อำเภอวิหารแดง

วิหารแดง เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดสระบุรี เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอหนองแค

อำเภอวิหารแดง
อำเภอ
คำขวัญ:  เจดีย์พระคุณแม่ ธรรมชาติแท้ท่องไพร อ่างใหญ่ซับปลากั้ง อุโมงค์ทางรถไฟ บึงใหญ่หนองโพธิ์ ไข่โตส้มหวาน
พิกัดภูมิศาสตร์: 14°20′47″N 100°59′22″E / 14.34639°N 100.98944°E / 14.34639; 100.98944
อักษรไทย	อำเภอวิหารแดง
อักษรโรมัน	Amphoe Wihan Daeng
จังหวัด	สระบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	255.41 ตร.กม. (98.61 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	38,977 คน
• ความหนาแน่น	152.60 คน/ตร.กม. (395.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	18150
รหัสภูมิศาสตร์	1904
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอวิหารแดง เลขที่ 64 หมู่ที่ 1 ถนนสุวรรณศร ตำบลหนองสรวง อำเภอวิหารแดง จังหวัดสระบุรี 18150
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติศาสตร์

พื้นที่อำเภอวิหารแดง เดิมอยู่ในการปกครองของอำเภอหนองแค และทางราชการเห็นสมควรในการตั้งกิ่งอำเภอหนองหมู โดยได้ยกฐานะขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ เมื่อ พ.ศ. 2480 ขึ้นกับอำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี ต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกาประกาศยกฐานะจากกิ่งอำเภอเป็นอำเภอในปี พ.ศ. 2501 แต่เดิมตัวอำเภอไม่ได้ตั้งอยู่ในพื้นที่ปัจจุบันนี้ แต่ตั้งอยู่ในพื้นที่ของเทศบาลตำบลหนองหมู แต่เมื่อมีการตัดถนนสุวรรณศรและเส้นทางรถไฟผ่าน จึงได้ย้ายที่ตัวอำเภอมาอยู่ ณ พื้นที่ปัจจุบันนี้

• วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2480 แยกพื้นที่ตำบลหนองหมู ตำบลบ้านลำ และตำบลคลองเรือ จากอำเภอหนองแค มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองหมู และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอหนองแค
• วันที่ 17 เมษายน 2499 ย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอหนองหมู อำเภอหนองแค ไปตั้งที่ตำบลบ้านลำ ในท้องที่กิ่งอำเภอเดียวกัน
• วันที่ 30 พฤษภาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านลำ ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านลำ
• วันที่ 22 กรกฎาคม 2501 ยกฐานะกิ่งอำเภอหนองหมู อำเภอหนองแค เป็น อำเภอหนองหมู
• วันที่ 7 เมษายน 2502 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลบ้านลำ เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
• วันที่ 11 เมษายน 2504 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอหนองหมู จังหวัดสระบุรี เป็น อำเภอวิหารแดง
• วันที่ 9 เมษายน 2506 ตั้งตำบลวิหารแดง แยกออกจากตำบลบ้านลำ และตำบลคลองเรือ
• วันที่ 18 มีนาคม 2512 จัดตั้งสุขาภิบาลหนองหมู ในท้องที่บางส่วนของตำบลหนองหมู ตำบลบ้านลำ และตำบลวิหารแดง
• วันที่ 25 กันยายน 2522 ตั้งตำบลหนองสรวง แยกออกจากตำบลบ้านลำ
• วันที่ 26 กันยายน 2529 ตั้งตำบลเจริญธรรม แยกออกจากตำบลคลองเรือ
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลบ้านลำ และสุขาภิบาลหนองหมู เป็นเทศบาลตำบลบ้านลำ และเทศบาลตำบลหนองหมู ตามลำดับ ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 21 สิงหาคม 2544 เปลี่ยนแปลงชื่อเทศบาลตำบลบ้านลำ อำเภอวิหารแดง เป็น เทศบาลตำบลวิหารแดง
• วันที่ 20 ตุลาคม 2554 เปลี่ยนแปลงชื่อหมู่ที่ 5 บ้านจีนตาย ตำบลหนองหมู เป็น หมู่ที่ 5 บ้านสร้างบุญ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอวิหารแดงตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองสระบุรีและอำเภอแก่งคอย
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบ้านนา (จังหวัดนครนายก)
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบ้านนา (จังหวัดนครนายก) และอำเภอหนองเสือ (จังหวัดปทุมธานี)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอหนองแค

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอวิหารแดงแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 6 ตำบล 54 หมู่บ้าน

ลำดับที่	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	ประชากรทั้งหมด (พ.ศ. 2563)	ประชากรแยกตามส่วนท้องถิ่น (พ.ศ. 2563)
1.	หนองหมู	(Nong Mu)	8	4,715	1,424 3,291	(ทต. หนองหมู) (อบต. หนองหมู)
2.	บ้านลำ	(Ban Lam)	7	6,937	36 6,901	(ทต. วิหารแดง) (อบต. บ้านลำ)
3.	คลองเรือ	(Khlong Ruea)	10	7,175	24 7,151	(ทต. วิหารแดง) (อบต. คลองเรือ)
4.	วิหารแดง	(Wihan Daeng)	10	6,109	1,635 241 4,233	(ทต. วิหารแดง) (ทต. หนองหมู) (อบต. วิหารแดง)
5.	หนองสรวง	(Nong Suang)	11	7,256	1,983 9 5,264	(ทต. วิหารแดง) (ทต. หนองหมู) (อบต. หนองสรวง)
6.	เจริญธรรม	(Charoen Tham)	8	6,785	486 6,299	(ทต. วิหารแดง) (อบต. เจริญธรรม)
รวม			54	38,997	5,838 (เทศบาล) 33,159 (อบต.)

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอวิหารแดงประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลวิหารแดง ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 1 (บางส่วน) ตำบลบ้านลำ หมู่ที่ 1 (บางส่วน) ตำบลคลองเรือ หมู่ที่ 1 (บางส่วน), 10 (บางส่วน) ตำบลวิหารแดง หมู่ที่ 1 (บางส่วน), 10 (บางส่วน), 11 (บางส่วน) ตำบลหนองสรวง และหมู่ที่ 1 (บางส่วน), 2 (บางส่วน) ตำบลเจริญธรรม
• เทศบาลตำบลหนองหมู ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 1 (บางส่วน), 2 (บางส่วน), 7 (บางส่วน) ตำบลหนองหมู หมู่ที่ 9 (บางส่วน) ตำบลวิหารแดง และหมู่ที่ 8 (บางส่วน) ตำบลหนองสรวง
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหมู ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 1 (บางส่วน), 2 (บางส่วน), 3-6, 7 (บางส่วน), 8 ตำบลหนองหมู (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลหนองหมู)
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านลำ ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 1 (บางส่วน), 2-7 ตำบลบ้านลำ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลวิหารแดง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลคลองเรือ ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 1 (บางส่วน), 2-10 ตำบลคลองเรือ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลวิหารแดง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลวิหารแดง ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 1 (บางส่วน), 2-8, 9 (บางส่วน), 10 (บางส่วน) ตำบลวิหารแดง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลวิหารแดง และเทศบาลตำบลหนองหมู)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองสรวง ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 1 (บางส่วน), 2-7, 8 (บางส่วน), 9, 10 (บางส่วน), 11 (บางส่วน) ตำบลหนองสรวง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลวิหารแดง และเทศบาลตำบลหนองหมู)
• องค์การบริหารส่วนตำบลเจริญธรรม ครอบคลุมพื้นที่หมู่ที่ 1 (บางส่วน), 2 (บางส่วน), 3-8 ตำบลเจริญธรรม (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลวิหารแดง)

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งกิ่งอำเภอหนองแซง กับกิ่งอำเภอหนองหมู" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 54 (0 ง): 2915–2916. February 28, 1937.
2. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอกระสัง อำเภอกระนวน อำเภอบางกอกใหญ่ อำเภอขุนหาร อำเภอพนา อำเภอปากช่อง อำเภอวังเหนือ อำเภอวังชิ้น อำเภอแม่ทา อำเภอหนองหมู อำเภอสระแก้ว อำเภออมก๋อย อำเภอบางซ้าย อำเภอทับสะแก อำเภอบุณฑริก อำเภอลานสะกา อำเภอจอมบึง อำเภอท่ายาง อำเภอสามเงา อำเภอฟากท่า อำเภอบ้านเขว้า อำเภอชานุมาน อำเภอแม่พริก อำเภอท่าสองยาง อำเภอสะเมิง อำเภอหนองแขม และอำเภอพระแสง พ.ศ. ๒๕๐๑" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 75 (55 ก): 321–327. July 22, 1958.
3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอหนองหมู จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (33 ง): 1203. April 17, 1956.
4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านลำ กิ่งอำเภอหนองหมู อำเภอหนองแค จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (45 ง): (ฉบับพิเศษ) 13-14. May 30, 1956.
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การเปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลบ้านลำ จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 76 (42 ง): 1011–1012. April 7, 1959.
6. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่ออำเภอและตำบลบางแห่ง พ.ศ. ๒๕๐๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 78 (33 ก): 382-. April 11, 1961.
7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอวิหารแดง จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (35 ง): 988–991. April 9, 1963.
8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลหนองหมู อำเภอวิหารแดง จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (22 ง): 919–920. March 18, 1969.
9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอวิหารแดง อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (167 ง): 3270–3275. September 25, 1979.
10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอวิหารแดง จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 103 (166 ง): (ฉบับพิเศษ) 57-59. September 26, 1986.
11. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999.
12. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่อเทศบาลตำบลบ้านลำ เป็นเทศบาลตำบลวิหารแดง พ.ศ. ๒๕๔๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 118 (67 ก): 1–2. August 21, 2001.
13. "ประกาศจังหวัดสระบุรี เรื่อง เปลี่ยนแปลงชื่อหมู่บ้าน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 128 (153 ง): 235. October 20, 2011.
14. รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน พ.ศ. 2563 จังหวัดแพร่ กรมการปกครอง