อำเภอปากพลี
อำเภอปากพลี เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครนายก
อำเภอปากพลี | |
|---|---|
| คำขวัญ: สืบสานวัฒนธรรม งามล้ำธรรมชาติ พระธาตุศักดิ์สิทธิ์ พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน ตำนานไทย-ลาว-พวน มากล้วนอาหารปลา | |
| พิกัดภูมิศาสตร์: 14°9′48″N 101°16′7″E / 14.16333°N 101.26861°E | |
| อักษรไทย | อำเภอปากพลี |
| อักษรโรมัน | Amphoe Pak Phli |
| จังหวัด | นครนายก |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 519.1 ตร.กม. (200.4 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2563) | |
| • ทั้งหมด | 24,218 คน |
| • ความหนาแน่น | 46.65 คน/ตร.กม. (120.8 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 26130 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 2602 |
| ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอปากพลี หมู่ที่ 3 ถนนสุวรรณศร ตำบลเกาะหวาย อำเภอปากพลี จังหวัดนครนายก 26130 |
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอปากพลีตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองนครนายก อำเภอปากช่อง (จังหวัดนครราชสีมา) และอำเภอประจันตคาม (จังหวัดปราจีนบุรี)
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอประจันตคามและอำเภอเมืองปราจีนบุรี (จังหวัดปราจีนบุรี)
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองปราจีนบุรี อำเภอบ้านสร้าง (จังหวัดปราจีนบุรี) และอำเภอเมืองนครนายก
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองนครนายก
ประวัติ
แต่เดิมอำเภอนี้ชื่อว่า อำเภอบุ่งไร่ ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2436 ต่อมาในปี พ.ศ. 2448 ได้เปลี่ยนชื่อมาเป็น อำเภอหนองโพธิ์ โดยรวมบ้านหนองโพธิ์และบ้านหนองน้ำใหญ่มาตั้งเป็นชื่อสถานที่ราชการ แต่เอาเฉพาะคำว่า "หนองโพธิ์" และในปีเดียวกันได้ย้ายที่ว่าการอำเภอไปตั้งที่บ้านท่าแดง ตำบลปากพลี พร้อมทั้งเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น อำเภอเขาใหญ่ เพราะท้องที่ได้ครอบคลุมถึงเขาใหญ่ ต่อมาในปี พ.ศ. 2452 ได้เปลี่ยนชื่อมาเป็น อำเภอปากพลี ตามชื่อตำบลที่ตั้ง
เหตุที่ชื่อ "ปากพลี" นั้น เดิมในสมัยโบราณประชาชนส่วนใหญ่สัญจรไปมาโดยทางเรือ เนื่องจากถนนหนทางยังไม่ได้รับความสะดวกเช่นสมัยนี้ และบริเวณปากคลองยางในฤดูน้ำหลากน้ำจะหมุนวน เรือที่ผ่านไปมามักจะร่มได้รับอันตราย บางคนอาจถึงแก่ชีวิต ดังนั้นประชาชนจึงร่วมใจกันสร้างศาลขึ้นเพื่อทำ "พลี" หรือ "พลีกรรม" เป็นการทำบุญเซ่นสรวงแก่เทวดาหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่อยู่ปากคลอง จึงเรียกชื่อคลองบริเวณนั้นว่า "คลองปากพลี" และใช้เป็นชื่อเรียกหมู่บ้านและตำบลปากพลีตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
ในปี พ.ศ. 2457 ได้มีกฎหมายลักษณะปกครองท้องที่ คำว่า "อำเภอปากพลี" จึงตั้งเป็นชื่อทางราชการ เมื่อมีการปรับปรุงเขตตำบลใหม่ ได้มีการแยกเขตพื้นที่ตำบลปากพลีออกเป็น 2 ตำบล และตั้งตำบลใหม่เรียกว่าตำบลเกาะหวาย ที่ว่าการอำเภอจึงตั้งอยู่ในเขตตำบลเกาะหวาย
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอปากพลีแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 7 ตำบล 51 หมู่บ้าน
| 1. | เกาะหวาย | (Ko Wai) | 6 หมู่บ้าน | |||||
| 2. | ปากพลี | (Pak Phli) | 7 หมู่บ้าน | |||||
| 3. | เกาะโพธิ์ | (Ko Pho) | 8 หมู่บ้าน | |||||
| 4. | ท่าเรือ | (Tha Ruea) | 7 หมู่บ้าน | |||||
| 5. | โคกกรวด | (Khok Kruat) | 7 หมู่บ้าน | |||||
| 6. | หนองแสง | (Nong Saeng) | 9 หมู่บ้าน | |||||
| 7. | นาหินลาด | (Na Hin Lat) | 7 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอปากพลีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลเกาะหวาย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเกาะหวาย
- องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะหวาย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะหวาย (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลเกาะหวาย)
- องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะโพธิ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะโพธิ์ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลปากพลี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปากพลีทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลโคกกรวด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกกรวดทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าเรือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าเรือทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแสง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแสงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลนาหินลาด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาหินลาดทั้งตำบล
สถานที่ท่องเที่ยว
- น้ำตกวังม่วง
ตั้งอยู่ที่ตำบลนาหินลาด มีทางแยกซ้ายมือจากถนนสุวรรณศร (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 33) ที่อำเภอปากพลี ไปยังน้ำตกวังม่วง ระยะทาง 16 กิโลเมตร เป็นน้ำตกที่ไหลผ่านแนวหินเป็นระยะ ๆ แล้วไหลลงมายังอ่างรับน้ำสุดท้าย มีความสวยงามของธรรมชาติ
- ธุดงคสถานถาวรนิมิติ
ตั้งอยู่ที่บ้านบุ่งเข้ ตำบลหนองแสง จากตัวเมืองแยกซ้ายมือจากถนนสุวรรณศรไปตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3239 (ต่อเขตเทศบาลเมืองนครนายกควบคุม-ท่าด่าน) ระยะทางประมาณ 8 กิโลเมตร มีทางแยกขวามือเข้าไปอีกประมาณ 6 กิโลเมตร บริเวณธุดงสถานถาวรนิมิตมีเนื้อที่ประมาณ 500 ไร่ อยู่ติดกับเทือกเขาใหญ่ที่รายล้อมด้วยภูเขาขนาดเล็กและปานกลาง บริเวณมีไม้ยืนต้นร่มรื่นและเงียบสงบ มีกุฏิปฏิบัติธรรมนับร้อยหลัง ธุดงคสถานถาวรนิมิตนี้อยู่ในความอุปถัมภ์ของมูลนิธิภาวรจิตตถาวรโรวงศ์มาลัย
- น้ำตกเหวนรก
ตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่
- อ่างเก็บน้ำวังบอน
ตั้งอยู่ในเขตตำบลนาหินลาด เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นอ่างเก็บน้ำที่น่าสนใจ เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ใช้เส้นทางไปอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ทางเข้าอ่างเก็บน้ำฯ จะอยู่ก่อนถึงด่านเก็บค่าผ่านอุทยานฯ อยู่ทางด้านซ้ายมือ (ทางเข้าวัดธรรมขันธ์)ประมาณ 3 กม. ภายในอ่างเก็บน้ำฯ บรรยากาศร่มรื่น กิจกรรมโรยตัวจากหน้าผา ผ่านน้ำตก ลงสู่อ่างเก็บน้ำ ผ่านเรือคยัคภายในอ่างเก็บน้ำ ช่วงหน้าฝน จะสังเกตเห็นน้ำตกที่ตกลงสู่อ่างเก็บน้ำได้อย่างชัดเจน สามารถไปเล่นยังน้ำตก ทั้งสองที่ได้
อ้างอิง
- ประวัติอำเภอปากพลี จังหวัดนครนายก 2007-03-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- สถานที่ท่องเที่ยว อำเภอปากพลี