เหมือนยูนิกซ์

ระบบปฏิบัติการเหมือนยูนิกซ์ (Unix-like, UN*X หรือ *nix) เป็นระบบปฏิบัติการที่ทำงานในลักษณะคล้ายกับระบบยูนิกซ์ แม้ว่าจะไม่จำเป็นต้องเป็นไปตามหรือได้รับการรับรองในเวอร์ชันใดๆ ของ Single UNIX Specification โปรแกรมประยุกต์เหมือนยูนิกซ์ คือโปรแกรมประยุกต์ที่ทำงานเหมือนกับ Unix command หรือ เชลล์ ที่เกี่ยวข้อง ถึงแม้ว่าจะมีหลักปรัชญาโดยทั่วไป(ปรัชญายูนิกซ์)สำหรับการออกเหมือนยูนิกซ์ กระนั้นก็ไม่มีมาตรฐานทางเทคนิค ที่กำหนดคำนี้ และผู้คนก็อาจมีความคิดเห็นแตกต่างกันว่าระดับของระบบปฏิบัติการหรือโปรแกรมประยุกต์ต้องมีคุณสมบัติอย่างไรถึงจะเรียกว่าเป็นเหมือนยูนิกซ์ได้

วิวัฒนาการของระบบยูนิกซ์และเหมือนยูนิกซ์ เริ่มในปี 1969

ระบบปฏิบัติการเหมือนยูนิกซ์ที่รู้จักกันดีมีตัวอย่างเช่น ลินุกซ์ และ เบิร์กลีย์ซอฟต์แวร์ดิสทริบิวชัน ระบบเหล่านี้มักใช้บนเซิร์ฟเวอร์ เช่นเดียวกับคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลและอุปกรณ์อื่นๆ แอปพลิเคชันยอดนิยมจำนวนมาก เช่น อะแพชี เว็บเซิร์ฟเวอร์ และ แบช ได้รับการออกแบบมาเพื่อใช้กับระบบที่มีลักษณะเหมือนยูนิกซ์เช่นกัน

หนึ่งในคุณสมบัติที่สำคัญของระบบเหมือนยูนิกซ์ คือความสามารถในการรองรับผู้ใช้หลายคนและกระบวนการต่างๆ พร้อมกัน ช่วยให้ผู้ใช้สามารถรันหลายโปรแกรมพร้อมกัน และแบ่งปันทรัพยากร เช่น หน่วยความจำและพื้นที่ดิสก์ ซึ่งตรงกันข้ามกับระบบปฏิบัติการรุ่นเก่าหลายระบบ ซึ่งได้รับการออกแบบมาเพื่อรองรับผู้ใช้หรือกระบวนการเพียงรายเดียวในแต่ละครั้ง คุณสมบัติที่สำคัญอีกประการหนึ่งของระบบเหมือนยูนิกซ์ คือ ความเป็นโมดูลาร์ ซึ่งหมายความว่าระบบปฏิบัติการประกอบด้วยส่วนประกอบขนาดเล็กจำนวนมากที่สามารถใช้แทนกันได้ ซึ่งสามารถเพิ่มหรือลบออกได้ตามต้องการ ทำให้ง่ายต่อการปรับแต่งระบบปฏิบัติการให้เหมาะกับความต้องการของผู้ใช้หรือสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน

คำนิยาม

Open Group เป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้ายูนิกซ์และดูแลข้อกำหนด Single UNIX Specification โดยใช้ชื่อ "UNIX" เป็น เครื่องหมายรับรอง พวกเขาไม่อนุมัติคำว่า "เหมือนยูนิกซ์" โดยถือว่าเป็นการใช้เครื่องหมายการค้าในทางที่ผิด หลักเกณฑ์ของพวกเขากำหนดให้แสดง "UNIX" เป็นตัวพิมพ์ใหญ่หรือแยกความแตกต่างจากข้อความโดยรอบ และยังสนับสนุนอย่างยิ่งให้ใช้เป็นคำคุณศัพท์ที่ใช้สร้างแบรนด์สำหรับคำทั่วไป เช่น "ระบบ UNIX" และไม่สนับสนุนการใช้ในวลีที่มีการใส่ยัติภังค์

บุคคลอื่นมักถือว่า "Unix" เป็น เครื่องหมายการค้าทั่วไป บางคนเพิ่มอักขระไวด์การ์ดลงไปในชื่อเพื่อสร้างคำย่อเช่น "Un*x" หรือ "*nix" เนื่องจากระบบเหมือนยูนิกซ์มักจะมีชื่อที่เหมือนกับคำว่า Unix เช่น AIX, A/UX, HP-UX, IRIX, Linux, Minix, Ultrix, Xenix และ XNU . รูปแบบอย่าง "Un*x" หรือ "*nix" นั้นไม่ได้ตรงกับชื่อระบบหลายๆ ชื่อจริงๆ แต่โดยทั่วไปยังคงเป็นที่รู้จักในการอ้างถึงระบบยูนิกซ์, ระบบสืบทอด หรือระบบที่เหมือนกัน แม้แต่ระบบที่มีชื่อต่างกันโดยสิ้นเชิง เช่น Darwin / macOS, illumos / Solaris หรือ FreeBSD

ในปี พ.ศ. 2550 Wayne R. Gray ฟ้องร้องเพื่อโต้แย้งสถานะของยูนิกซ์ในฐานะเครื่องหมายการค้า แต่แพ้คดี และแพ้อีกครั้งในการอุทธรณ์ โดยศาลสนับสนุนเครื่องหมายการค้าและความเป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้า

ความเป็นมา

 

ประวัติย่อของระบบปฏิบัติการเหมือนยูนิกซ์

ระบบเหมือนยูนิกซ์เริ่มปรากฏในช่วงปลายทศวรรษ 1970 และต้นทศวรรษ 1980 เวอร์ชัน ที่เป็นกรรมสิทธิ์ หลายเวอร์ชัน เช่น Idris (1978), UNOS (1982), Coherent (1983) และ UniFlex (1985) มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ธุรกิจมีฟังก์ชันการทำงานสำหรับผู้ใช้ทางวิชาการของ UNIX

เมื่อเอทีแอนด์ทีอนุญาตให้ใช้สิทธิ์ไบนารี่เชิงพาณิชย์ที่มีราคาไม่แพงนักสำหรับ ยูนิกซ์ ในปี 2522 ระบบที่เป็นกรรมสิทธิ์ต่างๆ ก็ได้รับการพัฒนาบนพื้นฐานของระบบดังกล่าว รวมถึง AIX, HP-UX, IRIX, SunOS, Tru64, Ultrix และ Xenix สิ่งเหล่านี้แทนที่โคลนที่เป็นกรรมสิทธิ์ส่วนใหญ่ ความไม่เข้ากันที่เพิ่มขึ้นระหว่างระบบเหล่านี้นำไปสู่การสร้างมาตรฐานการทำงานร่วมกัน รวมถึง พอซิกส์ และ Single UNIX Specification

สิ่งทดแทนยูนิกซ์ที่ ฟรี ราคาประหยัด และไม่มีข้อจำกัดต่างๆ เกิดขึ้นในช่วงทศวรรษ 1980 และ 1990 รวมถึง 4.4BSD, Linux และ Minix สิ่งเหล่านี้บางส่วนเป็นพื้นฐานสำหรับระบบเหมือนยูนิกซ์เชิงพาณิชย์ เช่น BSD/OS และ macOS (Mac) OS X/macOS หลายเวอร์ชันที่ทำงานบนคอมพิวเตอร์ Mac ที่ใช้ Intel ได้รับการรับรองภายใต้ Single UNIX Specification BSD เวอร์ชันต่างๆ เป็นลูกหลานของยูนิกซ์ที่พัฒนาโดยมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนียที่ Berkeley พร้อมรหัสต้นทางยูนิกซ์ จาก Bell Labs อย่างไรก็ตาม ฐานรหัส BSD ได้มีการพัฒนาตั้งแต่นั้นมา โดยแทนที่รหัส AT&T ทั้งหมด เนื่องจาก เบิร์กลีย์ซอฟต์แวร์ดิสทริบิวชัน เวอร์ชันต่างๆ ไม่ได้รับการรับรองว่าสอดคล้องกับ Single UNIX Specification จึงเรียกว่า "เหมือนยูนิกซ์" แทนที่จะเป็น "ยูนิกซ์"

หมวดหมู่

เดนนิส ริตชี หนึ่งในผู้สร้างยูนิกซ์ตัวดั้งเดิม แสดงความคิดเห็นว่าระบบเหมือนยูนิกซ์ เช่น ลินุกซ์เป็นระบบยูนิกซ์ โดยพฤตินัย เอริก เอส. เรย์มอนด์ และ ร็อบ แลนด์ลีย์ แนะนำว่ามีระบบที่เหมือนยูนิกซ์สามประเภท:

ยูนิกซ์ทางพันธุกรรม

ระบบเหล่านั้นมีความเชื่อมโยงในอดีตกับฐานรหัสจากเอทีแอนด์ที ระบบยูนิกซ์เชิงพาณิชย์ส่วนใหญ่จัดอยู่ในประเภทนี้ ระบบ BSD ก็เช่นกัน ซึ่งเป็นลูกหลานของงานที่ทำที่ มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย เบิร์กลีย์ ในช่วงปลายทศวรรษ 1970 และต้นทศวรรษ 1980 ระบบเหล่านี้บางระบบไม่มีรหัสดั้งเดิมของเอทีแอนด์ที แต่ยังสามารถติดตามบรรพบุรุษของมันไปยังการออกแบบของเอทีแอนด์ทีได้

เครื่องหมายการค้าหรือตราสินค้ายูนิกซ์

ระบบเหล่านี้ — ‌ ที่มักจะมีลักษณะเชิงพาณิชย์ — กำหนดโดย Open Group เพื่อให้ตรงตาม Single UNIX Specification และได้รับอนุญาตให้ใช้ชื่อยูนิกซ์อย่างเป็นทางการ ระบบดังกล่าวส่วนใหญ่เป็นอนุพันธ์ทางการค้าของฐานรหัสจาก ยูนิกซ์ซิสเต็มไฟฟ์ ในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง แม้ว่า Apple macOS 10.5 และใหม่กว่าจะเป็นตัวแปร BSD ที่ได้รับการรับรอง EulerOS และ Inspur K-UX เป็นการแจกจ่ายลินุกซ์ที่ได้รับการรับรอง และระบบอื่นๆ บางระบบ (เช่น IBM z/OS ) ได้รับเครื่องหมายการค้าผ่านชั้นความเข้ากันได้ของพอซิกส์ และไม่ใช่ระบบยูนิกซ์โดยสายเลือด ระบบยูนิกซ์โบราณหลายระบบไม่ตรงตามคำจำกัดความนี้อีกต่อไป

ยูนิกซ์เชิงปฏิบัติ

โดยทั่วไปแล้ว ระบบเหมือนยูนิกซ์ใดๆ ที่ทำงานในลักษณะที่สอดคล้องกับข้อกำหนดเฉพาะของ UNIX โดยประมาณ รวมถึงการมี " โปรแกรมที่จัดการการเข้าสู่ระบบและ command line sessions ของคุณ "; โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สิ่งนี้สามารถอ้างถึงระบบเช่น ลินุกซ์ หรือ Minix ที่ทำงานคล้ายกับระบบยูนิกซ์ แต่ไม่มีการเชื่อมต่อทางพันธุกรรมหรือเครื่องหมายการค้ากับฐานรหัสเอทีแอนด์ที การใช้งานการออกเหมือนยูนิกซ์แบบเสรีและต้นทางเปิดส่วนใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นยูนิกซ์ทางพันธุกรรมหรือไม่ก็ตาม ตกอยู่ในคำจำกัดความที่จำกัดของหมวดหมู่ที่สามนี้ เนื่องจากต้องเสียค่าใช้จ่ายในการได้รับใบรับรอง Open Group ซึ่งมีค่าใช้จ่ายหลายพันดอลลาร์

ประมาณปี 2544 Linux ได้รับโอกาสในการได้รับการรับรอง รวมถึงความช่วยเหลือฟรีจากประธานพอซิกส์ Andrew Josey ในราคาหนึ่งดอลลาร์(เชิงสัญลักษณ์) ^{[ ต้องการอ้างอิง ]} มีกิจกรรมบางประการที่ทำให้ลินุกซ์สอดคล้องกับพอซิกส์ โดย Josey ได้เตรียมรายการความแตกต่างระหว่างมาตรฐานพอซิกส์และข้อกำหนดฐานมาตรฐานลินุกซ์ แต่ในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2548 โครงการนี้ถูกปิดตัวลงเนื่องจาก ขาดความสนใจในคณะทำงานฐานมาตรฐานลินุกซ์

ชั้นความเข้ากันได้

ระบบปฏิบัติการที่ไม่ใช่เหมือนยูนิกซ์บางระบบมีชั้นความเข้ากันได้เหมือนยูนิกซ์ โดยมีฟังก์ชันการทำงานคล้ายยูนิกซ์ ที่แตกต่างกันไป

• UNIX System Services ของ IBM z/OS ครบถ้วนเพียงพอที่จะได้รับการรับรองเป็นเครื่องหมายการค้ายูนิกซ์
• Cygwin, MSYS และ MSYS2 แต่ละตัวมีสภาพแวดล้อม GNU ที่ด้านบนของ API ผู้ใช้ ไมโครซอฟท์ วินโดวส์ซึ่งเพียงพอสำหรับการรวบรวมและเรียกใช้ซอฟต์แวร์ต้นทางเปิดส่วนใหญ่
• MKS Toolkit และ UWIN เป็นเครื่องมือการทำงานร่วมกันที่ครอบคลุมซึ่งช่วยให้สามารถย้ายโปรแกรมยูนิกซ์ไปยังวินโดวส์ได้
• ระบบชนิด Windows NT มี ระบบย่อยสิ่งแวดล้อม พอซิกส์
• ระบบย่อยสำหรับแอปพลิเคชันที่ใช้ยูนิกซ์ (ก่อนหน้านี้ Interix) ให้บริการฟังก์ชันการทำงานเหมือนยูนิกซ์ ในฐานะระบบย่อยของ Windows NT (เลิกพัฒนาแล้ว)
• ระบบย่อยวินโดวส์สำหรับลินุกซ์มีอินเทอร์เฟซเคอร์เนลที่เข้ากันได้กับ ลินุกซ์ ซึ่งพัฒนาโดยไมโครซอฟต์ และไม่มีโค้ดลินุกซ์ โดยมี ไบนารี โหมดผู้ใช้ของ Ubuntu ทำงานทับอยู่
  • ระบบย่อยวินโดวส์สำหรับลินุกซ์เวอร์ชัน 2 (WSL2) มอบสภาพแวดล้อมลินุกซ์ที่ทำงานได้อย่างสมบูรณ์ซึ่งทำงานในเครื่องเสมือน

อ้างอิง

1. "Legal: Trademark Guidelines". The Open Group. จากแหล่งเดิมเมื่อ October 2, 2013. สืบค้นเมื่อ November 4, 2013.
2. Eric S. Raymond; Guy L. Steele Jr. "UN*X". The Jargon File. สืบค้นเมื่อ January 22, 2009.
3. [1] (January 7, 2011).
4. . Groklaw. April 22, 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 18, 2022. สืบค้นเมื่อ September 26, 2022.
5. "Mac OS X Version 10.5 on Intel-based Macintosh computers". The Open Group. สืบค้นเมื่อ December 4, 2014.
6. "Mac OS X Version 10.6 on Intel-based Macintosh computers". The Open Group. สืบค้นเมื่อ December 4, 2014.
7. "Mac OS X Version 10.8 on Intel-based Macintosh computers". The Open Group. สืบค้นเมื่อ December 4, 2014.
8. "OS X Version 10.9 on Intel-based Macintosh computers". The Open Group. สืบค้นเมื่อ December 4, 2014.
9. "OS X version 10.10 Yosemite on Intel-based Mac computers". The Open Group. สืบค้นเมื่อ October 23, 2015.
10. "OS X version 10.11 El Capitan on Intel-based Mac computers". The Open Group. สืบค้นเมื่อ October 23, 2015.
11. "macOS version 10.12 Sierra on Intel-based Mac computers". The Open Group. สืบค้นเมื่อ October 13, 2016.
12. Interview with Dennis M. Ritchie Manuel Benet, LinuxFocus, July 1999
13. The meaning of 'Unix' Eric Raymond and Rob Landley, OSI Position Paper on the SCO-vs.-IBM Complaint
14. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 5, 2018. สืบค้นเมื่อ April 4, 2014.
15. "The Open Brand Fee Schedule". The Open Group. November 6, 2003. สืบค้นเมื่อ July 22, 2022.
16. Andrew Josey (August 20, 2005). "Conflicts between ISO/IEC 9945 (POSIX) and the Linux Standard Base". The Open Group. สืบค้นเมื่อ July 23, 2012.
17. "What is the Windows Subsystem for Linux?". Microsoft Docs. July 18, 2023.

แหล่งข้อมูลอื่น

• นิยามคำว่าเหมือนยูนิกซ์ (unix-like) โดย The Linux Information Project (LINFO)
• ประวัติยูนิกซ์ – กราฟเส้นเวลาประวัติศาสตร์ของระบบยูนิกซ์และเหมือนยูนิกซ์ส่วนใหญ่โดย Éric Lévénez
• ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (เก็บถาวร มิถุนายน 22, 2004)