กุรุ

บทความนี้เกี่ยวกับรัฐ สำหรับครูหรืออาจารย์ ดูที่ คุรุ

อาณาจักรกุรุ (อักษรโรมัน: Kuru, สันสกฤต: कुरु) เป็นชื่ออาณาจักรของชนเผ่าชาวอินโด-อารยัน อยู่ทางทิศเหนือของประเทศอินเดีย ในยุคหิน, ปัจจุบันมีอาณาบริเวณครอบคลุมไปถึง เดลี, รัฐหรยาณา, ปัญจาบ มีอาณาเขตทางตะวันตกผ่าน รัฐอุตตรประเทศ, ปรากฏอยู่ในยุคพระเวทตอนกลาง (c. 1200 – c. 900 BCE)

อาณาจักรกุรุ
c. 1200 BCE – c. 500 BCE
Kuru and other kingdoms in the Late Vedic period.
อาณาจักรกุรุและอาณาจักรอื่นๆ ในยุคพระเวท
เมืองหลวง	Āsandīvat, ในภายหลังคือ หัสตินาปุระ และ อินทรปรัสถ์
ภาษาทั่วไป	เวทสันสกฤต
ศาสนา	ศาสนาพราหมณ์
การปกครอง	ราชาธิปไตย
ราชา (King or Chief)
• 12th–9th centuries BCE	ปรีกษิต
• 12th–9th centuries BCE	พระเจ้าชเนมชยะ
ยุคประวัติศาสตร์	ยุคหิน
• ก่อตั้ง	c. 1200 BCE
• สิ้นสุด	c. 500 BCE
ก่อนหน้า ถัดไป ภารตะ ปัญจาละ มหาชนบท
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ	อินเดีย

อาณาจักรกุรุได้เปลี่ยนแปลงประเพณีทางศาสนาของพวกเขาให้แตกต่างจากช่วงยุคพระเวทตอนต้นอย่างเด็ดขาด โดยจัดเรียง และรวบรวมบทสวดพิธีกรรมของพวกเขาที่เรียกว่าพระเวท จนกลายเป็นศูนย์กลางทางการเมืองและวัฒนธรรมที่โดดเด่นของสมัยพระเวทตอนกลางในรัชสมัยของ ปรีกษิต และ พระเจ้าชเนมชยะ แต่กลับลดความสำคัญลงในช่วงปลายยุคพระเวท (c. 900 – c. 500 BCE) และกลายเป็น "แหล่งน้ำนิ่ง" ในยุคมหาชนบท ในศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสต์ศักราช อย่างไรก็ตามประเพณีและตำนานเกี่ยวกับอาณาจักรกุรุ ยังคงดำเนินต่อไปในช่วงยุคพระเวทตอนปลายโดยเป็นพื้นฐานสำหรับเรื่องราวมหากาพย์มหาภารตะ

แหล่งข้อมูลร่วมสมัยหลักในการทำความเข้าใจอาณาจักรกุรุ ได้แก่ พระเวท ซึ่งมีรายละเอียดของชีวิตในช่วงเวลานี้และการพาดพิงถึงบุคคลในประวัติศาสตร์และเหตุการณ์ต่างๆ ช่วงเวลาและขอบเขตทางภูมิศาสตร์ของอาณาจักรกุรุ (ตามที่กำหนดโดย การศึกษาทางปรัชญา ของวรรณคดีพระเวท)

แคว้นกุรุ ในทางพระพุทธศาสนา

แคว้นกุรุ ตั้งอยู่ทางตะวันตกของแคว้นปัญจาละ ทางเหนือของแคว้นสุรเสนะและตะวันออกเฉียงเหนือของแคว้นมัจฉะ พระเจ้าแผ่นดินผู้ครองแคว้นในสมัยพุทธกาลคือ พระเจ้าโกรัพยะ เทียบกับปัจจุบันแคว้นกุรุได้แก่เขตของเดลี นครหลวงของอินเดียขณะนี้ กับเขตใกล้เคียงอื่น ๆ คือจังหวัดมีรัต ของรัฐอุตตรประเทศ และพื้นที่ซึ่งอยู่เหนือขึ้นไป ที่รวมเรียกว่ากุรุเกษตร หรือฐาเนศวระ อันได้แก่เขตของโสนะปัต ปานีปัต และกรนาล ของรัฐหรยานะ ในปัจจุบันเมืองหลวงของแคว้นกุรุในพุทธสมัย คือ อินทปัฏฐ์ หรือ อินทปัตถ์ ปัจจุบันได้แก่หมู่บ้านอินทรปัต ในเขตจังหวัดเดลี ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำยมุนา ห่างจากกรุงเดลีออกไปทางใต้ประมาณ 3 กิโลเมตร หรือ 2 ไมล์แคว้นกุรุสมัยพุทธกาล ไม่มีความสำคัญทางด้านการเมืองมากนัก แต่ก็เป็นแคว้นที่อุดุมสมบูรณ์ ผู้คนพลเมืองมีสุขภาพอนามัยดี ใฝ่ในธรรม ฉลาด และมีความคิดลึกซึ้ง กล่าวว่า นี่เป็นเหตุที่ทำให้พระพุทธองค์ทรงแสดงพระธรรมเทศนาว่าด้วยธรรมะ มีข้อความลึกซึ้ง เข้าใจได้ยาก เช่น มหานิทานสูตร และมหาสติปัฏฐานสูตรเป็นต้น แก่พุทธบริษัททั้งบรรพชิตและคฤหัสถ์แห่งแคว้นกุรุ พระพุทธองค์เคยเสด็จแคว้นกุรุหลายครั้ง และปรากฏว่า นิคมชื่อกัมมาสธัมมะหรือ กัมมาสทัมมะ เป็นที่ซึ่งพระองค์เสด็จประทับมากที่สุด พระสูตรสำคัญทั้งสองสูตรที่กล่าวถึง ก็ทรงแสดงที่กัมมาสธัมมะนี้ พระนางมาคันทิยา มเหสีองค์หนึ่งของพระเจ้าอุเทนแห่งโกสัมพี เป็นบุตรพราหมณ์มาคันทิยะแห่งกัมมาสธัมมะนี้พระสาวกผู้ใหญ่ของพระพุทธองค์ท่านหนึ่ง คือ พระรัฏฐปาละ ผู้ซึ่งได้รับยกย่องจากพระพุทธองค์ว่า เป็นเอตทัคคะหรือ เป็นยอดของภิกษุ ผู้ออกบวชด้วยศรัทธา เป็นบุตรผู้มีสกุลแห่ง นิคมถุลลโกฏฐิตะ แคว้นกุรุนี้ ประวัติกล่าวว่า ท่านได้แสดงธรรมเรื่องธรรมุทเทศสี่ แก่พระเจ้าโกรัพยะ แห่งแคว้นกุรุ จนพระเจ้าโกรัพยะ ทรงพอพระทัยและเลื่อมใสอย่างมาก

เชิงอรรถ

1. Also in B. Kölver (ed.)(1997), Recht, Staat und Verwaltung im klassischen Indien [The state, the Law, and Administration in Classical India]. München: R. Oldenbourg. pp. 27–52.

อ้างอิง

1. Pletcher 2010, p. 63.
2. Witzel 1995, p. 6.
3. Witzel 1995.
4. Samuel 2010.
5. มหาชนบท 16 แคว้น แคว้นสำคัญในชมพูทวีปสมัยพุทธกาล จากเว็บ vichadham.com

• Hiltebeitel, Alf (2002), Hinduism. In: Joseph Kitagawa, "The Religious Traditions of Asia: Religion, History, and Culture", Routledge
• Pletcher, Kenneth (2010), The History of India, The Rosen Publishing Group
• Samuel, Geoffrey (2010), The Origins of Yoga and Tantra. Indic Religions to the Thirteenth Century, Cambridge University Press
• Witzel, Michael (1995), (PDF), EJVS, 1 (4), คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 11 June 2007

หนังสืออ่านเพิ่มเติม

• Witzel, Michael (1995), (PDF), EJVS, 1 (4), คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 11 June 2007
• Samuel, Geoffrey (2010), The Origins of Yoga and Tantra. Indic Religions to the Thirteenth Century, Cambridge University Press

แหล่งข้อมูลอื่น

• Kuru Kingdom
• Mahabharata of Krishna Dwaipayana Vyasa, translated to English by Kisari Mohan Ganguli
• The Kuru race in Sri Lanka - Web site of Kshatriya Maha Sabha