กาลักมุล

กาลักมุล (สเปน: Calakmul) เป็นแหล่งโบราณคดีอารยธรรมมายาแห่งหนึ่งในรัฐกัมเปเช ประเทศเม็กซิโก ตั้งอยู่ลึกเข้าไปในป่าดิบของภูมิภาคแอ่งเปเตน ห่างจากชายแดนประเทศกัวเตมาลาราว 35 กิโลเมตร กาลักมุลเป็นหนึ่งในนครโบราณที่ใหญ่ที่สุดและเคยมีอำนาจมากที่สุดเท่าที่ค้นพบในที่ลุ่มมายา

นครมายาโบราณและป่าเขตร้อนคุ้มครองแห่งกาลักมุล กัมเปเช *
แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก
พีระมิดหมายเลข 2 แห่งกาลักมุล
พิกัด	18°06′18.5″N 89°48′35.8″W / 18.105139°N 89.809944°W / 18.105139; -89.809944พิกัดภูมิศาสตร์: 18°06′18.5″N 89°48′35.8″W / 18.105139°N 89.809944°W / 18.105139; -89.809944
ประเทศ	เม็กซิโก
ภูมิภาค **	ลาตินอเมริกาและแคริบเบียน
ประเภท	มรดกแบบผสม
เกณฑ์พิจารณา	(i), (ii), (iii), (iv), (ix), (x)
อ้างอิง	1061
ประวัติการขึ้นทะเบียน
ขึ้นทะเบียน	2002 (คณะกรรมการสมัยที่ 26)
เพิ่มเติม	2014
พื้นที่	331,397 ha (818,900 เอเคอร์)
พื้นที่กันชน	391,788 ha (968,130 เอเคอร์)
ที่ตั้งของกาลักมุลในเม็กซิโกและมีโซอเมริกา แสดงแผนที่เม็กซิโก กาลักมุล (มีโซอเมริกา) แสดงแผนที่มีโซอเมริกา
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีแหล่งมรดกโลก ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก

กาลักมุลเป็นศูนย์กลางของหน่วยทางการเมืองที่ได้รับการขนานนามว่าอาณาจักรแห่งงู อาณาจักรแห่งงูนี้มีอำนาจในช่วงเวลาส่วนใหญ่ของสมัยคลาสสิกและได้ปกครองพื้นที่กว้างใหญ่ มีการใช้ตราสัญลักษณ์รูปหัวงูซึ่งอ่านว่า กาน เป็นเสมือนหลักเขตกระจายทั่วอาณาเขต คาดว่าในสมัยนั้นตัวเมืองกาลักมุลมีประชากร 50,000 คนและปกครองท้องที่ต่าง ๆ ภายในระยะ 150 กิโลเมตรในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน โดยมีคู่แข่งสำคัญคือเมืองติกัลซึ่งตั้งอยู่ทางทิศใต้ มีโครงสร้างโบราณ 6,750 โครงสร้างที่ได้รับการพิสูจน์ระบุที่กาลักมุล โครงสร้างที่ใหญ่ที่สุดในจำนวนนั้นคือพีระมิด พีระมิดหมายเลข 2 มีความสูงกว่า 45 เมตร และเป็นหนึ่งในพีระมิดมายาที่สูงที่สุด มีสุสาน 4 สุสานอยู่ภายในพีระมิดนั้น พีระมิดที่กาลักมุลได้รับการเพิ่มขนาดด้วยการสร้างทับตัววิหารที่มีอยู่ก่อนเช่นเดียวกับวิหารหรือพีระมิดอีกหลายแห่งในมีโซอเมริกา

กาลักมุลได้รับการค้นพบในสมัยใหม่เมื่อวันที่ 29 ธันวาคม ค.ศ. 1931 โดยไซรัส แอล. ลันเดลล์ นักชีววิทยาที่กำลังวิจัยเกี่ยวกับการนำยางละมุดจากอเมริกากลางมาทำหมากฝรั่ง เขารายงานการค้นพบไปยังซิลเวนัส จี. มอร์ลีย์ นักวิชาการอารยธรรมมายาจากสถาบันคาร์เนกีที่ชิเชนอิตซาใน ค.ศ. 1932 การสำรวจค้นคว้าหยุดชะงักใน ค.ศ. 1938 และบรรดานักโบราณคดีไม่ได้กลับมายังแหล่งดังกล่าวอีกจนกระทั่ง ค.ศ. 1982 เมื่อวิลเลียม เจ. โฟลัน ดำเนินโครงการขุดค้นที่กาลักมุลจนถึง ค.ศ. 1994 ในนามของมหาวิทยาลัยอิสระแห่งกัมเปเช ในปัจจุบันแหล่งโบราณคดีนี้รวมอยู่ในโครงการขนาดใหญ่ของสถาบันมานุษยวิทยาและประวัติศาสตร์แห่งชาติเม็กซิโก

อ้างอิง

1. Sharer & Traxler 2006, p.356. Folan et al. 1995a, p.310.
2. Martin & Grube 2000, pp.101, 104.
3. Sharer and Traxler 2006, p.356.
4. Webster 2002, pp.168-169.
5. Martin & Grube 2000, p.107.
6. Folan et al. 1995a, p.316.
7. Sharer & Traxler 2006, p.356. Martin & Grube 2000, p.101.

บรรณานุกรม

• Folan, William S.; Joyce Marcus; Sophia Pincemin; Maria del Rosario Dominguez Carrasco; Loraine Fletcher; Abel Morales Lopez (December 1995a). "Calakmul: New Data from an Ancient Maya Capitol in Campeche, Mexico". Latin American Antiquity. 6 (4): 310–334. doi:10.2307/971834. JSTOR 971834.
• Martin, Simon; Nikolai Grube (2000). Chronicle of the Maya Kings and Queens: Deciphering the Dynasties of the Ancient Maya. London and New York: Thames & Hudson. ISBN 0-500-05103-8. OCLC 47358325.
• Sharer, Robert J.; Loa P. Traxler (2006). The Ancient Maya (6th (fully revised) ed.). Stanford, CA: Stanford University Press. ISBN 0-8047-4817-9. OCLC 57577446.
• Webster, David L. (2002). The Fall of the Ancient Maya: Solving the Mystery of the Maya Collapse. London: Thames & Hudson. ISBN 0-500-05113-5. OCLC 48753878.