngwdwdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwiharphraraebiyngokhng wdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwiharchuxsamywdrachbphiththitng2 thnnefuxngnkhr aekhwngwdrachbphith ekhtphrankhr krungethphmhankhr 10200praephthphraxaramhlwngchnexk chnidrachwrwiharnikaythrrmyutiknikayphraprathanphraphuththxngkhirsphraphuththrupsakhyphranirntray calxng ecaxawassmedcphraxriywngsakhtyan xmphr xm phor khwamphiesswdpracarchkal inrchkalthi 5ewlathakarthukwn 8 00 13 30cudsnicskkaraphraphuththxngkhirskickrrm30 ph kh nganbaephyphrarachkusl wnkhlaywnswrrkht rchkalthi 7 25 s kh nganxuthisswnkusl ihxditecaxawas wnekhaphrrsa tkbatrdxkimswnhnungkhxngsaranukrmphraphuththsasnawdrachbphith nbepnphraxaramhlwngsudthaythiphramhakstriythrngsrangtamobranrachpraephnithimikarsrangwdpracarchkalwdrachbphith epnwdsakhythiphrasntapapasxngphraxngkhinthanapramukhaehngsasnckrormnkhathxlikaelapramukhaehngnkhrrthwatikn khux smedcphrasntapapayxhn pxlthi 2 emuxeduxnphvsphakhm 2527 aelasmedcphrasntapapafransis emuxwnthi 21 phvscikayn 2562 esdceyuxnephuxekhaefasmedcphrasngkhrach sklmhasngkhprinayk enuxha 1 susanhlwng 2 phraphuththxngkhirs 3 ladbecaxawas 4 ekhruxngrachxisriyaphrn 5 xangxing 6 aehlngkhxmulxunsusanhlwng aekikhdubthkhwamhlkthi susanhlwng wdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwihar wdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwiharmisusanhlwngtngxyunxkekhtkaaephngmhasimakhxngwddanthistawntk tidkbthnnxsdangkh rimkhlxngkhuemuxngedim phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwthrngphrakrunaoprdekla ihsrangkhunepnthibrrcuphraxthi kraduk aelaphrasrirangkhar ethakraduk iwnnephuxepnphrabrmrachuthisphrarachkuslaekphrabrmrachethwi phrarachethwi ecacxmmarda phrarachoxrsaelaphrarachthidainphraxngkh mirupaebbsthaptykrrmtang knthngphraecdiy phraprangkh wiharaebbithy aebbkhxm silpaprangkhlphburi aelaaebbokthikh odytngxyuinswnsungmitnlnthmaelaphumphrrnimtang plukiwxyangswyngam xnusawriythisakhykhux ecdiysithxng 4 xngkh eriyngladbcakehnuxipit sungmichuxsxdkhlxngkndngni sunnthanusawriy brrcuphrasrirangkharsmedcphranangecasunnthakumarirtn brmrachethwi aelasmedcphraecalukethx ecafakrrnaphrnephchrrtn phrarachthida rngsiwthna brrcuphrasrirangkharphrarachoxrs phrarachthidaxnprasutiaetsmedcphranangecaswangwthna phrabrmrachethwi aelaphrarachndda echn smedcphrabrmoxrsathirach ecafamhawchirunhis syammkudrachkumar smedcphrarachpituccha ecafawilyxlngkrn krmhlwngephchrburirachsirinthr aelasmedcphramhitlathiebsr xdulyedchwikrm phrabrmrachchnk rwmthng smedcphraecaphinangethx ecafaklyaniwthna krmhlwngnrathiwasrachnkhrinthr dwy esawphapradisthan brrcuphrasrirangkharphrarachoxrs phrarachthidaxnprasutiaetsmedcphranangecaesawphaphxngsri phrabrmrachininath aelaphrarachndda echn smedcphraecaphkhiniethx ecafaephchrrtnrachsuda siriosphaphnnwdi sukhumalnvmitr brrcuphrasrirangkharphranangecasukhumalmarsri phrarachethwi aelasmedcphraecabrmwngsethx ecafabriphtrsukhumphnthu krmphrankhrswrrkhwrphinit aelaphranddanxkcakniyngmixnusawriythisakhyxun pradisthanxyuinsusanhlwngwdrachbphithsthitmhasimaramdwy echn xnusawriyrupprangkh 3 yxd brrcuphrasrirangkharphrawimadaethx phraxngkhecasayswliphirmy krmphrasuththasininat piymharachpdiwrda aelaphraprayuryati phraoxrsaelathida rwmthngsmachiksayrachskulyukhl xnusawriyphrarachchayaecadararsmi brrcuphrasrirangkharecadararsmi phrarachchaya aelaphrarachthida xnusawriyecakhunphraprayurwngs hrux wiharnxy brrcusrirangkharecakhunphraprayurwngs ecakhuncxmmardaaeph inrchkalthi 5 aelaphrathida rwmthngecacxmmardaohmd inrchkalthi 5 aelaphraoxrs phrathida tlxdcnsmachiksayrachskulxaphakr aelarachskulsuriyngsusanhlwnginpccubnmicanwnxnusawriythnghmd 34 xngkh aelamikarcdtngkxngthunsusanhlwngwdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwiharkhunmaduaelrksasusanhlwngihmikhwamngdngamephuxchnrunhlngidekhachmtxipphraphuththxngkhirs aekikh phraphuththxngkhirs phraphuththxngkhirsepnphraprathaninphraxuobsthwdrachbphithsthitmhasimaram pradisthanxyubnthanchukchihinxxncakpraethsxitali phranam phraphuththxngkhirs aeplwamirsmisanxxkcakphrawrkay 2 hlxkhuninsmyrchkalthi 4 txtnrchkalthi 5 kaihlthxngkhaenuxaepdhnk 180 bath epnthxngthiphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwthrngichemuxyngthrngphraeyawedimphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwcathrngnaippradisthanthiphrapthmecdiy aetsinrchkalesiykxn phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwcungoprdekla ihnamapradisthanepnphraprathaninphraxuobsthwdrachbphith emuxwnthi 12 knyayn ph s 2415 3 thithanphuththbllngkkaihlthxngenuxhkhnk 48 bath phayinbrrcuphrabrmxthiphrabathsmedcphraphuththelishlanphaly phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw smedcphrasrisulaly aelasmedcphrabrmmatamhyikaethx krmphrayasudartnrachprayur 2 sungrachskultang thimiswnaehngphrabrmxthi phraxthi ekbrksaiwaelaechiymathwayaedphraecawrwngsethx krmhlwngchinwrsiriwthn smedcphrasngkhracheca ecaxawasinkhnann cungoprdihbrrculngitthanphraphuththxngkhirs nxncakniyngmiphrabrmrachsrirangkharphrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw 4 phrabrmrachsrirangkharphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch aelaphrarachsrirangkhar smedcphranangecaraiphphrrni phrabrmrachinixnung emuxwnthi 23 tulakhm ph s 2562 smedcphraxriywngsakhtyan xmphr xm phor smedcphrasngkhrach sklmhasngkhprinayk thrngepnprathaninphithibrrcuphrabrmxthiphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach phrabathsmedcphraphuththelishlanphaly phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw aelaphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw sungepnswnthismedcphraecabrmwngsethx ecafayukhlthikhmphr krmhlwnglphburiraemswr thrngekbrksaiwthwayskkarbucha txmaidtkthxdepnphramrdkmasuhmxmecachatriechlim yukhl phrandda phuepnphraoxrsin phraecawrwngsethx phraxngkhecaxnusrmngkhlkar phraoxrsphraxngkhelkinsmedcphraecabrmwngsethx ecafayukhlthikhmphr krmhlwnglphburiraemswr aelaidthrngxyechiymathwayaed smedcphraxriywngsakhtyan xmphr xm phor cungoprdihsmedcphramhawirwngs suchin xkh khchion ptibtikrniykicaethnphraxngkhinkarechiyphraphxbsilabrrcuphrabrmxthiekhapradisthaninkhuhabnthanphuththbllngk lnginthanphuththbllngkphraphuththxngkhirs prathanphraxuobsth wdrachbphithsthitmhasimaraminwnphuththi 15 mkrakhm ph s 2563 idmiphrabrmrachoxngkaroprdekla ihthway ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnobranmngkhlnphrtnrachwraphrn aedphraphuththxngkhirsenuxnginsuphmngkhlsmy 150 pi aehngkarsthapnawdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwiharladbecaxawas aekikhladbthi raynam erimwara sinsudwara1 phrawrwngsethx phraxngkhecaphraxrunniphakhunakr thismedcphraphuthacary ph s 2412 ph s 24442 phraecawrwngsethx krmhlwngchinwrsiriwthn smedcphrasngkhracheca ph s 2444 ph s 24803 phrasasnosphn pha phanok ph s 2480 ph s 24894 smedcphrasngkhracheca krmhlwngchinwralngkrn ph s 2489 ph s 25315 smedcphraphuththpaphcnbdi thxngecux cin takor ph s 2531 ph s 25516 smedcphraxriywngsakhtyan xmphr xm phor ph s 2551 xyuintaaehnngekhruxngrachxisriyaphrn aekikhph s 2563 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnobranmngkhlnphrtnrachwraphrn n r fayhna thwayaedphraphuththxngkhirs 5 xangxing aekikh rachkiccanuebksa prakaskrathrwngthrrmkar aephnkkrmsngkhkari eruxng cdraebiybphraxaramhlwng elm 32 txn 0 k 3 tulakhm ph s 2458 hna 289 2 0 2 1 aephnphbprawtiwdrachbphithsthitmhasimaram wllph khlxngphithyaphngs esnthangbuy 9 wd 9 rchkal hna 173 rachkiccanuebksa kahndkar thi 9 2492 brrcuphrabrmrachsrirangkharphrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw 2492 elm 66 txn34 ng 28 mithunayn ph s 2492 hna 2931 phrabrmrachoxngkar prakas eruxng thwayekhruxngrachxisriyaphrnepnphuththbuchaaedphraphuththxngkhirsaehlngkhxmulxun aekikhphaphthaythangxakaskhxng wdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwiharaephnthiaelaphaphthaythangxakaskhxng wdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwihar phaphthaydawethiymcakwikiaemepiy hruxkuekilaemps aephnthicakmltiaemp hruxoklbxlikd phaphthaythangxakascakethxrraesirfewxrphikdphumisastr 13 44 55 N 100 29 53 E 13 748702 N 100 497952 E 13 748702 100 497952 khxmmxns miphaphaelasuxekiywkb wdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwiharekhathungcak https th wikipedia org w index php title wdrachbphithsthitmhasimaramrachwrwihar amp oldid 9517683, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม