ข้าวเสียโป

ข้าวเสียโป หรือชื่ออื่น ๆ​ ข้าวเฉโป, ข้าวเสโป, ข้าวสวยโป​ เป็นอาหารจีนในประเทศไทยชนิดหนึ่ง​ อาหารชนิดนี้ประกอบด้วยข้าวหุงสุก​ โปะด้วยหมูย่าง, เป็ดย่าง, ไส้พะโล้​ ฯลฯ​ โดยเนื้อสัตว์ปรุงสุกทั้งหมดจะถูกหั่นเป็นชิ้นพอคำก่อนราดด้วยน้ำซอส​ โดยลักษณะการปรุงและย่างเนื้อสัตว์ด้วยวิธีนี้เป็นลักษณะเฉพาะของการครัวแถบจีนตอนใต้แถบมณฑลกวางตุ้งและฝูเจี้ยน

ตำนานของอาหารชนิดนี้ไม่มีหลักฐานเอกสารที่ยืนยันถึงที่มาที่ไปได้ชัดเจน​ จึงมีเพียงแค่เรื่องเล่าที่ถูกเล่ากันต่อมาอย่างแพร่หลายเท่านั้น​ โดยเรื่องเล่าดังกล่าวได้อธิบายที่มาของอาหารจานนี้ไว้ว่า​ "เสียโป" หมายถึง​ การเสียพนันชนิดหนึ่งชื่อ​ "โป" ในสมัยก่อน​ เรื่องเล่าอ้างว่า​ นักพนันนิยมกินข้าวชนิดนี้หน้าบ่อนพนันโป​ จนกลายเป็นที่มาของอาหารจานนี้ในที่สุด​

อย่างไรก็ตาม​ ตำนานปากเปล่าที่เล่าต่อ ๆ​ กันมานี้​ มีข้อสังเกตที่น่าสงสัยอยู่หลายประการ​ เช่น การเล่าเรื่อง การแปลและการให้ความหมายของคำว่า​ "เสียโป" ที่เป็นการให้ความหมายด้วยไวยากรณ์ภาษาไทย​กับคำภาษาจีน จึงสันนิษฐานว่าเรื่องเล่า​เกี่ยวกับข้าวเสียโปที่แปลว่า​ "ข้าวเสียพนัน" นี้เกิดขึ้นจากจินตนาการของคนไทยสมัยก่อนที่ไม่มีความรู้ไวยากรณ์ภาษาจีน

อ้างอิง

1. วิษณุ​ เครืองาม.​ 2555. เดินดินกินข้าวแกง.​ มติชน, กรุงเทพฯ.
2. ณัฎฐา​ ชื่นวัฒนา.2563.ความไม่ชอบมาพากลของข้าวเสียโป : เมื่อเรื่อง พูดเล่นกลายเป็นตำนาน?. ศิลปวัฒนธรรม.​ ปีที่​ 41,ฉบับที่​ 3 มกราคม​ 2563.
3. กฤช เหลือลมัย. 2563.ไขสำรับปริศนา “เสียโป-เฉโป”. ศิลปวัฒนธรรม.​ ปีที่​ 41,ฉบับที่​ 3 มกราคม​ 2563.