fbpx
วิกิพีเดีย

ประเทศญี่ปุ่น

ประเทศญี่ปุ่น (ญี่ปุ่น: 日本 โรมาจิ: Nihon/Nippon ทับศัพท์: นิฮง/นิปปง, ชื่ออย่างเป็นทางการ ญี่ปุ่น: 日本国 โรมาจิ: Nihon-koku/Nippon-koku ทับศัพท์: นิฮงโกกุ/นิปปงโกกุ) เป็นรัฐเอกราชหมู่เกาะในเอเชียตะวันออก ตั้งอยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิกนอกฝั่งตะวันออกของแผ่นดินใหญ่เอเชีย ทางตะวันตกติดกับคาบสมุทรเกาหลีและประเทศจีน โดยมีทะเลญี่ปุ่นกั้น ส่วนทางทิศเหนือติดกับประเทศรัสเซีย มีทะเลโอค็อตสค์เป็นเส้นแบ่งแดน

ประเทศญี่ปุ่น

日本国 (ญี่ปุ่น)
ตราประทับรัฐบาล
เมืองหลวง
และ ใหญ่สุด
โตเกียว
35°41′N 139°46′E / 35.683°N 139.767°E / 35.683; 139.767
ภาษาประจำชาติภาษาญี่ปุ่น
เดมะนิมชาวญี่ปุ่น
การปกครองรัฐเดี่ยว ระบบรัฐสภา ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ
จักรพรรดินารูฮิโตะ
โยชิฮิเดะ ซูงะ
สภานิติบัญญัติรัฐสภาญี่ปุ่น
ราชมนตรีสภา
สภาผู้แทนราษฎรญี่ปุ่น
การสร้างชาติ
29 พฤศจิกายน 1890
3 พฤษภาคม 1947
พื้นที่
• รวม
377,975 ตารางกิโลเมตร (145,937 ตารางไมล์) (62)
1.40 (as of 2015)
ประชากร
• 2021 ประมาณ
125,410,000 (11)
• สำมะโนประชากร 2015
127,094,745
334 ต่อตารางกิโลเมตร (865.1 ต่อตารางไมล์) (24)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)2021 (ประมาณ)
• รวม
5.586 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ (4)
44,585 ดอลลาร์สหรัฐ (27)
จีดีพี (ราคาตลาด)2021 (ประมาณ)
• รวม
5.378 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ (3)
42,928 ดอลลาร์สหรัฐ (23)
จีนี (2015)33.9
ปานกลาง · 78
HDI (2019) 0.919
สูงมาก · 19
สกุลเงินเยน (¥) (JPY)
เขตเวลาUTC+9 (JST)
ขับรถด้านซ้ายมือ
รหัสโทรศัพท์+81
โดเมนบนสุด.jp
ญี่ปุ่น
ความหมายตามตัวอักษร ประเทศญี่ปุ่น
ชื่อญี่ปุ่น
คันจิ 日本国
ฮิรางานะ にっぽんこく
にほんこく
คีวจิไต 日本國
"ญี่ปุ่น" เปลี่ยนทางมาที่นี่ สำหรับความหมายอื่น ดูที่ ญี่ปุ่น (แก้ความกำกวม)

ตัวอักษรคันจิของชื่อญี่ปุ่นแปลว่า "ถิ่นกำเนิดของดวงอาทิตย์" จึงทำให้มักได้ชื่อว่า "ดินแดนแห่งอาทิตย์อุทัย" ประเทศญี่ปุ่นเป็นกลุ่มเกาะกรวยภูเขาไฟสลับชั้นซึ่งมีเกาะประมาณ 6,852 เกาะ เกาะใหญ่สุดคือ เกาะฮนชู ฮกไกโด คีวชู และชิโกกุ ซึ่งคิดเป็นพื้นที่แผ่นดินประมาณร้อยละ 97 ของประเทศญี่ปุ่น และมักเรียกว่าเป็นหมู่เกาะเหย้า (home islands) ประเทศแบ่งเป็น 47 จังหวัดใน 8 ภูมิภาค โดยมีฮกไกโดเป็นจังหวัดเหนือสุด และโอกินาวะเป็นจังหวัดใต้สุด ประเทศญี่ปุ่นมีประชากร 127 ล้านคน เป็นประเทศที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับ 11 ของโลก ชาวญี่ปุ่นเป็นร้อยละ 98.5 ของประชากรทั้งหมดของประเทศญี่ปุ่น ประมาณ 9.1 ล้านคนอาศัยอยู่ในกรุงโตเกียว เมืองหลวงของประเทศ

การวิจัยทางโบราณคดีระบุว่ามีมนุษย์อาศัยในญี่ปุ่นปัจจุบันครั้งแรกตั้งแต่ยุคหินเก่า การกล่าวถึงญี่ปุ่นเป็นลายลักษณ์อักษรครั้งแรกปรากฏในบันทึกของราชสำนักจีนตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 1 ญี่ปุ่นได้รับอิทธิพลจากจีนในหลายด้าน เช่นภาษา การปกครองและวัฒนธรรม แต่ขณะเดียวกันก็มีการปรับเปลี่ยนให้เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง จึงทำให้ญี่ปุ่นมีวัฒนธรรมที่โดดเด่นมาจนปัจจุบัน อีกหลายศตวรรษต่อมา ญี่ปุ่นก็รับเอาเทคโนโลยีตะวันตกและนำมาพัฒนาประเทศจนกลายเป็นประเทศที่ก้าวหน้าและมีอิทธิพลมากที่สุดในเอเชียตะวันออก หลังจากแพ้สงครามโลกครั้งที่สอง ญี่ปุ่นก็มีการเปลี่ยนแปลงทางการปกครองโดยการใช้รัฐธรรมนูญใหม่ใน พ.ศ. 2490

ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 12 ถึงปี ค.ศ. 1868 ประเทศญี่ปุ่นถูกปกครองด้วยระบบทหารเจ้าขุนมูลนายโชกุนซึ่งปกครองในพระปรมาภิไธยจักรพรรดิ ประเทศญี่ปุ่นเข้าสู่ระยะแยกอยู่โดดเดี่ยวอันยาวนานในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 17 ซึ่งยุติในปี ค.ศ. 1853 เมื่อกองเรือสหรัฐบังคับให้ประเทศญี่ปุ่นเปิดต่อโลกตะวันตก หลังความขัดแย้งและการก่อการกำเริบภายในเกือบสองทศวรรษ ราชสำนักจักรวรรดิได้อำนาจทางการเมืองคืนในปี ค.ศ. 1868 ผ่านการช่วยเหลือของหลายตระกูลจากโชชูและซัตสึมะ และมีการสถาปนาจักรวรรดิญี่ปุ่น ในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 และต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 ชัยในสงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งที่หนึ่ง สงครามรัสเซีย-ญี่ปุ่นและสงครามโลกครั้งที่หนึ่งทำให้ประเทศญี่ปุ่นขยายจักรวรรดิระหว่างสมัยแสนยนิยมเพิ่มขึ้น สงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งที่สองปี พ.ศ. 2480 ขยายเป็นบางส่วนของสงครามโลกครั้งที่สองในปี พ.ศ. 2484 ซึ่งยุติในปี พ.ศ. 2488 นับแต่การลงมติเห็นชอบรัฐธรรมนูญฉบับบทวนวันที่ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2490 ระหว่างการยึดครองของผู้บังคับบัญชาสูงสุดสำหรับประเทศฝ่ายสัมพันธมิตร ประเทศญี่ปุ่นธำรงระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภาและราชาธิปไตยภายใต้รัฐรรมนูญ โดยมีจักรพรรดิเป็นประมุขแห่งรัฐและสภานิติบัญญัติจากการเลือกตั้ง เรียก สภานิติบัญญัติแห่งชาติ

ประเทศญี่ปุ่นเป็นสมาชิกสหประชาชาติ OECD จี7 จี8 และจี20 และถือเป็นมหาอำนาจ มีเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลกตามจีดีพีราคาตลาด และอันดับ 4 ของโลกตามความเท่าเทียมของอำนาจซื้อ และยังเป็นผู้ส่งออกและนำเข้ารายใหญ่สุดอันดับ 4 ของโลกด้วย ประเทศญี่ปุ่นมีกำลังแรงงานทักษะสูงและถือเป็นประเทศที่มีการศึกษาสูงสุดประเทศหนึ่งของโลก โดยมีร้อยละของพลเมืองมีวุฒิการศึกษาขั้นตติยภูมิ (tertiary education) สูงสุดประเทศหนึ่งของโลก แม้ประเทศญี่ปุ่นสละสิทธิประกาศสงคราม แต่ยังมีกองทหารสมัยใหม่และมีงบกองทัพมากเป็นอันดับ 8 ของโลก ซึ่งใช้สำหรับบทบาทป้องกันตนเองและรักษาสันติภาพ ประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศพัฒนาแล้วที่มีมาตรฐานการครองชีพและดัชนีการพัฒนามนุษย์สูง ประชากรมีความคาดหมายคงชีพสูงสุดและมีอัตราการเสียชีวิตทารกต่ำสุดอันดับ 3 ในโลก ประเทศญี่ปุ่นขึ้นชื่อเรื่องภาพยนตร์ที่เก่าแก่และกว้างขวาง อาหารหลากชนิดและการเข้ามีส่วนร่วมสำคัญในวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีปัจจุบัน

ภาษาญี่ปุ่น

ในภาษาญี่ปุ่น ชื่อประเทศญี่ปุ่นเรียกว่า นิปปง (にっぽん) หรือ นิฮง (にほん) ซึ่งใช้คันจิตัวเดียวกันคือ 日本 คำว่านิปปง มักใช้ในกรณีที่เป็นทางการ ส่วนคำว่า นิฮง จะเป็นศัพท์ที่ใช้โดยทั่วไป

สันนิษฐานว่าประเทศญี่ปุ่นเริ่มต้นใช้ชื่อประเทศว่า "นิฮง/นิปปง (日本) " ตั้งแต่ช่วงปลายพุทธศตวรรษที่ 12 จนถึงกลางพุทธศตวรรษที่ 13 ตัวอักษรคันจิของชื่อญี่ปุ่นแปลว่าถิ่นกำเนิดของดวงอาทิตย์ และทำให้ญี่ปุ่นมักถูกเรียกว่าดินแดนแห่งอาทิตย์อุทัย ชื่อนี้เกิดขึ้นในช่วงที่มีการติดต่อกับราชวงศ์สุยของจีนและหมายถึงการที่ญี่ปุ่นอยู่ในทิศตะวันออกของจีน ก่อนที่ญี่ปุ่นจะมีความสัมพันธ์กับจีน ญี่ปุ่นเป็นที่รู้จักในชื่อยะมะโตะ

ชื่อเรียกประเทศญี่ปุ่นในภาษาอื่น ๆ เช่น เจแปน (อังกฤษ: Japan), ยาพัน (เยอรมัน: Japan), ฌาปง (ฝรั่งเศส: Japon), ฆาปอน (สเปน: Japón) รวมถึงคำว่า ญี่ปุ่น ในภาษาไทย น่าจะมาจากภาษาจีนฮกเกี้ยนหรือแต้จิ๋วที่ออกเสียงว่า "ยิดปุ่น" (ฮกเกี้ยน) หรือ "หยิกปึ้ง" (แต้จิ๋ว) ทั้งหมดล้วนแต่เป็นคำที่ถอดเสียงมาจากคำอ่านตัวอักษรจีน 日本国 ซึ่งอ่านว่า "จีปังกู" แต่ในสำเนียงแมนดารินอ่านว่า รื่อเปิ่นกั๋ว (จีน: 日本国; พินอิน: Rìběn'guó) หรือย่อ ๆ ว่า รื่อเปิ่น (จีน: 日本; พินอิน: Rìběn) ส่วนในภาษาที่ใช้ตัวอักษรจีนอื่น ๆ เช่นภาษาเกาหลี ออกเสียงว่า "อิลบน" (เกาหลี: 일본; 日本 Ilbon) และภาษาเวียดนาม ที่ออกเสียงว่า "เหญิ่ตบ๋าน" (เวียดนาม: Nhật Bản, 日本) จะเรียกประเทศญี่ปุ่นโดยออกเสียงคำว่า 日本 ด้วยภาษาของตนเอง

ภูมิศาสตร์

 
ภาพกลุ่มเกาะญี่ปุ่นถ่ายจากดาวเทียม

ประเทศญี่ปุ่นมีเกาะรวม 6,852 เกาะ ทอดตามชายฝั่งแปซิฟิกของเอเชียตะวันออก ประเทศญี่ปุ่นรวมทุกเกาะตั้งอยู่ระหว่างละติจูด 24 องศา และ 46 องศาเหนือ และลองจิจูด 122 องศา และ 146 องศาตะวันออก หมู่เกาะหลักไล่จากเหนือลงใต้ ได้แก่ ฮกไกโด ฮนชู ชิโกกุ และคีวชู หมู่เกาะรีวกีวรวมทั้งเกาะโอกินาวะเรียงกันอยู่ทางใต้ของคีวชู รวมกันมักเรียกว่า กลุ่มเกาะญี่ปุ่น

พื้นที่ประมาณร้อยละ 73 ของประเทศญี่ปุ่นเป็นป่าไม้ ภูเขาและไม่เหมาะกับการใช้ทางการเกษตร อุตสาหกรรม หรือการอยู่อาศัย ด้วยเหตุนี้ เขตอยู่อาศัยได้ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณชายฝั่งเป็นหลัก จึงมีความหนาแน่นของประชากรสูงมาก ประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีความหนาแน่นของประชากรสูงสุดของโลกประเทศหนึ่ง

เกาะต่าง ๆ ของประเทศญี่ปุ่นตั้งอยู่ในเขตภูเขาไฟบนวงแหวนไฟแปซิฟิก รอยต่อสามโบะโซะ (Boso Triple Junction) นอกชายฝั่งญี่ปุ่นเป็นรอยต่อสามที่แผ่นอเมริกาเหนือ แผ่นแปซิฟิกและแผ่นทะเลฟิลิปปินบรรจบกัน ประเทศญี่ปุ่นเดิมติดกับชายฝั่งตะวันออกของทวีปยูเรเชีย แต่แผ่นเปลือกโลกที่มุดตัวลงดึงประเทศญี่ปุ่นไปทางตะวันออก เปิดทะเลญี่ปุ่นเมื่อประมาณ 15 ล้านปีก่อน

ประเทศญี่ปุ่นมีภูเขาไฟที่ยังมีพลังอยู่ 108 ลูก ระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 20 มีภูเขาไฟใหม่เกิดขึ้นหลายลูก รวมทั้งโชวะ-ชินซันบนฮกไกโดและเมียวจิน-โชนอกหินบายองเนสในมหาสมุทรแปซิฟิก เกิดแผ่นดินไหวทำลายล้างซึ่งมักทำให้เกิดคลื่นสึนามิตามมาหลายครั้งทุกศตวรรษ แผ่นดินไหวครั้งใหญ่คันโต พ.ศ. 2466 ทำให้มีผู้เสียชีวิตกว่า 140,000 คน แผ่นดินไหวใหญ่ล่าสุด ได้แก่ แผ่นดินไหวใหญ่ฮันชิง พ.ศ. 2538 และแผ่นดินไหวในโทโฮะกุ พ.ศ. 2554 ซึ่งมีขนาด 9.1 และทำให้เกิดคลื่นสึนามิขนาดใหญ่ ดัชนีความเสี่ยงโลกปี พ.ศ. 2556 จัดให้ประเทศญี่ปุ่นมีความเสี่ยงภัยธรรมชาติสูงสุดอันดับที่ 15

ภูมิอากาศ

ภูมิอากาศของประเทศญี่ปุ่นเป็นแบบอบอุ่นเป็นหลัก แต่มีความแตกต่างกันมากตั้งแต่เหนือจดใต้ ลักษณะทางภูมิศาสตร์ของประเทศญี่ปุ่นแบ่งออกเป็นหกเขตภูมิอากาศหลัก ได้แก่ ฮกไกโด ทะเลญี่ปุ่น ที่สูงภาคกลาง ทะเลเซโตะใน มหาสมุทรแปซิฟิกและหมู่เกาะรีวกีว

เขตเหนือสุด ฮกไกโด มีภูมิอากาศแบบทวีปชื้นที่มีฤดูหนาวเย็นและยาวนาน และมีฤดูร้อนอุ่นมากถึงเย็น หยาดน้ำฟ้าไม่หนัก แต่หมู่เกาะมักมีกองหิมะลึกในฤดูหนาว ในเขตทะเลญี่ปุ่นตรงชายฝั่งตะวันตกของฮนชู ลมฤดูหนาวจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือนำให้หิมะตกหนัก ในฤดูร้อน ภูมิภาคนี้เย็นกว่าเขตแปซิฟิก แม้บางครั้งมีอุณหภูมิร้อนจัดเนื่องจากลมเฟิน (foehn) เขตที่สูงภาคกลางเป็นภูมิอากาศแบบทวีปชื้นในแผ่นดินตรงแบบ มีความแตกต่างของอุณหภูมิมากระหว่างฤดูร้อนและฤดูหนาว ตลอดจนมีความแตกต่างระหว่างกลางวันกลางคืนมาก หยาดน้ำฟ้าเบาบาง แม้ฤดูหนาวปกติมีหิมะตก เขตภูเขาชูโงกุและเกาะชิโกกุกั้นทะเลในแผ่นดินเซโตะจากลมตามฤดูกาล ทำให้มีลมฟ้าอากาศไม่รุนแรงตลอดปี ชายฝั่งแปซิฟิกมีลักษณะภูมิอากาศแบบกึ่งเขตร้อนชื้นซึ่งมีฤดูหนาวไม่รุนแรง มีหิมะตกบางครั้ง และฤดูร้อนที่ร้อนชื้นเนื่องจากลมฤดูกาลจากทิศตะวันออกเฉียงใต้ หมู่เกาะรีวกีวมีภูมิอากาศแบบกึ่งเขตร้อน โดยมีฤดูหนาวอบอุ่นและฤดูร้อนร้อน หยาดน้ำฟ้าหนักมากโดยเฉพาะอย่างยิ่งระหว่างฤดูฝน

อุณหภูมิเฉลี่ยในฤดูหนาวในประเทศญี่ปุ่นอยู่ที่ 5.1 องศาเซลเซียส และอุณหภูมิเฉลี่ยในฤดูร้อนอยู่ที่ 25.2 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุดที่เคยวัดได้ในประเทศญี่ปุ่นอยู่ที่ 41.0 องศาเซลเซียส ซึ่งมีบันทึกเมื่อวันที่ 12 สิงหาคม พ.ศ. 2556 ฤดูฝนหลักเริ่มในต้นเดือนพฤษภาคมในโอกินาวะ และแนวฝนจะค่อย ๆ เคลื่อนขึ้นเหนือจนถึงฮกไกโดในปลายเดือนกรกฎาคม ในฮนชูส่วนใหญ่ ฤดูฝนเริ่มก่อนกลางเดือนมิถุนายนและกินเวลาประมาณหกสัปดาห์ ในปลายฤดูร้อนและต้นฤดูใบไม้ร่วง พายุไต้ฝุ่นมักนำพาฝนตกหนักมา

ความหลากหลายทางชีวภาพ

 
ลิงกังญี่ปุ่นที่บ่อน้ำพุร้อนจิโกะคุดะนิมีชื่อเสียงว่าเข้าสปาในฤดูหนาว

ประเทศญี่ปุ่นมีเขตชีวภาพป่าเก้าเขตซึ่งสะท้อนภูมิอากาศและภูมิศาสตร์ของหมู่เกาะญี่ปุ่น มีตั้งแต่ป่าใบกว้างชื้นกึ่งเขตร้อนในหมู่เกาะรีวกีวและหมู่เกาะโอะงะซะวะระ จนถึงป่าผสมและใบกว้างเขตอุบอุ่นในเขตภูมิอากาศไม่รุนแรงในหมู่เกาะหลัก จนถึงป่าสนเขาเขตอบอุ่นในส่วนฤดูหนาวหนาวเย็นในเกาะทางเหนือ ประเทศญี่ปุ่นมีสัตว์ป่ากว่า 90,000 ชนิด รวมทั้งหมีสีน้ำตาล ลิงกังญี่ปุ่น ทะนุกิ หนูนาญี่ปุ่นใหญ่ และซาลาแมนเดอร์ยักษ์ญี่ปุ่น มีการตั้งเครือข่ายอุทยานแห่งชาติขนาดใหญ่เพื่อคุ้มครองพื้นที่สำคัญของพืชและสัตว์ตลอดจนเขตพื้นที่ชุ่มน้ำตามอนุสัญญาแรมซาร์สามสิบเจ็ดแห่ง มีสี่แห่งลงทะเบียนในรายการมรดกโลกของยูเนสโก

สิ่งแวดล้อม

ในช่วงการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็วหลังสงครามโลกครั้งที่สอง นโยบายสิ่งแวดล้อมถูกรัฐบาลและบริษัทอุตสาหกรรมลดความสำคัญ ผลทำให้มีมลภาวะสิ่งแวดล้อมแพร่หลายในคริสต์ทศวรรษ 1950 และ 1960 เพื่อสนองต่อความกังวลที่เพิ่มขึ้นเกี่ยวกับปัญหาดังกล่าว รัฐบาลจึงริเริ่มกฎหมายคุ้มครองสิ่งแวดล้อมหลายฉบับในปี พ.ศ. 2513 วิกฤตการณ์น้ำมันในปี พ.ศ. 2516 ยังส่งเสริมการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพเนื่องจากประเทศญี่ปุ่นขาดแคลนทรัพยากรธรรมชาติ ปัญหาสิ่งแวดล้อมในปัจจุบันได้แก่ มลภาวะทางอากาศในเมือง การจัดการขยะ ยูโทรฟิเคชันน้ำ การอนุรักษ์ธรรมชาติ การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ การจัดการเคมีและความร่วมมือระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์

ประเทศญี่ปุ่นจัดอยู่ในอันดับที่ 39 ในดัชนีสมรรถนะสิ่งแวดล้อมปี พ.ศ. 2559 ซึ่งวัดความผูกมัดของประเทศต่อความยั่งยืนทางสิ่งแวดล้อม ในฐานะเจ้าภาพและผู้ลงนามพิธีสารเกียวโตปี พ.ศ. 2540 ประเทศญี่ปุ่นอยู่ภายใต้ข้อผูกพันตามสนธิสัญญาในการลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ และใช้วิธีการเพิ่มเติมในการรับมือการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ

ประวัติศาสตร์

ดูบทความหลักที่: ประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น

ยุคก่อนประวัติศาสตร์และประวัติศาสตร์โบราณ

วัฒนธรรมยุคหินเก่าประมาณ 30,000 ปีก่อน ค.ศ. เป็นหลักฐานการอยู่อาศัยของมนุษย์บนกลุ่มเกาะญี่ปุ่นครั้งแรกเท่าที่ทราบ หลังจากนั้นเป็นยุคโจมงเมื่อประมาณ 14,000 ปีก่อน ค.ศ. ที่มีวัฒนธรรมนักล่าสัตว์หาของป่ากึ่งอยู่กับที่ยุคหินกลางถึงยุคหินใหม่ ซึ่งมีลักษณะโดยการอาศัยอยู่ในหลุมและเกษตรกรรมเรียบง่าย รวมทั้งบรรพบุรุษของชาวไอนุและชาวยะมะโตะร่วมสมัยด้วย เครื่องดินเผาตกแต่งจากยุคนี้ยังเป็นตัวอย่างเครื่องดินเผาเก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งที่ยังเหลือรอดในโลกด้วย ประมาณ 300 ปีก่อน ค.ศ. ชาวยะโยะอิเริ่มเข้าสู่หมู่เกาะญี่ปุ่น ผสมผสานกับโจมอน ยุคยะโยะอิซึ่งเริ่มตั้งแต่ประมาณ 500 ปีก่อน ค.ศ. มีการริเริ่มการปฏิวัติอย่างการทำนาข้าวเปียก เครื่องดินเผาแบบใหม่ และโลหะวิทยาที่รับมาจากจีนและเกาหลี

ญี่ปุ่นปรากฏครั้งแรกในประวัติศาสตร์ลายลักษณ์อักษรในฮั่นซู (บันทึกประวัติศาสตร์ฮั่น) ของจีน ตามบันทึกสามก๊ก ราชอาณาจักรทรงอำนาจที่สุดในกลุ่มเกาะญี่ปุ่นระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 3 เรียก ยะมะไตโกะกุ มีกาเผยแผ่ศาสนาพุทธ เข้าประเทศญี่ปุ่นจากอาณาจักรแพ็กเจ (เกาหลีปัจจุบัน) และได้รับอุปถัมภ์โดยเจ้าชายโชโตะกุ และการพัฒนาศาสนาพุทธญี่ปุ่นในเวลาต่อมาได้รับอิทธิพลจากจีนเป็นหลัก แม้มีการต่อต้านในช่วงแรก แต่ศาสนาพุทธได้รับการส่งเสริมจากชนชั้นปกครองและได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางในช่วงต้นยุคอะซุกะ (ค.ศ. 592–710)

ยุคนาระ (พ.ศ. 1253–1337) มีการกำเนิดรัฐญี่ปุ่นแบบรวมอำนาจปกครองโดยมีศูนย์กลางอยู่ที่ราชสำนักจักรพรรดิในเฮโจเกียว (จังหวัดนาระปัจจุบัน) ยุคนาระเริ่มมีวรรณคดีตลอดจนการพัฒนาศิลปะและสถาปัตยกรรมที่ได้รับอิทธิพลจากศาสนาพุทธ การระบาดของโรคฝีดาษในปี พ.ศ. 1278–1280 เชื่อว่าฆ่าประชากรญี่ปุ่นไปมากถึงหนึ่งในสาม ในปี พ.ศ. 1327 จักรพรรดิคัมมุย้ายเมืองหลวงจากนาระไปนางาโอกะเกียว และเฮอังเกียว (นครเกียวโตปัจจุบัน) ในปี พ.ศ. 1337

นับเป็นจุดเริ่มต้นของยุคเฮอัง (พ.ศ. 1337–1728) ซึ่งวัฒนธรรมญี่ปุ่นเฉพาะถิ่นชัดเจนกำเนิด โดยที่เห็นได้ชัดที่สุดคือ ศิลปะ กวีและร้อยแก้ว ตำนานเก็นจิของมุราซากิ ชิคิบุ และ "คิมิงะโยะ" เนื้อร้องเพลงชาติประเทศญี่ปุ่นปัจจุบัน ก็มีการเขียนขึ้นในช่วงนี้

ศาสนาพุทธเริ่มแพร่ขยายระหว่างยุคเฮอัง ผ่านสองนิกายหลัก ได้แก่ เท็งไดและชินงน สุขาวดี (โจโดะชู โจโดะชินชู) ได้รับความนิยมมากกว่าในครึ่งหลังของคริสต์ศตวรรษที่ 11

ยุคเจ้าขุนมูลนาย

 
นักรบซะมุไรสู้รบกับมองโกลระหว่างการบุกครองญี่ปุ่นของมองโกล (Suenaga, 1836)

ยุคเจ้าขุนมูลนายของญี่ปุ่นมีลักษณะจากการถือกำเนิดและการครอบงำของชนชั้นนักรบซะมุไร ใน พ.ศ. 1728 จักรพรรดิโกะ-โทะบะทรงแต่งตั้งซะมุไร มินะโมะโตะ โนะ โยะริโตะโมะ เป็นโชกุน หลังพิชิตตระกูลไทระในสงครามเก็มเป โยะริโตะโมะตั้งฐานอำนาจในคะมะกุระ หลังเขาเสียชีวิต ตระกูลโฮโจเถลิงอำนาจเป็นผู้สำเร็จราชการให้โชกุน มีการเผยแผ่ศาสนาพุทธสำนักเซนจากจีนในยุคคะมะกุระ (พ.ศ. 1728–1876) และได้รับความนิยมในชนชั้นซะมุไร รัฐบาลโชกุนคะมะกุระขับไล่การบุกครองของมองโกลสองครั้งใน พ.ศ. 1817 และ 1824 แต่สุดท้ายถูกจักรพรรดิโกะ-ไดโงะโค่นล้ม ส่วนจักรพรรดิโกะ-ไดโงะก็ถูกอะชิกะงะ ทะกะอุจิพิชิตอีกทอดหนึ่งใน พ.ศ. 1879

อะชิกะงะ ทะกะอุจิตั้งรัฐบาลโชกุนในมุโระมะชิ จังหวัดเกียวโต เป็นจุดเริ่มต้นของยุคมุโระมะชิ (พ.ศ. 1879–2116) รัฐบาลโชกุนอะชิกะงะรุ่งเรืองในสมัยของอะชิกะงะ โยะชิมิสึ และวัฒนธรรมที่ตั้งอยู่บนศาสนาพุทธแบบเซ็น (ศิลปะมิยะบิ) แพร่กระจาย ต่อมาศิลปะมิยะบิวิวัฒน์เป็นวัฒนธรรมฮิงะชิยะมะ และเจริญจนถึงคริสต์ศตวรรษที่ 16 (ประมาณพุทธศตวรรษที่ 21–22) อีกด้านหนึ่ง รัฐบาลโชกุนอะชิกะงะสมัยต่อมาไม่สามารถควบคุมขุนศึกเจ้าขุนมูลนาย (ไดเมียว) ได้ และเกิดสงครามกลางเมือง (สงครามโอนิน) ใน พ.ศ. 2010 เปิดฉากยุคเซ็งโงะกุ ("รณรัฐ") ยาวนานนับศตวรรษ

ระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 16 มีพ่อค้าและมิชชันนารีคณะเยสุอิตจากประเทศโปรตุเกสเดินทางถึงญี่ปุ่นเป็นครั้งแรก และเริ่มการค้าขายและแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมระหว่างญี่ปุ่นกับโลกตะวันตก (การค้านัมบัน) โดยตรง ทำให้โอะดะ โนะบุนะงะได้เทคโนโลยีและอาวุธปืนยุโรปซึ่งเขาใช้พิชิตไดเมียวคนอื่นหลายคน การรวบอำนาจของเขาเริ่มยุคอะซุชิโมะโมะยะมะ (พ.ศ. 2116–2146) หลังโนะบุนะงะถูกอะเกะชิ มิสึฮิเดะลอบฆ่าใน พ.ศ. 2125 โทะโยะโตะมิ ฮิเดะโยะชิ ผู้สืบทอดของโนะบุนะงะ รวมประเทศใน พ.ศ. 2133 และเปิดฉากบุกครองเกาหลี 2 ครั้งใน พ.ศ. 2135 และ 2140 แต่ไม่ประสบความสำเร็จ

หลังฮิเดะโยะชิถึงแก่อสัญกรรม โทะกุงะวะ อิเอะยะซุตั้งตนเองเป็นผู้สำเร็จราชการแทนบุตรของฮิเดะโยะชิและใช้ตำแหน่งให้ได้มาซึ่งการสนับสนุนทางการเมืองและการทหาร อิเอะยะซุเอาชนะไดเมียวต่าง ๆ ได้ในยุทธการที่เซะกิงะฮะระใน พ.ศ. 2143 ต่อมาใน พ.ศ. 2146 จักรพรรดิโกะ-โยเซจึงทรงแต่งตั้งเขาเป็นโชกุน เขาตั้งรัฐบาลโชกุนโทะกุงะวะในเอะโดะ (กรุงโตเกียวปัจจุบัน) รัฐบาลโชกุนโทะกุงะวะออกมาตรการซึ่งรวมบุเกะโชะฮัตโตะเป็นจรรยาบรรณสำหรับควบคุมไดเมียวอัตตาณัติ และนโยบายซะโกะกุ ("ประเทศปิด") ใน พ.ศ. 2182 ซึ่งกินเวลานานสองศตวรรษครึ่งและเป็นยุคเอกภาพทางการเมืองที่เรียก ยุคเอะโดะ (พ.ศ. 2146–2411) การศึกษาศาสตร์ตะวันตก ที่เรียก รังงะกุ ยังคงมีต่อผ่านการติดต่อกับดินแดนแทรกของเนเธอร์แลนด์ที่เดจิมะในนางาซากิ ยุคเอะโดะยังทำให้โคะกุงะกุ ("การศึกษาชาติ") หรือการศึกษาประเทศญี่ปุ่นโดยคนญี่ปุ่น เจริญด้วย

ยุคใหม่

 
สมเด็จพระจักรพรรดิเมจิ มีการฟื้นฟูการปกครองแบบจักรวรรดิในช่วงปลายรัฐบาลโชกุนโทะกุงะวะ

วันที่ 31 มีนาคม พ.ศ. 2397 พลเรือจัตวา แมทธิว ซี. เพอร์รี และ "เรือดำ" แห่งกองทัพเรือสหรัฐบังคับให้ญี่ปุ่นเปิดประเทศต่อโลกภายนอกด้วยสนธิสัญญาคานางาวะ สนธิสัญญาคล้ายกันกับประเทศตะวันตกในยุคบะกุมะสึนำมาซึ่งวิกฤตทางเศรษฐกิจและการเมือง การลาออกของโชกุนนำสู่สงครามโบะชิง และการสถาปนารัฐรวมอำนาจปกครองที่เป็นเอกภาพในนามภายใต้จักรพรรดิ (การฟื้นฟูเมจิ)

ประเทศญี่ปุ่นรับสถาบันการเมือง ตุลาการและทหารแบบตะวันตกและอิทธิพลทางวัฒนธรรมตะวันตกรวมเข้ากับวัฒนธรรมดั้งเดิมขปงะเรทศสำหรับการกลายเป็นอุตสาหกรรมสมัยใหม่ โดยผ่านกระบวนการกลายเป็นตะวันตกระหว่างการฟื้นฟูเมจิในปี พ.ศ. 2411 คณะรัฐมนตรีจัดตั้งคณะองคมนตรี ริเริ่มรัฐธรรมนูญเมจิ และเรียกประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ การฟื้นฟูเมจิเปลี่ยนจักรวรรดิญี่ปุ่นให้เป็นมหาอำนาจอุตสาหกรรมซึ่งมุ่งใช้ความขัดแย้งทางทหารเพื่อขยายเขตอิทธิพลของตน หลังคว้าชัยในสงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งที่หนึ่ง (พ.ศ. 2437–2438) และสงครามรัสเซีย-ญี่ปุ่น (พ.ศ. 2447–2448) ประเทศญี่ปุ่นเข้าควบคุมไต้หวัน เกาหลีและครึ่งใต้ของเกาะซาฮาลิน ประชากรญี่ปุ่นเพิ่มจาก 35 ล้านคนในปี พ.ศ. 2416 เป็น 70 ล้านคนในปี พ.ศ. 2478

สงครามโลกครั้งที่หนึ่งทำให้ญี่ปุ่นซึ่งอยู่ฝ่ายสัมพันธมิตรผู้ชนะ สามารถขยายอำนาจและอาณาเขตในทวีปเอเชียต่อไปอีก ต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 มีช่วง "ประชาธิปไตยไทโช" (พ.ศ. 2455–2469) แต่คริสต์ทศวรรษ 1920 (ประมาณพุทธทศวรรษ 2460) ประชาธิปไตยที่เปราะบางตกอยู่ภายใต้การเลื่อนทางการเมืองสู่ฟาสซิสต์ มีการผ่านกฎหมายปราบปรามการเห็นต่างทางการเมืองและมีความพยายามรัฐประหารหลายครั้ง "ยุคโชวะ" ต่อมาอำนาจของกองทัพเริ่มเพิ่มขึ้นและนำญี่ปุ่นสู่การขยายอาณาเขตและการเสริมสร้างแสนยานุภาพ ตลอดจนเผด็จการเบ็ดเสร็จและลัทธิคลั่งชาติซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอุดมการณ์ฟาสซิสต์ ในปี พ.ศ. 2474 ประเทศญี่ปุ่นบุกครองและยึดครองแมนจูเรีย เมื่อนานาชาติประณามการครอบครองนี้ ประเทศญี่ปุ่นก็ลาออกจากสันนิบาตชาติในปี พ.ศ. 2476 ในปี พ.ศ. 2479 ญี่ปุ่นลงนามกติกาสัญญาต่อต้านโคมินเทิร์นกับนาซีเยอรมนี และกติกาสัญญาไตรภาคีในปี พ.ศ. 2483 เข้าร่วมกับฝ่ายอักษะ หลังพ่ายในสงครามชายแดนโซเวียต–ญี่ปุ่นที่กินเวลาสั้น ๆ ประเทศญี่ปุ่นเจรจากติกาสัญญาความเป็นกลางโซเวียต–ญี่ปุ่น ซึ่งกินเวลาถึงปี พ.ศ. 2488 เมื่อสหภาพโซเวียตบุกครองแมนจูเรีย

ในยุคสงครามโลกครั้งที่สอง ญี่ปุ่นได้เสริมสร้างอำนาจทางการทหารให้เข้มแข็งยิ่งขึ้น หลังจากญี่ปุ่นถูกกีดกันทางการค้าจากสหรัฐอเมริกา ต่อมาจึงได้เปิดฉากสงครามในแถบเอเชียแปซิฟิก (ซึ่งรู้จักกันทั่วไปในชื่อ สงครามมหาเอเชียบูรพา) ในวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2484 โดยการโจมตีฐานทัพเรือสหรัฐอเมริกาที่อ่าวเพิร์ล และการยาตราทัพเข้ามายังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นดินแดนอาณานิคมของสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักรและเนเธอร์แลนด์ ตลอดสงครามครั้งนั้น ญี่ปุ่นสามารถยึดครองประเทศต่าง ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้ทั้งหมด แต่หลังจากที่ญี่ปุ่นพ่ายแพ้ให้แก่สหรัฐอเมริกาในการรบทางน้ำในมหาสมุทรแปซิฟิกหลังจากยุทธนาวีแห่งมิดเวย์ (พ.ศ. 2485) ญี่ปุ่นก็ตกเป็นฝ่ายเสียเปรียบมากขึ้นเรื่อย ๆ แต่ก็ยังไม่ยอมแพ้แก่ฝ่ายสัมพันธมิตรโดยง่าย เมื่อต้องเผชิญหน้ากับระเบิดปรมาณูของสหรัฐอเมริกา ซึ่งถูกทิ้งที่เมืองฮิโรชิมาและนางาซากิ (ในวันที่ 6 และ 9 สิงหาคม พ.ศ. 2488 ตามลำดับ) และการรุกรานของสหภาพโซเวียต (วันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2488) ญี่ปุ่นจึงประกาศยอมแพ้อย่างไม่มีเงื่อนไขในวันที่ 15 สิงหาคม ปีเดียวกัน สงครามทำให้ญี่ปุ่นต้องสูญเสียพลเมืองนับล้านคนและทำให้อุตสาหกรรมและโครงสร้างพื้นฐานของประเทศเสียหายอย่างหนัก ฝ่ายสัมพันธมิตรซึ่งนำโดยสหรัฐอเมริกาได้ส่งพลเอกดักลาส แมกอาร์เธอร์เข้ามาควบคุมญี่ปุ่นตั้งแต่หลังสงครามจบ

ปี พ.ศ. 2490 ประเทศญี่ปุ่นเริ่มใช้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ซึ่งเน้นวัตรประชาธิปไตยเสรีนิยม การยึดครองญี่ปุ่นของฝ่ายสัมพันธมิตรสิ้นสุดเมื่อมีการลงนามสนธิสัญญาซานฟรานซิสโกในปี พ.ศ. 2499 และญี่ปุ่นได้เป็นสมาชิกสหประชาชาติในปี พ.ศ. 2499 หลังสงคราม ญี่ปุ่นสามารถพัฒนาทางเศรษฐกิจด้วยอัตราการเจริญเติบโตที่สูงมากจนกลายเป็นประเทศที่มีเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลก จนถูกประเทศจีนแซงในปี พ.ศ. 2553 แต่การเติบโตดังกล่าวหยุดในช่วงกลางคริสต์ทศวรรษ 1990 เมื่อญี่ปุ่นประสบภาวะเศรษฐกิจถดถอย ต้นคริสต์ศตวรรษที่ 21 การเติบโตทางบวกส่งสัญญาณการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจแบบค่อยเป็นค่อยไป วันที่ 11 มีนาคม พ.ศ. 2554 ประเทศญี่ปุ่นประสบแผ่นดินไหวครั้งใหญ่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์ของประเทศ ซึ่งยังส่งผลให้เกิดภัยพิบัตินิวเคลียร์ฟูกูชิมะไดอิชิ

การเมือง

ประเทศญี่ปุ่นมีรูปแบบรัฐเป็นราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ โดยที่จักรพรรดิมีพระราชอำนาจจำกัด ทรงเป็นประมุขในทางพิธีการ ซึ่งรัฐธรรมนูญบัญญัติว่า ทรงเป็น "สัญลักษณ์แห่งรัฐและความสามัคคีของประชาชน" นายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรีเป็นผู้ใช้อำนาจบริหาร ส่วนอำนาจอธิปไตยเป็นของชาวญี่ปุ่น

 
อาคารสภานิติบัญญัติแห่งชาติ

สภานิติบัญญัติแห่งชาติเป็นผู้ใช้อำนาจนิติบัญญัติ ตั้งอยู่ในชิโยะดะ กรุงโตเกียว สภาฯ ใช้ระบบระบบสองสภา ประกอบด้วย สภาผู้แทนราษฎร (ญี่ปุ่น: 衆議院 โรมาจิ: ชุงิ-อิง) เป็นสภาล่าง มีสมาชิกสี่ร้อยแปดสิบคนซึ่งมีวาระดำรงตำแหน่งสี่ปี และ ราชมนตรีสภา (ญี่ปุ่น: 参議院 โรมาจิ: ซังงีง) เป็นสภาสูง มีสมาชิกสองร้อยสี่สิบสองคนซึ่งมีวาระดำรงตำแหน่งหกปี โดยมีการเลือกตั้งสมาชิกราชมนตรีสภาจำนวนครึ่งหนึ่งสลับกันไปทุกสามปี สมาชิกของสภาทั้งสองมาจากการเลือกตั้งทั่วประเทศ ส่วนผู้มีสิทธิเลือกตั้งนั้นมีอายุสิบแปดปีบริบูรณ์เป็นต้นไป พรรคประชาธิปไตยรัฐธรรมนูญแห่งญี่ปุ่น (CDP) ที่เป็นเสรีนิยมสังคม และพรรคประชาธิปไตยเสรีนิยม (LDP) ที่เป็นอนุรักษนิยมครองสภาฯ LDP ประสบความสำเร็จในการเลือกตั้งเกือบตลอดมาตั้งแต่ปี 2498 ยกเว้นช่วงสั้น ๆ ระหว่างปี 2536 ถึง 2537 และระหว่างปี 2552 ถึง 2555

ระบบกฎหมายของญี่ปุ่นได้รับอิทธิพลจากกฎหมายจีนมาแต่อดีต และมีพัฒนาการเป็นเอกเทศในยุคเอะโดะผ่านทางเอกสารต่าง ๆ เช่น ประชุมราชนีติ (ญี่ปุ่น: 公事方御定書 โรมาจิ: Kujikata Osadamegaki) ทั้งนี้ ตั้งแต่ต้นพุทธศตวรรษ 2400 เป็นต้นมา ได้มีการวางรากฐานระบบตุลาการในญี่ปุ่นขนานใหญ่โดยใช้ระบบซีวิลลอว์ของยุโรป โดยเฉพาะของฝรั่งเศสและเยอรมนี เป็นต้นแบบ เช่น ในปี 2439 รัฐบาลญี่ปุ่นประกาศใช้ประมวลกฎหมายแพ่ง (ญี่ปุ่น: 民法 โรมาจิ: Minpō) โดยมีประมวลกฎหมายแพ่งเยอรมันเป็นต้นแบบ และคงมีผลใช้บังคับอยู่นับแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 จนปัจจุบัน ระบบศาลของญี่ปุ่นแบ่งเป็นสี่ขั้นหลัก คือ ศาลสูงสุดและศาลชั้นล่างสามระดับ ประชุมกฎหมายหลักของญี่ปุ่นเรียก หกประมวล (ญี่ปุ่น: 六法 โรมาจิ: Roppō)

การแบ่งเขตการปกครอง

ประเทศญี่ปุ่นแบ่งการปกครองออกเป็น 47 จังหวัด และแบ่งภาคออกเป็น 8 ภูมิภาค ซึ่งมักจะถูกจับเข้ากลุ่มตามเขตแดนที่ติดกันที่มีวัฒนธรรมและสำเนียงการพูดใกล้เคียงกัน ทุกจังหวัดมีผู้ว่าราชการจังหวัดที่มาจากการเลือกตั้งเป็นผู้บริหาร

ในแต่ละจังหวัดมีการแบ่งเขตการปกครองออกเป็นเทศบาลย่อย ๆ แต่ในปัจจุบันกำลังมีการปรับโครงสร้างการแบ่งเขตการปกครองโดยการรวมเทศบาลที่อยู่ใกล้เคียงกันเข้าด้วยกัน ซึ่งจะช่วยลดจำนวนเขตการปกครองย่อยและช่วยลดค่าใช้จ่ายในการบริหารเทศบาลลงได้ การรวมเขตเทศบาลนี้เป็นนโยบายที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาล โดยมีการคาดการณ์ที่จะลดจาก 3,232 เทศบาลใน พ.ศ. 2542 ให้เหลือ 1,773 เทศบาลใน พ.ศ. 2553

ประเทศญี่ปุ่นมีเมืองใหญ่เป็นจำนวนมาก ซึ่งแต่ละเมืองต่างมีส่วนสำคัญในการพัฒนาประเทศทั้งทางด้าน เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม รวมถึงมีสำเนียงภาษาที่แตกต่างกันออกไป

จังหวัดฮกไกโดจังหวัดอาโอโมริจังหวัดอากิตะจังหวัดอิวาเตะจังหวัดยามางาตะจังหวัดมิยางิจังหวัดฟูกูชิมะจังหวัดนีงาตะจังหวัดโทจิงิจังหวัดกุมมะจังหวัดอิบารากิจังหวัดนางาโนะจังหวัดไซตามะจังหวัดชิบะโตเกียวจังหวัดคานางาวะจังหวัดโทยามะจังหวัดอิชิกาวะจังหวัดกิฟุจังหวัดฟูกูอิจังหวัดยามานาชิจังหวัดชิซูโอกะจังหวัดไอจิจังหวัดชิงะจังหวัดเกียวโตจังหวัดมิเอะจังหวัดนาระจังหวัดเฮียวโงะจังหวัดโอซากะจังหวัดวากายามะจังหวัดทตโตริจังหวัดโอกายามะจังหวัดชิมาเนะจังหวัดฮิโรชิมะจังหวัดยามางูจิจังหวัดคางาวะจังหวัดโทกูชิมะจังหวัดเอฮิเมะจังหวัดโคจิจังหวัดฟูกูโอกะจังหวัดโออิตะจังหวัดซางะจังหวัดนางาซากิจังหวัดคูมาโมโตะจังหวัดมิยาซากิจังหวัดคาโงชิมะจังหวัดโอกินาวะโตเกียวจังหวัดคานางาวะจังหวัดโอซากะจังหวัดวากายามะ 
ฮกไกโด โทโฮะกุ คันโต ชูบุ

1.  ฮกไกโด

2.  อาโอโมริ
3.  อิวาเตะ
4.  มิยางิ
5.  อากิตะ
6.  ยามางาตะ
7.  ฟูกูชิมะ

8.  อิบารากิ
9.  โทจิงิ
10.  กุมมะ
11.  ไซตามะ
12.  ชิบะ
13.  โตเกียว
14.  คานางาวะ

15.  นีงาตะ
16.  โทยามะ
17.  อิชิกาวะ
18.  ฟูกูอิ
19.  ยามานาชิ
20.  นางาโนะ
21.  กิฟุ
22.  ชิซูโอกะ
23.  ไอจิ

คันไซ ชูโงกุ ชิโกกุ คีวชูและโอกินาวะ

24.  มิเอะ
25.  ชิงะ
26.  เกียวโต
27.  โอซากะ
28.  เฮียวโงะ
29.  นาระ
30.  วากายามะ

31.  ทตโตริ
32.  ชิมาเนะ
33.  โอกายามะ
34.  ฮิโรชิมะ
35.  ยามางูจิ

36.  โทกูชิมะ
37.  คางาวะ
38.  เอฮิเมะ
39.  โคจิ

40.  ฟูกูโอกะ
41.  ซางะ
42.  นางาซากิ
43.  คูมาโมโตะ
44.  โออิตะ
45.  มิยาซากิ
46.  คาโงชิมะ
47.  โอกินาวะ

ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ

 
นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ชินโซ อะเบะ กับประธานาธิบดีสหรัฐ ดอนัลด์ ทรัมป์

ประเทศญี่ปุ่นมีความสัมพันธ์ทางทูตกับเกือบทุกประเทศเอกราชในโลก และเป็นสมาชิกปัจจุบันของสหประชาชาติตั้งแต่เดือนธันวาคม 2499 ประเทศญี่ปุ่นเป็นสมาชิกจี 7, เอเปก และ "อาเซียนบวกสาม" และเข้าร่วมประชุมการประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก ประเทศญี่ปุ่นลงนามข้อตกลงความมั่นคงกับประเทศออสเตรเลียในเดือนมีนาคม 2550 และกับประเทศอินเดียในเดือนตุลาคม 2551 เป็นผู้บริจาคความช่วยเหลือเพื่อการพัฒนาอย่างเป็นทางการรายใหญ่สุดอันดับห้าของโลก โดยบริจาคเงิน 9.2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2557

ประเทศญี่ปุ่นมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับสหรัฐ นับแต่สหรัฐและพันธมิตรพิชิตญี่ปุ่นในสงครามโลกครั้งที่สอง ทั้งสองประเทศธำรงความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและการกลาโหมอย่างใกล้ชิด สหรัฐเป็นตลาดสำคัญของสินค้าส่งออกของญี่ปุ่นและเป็นแหล่งนำเข้าหลักของญี่ปุ่น และผูกมัดป้องกันประเทศญี่ปุ่น โดยมีฐานทัพในประเทศญี่ปุ่นบางส่วนด้วยเหตุนั้น

ประเทศญี่ปุ่นต่อสู้การควบคุมหมู่เกาะคูริลใต้ (ได้แก่ กลุ่มอิโตะโระฟุ คุนะชิริ ชิโตะคัง และฮะโบะมะอิ) ของประเทศรัสเซีย ซึ่งสหภาพโซเวียตยึดครองในปี 2488 ประเทศญี่ปุ่นรับรู้การยืนยันของประเทศเกาหลีใต้เกี่ยวกับหินลีอังคอร์ท (หรือ "ทะเกะชิมะ" ในภาษาญี่ปุ่น) แต่ไม่ยอมรับ ประเทศญี่ปุ่นมีความสัมพันธ์ตึงเครียดกับประเทศจีนและประเทศไต้หวันเหนือหมู่เกาะเซ็งกะกุ และกับประเทศจีนเหนือสถานภาพของโอะกิโนะโทะริชิมะ

กองทัพ

กองทัพญี่ปุ่นถูกจำกัดสิทธิตามมาตรา 9 ของรัฐธรรมนูญแห่งญี่ปุ่น ซึ่งสละสิทธิของประเทศญี่ปุ่นในการประกาศสงครามและการใช้กำลังทหารในข้อพิพาทระหว่างประเทศ ฉะนั้น กองทัพญี่ปุ่นที่เรียก "กองกำลังป้องกันตนเองญี่ปุ่น" นั้นจึงเป็นกองทัพที่ไม่เคยสู้รบนอกประเทศญี่ปุ่น ประเทศญี่ปุ่นมีงบประมาณทางทหารสูงสุดประเทศหนึ่งในโลก จัดเป็นประเทศเอเชียอันดับสูงสุดในดัชนีสันติภาพโลก รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมปกครองกองทัพ และส่วนใหญ่ประกอบด้วยกองกำลังป้องกันตนเองภาคพื้นดินญี่ปุ่น กองกำลังป้องกันตนเองทางทะเลญี่ปุ่น กองกำลังป้องกันตนเองทางอากาศญี่ปุ่น ซึ่งกองกำลังป้องกันตนเองทางทะเลญี่ปุ่นเป็นผู้เข้าร่วมการฝึกซ้อมทางทะเลริมแพ็ก (RIMPAC) เป็นประจำ ล่าสุดมีการใช้กองทัพเพื่อปฏิบัติการรักษาสันติภาพ โดยการวางกำลังในประเทศอิรักเป็นการใช้กองทัพญี่ปุ่นนอกประเทศครั้งแรกนับแต่สงครามโลกครั้งที่สอง สหพันธ์ธุรกิจญี่ปุ่นเรียกร้องให้รัฐบาลยกเลิกการห้ามส่งอาวุธออก เพื่อให้ประเทศญี่ปุ่นสามารถเข้าร่วมโครงการนานาชาติอย่างเครื่องบินขับไล่จู่โจมร่วม (Joint Strike Fighter) ได้

ในคริสต์ศตวรรษที่ 21 มีการเปลี่ยนแปลงดุลอำนาจโลกอย่างรวดเร็วร่วมกับโลกาภิวัตน์ สิ่งแวดล้อมความมั่นคงรอบประเทศญี่ปุ่นทวีความรุนแรงมากขึ้น อันสังเกตได้จากการพัฒนานิวเคลียร์และขีปนาวุธของประเทศเกาหลีเหนือ ภัยคุกคามข้ามชาติซึ่งมีเหตุจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี รวมทั้งการก่อการร้ายระหว่างประเทศและการโจมตีไซเบอร์ก็เพิ่มความสำคัญมากขึ้นเรื่อย ๆ ประเทศญี่ปุ่นรวมทั้งกองกำลังป้องกันตนเองได้เข้ามีส่วนร่วมอย่างถึงที่สุด ในความพยายามธำรงและฟื้นฟูสันติภาพและความมั่นคงระหว่างประเทศ

ประเทศญี่ปุ่นมีความสัมพันธ์ทางทหารใกล้ชิดกับสหรัฐ พันธมิตรความมั่นคงสหรัฐ–ญี่ปุ่นเป็นหลักหมุดของนโยบายการต่างประเทศของชาติ นับแต่เป็นสมาชิกสหประชาชาติในปี 2499 ประเทศญี่ปุ่นเคยเป็นสมาชิกคณะมนตรีความมั่นคงเป็นเวลารวม 20 ปี วาระล่าสุดในปี 2552 และ 2553

ในเดือนพฤษภาคม 2557 นายกรัฐมนตรีชินโซ อะเบะกล่าวว่าประเทศญี่ปุ่นต้องการสลัดการวางเฉย ที่ธำรงมาตลอดตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่สองยุติและรับผิดชอบความมั่นคงในภูมิภาคมากขึ้น เขากล่าวว่าประเทศญี่ปุ่นต้องการมีบทบาทสำคัญและเสนอความช่วยเหลือแก่ประเทศเพื่อนบ้านของญี่ปุ่น ความตึงเครียดล่าสุดโดยเฉพาะอย่างยิ่งกับประเทศเกาหลีเหนือได้จุดชนวนการถกเถียงรอบใหม่ เรื่องสถานภาพของกองกำลังป้องกันตนเองญี่ปุ่นและความสัมพันธ์กับสังคมญี่ปุ่น แนวทางกองทัพญี่ปุ่นฉบับใหม่ที่มีประกาศในเดือนธันวาคม 2553 จะชี้นำกองกำลังป้องกันตนเองญี่ปุ่นจากความสนใจสมัยสงครามเย็นต่ออดีตสหภาพโซเวียตสู่ประเทศจีน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับข้อพิพาทดินแดนเหนือหมู่เกาะเซ็งกะกุ

เศรษฐกิจ

 
ตลาดหลักทรัพย์โตเกียว เป็นตลาดหลักทรัพย์ที่ใหญ่เป็นอันดับสองของโลก

หลังสงครามโลกครั้งที่สอง ญี่ปุ่นได้รับความบอบช้ำจากสงครามเป็นอย่างมาก แต่ก็สามารถฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็วเพราะปัจจัยหลายอย่างเช่นการทำงานที่ดีของรัฐบาล แรงงานที่ถูกและมีคุณภาพ อัตราการออมและการลงทุนที่สูง ในช่วงระหว่าง พ.ศ. 2500-2520 เป็นช่วงที่เศรษฐกิจญี่ปุ่นเติบโตอย่างมาก อัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจที่แท้จริงในช่วงพุทธทศวรรษที่ 2500, 2510 และ 2520 เฉลี่ยร้อยละ 10, 5 และ 4 ตามลำดับ โดยได้รับการช่วยเหลือทางเศรษฐกิจจากสหรัฐอเมริกา ตั้งแต่ช่วงต้นพุทธทศวรรษที่ 2510 ญี่ปุ่นประสบปัญหาค่าเงินเยนแข็งตัวจนทำให้บริษัทจำนวนมากย้ายฐานการผลิตออกไปนอกประเทศ หลังจากเกิดฟองสบู่แตกต้นพุทธทศวรรษที่ 2530 เศรษฐกิจก็เริ่มชะลอตัว และส่งผลต่อเนื่องตลอดพุทธทศวรรษที่ 2530 รัฐบาลพยายามกระตุ้นเศรษฐกิจด้วยวิธีต่าง ๆ แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ และยังถูกซ้ำเติมจากผลกระทบของเศรษฐกิจชะลอตัวในปี พ.ศ. 2543 สภาพเศรษฐกิจหลังจากปี พ.ศ. 2548 ดูเหมือนจะฟื้นตัวขึ้นจากตัวเลขการขยายตัวของจีดีพีที่สูงขึ้น แต่ญี่ปุ่นก็กลับประสบปัญหาอีกครั้งเมื่อเกิดวิกฤติทางการเงินที่ส่งผลกระทบไปทั่วโลก แม้ว่าธุรกิจภาคการเงินของญี่ปุ่นได้รับผลกระทบน้อยมากเมื่อเทียบกับประเทศอื่น ๆ เพราะทศวรรษแห่งภาวะเศรษฐกิจซบเซาที่ทำให้ญี่ปุ่นระมัดระวังในการลงทุนมากขึ้น แต่การที่ญี่ปุ่นพึ่งพาการส่งออกรถยนต์และสินค้าอิเล็กทรอนิกส์มากเกินไปก็ส่งผลกระทบรุนแรงต่อเศรษฐกิจ และทำให้เกิดปัญหาการว่างงานเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

ญี่ปุ่นมีเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับที่ 2 ของโลก รองจากสหรัฐอเมริกา เมื่อวัดด้วยจีดีพีก่อนปรับอัตราเงินเฟ้อ (ประมาณ 4.5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ) และอันดับที่ 3 รองจากสหรัฐอเมริกาและจีน เมื่อวัดด้วยอำนาจการซื้อ ญี่ปุ่นมีกำลังการผลิตที่สูง และเป็นประเทศต้นกำเนิดของผู้ผลิตชั้นนำที่ก้าวหน้าทางเทคโนโลยีในอุตสาหกรรมต่าง ๆ เช่น รถยนต์ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เครื่องจักร เหล็กกล้า โลหะนอกกลุ่มเหล็ก เรือ สารเคมี

จากข้อมูลใน พ.ศ. 2548 แรงงานของประเทศญี่ปุ่นมีจำนวน 66.7 ล้านคน ญี่ปุ่นมีอัตราว่างงานที่ต่ำคือประมาณร้อยละ 4 ค่าจีดีพีต่อชั่วโมงการทำงานอยู่ในอันดับที่ 20 ของโลกใน พ.ศ. 2548 และเป็นอันดับ 1 ของเอเชีย บริษัทใหญ่ของญี่ปุ่นหลายแห่งมีชื่อเสียงไปทั่วโลก เช่นโตโยต้า โซนี่ เอ็นทีที โดโคโม แคนนอน ฮอนด้า ทาเคดา นินเทนโด นิปปอน สตีล และ เซเว่น อีเลฟเว่น ญี่ปุ่นเป็นต้นกำเนิดของธนาคารที่ใหญ่ที่สุดหลายแห่ง ตลาดหลักทรัพย์โตเกียวซึ่งมักจะเป็นที่รู้จักเพราะดัชนีนิเคอิมีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลกเมื่อวัดด้วยมูลค่าตลาด

ญี่ปุ่นมีลักษณะเฉพาะในการทำธุรกิจหลายอย่าง เช่นเคเระสึหรือระบบเครือข่ายบริษัทจะมีอิทธิพลในเชิงธุรกิจ การจ้างงานตลอดชีวิตและการเลื่อนขั้นตามความอาวุโสจะพบเห็นได้ทั่วไป บริษัทที่มีความสัมพันธ์ทางธุรกิจจะถือหุ้นของกันและกัน ผู้ถือหุ้นมักจะไม่มีบทบาทกับการบริหารของบริษัท แต่ในปัจจุบันญี่ปุ่นเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงออกจากระบบเก่า ๆ เหล่านี้

ใน พ.ศ. 2548 พื้นที่ที่ใช้ในการเกษตรกรรมมีเพียงร้อยละ 12.6 และมีประชากรที่ประกอบการเกษตรเพียงร้อยละ 6.6เท่านั้น ผลผลิตทางการเกษตรที่ผลิตได้มากเมื่อเทียบกับประเทศอื่น ๆ ได้แก่ ไหม กะหล่ำปลี ข้าว มัน และชา เป็นต้น อย่างไรก็ตาม ญี่ปุ่นต้องพึ่งพาการนำเข้าอาหารถึงร้อยละ 60 จึงเป็นประเทศที่มีอัตราการเลี้ยงตนเองค่อนข้างต่ำ ในระยะหลังกระแสความกังวลเรื่องความปลอดภัยของอาหารทำให้ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตในประเทศเป็นที่ต้องการมากขึ้น

โครงสร้างพื้นฐาน

 
รถไฟชิงกันเซ็งหรือรถไฟหัวกระสุนซึ่งเป็นหนึ่งในวิธีเดินทางที่แพร่หลายในญี่ปุ่น

ดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่ การคมนาคมในประเทศญี่ปุ่น

ใน พ.ศ. 2548 ร้อยละ 50 ของพลังงานที่ใช้ในญี่ปุ่นผลิตจากปิโตรเลียม ร้อยละ 20 จากถ่านหิน ร้อยละ 14 จากก๊าซธรรมชาติ การผลิตพลังงานไฟฟ้าจากนิวเคลียร์มีปริมาณหนึ่งในสี่ของการผลิตไฟฟ้าทั้งหมด แต่หลังจากเกิดเหตุอุบัติเหตุนิวเคลียร์ฟูกูชิมะไดอิชิ รัฐบาลญี่ปุ่นก็วางแผนที่จะเลิกใช้พลังงานนิวเคลียร์ภายในทศวรรษที่ 2570

ญี่ปุ่นมีบริษัทรถไฟหลายแห่ง เช่นกลุ่มบริษัทรถไฟญี่ปุ่น รถไฟฮังคิว รถไฟเซบุ และบริษัทเคโอ ซึ่งแข่งขันกันด้านบริการในพื้นที่ต่าง ๆ ปัจจุบันที่รถไฟชิงกันเซ็งซึ่งเปิดใช้ตั้งแต่ พ.ศ. 2507 มีเครือข่ายเชื่อมโยงเมืองหลักเกือบทั่วประเทศ รถไฟของญี่ปุ่นเป็นที่รู้จักในเรื่องตรงต่อเวลา ทางรถไฟญี่ปุ่น ระยะทางรวมทั้งสิ้น23,474 กิโลเมตรแบ่งเป็น ราง 1.435 เมตร สำหรับวิ่งรถไฟความเร็วสูงหรือรถไฟใต้ดินหลายเมือง ระยะทาง 2,664 กม รางรถไฟ 1.067 เมตร สำหรับรถไฟฟ้าชานเมืองรถไฟทางใกล ระยะทาง 22,445 กม. ทางด่วนแห่งชาติ ของประเทศญี่ปุ่นมีระยะทางทั้งสิ้น 11,520 กิโลเมตร การเดินทางโดยเครื่องบินเป็นที่นิยมและมีสนามบิน 173 แห่งทั่วประเทศ สนามบินฮาเนดะที่ส่วนใหญ่ให้บริการเที่ยวบินภายในประเทศเป็นสนามบินที่หนาแน่นที่สุดในเอเชีย สนามบินนานาชาติที่สำคัญได้แก่สนามบินนาริตะ สนามบินคันไซ และสนามบินนานาชาตินาโงยา แต่การก่อสร้างสนามบินบางแห่ง เป็นเพียงส่วนหนึ่งของการใช้งบประมาณเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจมากกว่าเพื่อประโยชน์ใช้สอยจริง สนามบินบางแห่งขาดทุนมาตลอดตั้งแต่เปิดทำการ

วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

 
หุ่นยนต์อาซิโมของฮอนด้า

ญี่ปุ่นเป็นประเทศแนวหน้าในการวิจัยทางด้านวิทยาศาสตร์โดยมีภาคเอกชนเป็นผู้ลงทุนหลัก ญี่ปุ่นมีจำนวนการขอสิทธิบัตรเป็นอันดับ 3 ของโลกตัวอย่างของผลงานทางเทคโนโลยีของญี่ปุ่นที่สำคัญ ได้แก่อิเล็กทรอนิกส์ รถยนต์ เครื่องจักร วิศวกรรมด้านแผ่นดินไหวที่สร้างขึ้นมาเพื่ออยู่รอด สารเคมี สารกึ่งตัวนำ และเหล็ก เป็นต้น ญี่ปุ่นเป็นผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่ที่สุด เป็นอันดับ 3 ของ โลก เป็นประเทศต้นกำเนิดของบริษัทผู้ผลิตรถยนต์ 6 บริษัทจากผู้ผลิต 15 บริษัทที่ใหญ่ที่สุด และผู้ผลิตสารกึ่งตัวนำ 7 บริษัทจาก 20 บริษัทที่ใหญ่ที่สุด

ญี่ปุ่นยังเป็นหนึ่งในผู้นำในการพัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม รถยนต์ไฮบริด ซึ่งได้เทคโนโลยีมาจากเยอรมนี อังกฤษ และสหรัฐอเมริกา ของฮอนด้าและโตโยต้าเป็นที่ยอมรับว่าประหยัดพลังงานมากที่สุดและปล่อยควันเสียได้น้อย ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความพยายามของเทคโนโลยีระบบไฮบริด เชื้อเพลิง ญี่ปุ่นมีจำนวนสิทธิบัตรในด้านเซลล์เชื้อเพลิงเป็นอันดับหนึ่งของโลก

องค์การสำรวจอวกาศญี่ปุ่นเป็นหน่วยงานวิจัยและพัฒนางานด้านอวกาศ สังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์และจักรวาลวิทยาของญี่ปุ่น และเป็นหนึ่งในสมาชิกของโครงการความร่วมมือการสร้างสถานีอวกาศนานาชาติและโมดูลคิโบ มีกำหนดที่จะส่งขึ้นไปเพื่อต่อกับสถานีอวกาศนานาชาติในการขนด้วยกระสวยอวกาศใน พ.ศ. 2552

ประชากร

 
แยกชิบุยะถนนที่มีผู้สัญจรมากที่สุดในโตเกียว

จากการสำรวจในวันที่ 1 สิงหาคม 2012 ญี่ปุ่นมีประชากรประมาณ 127,692,273 คน ประชากรส่วนใหญ่ใช้ภาษาและมีวัฒนธรรมที่เหมือนกัน โดยมีชาวต่างชาติ เช่นชาวเกาหลี จีน บราซิล ฟิลิปปินส์ ไต้หวัน และชาติอื่น ๆ ประมาณร้อยละ 1.2 ซึ่งส่วนใหญ่อาศัยอยู่ตามเมืองใหญ่ เชื้อชาติส่วนใหญ่คือเชื้อสายชาวยะมะโตะ และมีชนกลุ่มน้อยเช่นชาวไอนุและชาวรีวกีว รวมทั้งชนกลุ่มน้อยทางสังคมที่เรียกว่าบุระกุ

ประชากรญี่ปุ่นมีอายุคาดหมายเฉลี่ยประมาณ 82.07 ปี จึงนับเป็นประเทศที่มีประชากรอายุยืนยาวที่สุดประเทศหนึ่งในโลก โครงสร้างประชากรของญี่ปุ่นเริ่มมีการเปลี่ยนแปลง เนื่องจากเด็กที่เกิดมาในยุคเบบีบูมหลังสงครามโลกเริ่มเข้าสู่วัยชรา ในขณะที่อัตราการเกิดตั้งแต่ พ.ศ. 2532 มีแนวโน้มลดลงเรื่อย ๆ จึงทำให้จำนวนประชากรค่อย ๆ ลดลง (มีการประมาณว่าจะลดลงต่ำกว่า 100 ล้านคนในช่วงปลายพุทธศตวรรษที่ 25) ในขณะที่สัดส่วนของผู้สูงอายุจะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ (ในปี พ.ศ. 2550) ประชากรที่มีอายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไปมีมากถึง 1 ใน 5 ของประชากรทั้งหมด) การที่โครงสร้างประชากรเปลี่ยนไปทำให้เกิดปัญหาสังคมหลายอย่าง เช่นปัญหาแรงงานที่ลดลง และภาระเงินบำนาญของคนหนุ่มสาวเพิ่มมากขึ้น

จำนวนประชากร


ดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่รายชื่อเมืองในญี่ปุ่นเรียงตามจำนวนประชากร และ จำนวนประชากรญี่ปุ่นแยกตามจังหวัด

ศาสนา

 
โทริอิของศาลเจ้าอิสึกุชิมะซึ่งเป็นศาลเจ้าลัทธิชินโต
ดูบทความหลักที่: ศาสนาในประเทศญี่ปุ่น

จากการสำรวจพบว่าคนญี่ปุ่นนับถือพุทธชินโตเยอะที่สุดเท่ากับผู้ที่ไม่มีศาสนาในญี่ปุ่น คนญี่ปุ่นร้อยละ 51.8 ระบุว่าตนไม่มีศาสนา ในอดีตศาสนาในญี่ปุ่นถูก ผสมผสานจนทำให้พิธีกรรมทางศาสนานั้นมีความหลากหลาย เช่นพ่อแม่พาลูกไปศาลเจ้าชินโตเพื่อทำพิธีชิจิ-โกะ-ซัน แต่งงานในโบสถ์คริสต์และฉลองในวันคริสต์มาส จัดงานศพแบบพุทธ และบูชาบรรพบุรุษแบบขงจื๊อ นอกจากนี้ ตั้งแต่ต้นพุทธศตววรษที่ 25 มีลัทธิต่าง ๆ เกิดขึ้นมากมายเช่น ศาสนาเทนริเกียว ลัทธิเทนริเกียว และลัทธิโอมชินริเกียว

ภาษา

ประชากรมากกว่าร้อยละ 95 ใช้ภาษาญี่ปุ่นเป็นภาษาทางการ ภาษาญี่ปุ่นมีวิธีการผันคำกริยาและคำศัพท์ที่แสดงถึงสถานะระหว่างผู้พูดกับผู้ฟัง ซึ่งแสดงถึงลักษณะสังคมที่มีระดับขั้นของญี่ปุ่น ภาษาพูดนั้นมีทั้งภาษากลางและสำเนียงของแต่ละท้องถิ่น เช่นสำเนียงคันไซ โรงเรียนทั้งของรัฐและเอกชนมักมีวิชาภาษาญี่ปุ่นและภาษาอังกฤษเป็นวิชาบังคับ

การศึกษา

ดูบทความหลักที่: การศึกษาของญี่ปุ่น
 
มหาวิทยาลัยโตเกียวซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงที่สุดแห่งหนึ่งของญี่ปุ่น

ระบบการศึกษาในระดับประถม มัธยม และอุดมศึกษาถูกนำมาใช้ตั้งแต่ พ.ศ. 2451 ซึ่งเป็นผลจากการปฏิรูปเมจิ ตั้งแต่ พ.ศ. 2490 การศึกษาภาคบังคับของญี่ปุ่นมีระยะเวลา 9 ปี ตั้งแต่ประถมศึกษาจนจบมัธยมศึกษาตอนต้น ซึ่งเกือบทั้งหมดจะเรียนมัธยมศึกษาตอนปลายต่อ จากข้อมูลของกระทรวงการศึกษาของญี่ปุ่น (MEXT) ใน พ.ศ. 2547 พบว่าร้อยละ 75.9 ของผู้จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายจะเรียนต่อในมหาวิทยาลัย วิทยาลัย หรือสถาบันอุดมศึกษาอื่น ๆ การศึกษาในญี่ปุ่นเต็มไปด้วยการแข่งขัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสอบเข้าเพื่อเรียนต่อในมหาวิทยาลัย โครงการประเมินผลการศึกษานานาชาติ (Programme for International Student Assessment: PISA) ซึ่งจัดขึ้นโดยโออีซีดี จัดอันดับให้เด็กญี่ปุ่นมีความรู้และทักษะเป็นอันดับ 6 ของโลก มหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงในญี่ปุ่น เช่น มหาวิทยาลัยโตเกียว มหาวิทยาลัยเคโอ และ มหาวิทยาลัยเกียวโต เป็นต้น

การรักษาพยาบาล

ดูบทความหลักที่: สาธารณสุขในประเทศญี่ปุ่น และ บริการสุขภาพในประเทศญี่ปุ่น

คุณภาพของระบบรักษาพยาบาลในญี่ปุ่นมีระดับที่สูงมาก เห็นได้จากอายุคาดหมายเฉลี่ยของประชากรที่สูง และอัตราการตายของทารกที่ต่ำ รัฐบาลกำหนดให้ประชาชนทุกคนทำประกันสุขภาพ ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็นสองประเภทใหญ่ ๆ คือประกันสำหรับพนักงานบริษัท และประกันที่ทำกับรัฐบาลท้องถิ่น ผู้ป่วยสามารถเลือกแพทย์หรือสถานที่รักษาได้โดยอิสระ ผู้สูงอายุของญี่ปุ่นทั้งหมดได้รับการคุ้มครองด้วยประกันของรัฐบาลตั้งแต่ พ.ศ. 2516 แต่ปัจจุบันรัฐบาลต้องปรับระบบประกันเปล่านี้เพื่อรองรับโครงสร้างของประชากรที่เปลี่ยนแปลงไป

วัฒนธรรม

วัฒนธรรมญี่ปุ่นมีวิวัฒนาการมายาวนานตั้งแต่วัฒนธรรมยุคโจมงซึ่งเป็นวัฒนธรรมดั้งเดิมของประเทศ จนถึงวัฒนธรรมผสมผสานร่วมสมัยซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากเอเชีย ยุโรป และอเมริกาเหนือ ศิลปะดั้งเดิมของญี่ปุ่นมีทั้งงานฝีมือ เช่น อิเกะบะนะ (การจัดดอกไม้) โอะริงะมิ อุกิโยะ-เอะ ตุ๊กตา เครื่องเคลือบ เครื่องปั้นดินเผา การแสดง เช่น คะบุกิ โน บุนระกุ ระกุโงะ และประเพณีต่าง ๆ เช่น การละเล่น พิธีชงชา ศิลปการต่อสู้ สถาปัตยกรรม การจัดสวน ดาบ และอาหาร การผสมผสานระหว่างภาพพิมพ์กับศิลปะตะวันตก นำไปสู่การสร้างสรรค์มังงะหรือหนังสือการ์ตูนของญี่ปุ่นที่เป็นที่นิยมทั้งในและนอกญี่ปุ่น แอนิเมชันที่ได้รับอิทธิพลมาจากมังงะเรียกว่า อนิเมะ วงการเกมคอนโซลของญี่ปุ่นเจริญรุ่งเรืองอย่างมากตั้งแต่ พ.ศ. 2523

ดนตรี

 
การเล่นโคะโตะ

ดนตรีญี่ปุ่นได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมข้างเคียงเช่นจีนและคาบสมุทรเกาหลี รวมทั้งจากโอกินาวะและฮกไกโด ตั้งแต่โบราณ เครื่องดนตรีหลายชิ้น เช่น บิวะ โคะโตะ ถูกนำเข้ามาจากจีนตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 7 และชะมิเซ็งเป็นเครื่องดนตรีที่ดัดแปลงจากเครื่องดนตรีโอกินาวะซึ่งมีจุดเริ่มต้นที่กลางพุทธศตวรรษที่ 21 ญี่ปุ่นมีเพลงพื้นบ้านมากมาย เช่นเพลงที่ร้องระหว่างการเต้นบงโอะโดะริ เพลงกล่อมเด็ก ดนตรีตะวันตกเริ่มเข้ามาในต้นพุทธศตวรรษที่ 25 และถูกผนวกเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรม หลังสงคราม ญี่ปุ่นได้รับอิทธิพลทางด้านดนตรีสมัยใหม่จากอเมริกาและยุโรปเป็นอย่างมาก ก่อให้เกิดการพัฒนาแนวดนตรีที่เรียกว่า เจ-ป็อป ญี่ปุ่นมีนักดนตรีคลาสสิกที่มีชื่อเสียงระดับโลกหลายคน เช่น วาทยากร เซจิ โอะซะวะ นักไวโอลิน มิโดะริ โกะโตนักเปียโน อาเอมิ โคบายาชิ มือกลองวงเอ็กซ์เจแปนและนักเปียโน โยชิกิ ฮายาชิ เมื่อถึงช่วงสิ้นปี จะมีการเล่นคอนเสิร์ตซิมโฟนีหมายเลข 9 ของเบโทเฟนทั่วไปในญี่ปุ่น

วรรณกรรม

 
ภาพจากเรื่องตำนานเก็นจิ

วรรณกรรมญี่ปุ่นชิ้นแรกได้แก่หนังสือประวัติศาสตร์ที่ชื่อ โคะจิกิ และ นิฮงโชะกิ และหนังสือบทกวีสมัยศตวรรษที่ 8 ที่ชื่อ มังโยชู ซึ่งเขียนด้วยภาษาจีนทั้งหมด ในช่วงต้นของยุคเฮอัง มีการสร้างระบบการเขียนแทนเสียงที่เรียกว่า คะนะ (ฮิระงะนะ และ คะตะคะนะ) นิทานคนตัดไม้ไผ่ ถูกพิจารณาว่าเป็นงานที่เก่าแก่ที่สุดที่เขียนด้วยภาษาญี่ปุ่น ตำนานเก็นจิ ที่เขียนโดยมุระซะกิ ชิกิบุมักถูกเรียกว่าเป็นวรรณกรรมชิ้นแรกของโลก ระหว่างยุคเอะโดะ วรรณกรรมไม่อยู่ในความสนใจของซามูไรเท่ากับ โชนิน ชนชั้นประชาชนทั่วไป ตัวอย่างเช่น โยะมิฮง กลายเป็นที่นิยมและเผยให้เห็นการเปลี่ยนแปลงที่ลึกซึ้งระหว่างนักอ่านกับนักเขียน ในสมัยเมจิ วรรณกรรมดั้งเดิมได้เสื่อมสลายลง ขณะที่วรรณกรรมญี่ปุ่นได้รับอิทธิพลจากตะวันตกมากขึ้น โซเซะกิ นะสึเมะและโองะอิ โมริเป็นนักแต่งนิยายสมัยใหม่รุ่นแรกของญี่ปุ่น ตามมาด้วย ริวโนะซุเกะ อะคุตะกะวะ, ทะนิซะกิ จุนอิชิโระ, ยะซุนะริ คะวะบะตะ, มิชิมะ ยุกิโอะ และล่าสุด ฮะรุกิ มุระกะมิ ญี่ปุ่นมีนักเขียนที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรม 2 คน ได้แก่ ยะซุนะริ คะวะบะตะ (พ.ศ. 2511) และ เค็นซะบุโร โอเอะ (พ.ศ. 2537)

กีฬา

หลังจากการปฏิรูปเมจิ กีฬาตะวันตกก็เริ่มเข้ามาในญี่ปุ่นและแพร่หลายไปทั่วประเทศด้วยระบบการศึกษา ในญี่ปุ่น กีฬานับเป็นกิจกรรมยามว่างที่ดีต่อสุขภาพ ช่วยพัฒนาวินัย การเคารพกฎกติกา และช่วยสั่งสมน้ำใจนักกีฬา ชาวญี่ปุ่นทุกวัยให้ความสนใจกับกีฬาทั้งในฐานะผู้ชมและผู้เล่น กีฬาที่ได้รับความนิยมในญี่ปุ่น ได้แก่

  • ซูโม่เป็นกีฬาประจำชาติของญี่ปุ่นที่มีประวัติอันยาวนาน และเป็นกีฬาที่ได้รับความนิยมอย่างมากในญี่ปุ่น ศิลปะป้องกันตัวของญี่ปุ่น เช่น ยูโด คาราเต้ และเคนโด้ ก็เป็นกีฬาที่มีผู้เล่นและผู้ชมมากเช่นเดียวกัน
  • การแข่งขันเบสบอลอาชีพในญี่ปุ่นเริ่มต้นขึ้นใน พ.ศ. 2479 มี 2 ลีก คือเซ็นทรัลลีกและแปซิฟิกลีก ในปัจจุบันเบสบอลเป็นกีฬาที่มีผู้ชมมากที่สุดในประเทศ ในระหว่างฤดูกาลการแข่งขัน จะมีการถ่ายทอดการแข่งขันเกือบทุกคืนและมีอัตราผู้ชมรายการที่สูง นักเบสบอลญี่ปุ่นที่โด่งดังที่สุดคือ อิจิโร ซุซุกิ, ฮิเดะกิ มะสึอิ และโชเฮ โอตานิ
  • ตั้งแต่มีการก่อตั้งลีกฟุตบอลอาชีพของญี่ปุ่น ใน พ.ศ. 2535 ฟุตบอลในประเทศญี่ปุ่นก็เป็นที่นิยมมากขึ้น ญี่ปุ่นเป็นสถานที่จัดฟุตบอลชิงแชมป์สโมสรโลก ตั้งแต่ พ.ศ. 2524 ถึง พ.ศ. 2547 และเป็นเจ้าภาพร่วมกับเกาหลีใต้ในการแข่งฟุตบอลโลก 2002 ทีมฟุตบอลญี่ปุ่นเป็นทีมที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดทีมหนึ่งในเอเชีย สามารถชนะเลิศเอเชียนคัพ 3 ครั้ง และลีกฟุตบอลอาชีพของญี่ปุ่นได้รับการยกย่องว่าเป็นลีกที่มาตรฐานสูงที่สุดอีกแห่งหนึ่งของโลก

อาหาร

 
อาหารเช้าแบบโรงแรมญี่ปุ่น

ชาวญี่ปุ่นกินข้าวเป็นอาหารหลัก อาหารญี่ปุ่นที่มีชื่อเสียงได้แก่ซูชิ, เท็มปุระ, สุกียากี้, ยะกิโทะริ และ โซบะ เป็นต้น อาหารญี่ปุ่นหลายอย่างดัดแปลงจากอาหารต่างประเทศ เช่น ทงกะสึ, ราเม็งปลาดิบ และ แกงกะหรี่ญี่ปุ่น อาหารญี่ปุ่นได้รับความนิยมในต่างประเทศเพราะเป็นอาหารที่ดีต่อสุขภาพ จากการสำรวจพบว่าในปี 2006 มีร้านอาหารญี่ปุ่นมากกว่า 20,000 แห่งทั่วโลก

ชาวญี่ปุ่นมีความพิถีพิถันในการเลือกวัตถุดิบจึงทำให้มีอาหารประจำท้องถิ่นและอาหารประจำฤดู วัตถุดิบที่เป็นเอกลักษณ์ในอาหารญี่ปุ่นคือถั่วเหลือง ซึ่งนำมาทำโชยุ, มิโซะ, เต้าหู้ ถั่วแดงซึ่งมักนำมาทำขนม และสาหร่ายชนิดต่าง ๆ เช่นคมบุ นอกจากนี้ ชาวญี่ปุ่นยังนิยมกินซะชิมิหรืออาหารทะเลดิบอีกด้วย

ชาในญี่ปุ่นมีหลายชนิดซึ่งแตกต่างไปตามกรรมวิธีการผลิตและส่วนผสม เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่มีต้นกำเนิดจากญี่ปุ่นคือเหล้าสาเก (หรือนิฮงชุ) ซึ่งผลิตโดยใช้วิธีหมักข้าว และโชชูซึ่งเป็นเหล้าที่เกิดจากการกลั่น

การท่องเที่ยว

รัฐบาลญี่ปุ่นต้องการกระตุ้นเศรษฐกิจ ภาคการท่องเที่ยว โดยทางการญี่ปุ่นได้ดำเนินมาตรการยกเว้นวีซ่าท่องเที่ยวให้กับประเทศเป้าหมาย รวมถึงประเทศไทย กระแสไปท่องเที่ยวญี่ปุ่นน่าจะยังได้รับความนิยมในหมู่คนไทยอย่างต่อเนื่อง โดยมีแรงหนุนสำคัญ ๆ ทั้งจากมาตรการยกเว้นวีซ่าท่องเที่ยวที่ยังคงมีผลบังคับใช้ บวกกับกิจกรรมส่งเสริมการตลาดและโปรโมชั่นอัดแน่นจากธุรกิจที่เกี่ยวเนื่อง รวมถึงอานิสงส์ส่วนหนึ่งก็มาจากเงินเยนที่อ่อนค่า รวมทั้งสายการบินต้นทุนต่ำ ทำให้นักท่องเที่ยวเดินทางทัวร์ญี่ปุ่นมากขึ้นทุกปี

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

  1. (ภาษาญี่ปุ่น). Geospatial Information Authority of Japan. December 26, 2019. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ April 15, 2020.
  2. "Surface water and surface water change". OECD. สืบค้นเมื่อ October 11, 2020.
  3. "Population Estimates Monthly Report April 2021)". Statistics Bureau of Japan. July 20, 2020.
  4. "2015 Population Census: Basic Complete Tabulation on Population and Households" (PDF). Statistics Bureau of Japan. October 2016. สืบค้นเมื่อ January 2, 2020.
  5. "World Economic Outlook database: April 2021". International Monetary Fund. April 2021.
  6. . OECD. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ September 18, 2019. สืบค้นเมื่อ May 21, 2020.
  7. "Human Development Report 2020" (PDF) (ภาษาอังกฤษ). United Nations Development Programme. December 15, 2020. สืบค้นเมื่อ December 15, 2020.
  8. . Tokyo Metropolitan Government (JPN). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ March 20, 2014.
  9. "The Seven Great Powers". American-Interest. สืบค้นเมื่อ July 1, 2015.
  10. T. V. Paul; James J. Wirtz; Michel Fortmann (2005). "Great+power" Balance of Power. United States of America: State University of New York Press, 2005. pp. 59, 282. ISBN 0-7914-6401-6. Accordingly, the great powers after the Cold War are Britain, China, France, Germany, Japan, Russia, and the United States p.59
  11. Baron, Joshua (January 22, 2014). Great Power Peace and American Primacy: The Origins and Future of a New International Order. United States: Palgrave Macmillan. ISBN 1-137-29948-7.
  12. "OECD.Stat Education and Training > Education at a Glance > Educational attainment and labor-force status > Educational attainment of 25–64 year-olds". OECD.
  13. . Sipri.org. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ มีนาคม 28, 2010. สืบค้นเมื่อ เมษายน 27, 2013.
  14. "WHO Life expectancy". World Health Organization. June 1, 2013. สืบค้นเมื่อ June 1, 2013.
  15. "Table A.17" (PDF). United Nations World Population Prospects", 2006 revision". UN. สืบค้นเมื่อ January 15, 2011.
  16. เช่น 熊谷公男 『大王から天皇へ 日本の歴史03』(講談社、2001) และ 吉田孝 『日本誕生』(岩波新書、1997)
  17. เช่น 神野志隆光『「日本」とは何か』(講談社現代新書、2005)
  18. เช่น 網野善彦『「日本」とは何か』(講談社、2000)、神野志前掲書
  19. 前野みち子. "国号に見る「日本」の自己意識" (PDF).
  20. "English translation of '日本'". collinsdictionary.com.
  21. "일본 日本". Naver Korean-English Dictionary.
  22. "日本". chunom.org. (ก่อนตกเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส เวียดนามใช้ตัวอักษรจีน)
  23. McCargo, Duncan (2000). Contemporary Japan. Macmillan. pp. 8–11. ISBN 0-333-71000-2.
  24. "Japan". US Department of State. สืบค้นเมื่อ January 16, 2011.
  25. . UN Department of Economic and Social Affairs. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ March 21, 2007. สืบค้นเมื่อ March 27, 2007.
  26. Barnes, Gina L. (2003). "Origins of the Japanese Islands" (PDF). University of Durham. สืบค้นเมื่อ August 11, 2009.
  27. . Oregon State University. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ February 4, 2007. สืบค้นเมื่อ March 27, 2007.
  28. James, C.D. (2002). (PDF). University of California Berkeley. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ March 16, 2007. สืบค้นเมื่อ January 16, 2011.
  29. 2013 World Risk Report สิงหาคม 16, 2014 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  30. Karan, Pradyumna Prasad; Gilbreath, Dick (2005). Japan in the 21st century. University Press of Kentucky. pp. 18–21, 41. ISBN 0-8131-2342-9.
  31. "Climate". JNTO. สืบค้นเมื่อ March 2, 2011.
  32. "Extremely hot conditions in Japan in midsummer 2013" (PDF). Tokyo Climate Center, Japan Meteorological Agency. August 13, 2013. สืบค้นเมื่อ August 3, 2017.
  33. "Essential Info: Climate". JNTO. สืบค้นเมื่อ April 1, 2007.
  34. (ภาษาญี่ปุ่น). Environmental Restoration and Conservation Agency. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ May 1, 2011. สืบค้นเมื่อ March 2, 2014.
  35. Sekiyama, Takeshi. (PDF). Energy Conservation Center. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ February 16, 2008. สืบค้นเมื่อ January 16, 2011.
  36. "Environmental Performance Review of Japan" (PDF). OECD. สืบค้นเมื่อ January 16, 2011.
  37. . Yale University. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2017-10-10. สืบค้นเมื่อ April 19, 2016.
  38. "Japan sees extra emission cuts to 2020 goal – minister". Reuters. June 24, 2009.
  39. Travis, John. "Jomon Genes". University of Pittsburgh. สืบค้นเมื่อ January 15, 2011.
  40. Matsumara, Hirofumi; Dodo, Yukio; Dodo, Yukio (2009). "Dental characteristics of Tohoku residents in Japan: implications for biological affinity with ancient Emishi". Anthropological Science. 117 (2): 95–105. doi:10.1537/ase.080325.
  41. Hammer, Michael F.; Karafet, TM; Park, H; Omoto, K; Harihara, S; Stoneking, M; Horai, S; และคณะ (2006). "Dual origins of the Japanese: common ground for hunter-gatherer and farmer Y chromosomes". Journal of Human Genetics. 51 (1): 47–58. doi:10.1007/s10038-005-0322-0. PMID 16328082.
  42. Denoon, Donald; Hudson, Mark (2001). Multicultural Japan: palaeolithic to postmodern. Cambridge University Press. pp. 22–23. ISBN 0-521-00362-8.
  43. . National Science Museum of Japan. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ April 30, 2011. สืบค้นเมื่อ January 15, 2011.
  44. "Kofun Period". Metropolitan Museum of Art. สืบค้นเมื่อ January 15, 2011.
  45. "Yayoi Culture". Metropolitan Museum of Art. สืบค้นเมื่อ January 15, 2011.
  46. Takashi, Okazaki; Goodwin, Janet (1993). "Japan and the continent". The Cambridge history of Japan, Volume 1: Ancient Japan. Cambridge: Cambridge University Press. p. 275. ISBN 0-521-22352-0.
  47. Brown, Delmer M., บ.ก. (1993). The Cambridge History of Japan. Cambridge University Press. pp. 140–149.
  48. Beasley, William Gerald (1999). The Japanese Experience: A Short History of Japan. University of California Press. p. 42. ISBN 0-520-22560-0.
  49. Totman, Conrad (2002). A History of Japan. Blackwell. pp. 64–79. ISBN 978-1-4051-2359-4.
  50. Hays, J.N. (2005). Epidemics and pandemics: their impacts on human history. ABC-CLIO. p. 31. ISBN 1-85109-658-2.
  51. Totman, Conrad (2002). A History of Japan. Blackwell. pp. 79–87, 122–123. ISBN 978-1-4051-2359-4.
  52. John Whitney Hall (1971). JAPAN From Prehistory to Modern Times. Charles E. Tuttle Company. p. 262-264.
  53. Katsumi Sugiyama. . Defense Research Center. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-02-24.
  54. Kelley L. Ross. "The Pearl Harbor Strike Force". friesian.com. สืบค้นเมื่อ 2007-03-27.
  55. "Japanese Instrument of Surrender". educationworld.net. สืบค้นเมื่อ 2008-11-22.
  56. "San Francisco Peace Treaty". Taiwan Document Project. สืบค้นเมื่อ 2008-11-22.
  57. "United Nations Member States". สหประชาชาติ. สืบค้นเมื่อ 2008-11-22.
  58. (PDF). Web Japan. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2008-12-03. สืบค้นเมื่อ 2008-11-22.
  59. "Japan scraps zero interest rates". BBC News. July 14, 2006. สืบค้นเมื่อ December 28, 2006.
  60. . House of Councillors, The National Diet of Japan. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2013-10-24. [รัฐธรรมนูญญี่ปุ่น, ราชมนตรีแห่งรัฐสภาญี่ปุ่น (1946-11-03)].
  61. "Japan lowers voting age from 20 to 18 to better reflect young people's opinions in policies". The Straits Times. June 20, 2015. สืบค้นเมื่อ August 28, 2017.
  62. . Encyclopædia Britannica. 2006. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2007-12-17. สืบค้นเมื่อ 2006-12-28.
  63. คำว่าจังหวัดในภาษาญี่ปุ่นมี 4 แบบ คือ โทะ (都) ใช้เฉพาะโตเกียวซึ่งเป็นเมืองหลวง, โด (道) เฉพาะฮกไกโด, ฟุ (府) ใช้กับเกียวโตและโอซากะ ซึ่งเคยเป็นเมืองหลวงในอดีต และเค็ง (県) ใช้กับจังหวัดอื่น ๆ เมื่อพูดถึงจังหวัดรวม ๆ จะใช้ว่า โทโดฟูเก็ง (都道府県)
  64. ซึ่งเทศบาลมีหลายระดับ ตั้งแต่ คุ (区), ชิ (市), โช (町) และมูระหรือซง (村) ซึ่งเรียกรวมกันว่า ชิโจซง
  65. . The Japan Times. 2002-01-26. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2008-12-24. สืบค้นเมื่อ 2008-11-15.
  66. "合併相談コーナー". Ministry of Internal Affairs and Communications. สืบค้นเมื่อ 2008-11-16.
  67. "Japan-Australia Joint Declaration on Security Cooperation". Ministry of Foreign Affairs. สืบค้นเมื่อ August 25, 2010.
  68. "Joint Declaration on Security Cooperation between Japan and India". Ministry of Foreign Affairs. October 22, 2008. สืบค้นเมื่อ August 25, 2010.
  69. "Statistics from the Development Co-operation Report 2015". OECD. สืบค้นเมื่อ November 15, 2015.
  70. "Japan's Foreign Relations and Role in the World Today". Asia for Educators. สืบค้นเมื่อ November 13, 2016.
  71. 正論, May 2014 (171).
  72. . Stockholm International Peace Research Institute. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ กุมภาพันธ์ 17, 2011. สืบค้นเมื่อ มกราคม 16, 2011.
  73. Institute for Economics and Peace (2015). Global Peace Index 2015. ตุลาคม 6, 2015 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Retrieved October 5, 2015
  74. . Government of Singapore. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ August 6, 2013. สืบค้นเมื่อ March 2, 2014.
  75. . International Herald Tribune. June 20, 2006. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ April 16, 2007. สืบค้นเมื่อ March 28, 2007.
  76. . Reuters. July 13, 2010. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2014-10-29. สืบค้นเมื่อ April 12, 2011.
  77. "Japan's Security Policy". Ministry of Foreign Affairs of Japan.
  78. Michael Green. "Japan Is Back: Why Tokyo's New Assertiveness Is Good for Washington". Real Clear Politics. สืบค้นเมื่อ March 28, 2007.
  79. . Japan Herald. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2014-05-31. สืบค้นเมื่อ May 31, 2014.
  80. Herman, Steve (February 15, 2006). . Tokyo: Voice of America. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ February 16, 2006.
  81. Fackler, Martin (December 16, 2010). "Japan Announces Defense Policy to Counter China". The New York Times. สืบค้นเมื่อ December 17, 2010.
  82. M1 The Japanese Economy Takahashi Ito, pp 3-4.
  83. "Japan: Patterns of Development". country-data.com. January 1994. สืบค้นเมื่อ 2006-12-28.
  84. "World Factbook; Japan—Economy". CIA. 2006-12-19. สืบค้นเมื่อ 2006-12-28.
  85. "Japan heads towards recession as GDP shrinks". The Times. 2008-08-13. สืบค้นเมื่อ 2008-08-17.
  86. "That sinking feeling". The Economist. 2008-10-30. สืบค้นเมื่อ 2008-11-01.
  87. "In Japan, Financial Crisis Is Just a Ripple". The New York Times. 2008-09-19. สืบค้นเมื่อ 2008-11-22.
  88. "Japan's economy 'worst since end of WWII'". CNN. 2009-02-16. สืบค้นเมื่อ 2009-02-16.
  89. "World Economic Outlook Database; country comparisons". ไอเอ็มเอฟ. 2006-09-01. สืบค้นเมื่อ 2007-03-14.
  90. "NationMaster; Economy Statistics". NationMaster. สืบค้นเมื่อ 2007-03-26.
  91. . Statistical Handbook of Japan, Ministry of Internal Affairs and Communications. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2013-08-13.
  92. "労働力調査(速報)平成19年平均結果の概要" (PDF). Statistic Bureau. สืบค้นเมื่อ 2008-11-01.
  93. Summary Statistics Groningen Growth and Development Centre, Sep 2008
  94. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2010-11-03. สืบค้นเมื่อ 2008-11-02.
  95. Market data. 2007-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน New York Stock Exchange (2006-01-31). Retrieved on 2007-08-11.
  96. "Criss-crossed capitalism". The Economist. 2008-11-06. สืบค้นเมื่อ 2008-11-17.
  97. "In the locust position". The Economist. 2007-06-28. สืบค้นเมื่อ 2008-11-02.
  98. "Going hybrid". The Economist. 2007-11-29. สืบค้นเมื่อ 2008-11-02.
  99. . Ministry of Agriculture, Forestry and Fisheries. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-02-01. สืบค้นเมื่อ 2008-11-07.
  100. . Ministry of Agriculture, Forestry and Fisheries. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-02-01. สืบค้นเมื่อ 2008-11-07.
  101. 農林水産省国際部国際政策課 (2006-05-23). (PDF). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2007-09-29. สืบค้นเมื่อ 2007-09-13.
  102. . Ministry of Agriculture, Forestry and Fisheries. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-02-01. สืบค้นเมื่อ 2008-11-07.
  103. . Statistical Handbook of Japan 2007. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2013-08-13.
  104. "Japan aims to abandon nuclear power by 2030s". Reuters. 2012-09-14. สืบค้นเมื่อ 2012-09-21.
  105. จนเป็นต้นเหตุสำคัญของอุบัติเหตุรถไฟตกรางที่จังหวัดเฮียวโงะใน พ.ศ. 2548 Japan's train crash: Your reaction BBC News 2005-05-02
  106. "Year to date Passenger Traffic". Airports Council International. August 2008.
  107. "Japan's Road to Deep Deficit Is Paved With Public Works". The New York Times. 1997-03-01. สืบค้นเมื่อ 2008-11-23.
  108. "Outlook Bleak for Saga Airport Profitability". Fukuoka Now. 2008-07-31. สืบค้นเมื่อ 2008-11-23.
  109. Science and Innovation: Country Notes, Japan OECD Science, Technology and Industry Outlook 2008, OECD
  110. . The Japan Times. 2007-08-11. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-02-24. สืบค้นเมื่อ 2008-11-07.
  111. Deepa Seetharaman; Chang-Ran Kim, บ.ก. (2012-01-20). . Reuters. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2015-04-06.
  112. . HybridCars.com. 2011-06-13. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2012-10-30.
  113. Automaker Rankings 2007: The Environmental Performance of Car Companies Union of Concerned Scientists
  114. [www.greenercars.org/highlights_greenest.htm Greenest Vehicles of 2008] American Council for an Energy Efficient Economy
  115. Akira Maeda (November 28, 2003). Innovation in Fuel Cell Technologies in Japan: Development and Commercialization of Polymer Electrolyte Fuel Cells (รายงาน). OECD/CSTP/TIP Energy Focus Group. https://www.oecd.org/innovation/inno/31968247.pdf. 
  116. "Press Release". JAXA. 2008-07-08. สืบค้นเมื่อ 2008-11-16.
  117. "Population Census: Total Population". Statistics Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications.
  118. "Population Census: Foreigners". Statistics Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications.
  119. "Sue Sumii". The Economist. 1997-07-03. สืบค้นเมื่อ 2008-11-06.
  120. "The World Factbook: Rank order—Life expectancy at birth". CIA. 2008-10-23. สืบค้นเมื่อ 2008-11-05.
  121. . Statistics Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2013-06-30.
  122. "Population Census: Population by Age". Statistics Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications.
  123. Tetsushi Kajimoto, บ.ก. (2002-09-24). . The Japan Times. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2008-12-24. สืบค้นเมื่อ 2008-11-05.
  124. 世界各国の宗教 (2000年) อ้างอิงจาก電通総研日本リサーチセンター、世界主要国価値観データブック
  125. The World Factbook; Japan-People CIA (2008)
  126. Lucien Ellington (2005-09-01). "Japan Digest: Japanese Education". Indiana University. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-04-27. สืบค้นเมื่อ 2006-04-27.
  127. Lucien Ellington (2003-12-01). . Foreign Policy Research Institute. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2014-01-29. สืบค้นเมื่อ 2007-04-01.
  128. (PDF). MEXT. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2010-12-06. สืบค้นเมื่อ 2007-03-10.
  129. Kate Rossmanith (2007-02-05). . The University of Sydney. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-12-28. สืบค้นเมื่อ 2007-04-01.
  130. . Encyclopedia of Modern Asia. Macmillan Reference. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-02-24 – โดยทาง bookrags.com.
  131. . OECD. 2007-12-04. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2012-06-19. (PDF). OECD. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2012-05-23.
  132. Britnell, Mark (2015). In Search of the Perfect Health System. London: Palgrave. p. 5. ISBN 978-1-137-49661-4.
  133. "Overview of the Social Insurance Systems". Social Insurance Agency. สืบค้นเมื่อ 2008-11-23.
  134. "Health Insurance: General Characteristics". National Institute of Population and Social Security Research. สืบค้นเมื่อ 2007-03-28.
  135. Victor Rodwin. "Health Care in Japan". New York University. สืบค้นเมื่อ 2007-03-10.
  136. Mark E. Caprio; Yoneyuki Sugita, บ.ก. (2009-10-13). Democracy in Occupied Japan: The U.S. Occupation and Japanese Politics and Society. Routledge. p. 172. ISBN 978-0415415897.
  137. . Windows on Asia. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-02-02. สืบค้นเมื่อ 2008-11-17.
  138. . NMP International. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2012-09-05. สืบค้นเมื่อ 2007-03-27.
  139. Leonard Herman, Jer Horwitz, Steve Kent, and Skyler Miller. "The History of Video Games". Gamespot. สืบค้นเมื่อ 2007-04-01.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  140. (PDF). Web Japan. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2008-11-19. สืบค้นเมื่อ 2008-11-23.
  141. . The Observer. 2005-08-21. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2008-01-12. สืบค้นเมื่อ 2007-04-01.
  142. "Seiji Ozawa (Conductor)". 2007-06-22. สืบค้นเมื่อ 2008-11-23.
  143. "Midori Goto: From prodigy to peace ambassador". 2008-11-06. สืบค้นเมื่อ 2008-11-23.
  144. . Fuji-tv ART NET. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2012-02-24.
  145. . Windows on Asia. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-02-07. สืบค้นเมื่อ 2008-11-17.
  146. "万葉集-奈良時代". Kyoto University Library. สืบค้นเมื่อ 2008-11-17.
  147. The Tale of Genji
  148. . Windows on Asia. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-02-02. สืบค้นเมื่อ 2008-11-17.
  149. "สำรวจญี่ปุ่น: ปฏิทินประจำปี ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม กีฬา" (PDF). สถานเอกอัครราชทูตญี่ปุ่นประจำประเทศไทย. สืบค้นเมื่อ 2008-11-17.
  150. "The Nobel Prize in Literature 1968". Nobel Foundation. สืบค้นเมื่อ 2008-11-18.
  151. "Kenzaburo Oe The Nobel Prize in Literature 1994". Nobel Foundation. สืบค้นเมื่อ 2008-11-18.
  152. (PDF). Web Japan. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2009-03-04. สืบค้นเมื่อ 2008-11-19.
  153. "Sumo: East and West". PBS. สืบค้นเมื่อ 2007-03-10.
  154. Nagata, Yoichi; Holway, John B. (1995). "Japanese Baseball". ใน Pete Palmer (บ.ก.). Total Baseball (fourth ed.). New York: Viking Press. p. 547.
  155. "Soccer as a Popular Sport: Putting Down Roots in Japan" (PDF). The Japan Forum. สืบค้นเมื่อ 2007-04-01.
  156. "Traditional Dishes of Japan". Japan National Tourist Organization. สืบค้นเมื่อ 2008-11-27.
  157. (PDF). Web Japan. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2009-02-06. สืบค้นเมื่อ 2008-11-27.
  158. "Japanese Delicacies". Japan National Tourist Organization. สืบค้นเมื่อ 2008-11-27.
  159. "Seasonal Foods" (PDF). The Japan Forum. สืบค้นเมื่อ 2008-11-27.
  160. Japanese Food Japan Reference
  161. "Local cuisine of Hokkaido". Japan National Tourist Organization. สืบค้นเมื่อ 2008-11-27.
  162. "茶ができるまで". 全国茶生産団体連合会・全国茶主産府県農協連連絡協議会. สืบค้นเมื่อ 2008-11-27.
  163. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2015-03-17. สืบค้นเมื่อ 2008-11-27.
  164. . The Japan Times. 2004-05-30. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2010-09-06. สืบค้นเมื่อ 2008-11-27.


  • . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2011-10-17.
  • ข้อมูลประเทศญี่ปุ่นจากเวิลด์แฟกต์บุก เว็บไซต์ซีไอเอ สหรัฐอเมริกา 2004-09-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)

หนังสืออ่านเพิ่มเติม

  • Christopher, Robert C., The Japanese Mind: the Goliath Explained, Linden Press/Simon and Schuster, 1983. ISBN 0-330-28419-3.
  • De Mente, The Japanese Have a Word For It, McGraw-Hill, 1997. ISBN 0-8442-8316-9.
  • Henshall, A History of Japan, Palgrave Macmillan, 2001. ISBN 0-312-23370-1.
  • Jansen, The Making of Modern Japan, Belknap, 2000. ISBN 0-674-00334-9.
  • Johnson, Japan: Who Governs?, W.W. Norton, 1996. ISBN 0-393-31450-2.
  • Ono et al., Shinto: The Kami Way, Tuttle Publishing, 2004. ISBN 0-8048-3557-8.
  • Reischauer, Japan: The Story of a Nation, McGraw-Hill, 1989. ISBN 0-07-557074-2.
  • Sugimoto et al., An Introduction to Japanese Society, Cambridge University Press, 2003. ISBN 0-521-52925-5.
  • Van Wolferen, The Enigma of Japanese Power, Vintage, 1990. ISBN 0-679-72802-3.
  • Shinoda, Koizumi Diplomacy: Japan’s Kantei Approach to Foreign and Defense Affairs, University of Washington Press, 2007. ISBN 0-295-98699-9.
  • Pyle, Japan Rising: The Resurgence of Japanese Power and Purpose, Public Affairs, 2007. ISBN 1-58648-567-9.
  • Samuels, Securing Japan: Tokyo's Grand Strategy and the Future of East Asia, Cornell University Press, 2008. ISBN 0-8014-7490-6.
  • Flath, The Japanese Economy, Oxford University Press, 2000. ISBN 0-19-877503-2.
  • Ito et al., Reviving Japan's Economy: Problems and Prescriptions, MIT Press, 2005. ISBN 0-262-09040-6.
  • Iwabuchi, Recentering Globalization: Popular Culture and Japanese Transnationalism, Duke University Press, 2002. ISBN 0-8223-2891-7.
  • Silverberg, Erotic Grotesque Nonsense: The Mass Culture of Japanese Modern Times, University of California Press, 2007. ISBN 0-520-22273-3.
  • Varley, Japanese Culture, University of Hawaii Press, 2000. ISBN 0-8248-2152-1.
  • Ikegami, Bonds Of Civility: Aesthetic Networks And The Political Origins Of Japanese Culture, Cambridge University Press, 2005. ISBN 0-521-60115-0.
  • Stevens, Japanese Popular Music: Culture, Authenticity and Power, Routledge, 2007. ISBN 0-415-38057-X.
  • Macwilliams, Japanese Visual Culture: Explorations in the World of Manga and Anime, M.E. Sharpe, 2007. ISBN 0-7656-1602-5.

แหล่งข้อมูลอื่น

คุณสามารถหาข้อมูลเกี่ยวกับ ประเทศญี่ปุ่น ได้โดยค้นหาจาก
โครงการพี่น้องของวิกิพีเดีย :
  หาความหมาย จากวิกิพจนานุกรม
  หนังสือ จากวิกิตำรา
ประเทศญ, 日本, โรมาจ, nihon, nippon, บศ, พท, ฮง, ปปง, ออย, างเป, นทางการ, 日本国, โรมาจ, nihon, koku, nippon, koku, บศ, พท, ฮงโกก, ปปงโกก, เป, นร, ฐเอกราชหม, เกาะในเอเช, ยตะว, นออก, งอย, ในมหาสม, ทรแปซ, กนอกฝ, งตะว, นออกของแผ, นด, นใหญ, เอเช, ทางตะว, นตกต, ดก, บคาบ. praethsyipun yipun 日本 ormaci Nihon Nippon thbsphth nihng nippng chuxxyangepnthangkar yipun 日本国 ormaci Nihon koku Nippon koku thbsphth nihngokku nippngokku epnrthexkrachhmuekaainexechiytawnxxk tngxyuinmhasmuthraepsifiknxkfngtawnxxkkhxngaephndinihyexechiy thangtawntktidkbkhabsmuthrekahliaelapraethscin odymithaelyipunkn swnthangthisehnuxtidkbpraethsrsesiy mithaeloxkhxtskhepnesnaebngaednpraethsyipun日本国 yipun thngchati traaephndinephlngchati yipun khimingaoya ormaci 君が代 source source track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track traprathbrthbalemuxnghlwngaela ihysudotekiyw35 41 N 139 46 E 35 683 N 139 767 E 35 683 139 767phasapracachatiphasayipunedmanimchawyipunkarpkkhrxngrthediyw rabbrthspha rachathipityphayitrththrrmnuy ckrphrrdickrphrrdinaruhiota naykrthmntrioychihieda sungasphanitibyytirthsphayipun sphasungrachmntrispha sphalangsphaphuaethnrasdryipunkarsrangchati rthn chbbaerk29 phvscikayn 1890 rthn chbbpccubn3 phvsphakhm 1947phunthi rwm377 975 tarangkiolemtr 145 937 tarangiml 1 62 aehlngna 1 40 as of 2015 2 prachakr 2021 praman125 410 000 3 11 samaonprachakr 2015127 094 745 4 khwamhnaaenn334 txtarangkiolemtr 865 1 txtarangiml 24 cidiphi xanacsux 2021 praman rwm5 586 lanlandxllarshrth 5 4 txhw44 585 dxllarshrth 27 cidiphi rakhatlad 2021 praman rwm5 378 lanlandxllarshrth 5 3 txhw42 928 dxllarshrth 5 23 cini 2015 33 9 6 panklang 78HDI 2019 0 919 7 sungmak 19skulengineyn JPY ekhtewlaUTC 9 JST khbrthdansaymuxrhsothrsphth 81odemnbnsud jpyipunkhwamhmaytamtwxksr praethsyipunchuxyipunkhnci 日本国hirangana にっぽんこくにほんこくkhiwciit 日本國karthxdthaytwxksr ormaci Nippon kokuNihon koku Revised Hepburn Nippon kokuNihon koku yipun epliynthangmathini sahrbkhwamhmayxun duthi yipun aekkhwamkakwm twxksrkhncikhxngchuxyipunaeplwa thinkaenidkhxngdwngxathity cungthaihmkidchuxwa dinaednaehngxathityxuthy praethsyipunepnklumekaakrwyphuekhaifslbchnsungmiekaapraman 6 852 ekaa ekaaihysudkhux ekaahnchu hkikod khiwchu aelachiokku sungkhidepnphunthiaephndinpramanrxyla 97 khxngpraethsyipun aelamkeriykwaepnhmuekaaehya home islands praethsaebngepn 47 cnghwdin 8 phumiphakh odymihkikodepncnghwdehnuxsud aelaoxkinawaepncnghwditsud praethsyipunmiprachakr 127 lankhn epnpraethsthimiprachakrmakthisudepnxndb 11 khxngolk chawyipunepnrxyla 98 5 khxngprachakrthnghmdkhxngpraethsyipun praman 9 1 lankhnxasyxyuinkrungotekiyw 8 emuxnghlwngkhxngpraethskarwicythangobrankhdirabuwamimnusyxasyinyipunpccubnkhrngaerktngaetyukhhineka karklawthungyipunepnlaylksnxksrkhrngaerkpraktinbnthukkhxngrachsankcintngaetkhriststwrrsthi 1 yipunidrbxiththiphlcakcininhlaydan echnphasa karpkkhrxngaelawthnthrrm aetkhnaediywknkmikarprbepliynihepnexklksnkhxngtnexng cungthaihyipunmiwthnthrrmthioddednmacnpccubn xikhlaystwrrstxma yipunkrbexaethkhonolyitawntkaelanamaphthnapraethscnklayepnpraethsthikawhnaaelamixiththiphlmakthisudinexechiytawnxxk hlngcakaephsngkhramolkkhrngthisxng yipunkmikarepliynaeplngthangkarpkkhrxngodykarichrththrrmnuyihmin ph s 2490tngaetkhriststwrrsthi 12 thungpi kh s 1868 praethsyipunthukpkkhrxngdwyrabbthharecakhunmulnayochkunsungpkkhrxnginphraprmaphiithyckrphrrdi praethsyipunekhasurayaaeykxyuoddediywxnyawnanintnkhriststwrrsthi 17 sungyutiinpi kh s 1853 emuxkxngeruxshrthbngkhbihpraethsyipunepidtxolktawntk hlngkhwamkhdaeyngaelakarkxkarkaeribphayinekuxbsxngthswrrs rachsankckrwrrdiidxanacthangkaremuxngkhuninpi kh s 1868 phankarchwyehluxkhxnghlaytrakulcakochchuaelastsuma aelamikarsthapnackrwrrdiyipun inplaykhriststwrrsthi 19 aelatnkhriststwrrsthi 20 chyinsngkhramcin yipunkhrngthihnung sngkhramrsesiy yipunaelasngkhramolkkhrngthihnungthaihpraethsyipunkhyayckrwrrdirahwangsmyaesnyniymephimkhun sngkhramcin yipunkhrngthisxngpi ph s 2480 khyayepnbangswnkhxngsngkhramolkkhrngthisxnginpi ph s 2484 sungyutiinpi ph s 2488 nbaetkarlngmtiehnchxbrththrrmnuychbbbthwnwnthi 3 phvsphakhm ph s 2490 rahwangkaryudkhrxngkhxngphubngkhbbychasungsudsahrbpraethsfaysmphnthmitr praethsyipuntharngrabxbprachathipityaebbrthsphaaelarachathipityphayitrthrrmnuy odymickrphrrdiepnpramukhaehngrthaelasphanitibyyticakkareluxktng eriyk sphanitibyytiaehngchatipraethsyipunepnsmachikshprachachati OECD ci7 ci8 aelaci20 aelathuxepnmhaxanac 9 10 11 miesrsthkicihyepnxndb 3 khxngolktamcidiphirakhatlad aelaxndb 4 khxngolktamkhwamethaethiymkhxngxanacsux aelayngepnphusngxxkaelanaekharayihysudxndb 4 khxngolkdwy praethsyipunmikalngaerngnganthksasungaelathuxepnpraethsthimikarsuksasungsudpraethshnungkhxngolk odymirxylakhxngphlemuxngmiwuthikarsuksakhnttiyphumi tertiary education sungsudpraethshnungkhxngolk 12 aempraethsyipunslasiththiprakassngkhram aetyngmikxngthharsmyihmaelamingbkxngthphmakepnxndb 8 khxngolk 13 sungichsahrbbthbathpxngkntnexngaelarksasntiphaph praethsyipunepnpraethsphthnaaelwthimimatrthankarkhrxngchiphaeladchnikarphthnamnusysung prachakrmikhwamkhadhmaykhngchiphsungsudaelamixtrakaresiychiwittharktasudxndb 3 inolk praethsyipunkhunchuxeruxngphaphyntrthiekaaekaelakwangkhwang xaharhlakchnidaelakarekhamiswnrwmsakhyinwithyasastraelaethkhonolyipccubn 14 15 enuxha 1 phasayipun 2 phumisastr 2 1 phumixakas 2 2 khwamhlakhlaythangchiwphaph 2 3 singaewdlxm 3 prawtisastr 3 1 yukhkxnprawtisastraelaprawtisastrobran 3 2 yukhecakhunmulnay 3 3 yukhihm 4 karemuxng 4 1 karaebngekhtkarpkkhrxng 4 2 khwamsmphnthrahwangpraeths 5 kxngthph 6 esrsthkic 7 okhrngsrangphunthan 8 withyasastraelaethkhonolyi 9 prachakr 9 1 canwnprachakr 9 2 sasna 9 3 phasa 9 4 karsuksa 9 5 karrksaphyabal 10 wthnthrrm 10 1 dntri 10 2 wrrnkrrm 10 3 kila 10 4 xahar 10 5 karthxngethiyw 11 duephim 12 xangxing 13 hnngsuxxanephimetim 14 aehlngkhxmulxunphasayipun aekikhinphasayipun chuxpraethsyipuneriykwa nippng にっぽん hrux nihng にほん sungichkhncitwediywknkhux 日本 khawanippng mkichinkrnithiepnthangkar swnkhawa nihng caepnsphththiichodythwipsnnisthanwapraethsyipunerimtnichchuxpraethswa nihng nippng 日本 tngaetchwngplayphuththstwrrsthi 12 cnthungklangphuththstwrrsthi 13 16 17 twxksrkhncikhxngchuxyipunaeplwathinkaenidkhxngdwngxathity aelathaihyipunmkthukeriykwadinaednaehngxathityxuthy chuxniekidkhuninchwngthimikartidtxkbrachwngssuykhxngcinaelahmaythungkarthiyipunxyuinthistawnxxkkhxngcin 18 kxnthiyipuncamikhwamsmphnthkbcin yipunepnthiruckinchuxyamaota 19 chuxeriykpraethsyipuninphasaxun echn ecaepn xngkvs Japan yaphn eyxrmn Japan chapng frngess Japon khapxn sepn Japon rwmthungkhawa yipun inphasaithy nacamacakphasacinhkekiynhruxaetciwthixxkesiyngwa yidpun hkekiyn hrux hyikpung aetciw thnghmdlwnaetepnkhathithxdesiyngmacakkhaxantwxksrcin 日本国 sungxanwa cipngku aetinsaeniyngaemndarinxanwa ruxepinkw cin 日本国 phinxin Riben guo hruxyx wa ruxepin cin 日本 phinxin Riben 20 swninphasathiichtwxksrcinxun echnphasaekahli xxkesiyngwa xilbn ekahli 일본 日本 Ilbon 21 aelaphasaewiydnam thixxkesiyngwa ehyitban ewiydnam Nhật Bản 日本 22 caeriykpraethsyipunodyxxkesiyngkhawa 日本 dwyphasakhxngtnexngphumisastr aekikh phaphklumekaayipunthaycakdawethiym praethsyipunmiekaarwm 6 852 ekaa thxdtamchayfngaepsifikkhxngexechiytawnxxk praethsyipunrwmthukekaatngxyurahwanglaticud 24 xngsa aela 46 xngsaehnux aelalxngcicud 122 xngsa aela 146 xngsatawnxxk hmuekaahlkilcakehnuxlngit idaek hkikod hnchu chiokku aelakhiwchu hmuekaariwkiwrwmthngekaaoxkinawaeriyngknxyuthangitkhxngkhiwchu rwmknmkeriykwa klumekaayipun 23 phunthipramanrxyla 73 khxngpraethsyipunepnpaim phuekhaaelaimehmaakbkarichthangkarekstr xutsahkrrm hruxkarxyuxasy 24 dwyehtuni ekhtxyuxasyidsungtngxyuinbriewnchayfngepnhlk cungmikhwamhnaaennkhxngprachakrsungmak praethsyipunepnpraethsthimikhwamhnaaennkhxngprachakrsungsudkhxngolkpraethshnung 25 ekaatang khxngpraethsyipuntngxyuinekhtphuekhaifbnwngaehwnifaepsifik rxytxsamobaosa Boso Triple Junction nxkchayfngyipunepnrxytxsamthiaephnxemrikaehnux aephnaepsifikaelaaephnthaelfilippinbrrcbkn praethsyipunedimtidkbchayfngtawnxxkkhxngthwipyuerechiy aetaephnepluxkolkthimudtwlngdungpraethsyipunipthangtawnxxk epidthaelyipunemuxpraman 15 lanpikxn 26 praethsyipunmiphuekhaifthiyngmiphlngxyu 108 luk rahwangkhriststwrrsthi 20 miphuekhaifihmekidkhunhlayluk rwmthngochwa chinsnbnhkikodaelaemiywcin ochnxkhinbayxngensinmhasmuthraepsifik ekidaephndinihwthalaylangsungmkthaihekidkhlunsunamitammahlaykhrngthukstwrrs 27 aephndinihwkhrngihykhnot ph s 2466 thaihmiphuesiychiwitkwa 140 000 khn 28 aephndinihwihylasud idaek aephndinihwihyhnching ph s 2538 aelaaephndinihwinothohaku ph s 2554 sungmikhnad 9 1 aelathaihekidkhlunsunamikhnadihy dchnikhwamesiyngolkpi ph s 2556 cdihpraethsyipunmikhwamesiyngphythrrmchatisungsudxndbthi 15 29 phumixakas aekikh phumixakaskhxngpraethsyipunepnaebbxbxunepnhlk aetmikhwamaetktangknmaktngaetehnuxcdit lksnathangphumisastrkhxngpraethsyipunaebngxxkepnhkekhtphumixakashlk idaek hkikod thaelyipun thisungphakhklang thaelesotain mhasmuthraepsifikaelahmuekaariwkiwekhtehnuxsud hkikod miphumixakasaebbthwipchunthimivduhnaweynaelayawnan aelamivdurxnxunmakthungeyn hyadnafaimhnk aethmuekaamkmikxnghimalukinvduhnaw inekhtthaelyipuntrngchayfngtawntkkhxnghnchu lmvduhnawcakthistawnxxkechiyngehnuxnaihhimatkhnk invdurxn phumiphakhnieynkwaekhtaepsifik aembangkhrngmixunhphumirxncdenuxngcaklmefin foehn ekhtthisungphakhklangepnphumixakasaebbthwipchuninaephndintrngaebb mikhwamaetktangkhxngxunhphumimakrahwangvdurxnaelavduhnaw tlxdcnmikhwamaetktangrahwangklangwnklangkhunmak hyadnafaebabang aemvduhnawpktimihimatk ekhtphuekhachuongkuaelaekaachiokkuknthaelinaephndinesotacaklmtamvdukal thaihmilmfaxakasimrunaerngtlxdpi chayfngaepsifikmilksnaphumixakasaebbkungekhtrxnchunsungmivduhnawimrunaerng mihimatkbangkhrng aelavdurxnthirxnchunenuxngcaklmvdukalcakthistawnxxkechiyngit hmuekaariwkiwmiphumixakasaebbkungekhtrxn odymivduhnawxbxunaelavdurxnrxn hyadnafahnkmakodyechphaaxyangyingrahwangvdufn 30 xunhphumiechliyinvduhnawinpraethsyipunxyuthi 5 1 xngsaeslesiys aelaxunhphumiechliyinvdurxnxyuthi 25 2 xngsaeslesiys 31 xunhphumisungsudthiekhywdidinpraethsyipunxyuthi 41 0 xngsaeslesiys sungmibnthukemuxwnthi 12 singhakhm ph s 2556 32 vdufnhlkerimintneduxnphvsphakhminoxkinawa aelaaenwfncakhxy ekhluxnkhunehnuxcnthunghkikodinplayeduxnkrkdakhm inhnchuswnihy vdufnerimkxnklangeduxnmithunaynaelakinewlapramanhkspdah inplayvdurxnaelatnvduibimrwng phayuitfunmknaphafntkhnkma 33 khwamhlakhlaythangchiwphaph aekikh lingkngyipunthibxnaphurxnciokakhudanimichuxesiyngwaekhaspainvduhnaw praethsyipunmiekhtchiwphaphpaekaekhtsungsathxnphumixakasaelaphumisastrkhxnghmuekaayipun mitngaetpaibkwangchunkungekhtrxninhmuekaariwkiwaelahmuekaaoxangasawara cnthungpaphsmaelaibkwangekhtxubxuninekhtphumixakasimrunaernginhmuekaahlk cnthungpasnekhaekhtxbxuninswnvduhnawhnaweyninekaathangehnux praethsyipunmistwpakwa 90 000 chnid rwmthnghmisinatal lingkngyipun thanuki hnunayipunihy aelasalaaemnedxryksyipun mikartngekhruxkhayxuthyanaehngchatikhnadihyephuxkhumkhrxngphunthisakhykhxngphuchaelastwtlxdcnekhtphunthichumnatamxnusyyaaermsarsamsibecdaehng misiaehnglngthaebiyninraykarmrdkolkkhxngyuensok singaewdlxm aekikh inchwngkaretibotthangesrsthkicxyangrwderwhlngsngkhramolkkhrngthisxng noybaysingaewdlxmthukrthbalaelabristhxutsahkrrmldkhwamsakhy phlthaihmimlphawasingaewdlxmaephrhlayinkhristthswrrs 1950 aela 1960 ephuxsnxngtxkhwamkngwlthiephimkhunekiywkbpyhadngklaw rthbalcungrierimkdhmaykhumkhrxngsingaewdlxmhlaychbbinpi ph s 2513 34 wikvtkarnnamninpi ph s 2516 yngsngesrimkarichphlngnganxyangmiprasiththiphaphenuxngcakpraethsyipunkhadaekhlnthrphyakrthrrmchati 35 pyhasingaewdlxminpccubnidaek mlphawathangxakasinemuxng karcdkarkhya yuothrfiekhchnna karxnurksthrrmchati karepliynaeplngphumixakas karcdkarekhmiaelakhwamrwmmuxrahwangpraethsephuxkarxnurks 36 praethsyipuncdxyuinxndbthi 39 indchnismrrthnasingaewdlxmpi ph s 2559 sungwdkhwamphukmdkhxngpraethstxkhwamyngyunthangsingaewdlxm 37 inthanaecaphaphaelaphulngnamphithisarekiywotpi ph s 2540 praethsyipunxyuphayitkhxphukphntamsnthisyyainkarldkarplxykharbxnidxxkisd aelaichwithikarephimetiminkarrbmuxkarepliynaeplngphumixakas 38 prawtisastr aekikhdubthkhwamhlkthi prawtisastryipun yukhkxnprawtisastraelaprawtisastrobran aekikh ekhruxngpndinephayukhocmng wthnthrrmyukhhinekapraman 30 000 pikxn kh s epnhlkthankarxyuxasykhxngmnusybnklumekaayipunkhrngaerkethathithrab hlngcaknnepnyukhocmngemuxpraman 14 000 pikxn kh s thimiwthnthrrmnklastwhakhxngpakungxyukbthiyukhhinklangthungyukhhinihm sungmilksnaodykarxasyxyuinhlumaelaekstrkrrmeriybngay 39 rwmthngbrrphburuskhxngchawixnuaelachawyamaotarwmsmydwy 40 41 ekhruxngdinephatkaetngcakyukhniyngepntwxyangekhruxngdinephaekaaekthisudaehnghnungthiyngehluxrxdinolkdwy praman 300 pikxn kh s chawyaoyaxierimekhasuhmuekaayipun phsmphsankbocmxn 42 yukhyaoyaxisungerimtngaetpraman 500 pikxn kh s mikarrierimkarptiwtixyangkarthanakhawepiyk 43 ekhruxngdinephaaebbihm 44 aelaolhawithyathirbmacakcinaelaekahli 45 yipunpraktkhrngaerkinprawtisastrlaylksnxksrinhnsu bnthukprawtisastrhn khxngcin 46 tambnthuksamkk rachxanackrthrngxanacthisudinklumekaayipunrahwangkhriststwrrsthi 3 eriyk yamaitokaku mikaephyaephsasnaphuthth ekhapraethsyipuncakxanackraephkec ekahlipccubn aelaidrbxupthmphodyecachayochotaku aelakarphthnasasnaphuththyipuninewlatxmaidrbxiththiphlcakcinepnhlk 47 aemmikartxtaninchwngaerk aetsasnaphuththidrbkarsngesrimcakchnchnpkkhrxngaelaidrbkaryxmrbxyangkwangkhwanginchwngtnyukhxasuka kh s 592 710 48 yukhnara ph s 1253 1337 mikarkaenidrthyipunaebbrwmxanacpkkhrxngodymisunyklangxyuthirachsankckrphrrdiinehocekiyw cnghwdnarapccubn yukhnaraerimmiwrrnkhditlxdcnkarphthnasilpaaelasthaptykrrmthiidrbxiththiphlcaksasnaphuthth 49 karrabadkhxngorkhfidasinpi ph s 1278 1280 echuxwakhaprachakryipunipmakthunghnunginsam 50 inpi ph s 1327 ckrphrrdikhmmuyayemuxnghlwngcaknaraipnangaoxkaekiyw aelaehxngekiyw nkhrekiywotpccubn inpi ph s 1337nbepncuderimtnkhxngyukhehxng ph s 1337 1728 sungwthnthrrmyipunechphaathinchdecnkaenid odythiehnidchdthisudkhux silpa kwiaelarxyaekw tananekncikhxngmurasaki chikhibu aela khimingaoya enuxrxngephlngchatipraethsyipunpccubn kmikarekhiynkhuninchwngni 51 sasnaphuththerimaephrkhyayrahwangyukhehxng phansxngnikayhlk idaek ethngidaelachinngn sukhawdi ocodachu ocodachinchu idrbkhwamniymmakkwainkhrunghlngkhxngkhriststwrrsthi 11 yukhecakhunmulnay aekikh nkrbsamuirsurbkbmxngoklrahwangkarbukkhrxngyipunkhxngmxngokl Suenaga 1836 wdkhingkaku inemuxngekiywot yukhecakhunmulnaykhxngyipunmilksnacakkarthuxkaenidaelakarkhrxbngakhxngchnchnnkrbsamuir in ph s 1728 ckrphrrdioka othabathrngaetngtngsamuir minaomaota ona oyariotaoma epnochkun hlngphichittrakulithrainsngkhramekmep oyariotaomatngthanxanacinkhamakura hlngekhaesiychiwit trakulohocethlingxanacepnphusaercrachkarihochkun mikarephyaephsasnaphuththsankesncakcininyukhkhamakura ph s 1728 1876 aelaidrbkhwamniyminchnchnsamuir rthbalochkunkhamakurakhbilkarbukkhrxngkhxngmxngoklsxngkhrngin ph s 1817 aela 1824 aetsudthaythukckrphrrdioka idongaokhnlm swnckrphrrdioka idongakthukxachikanga thakaxuciphichitxikthxdhnungin ph s 1879xachikanga thakaxucitngrthbalochkuninmuoramachi cnghwdekiywot epncuderimtnkhxngyukhmuoramachi ph s 1879 2116 rthbalochkunxachikangarungeruxnginsmykhxngxachikanga oyachimisu aelawthnthrrmthitngxyubnsasnaphuththaebbesn silpamiyabi aephrkracay txmasilpamiyabiwiwthnepnwthnthrrmhingachiyama aelaecriycnthungkhriststwrrsthi 16 pramanphuththstwrrsthi 21 22 xikdanhnung rthbalochkunxachikangasmytxmaimsamarthkhwbkhumkhunsukecakhunmulnay idemiyw id aelaekidsngkhramklangemuxng sngkhramoxnin in ph s 2010 epidchakyukhesngongaku rnrth yawnannbstwrrsrahwangkhriststwrrsthi 16 miphxkhaaelamichchnnarikhnaeysuxitcakpraethsoprtueksedinthangthungyipunepnkhrngaerk aelaerimkarkhakhayaelaaelkepliynwthnthrrmrahwangyipunkbolktawntk karkhanmbn odytrng thaihoxada onabunangaidethkhonolyiaelaxawuthpunyuorpsungekhaichphichitidemiywkhnxunhlaykhn karrwbxanackhxngekhaerimyukhxasuchiomaomayama ph s 2116 2146 hlngonabunangathukxaekachi misuhiedalxbkhain ph s 2125 othaoyaotami hiedaoyachi phusubthxdkhxngonabunanga rwmpraethsin ph s 2133 aelaepidchakbukkhrxngekahli 2 khrngin ph s 2135 aela 2140 aetimprasbkhwamsaerchlnghiedaoyachithungaekxsykrrm othakungawa xiexayasutngtnexngepnphusaercrachkaraethnbutrkhxnghiedaoyachiaelaichtaaehnngihidmasungkarsnbsnunthangkaremuxngaelakarthhar xiexayasuexachnaidemiywtang idinyuththkarthiesakingaharain ph s 2143 txmain ph s 2146 ckrphrrdioka oyescungthrngaetngtngekhaepnochkun ekhatngrthbalochkunothakungawainexaoda krungotekiywpccubn rthbalochkunothakungawaxxkmatrkarsungrwmbuekaochahtotaepncrryabrrnsahrbkhwbkhumidemiywxttanti aelanoybaysaokaku praethspid in ph s 2182 sungkinewlanansxngstwrrskhrungaelaepnyukhexkphaphthangkaremuxngthieriyk yukhexaoda ph s 2146 2411 karsuksasastrtawntk thieriyk rngngaku yngkhngmitxphankartidtxkbdinaednaethrkkhxngenethxraelndthiedcimainnangasaki yukhexaodayngthaihokhakungaku karsuksachati hruxkarsuksapraethsyipunodykhnyipun ecriydwy yukhihm aekikh smedcphrackrphrrdiemci mikarfunfukarpkkhrxngaebbckrwrrdiinchwngplayrthbalochkunothakungawa wnthi 31 minakhm ph s 2397 phleruxctwa aemththiw si ephxrri aela eruxda aehngkxngthpheruxshrthbngkhbihyipunepidpraethstxolkphaynxkdwysnthisyyakhanangawa snthisyyakhlayknkbpraethstawntkinyukhbakumasunamasungwikvtthangesrsthkicaelakaremuxng karlaxxkkhxngochkunnasusngkhramobaching aelakarsthapnarthrwmxanacpkkhrxngthiepnexkphaphinnamphayitckrphrrdi karfunfuemci 52 praethsyipunrbsthabnkaremuxng tulakaraelathharaebbtawntkaelaxiththiphlthangwthnthrrmtawntkrwmekhakbwthnthrrmdngedimkhpngaerthssahrbkarklayepnxutsahkrrmsmyihm odyphankrabwnkarklayepntawntkrahwangkarfunfuemciinpi ph s 2411 khnarthmntricdtngkhnaxngkhmntri rierimrththrrmnuyemci aelaeriykprachumsphanitibyytiaehngchati karfunfuemciepliynckrwrrdiyipunihepnmhaxanacxutsahkrrmsungmungichkhwamkhdaeyngthangthharephuxkhyayekhtxiththiphlkhxngtn hlngkhwachyinsngkhramcin yipunkhrngthihnung ph s 2437 2438 aelasngkhramrsesiy yipun ph s 2447 2448 praethsyipunekhakhwbkhumithwn ekahliaelakhrungitkhxngekaasahalin prachakryipunephimcak 35 lankhninpi ph s 2416 epn 70 lankhninpi ph s 2478sngkhramolkkhrngthihnungthaihyipunsungxyufaysmphnthmitrphuchna samarthkhyayxanacaelaxanaekhtinthwipexechiytxipxik tnkhriststwrrsthi 20 michwng prachathipityithoch ph s 2455 2469 aetkhristthswrrs 1920 pramanphuthththswrrs 2460 prachathipitythiepraabangtkxyuphayitkareluxnthangkaremuxngsufassist mikarphankdhmayprabpramkarehntangthangkaremuxngaelamikhwamphyayamrthpraharhlaykhrng yukhochwa txmaxanackhxngkxngthpherimephimkhunaelanayipunsukarkhyayxanaekhtaelakaresrimsrangaesnyanuphaph tlxdcnephdckarebdesrcaelalththikhlngchatisungepnswnhnungkhxngxudmkarnfassist inpi ph s 2474 praethsyipunbukkhrxngaelayudkhrxngaemncueriy emuxnanachatipranamkarkhrxbkhrxngni praethsyipunklaxxkcaksnnibatchatiinpi ph s 2476 53 inpi ph s 2479 yipunlngnamktikasyyatxtanokhminethirnkbnasieyxrmni aelaktikasyyaitrphakhiinpi ph s 2483 ekharwmkbfayxksa 54 hlngphayinsngkhramchayaednosewiyt yipunthikinewlasn praethsyipunecrcaktikasyyakhwamepnklangosewiyt yipun sungkinewlathungpi ph s 2488 emuxshphaphosewiytbukkhrxngaemncueriy raebidniwekhliyraefthaemnthithukthinglngnangasakiinwnthi 9 singhakhm ph s 2488 inyukhsngkhramolkkhrngthisxng yipunidesrimsrangxanacthangkarthharihekhmaekhngyingkhun hlngcakyipunthukkidknthangkarkhacakshrthxemrika txmacungidepidchaksngkhraminaethbexechiyaepsifik sungruckknthwipinchux sngkhrammhaexechiyburpha inwnthi 7 thnwakhm ph s 2484 odykarocmtithanthpheruxshrthxemrikathixawephirl aelakaryatrathphekhamayngexechiytawnxxkechiyngit sungswnihyepndinaednxananikhmkhxngshrthxemrika shrachxanackraelaenethxraelnd tlxdsngkhramkhrngnn yipunsamarthyudkhrxngpraethstang inexechiytawnxxkechiyngitidthnghmd aethlngcakthiyipunphayaephihaekshrthxemrikainkarrbthangnainmhasmuthraepsifikhlngcakyuththnawiaehngmidewy ph s 2485 yipunktkepnfayesiyepriybmakkhuneruxy aetkyngimyxmaephaekfaysmphnthmitrodyngay emuxtxngephchiyhnakbraebidprmanukhxngshrthxemrika sungthukthingthiemuxnghiorchimaaelanangasaki inwnthi 6 aela 9 singhakhm ph s 2488 tamladb aelakarrukrankhxngshphaphosewiyt wnthi 8 singhakhm ph s 2488 yipuncungprakasyxmaephxyangimmienguxnikhinwnthi 15 singhakhm piediywkn 55 sngkhramthaihyipuntxngsuyesiyphlemuxngnblankhnaelathaihxutsahkrrmaelaokhrngsrangphunthankhxngpraethsesiyhayxyanghnk faysmphnthmitrsungnaodyshrthxemrikaidsngphlexkdklas aemkxarethxrekhamakhwbkhumyipuntngaethlngsngkhramcbpi ph s 2490 praethsyipunerimichrththrrmnuychbbihmsungennwtrprachathipityesriniym karyudkhrxngyipunkhxngfaysmphnthmitrsinsudemuxmikarlngnamsnthisyyasanfransisokinpi ph s 2499 56 aelayipunidepnsmachikshprachachatiinpi ph s 2499 57 hlngsngkhram yipunsamarthphthnathangesrsthkicdwyxtrakarecriyetibotthisungmakcnklayepnpraethsthimiesrsthkicihyepnxndbsxngkhxngolk cnthukpraethscinaesnginpi ph s 2553 aetkaretibotdngklawhyudinchwngklangkhristthswrrs 1990 emuxyipunprasbphawaesrsthkicthdthxy 58 tnkhriststwrrsthi 21 karetibotthangbwksngsyyankarfuntwthangesrsthkicaebbkhxyepnkhxyip 59 wnthi 11 minakhm ph s 2554 praethsyipunprasbaephndinihwkhrngihysudkhrnghnunginprawtisastrkhxngpraeths sungyngsngphlihekidphyphibtiniwekhliyrfukuchimaidxichikaremuxng aekikh smedcphrackrphrrdinaruhiota ckrphrrditngaetpi ph s 2562 oychihieda sunganaykrthmntritngaetpi ph s 2563 praethsyipunmirupaebbrthepnrachathipityphayitrththrrmnuy odythickrphrrdimiphrarachxanaccakd thrngepnpramukhinthangphithikar sungrththrrmnuybyytiwa thrngepn sylksnaehngrthaelakhwamsamkhkhikhxngprachachn 60 naykrthmntriaelakhnarthmntriepnphuichxanacbrihar swnxanacxthipityepnkhxngchawyipun xakharsphanitibyytiaehngchati sphanitibyytiaehngchatiepnphuichxanacnitibyyti tngxyuinchioyada krungotekiyw spha ichrabbrabbsxngspha prakxbdwy sphaphuaethnrasdr yipun 衆議院 ormaci chungi xing epnsphalang mismachiksirxyaepdsibkhnsungmiwaradarngtaaehnngsipi aela rachmntrispha yipun 参議院 ormaci sngnging epnsphasung mismachiksxngrxysisibsxngkhnsungmiwaradarngtaaehnnghkpi odymikareluxktngsmachikrachmntrisphacanwnkhrunghnungslbknipthuksampi smachikkhxngsphathngsxngmacakkareluxktngthwpraeths swnphumisiththieluxktngnnmixayusibaepdpibriburnepntnip 61 phrrkhprachathipityrththrrmnuyaehngyipun CDP thiepnesriniymsngkhm aelaphrrkhprachathipityesriniym LDP thiepnxnurksniymkhrxngspha LDP prasbkhwamsaercinkareluxktngekuxbtlxdmatngaetpi 2498 ykewnchwngsn rahwangpi 2536 thung 2537 aelarahwangpi 2552 thung 2555rabbkdhmaykhxngyipunidrbxiththiphlcakkdhmaycinmaaetxdit aelamiphthnakarepnexkethsinyukhexaodaphanthangexksartang echn prachumrachniti yipun 公事方御定書 ormaci Kujikata Osadamegaki thngni tngaettnphuththstwrrs 2400 epntnma idmikarwangrakthanrabbtulakarinyipunkhnanihyodyichrabbsiwillxwkhxngyuorp odyechphaakhxngfrngessaelaeyxrmni epntnaebb echn inpi 2439 rthbalyipunprakasichpramwlkdhmayaephng yipun 民法 ormaci Minpō odymipramwlkdhmayaephngeyxrmnepntnaebb aelakhngmiphlichbngkhbxyunbaethlngsngkhramolkkhrngthi 2 cnpccubn 62 rabbsalkhxngyipunaebngepnsikhnhlk khux salsungsudaelasalchnlangsamradb prachumkdhmayhlkkhxngyipuneriyk hkpramwl yipun 六法 ormaci Roppō karaebngekhtkarpkkhrxng aekikh praethsyipunaebngkarpkkhrxngxxkepn 47 cnghwd 63 aelaaebngphakhxxkepn 8 phumiphakh sungmkcathukcbekhaklumtamekhtaednthitidknthimiwthnthrrmaelasaeniyngkarphudiklekhiyngkn thukcnghwdmiphuwarachkarcnghwdthimacakkareluxktngepnphubriharinaetlacnghwdmikaraebngekhtkarpkkhrxngxxkepnethsbalyxy 64 aetinpccubnkalngmikarprbokhrngsrangkaraebngekhtkarpkkhrxngodykarrwmethsbalthixyuiklekhiyngknekhadwykn sungcachwyldcanwnekhtkarpkkhrxngyxyaelachwyldkhaichcayinkarbriharethsballngid 65 karrwmekhtethsbalniepnnoybaythiidrbkarsnbsnuncakrthbal odymikarkhadkarnthicaldcak 3 232 ethsbalin ph s 2542 ihehlux 1 773 ethsbalin ph s 2553 66 praethsyipunmiemuxngihyepncanwnmak sungaetlaemuxngtangmiswnsakhyinkarphthnapraethsthngthangdan esrsthkic sngkhm aelawthnthrrm rwmthungmisaeniyngphasathiaetktangknxxkip hkikod othohaku khnot chubu1 hkikod 2 xaoxomri 3 xiwaeta 4 miyangi 5 xakita 6 yamangata 7 fukuchima 8 xibaraki 9 othcingi 10 kumma 11 istama 12 chiba 13 otekiyw 14 khanangawa 15 ningata 16 othyama 17 xichikawa 18 fukuxi 19 yamanachi 20 nangaona 21 kifu 22 chisuoxka 23 ixcikhnis chuongku chiokku khiwchuaelaoxkinawa24 miexa 25 chinga 26 ekiywot 27 oxsaka 28 ehiywonga 29 nara 30 wakayama 31 thtotri 32 chimaena 33 oxkayama 34 hiorchima 35 yamanguci 36 othkuchima 37 khangawa 38 exhiema 39 okhci 40 fukuoxka 41 sanga 42 nangasaki 43 khumaomota 44 oxxita 45 miyasaki 46 khaongchima 47 oxkinawakhwamsmphnthrahwangpraeths aekikh naykrthmntriyipun chinos xaeba kbprathanathibdishrth dxnld thrmp praethsyipunmikhwamsmphnththangthutkbekuxbthukpraethsexkrachinolk aelaepnsmachikpccubnkhxngshprachachatitngaeteduxnthnwakhm 2499 praethsyipunepnsmachikci 7 exepk aela xaesiynbwksam aelaekharwmprachumkarprachumsudyxdexechiytawnxxk praethsyipunlngnamkhxtklngkhwammnkhngkbpraethsxxsetreliyineduxnminakhm 2550 67 aelakbpraethsxinediyineduxntulakhm 2551 68 epnphubricakhkhwamchwyehluxephuxkarphthnaxyangepnthangkarrayihysudxndbhakhxngolk odybricakhengin 9 2 phnlandxllarshrthinpi 2557 69 praethsyipunmikhwamsmphnthiklchidkbshrth nbaetshrthaelaphnthmitrphichityipuninsngkhramolkkhrngthisxng thngsxngpraethstharngkhwamsmphnththangesrsthkicaelakarklaohmxyangiklchid shrthepntladsakhykhxngsinkhasngxxkkhxngyipunaelaepnaehlngnaekhahlkkhxngyipun aelaphukmdpxngknpraethsyipun odymithanthphinpraethsyipunbangswndwyehtunn 70 praethsyipuntxsukarkhwbkhumhmuekaakhurilit idaek klumxiotaorafu khunachiri chiotakhng aelahaobamaxi khxngpraethsrsesiy sungshphaphosewiytyudkhrxnginpi 2488 praethsyipunrbrukaryunynkhxngpraethsekahliitekiywkbhinlixngkhxrth hrux thaekachima inphasayipun aetimyxmrb praethsyipunmikhwamsmphnthtungekhriydkbpraethscinaelapraethsithwnehnuxhmuekaaesngkaku aelakbpraethscinehnuxsthanphaphkhxngoxakionaotharichimakxngthph aekikhkxngthphyipunthukcakdsiththitammatra 9 khxngrththrrmnuyaehngyipun sungslasiththikhxngpraethsyipuninkarprakassngkhramaelakarichkalngthharinkhxphiphathrahwangpraeths chann kxngthphyipunthieriyk kxngkalngpxngkntnexngyipun nncungepnkxngthphthiimekhysurbnxkpraethsyipun 71 praethsyipunmingbpramanthangthharsungsudpraethshnunginolk 72 cdepnpraethsexechiyxndbsungsudindchnisntiphapholk 73 rthmntriwakarkrathrwngklaohmpkkhrxngkxngthph aelaswnihyprakxbdwykxngkalngpxngkntnexngphakhphundinyipun kxngkalngpxngkntnexngthangthaelyipun kxngkalngpxngkntnexngthangxakasyipun sungkxngkalngpxngkntnexngthangthaelyipunepnphuekharwmkarfuksxmthangthaelrimaephk RIMPAC epnpraca 74 lasudmikarichkxngthphephuxptibtikarrksasntiphaph odykarwangkalnginpraethsxirkepnkarichkxngthphyipunnxkpraethskhrngaerknbaetsngkhramolkkhrngthisxng 75 shphnththurkicyipuneriykrxngihrthbalykelikkarhamsngxawuthxxk ephuxihpraethsyipunsamarthekharwmokhrngkarnanachatixyangekhruxngbinkhbilcuocmrwm Joint Strike Fighter id 76 inkhriststwrrsthi 21 mikarepliynaeplngdulxanacolkxyangrwderwrwmkbolkaphiwtn singaewdlxmkhwammnkhngrxbpraethsyipunthwikhwamrunaerngmakkhun xnsngektidcakkarphthnaniwekhliyraelakhipnawuthkhxngpraethsekahliehnux phykhukkhamkhamchatisungmiehtucakkhwamkawhnathangethkhonolyi rwmthngkarkxkarrayrahwangpraethsaelakarocmtiisebxrkephimkhwamsakhymakkhuneruxy 77 praethsyipunrwmthngkxngkalngpxngkntnexngidekhamiswnrwmxyangthungthisud inkhwamphyayamtharngaelafunfusntiphaphaelakhwammnkhngrahwangpraethspraethsyipunmikhwamsmphnththangthhariklchidkbshrth phnthmitrkhwammnkhngshrth yipunepnhlkhmudkhxngnoybaykartangpraethskhxngchati 78 nbaetepnsmachikshprachachatiinpi 2499 praethsyipunekhyepnsmachikkhnamntrikhwammnkhngepnewlarwm 20 pi waralasudinpi 2552 aela 2553ineduxnphvsphakhm 2557 naykrthmntrichinos xaebaklawwapraethsyipuntxngkarsldkarwangechy thitharngmatlxdtngaetsngkhramolkkhrngthisxngyutiaelarbphidchxbkhwammnkhnginphumiphakhmakkhun ekhaklawwapraethsyipuntxngkarmibthbathsakhyaelaesnxkhwamchwyehluxaekpraethsephuxnbankhxngyipun 79 khwamtungekhriydlasudodyechphaaxyangyingkbpraethsekahliehnuxidcudchnwnkarthkethiyngrxbihm eruxngsthanphaphkhxngkxngkalngpxngkntnexngyipunaelakhwamsmphnthkbsngkhmyipun 80 aenwthangkxngthphyipunchbbihmthimiprakasineduxnthnwakhm 2553 cachinakxngkalngpxngkntnexngyipuncakkhwamsnicsmysngkhrameyntxxditshphaphosewiytsupraethscin odyechphaaxyangyingekiywkbkhxphiphathdinaednehnuxhmuekaaesngkaku 81 esrsthkic aekikh tladhlkthrphyotekiyw epntladhlkthrphythiihyepnxndbsxngkhxngolk hlngsngkhramolkkhrngthisxng yipunidrbkhwambxbchacaksngkhramepnxyangmak aetksamarthfuntwidxyangrwderwephraapccyhlayxyangechnkarthanganthidikhxngrthbal aerngnganthithukaelamikhunphaph xtrakarxxmaelakarlngthunthisung 82 inchwngrahwang ph s 2500 2520 epnchwngthiesrsthkicyipunetibotxyangmak xtrakaretibotthangesrsthkicthiaethcringinchwngphuthththswrrsthi 2500 2510 aela 2520 echliyrxyla 10 5 aela 4 tamladb 83 odyidrbkarchwyehluxthangesrsthkiccakshrthxemrika tngaetchwngtnphuthththswrrsthi 2510 yipunprasbpyhakhaengineynaekhngtwcnthaihbristhcanwnmakyaythankarphlitxxkipnxkpraeths hlngcakekidfxngsbuaetktnphuthththswrrsthi 2530 esrsthkickerimchalxtw aelasngphltxenuxngtlxdphuthththswrrsthi 2530 rthbalphyayamkratunesrsthkicdwywithitang aetimprasbphlsaerc aelayngthuksaetimcakphlkrathbkhxngesrsthkicchalxtwinpi ph s 2543 84 sphaphesrsthkichlngcakpi ph s 2548 duehmuxncafuntwkhuncaktwelkhkarkhyaytwkhxngcidiphithisungkhun aetyipunkklbprasbpyhaxikkhrngemuxekidwikvtithangkarenginthisngphlkrathbipthwolk 85 86 aemwathurkicphakhkarenginkhxngyipunidrbphlkrathbnxymakemuxethiybkbpraethsxun ephraathswrrsaehngphawaesrsthkicsbesathithaihyipunramdrawnginkarlngthunmakkhun 87 aetkarthiyipunphungphakarsngxxkrthyntaelasinkhaxielkthrxniksmakekinipksngphlkrathbrunaerngtxesrsthkic aelathaihekidpyhakarwangnganephimkhunxyangrwderw 88 yipunmiesrsthkicihyepnxndbthi 2 khxngolk 89 rxngcakshrthxemrika emuxwddwycidiphikxnprbxtraenginefx praman 4 5 lanlandxllarshrth 89 aelaxndbthi 3 rxngcakshrthxemrikaaelacin emuxwddwyxanackarsux 90 yipunmikalngkarphlitthisung aelaepnpraethstnkaenidkhxngphuphlitchnnathikawhnathangethkhonolyiinxutsahkrrmtang echn rthynt xupkrnxielkthrxniks ekhruxngckr ehlkkla olhanxkklumehlk erux sarekhmi 91 cakkhxmulin ph s 2548 aerngngankhxngpraethsyipunmicanwn 66 7 lankhn 92 yipunmixtrawangnganthitakhuxpramanrxyla 4 92 khacidiphitxchwomngkarthanganxyuinxndbthi 20 khxngolkin ph s 2548 aelaepnxndb 1 khxngexechiy 93 bristhihykhxngyipunhlayaehngmichuxesiyngipthwolk echnotoyta osni exnthithi odokhom aekhnnxn hxnda thaekhda ninethnod nippxn stil aela esewn xielfewn yipunepntnkaenidkhxngthnakharthiihythisudhlayaehng 94 tladhlkthrphyotekiywsungmkcaepnthiruckephraadchniniekhximikhnadihyepnxndb 2 khxngolkemuxwddwymulkhatlad 95 yipunmilksnaechphaainkarthathurkichlayxyang echnekherasuhruxrabbekhruxkhaybristhcamixiththiphlinechingthurkic karcangngantlxdchiwitaelakareluxnkhntamkhwamxawuoscaphbehnidthwip brisththimikhwamsmphnththangthurkiccathuxhunkhxngknaelakn 96 phuthuxhunmkcaimmibthbathkbkarbriharkhxngbristh 97 aetinpccubnyipunerimmikarepliynaeplngxxkcakrabbeka ehlani 98 97 in ph s 2548 phunthithiichinkarekstrkrrmmiephiyngrxyla 12 6 99 aelamiprachakrthiprakxbkarekstrephiyngrxyla 6 6 100 ethann phlphlitthangkarekstrthiphlitidmakemuxethiybkbpraethsxun idaek ihm kahlapli khaw mn aelacha epntn xyangirktam yipuntxngphungphakarnaekhaxaharthungrxyla 60 cungepnpraethsthimixtrakareliyngtnexngkhxnkhangta 101 102 inrayahlngkraaeskhwamkngwleruxngkhwamplxdphykhxngxaharthaihphlitphnththiphlitinpraethsepnthitxngkarmakkhunokhrngsrangphunthan aekikh orngnganiffaniwekhliyrxikata rthifchingknesnghruxrthifhwkrasunsungepnhnunginwithiedinthangthiaephrhlayinyipun duraylaexiydephimetimthi karkhmnakhminpraethsyipunin ph s 2548 rxyla 50 khxngphlngnganthiichinyipunphlitcakpiotreliym rxyla 20 cakthanhin rxyla 14 cakkasthrrmchati 103 karphlitphlngnganiffacakniwekhliyrmiprimanhnunginsikhxngkarphlitiffathnghmd 103 aethlngcakekidehtuxubtiehtuniwekhliyrfukuchimaidxichi rthbalyipunkwangaephnthicaelikichphlngnganniwekhliyrphayinthswrrsthi 2570 104 yipunmibristhrthifhlayaehng echnklumbristhrthifyipun rthifhngkhiw rthifesbu aelabristhekhox sungaekhngkhnkndanbrikarinphunthitang pccubnthirthifchingknesngsungepidichtngaet ph s 2507 miekhruxkhayechuxmoyngemuxnghlkekuxbthwpraeths rthifkhxngyipunepnthiruckineruxngtrngtxewla 105 thangrthifyipun rayathangrwmthngsin23 474 kiolemtraebngepn rang 1 435 emtr sahrbwingrthifkhwamerwsunghruxrthifitdinhlayemuxng rayathang 2 664 km rangrthif 1 067 emtr sahrbrthiffachanemuxngrthifthangikl rayathang 22 445 km thangdwnaehngchati khxngpraethsyipunmirayathangthngsin 11 520 kiolemtr karedinthangodyekhruxngbinepnthiniymaelamisnambin 173 aehngthwpraeths snambinhaendathiswnihyihbrikarethiywbinphayinpraethsepnsnambinthihnaaennthisudinexechiy 106 snambinnanachatithisakhyidaeksnambinnarita snambinkhnis aelasnambinnanachatinaongya aetkarkxsrangsnambinbangaehng epnephiyngswnhnungkhxngkarichngbpramanephuxkratunesrsthkicmakkwaephuxpraoychnichsxycring 107 snambinbangaehngkhadthunmatlxdtngaetepidthakar 108 withyasastraelaethkhonolyi aekikh hunyntxasiomkhxnghxnda omdulkhiobkhxngxngkhkarsarwcxwkasyipun yipunepnpraethsaenwhnainkarwicythangdanwithyasastrodymiphakhexkchnepnphulngthunhlk 109 yipunmicanwnkarkhxsiththibtrepnxndb 3 khxngolk 110 twxyangkhxngphlnganthangethkhonolyikhxngyipunthisakhy idaekxielkthrxniks rthynt ekhruxngckr wiswkrrmdanaephndinihwthisrangkhunmaephuxxyurxd sarekhmi sarkungtwna aelaehlk epntn yipunepnphuphlitrthyntrayihythisud epnxndb 3 khxng olk 111 epnpraethstnkaenidkhxngbristhphuphlitrthynt 6 bristhcakphuphlit 15 brisththiihythisud aelaphuphlitsarkungtwna 7 bristhcak 20 brisththiihythisudyipunyngepnhnunginphunainkarphthnaethkhonolyithiekiywkhxngkbsingaewdlxm rthyntihbrid sungidethkhonolyimacakeyxrmni xngkvs aelashrthxemrika 112 khxnghxndaaelaotoytaepnthiyxmrbwaprahydphlngnganmakthisudaelaplxykhwnesiyidnxy 113 114 sungaesdngihehnthungkhwamphyayamkhxngethkhonolyirabbihbrid echuxephling yipunmicanwnsiththibtrindanesllechuxephlingepnxndbhnungkhxngolk 115 xngkhkarsarwcxwkasyipunepnhnwynganwicyaelaphthnangandanxwkas sngektkarnthangdarasastraelackrwalwithyakhxngyipun aelaepnhnunginsmachikkhxngokhrngkarkhwamrwmmuxkarsrangsthanixwkasnanachatiaelaomdulkhiob mikahndthicasngkhunipephuxtxkbsthanixwkasnanachatiinkarkhndwykraswyxwkasin ph s 2552 116 prachakr aekikh aeykchibuyathnnthimiphusycrmakthisudinotekiyw cakkarsarwcinwnthi 1 singhakhm 2012 yipunmiprachakrpraman 127 692 273 khn 117 prachakrswnihyichphasaaelamiwthnthrrmthiehmuxnkn odymichawtangchati echnchawekahli cin brasil filippins ithwn aelachatixun pramanrxyla 1 2 sungswnihyxasyxyutamemuxngihy 118 echuxchatiswnihykhuxechuxsaychawyamaota aelamichnklumnxyechnchawixnuaelachawriwkiw rwmthngchnklumnxythangsngkhmthieriykwaburaku 119 prachakryipunmixayukhadhmayechliypraman 82 07 pi cungnbepnpraethsthimiprachakrxayuyunyawthisudpraethshnunginolk 120 okhrngsrangprachakrkhxngyipunerimmikarepliynaeplng enuxngcakedkthiekidmainyukhebbibumhlngsngkhramolkerimekhasuwychra inkhnathixtrakarekidtngaet ph s 2532 miaenwonmldlngeruxy 121 cungthaihcanwnprachakrkhxy ldlng mikarpramanwacaldlngtakwa 100 lankhninchwngplayphuththstwrrsthi 25 121 inkhnathisdswnkhxngphusungxayucaephimkhuneruxy inpi ph s 2550 prachakrthimixayutngaet 65 pikhunipmimakthung 1 in 5 khxngprachakrthnghmd 122 karthiokhrngsrangprachakrepliynipthaihekidpyhasngkhmhlayxyang echnpyhaaerngnganthildlng aelapharaenginbanaykhxngkhnhnumsawephimmakkhun 123 canwnprachakr aekikh yanodthmobari nkhroxsaka duraylaexiydephimetimthiraychuxemuxnginyipuneriyngtamcanwnprachakr aela canwnprachakryipunaeyktamcnghwd sasna aekikh othrixikhxngsalecaxisukuchimasungepnsalecalththichinot dubthkhwamhlkthi sasnainpraethsyipun cakkarsarwcphbwakhnyipunnbthuxphuththchinoteyxathisudethakbphuthiimmisasnainyipun khnyipunrxyla 51 8 rabuwatnimmisasna 124 inxditsasnainyipunthuk phsmphsancnthaihphithikrrmthangsasnannmikhwamhlakhlay echnphxaemphalukipsalecachinotephuxthaphithichici oka sn aetngnganinobsthkhristaelachlxnginwnkhristmas cdngansphaebbphuthth aelabuchabrrphburusaebbkhngcux nxkcakni tngaettnphuththstwwrsthi 25 milththitang ekidkhunmakmayechn sasnaethnriekiyw lththiethnriekiyw aelalththioxmchinriekiyw phasa aekikh prachakrmakkwarxyla 95 ichphasayipunepnphasathangkar 125 phasayipunmiwithikarphnkhakriyaaelakhasphththiaesdngthungsthanarahwangphuphudkbphufng sungaesdngthunglksnasngkhmthimiradbkhnkhxngyipun phasaphudnnmithngphasaklangaelasaeniyngkhxngaetlathxngthin echnsaeniyngkhnis orngeriynthngkhxngrthaelaexkchnmkmiwichaphasayipunaelaphasaxngkvsepnwichabngkhb 126 karsuksa aekikh dubthkhwamhlkthi karsuksakhxngyipun mhawithyalyotekiywsungepnmhawithyalythimichuxesiyngthisudaehnghnungkhxngyipun rabbkarsuksainradbprathm mthym aelaxudmsuksathuknamaichtngaet ph s 2451 sungepnphlcakkarptirupemci 127 tngaet ph s 2490 karsuksaphakhbngkhbkhxngyipunmirayaewla 9 pi tngaetprathmsuksacncbmthymsuksatxntn sungekuxbthnghmdcaeriynmthymsuksatxnplaytx cakkhxmulkhxngkrathrwngkarsuksakhxngyipun MEXT in ph s 2547 phbwarxyla 75 9 khxngphucbkarsuksaradbmthymsuksatxnplaycaeriyntxinmhawithyaly withyaly hruxsthabnxudmsuksaxun 128 karsuksainyipunetmipdwykaraekhngkhn 129 odyechphaaxyangyingkarsxbekhaephuxeriyntxinmhawithyaly 130 okhrngkarpraeminphlkarsuksananachati Programme for International Student Assessment PISA sungcdkhunodyoxxisidi cdxndbihedkyipunmikhwamruaelathksaepnxndb 6 khxngolk 131 mhawithyalythimichuxesiynginyipun echn mhawithyalyotekiyw mhawithyalyekhox aela mhawithyalyekiywot epntn karrksaphyabal aekikh dubthkhwamhlkthi satharnsukhinpraethsyipun aela brikarsukhphaphinpraethsyipun khunphaphkhxngrabbrksaphyabalinyipunmiradbthisungmak ehnidcakxayukhadhmayechliykhxngprachakrthisung 132 aelaxtrakartaykhxngtharkthita rthbalkahndihprachachnthukkhnthapraknsukhphaph sungsamarthaebngxxkepnsxngpraephthihy khuxpraknsahrbphnknganbristh aelapraknthithakbrthbalthxngthin 133 phupwysamartheluxkaephthyhruxsthanthirksaidodyxisra 134 phusungxayukhxngyipunthnghmdidrbkarkhumkhrxngdwypraknkhxngrthbaltngaet ph s 2516 135 aetpccubnrthbaltxngprbrabbprakneplaniephuxrxngrbokhrngsrangkhxngprachakrthiepliynaeplngip 136 wthnthrrm aekikhwthnthrrmyipunmiwiwthnakarmayawnantngaetwthnthrrmyukhocmngsungepnwthnthrrmdngedimkhxngpraeths cnthungwthnthrrmphsmphsanrwmsmysungidrbxiththiphlmacakexechiy yuorp aelaxemrikaehnux silpadngedimkhxngyipunmithngnganfimux echn xiekabana karcddxkim oxaringami xukioya exa 137 tukta ekhruxngekhluxb ekhruxngpndinepha karaesdng echn khabuki on bunraku 137 rakuonga aelapraephnitang echn karlaeln phithichngcha silpkartxsu sthaptykrrm karcdswn dab aelaxahar karphsmphsanrahwangphaphphimphkbsilpatawntk naipsukarsrangsrrkhmngngahruxhnngsuxkartunkhxngyipunthiepnthiniymthnginaelanxkyipun 138 aexniemchnthiidrbxiththiphlmacakmngngaeriykwa xniema wngkarekmkhxnoslkhxngyipunecriyrungeruxngxyangmaktngaet ph s 2523 139 dntri aekikh karelnokhaota dntriyipunidrbxiththiphlcakwthnthrrmkhangekhiyngechncinaelakhabsmuthrekahli rwmthngcakoxkinawaaelahkikod tngaetobran ekhruxngdntrihlaychin echn biwa okhaota thuknaekhamacakcintngaetkhriststwrrsthi 7 140 aelachamiesngepnekhruxngdntrithiddaeplngcakekhruxngdntrioxkinawasungmicuderimtnthiklangphuththstwrrsthi 21 140 yipunmiephlngphunbanmakmay echnephlngthirxngrahwangkaretnbngoxaodari ephlngklxmedk dntritawntkerimekhamaintnphuththstwrrsthi 25 aelathukphnwkepnswnhnungkhxngwthnthrrm hlngsngkhram yipunidrbxiththiphlthangdandntrismyihmcakxemrikaaelayuorpepnxyangmak kxihekidkarphthnaaenwdntrithieriykwa ec pxp 141 yipunminkdntrikhlassikthimichuxesiyngradbolkhlaykhn echn wathyakr esci oxasawa 142 nkiwoxlin miodari okaot 143 nkepiyon xaexmi okhbayachi muxklxngwngexksecaepnaelankepiyon oychiki hayachi emuxthungchwngsinpi camikarelnkhxnesirtsimofnihmayelkh 9 khxngebothefnthwipinyipun 144 wrrnkrrm aekikh phaphcakeruxngtananeknci wrrnkrrmyipunchinaerkidaekhnngsuxprawtisastrthichux okhaciki aela nihngochaki 145 aelahnngsuxbthkwismystwrrsthi 8 thichux mngoychu sungekhiyndwyphasacinthnghmd 146 inchwngtnkhxngyukhehxng mikarsrangrabbkarekhiynaethnesiyngthieriykwa khana hirangana aela khatakhana nithankhntdimiph thukphicarnawaepnnganthiekaaekthisudthiekhiyndwyphasayipun 145 tananeknci thiekhiynodymurasaki chikibumkthukeriykwaepnwrrnkrrmchinaerkkhxngolk 147 rahwangyukhexaoda wrrnkrrmimxyuinkhwamsnickhxngsamuirethakb ochnin chnchnprachachnthwip twxyangechn oyamihng klayepnthiniymaelaephyihehnkarepliynaeplngthiluksungrahwangnkxankbnkekhiyn insmyemci wrrnkrrmdngedimidesuxmslaylng khnathiwrrnkrrmyipunidrbxiththiphlcaktawntkmakkhun 148 osesaki nasuemaaelaoxngaxi omriepnnkaetngniyaysmyihmrunaerkkhxngyipun 148 tammadwy riwonasueka xakhutakawa thanisaki cunxichiora yasunari khawabata michima yukioxa aelalasud haruki murakami 149 yipunminkekhiynthiidrbrangwloneblsakhawrrnkrrm 2 khn idaek yasunari khawabata ph s 2511 150 aela ekhnsabuor oxexa ph s 2537 151 kila aekikh karaekhngkhnsuomineriywongku okhkungikng in otekiyw hlngcakkarptirupemci kilatawntkkerimekhamainyipunaelaaephrhlayipthwpraethsdwyrabbkarsuksa 152 inyipun kilanbepnkickrrmyamwangthiditxsukhphaph chwyphthnawiny karekharphkdktika aelachwysngsmnaicnkkila chawyipunthukwyihkhwamsnickbkilathnginthanaphuchmaelaphueln 152 kilathiidrbkhwamniyminyipun idaek suomepnkilapracachatikhxngyipunthimiprawtixnyawnan 153 aelaepnkilathiidrbkhwamniymxyangmakinyipun silpapxngkntwkhxngyipun echn yuod kharaet aelaekhnod kepnkilathimiphuelnaelaphuchmmakechnediywknkaraekhngkhnebsbxlxachiphinyipunerimtnkhunin ph s 2479 154 mi 2 lik khuxesnthrllikaelaaepsifiklik inpccubnebsbxlepnkilathimiphuchmmakthisudinpraeths inrahwangvdukalkaraekhngkhn camikarthaythxdkaraekhngkhnekuxbthukkhunaelamixtraphuchmraykarthisung 152 nkebsbxlyipunthiodngdngthisudkhux xicior susuki hiedaki masuxi 149 aelaocheh oxtanitngaetmikarkxtnglikfutbxlxachiphkhxngyipun in ph s 2535 futbxlinpraethsyipunkepnthiniymmakkhun 155 yipunepnsthanthicdfutbxlchingaechmpsomsrolk tngaet ph s 2524 thung ph s 2547 aelaepnecaphaphrwmkbekahliitinkaraekhngfutbxlolk 2002 thimfutbxlyipunepnthimthiprasbkhwamsaercmakthisudthimhnunginexechiy samarthchnaelisexechiynkhph 3 khrng aelalikfutbxlxachiphkhxngyipunidrbkarykyxngwaepnlikthimatrthansungthisudxikaehnghnungkhxngolkxahar aekikh xaharechaaebborngaermyipun chawyipunkinkhawepnxaharhlk xaharyipunthimichuxesiyngidaeksuchi ethmpura sukiyaki yakiothari aela osba epntn 156 xaharyipunhlayxyangddaeplngcakxahartangpraeths echn thngkasu raemngpladib aela aekngkahriyipun 157 xaharyipunidrbkhwamniymintangpraethsephraaepnxaharthiditxsukhphaph cakkarsarwcphbwainpi 2006 miranxaharyipunmakkwa 20 000 aehngthwolk 157 chawyipunmikhwamphithiphithninkareluxkwtthudibcungthaihmixaharpracathxngthin 158 aelaxaharpracavdu 159 wtthudibthiepnexklksninxaharyipunkhuxthwehluxng sungnamathaochyu miosa etahu 160 thwaedngsungmknamathakhnm aelasahraychnidtang echnkhmbu nxkcakni chawyipunyngniymkinsachimihruxxaharthaeldibxikdwy 161 chainyipunmihlaychnidsungaetktangiptamkrrmwithikarphlitaelaswnphsm 162 ekhruxngdumaexlkxhxlthimitnkaenidcakyipunkhuxehlasaek hruxnihngchu sungphlitodyichwithihmkkhaw 163 aelaochchusungepnehlathiekidcakkarkln 164 karthxngethiyw aekikh rthbalyipuntxngkarkratunesrsthkic phakhkarthxngethiyw odythangkaryipuniddaeninmatrkarykewnwisathxngethiywihkbpraethsepahmay rwmthungpraethsithy kraaesipthxngethiywyipunnacayngidrbkhwamniyminhmukhnithyxyangtxenuxng odymiaernghnunsakhy thngcakmatrkarykewnwisathxngethiywthiyngkhngmiphlbngkhbich bwkkbkickrrmsngesrimkartladaelaopromchnxdaenncakthurkicthiekiywenuxng rwmthungxanisngsswnhnungkmacakengineynthixxnkha rwmthngsaykarbintnthunta thaihnkthxngethiywedinthangthwryipunmakkhunthukpiduephim aekikh praethsyipunphasayipun phuththsasnainpraethsyipun kartunyipun mrdkolkinpraethsyipun smakhmnkeriynithyinpraethsyipun 10 xndbxaharthiaephngthisudinyipunxangxing aekikh 令和元年全国都道府県市区町村別面積調 10月1日時点 phasayipun Geospatial Information Authority of Japan December 26 2019 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux April 15 2020 Surface water and surface water change OECD subkhnemux October 11 2020 Population Estimates Monthly Report April 2021 Statistics Bureau of Japan July 20 2020 2015 Population Census Basic Complete Tabulation on Population and Households PDF Statistics Bureau of Japan October 2016 subkhnemux January 2 2020 5 0 5 1 5 2 World Economic Outlook database April 2021 International Monetary Fund April 2021 Income inequality OECD khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux September 18 2019 subkhnemux May 21 2020 Human Development Report 2020 PDF phasaxngkvs United Nations Development Programme December 15 2020 subkhnemux December 15 2020 東京都の人口 推計 の概要 平成26年2月1日現在 2014 Tokyo Metropolitan Government JPN khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2016 03 04 subkhnemux March 20 2014 The Seven Great Powers American Interest subkhnemux July 1 2015 T V Paul James J Wirtz Michel Fortmann 2005 Great power Balance of Power United States of America State University of New York Press 2005 pp 59 282 ISBN 0 7914 6401 6 Accordingly the great powers after the Cold War are Britain China France Germany Japan Russia and the United States p 59 Baron Joshua January 22 2014 Great Power Peace and American Primacy The Origins and Future of a New International Order United States Palgrave Macmillan ISBN 1 137 29948 7 OECD Stat Education and Training gt Education at a Glance gt Educational attainment and labor force status gt Educational attainment of 25 64 year olds OECD SIPRI Yearbook 2012 15 countries with the highest military expenditure in 2011 Sipri org khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux minakhm 28 2010 subkhnemux emsayn 27 2013 WHO Life expectancy World Health Organization June 1 2013 subkhnemux June 1 2013 Table A 17 PDF United Nations World Population Prospects 2006 revision UN subkhnemux January 15 2011 echn 熊谷公男 大王から天皇へ 日本の歴史03 講談社 2001 aela 吉田孝 日本誕生 岩波新書 1997 echn 神野志隆光 日本 とは何か 講談社現代新書 2005 echn 網野善彦 日本 とは何か 講談社 2000 神野志前掲書 前野みち子 国号に見る 日本 の自己意識 PDF English translation of 日本 collinsdictionary com 일본 日本 Naver Korean English Dictionary 日本 chunom org kxntkepnxananikhmkhxngfrngess ewiydnamichtwxksrcin McCargo Duncan 2000 Contemporary Japan Macmillan pp 8 11 ISBN 0 333 71000 2 Japan US Department of State subkhnemux January 16 2011 World Population Prospects UN Department of Economic and Social Affairs khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux March 21 2007 subkhnemux March 27 2007 Barnes Gina L 2003 Origins of the Japanese Islands PDF University of Durham subkhnemux August 11 2009 Tectonics and Volcanoes of Japan Oregon State University khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux February 4 2007 subkhnemux March 27 2007 James C D 2002 The 1923 Tokyo Earthquake and Fire PDF University of California Berkeley khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux March 16 2007 subkhnemux January 16 2011 2013 World Risk Report Archived singhakhm 16 2014 thi ewyaebkaemchchin Karan Pradyumna Prasad Gilbreath Dick 2005 Japan in the 21st century University Press of Kentucky pp 18 21 41 ISBN 0 8131 2342 9 Climate JNTO subkhnemux March 2 2011 Extremely hot conditions in Japan in midsummer 2013 PDF Tokyo Climate Center Japan Meteorological Agency August 13 2013 subkhnemux August 3 2017 Essential Info Climate JNTO subkhnemux April 1 2007 日本の大気汚染の歴史 phasayipun Environmental Restoration and Conservation Agency khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux May 1 2011 subkhnemux March 2 2014 Sekiyama Takeshi Japan s international cooperation for energy efficiency and conservation in Asian region PDF Energy Conservation Center khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux February 16 2008 subkhnemux January 16 2011 Environmental Performance Review of Japan PDF OECD subkhnemux January 16 2011 Environmental Performance Index Japan Yale University khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2017 10 10 subkhnemux April 19 2016 Japan sees extra emission cuts to 2020 goal minister Reuters June 24 2009 Travis John Jomon Genes University of Pittsburgh subkhnemux January 15 2011 Matsumara Hirofumi Dodo Yukio Dodo Yukio 2009 Dental characteristics of Tohoku residents in Japan implications for biological affinity with ancient Emishi Anthropological Science 117 2 95 105 doi 10 1537 ase 080325 Hammer Michael F Karafet TM Park H Omoto K Harihara S Stoneking M Horai S aelakhna 2006 Dual origins of the Japanese common ground for hunter gatherer and farmer Y chromosomes Journal of Human Genetics 51 1 47 58 doi 10 1007 s10038 005 0322 0 PMID 16328082 Denoon Donald Hudson Mark 2001 Multicultural Japan palaeolithic to postmodern Cambridge University Press pp 22 23 ISBN 0 521 00362 8 Road of rice plant National Science Museum of Japan khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux April 30 2011 subkhnemux January 15 2011 Kofun Period Metropolitan Museum of Art subkhnemux January 15 2011 Yayoi Culture Metropolitan Museum of Art subkhnemux January 15 2011 Takashi Okazaki Goodwin Janet 1993 Japan and the continent The Cambridge history of Japan Volume 1 Ancient Japan Cambridge Cambridge University Press p 275 ISBN 0 521 22352 0 Brown Delmer M b k 1993 The Cambridge History of Japan Cambridge University Press pp 140 149 Beasley William Gerald 1999 The Japanese Experience A Short History of Japan University of California Press p 42 ISBN 0 520 22560 0 Totman Conrad 2002 A History of Japan Blackwell pp 64 79 ISBN 978 1 4051 2359 4 Hays J N 2005 Epidemics and pandemics their impacts on human history ABC CLIO p 31 ISBN 1 85109 658 2 Totman Conrad 2002 A History of Japan Blackwell pp 79 87 122 123 ISBN 978 1 4051 2359 4 John Whitney Hall 1971 JAPAN From Prehistory to Modern Times Charles E Tuttle Company p 262 264 Katsumi Sugiyama Fundamental Issues underlying US Japan Alliance 2 Lytton Report and Anglo Russo Americana ARA Secret Treaty Defense Research Center khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 02 24 Kelley L Ross The Pearl Harbor Strike Force friesian com subkhnemux 2007 03 27 Japanese Instrument of Surrender educationworld net subkhnemux 2008 11 22 San Francisco Peace Treaty Taiwan Document Project subkhnemux 2008 11 22 United Nations Member States shprachachati subkhnemux 2008 11 22 Japan Fact Sheet Economy PDF Web Japan khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux 2008 12 03 subkhnemux 2008 11 22 Japan scraps zero interest rates BBC News July 14 2006 subkhnemux December 28 2006 The Constitution of Japan Promulgated November 3 1946 House of Councillors The National Diet of Japan khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2013 10 24 rththrrmnuyyipun rachmntriaehngrthsphayipun 1946 11 03 Japan lowers voting age from 20 to 18 to better reflect young people s opinions in policies The Straits Times June 20 2015 subkhnemux August 28 2017 Japanese Civil Code Encyclopaedia Britannica 2006 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2007 12 17 subkhnemux 2006 12 28 khawacnghwdinphasayipunmi 4 aebb khux otha 都 ichechphaaotekiywsungepnemuxnghlwng od 道 echphaahkikod fu 府 ichkbekiywotaelaoxsaka sungekhyepnemuxnghlwnginxdit aelaekhng 県 ichkbcnghwdxun emuxphudthungcnghwdrwm caichwa othodfuekng 都道府県 sungethsbalmihlayradb tngaet khu 区 chi 市 och 町 aelamurahruxsng 村 sungeriykrwmknwa chiocsng City merger talks on increase The Japan Times 2002 01 26 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2008 12 24 subkhnemux 2008 11 15 合併相談コーナー Ministry of Internal Affairs and Communications subkhnemux 2008 11 16 Japan Australia Joint Declaration on Security Cooperation Ministry of Foreign Affairs subkhnemux August 25 2010 Joint Declaration on Security Cooperation between Japan and India Ministry of Foreign Affairs October 22 2008 subkhnemux August 25 2010 Statistics from the Development Co operation Report 2015 OECD subkhnemux November 15 2015 Japan s Foreign Relations and Role in the World Today Asia for Educators subkhnemux November 13 2016 正論 May 2014 171 The 15 countries with the highest military expenditure in 2009 Stockholm International Peace Research Institute khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux kumphaphnth 17 2011 subkhnemux mkrakhm 16 2011 Institute for Economics and Peace 2015 Global Peace Index 2015 Archived tulakhm 6 2015 thi ewyaebkaemchchin Retrieved October 5 2015 About RIMPAC Government of Singapore khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux August 6 2013 subkhnemux March 2 2014 Tokyo says it will bring troops home from Iraq International Herald Tribune June 20 2006 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux April 16 2007 subkhnemux March 28 2007 Japan business lobby wants weapon export ban eased Reuters July 13 2010 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2014 10 29 subkhnemux April 12 2011 Japan s Security Policy Ministry of Foreign Affairs of Japan Michael Green Japan Is Back Why Tokyo s New Assertiveness Is Good for Washington Real Clear Politics subkhnemux March 28 2007 Abe offers Japan s help in maintaining regional security Japan Herald khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2014 05 31 subkhnemux May 31 2014 Herman Steve February 15 2006 Japan Mulls Constitutional Reform Tokyo Voice of America khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux February 16 2006 Fackler Martin December 16 2010 Japan Announces Defense Policy to Counter China The New York Times subkhnemux December 17 2010 M1 The Japanese Economy Takahashi Ito pp 3 4 Japan Patterns of Development country data com January 1994 subkhnemux 2006 12 28 World Factbook Japan Economy CIA 2006 12 19 subkhnemux 2006 12 28 Japan heads towards recession as GDP shrinks The Times 2008 08 13 subkhnemux 2008 08 17 That sinking feeling The Economist 2008 10 30 subkhnemux 2008 11 01 In Japan Financial Crisis Is Just a Ripple The New York Times 2008 09 19 subkhnemux 2008 11 22 Japan s economy worst since end of WWII CNN 2009 02 16 subkhnemux 2009 02 16 89 0 89 1 World Economic Outlook Database country comparisons ixexmexf 2006 09 01 subkhnemux 2007 03 14 NationMaster Economy Statistics NationMaster subkhnemux 2007 03 26 Chapter 6 Manufacturing and Construction Statistical Handbook of Japan Ministry of Internal Affairs and Communications khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2013 08 13 92 0 92 1 労働力調査 速報 平成19年平均結果の概要 PDF Statistic Bureau subkhnemux 2008 11 01 Summary Statistics Groningen Growth and Development Centre Sep 2008 Forbes Global 2000 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2010 11 03 subkhnemux 2008 11 02 Market data Archived 2007 10 11 thi ewyaebkaemchchin New York Stock Exchange 2006 01 31 Retrieved on 2007 08 11 Criss crossed capitalism The Economist 2008 11 06 subkhnemux 2008 11 17 97 0 97 1 In the locust position The Economist 2007 06 28 subkhnemux 2008 11 02 Going hybrid The Economist 2007 11 29 subkhnemux 2008 11 02 Total area and cultivated land area Ministry of Agriculture Forestry and Fisheries khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 02 01 subkhnemux 2008 11 07 Total population and agricultural population Ministry of Agriculture Forestry and Fisheries khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 02 01 subkhnemux 2008 11 07 農林水産省国際部国際政策課 2006 05 23 農林水産物輸出入概況 2005 PDF khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux 2007 09 29 subkhnemux 2007 09 13 Self sufficiency ratio of food by commodities Preliminary Ministry of Agriculture Forestry and Fisheries khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 02 01 subkhnemux 2008 11 07 103 0 103 1 Chapter 7 Energy Statistical Handbook of Japan 2007 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2013 08 13 Japan aims to abandon nuclear power by 2030s Reuters 2012 09 14 subkhnemux 2012 09 21 cnepntnehtusakhykhxngxubtiehturthiftkrangthicnghwdehiywongain ph s 2548 Japan s train crash Your reaction BBC News 2005 05 02 Year to date Passenger Traffic Airports Council International August 2008 Japan s Road to Deep Deficit Is Paved With Public Works The New York Times 1997 03 01 subkhnemux 2008 11 23 Outlook Bleak for Saga Airport Profitability Fukuoka Now 2008 07 31 subkhnemux 2008 11 23 Science and Innovation Country Notes Japan OECD Science Technology and Industry Outlook 2008 OECD Japanese led world in filing of patent applications in 2005 The Japan Times 2007 08 11 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 02 24 subkhnemux 2008 11 07 Deepa Seetharaman Chang Ran Kim b k 2012 01 20 GM regains crown as top selling automaker Toyota No 3 Reuters khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2015 04 06 History of Hybrid Vehicles HybridCars com 2011 06 13 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2012 10 30 Automaker Rankings 2007 The Environmental Performance of Car Companies Union of Concerned Scientists www greenercars org highlights greenest htm Greenest Vehicles of 2008 American Council for an Energy Efficient Economy Akira Maeda November 28 2003 Innovation in Fuel Cell Technologies in Japan Development and Commercialization of Polymer Electrolyte Fuel Cells rayngan OECD CSTP TIP Energy Focus Group https www oecd org innovation inno 31968247 pdf Press Release JAXA 2008 07 08 subkhnemux 2008 11 16 Population Census Total Population Statistics Bureau Ministry of Internal Affairs and Communications Population Census Foreigners Statistics Bureau Ministry of Internal Affairs and Communications Sue Sumii The Economist 1997 07 03 subkhnemux 2008 11 06 The World Factbook Rank order Life expectancy at birth CIA 2008 10 23 subkhnemux 2008 11 05 121 0 121 1 Statistical Handbook of Japan Chapter 2 Population Statistics Bureau Ministry of Internal Affairs and Communications khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2013 06 30 Population Census Population by Age Statistics Bureau Ministry of Internal Affairs and Communications Tetsushi Kajimoto b k 2002 09 24 Cloud of population decline may have silver lining The Japan Times khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2008 12 24 subkhnemux 2008 11 05 世界各国の宗教 2000年 xangxingcak電通総研日本リサーチセンター 世界主要国価値観データブック The World Factbook Japan People CIA 2008 Lucien Ellington 2005 09 01 Japan Digest Japanese Education Indiana University ekb cakaehlngedimemux 2006 04 27 subkhnemux 2006 04 27 Lucien Ellington 2003 12 01 Beyond the Rhetoric Essential Questions About Japanese Education Foreign Policy Research Institute khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2014 01 29 subkhnemux 2007 04 01 School Education PDF MEXT khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux 2010 12 06 subkhnemux 2007 03 10 Kate Rossmanith 2007 02 05 Rethinking Japanese education The University of Sydney khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 12 28 subkhnemux 2007 04 01 Gakureki Shakai Encyclopedia of Modern Asia Macmillan Reference khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 02 24 odythang bookrags com OECD s PISA survey shows some countries making significant gains in learning outcomes OECD 2007 12 04 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2012 06 19 Range of rank on the PISA 2006 science scale PDF OECD khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux 2012 05 23 Britnell Mark 2015 In Search of the Perfect Health System London Palgrave p 5 ISBN 978 1 137 49661 4 Overview of the Social Insurance Systems Social Insurance Agency subkhnemux 2008 11 23 Health Insurance General Characteristics National Institute of Population and Social Security Research subkhnemux 2007 03 28 Victor Rodwin Health Care in Japan New York University subkhnemux 2007 03 10 Mark E Caprio Yoneyuki Sugita b k 2009 10 13 Democracy in Occupied Japan The U S Occupation and Japanese Politics and Society Routledge p 172 ISBN 978 0415415897 137 0 137 1 Japanese Culture Windows on Asia khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 02 02 subkhnemux 2008 11 17 A History of Manga NMP International khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2012 09 05 subkhnemux 2007 03 27 Leonard Herman Jer Horwitz Steve Kent and Skyler Miller The History of Video Games Gamespot subkhnemux 2007 04 01 CS1 maint multiple names authors list link 140 0 140 1 Japan Fact Sheet Music PDF Web Japan khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux 2008 11 19 subkhnemux 2008 11 23 J Pop s dream factory The Observer 2005 08 21 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2008 01 12 subkhnemux 2007 04 01 Seiji Ozawa Conductor 2007 06 22 subkhnemux 2008 11 23 Midori Goto From prodigy to peace ambassador 2008 11 06 subkhnemux 2008 11 23 なぜか 第9 といったらベートーヴェン そして年末 Fuji tv ART NET khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2012 02 24 145 0 145 1 Japanese Culture Literature Windows on Asia khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 02 07 subkhnemux 2008 11 17 万葉集 奈良時代 Kyoto University Library subkhnemux 2008 11 17 The Tale of Genji 148 0 148 1 Japanese Culture Literature Recent Past Windows on Asia khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2009 02 02 subkhnemux 2008 11 17 149 0 149 1 sarwcyipun ptithinpracapi prawtisastr wthnthrrm kila PDF sthanexkxkhrrachthutyipunpracapraethsithy subkhnemux 2008 11 17 The Nobel Prize in Literature 1968 Nobel Foundation subkhnemux 2008 11 18 Kenzaburo Oe The Nobel Prize in Literature 1994 Nobel Foundation subkhnemux 2008 11 18 152 0 152 1 152 2 Japan Fact Sheet SPORTS PDF Web Japan khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux 2009 03 04 subkhnemux 2008 11 19 Sumo East and West PBS subkhnemux 2007 03 10 Nagata Yoichi Holway John B 1995 Japanese Baseball in Pete Palmer b k Total Baseball fourth ed New York Viking Press p 547 Soccer as a Popular Sport Putting Down Roots in Japan PDF The Japan Forum subkhnemux 2007 04 01 Traditional Dishes of Japan Japan National Tourist Organization subkhnemux 2008 11 27 157 0 157 1 Japanese Food Culture PDF Web Japan khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim PDF emux 2009 02 06 subkhnemux 2008 11 27 Japanese Delicacies Japan National Tourist Organization subkhnemux 2008 11 27 Seasonal Foods PDF The Japan Forum subkhnemux 2008 11 27 Japanese Food Japan Reference Local cuisine of Hokkaido Japan National Tourist Organization subkhnemux 2008 11 27 茶ができるまで 全国茶生産団体連合会 全国茶主産府県農協連連絡協議会 subkhnemux 2008 11 27 The Sake Brewing Process khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2015 03 17 subkhnemux 2008 11 27 Shochu The Japan Times 2004 05 30 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2010 09 06 subkhnemux 2008 11 27 khxmulpraethsyipuncakewbistkrathrwngkartangpraeths praethsithy khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2011 10 17 khxmulpraethsyipuncakewildaefktbuk ewbistsiixex shrthxemrika Archived 2004 09 06 thi ewyaebkaemchchin xngkvs hnngsuxxanephimetim aekikhChristopher Robert C The Japanese Mind the Goliath Explained Linden Press Simon and Schuster 1983 ISBN 0 330 28419 3 De Mente The Japanese Have a Word For It McGraw Hill 1997 ISBN 0 8442 8316 9 Henshall A History of Japan Palgrave Macmillan 2001 ISBN 0 312 23370 1 Jansen The Making of Modern Japan Belknap 2000 ISBN 0 674 00334 9 Johnson Japan Who Governs W W Norton 1996 ISBN 0 393 31450 2 Ono et al Shinto The Kami Way Tuttle Publishing 2004 ISBN 0 8048 3557 8 Reischauer Japan The Story of a Nation McGraw Hill 1989 ISBN 0 07 557074 2 Sugimoto et al An Introduction to Japanese Society Cambridge University Press 2003 ISBN 0 521 52925 5 Van Wolferen The Enigma of Japanese Power Vintage 1990 ISBN 0 679 72802 3 Shinoda Koizumi Diplomacy Japan s Kantei Approach to Foreign and Defense Affairs University of Washington Press 2007 ISBN 0 295 98699 9 Pyle Japan Rising The Resurgence of Japanese Power and Purpose Public Affairs 2007 ISBN 1 58648 567 9 Samuels Securing Japan Tokyo s Grand Strategy and the Future of East Asia Cornell University Press 2008 ISBN 0 8014 7490 6 Flath The Japanese Economy Oxford University Press 2000 ISBN 0 19 877503 2 Ito et al Reviving Japan s Economy Problems and Prescriptions MIT Press 2005 ISBN 0 262 09040 6 Iwabuchi Recentering Globalization Popular Culture and Japanese Transnationalism Duke University Press 2002 ISBN 0 8223 2891 7 Silverberg Erotic Grotesque Nonsense The Mass Culture of Japanese Modern Times University of California Press 2007 ISBN 0 520 22273 3 Varley Japanese Culture University of Hawaii Press 2000 ISBN 0 8248 2152 1 Ikegami Bonds Of Civility Aesthetic Networks And The Political Origins Of Japanese Culture Cambridge University Press 2005 ISBN 0 521 60115 0 Stevens Japanese Popular Music Culture Authenticity and Power Routledge 2007 ISBN 0 415 38057 X Macwilliams Japanese Visual Culture Explorations in the World of Manga and Anime M E Sharpe 2007 ISBN 0 7656 1602 5 aehlngkhxmulxun aekikhkhunsamarthhakhxmulekiywkb praethsyipun idodykhnhacakokhrngkarphinxngkhxngwikiphiediy hakhwamhmay cakwikiphcnanukrm hnngsux cakwikitara a, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม