สงครามกอล

สงครามกอล เป็นชุดการทัพซึ่งจูเลียส ซีซาร์ โปรกงสุลโรมัน เป็นผู้ดำเนินต่อชนเผ่ากอลหลายเผ่า สงครามกินเวลาตั้งแต่ 58 ปีก่อน ค.ศ. ถึง 50 ปีก่อน ค.ศ. จนลงเอยด้วยยุทธการที่อะลีเซียที่เด็ดขาดใน 52 ปีก่อน ค.ศ. ซึ่งชัยชนะอย่างสมบูรณ์ของโรมันส่งผลให้สาธารณรัฐโรมันขยายเหนือทั้งกอล (ประเทศฝรั่งเศสและเบลเยียมในปัจจุบันเป็นหลัก) แม้ว่าเผ่ากอลจะมีความเข้มแข็งทางทหารสูสีกับโรมัน แต่ความแตกแยกภายในทำให้ซีซาร์คว้าชัยได้โดยง่าย และความพยายามของเวอร์ซินเกโทริกซ์ (Vercingetorix) ในการผนึกชาวกอลต่อการบุกครองของโรมันสายเกินไป สงครามนี้ปูทางให้จูเลียส ซีซาร์กลายเป็นผู้ปกครองสาธารณรัฐโรมันแต่ผู้เดียว

แม้ซีซาร์พรรณนาการบุกครองนี้ว่าเป็นการปฏิบัติตัดหน้าข้าศึกและเด็ดขาด แต่นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่ตกลงว่าสงครามนี้ส่วนใหญ่ต่อสู้เพื่อส่งเสริมอาชีพทางการเมืองของซีซาร์และจ่ายหนี้สินมหาศาลของเขา กระนั้น สงครามกอลยังมีความสำคัญทางทหารอย่างมากต่อชาวโรมัน เพราะโรมันถูกชนเผ่าพื้นเมืองทั้งที่อาศัยอยู่ในกอลและเหนือไปกว่านั้นโจมตีหลายครั้ง การพิชิตกอลทำให้โรมันควบคุมแม่น้ำไรน์ซึ่งเป็นพรมแดนธรรมชาติ จูเลียส ซีซาร์อธิบายสงครามกอลในหนังสือ Commentarii de Bello Gallico (ความเห็นต่อสงครามกอล) ของเขา ซึ่งยังเป็นแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญที่สุดต่อสงครามนี้