จังหวัดปัตตานี

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ ปัตตานี (แก้ความกำกวม)

ระวังสับสนกับ ปาตานี

ปัตตานี เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคใต้ของประเทศไทย ติดต่อกับจังหวัดนราธิวาส จังหวัดยะลา และจังหวัดสงขลา

จังหวัดปัตตานี
จังหวัด
ธง ตรา
คำขวัญ:  เมืองงามสามวัฒนธรรม ศูนย์ฮาลาลเลิศล้ำ ชนน้อมนำศรัทธา ถิ่นธรรมชาติงามตา ปัตตานีสันติสุขแดนใต้
อักษรไทย	ปัตตานี
อักษรโรมัน	Pattani
การปกครอง
• ผู้ว่าราชการ	ราชิต สุดพุ่ม (ตั้งแต่ พ.ศ. 2563)
พื้นที่
• ทั้งหมด	1,940.356 ตร.กม. (749.176 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่	อันดับที่ 68
ประชากร  (พ.ศ. 2563)
• ทั้งหมด	726,013 คน
• อันดับ	อันดับที่ 37
• ความหนาแน่น	374.17 คน/ตร.กม. (969.1 คน/ตร.ไมล์)
• อันดับความหนาแน่น	อันดับที่ 9
รหัส ISO 3166	TH-94
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
• ต้นไม้	ตะเคียนทอง
• ดอกไม้	ชบา
• สัตว์น้ำ	ปลาสลิด
ศาลากลางจังหวัด
• ที่ตั้ง	ถนนเดชา ตำบลสะบารัง อำเภอเมืองปัตตานี จังหวัดปัตตานี 94000
• โทรศัพท์	0 7334 9002, 0 7333 1154
• โทรสาร	0 7334 9002
เว็บไซต์	http://www.pattani.go.th
แผนที่
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

สัญลักษณ์ประจำจังหวัด

• ตราประจำจังหวัด: ปืนใหญ่นางพญาตานี
• ดอกไม้ประจำจังหวัด: ดอกชบา (Hibiscus sp.)
• ต้นไม้ประจำจังหวัด: ตะเคียนทอง (Hopes odorata)
• คำขวัญประจำจังหวัด: "เมืองงามสามวัฒนธรรม ศูนย์ฮาลาลเลิศล้ำ ชนน้อมนำศรัทธา ถิ่นธรรมชาติงามตา ปัตตานีสันติสุขแดนใต้"
• คำขวัญประจำจังหวัดเดิม: บูดูสะอาด หาดทรายสวย รวยน้ำตก นกเขาดี ลูกหยีอร่อย หอยแครงสด

ที่มาของชื่อ

คำว่า ปัตตานี มาจากคำภาษามลายูปัตตานี ڤطاني ซึ่งมาจากคำว่า Pata Ini ("ชายหาดแห่งนี้") อีกทีหนึ่ง^{[ต้องการอ้างอิง]}

ที่ตั้ง

ปัตตานีเป็นหนึ่งในห้าจังหวัดชายแดนภาคใต้ ตั้งอยู่ริมฝั่งทะเลตะวันออกของภาคใต้สุด ติดกับทะเลจีนใต้ อยู่ห่างจากกรุงเทพโดยทางรถยนต์ประมาณ 1,055 กิโลเมตร หรือ 1,025 กิโลเมตรโดยทางรถไฟ (สถานีรถไฟโคกโพธิ์)

ภูเขาที่สำคัญ

ได้แก่ ภูเขาทรายขาว ซึ่งอยู่ในทิวเขาสันกาลาคีรี มีแม่น้ำที่สำคัญ 2 สาย คือ แม่น้ำปัตตานีและแม่น้ำสายบุรี ภูมิอากาศอบอุ่นตลอดปี อุณหภูมิเฉลี่ย 27.5 องศาเซลเซียส ฝนตกชุกในระหว่างเดือนธันวาคม-มกราคม ฝนตกเฉลี่ย 1,750.9 มิลลิเมตร/ปี (เฉลี่ยในรอบ 30 ปี)

ฤดูกาล

ฤดูร้อน

เดือนกุมภาพันธ์-กรกฎาคม

ฤดูฝน

สิงหาคม-มกราคม

ประชากร

ศาสนาในจังหวัดปัตตานี (พ.ศ. 2559)
ศาสนา			ร้อยละ
อิสลาม			86.58%
พุทธ			13.40%
อื่น ๆ			0.02%

ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม รองลงมาคือศาสนาพุทธและอื่น ๆ จากการสำรวจเมื่อ พ.ศ. 2555 พบว่า ประชากรนับถือศาสนาอิสลามร้อยละ 87.25 นับถือศาสนาพุทธร้อยละ 12.72 และศาสนาอื่น ๆ ร้อยละ 0.03 แต่การสำรวจใน พ.ศ. 2556-2558 พบว่าประชากรนับถือศาสนาอิสลามร้อยละ 86.25 นับถือศาสนาพุทธร้อยละ 13.70 และศาสนาอื่น ๆ ร้อยละ 0.05 ใน พ.ศ. 2555 หลังการก่อวินาศกรรมด้วยการวางระเบิดถนนสายหลักในปัตตานี ส่งผลให้ชาวไทยเชื้อสายจีนและชาวไทยพุทธจำนวนมากอพยพออกจากปัตตานี ประชากรที่นับถือศาสนาพุทธจึงหดตัวอย่างเฉียบพลัน

ศาสนา	2503	2554	2555	2556	2557	2558	2559
อิสลาม	78.20%	87.60%	87.25%	86.25%	87.49%	86.67%	86.58%
พุทธ	20.00%	12.39%	12.72%	13.70%	12.74%	13.32%	13.40%
อื่น ๆ	1.80%	0.01%	0.03%	0.05%	0.02%	0.02%	0.02%

ชาวปัตตานีมีอาชีพหลักคือการทำนา สวนยาง นอกจากนี้ประชาชนที่อาศัยอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัด เช่น อำเภอเมืองปัตตานี อำเภอปะนาเระ และอำเภอสายบุรี ยังประกอบอาชีพประมง ซึ่งส่งผลให้เกิดผลผลิตในภาคอุตสาหกรรมต่อเนื่องอย่างมาก

สถิติประชากรตามทะเบียนราษฎรจังหวัดปัตตานี

ปี	ประชากร	±%
2553	655,259	—
2554	663,485	+1.3%
2555	671,615	+1.2%
2556	678,838	+1.1%
2557	686,186	+1.1%
2558	694,023	+1.1%
2559	700,961	+1.0%
2560	709,796	+1.3%
อ้างอิง:กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย

หน่วยการปกครอง

การปกครองแบ่งออกเป็น 12 อำเภอ 115 ตำบล 642 หมู่บ้าน

อำเภอเมืองปัตตานี อำเภอโคกโพธิ์ อำเภอหนองจิก อำเภอปะนาเระ อำเภอมายอ อำเภอทุ่งยางแดง อำเภอสายบุรี อำเภอไม้แก่น อำเภอยะหริ่ง อำเภอยะรัง อำเภอกะพ้อ อำเภอแม่ลาน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

จังหวัดปัตตานี มีการแบ่งการปกครองส่วนท้องถิ่นดังนี้

เทศบาลเมือง

มีเทศบาลเมือง 2 แห่ง

• เทศบาลเมืองปัตตานี
• เทศบาลเมืองตะลุบัน

อุทยาน

• อุทยานแห่งชาติน้ำตกทรายขาว

สถานที่ท่องเที่ยว

• มัสยิดกรือเซะ เป็นมัสยิดที่สร้างโดยสุลต่านมุสัฟฟาร์ ชาร์ พระองค์ได้สร้างมัสยิดแห่งนี้พร้อมกับมัสยิดบ้านดาโตะ อ.ยะหริ่ง จ.ปัตตานี

มัสยิดกรือเซะเป็นมัสยิดที่สุลต่านใช้เป็นสถานที่ปฏิบัติศาสนกิจและะพบปะพูดคุยกับประชาชน มัสยิดกรือเซะเป็นมัสยิดแห่งแรกในคาบสมุทรมลายู^{[ต้องการอ้างอิง]}

• หาดตะโละกาโปร์
• เมืองโบราณยะรัง
• ศาลหลักเมืองปัตตานี
• ศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวหรือศาลเจ้าเล่งจูเกียง
• สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ ปัตตานี
• หอนาฬิกาสามวัฒนธรรม
• มัสยิดกลางจังหวัดปัตตานี
• มัสยิดรายอ ปัตตานี
• มัสยิดกรือเซะ ปัตตานี
• วังยะหริ่ง ปัตตานี
• ย่านเมืองเก่าปัตตานี (กือดาจีนอ)
• วัดช้างไห้
• หาดตะโละสะมิแล
• สะพานไม้บานา
• ปัตตานีบาซาร์

การขนส่ง

ระยะทางจากตัวจังหวัดไปอำเภอต่างๆ

• อำเภอหนองจิก 8 กิโลเมตร
• อำเภอยะหริ่ง 15 กิโลเมตร
• อำเภอยะรัง 16 กิโลเมตร
• อำเภอโคกโพธิ์ 26 กิโลเมตร
• อำเภอแม่ลาน 27 กิโลเมตร
• อำเภอมายอ 30 กิโลเมตร
• อำเภอปะนาเระ 42 กิโลเมตร
• อำเภอทุ่งยางแดง 44 กิโลเมตร
• อำเภอสายบุรี 50 กิโลเมตร
• อำเภอกะพ้อ 65 กิโลเมตร
• อำเภอไม้แก่น 68 กิโลเมตร

 

มัสยิดกลางจังหวัดปัตตานี

 

มัสยิดกรือเซะ

 

ศาลหลักเมืองปัตตานี

 

ปัตตานีในมุมสูง

การศึกษา

ระดับอุดมศึกษา

• มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี
• มหาวิทยาลัยฟาฏอนี วิทยาเขตปัตตานี
• วิทยาลัยชุมชนปัตตานี
• มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ปัตตานี

โรงเรียน

• ดูที่ รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดปัตตานี

ชาวจังหวัดปัตตานีที่มีชื่อเสียง

• สวัสดิ์ วัฒนายากร อดีตองคมนตรีในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช อดีตตุลาการศาลปกครองสูงสุด อดีตอธิบดีกรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
• พนมเทียน ศิลปินแห่งชาติ
• กังสดาล พิพิธภักดี อดีตพระชายาในสมเด็จพระราชาธิบดีมูฮัมมัดที่ 5 ประเทศมาเลเซีย
• บุหงาวลัย คงขวัญ หรือ แม่หญิงลี, น้องเฟิร์น28, พระมหาเทวีเจ้าแห่งเมืองทิพย์ เน็ตไอดอลชื่อดัง
• ลินดา บุญศรีเจริญ หรือ อีทิพย์ เน็ตไอดอลชื่อดังคู่พระมหาเทวีเจ้า

เทศกาล

• งานสมโภชเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว
• งานประเพณีชักพระ
• งานแข่งขันกีฬาตกปลาสายบุรี
• อีดิลฟิฏร์
• อีดิลอัฎฮา

อ้างอิง

1. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนสามัญ
2. ศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารและงานปกครอง. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ข้อมูลการปกครอง." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/padmic/jungwad76/jungwad76.htm [ม.ป.ป.]. สืบค้น 18 เมษายน 2553.
3. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/pk/pk_57.pdf 2564. สืบค้น 21 เมษายน 2564.
4. บรรยายสรุปจังหวัดปัตตานี (PDF). สงขลา: ไอคิวมีเดีย. 2561. p. 16. Check date values in: |year= (help)
5. "สภาพทั่วไป จังหวัดปัตตานี" (PDF). จังหวัดปัตตานี. สืบค้นเมื่อ 10 กรกฎาคม 2562. Check date values in: |accessdate= (help)
6. "ไทยพุทธที่ชายแดนภาคใต้ (ตอน 1) : การตื่นตัวที่สายเกิน?". ประชาไท. 4 เมษายน 2557. สืบค้นเมื่อ 10 กรกฎาคม 2562. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
7. สำนักงานสถิติกลาง สภาพัฒนาการเศรษฐกิจแห่งชาติ. รายงานสำมะโนครัวประชากรแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2503 จังหวัดนราธิวาส ปัตตานี ยะลา และจังหวัดสตูล. พระนคร : ไทยแบบเรียน, 2504, หน้า 19
8. รายงานผลการดำเนินผลภารกิจงานที่ได้รับมอบหมายจากสำนักเฝ้าระวังทางวัฒนธรรม สำนักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม จังหวัดปัตตานี ปีงบประมาณ 2556 (PDF). สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดปัตตานี. 2556. p. 8-10. Check date values in: |year= (help)
9. คณะกรรมการบริหารงานจังหวัดแบบบูรณาการจังหวัดปัตตานี (2560). แผนพัฒนาจังหวัดปัตตานี พ.ศ. 2557-2560 ฉบับทบทวนใหม่ (รอบปี พ.ศ. 2560) (PDF). สำนักงานจังหวัดปัตตานี. p. 7-9. Check date values in: |year= (help)

ดูเพิ่ม

• พระราชวังไพลิน
• สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ ปัตตานี
• สวนสมเด็จเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงสงขลานครินทร์ (สวนแม่-สวนลูก) ปัตตานี
• สโมสรฟุตบอลปัตตานี
• ความไม่สงบในชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย
• ศาลหลักเมืองปัตตานี
• รายชื่อวัดในจังหวัดปัตตานี
• รายชื่อมัสยิดในจังหวัดปัตตานี
• รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดปัตตานี
• สภาเด็กและเยาวชนจังหวัดปัตตานี
• รายชื่อสาขาของธนาคารในจังหวัดปัตตานี
• รายชื่อห้างสรรพสินค้าในจังหวัดปัตตานี

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของจังหวัด
• แผนที่ท่องเที่ยวจังหวัดปัตตานี 2016-03-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

พิกัดภูมิศาสตร์: 6°52′N 101°14′E / 6.87°N 101.24°E / 6.87; 101.24

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ จังหวัดปัตตานี
  • แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแผนที่
  • ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
  • ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย