อำเภอคำชะอี

คำชะอี เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดมุกดาหาร

อำเภอคำชะอี
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Khamcha-i
คำขวัญ:  กลองโบราณ วัฒนธรรมลือเลื่อง เมืองแห่งขุนเขา สาวภูไท... คำชะอี
พิกัดภูมิศาสตร์: 16°34′36″N 104°25′12″E / 16.57667°N 104.42000°E / 16.57667; 104.42000
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	มุกดาหาร
พื้นที่
• ทั้งหมด	645.7 ตร.กม. (249.3 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	47,020 คน
• ความหนาแน่น	72.82 คน/ตร.กม. (188.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	49110
รหัสภูมิศาสตร์	4905
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอคำชะอี หมู่ที่ 1 ตำบลน้ำเที่ยง อำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร 49110
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

ท้องที่อำเภอคำชะอี เคยขึ้นอยู่กับจังหวัดนครพนม มีฐานะเป็นท้องที่อำเภอหนึ่ง แต่ในปัจจุบันรวมอยู่ในท้องที่จังหวัดมุกดาหาร ตามประวัติเดิม ชาวคำชะอีเป็นชาวผู้ไทยที่อพยพมาจากเมืองวัง (ฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง) รวมกับชาวผู้ไทยเมืองหนองสูงอพยพมาจากเมืองคำอ้อ ตั้งขึ้นเป็นเมืองหนองสูงโดยให้ ท้าวสีหนาม จากเมืองคำอ้อที่ตั้งบ้านเรือนอยู่หนองสูงเป็นเจ้าเมือง ให้เพี้ยเมืองแสนจากเมืองวังที่อยู่บ้านคำชะอีเป็นอุปฮาด ให้ท้าวราชอาต จากเมืองคำอ้อที่อยู่บ้านหนองสูงเป็นราชวงศ์ ให้ท้าวอุปคุตจากเมืองวังที่อยู่บ้านคำสระอีเป็นราชบุตร

ตามประวัติศาสตร์มีหลักฐานที่พอเชื่อถือได้ว่า เมืองนครพนมเป็นเมืองสืบเนื่องมาจากนครในอาณาจักรโคตรบูรณ์ ซึ่งอยู่บนฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขง ต่อมาได้ย้ายมาตั้งอยู่บนฝั่งขวา ในรัชสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี ส่วนตำนานเมืองโครตรบูรณ์ไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดว่ามีความเป็นมาอย่างไร สรุปว่าอำเภอคำชะอีเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรโคตรบูรณ์อันรุ่งเรืองในอดีต

• วันที่ 2 พฤษภาคม 2484 แยกพื้นที่ตำบลคำชะอี ตำบลหนองสูง ตำบลบ้านซ่ง ตำบลบ้านค้อ ตำบลบ้านเหล่า ตำบลหนองเอี่ยน อำเภอมุกดาหาร มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอคำชะอี และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอมุกดาหาร
• วันที่ 29 พฤศจิกายน 2492 ย้ายที่ว่าการอำเภอคำชะอี จากตำบลคำชะอี ไปตั้งที่บ้านน้ำเที่ยง ตำบลบ้านซ่ง ท้องที่อำเภอเดียวกัน
• วันที่ 5 มิถุนายน 2499 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอคำชะอี อำเภอมุกดาหาร เป็น อำเภอคำชะอี
• วันที่ 15 ตุลาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลคำชะอี ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านซ่ง
• วันที่ 29 กันยายน 2513 ตั้งตำบลโพนงาม แยกออกจากตำบลบ้านค้อ
• วันที่ 11 สิงหาคม 2520 โอนพื้นที่หมู่ 14 บ้านร่มเกล้า (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองสูงใต้ อำเภอคำชะอี ไปขึ้นกับตำบลนิคมคำสร้อย กิ่งอำเภอนิคมคำสร้อย อำเภอมุกดาหาร
• วันที่ 2 ตุลาคม 2522 ตั้งตำบลโนนยาง แยกออกจากตำบลหนองสูง ตั้งตำบลบ้านเป้า แยกออกจากตำบลหนองสูงใต้
• วันที่ 5 สิงหาคม 2523 ตั้งตำบลคำบก แยกออกจากตำบลคำชะอี
• วันที่ 16 กันยายน 2523 ตั้งตำบลเหล่าสร้างถ่อ แยกออกจากตำบลหนองเอี่ยน
• วันที่ 24 กันยายน 2523 โอนพื้นที่หมู่ 7 บ้านหนองนกเขียน (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองสูงใต้ อำเภอคำชะอี ไปขึ้นกับตำบลนิคมคำสร้อย อำเภอนิคมคำสร้อย และโอนพื้นที่หมู่ 8 บ้านคำนางโอก (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองสูงใต้ อำเภอคำชะอี ไปขึ้นกับตำบลกกแดง อำเภอนิคมคำสร้อย
• วันที่ 5 พฤษภาคม 2524 ตั้งตำบลภูวง แยกออกจากตำบลหนองสูง
• วันที่ 27 สิงหาคม 2525 แยกพื้นที่อำเภอมุกดาหาร อำเภอคำชะอี อำเภอดอนตาล อำเภอนิคมคำสร้อย กิ่งอำเภอดงหลวง และกิ่งอำเภอหว้านใหญ่ จังหวัดนครพนม มาตั้งเป็น จังหวัดมุกดาหาร โดยโอนกิ่งอำเภอดงหลวง อำเภอนาแก มาขึ้นกับอำเภอมุกดาหาร และเปลี่ยนชื่ออำเภอมุกดาหาร เป็นอำเภอเมืองมุกดาหาร
• วันที่ 1 มิถุนายน 2525 ตั้งตำบลน้ำเที่ยง แยกออกจากตำบลบ้านซ่ง
• วันที่ 26 มีนาคม 2528 แยกพื้นที่ตำบลหนองสูง ตำบลโนนยาง ตำบลภูวง ตำบลบ้านเป้า และตำบลหนองสูงใต้ อำเภอคำชะอี ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองสูง และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอคำชะอี
• วันที่ 3 พฤศจิกายน 2536 ยกฐานะกิ่งอำเภอหนองสูง อำเภอคำชะอี เป็น อำเภอหนองสูง
• วันที่ 8 พฤศจิกายน 2536 ตั้งตำบลหนองสูงเหนือ แยกออกจากตำบลหนองสูง
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลคำชะอี เป็นเทศบาลตำบลคำชะอี ด้วยผลของกฎหมาย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอคำชะอีตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอดงหลวง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองมุกดาหาร
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอหนองสูง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอกุฉินารายณ์และอำเภอเขาวง (จังหวัดกาฬสินธุ์)

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอคำชะอีแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 9 ตำบล 88 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

บ้านซ่ง

(Ban Song)

7 หมู่บ้าน

6.

โพนงาม

(Phon Ngam)

10 หมู่บ้าน

2.

คำชะอี

(Khamcha-i)

14 หมู่บ้าน

7.

เหล่าสร้างถ่อ

(Lao Sang Tho)

7 หมู่บ้าน

3.

หนองเอี่ยน

(Nong Ian)

10 หมู่บ้าน

8.

คำบก

(Kham Bok)

6 หมู่บ้าน

4.

บ้านค้อ

(Ban Kho)

11 หมู่บ้าน

9.

น้ำเที่ยง

(Nam Thiang)

12 หมู่บ้าน

5.

บ้านเหล่า

(Ban Lao)

11 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอคำชะอีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 10 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลคำชะอี ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลน้ำเที่ยง
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านซ่ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านซ่งทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลคำชะอี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคำชะอีทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเอี่ยน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเอี่ยนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านค้อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านค้อทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเหล่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเหล่าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโพนงาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพนงามทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเหล่าสร้างถ่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเหล่าสร้างถ่อทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลคำบก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคำบกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำเที่ยง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำเที่ยง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลคำชะอี)

โรงเรียนมัธยมศึกษา

• โรงเรียนคำชะอีพิทยาคม
• โรงเรียนคำชะอีวิทยาคาร
• โรงเรียนชัยปัญญาวิทยานุสรณ์
• โรงเรียนคำบกวิทยาคาร
• โรงเรียนเหล่าประชาอุทิศ

อ้างอิง

1. ประวัติอำเภอคำชะอี - ประวัติความเป็นมาอำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร
2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งกิ่งอำเภอคำชะอี ขึ้นอำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 58 (0 ง): 1265. 2 พฤษภาคม 2484. Check date values in: |date= (help)
3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอคำชะอี อำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 66 (65 ง): 5297–5298. 29 พฤศจิกายน 2492. Check date values in: |date= (help)
4. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอนาทวี อำเภอสะบ้าย้อย อำเภอคำชะอี อำเภอย่านตาขาว อำเภอวัดโบสถ์ อำเภอหนองบัว อำเภอวัฒนานคร อำเภอแสวงหา อำเภอท่าชนะ อำเภอพระพุทธบาท อำเภอโนนสัง อำเภอบำเหน็จณรงค์ อำเภอคอนสวรรค์ อำเภอบ้านโฮ่ง อำเภอคีรีมาศ อำเภอชนแดน อำเภอแม่แจ่ม อำเภอไทรน้อย และอำเภอบ้านแพง พ.ศ. ๒๔๙๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (46 ก): 657–661. 5 มิถุนายน 2499. Check date values in: |date= (help)
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลคำชะอี อำเภอคำชะอี จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (83 ง): (ฉบับพิเศษ) 31-32. 15 ตุลาคม 2499. Check date values in: |date= (help)
6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอธาตุพนม อำเภอคำชะอี อำเภอบ้านแพง และกิ่งอำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 87 (90 ง): 2805–2820. 29 กันยายน 2513. Check date values in: |date= (help)
7. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอคำชะอีกับกิ่งอำเภอนิคมคำสร้อย อำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม พ.ศ. ๒๕๒๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (74 ง): (ฉบับพิเศษ) 35-37. 11 สิงหาคม 2520. Check date values in: |date= (help)
8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอมุกดาหาร อำเภอคำชะอี อำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (171 ง): 3353–3361. 2 ตุลาคม 2522. Check date values in: |date= (help)
9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคำชะอี กิ่งอำเภอดงหลวง อำเภอนาแก และอำเภอนาแก จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (118 ง): 2672–2680. 5 สิงหาคม 2523. Check date values in: |date= (help)
10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคำชะอี จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (144 ง): 3190–3192. 16 กันยายน 2523. Check date values in: |date= (help)
11. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอคำชะอี กับอำเภอนิคมคำสร้อย จังหวัดนครพนม พ.ศ. ๒๕๒๓" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (148 ก): (ฉบับพิเศษ) 3-4. 24 กันยายน 2523. Check date values in: |date= (help)
12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคำชะอี จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 98 (68 ง): 1304–1306. 5 พฤษภาคม 2524. Check date values in: |date= (help)
13. "พระราชบัญญัติตั้งจังหวัดมุกดาหาร พ.ศ. ๒๕๒๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (121 ก): (ฉบับพิเศษ) 14-17. 27 สิงหาคม 2525. Check date values in: |date= (help)
14. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคำชะอี จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (75 ง): 1926–1930. 1 มิถุนายน 2525. Check date values in: |date= (help)
15. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร ตั้งเป็นกิ่งอำเภอหนองสูง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 102 (36 ง): 1437. 26 มีนาคม 2528. Check date values in: |date= (help)
16. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอลำทับ อำเภอร่องคำ อำเภอเวียงแหง อำเภอนาโยง อำเภอแก้งสนามนาง อำเภอโนนแดง อำเภอบ้านหลวง อำเภอกะพ้อ อำเภอศรีบรรพต อำเภอแก่งกระจาน อำเภอหนองสูง อำเภอสบเมย อำเภอเมยวดี อำเภอโคกเจริญ อำเภอทุ่งหัวช้าง อำเภอผาขาว อำเภอวังหิน อำเภอดอนพุด อำเภอบึงโขงหลง และอำเภอห้วยคต พ.ศ. 2536" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (พิเศษ 179 ง): 1–3. 3 พฤศจิกายน 2536. Check date values in: |date= (help)
17. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (182 ง): (ฉบับพิเศษ) 43-45. 8 พฤศจิกายน 2536. Check date values in: |date= (help)
18. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. 24 กุมภาพันธ์ 2542. Check date values in: |date= (help)