เขตการปกครองของประเทศเบลเยียม
ประเทศเบลเยียมเป็นสหพันธรัฐอันประกอบไปด้วย 3 ประชาคม (community) กับ 3 แคว้น (region) ที่มีพื้นฐานมาจาก 4 พื้นที่ภาษา (language area) ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรเบลเยียม ค.ศ. 1970 ระหว่างกระบวนการปฏิรูปรัฐธรรมนูญในคริสต์ทศวรรษ 1970 และ 1980 เบลเยียมได้เปลี่ยนรูปแบบการปกครองจากรัฐเดี่ยวเป็นสหพันธรัฐ ประกอบด้วยรัฐบาลกลาง รัฐบาลแคว้น และรัฐบาลประชาคม โดยหลักการนี้สร้างขึ้นเพื่อลดความตึงเครียดด้านความแตกต่างทางภาษา วัฒนธรรม สังคม และเศรษฐกิจโดยรวม
ภาษาดัตช์ | ภาษาฝรั่งเศส | |
ภาษาเยอรมัน | ทวิภาษา (ดัตช์/ฝรั่งเศส) | |
| ประชาคม | แคว้น | |
|---|---|---|
| เฟลมิช | เฟลมิช (ฟลานเดอส์) | |
| นครหลวง (บรัสเซลส์) | ||
| ฝรั่งเศส | ||
| วอลลูน (วอลโลเนีย) | ||
| เยอรมัน | ||
โครงสร้าง
โครงสร้างการปกครองในมาตรา 1 ของรัฐธรรมนูญเบลเยียม ให้อำนาจในการปกครองโดยมีรัฐสภาและรัฐบาลในระดับรัฐ ระดับประชาคม และระดับแคว้น โดยหน่วยที่ระบุด้วย อักษรตัวเอียง นั้นไม่มีสถาบันดังกล่าวเป็นของตนเอง ได้แก่ เขต เนื่องจากเป็นหน่วยการปกครองล้วน ๆ; พื้นที่ภาษา เนื่องจากเป็นเพียงตัวกำหนดระเบียบทางภาษาในเทศบาลหนึ่ง ๆ เท่านั้น; และแคว้นเฟลมิช เนื่องจากอำนาจต่าง ๆ ของแคว้นมีประชาคมเฟลมิชเป็นผู้ใช้
| ระดับประเทศ | 1 | ราชอาณาจักรเบลเยียม | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| พื้นที่ภาษา | 4 | ดัตช์ | ทวิภาษา | ฝรั่งเศส | เยอรมัน | ||||||||||
| ประชาคม | 3 | ประชาคมเฟลมิช | ประชาคมฝรั่งเศส | ประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมัน | |||||||||||
| แคว้น | 3 | แคว้นเฟลมิช | บรัสเซลส์ แคว้นนครหลวง | แคว้นวอลลูน | |||||||||||
| จังหวัด | 10 | เวสต์ฟลานเดอส์ | อีสต์ฟลานเดอส์ | แอนต์เวิร์ป | ลิมบืร์ค | เฟลมิช บราบันต์ | วอลลูน บราบันต์ | แอโน | ลักเซมเบิร์ก | นามูร์ | ลีแยฌ | ||||
| เขต | 43 | 8 | 6 | 3 | 3 | 2 | 1 | 1 | 7 | 5 | 3 | 4 | |||
| เทศบาล | 581 | 64 | 60 | 69 | 42 | 65 | 19 | 27 | 69 | 44 | 38 | 75 | 9 | ||
เขตการปกครอง
แคว้นเฟลมิช (ฟลานเดอส์) และ แคว้นวอลลูน (วอลโลเนีย) แบ่งย่อยออกเป็น จังหวัด (province) แคว้นละ 5 จังหวัด ส่วนแคว้นที่สาม ได้แก่ แคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ นั้นมิได้มีฐานะเป็นจังหวัดและไม่มีเขตย่อยเป็นจังหวัดเช่นกัน โดยรวมทั้งหมดในประเทศเบลเยียมแบ่งการปกครองย่อยเป็น 589 เทศบาล (municipality) ซึ่งในแต่ละเขตเทศบาลนั้นจะแบ่งย่อยลงได้อีกเป็นเขตเทศบาลย่อย (sub-municipality) จำนวนหลายเขตรวมกัน
ประชาคม, แคว้น, พื้นที่ภาษา, เทศบาล และ จังหวัด ล้วนเป็นองค์ประกอบทางการปกครองหลักในระดับชาติของเบลเยียมตามที่ระบุในรัฐธรรมนูญ ส่วนการแบ่งการปกครองที่สำคัญน้อยลงมาได้แก่ เขตร่วมเทศบาล (intra-municipal district), เขตการปกครอง (administrative arrondissement), เขตเลือกตั้งและเขตตุลาการ (electoral and judicial arrondissement), เขตตำรวจ (police district) และล่าสุดทีมีการก่อตั้งคือ เขตตำรวจระหว่างเทศบาล (inter-municipal police zone) ซึ่งอยู่ในระดับย่อยลงไปของเขตตำรวจ
หน่วยการปกครองทุกระดับ ได้แก่ พื้นที่ภาษา, ประชาคม, แคว้น, จังหวัด และเทศบาล มีแนวแบ่งเขตทางภูมิศาสตร์ อย่างไรก็ตาม พื้นที่ภาษาไม่มีสำนักงานหรืออำนาจปกครองใด ๆ โดยเป็นเพียงแต่ตัวช่วยให้แบ่งเขตการปกครองได้ง่ายขึ้น ดังนั้นประชาคมจึงได้รับการกำหนดเขตทางภูมิศาสตร์โดยเท่าเทียมกัน แต่ประชาคมต่าง ๆ ของเบลเยียมไม่ได้สื่อหรืออ้างอิงถึงกลุ่มประชากรต่างหากโดยตรง แต่สื่อถึงกลุ่มของความรู้ในภาษา วัฒนธรรม และการเมืองต่างหากในประเทศเสียมากกว่า
แต่ละประชาคมมีอาณาเขตตามที่ระบุไว้ในกฎหมายเพื่อให้สามารถใช้อำนาจปกครองได้ในบางระดับ โดยประชาคมเฟลมิชจะมีอำนาจตามกฎหมายที่ให้อำนาจไว้เฉพาะภายในพื้นที่ภาษาดัตช์ (ซึ่งตรงกับแคว้นเฟลมิช) และภายในพื้นที่ทวิภาษานครหลวงบรัสเซลส์ (ซึ่งตรงกับแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์); ประชาคมฝรั่งเศสแห่งเบลเยียมจะมีสิทธิตามกฎหมายภายในเขตที่ใช้ภาษาฝรั่งเศสเท่านั้น ได้แก่ แคว้นวอลลูนและพื้นที่ทวิภาษาในแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์; ส่วนประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมันแห่งเบลเยียมจะมีอำนาจในบริเวณที่ใช้ภาษาเยอรมันเป็นภาษาหลักซึ่งได้แก่อาณาเขตเล็ก ๆ ภายในจังหวัดลีแยฌในแคว้นวอลลูนซึ่งมีพรมแดนติดต่อกับประเทศเยอรมนี
แคว้นทั้งสามในเบลเยียมได้แก่:
- แคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ (ฝรั่งเศส: Région de Bruxelles-Capitale; ดัตช์: Brussels Hoofdstedelijk Gewest) หรือบรัสเซลส์ (ฝรั่งเศส: Bruxelles; ดัตช์: Brussels)
- แคว้นเฟลมิช (ดัตช์: Vlaams Gewest) หรือฟลานเดอส์ (ดัตช์: Vlaanderen)
- แคว้นวอลลูน (ฝรั่งเศส: Région wallonne; เยอรมัน: Wallonische Region) หรือวอลโลเนีย (ฝรั่งเศส: Wallonie; เยอรมัน: Wallonien, Wallonie)
ประชาคมทั้งสามได้แก่:
- ประชาคมเฟลมิช (ดัตช์: Vlaamse Gemeenschap) สำหรับเขตที่ใช้ภาษาดัตช์เป็นหลัก
- ประชาคมฝรั่งเศส (ฝรั่งเศส: Communauté Française) สำหรับเขตที่ใช้ภาษาฝรั่งเศสเป็นหลัก
- ประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมัน (เยอรมัน: Deutschsprachige Gemeinschaft) สำหรับเขตที่ใช้ภาษาเยอรมันเป็นหลัก
พื้นที่ภาษาทั้งสี่ได้แก่:
- พื้นที่ภาษาดัตช์
- พื้นที่ทวิภาษานครหลวงบรัสเซลส์
- พื้นที่ภาษาฝรั่งเศส
- พื้นที่ภาษาเยอรมัน (ซึ่งมีที่อำนวยความสะดวกทางภาษาสำหรับผู้ใช้ภาษาฝรั่งเศส)
ตามรัฐธรรมนูญได้กำหนดให้ใช้ภาษาราชการแบ่งตามเทศบาล รวมทั้งเขตดินแดนตามรายละเอียดต่อไปนี้
| บริการสาธารณะต่าง ๆ อำนวยความสะดวก และให้บริการเป็นภาษา | ระดับประชาคม | ระดับแคว้น (และจังหวัดในปกครอง) | ระดับ รัฐ | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| เฟลมิช | ฝรั่งเศส | เยอรมัน | เฟลมิช | วอลลูน | นครหลวง บรัสเซลส์ | |||||
| ดัตช์ | ฝรั่งเศส | เยอรมัน | ||||||||
| พื้นที่ภาษาดัตช์ | ใน 12 เทศบาล (เฉพาะ "การอำนวยความสะดวก") | — | — | — | — | — | ||||
| พื้นที่ภาษาฝรั่งเศส | ใน 4 เทศบาล (เฉพาะ "การอำนวยความสะดวก") | ใน 2 เทศบาล (เฉพาะ "การอำนวยความสะดวก") | — | — | — | — | ||||
| พื้นที่ทวิภาษานครหลวงบรัสเซลส์ | — | — | — | — | ||||||
| พื้นที่ภาษาเยอรมัน | — | ใน 9 เทศบาล (เฉพาะ "การอำนวยความสะดวก") | — | — | — | — | ||||
| ตามกฎหมายแล้ว ผู้อยู่อาศัยในเขตเทศบาลทั้ง 27 เขต สามารถขอรับบริการ "อำนวยความสะดวก" อย่างจำกัดเป็นภาษาอื่นที่ไม่ใช่ภาษาในเขตของตนได้ แต่ "การอำนวยความสะดวก" ดังกล่าวจัดให้มีเฉพาะในเขตเทศบาลบางเขตที่อยู่ใกล้พรมแดนระหว่างแคว้นเฟลมิชกับแคว้นวอลลูนและแคว้นเฟลมิชกับแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ และในอีก 2 เขตเทศบาลในแคว้นวอลลูนที่อยู่ติดกับพื้นที่ภาษาเยอรมัน รวมทั้งในทุกเขตเทศบาลในพื้นที่ดังกล่าว | ||||||||||
ประชาคม
| ประชาคม | ประชาคมเฟลมิช | ประชาคมฝรั่งเศส | ประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมัน |
| ชื่อในภาษาดัตช์ | Vlaamse Gemeenschap (วิธีใช้·ข้อมูล) | (Franse Gemeenschap) (วิธีใช้·ข้อมูล) | (Duitstalige Gemeenschap) (วิธีใช้·ข้อมูล) |
| ชื่อในภาษาฝรั่งเศส | (Communauté flamande) | Communauté française | (Communauté germanophone) |
| ชื่อในภาษาเยอรมัน | (Flämische Gemeinschaft) | (Französische Gemeinschaft) | Deutschsprachige Gemeinschaft |
| ที่ตั้ง | |||
| ธง | |||
| เมืองหลวง | บรัสเซลส์ (ร่วมกับแคว้นเฟลมิช) | บรัสเซลส์ | อ็อยเพิน |
| ประชากร | ±6,900,000 คน (60% ของเบลเยียม) | ±4,500,000 คน (40% ของเบลเยียม) | 77,527 คน [2019] (0.7% ของเบลเยียม) |
| ประธาน | ยัน ยัมโบน (รายชื่อ) (ร่วมกับแคว้นเฟลมิช) | ปีแยร์-อีฟว์ เฌอออแล (รายชื่อ) | อ็อลลิเวอร์ พาช (รายชื่อ) |
| เว็บไซต์ | www | www | www |
ประชาคมต่าง ๆ ได้รับการจัดตั้งเมื่อ ค.ศ. 1970 โดยมีสถานะเป็น "ประชาคมทางวัฒนธรรม" ซึ่งมีขอบเขตและหน้าที่ที่จำกัด ต่อมาใน ค.ศ. 1980 ได้มีการถ่ายโอนอำนาจรัฐเข้าไปสู่ประชาคมมากขึ้น และเปลี่ยนชื่อเหลือแค่เพียง "ประชาคม"
ทั้งประชาคมเฟลมิชและประชาคมฝรั่งเศสมีเขตอำนาจครอบคลุมพื้นที่ของแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ ดังนั้นจึงไม่สามารถระบุจำนวนประชากรของแต่ละประชาคมได้อย่างแน่ชัด มีเพียงประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมันประชาคมเดียวที่มีพื้นที่ที่อยู่ภายใต้เขตอำนาจหนึ่งเดียวในฐานะประชาคม และต่อมายังได้มีการถ่ายโอนอำนาจบริหารจากแคว้นวอลลูนไปยังประชาคมนี้เพิ่มขึ้น
แคว้น
| แคว้น | แคว้นเฟลมิช | แคว้นวอลลูน | แคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ |
| ชื่อในภาษาดัตช์ | Vlaams Gewest (วิธีใช้·ข้อมูล) | (Waals Gewest) (วิธีใช้·ข้อมูล) | Brussels Hoofdstedelijk Gewest (วิธีใช้·ข้อมูล) |
| ชื่อในภาษาฝรั่งเศส | (Région flamande) | Région wallonne | Région de Bruxelles-Capitale |
| ชื่อในภาษาเยอรมัน | (Flämische Region) | Wallonische Region | (Region Brüssel-Hauptstadt) |
| ที่ตั้ง | |||
| ธง | |||
| เมืองหลวง | บรัสเซลส์ | นามูร์ | บรัสเซลส์ |
| ISO 3166-2:BE | VLG | WAL | BRU |
| พื้นที่ | 13,522 ตร.กม. (44.29% ของประเทศ) | 16,844 ตร.กม. (55.18% ของประเทศ) | 161 ตร.กม. (0.53% ของประเทศ) |
| จังหวัด | เฟลมิชบราบันต์ ลิมบืร์ค เวสต์ฟลานเดอส์ อีสต์ฟลานเดอส์ แอนต์เวิร์ป | นามูร์ ลักเซมเบิร์ก ลีแยฌ วอลลูนบราบันต์ แอโน | ไม่มี |
| เขตเทศบาล | 300 | 262 | 19 |
| ประชากร | 6,589,069 คน [2019] (57.6% ของประเทศ) | 3,633,795 คน [2019] (31.8% ของประเทศ) | 1,208,542 คน [2019] (10.6% ของประเทศ) |
| ความหนาแน่นประชากร | 484 คน/ตร.กม. | 216 คน/ตร.กม. | 7,442 คน/ตร.กม. |
| ประธาน | ยัน ยัมโบน (รายชื่อ) | เอลีโย ดี รูโป (รายชื่อ) | รูดี เฟอร์โฟร์ต (รายชื่อ) |
| เว็บไซต์ | www | www | be |
.png.html){kind=link}
หมายเหตุ
- นอกเหนือจากเขตเทศบาลที่มีการอำนวยความสะดวกทางภาษาสำหรับปัจเจกบุคคลแล้ว พื้นที่ภาษาฝรั่งเศสยังมีเขตเทศบาลอีกสามเขตที่ซึ่งภาษาที่สองในการศึกษาตามกฎหมายจะต้องเป็นภาษาดัตช์หรือภาษาเยอรมัน ในขณะที่ในเขตเทศบาลที่ไม่มีสถานะพิเศษก็อนุญาตให้ใช้ภาษาอังกฤษได้ในกรณีนี้เช่นกัน
อ้างอิง
- "Als goede buren– Vlaanderen en de taalwetgeving– Taalgrens en taalgebieden" (ภาษาดัตช์). Vlaanderen.be. สืบค้นเมื่อ 2007-07-10.
- "Politics — State structure". Flanders.be. Flemish Government. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2007-09-27. สืบค้นเมื่อ 2007-05-24.
- Lebrun, Sophie (7 January 2003). "Langues à l'école: imposées ou au choix, un peu ou beaucoup" (ภาษาฝรั่งเศส). La Libre Belgique. สืบค้นเมื่อ 17 August 2007.
- เนื่องจากแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์เป็นส่วนหนึ่งของทั้งประชาคมเฟลมิชและประชาคมฝรั่งเศสแห่งเบลเยียม จึงไม่สามารถระบุจำนวนประชากรที่แน่นอนของประชาคมเฟลมิชได้ โดยในแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์มีผู้อยู่อาศัย 1,208,542 คน (ณ วันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2019) ประมาณร้อยละ 10–20 ในจำนวนนี้อาจถือว่าเป็นประชากรส่วนหนึ่งของประชาคมเฟลมิช เมื่อรวมกับแคว้นเฟลมิชซึ่งมีจำนวนผู้อยู่อาศัย 6,589,069 คน (ณ วันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2019) แล้ว จึงประมาณได้ว่ามีผู้อยู่อาศัย 6.5 ถึง 7 ล้านคน
- ↑ https://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/structuur-van-de-bevolking