หออัครศิลปิน

หออัครศิลปิน จัดตั้งขึ้นโดยสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ(กรมส่งเสริมวัฒนธรรม ในปัจจุบัน)ในปี พ.ศ. 2539 เนื่องในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี ก่อสร้างบนพื้นที่ 5 ไร่ ในรูปแบบสถาปัตยกรรมไทยร่วมสมัย ตั้งอยู่ที่ตำบลคลองห้า อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี ปัจจุบันอยู่ในความดูแลของกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม

ตัวอาคารประกอบด้วยอาคารหลักที่ใช้จัดแสดงนิทรรศการพระราชประวัติและผลงานศิลปะฝีพระหัตถ์ขององค์อัครศิลปิน รายล้อมด้วยอาคารรูปตัวยู ที่จัดแสดงนิทรรศการประวัติและผลงานของศิลปินแห่งชาติภายใต้แนวคิดอัครศิลปิน ซึ่งรายล้อมด้วยศิลปินแห่งชาติที่ทรงให้การอุปถัมภ์

ประวัติ

ในปีพุทธศักราช 2539 สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ(กรมส่งเสริมวัฒนธรรม ในปัจจุบัน)ได้จัดตั้งหออัครศิลปินขึ้น เพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เนื่องในโอกาสการจัดงานฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี พุทธศักราช 2539 โดยในพิธีเปิด สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ในพิธีเปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันจันทร์ที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2553 ซึ่งกระทรวงวัฒนธรรมได้มอบหมายให้กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม เป็นหน่วยงานที่ควบคุมบริหารจัดการกิจการที่เกี่ยวข้องทั้งหมด "อัครศิลปิน" แปลว่า "ผู้มีศิลปะอันเลอเลิศ" หรือ "ผู้เป็นใหญ่ในศิลปิน" หออัครศิลปิน ออกแบบโดย นาย สตวัน ฮ่มซ้าย และคณะ ซึ่งอยู่ภายใต้การดูแลของกรมศิลปากร ในปี พ.ศ. 2554 ในมหาอุทกภัย พ.ศ. 2554 ซึ่งเป็นมหาอุทกภัยน้ำท่วมครั้งยิ่งใหญ่ของประเทศไทย ทำให้หออัครศิลปิน ซึ่งอยู่ในพื้นที่จ.ปทุมธานี ได้รับความเสียหายจากน้ำท่วม ทำให้หออัครศิลปินได้รับความเสียหายกว่า 2 ล้านบาท

ส่วนจัดแสดงผลงาน

หออัครศิลปิน มีส่วนประกอบหลักนำเสนอพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ ด้านศิลปะและวัฒนธรรม และผลงานด้านศิลปะและวัฒนธรรมของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และผลงานของศิลปินแห่งชาติทุกสาขาโดยจัดแสดงเป็นหมวดหมู่สาขาของศิลปินแห่งชาติในแต่ละด้าน

ส่วนประกอบของอาคาร

หออัครศิลปินมีทั้งหมด 3 ชั้น อันได้แก่ ห้องบริหาร ห้องนิทรรศการชั่วคราว และห้องนิทรรศการถาวร โดยห้องที่มีความสำคัญที่สุดคือ ห้องอัครศิลปิน ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานบุษบกไม้ประดับกระจก ปิดทองตรงกึ่งกลางห้องและภายในบุษบกประดิษฐานพระราชลัญจกรประจำพระองค์ รัชกาลที่ 9 จำลองบนพานแว่นฟ้า เปรียบเสมือนตัวแทนของพระองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ซึ่งฐานโดยรอบมีสื่อวีดิทัศน์แสดงพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจจำนวน 9 ตอน โดยนำเสนอเป็นสื่อคอมพิวเตอร์ระบบสัมผัส เมื่อผู้ชมคุกเข่าตามจุดต่าง ๆ จะได้รับชมอย่างต่อเนื่อง โดยมีฉากหลังเป็นจิตรกรรมฝาผนังเรื่องไตรภูมิ ด้านซ้ายและด้านขวาเป็นกระจกแกะลายเทพชุมนุม มีความหมายว่า เหล่าเทวดาต่างสักการะพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ผู้ทรงเปรียบเสมือนสมมติเทพ นอกจากพื้นที่จัดแสดงแล้วหออัครศิลปินยังมีห้องฝึกอบรม ร้านขายของที่ระลึก ห้องสมุดที่รวมพระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และผลงานวรรณกรรมของศิลปินแห่งชาติทุกท่าน โดยใช้สื่อผสมที่ทันสมัย มีห้องบรรยาย ห้องพักศิลปิน เวทีการแสดง โรงภาพยนตร์ และห้องคาราโอเกะ สำหรับฝึกเพลงของศิลปินแห่งชาติที่รู้จักเป็นอย่างดี โดยรายละเอียดในหออัครศิลปินในชั้นที่ 2 ประกอบด้วย 6 ส่วน ดังนี้