ค่าเอฟ (f-number หรือ f-stop) คือค่าที่คำนวณจากการหาร(ความยาวโฟกัส)ของเลนส์ด้วยขนาด(รูรับแสง)ยังผล ใช้เป็นดัชนีเพื่อระบุความสว่างของ(เลนส์) โดยทั่วไปแล้วสามารถถือได้ว่ายิ่งค่าเอฟน้อย เลนส์ก็จะยิ่งสว่าง (= แสงผ่านเลนส์ได้มากขึ้น) และ(ความเร็วชัตเตอร์)ก็จะยิ่งเร็วขึ้น
![image](https://www.wiki3.th-th.nina.az/image/aHR0cHM6Ly91cGxvYWQud2lraW1lZGlhLm9yZy93aWtpcGVkaWEvY29tbW9ucy90aHVtYi84Lzg3L0FwZXJ0dXJlX2RpYWdyYW0uc3ZnLzMwMHB4LUFwZXJ0dXJlX2RpYWdyYW0uc3ZnLnBuZw==.png)
f ของค่าเอฟมาจากคำว่า focus โดยทั่วไปอาจเขียนแสดงเป็น /N (มักใช้เอฟเล็กหางงอ) โดยที่ N ในที่นี้คือค่าเอฟ เช่น /1.4, /2, /2.8 เป็นต้น
รูรับแสงยังผลและความสว่าง
ขนาดรูรับแสงยังผลคือเส้นผ่านศูนย์กลางที่กลุ่มรังสีคู่ขนานฉายจากแหล่งกำเนิดแสงแบบจุดเข้าสู่เลนส์ โดยถือว่าแหล่งกำเนิดแสงแบบจุดนั้นอยู่ที่ระยะอนันต์บน(แกนเชิงแสง)ของเลนส์ ความสัมพันธ์ระหว่างขนาดรูรับแสงยังผลกับค่าเอฟคือ
โดย
: ค่าเอฟ
: (ความยาวโฟกัส)
: ขนาดรูรับแสงยังผล
รูรับแสงใหญ่ขึ้นหมายถึงสามารถรวบรวมแสงได้มากขึ้น รูรับแสงยังผลจะเป็น เมื่อพื้นที่สำหรับรวบรวมแสงลดลงครึ่งหนึ่ง ดังนั้น ถ้าค่าเอฟเป็น
เท่า ความสว่างจะลงครึ่งหนึ่ง
ความหมายในการหารความยาวโฟกัส
- ความสว่างของภาพจริงถูกกำหนดตาม ค่าเอฟ
- เมื่อนำค่านี้ไปคูณด้วยเวลาเปิดรับแสงจะได้ค่าปริมาณแสง
- ขนาดของภาพจริงจะแปรผันตามความยาวโฟกัส
พื้นที่ภาพที่เกิดจากเลนส์จะขยายตามสัดส่วนกำลังสองของความยาวโฟกัส ในทางกลับกัน ปริมาณแสงที่ตกกระทบบนเลนส์จะเป็นสัดส่วนกับพื้นที่ยังผลของเลนส์ พื้นที่ยังผลของเลนส์แปรตามกำลังสองของเส้นผ่านศูนย์กลางยังผล ดังนั้น ปริมาณแสง (ความสว่าง) ต่อพื้นที่ภาพจึงแปรผกผันกับกำลังสองของความยาวโฟกัส และแปรผันกับกำลังสองของเส้นผ่านศูนย์กลางยังผล นั่นคือ แปรตามกำลังสองของ (เส้นผ่านศูนย์กลางยังผล/ความยาวโฟกัส) ≡ 1/กำลังสองของเลขเอฟ
ค่าที
แม้ว่าค่าเอฟจะใช้กันอย่างแพร่หลายเป็นตัวบ่งชี้ความสว่างของเลนส์ แต่ก็ไม่สามารถพูดถึงการประมาณ(การเปิดรับแสง)อย่างถูกต้องโดยใช้เพียงค่าเอฟเนื่องจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น (ความส่งผ่าน)ของเลนส์
เมื่อความส่งผ่านของเลนส์กลายเป็นปัญหา ในกรณีของการสะท้อนแสงของพื้นผิวในสมัยที่ยังไม่มีเทคโนโลยีการเคลือบผิว เช่น หากการส่งผ่านของพื้นผิวหนึ่งเท่ากับ 95% เลนส์ที่ประกอบด้วย 6 ชิ้นใน 4 กลุ่มจะมี 4 กลุ่ม = 8 พื้นผิวถึงประมาณ 66% (0.95 ยกกำลัง 8 คือ 0.6634...) ของปริมาณแสงเท่านั้นที่ส่งผ่าน นี่เป็นปัญหาสำหรับระบบเชิงแสงที่พบได้ เช่นในระบบที่มีแผ่นกรองแสง เช่น เลนส์ ดัชนีที่ระบุความสว่างจริงที่คำนึงถึงการส่งผ่านของระบบเชิงแสงเรียกว่า ค่าที (t-stop) โดยความสัมพันธ์ระหว่างค่า t กับค่า f คือ
โดยในที่นี้ คือค่าความส่งผ่าน
เลนส์ถ่ายภาพยนตร์ระดับสูงบางรุ่นจะแสดงค่าทีบน(แผ่นช่องรับแสง)
อย่างไรก็ดี ด้วยความก้าวหน้าในเทคโนโลยีการเคลือบผิว การสะท้อนที่ผิวจึงลดลง และมาตรวัดค่าแสง TTL ซึ่งวัดปริมาณแสงหลังจากที่ผ่านเลนส์ไปแล้วก็กลายเป็นเรื่องธรรมดา ดังนั้นโดยทั่วไปแล้วความแตกต่างระหว่างค่าเอฟและค่าทีจึงอาจถือว่าไม่ใช่ปัญหา
ตารางค่าเอฟมาตรฐาน
ค่าเอฟที่พบได้บ่อยมักแสดงเป็นขั้น ๆ ดังที่จะแสดงในตารางต่อไปนี้ โดยเทียบกับค่า (aperture value) ของ โดยที่
(หรือ
)
ขั้นละ 1
Av | -2 | -1 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
N | 0.5 | 0.7 | 1.0 | 1.4 | 2 | 2.8 | 4 | 5.6 | 8 | 11 | 16 | 22 | 32 | 45 | 64 | 90 | 128 | 180 | 256 |
ค่าคำนวณ | 0.5 | 0.707… | 1.0 | 1.414… | 2.0 | 2.828… | 4.0 | 5.657… | 8.0 | 11.31… | 16.0 | 22.62… | 32.0 | 45.25… | 64.0 | 90.51… | 128.0 | 181.02… | 256.0 |
ขั้นละ 1/2
Av | -1 | −0.5 | 0 | 0.5 | 1 | 1.5 | 2 | 2.5 | 3 | 3.5 | 4 | 4.5 | 5 | 5.5 | 6 | 6.5 | 7 | 7.5 | 8 | 8.5 | 9 | 9.5 | 10 | 10.5 | 11 | 11.5 | 12 | 12.5 | 13 | 13.5 | 14 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
N | 0.7 | 0.8 | 1.0 | 1.2 | 1.4 | 1.7 | 2 | 2.4 | 2.8 | 3.3 | 4 | 4.8 | 5.6 | 6.7 | 8 | 9.5 | 11 | 13 | 16 | 19 | 22 | 27 | 32 | 38 | 45 | 54 | 64 | 76 | 90 | 107 | 128 |
ขั้นละ 1/3
Av | −1 | −0.7 | −0.3 | 0 | 0.3 | 0.7 | 1 | 1.3 | 1.7 | 2 | 2.3 | 2.7 | 3 | 3.3 | 3.7 | 4 | 4.3 | 4.7 | 5 | 5.3 | 5.7 | 6 | 6.3 | 6.7 | 7 | 7.3 | 7.7 | 8 | 8.3 | 8.7 | 9 | 9.3 | 9.7 | 10 | 10.3 | 10.7 | 11 | 11.3 | 11.7 | 12 | 12.3 | 12.7 | 13 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
N | 0.7 | 0.8 | 0.9 | 1.0 | 1.1 | 1.2 | 1.4 | 1.6 | 1.8 | 2 | 2.2 | 2.5 | 2.8 | 3.2 | 3.5 | 4 | 4.5 | 5.0 | 5.6 | 6.3 | 7.1 | 8 | 9 | 10 | 11 | 13 | 14 | 16 | 18 | 20 | 22 | 25 | 29 | 32 | 36 | 40 | 45 | 51 | 57 | 64 | 72 | 80 | 90 |
ขั้นละ 1/4
0≤Av≤5
Av | 0 | 0.25 | 0.5 | 0.75 | 1 | 1.25 | 1.5 | 1.75 | 2 | 2.25 | 2.5 | 2.75 | 3 | 3.25 | 3.5 | 3.75 | 4 | 4.25 | 4.5 | 4.75 | 5 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
N | 1.0 | 1.1 | 1.2 | 1.3 | 1.4 | 1.5 | 1.7 | 1.8 | 2 | 2.2 | 2.4 | 2.6 | 2.8 | 3.1 | 3.4 | 3.7 | 4 | 4.4 | 4.8 | 5.2 | 5.6 |
มินอลต้า | 1.00 | 1.01 | 1.02 | 1.03 | 1.40 | 1.41 | 1.42 | 1.43 | 2.00 | 2.01 | 2.02 | 2.03 | 2.80 | 2.81 | 2.82 | 2.83 | 4.00 | 4.01 | 4.02 | 4.03 | 5.60 |
5≤Av≤10
Av | 5 | 5.25 | 5.5 | 5.75 | 6 | 6.25 | 6.5 | 6.75 | 7 | 7.25 | 7.5 | 7.75 | 8 | 8.25 | 8.5 | 8.75 | 9 | 9.25 | 9.5 | 9.75 | 10 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
N | 5.6 | 6.2 | 6.7 | 7.3 | 8 | 8.7 | 9.5 | 10 | 11 | 12 | 14 | 15 | 16 | 17 | 19 | 32 | 22 | 25 | 27 | 29 | 32 |
มินอลต้า | 5.60 | 5.61 | 5.62 | 5.63 | 8.00 | 8.01 | 8.02 | 8.03 | 110 | 111 | 112 | 113 | 160 | 161 | 162 | 163 | 220 | 221 | 222 | 223 | 320 |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์