เยินส์ ยาคอบ แบร์ซีเลียส

บารอน เยินส์ ยาคอบ แบร์ซีเลียส (สวีเดน: Jöns Jacob Berzelius; 20 สิงหาคม ค.ศ. 1779 – 7 สิงหาคม ค.ศ. 1848) เป็นนักเคมีชาวสวีเดน เกิดที่จังหวัดเอิสแตร์เยิตลันด์ บิดามารดาของแบร์ซีเลียสเสียชีวิตตั้งแต่เขายังเล็ก เขาจึงอยู่ในความดูแลของญาติในเมืองลินเชอปิง แบร์ซีเลียสเรียนหนังสือในเมืองนั้นก่อนจะเรียนต่อวิชาแพทย์ที่มหาวิทยาลัยอุปซอลา เขาเรียนเคมีกับอันเดอร์ส กุสตาฟ เอเกแบร์ก ผู้ค้นพบธาตุแทนทาลัม แบร์ซีเลียสเป็นผู้ช่วยเภสัชกรและแพทย์ก่อนจะเรียนจบในปี ค.ศ. 1802 หลังจากนั้นเขาทำงานเป็นแพทย์ใกล้กรุงสต็อกโฮล์ม ระหว่างปี ค.ศ. 1808–1836 แบร์ซีเลียสร่วมงานกับนักเคมี อันนา ซุนด์สเตริม

เยินส์ ยาคอบ แบร์ซีเลียส
เกิด	20 สิงหาคม ค.ศ. 1779(1779-08-20) แวเวอร์ซุนดา เอิสแตร์เยิตลันด์ สวีเดน
เสียชีวิต	7 สิงหาคม ค.ศ. 1848 (68 ปี) สต็อกโฮล์ม สวีเดน
สัญชาติ	สวีเดน
ศิษย์เก่า	มหาวิทยาลัยอุปซอลา
มีชื่อเสียงจาก	น้ำหนักอะตอม สูตรเคมี การเร่งปฏิกิริยา ค้นพบธาตุซิลิคอน, ซีลีเนียม, ทอเรียม, ซีเรียม
รางวัล	เหรียญโคพลีย์ (ค.ศ. 1836)
อาชีพทางวิทยาศาสตร์
สาขา	เคมี
สถาบันที่ทำงาน	สถาบันแคโรลินสกา
อาจารย์ที่ปรึกษาในระดับปริญญาเอก	โยฮัน แอฟเซเลียส
ลูกศิษย์ในระดับปริญญาเอก	เจมส์ ฟินเลย์ เวียร์ จอห์นสตัน ไฮน์ริช โรส

ในปี ค.ศ. 1807 แบร์ซีเลียสดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ด้านเคมีและเภสัชศาสตร์ที่สถาบันแคโรลินสกา ปีต่อมาแบร์ซีเลียสได้รับเลือกเป็นภาคีสมาชิกของราชสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งสวีเดน ในปี ค.ศ. 1818 เขาดำรงตำแหน่งเลขานุการของราชสมาคม แบร์ซีเลียสเป็นภาคีสมาชิกของสมาคมศิลปะและวิทยาศาสตร์แห่งอเมริกา, ราชสมาคมศิลปะและวิทยาศาสตร์แห่งเนเธอร์แลนด์ และสถาบันแห่งสวีเดน ในปี ค.ศ. 1836 ราชสมาคมแห่งลอนดอนมอบเหรียญโคพลีย์ให้แก่แบร์ซีเลียส

แบร์ซีเลียสได้รับการยกย่องให้เป็นหนึ่งใน "บิดาแห่งวิชาเคมียุคใหม่" ร่วมกับโรเบิร์ต บอยล์, จอห์น ดาลตันและอ็องตวน ลาวัวซีเย เขามีผลงานหลายอย่าง เช่น พัฒนาระบบสูตรเคมี (แต่แบร์ซีเลียสใช้ตัวยก (H²O) แทนตัวห้อย (H₂O) แบบในปัจจุบัน), ค้นพบธาตุซิลิคอน, ซีลีเนียม, ทอเรียม, ซีเรียม, คิดค้นคำว่า "catalysis", "polymer", "isomer" และ "allotrope" เป็นต้น

ด้านชีวิตส่วนตัว แบร์ซีเลียสได้รับการแต่งตั้งเป็นบารอนโดยพระเจ้าคาร์ลที่ 14 โยฮันแห่งสวีเดนในปี ค.ศ. 1818 ต่อมาในปี ค.ศ. 1835 เขาแต่งงานกับเอลิซาเบธ ปอปเปียส แบร์ซีเลียสเสียชีวิตที่บ้านในกรุงสต็อกโฮล์มในปี ค.ศ. 1848 ต่อมาแบร์ซีเลียสได้รับการยกย่องให้เป็น "บิดาแห่งวิชาเคมีของสวีเดน" และวันเกิดของเขาได้รับการเฉลิมฉลอง

อ้างอิง

1. "Book of Members, 1780–2010: Chapter B" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. สืบค้นเมื่อ 24 June 2011.
2. "Jöns Jacob Berzelius (1779 - 1848)". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. สืบค้นเมื่อ 19 July 2015.
3. "Jöns Jacob Berzelius Facts - Biography". YourDictionary. สืบค้นเมื่อ 15 December 2016.
4. "Jöns Jacob Berzelius". Encyclopædia Britannica Online. สืบค้นเมื่อ 3 August 2008.
5. Berzelius 1813, Vol III, pp 51 – 52.
6. "Jöns Jacob Berzelius - Biography". NNDB. สืบค้นเมื่อ 15 December 2016.
7. Berzelius Day honoured on YouTube

แหล่งข้อมูลอื่น

•   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ เยินส์ ยาคอบ แบร์ซีเลียส
•   วิกิซอร์ซมี เยินส์ ยาคอบ แบร์ซีเลียส (สารานุกรมบริตานิกา)
•   วิกิซอร์ซมี เยินส์ ยาคอบ แบร์ซีเลียส (สารานุกรมอเมริกัน)
• "Jons Jakob Berzelius - Biography". Encyclopedia.com.