อำเภอปลาปาก

อำเภอปลาปาก เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครพนม

อำเภอปลาปาก
อำเภอ
คำขวัญ:  พระธาตุมหาชัยล้ำค่า ห้าเผ่าไทย หลายหลาก ถิ่นปลาปากเขียวขจี ยึดประเพณีศรีโคตรบูรณ์
พิกัดภูมิศาสตร์: 17°10′50″N 104°31′34″E / 17.18056°N 104.52611°E / 17.18056; 104.52611
อักษรไทย	อำเภอปลาปาก
อักษรโรมัน	Amphoe Pla Pak
จังหวัด	นครพนม
พื้นที่
• ทั้งหมด	546.915 ตร.กม. (211.165 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	54,394 คน
• ความหนาแน่น	99.46 คน/ตร.กม. (257.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	48160
รหัสภูมิศาสตร์	4802
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอปลาปาก ถนนกุรุคุ-หนองฮี ตำบลปลาปาก อำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม 48160
เว็บไซต์	http://www.plapak.net
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

สถานที่ตั้งรกรากของชาวปลาปาก นับว่าเป็นชนเผ่าที่น่าสนใจมิใช่น้อยเลยทีเดียว ความเป็นมาของบรรพบุรุษของชาวปลาปากเดิมมีถิ่นที่อยู่ในเขตประเทศลาวที่เมืองมหาชัย แขวงคำม่วน พระทองสัมฤทธิ์ที่กล่าวถึงในตำนานนี้มีอยู่จริง และประดิษฐานอยู่ที่วัดคณิศรธรรมิการาม

คำว่า “เว้า” นี้เป็นภาษาท้องถิ่นซึ่งความหมายก็คือ พูด ตำนานเกี่ยวกับ ปลาเว้า มีประวัติความเป็นมาว่าบริเวณนี้ในฤดูฝนมีน้ำหลาก จึงทำให้มีปลาชนิดหนึ่งลักษณะคล้ายปลาตะเพียนทองมารวมอยู่เป็นจำนวนมาก และส่งเสียงร้องอึงคะนึงคล้ายเสียงคนพูดกัน ชาวบ้านจึงพากันเรียกขานบริเวณแห่งนี้ว่า ปลาเว้า(ปลาพูด) คำว่า “ปาก” นี้ในภาษาถิ่นอีสานเป็นคำกริยา หมายถึง พูด ดังนั้น ปลาปากก็คือ ปลาพูดหรือ ปลาเว้านั่นเอง ชาวบ้านจึงได้ตั้งชื่อว่า ปลาปากตั้งแต่นั้นมา

• วันที่ 15 มิถุนายน 2508 แยกพื้นที่ตำบลปลาปาก ตำบลกุตาไก้ และตำบลหนองฮี อำเภอเมืองนครพนม มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอปลาปาก ขึ้นการปกครองกับอำเภอเมืองนครพนม
• วันที่ 20 กันยายน 2509 ตั้งตำบลนามะเขือ แยกออกจากตำบลกุตาไก้ ตั้งตำบลมหาชัย แยกออกจากตำบลปลาปาก ตั้งตำบลโคกสว่าง แยกออกจากตำบลปลาปาก และตำบลหนองฮี
• วันที่ 16 พฤศจิกายน 2514 ยกฐานะกิ่งอำเภอปลาปาก อำเภอเมืองนครพนม เป็น อำเภอปลาปาก
• วันที่ 5 กรกฎาคม 2517 ตั้งตำบลโคกสูง แยกออกจากตำบลมหาชัย
• วันที่ 31 ตุลาคม 2521 ตั้งตำบลหนองเทาใหญ่ แยกออกจากตำบลโคกสว่าง
• วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2528 จัดตั้งสุขาภิบาลปลาปาก ในท้องที่บางส่วนของตำบลปลาปาก
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะสุขาภิบาลปลาปาก เป็นเทศบาลตำบลปลาปาก

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอปลาปากมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองนครพนม
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองนครพนมและอำเภอเรณูนคร
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเรณูนคร อำเภอนาแก และอำเภอวังยาง
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอโพนนาแก้วและอำเภอกุสุมาลย์ (จังหวัดสกลนคร)

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอปลาปากแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 8 ตำบล 85 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

ปลาปาก

(Pla Pak)

16 หมู่บ้าน

5.

โคกสูง

(Khok Sung)

10 หมู่บ้าน

2.

หนองฮี

(Nong Hi)

12 หมู่บ้าน

6.

มหาชัย

(Maha Chai)

8 หมู่บ้าน

3.

กุตาไก้

(Kutakai)

12 หมู่บ้าน

7.

นามะเขือ

(Na Makhuea)

11 หมู่บ้าน

4.

โคกสว่าง

(Khok Sawang)

8 หมู่บ้าน

8.

หนองเทาใหญ่

(Nong Thao Yai)

8 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอปลาปากประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลปลาปาก ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลปลาปาก
• องค์การบริหารส่วนตำบลปลาปาก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปลาปาก (นอกเขตเทศบาลตำบลปลาปาก)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองฮี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองฮีทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลกุตาไก้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุตาไก้ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสว่าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกสว่างทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสูง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกสูงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลมหาชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมหาชัยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลนามะเขือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนามะเขือทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเทาใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเทาใหญ่ทั้งตำบล

สถานศึกษา

โรงเรียนรัฐบาล

• โรงเรียนปลาปากวิทยา
• โรงเรียนโคกสว่างประชาสรรค์
• โรงเรียนธรรมโฆษิตวิทยา
• โรงเรียนกุตาไก้วิทยา
• โรงเรียนมหาชัยวิทยา
• วิทยาลัยการอาชีพวัดโฆสมังคลาราม

สถานที่ท่องเที่ยว

• วัดพระธาตุมหาชัย
• วัดโฆสมังคลาราม
• ศูนย์วัฒนธรรมวัดคณิศรธรรมิการาม
• สวนรุกขชาติวังปอพาน
• ศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพบ้านทันสมัยในพระบรมราชินูปถัมภ์
• วัดจอมแจ้ง บ้านศรีธน
• โครงการฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริ บ้านนาสีนวล
• วัดป่ามหาชัย
• สวนหย่อมสาธารณะ
• ต้นจามจุรียักษ์ วัดจอมศรี บ้านนามะเขือ

ประเพณี

• เทศกาลกินแตงไทย แตงโมหวาน

1. [1]ประวัติความเป็นมา-อำเภอปลาปาก
2. [2]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ
3. [3]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองนครพนม อำเภอมุกดาหาร อำเภอท่าอุเทน อำเภอศรีสงคราม กิ่งอำเภอดอนตาล กิ่งอำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม
4. [4]พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอปลาปาก อำเภอเชียงกลาง อำเภอปากชม อำเภอบ้านม่วง อำเภอพังโคน อำเภอดอนสัก อำเภอพนม อำเภอเวียงสระ อำเภอสังคม และอำเภอหัวตะพาน พ.ศ. ๒๕๑๔
5. [5]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอปลาปาก และอำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม
6. [6]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอศรีสงคราม อำเภอปลาปาก อำเภอมุกดาหาร กิ่งอำเภอนิคมคำสร้อย และอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม
7. [7]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลปลาปาก อำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม