อำเภอเมืองมหาสารคาม
เมืองมหาสารคาม เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดมหาสารคาม เป็นอำเภอที่มีประชากรมากที่สุดและที่มีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับ 4 ของจังหวัด รองจาก อำเภอโกสุมพิสัย อำเภอบรบือ และอำเภอวาปีปทุม เป็นอำเภอศูนย์กลางทางการปกครอง การคมนาคม การศึกษา การแพทย์ อุตสาหกรรม และเศรษฐกิจของจังหวัดมหาสารคาม
อำเภอเมืองมหาสารคาม | |
---|---|
คำขวัญ: การศึกษาเลิศล้ำ ศิลปกรรมปรางค์กู่ ทัศนาลัยรุกขเวช วิเศษแก่งเลิงจาน เชิดชูวัฒนธรรมไทย งามวิไลอุทยานมัจฉา | |
พิกัดภูมิศาสตร์: 16°11′3″N 103°18′4″E / 16.18417°N 103.30111°E | |
อักษรไทย | อำเภอเมืองมหาสารคาม |
อักษรโรมัน | Amphoe Mueang Maha Sarakham |
จังหวัด | มหาสารคาม |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 556.7 ตร.กม. (214.9 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2563) | |
• ทั้งหมด | 157,203 คน |
• ความหนาแน่น | 282.38 คน/ตร.กม. (731.4 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 44000 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 4401 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอเมืองมหาสารคาม ถนนนครสวรรค์ ตำบลตลาด อำเภอเมืองมหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม 44000 |
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอเมืองมหาสารคามตั้งอยู่ทางตอนกลาง ค่อนไปทางทิศตะวันออกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอโกสุมพิสัยและอำเภอกันทรวิชัย
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอฆ้องชัย (จังหวัดกาฬสินธุ์) อำเภอจังหาร อำเภอเมืองร้อยเอ็ด อำเภอศรีสมเด็จ (จังหวัดร้อยเอ็ด) และอำเภอแกดำ
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอวาปีปทุมและอำเภอบรบือ
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบรบือและอำเภอโกสุมพิสัย
ประวัติ
อำเภอเมืองมหาสารคาม ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2443 หลังจากที่ตั้งเมือง (จังหวัด) มหาสารคามแล้ว 36 ปี ระยะเริ่มแรกมีลักษณะเป็นอำเภอแฝด คือด้านตะวันออก เรียกว่า อำเภออุทัยสารคาม ด้านตะวันตก เรียกว่า อำเภอประจิมสารคาม
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอเมืองมหาสารคามแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 14 ตำบล 185 หมู่บ้าน
1. | ตลาด | (Talat) | 8. | แก่งเลิงจาน | (Kaeng Loeng Chan) | |||||||
2. | เขวา | (Khwao) | 9. | ท่าสองคอน | (Tha Song Khon) | |||||||
3. | ท่าตูม | (Tha Tum) | 10. | ลาดพัฒนา | (Lat Phatthana) | |||||||
4. | แวงน่าง | (Waeng Nang) | 11. | หนองปลิง | (Nong Pling) | |||||||
5. | โคกก่อ | (Khok Ko) | 12. | ห้วยแอ่ง | (Huai Aeng) | |||||||
6. | ดอนหว่าน | (Don Wan) | 13. | หนองโน | (Nong No) | |||||||
7. | เกิ้ง | (Koeng) | 14. | บัวค้อ | (Bua Kho) |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอเมืองมหาสารคามประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลเมืองมหาสารคาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตลาดทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลแวงน่าง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลแวงน่าง
- องค์การบริหารส่วนตำบลเขวา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขวาทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าตูม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าตูมทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลแวงน่าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแวงน่าง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลแวงน่าง)
- องค์การบริหารส่วนตำบลโคกก่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกก่อทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลดอนหว่าน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนหว่านทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเกิ้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกิ้งทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลแก่งเลิงจาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแก่งเลิงจานทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าสองคอน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าสองคอนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลลาดพัฒนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลาดพัฒนาทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปลิง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองปลิงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยแอ่ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยแอ่งทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองโน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองโนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบัวค้อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบัวค้อทั้งตำบล
สถานศึกษา
- โรงเรียนมหาวิชานุกูล
- โรงเรียนสารคามพิทยาคม
- โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม (ฝ่ายมัธยม)
- โรงเรียนผดุงนารี
- มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (พื้นที่ในเมือง)
- มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม
- สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตมหาสารคาม
- วิทยาลัยพยาบาลศรีมหาสารคาม
- วิทยาลัยเทคนิคมหาสารคาม
- วิทยาลัยสารพัดช่างมหาสารคาม
- วิทยาลัยอาชีวศึกษามหาสารคาม
- วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีมหาสารคาม
- โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม (ฝ่ายประถม)
- โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม
- โรงเรียนอนุบาลมหาสารคาม
- โรงเรียนหลักเมืองมหาสารคาม
- โรงเรียนอนุบาลกิติยามหาสารคาม
- โรงเรียนพระกุมารมหาสารคาม
สถานพยาบาล
- โรงพยาบาลมหาสารคาม
- โรงพยาบาลมหาสารคาม อินเตอร์เนชั่นแนล (เอกชน)
- โรงพยาบาลสุทธาเวช คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
- คลินิกเอกชน มีอยู่ทั่วไปในเมือง
สถานที่สำคัญ
ศูนย์ศิลปวัฒนธรรมอีสาน
ศูนย์ศิลปวัฒนธรรมอีสาน ตั้งอยู่ในบริเวณมหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ตำบลตลาด อำเภอเมืองมหาสารคาม จัดแสดงความเป็นมาของศิลปะอีสาน รวมถึงศิลปหัตถกรรม วรรณคดีอีสานประเภทใบลานซึ่งหาชมได้ยาก ภาพสไลด์เกี่ยวกับวัฒนธรรมและประเพณีของชาวอีสาน
บ้านหัตถกรรมบ้านหนองเขื่อนช้าง
บ้านหนองเขื่อนช้าง ตั้งอยู่ตำบลท่าสองคอน อำเภอเมืองมหาสารคาม เป็นหมู่บ้านหัตถกรรมที่สำคัญของจังหวัด มีชื่อเสียงเรื่องการทอผ้าไหมและผ้าฝ้าย ชาวบ้านแทบทุกครัวเรือนทอผ้าเป็นสินค้าพื้นเมืองที่มีคุณภาพดีและราคาย่อมเยา ผลผลิตหัตถกรรมของบ้านหนองเขื่อนช้าง ได้แก่ ผ้าพันคอ ผ้าคลุมไหล่ เสื้อ กางเกงขาก๊วย หมอนขิด กระเป๋า ย่าม เป็นต้น
พิพิธภัณฑ์เมืองมหาสารคามการปั้นหม้อ
บ้านหม้อ ตำบลเขวา อำเภอเมืองมหาสารคาม มีชาวบ้านทำอาชีพปั้นหม้อดินเผา ซึ่งชาวอีสานใช้ใส่น้ำและเป็นภาชนะในการปรุงอาหาร
แต่เดิมชาวบ้านหม้อส่วนใหญ่อพยพมาจากจังหวัดนครราชสีมา มีอาชีพปั้นหม้อเป็นหลัก (ทำนาเป็นอาชีพรอง) การปั้นหม้อดินของบ้านหม้อนี้เป็นปั้นหม้อโดยใช้ประโยชน์จากหนองน้ำใกล้หมู่บ้าน เรียกว่า หนองเบ็น ใช้กรรมวิธีแบบดั้งเดิมด้วยการนำดินมาขึ้นรูปปากหม้อก่อน แล้วใช้ความชำนาญของมือและเข่าหมุนวนเพื่อขดปากหม้อให้กลมโดยไม่ต้องใช้แป้นหมุน ใช้ไม้แบนตีด้านนอก อีกมือหนึ่งใช้หินดุ (ดินเผารูปโค้งมน) ดุนไว้ภายในหม้อ ตีผิวให้ได้ความหนาสม่ำเสมอจนจดก้นหม้อ ขัดผิวให้เรียบด้วยน้ำโคลนเหลว จากนั้นก็ผึ่งลม 2-3 วัน แล้วจึงนำไปเผา นอกจากหม้อดินแล้ว บ้านหม้อยังมีเครื่องปั้นดินเผาชนิดตุ่มน้ำ กาน้ำ และเตา
สถานที่สำคัญอื่น
- วัดมหาชัย (พระอารามหลวง)
- ปรางกู่บ้านเขวา
- อ่างเก็บน้ำหนองแวง
- อุทยานมัจฉาโขงกุดหวาย
- แก่งเลิงจาน
- สถาบันวิจัยศิลปและวัฒนธรรมอีสาน
- หมู่บ้านปั้นหม้อ
- หอนาฬิกา
การคมนาคม
การขนส่งระหว่างอำเภอและระหว่างจังหวัด มีรถโดยสารประจำทางวิ่งให้บริการหลายสาย ด้วยความที่มหาสารคามเป็นทางผ่านไปหลายจังหวัด จึงทำให้มีรถโดยสารจำนวนมาก การขนส่งภายในเมือง มีรถสองแถว รถมอเตอร์ไซค์รับจ้าง รถสามล้อ และรถแท็กซี่มิเตอร์ให้บริการ
อ้างอิง
- ↑ "อำเภอเมืองสารคาม". สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดมหาสารคาม. ม.ป.ป. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2557. Check date values in:
|accessdate=, |year=
(help)