การจับช้าง หรือ การคล้องช้าง ถือเป็นศิลปศาสตร์อย่างหนึ่งที่มีการเรียนรู้มาตั้งแต่โบราณ โดยเฉพาะอย่างยิ่งองค์พระมหากษัตริย์ไทย ซึ่งต้องศึกษาศิลปวิทยาแขนงนี้เพื่อทรงสามารถสรรหาช้างดีมาไว้ประดับพระบารมี ทั้งในยามปกติจะใช้ทรงเป็นพาหนะ และในยามสงครามที่จะทรงใช้เป็นคชาธารออกรณรงค์หมู่ปัจจามิตร ดังนั้น จะพบว่าในประวัติศาสตร์องค์พระมหากษัตริย์ทรงมักจะเสด็จออก เพื่อไปวังช้างด้วยพระองค์เอง ทั้งนี้ก็เพื่อฝึกพระองค์และขุนนางช้าราชบริพาร ได้ฝึกซ้อมการคล้องช้างป่าให้มีความชำนาญเชี่ยวชาญในการจับช้าง และรอบรู้ถึงป่าในราชอาณาจักรได้ดีขึ้น ทั้งเป็นการฝึกการขับขี่ช้าง และใช้ช้างให้ชำนาญขึ้น นอกจากนี้การไปวังช้าง หรือการคล้องช้างนี้ก็เพื่อคัดเลือกช้างมาไว้ใช้งานเป็นพาหนะบรรทุกสิ่งของต่างๆ
พระครูปะกำ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่หมอช้างให้การเคารพบูชา
ในการจับช้างในป่าเพื่อนำช้างมาฝึกหัดในงานต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการฝึกช้างศึกช่วยรบ หรือนำช้างงานแบกสัมภาระต่างๆ หรือจับช้างมาเพื่อส่งออกไปขายในดินแดนใกล้เคียง โดยบุคคลที่มาร่วมจับช้างเหล่านี้ที่มีแต่โบราณที่เรียกว่า ควาญ ถ้าเป็นผู้ที่เพิ่งจะเริ่มมาทำงาน เรียกว่า "ควาญซ้าย" และ ถ้ามีความชำนาญมากขึ้นจะได้รับเลื่อนตำแหน่งเป็น "ควาญขวา" และถ้ามีความเชี่ยวชาญในการจับช้างมากขึ้น และมีอายุสมควรจะได้รับเลื่อนเป็น "หมอช้าง" แต่ที่สำคัญจะต้องเป็นคนที่มีความสามารถในการคล้องช้างเหนือควาญช้างผู้อื่น หมอช้างเองก็ยังมีครูที่คอยควบคุมอยู่อีกชั้นหนึ่ง ที่เรียกว่า "ปะกรรม" หรือ "ปะกำ" ซึ่งจะรับคำสั่งจากหัวหน้าใหญ่ซึ่งเรียกว่า "ปฏิยายะ" อีกต่อหนึ่ง
วิธีการจับช้างหรือการคล้องช้าง - การคล้องช้างในเพนียด
- การคล้องช้างหรือจับช้างในซอง
- การจับช้างด้วยวิธีหลุมพราง
- การคล้องช้างหรือการจับช้างกลางน้ำ
- การจับช้างด้วยวิธีใช้ช้างต่อ
ดูเพิ่มอ้างอิง - ณัฎฐภัทร จันทวิช. ชุดมรดกไทย: ช้างราชพาหนะ. กรุงเทพฯ :มรดกไทย, 2542. หน้า 91-150. ISBN 9742567565
การจ, บช, าง, หร, การคล, องช, าง, อเป, นศ, ลปศาสตร, อย, างหน, งท, การเร, ยนร, มาต, งแต, โบราณ, โดยเฉพาะอย, างย, งองค, พระมหากษ, ตร, ไทย, งต, องศ, กษาศ, ลปว, ทยาแขนงน, เพ, อทรงสามารถสรรหาช, างด, มาไว, ประด, บพระบารม, งในยามปกต, จะใช, ทรงเป, นพาหนะ, และในยามสงคร. karcbchang hrux karkhlxngchang thuxepnsilpsastrxyanghnungthimikareriynrumatngaetobran odyechphaaxyangyingxngkhphramhakstriyithy sungtxngsuksasilpwithyaaekhnngniephuxthrngsamarthsrrhachangdimaiwpradbphrabarmi thnginyampkticaichthrngepnphahna aelainyamsngkhramthicathrngichepnkhchatharxxkrnrngkhhmupccamitr dngnn caphbwainprawtisastrxngkhphramhakstriythrngmkcaesdcxxk ephuxipwngchangdwyphraxngkhexng thngnikephuxfukphraxngkhaelakhunnangcharachbriphar idfuksxmkarkhlxngchangpaihmikhwamchanayechiywchayinkarcbchang aelarxbruthungpainrachxanackriddikhun thngepnkarfukkarkhbkhichang aelaichchangihchanaykhun nxkcaknikaripwngchang hruxkarkhlxngchangnikephuxkhdeluxkchangmaiwichnganepnphahnabrrthuksingkhxngtangkarkhlxngchanginephniyd phrakhrupaka singskdisiththithihmxchangihkarekharphbucha inkarcbchanginpaephuxnachangmafukhdinngantang imwacaepnkarfukchangsukchwyrb hruxnachangnganaebksmpharatang hruxcbchangmaephuxsngxxkipkhayindinaedniklekhiyng odybukhkhlthimarwmcbchangehlanithimiaetobranthieriykwa khway thaepnphuthiephingcaerimmathangan eriykwa khwaysay aela thamikhwamchanaymakkhuncaidrbeluxntaaehnngepn khwaykhwa aelathamikhwamechiywchayinkarcbchangmakkhun aelamixayusmkhwrcaidrbeluxnepn hmxchang aetthisakhycatxngepnkhnthimikhwamsamarthinkarkhlxngchangehnuxkhwaychangphuxun hmxchangexngkyngmikhruthikhxykhwbkhumxyuxikchnhnung thieriykwa pakrrm hrux paka sungcarbkhasngcakhwhnaihysungeriykwa ptiyaya xiktxhnungwithikarcbchanghruxkarkhlxngchang aekikhkarkhlxngchanginephniyd karkhlxngchanghruxcbchanginsxng karcbchangdwywithihlumphrang karkhlxngchanghruxkarcbchangklangna karcbchangdwywithiichchangtxduephim aekikhephniydkhlxngchang khchsastrxangxing aekikhndthphthr cnthwich chudmrdkithy changrachphahna krungethph mrdkithy 2542 hna 91 150 ISBN 9742567565 ekhathungcak https th wikipedia org w index php title karcbchang amp oldid 8352422, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
