เกาะยอ

เกาะยอ เป็นเกาะหนึ่งที่ตั้งอยู่กลางทะเลสาบสงขลาตอนล่าง มีฐานะเป็นตำบลหนึ่งในอำเภอเมือง จังหวัดสงขลา ตัวเกาะมีพื้นที่ทั้งหมด 15 ตารางกิโลเมตร หรือ 9,275 ไร่ ประชากรเป็นชาวไทยเชื้อสายจีน ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม

ตำบลเกาะยอ
ตำบล
คำขวัญ:  สมเด็จเจ้าเป็นศรี ผ้าทอดีล้ำค่า นานาผลไม้หวาน ถิ่นอาหารทะเล เสน่ห์สะพานติณฯ สถาบันทักษิณลือนาม งดงามบ้านเรือนไทย
ตำบลเกาะยอ
พิกัดภูมิศาสตร์: 7°9′39″N 100°32′41″E / 7.16083°N 100.54472°E / 7.16083; 100.54472พิกัดภูมิศาสตร์: 7°9′39″N 100°32′41″E / 7.16083°N 100.54472°E / 7.16083; 100.54472
อักษรไทย	ตำบลเกาะยอ
อักษรโรมัน	Tambon Ko Yo
จังหวัด	สงขลา
อำเภอ	เมืองสงขลา
พื้นที่^[ต้องการอ้างอิง]
• ทั้งหมด	17.95 ตร.กม. (6.93 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2561)^[ต้องการอ้างอิง]
• ทั้งหมด	4,920 คน
• ความหนาแน่น	270 คน/ตร.กม. (710 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	90100
รหัสภูมิศาสตร์	900106
เว็บไซต์	www.kohyor.go.th (อบต.เกาะยอ)
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

เกาะยอ มีผลิตภัณฑ์จากหัตถกรรมที่มีชื่อเสียงคือ ผ้าทอเกาะยอ ที่มีลวดลายเป็นเอกลักษณ์ โดยเฉพาะลาย "ราชวัตถ์" ที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานชื่อลายผ้าดังกล่าว

ประวัติ

เกาะยอ ปรากฏหลักฐานการมีอยู่ครั้งแรกจากแผนภาพการกัลปนาวัดพะโคะ ที่เขียนขึ้นช่วงปี พ.ศ. 2223 ถึง พ.ศ. 2242 ระบุชื่อว่า "เข้าก้อะญอ" ปรากฏอยู่ปลายสุดของแผนที่ เป็นภาพเขาเกาะยอที่มีพรรณไม้บนภูเขาแต่ไม่ปรากฏรูปสัตว์ป่า และปรากฏอีกครั้งในแผนที่เมืองสงขลาที่เขียนขึ้นในปี พ.ศ. 2230 โดยมองเดียร์ เดอลามาร์ วิศวกรชาวฝรั่งเศส ในแผนที่นี้ปรากฏชุมชนบนเกาะ 9 แห่งบริเวณที่ราบเชิงเขารอบเกาะ ซึ่งปัจจุบันเป็นที่ตั้งของบ้านนาถิน, บ้านท้ายเสาะ, บ้านท่าไทร, บ้านสวนทุเรียน และบ้านนอก

ประชากร

ชนกลุ่มแรกที่อพยพเข้ามาอยู่ ว่ากันว่าเป็นชาวจีนจากบ้านน้ำกระจาย, บ้านน้ำน้อย และบ้านทุ่งหวัง ซึ่งตั้งถิ่นฐานกันมาอย่างน้อยก็ร่วมสมัยกรุงศรีอยุธยาแล้ว ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ มีวัดในพุทธศาสนา 4 แห่ง มีสำนักสงฆ์, ศาลเจ้าจีน และสถานปฏิบัติธรรมอย่างละหนึ่งแห่ง ทั้งนี้เกาะยอมีประเพณีโบราณสืบทอดกันมาคือ ประเพณีแห่เดือนสิบ และประเพณีขึ้นเขากุฎ

ด้านการศึกษา มีโรงเรียนตั้งอยู่บนเกาะยอสองแห่ง คือ โรงเรียนวัดแหลมพ้อ และโรงเรียนวัดท้ายยอ ส่วนด้านสาธารณสุข มีสถานีอนามัยสองแห่งที่บ้านสวนทุเรียนและบ้านท่าไทร

ที่ตั้งและภูมิศาสตร์

เกาะยอตั้งอยู่กลางทะเลสาบสงขลาตอนล่าง มีเนื้อที่รวมทั้งพื้นน้ำ 17.95 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 11,220 ไร่ และมีเนื้อที่เฉพาะพื้นดินเพียง 15 ตารางกิโลเมตร หรือ 9,375 ไร่ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขาและเนินเขา สูง 10 ถึง 151 เมตร มีที่ราบขนาดน้อยโดยเป็นที่ราบเนินเขาริมชายฝั่ง บนเกาะมีแหล่งน้ำธรรมชาติน้อยต้องขุดบ่อน้ำโดยใช้น้ำจากใต้ดิน

จากที่นี่ห่างจากที่ว่าการอำเภอเมืองสงขลา 20 กิโลเมตรทางบก และ 6 กิโลเมตรหากเป็นทางเรือ การเดินทางทางบกใช้สะพานติณสูลานนท์ ข้ามมาจากฝั่งอำเภอเมืองและอำเภอสิงหนครได้

เศรษฐกิจ

ประชากรส่วนใหญ่มีอาชีพรับจ้าง และเกษตรกรรม อาทิประมงและทำสวนผลไม้ มีอาชีพเสริมคือการค้าขายและอุตสาหกรรมในครัวเรือน อาชีพประมงมีทั้งออกเรือไปจับปลาและการเลี้ยงปลาในกระชัง ส่วนผลไม้บนเกาะยอที่มีชื่อเสียงเช่น จำปาดะและละมุด โดยเฉพาะจำปาดะที่สามารถนำมาแปรรูปเป็นของทอดเช่นเดียวกับกล้วยแขก ส่วนงานหัตถกรรมที่มีชื่อเสียงคือ ผ้าทอเกาะยอ ที่มีลวดลายเป็นเอกลักษณ์ โดยเฉพาะลาย "ราชวัตถ์" ที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานชื่อลายผ้าดังกล่าว

เขตการปกครอง

ตำบลเกาะยอ แบ่งเขตการปกครองเป็น 9 หมู่บ้าน มีประชากรทั้งหมด 4,459 คน (สำรวจเมื่อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2550) ได้แก่

หมู่ที่	ชื่อหมู่บ้าน	จำนวนครัวเรือน	ประชากร
1	บ้านอ่าวทราย	215	734
2	บ้านตีน	83	305
3	บ้านนอก	247	740
4	บ้านสวนทุเรียน	189	546
5	บ้านท่าไทร	137	502
6	บ้านในบ้าน	177	559
7	บ้านป่าโหนด	116	406
8	บ้านท้ายเสาะ	65	249
9	บ้านสวนใหม่	103	418
รวม		1,332	4,459

อ้างอิง

1. "เกาะยอ". กิมหยงดอตคอม. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2557. Check date values in: |accessdate= (help)
2. ปิ่น บุตรี (6 มิถุนายน 2556). "โรแมนติกกลางเล โฮมสเตย์เกาะยอ...ไม่ง้อโรงแรม 5 ดาว/ปิ่น บุตรี". เอเอสทีวีผู้จัดการ. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
3. "ตำบลเกาะยอ อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา". ไทยตำบลดอตคอม. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2557. Check date values in: |accessdate= (help)
4. "ข้อมูลพื้นฐาน". องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะยอ. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2557. Check date values in: |accessdate= (help)
5. "ใบกัลปนา". มูลนิธิสวนประวัติศาสตร์ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ สงขลา. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2557. Check date values in: |accessdate= (help)
6. "ขี่จักรยาน ล่องเรือ ชมวิถีชีวิตชาวเกาะยอ". กระปุกดอตคอม. 29 กรกฎาคม 2552. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
7. "ข้อมูลจำนวนประชากร" (PDF). องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะยอ. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2557. Check date values in: |accessdate= (help)