กรมหลวงเทวินทรสุดา หรือ กรมหลวงเทพินทรสุดา เป็นสมเด็จพระมาตุจฉาในสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี มีนามเดิมว่า อั๋น หรือ ฮั้น สันนิษฐานว่าเป็นธิดาของขุนนางในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ แห่งกรุงศรีอยุธยา เป็นน้องสาวของนกเอี้ยง (ต่อมาคือ กรมพระเทพามาตย์ พระราชชนนีของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี) สันนิษฐานว่าพระองค์อาจมีเชื้อสายจีนแซ่โหงว และมีถิ่นฐานเดิมอยู่บ้านแหลม เขตจังหวัดเพชรบุรี และได้อพยพเข้ามาพำนักอยู่ในกรุงศรีอยุธยาเป็นเวลาช้านาน
ทั้งนี้พระองค์เสกสมรสกับใครหรือพระภัสดาเสียชีวิตไปก่อนหน้านั้น ไม่เป็นที่ปรากฏ ครั้นเมื่อสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี เสด็จเถลิงถวัลย์ราชสมบัติแล้ว ได้ทรงสถาปนาอั๋นพระมาตุจฉาขึ้นทรงกรมเป็น กรมหลวงเทวินทรสุดา หรือ เทพินทรสุดา
เมื่อเกิดการผลัดแผ่นดินสิ้นรัชสมัยสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี พระองค์ได้รับโปรดเกล้าฯ ลดพระยศเป็น "หม่อมอั๋น" ด้วยเป็นพระบรมวงศานุวงศ์ฝ่ายหญิงก็จึงต้องโทษจองจำไว้ ขณะที่พระบรมวงศานุวงศ์ที่เป็นชายมักถูกประหารพร้อมกับขุนนาง ดังปรากฏในพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา ความว่า
"ยังเหลืออยู่แต่พระราชบุตร และบุตรีน้อย ๆ มีเจ้าฟ้าสุพันธุวงศ์ [เจ้าฟ้าเหม็น] อันเป็นพระราชนัดดาของพระองค์นั้นเป็นต้น และเจ้าฮั้น [กรมหลวงเทวินทรสุดา] ซึ่งเป็นน้าของเจ้าตากสิน และเจ้าส่อนหอกลางซึ่งเป็นกรมหลวงบาทบริจาอัครมเหสี กับญาติวงศ์ซึ่งเป็นหญิงนั้นให้จำไว้ทั้งสิ้น"
หลังจากการผลัดแผ่นดิน ทรงดำรงพระชนม์อย่างสงบสุขในธนบุรีนั้นเอง ซึ่งยังมีผู้คอยอุปถัมภ์ค้ำชูอยู่ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยาเทพสุดาวดี พระเชษฐภคินีพระองค์ใหญ่ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ด้วยมีความสนิทสนมคุ้นเคย
อ้างอิง - ↑ พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา. คลังวิทยา. 2516, หน้า 452
- ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. ราชสกุลจักรีวงศ์ และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2544. 490 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-222-648-2
- สุทธิศักดิ์ ระบอบ สุขสุวานนท์. สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี "ลูกจีนกู้ชาติ" ในประวัติศาสตร์การเมืองไทย. ในศิลปวัฒนธรรม., หน้า 104
- ↑ สุทธิศักดิ์ ระบอบ สุขสุวานนท์. สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี "ลูกจีนกู้ชาติ" ในประวัติศาสตร์การเมืองไทย. ในศิลปวัฒนธรรม., หน้า 105
- นิธิ เอียวศรีวงศ์. การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ : มติชน, 2548, หน้า 115
- ปรามินทร์ เครือทอง. กบฏเจ้าฟ้าเหม็น. พิมพ์ครั้งที่ 3 (ปรับปรุง). กรุงเทพฯ:มติชน. 2555, หน้า 61
- สมเด็จพระพี่นางพระองค์ใหญ่ จุลลดา ภักดีภูมินทร์. นิตยสารสกุลไทย. ฉบับที่ 2482 ปีที่ 48 ประจำวันอังคารที่ 14 พฤษภาคม 2545
กรมหลวงเทว, นทรส, ดา, หร, กรมหลวงเทพ, นทรส, ดา, เป, นสมเด, จพระมาต, จฉาในสมเด, จพระเจ, ากร, งธนบ, นามเด, มว, หร, นน, ษฐานว, าเป, นธ, ดาของข, นนางในร, ชสม, ยสมเด, จพระเจ, าอย, วบรมโกศ, แห, งกร, งศร, อย, ธยา, เป, นน, องสาวของนกเอ, ยง, อมาค, กรมพระเทพามาตย, พระรา. krmhlwngethwinthrsuda hrux krmhlwngethphinthrsuda epnsmedcphramatucchainsmedcphraecakrungthnburi minamedimwa xn hrux hn 1 snnisthanwaepnthidakhxngkhunnanginrchsmysmedcphraecaxyuhwbrmoks aehngkrungsrixyuthya 2 epnnxngsawkhxngnkexiyng txmakhux krmphraethphamaty phrarachchnnikhxngsmedcphraecakrungthnburi snnisthanwaphraxngkhxacmiechuxsaycinaesohngw 3 aelamithinthanedimxyubanaehlm ekhtcnghwdephchrburi 4 aelaidxphyphekhamaphankxyuinkrungsrixyuthyaepnewlachanan 4 krmhlwngethwinthrsudaphranamxn hrux hn 1 phraxisriyyskrmhlwngethwinthrsudarachwngsthnburikhxmulswnphraxngkhhmayehtukhwamsmphnthphramatucchainsmedcphraecakrungthnburi phrakhnisthainkrmphraethphamatythngniphraxngkhesksmrskbikhrhruxphraphsdaesiychiwitipkxnhnann imepnthiprakt 5 khrnemuxsmedcphraecakrungthnburi esdcethlingthwlyrachsmbtiaelw idthrngsthapnaxnphramatucchakhunthrngkrmepn krmhlwngethwinthrsuda hrux ethphinthrsudaemuxekidkarphldaephndinsinrchsmysmedcphraecakrungthnburi phraxngkhidrboprdekla ldphraysepn hmxmxn dwyepnphrabrmwngsanuwngsfayhyingkcungtxngothscxngcaiw khnathiphrabrmwngsanuwngsthiepnchaymkthukpraharphrxmkbkhunnang 6 dngpraktinphrarachphngsawdarchbbphrarachhtthelkha khwamwa yngehluxxyuaetphrarachbutr aelabutrinxy miecafasuphnthuwngs ecafaehmn xnepnphrarachnddakhxngphraxngkhnnepntn aelaecahn krmhlwngethwinthrsuda sungepnnakhxngecataksin aelaecasxnhxklangsungepnkrmhlwngbathbricaxkhrmehsi kbyatiwngssungepnhyingnnihcaiwthngsin 1 hlngcakkarphldaephndin thrngdarngphrachnmxyangsngbsukhinthnburinnexng sungyngmiphukhxyxupthmphkhachuxyusunghnunginnnkkhux smedcphraecabrmwngsethx ecafakrmphrayaethphsudawdi phraechsthphkhiniphraxngkhihyinphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolk dwymikhwamsnithsnmkhunekhy 7 xangxing aekikh 1 0 1 1 1 2 phrarachphngsawdarchbbphrarachhtthelkha khlngwithya 2516 hna 452 tharngskdi xayuwthna rachskulckriwngs aelarachskulsmedcphraecataksinmharach krungethph sankphimphbrrnkic phimphkhrngthi 3 ph s 2544 490 hna hna hnathi ISBN 974 222 648 2 suththiskdi rabxb sukhsuwannth smedcphraecakrungthnburi lukcinkuchati inprawtisastrkaremuxngithy insilpwthnthrrm hna 104 4 0 4 1 suththiskdi rabxb sukhsuwannth smedcphraecakrungthnburi lukcinkuchati inprawtisastrkaremuxngithy insilpwthnthrrm hna 105 nithi exiywsriwngs karemuxngithysmyphraecakrungthnburi phimphkhrngthi 8 krungethph mtichn 2548 hna 115 praminthr ekhruxthxng kbtecafaehmn phimphkhrngthi 3 prbprung krungethph mtichn 2555 hna 61 smedcphraphinangphraxngkhihy cullda phkdiphuminthr nitysarskulithy chbbthi 2482 pithi 48 pracawnxngkharthi 14 phvsphakhm 2545ekhathungcak https th wikipedia org w index php title krmhlwngethwinthrsuda amp oldid 7574849, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม