การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2539

การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2539 นับเป็น การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เป็นครั้งที่ 5 สืบเนื่องจาก ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา ได้ดำรงตำแหน่ง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ครบวาระ (2535-2539) จึงจัดให้มีการเลือกตั้ง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ในวันที่ 2 มิถุนายน 2539

การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2539

← พ.ศ. 2535 2 มิถุนายน 2539 พ.ศ. 2543 →
ผู้ท้าชิง พิจิตต รัตตกุล พลตรี จำลอง ศรีเมือง ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา พรรค กลุ่มมดงาน พลังธรรม ประชากรไทย คะแนนเสียง 768,994 514,401 244,002
ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครก่อนการเลือกตั้ง ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา พรรคพลังธรรม ว่าที่ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พิจิตต รัตตกุล กลุ่มมดงาน

สถานการณ์ก่อนการเลือกตั้ง

สืบเนื่องจาก การเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ปี 2535 และ ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา จาก พรรคพลังธรรม ได้รับการเลือกตั้ง

บัดนี้ ครบวาระการดำรงตำแหน่ง จึงเห็นสมควรให้มีการเลือกตั้ง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เสียใหม่ โดยกำหนดจัดการเลือกตั้ง ในวันที่ 2 มิถุนายน 2539

ผู้สมัครรับเลือกตั้ง

ในการเลือกตั้งครั้งนี้ มีผู้สมัครลงรับเลือกตั้งทั้งหมด 29 คน ซึ่งนับว่ามากที่สุดนับตั้งแต่จัดการเลือกตั้ง มีผู้สมัคร ทั้งที่สังกัดพรรคการเมืองและไม่สังกัดพรรคการเมือง โดยมีผู้สมัครที่น่าสนใจ อาทิ:

• อากร ฮุนตระกูล (ผู้สมัครอิสระ) – สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรกรุงเทพมหานคร (กันยายน 2535-2538) (หมายเลข 2)
• วรัญชัย โชคชนะ (ผู้สมัครอิสระ) – นักกิจกรรมทางการเมือง (หมายเลข 3)
• พลตรี จำลอง ศรีเมือง (พรรคพลังธรรม) – สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรกรุงเทพมหานคร (มีนาคม 2535-2538), ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (2528-2535) (หมายเลข 4)
• พิจิตต รัตตกุล (กลุ่มมดงาน) – อดีต รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และ พลังงาน และ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรกรุงเทพมหานคร (2526-2531) โดยในการเลือกตั้งครั้งนี้ ยังได้รับการสนับสนุนจาก พรรคประชาธิปัตย์ อีกด้วย โดยทางพรรค ไม่ส่งผู้สมัครลงเลือกตั้งเลย (หมายเลข 5)
• ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา (พรรคประชากรไทย) – ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (2535-2539) เนื่องจากในการเลือกตั้งครั้งนี้ พรรคพลังธรรมมีประสงค์จะส่ง พลตรี จำลอง ลงสมัครในนามพรรค ทำให้ ร้อยเอก กฤษฎา ลาออกจากพรรค และ ได้รับการเทียบเชิญจากทางพรรคประชากรไทย ให้ลงสมัครในนามของพรรค (หมายเลข 6)
• สมิตร สมิทธินันท์ (ผู้สมัครอิสระ) – นักกิจกรรมทางการเมือง (หมายเลข 11)

ผลการเลือกตั้ง

ผลการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2539

หมายเลข	ผู้สมัคร	สังกัด	คะแนนเสียง
5	พิจิตต รัตตกุล	กลุ่มมดงาน	764,994
4	พลตรี จำลอง ศรีเมือง	พรรคพลังธรรม	514,401
6	ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา	พรรคประชากรไทย	244,002
2	อากร ฮุนตระกูล	ผู้สมัครอิสระ	29,084
3	วรัญชัย โชคชนะ	ผู้สมัครอิสระ	1,011
11	สมิตร สมิทธินันท์	ผู้สมัครอิสระ	616
1	ดำริห์ รินวงษ์	ผู้สมัครอิสระ	581
9	พันตำรวจโท สุธี สุทธิศิริวัฒนะ	ผู้สมัครอิสระ	522
7	บุญญสิฐ สอนชัด	ผู้สมัครอิสระ	504
13	พันตำรวจเอก กำพล ยุทธสารประสิทธิ์	ผู้สมัครอิสระ	390
11	รัก พจนะไพบูลย์	ผู้สมัครอิสระ	295
29	มานิตย์ มาทวิมล	ผู้สมัครอิสระ	280
24	สิบเอก สุวัจน์ ดาราฤกษ์	ผู้สมัครอิสระ	224
25	สัญชัย เตียงพาณิชย์	ผู้สมัครอิสระ	207
15	ศุภชัย สิทธิเลิศประสิทธิ์	ผู้สมัครอิสระ	176
16	พันตำรวจตรี สุขุม พันธุ์เพ็ง	ผู้สมัครอิสระ	148
8	วารินทร์ สินสูงสุด	ผู้สมัครอิสระ	144
14	สถิต พุทธจักรวาล	ผู้สมัครอิสระ	134
12	ธีเกียรติ ไม้ไทย	ผู้สมัครอิสระ	133
10	เทอดชน ถนอมวงศ์	ผู้สมัครอิสระ	101
20	บุญช่วย วัฒนาวงศ์	ผู้สมัครอิสระ	96
28	หม่อมราชวงศ์ นิตยจักร จักรพันธุ์	ผู้สมัครอิสระ	87
21	ณัฐวิคม สิริอุไรกุล	ผู้สมัครอิสระ	66
26	ศิลป วรรณปักษ์	ผู้สมัครอิสระ	65
18	สุชาติ เกิดผล	ผู้สมัครอิสระ	64
19	ชูศักดิ์ วรัคคกุล	ผู้สมัครอิสระ	59
27	ไอศูรย์ หมั่นรักเรียน	ผู้สมัครอิสระ	57
23	สอ เชื้อโพธิ์หัก	ผู้สมัครอิสระ	51
22	พินิจ สกุลพราหมณ์	ผู้สมัครอิสระ	40
รวมคะแนนเสียงที่ให้ผู้สมัครทั้งหมด			1,558,532
บัตรเสีย			N/A
รวม			1,558,532
ข้อมูล:

ปฏิกิริยาหลังจากการเลือกตั้ง

โดยการเลือกตั้งมีขึ้นในวันอาทิตย์ที่ 2 มิถุนายน ปีเดียวกัน ผลการเลือกตั้ง ปรากฏว่า ดร.พิจิตต ที่หาเสียงโดยชูนโยบายด้านสิ่งแวดล้อม และต้านมลพิษทางอากาศ ได้รับเลือกด้วยคะแนน 768,994 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 43.53 ขณะที่ พล.ต.จำลอง ที่เคยชนะมาแล้วอย่างถล่มทลายเมื่อปี พ.ศ. 2528 และ พ.ศ. 2533 ได้คะแนน 514,401 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 33.09

อนึ่ง การเลือกตั้งครั้งนี้มีผู้ออกมาใช้สิทธิคิดเป็นร้อยละ 51 มากกว่าครั้งที่ผ่าน ๆ มา โดยมีปรากฏการณ์ที่สำคัญที่เกิดขึ้น ได้แก่ แม้ว่าฝนจะตกหนัก และบางครอบครัวที่ได้เดินทางออกไปเที่ยวยังต่างจังหวัด ก็รีบกลับมาให้ทันการลงคะแนน อีกทั้งยังมีการสำรวจคะแนนความนิยมจากสถาบันการศึกษาต่าง ๆ บ่งชี้ว่า ดร.พิจิตต จะได้รับเลือกไปด้วยคะแนนเสียงขาดลอย ซึ่งผลก็ออกมาจริงตามนั้น ถึงขนาดที่คอลัมนิสต์ในหนังสือพิมพ์บางรายได้เขียนแสดงความยินดีต่อ ดร.พิจิตต ล่วงหน้า

อ้างอิง

1. http://digi.library.tu.ac.th/thesis/po/0640/09CHAPTER_3.pdf
2. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกรุงเทพมหานคร เรื่อง ผลการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร, เล่ม 113, ตอนที่ 48 ง, วันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2539, หน้า 23
3. สถิติการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร จากผู้จัดการออนไลน์
4. "พิจิตต" โค่น "จำลอง" เข้าป้ายผู้ว่าฯ กทม., หน้า 251. ข่าวดัง 3 ทศวรรษหนังสือพิมพ์ มติชน (สำนักพิมพ์มติชน, พ.ศ. 2550) ISBN 974-323-889-1