ชินกาลมาลีปกรณ์ คือวรรณกรรมพุทธศาสนาภาษาบาลี โดยพระรัตนปัญญาเถระ ซึ่งเป็นพระชั้นผู้ใหญ่ระดับสังฆราชาในรัชสมัยของพระเมืองแก้ว หรือพระติลกปนัดดาธิราช แห่งอาณาจักรล้านนา โดยมีเนื้อหาเป็นพงศาวดารหรือประวัติความเป็นมาของพระพุทธศาสนา โดยเนื้อหากว่าครึ่งเล่มเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับพระพุทธเจ้าองค์ต่าง ๆ เริ่มตั้งแต่พระโคตมพุทธเจ้า ยังทรงเป็นพระโพธิสัตว์ จนถึงปัจจุบันชาติ เรื่องอัครสาวกนิพพาน พุทธปรินิพพาน พระบรมสารีริกธาตุ จนการสังคายนาในชมพูทวีปและในศรีลังกา ยังพูดถึงการสร้างเมืองหริภุญไชย เชียงใหม่ ความเจริญรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนาในอาณาจักรล้านนา สุดเรื่องที่ประวัติราชวงศ์มังราย ในสมัยของผู้แต่ง คือ สมัยพระเมืองแก้ว โดยมีบันทึกลงปีที่รจนาจบตรงกับปี พ.ศ. 2060 แต่มีการแต่งเพิ่มเติมต่อจนจบบริบูรณ์ในปี พ.ศ. 2071 เรียบเรียงเป็นร้อยแก้ว และร้อยกรอง เรียกว่า "ปัชชพันธ์" มีการเรียบเรียงภาษาได้อย่างงดงาม มีการแต่งคำภาษาบาลีชื่อเฉพาะในสมัยนั้นเป็นภาษาบาลี ได้แก่ ชื่อเมือง กษัตริย์ บุคคล สถานที่ แม่น้ำ
ชินกาลมาลีปกรณ์ เป็นวรรณกรรมบาลีที่ถูกใช้อ้างอิงในฐานะเอกสารตำนานพงศาวดารบ่อยครั้งที่สุดเคียงคู่ไปกับจามเทวีวงศ์ และตำนานมูลศาสนา
ต้นฉบับและการแปล มีการคัดลอกชินกาลมาลีปกรณ์ต่อ ๆ กันมา
ต้นฉบับที่พบมี 11 ฉบับ จารด้วยตัวอักษรขอม 10 ฉบับ อักษรมอญ 1 ฉบับ
ฉบับที่ 1 เป็นใบลานที่สันนิษฐานว่าเก่าแก่ที่สุด ทำขึ้นในปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา เรียกว่า ใบลานเดิม มีผูก 1-2, 4-5 แต่ไม่มีผูก 3 ปัจจุบันเก็บรักษาไว้ที่หอสมุดแห่งชาติ ฉบับที่ 2 ใบลาน ฉบับครูเดิม เดิมทีอยู่ที่หอพระมณเฑียรธรรม ในพระบรมมหาราชวัง ปัจจุบันเก็บรักษาไว้ที่หอสมุดแห่งชาติ ฉบับที่ 3 ใบลาน ฉบับทองใหญ่ อยู่ที่หอพระมณเฑียรธรรม ฉบับที่ 4 ใบลาน ฉบับรองทรง เป็นฉบับที่คัดลอกสำเนาจาก ฉบับทองใหญ่ เก็บรักษาไว้ที่หอสมุดแห่งชาติ ฉบับที่ 5-7 ใบลาน ฉบับล่องชาด , ฉบับรดน้ำดำโท (จารสมัยรัชกาลที่ 3) และ ฉบับทองน้อย (เหลือแต่ผูก 3) อยู่ที่หอพระมณเฑียรธรรม ฉบับที่ 8-10 เป็นใบลานฉบับซ้ำ มีหมายเลขกำกับไว้คือ ฉบับรดน้ำดำโท 2 , ฉบับล่องชาด 2 และ ฉบับล่องชาด 3 ฉบับที่ 11 ฉบับภาษามอญ สันนิษฐานว่าสร้างปี 2321 สมัยกรุงธนบุรี มีครบผูก 1-6 สำหรับการแปลเป็นภาษาไทยครั้งแรก ได้แปลจากคัมภีร์ใบลานอักษรขอมในสมัยรัชกาลที่ 1 โดยพระพิมลธรรม และคณะ ใช้ชื่อว่า ชินกาลมาลินี ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 5 ให้พิมพ์แจกในงานพระศพของพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริวงศ์วัฒนเดช การแปลครั้งหลังโดย อาจารย์แสง มนวิทูร ผู้เชี่ยวชาญด้านอักษรศาสตร์ อดีตข้าราชการกรมศิลปากร ใช้ชื่อ ชินกาลมาลีปกรณ์ และได้มีการแปลเป็นภาษาอังกฤษ โดย N.A. Jayawickrama เมื่อปี พ.ศ. 2511 แปลเป็นภาษาฝรั่งเศส โดย ยอร์ช เซเดส์ โดยตีพิมพ์คู่กับภาษาบาลีลงในวารสารวิชาการของฝรั่งเศสที่ชื่อ Bulletin de l’ Ecole Francaise d’ Extreme orient, tome xxv ตั้งแต่ฉบับเดือนมกราคมถึงมิถุนายน พ.ศ. 2468 รวม 6 ฉบับ ในขณะที่สมาคมบาลีปกรณ์ กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ได้ตีพิมพ์เป็นภาษาบาลีด้วยตัวอักษรโรมัน ในลังกา พระภิกษุชื่อพุทธทัตตะ ได้แปลเป็นภาษาสิงหล พิมพ์คู่กับภาษาบาลี เมื่อ พ.ศ. 2498
อ้างอิง เพ็ญสุภา สุขคตะ (10 มิถุนายน พ.ศ. 2559). "ปริศนาโบราณคดี : โคมปราสาท ของ "พระรัตนปัญญาเถระ" ผู้รจนา "ชินกาลมาลีปกรณ์" ". มติชนสุดสัปดาห์ . สุชาดา ศรีเศรษฐวรกุล. "การสืบทอดพระไตรปิฎกใบลานอักษรขอม ในประเทศไทยและกัมพูชา". พระครูสุธีสุตสุนทร ดร., ดร.ฤทธิชัย แกมนาคและนางสุภัชชา พันเลิศพาณิชย์. "การวิเคราะห์เนื้อหาเกี่ยวกับสถานที่ทางประวัติศาสตร์ที่ปรากฏในคัมภีร์ชินกาลมาลีปกรณ์" (PDF) . "หนังสือ ... "ชินกาลมาลีนี" จัดพิมพ์ ... สำนักพิมพ์ศรีปัญญา ราคา 180 บาท". ข่าวสดรายวัน . 14 เมษายน พ.ศ. 2562. เพ็ญสุภา สุขคตะ (27 ธันวาคม พ.ศ. 2560). "เพ็ญสุภา สุขคตะ : "ล้านนาศึกษา" ใน "ไทศึกษา" ครั้งที่ 13 (11) ต้นฉบับชินกาลมาลีปกรณ์และจามเทวีวงส์ : จากล้านนาสู่อยุธยาและรัตนโกสินทร์ (จบ)". มติชนสุดสัปดาห์ . เพ็ญสุภา สุขคตะ (21 ธันวาคม พ.ศ. 2560). "เพ็ญสุภา สุขคตะ : "ล้านนาศึกษา" ใน "ไทศึกษา" ครั้งที่ 13 (11)". มติชนสุดสัปดาห์ . Aung-Thwin, Michael A. (2005). The Mists of Rāmañña: The Legend that was Lower Burma (illustrated ed.). Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN 9780824828868 พระมหาสุทิตย์ อาภากโร (อบอุ่น). การศึกษาองค์ความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ปรากฏในวรรณกรรมพระพุทธศาสนาเรื่องอานิสงส์และคัมภีร์ที่ใช้เทศน์ในเทศกาลต่างๆ ของล้านนา (PDF) . มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
แหล่งข้อมูลอื่น ชินกาลมาลีปกรณ์ ฉบับอิเล็กทรอนิกส์ หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก เชียงใหม่
นกาลมาล, ปกรณ, อวรรณกรรมพ, ทธศาสนาภาษาบาล, โดยพระร, ตนป, ญญาเถระซ, งเป, นพระช, นผ, ใหญ, ระด, บส, งฆราชาในร, ชสม, ยของพระเม, องแก, หร, อพระต, ลกปน, ดดาธ, ราชแห, งอาณาจ, กรล, านนา, โดยม, เน, อหาเป, นพงศาวดารหร, อประว, ความเป, นมาของพระพ, ทธศาสนา, โดยเน, อหากว, า. chinkalmalipkrn khuxwrrnkrrmphuththsasnaphasabali odyphrartnpyyaethrasungepnphrachnphuihyradbsngkhrachainrchsmykhxngphraemuxngaekw hruxphratilkpnddathirachaehngxanackrlanna odymienuxhaepnphngsawdarhruxprawtikhwamepnmakhxngphraphuththsasna odyenuxhakwakhrungelmepneruxngrawekiywkbphraphuththecaxngkhtang erimtngaetphraokhtmphuththecayngthrngepnphraophthistwcnthungpccubnchati eruxngxkhrsawkniphphan phuththpriniphphan phrabrmsaririkthatu cnkarsngkhaynainchmphuthwipaelainsrilngka yngphudthungkarsrangemuxnghriphuyichy echiyngihm khwamecriyrungeruxngkhxngphraphuththsasnainxanackrlanna 1 suderuxngthiprawtirachwngsmngrayinsmykhxngphuaetng khux smyphraemuxngaekw odymibnthuklngpithircnacbtrngkbpi ph s 2060 aetmikaraetngephimetimtxcncbbriburninpi ph s 2071 2 eriyberiyngepnrxyaekwaelarxykrxng eriykwa pchchphnth mikareriyberiyngphasaidxyangngdngam mikaraetngkhaphasabalichuxechphaainsmynnepnphasabali idaek chuxemuxng kstriy bukhkhl sthanthi aemna 3 chinkalmalipkrn phupraphnthphrartnpyyaethrapraethsxanackrlannaphasaphasabalisiriyphngsawdarphma phngsawdarechiyngihmpraephthphngsawdar prawtisastrphimphinphasaxngkvskh s 1968chinkalmalipkrn epnwrrnkrrmbalithithukichxangxinginthanaexksartananphngsawdarbxykhrngthisudekhiyngkhuipkbcamethwiwngs aelatananmulsasna 4 tnchbbaelakaraepl aekikhmikarkhdlxkchinkalmalipkrntx knmatnchbbthiphbmi 11 chbb cardwytwxksrkhxm 10 chbb xksrmxy 1 chbb 5 chbbthi 1 epniblanthisnnisthanwaekaaekthisud thakhuninplaysmykrungsrixyuthya eriykwa iblanedim miphuk 1 2 4 5 aetimmiphuk 3 pccubnekbrksaiwthihxsmudaehngchati chbbthi 2 iblan chbbkhruedim edimthixyuthihxphramnethiyrthrrm inphrabrmmharachwng pccubnekbrksaiwthihxsmudaehngchati chbbthi 3 iblan chbbthxngihy xyuthihxphramnethiyrthrrm chbbthi 4 iblan chbbrxngthrng epnchbbthikhdlxksaenacak chbbthxngihy ekbrksaiwthihxsmudaehngchati chbbthi 5 7 iblan chbblxngchad chbbrdnadaoth carsmyrchkalthi 3 aela chbbthxngnxy ehluxaetphuk 3 xyuthihxphramnethiyrthrrm chbbthi 8 10 epniblanchbbsa mihmayelkhkakbiwkhux chbbrdnadaoth 2 chbblxngchad 2 aela chbblxngchad 3 chbbthi 11 chbbphasamxy snnisthanwasrangpi 2321 smykrungthnburi mikhrbphuk 1 6sahrbkaraeplepnphasaithykhrngaerk idaeplcakkhmphiriblanxksrkhxminsmyrchkalthi 1 odyphraphimlthrrmaelakhna ichchuxwa chinkalmalini txmainsmyrchkalthi 5 ihphimphaeckinnganphrasphkhxngphraecawrwngsethx phraxngkhecasiriwngswthnedch karaeplkhrnghlngody xacaryaesng mnwithur phuechiywchaydanxksrsastr xditkharachkarkrmsilpakr ichchux chinkalmalipkrn 6 aelaidmikaraeplepnphasaxngkvs ody N A Jayawickrama emuxpi ph s 2511 7 aeplepnphasafrngessody yxrch eseds odytiphimphkhukbphasabalilnginwarsarwichakarkhxngfrngessthichux Bulletin de l Ecole Francaise d Extreme orient tome xxv tngaetchbbeduxnmkrakhmthungmithunayn ph s 2468 rwm 6 chbb inkhnathismakhmbalipkrn krunglxndxn praethsxngkvs idtiphimphepnphasabalidwytwxksrormn inlngkaphraphiksuchuxphuthththtta idaeplepnphasasinghl phimphkhukbphasabali emux ph s 2498 8 xangxing aekikh ephysupha sukhkhta 10 mithunayn ph s 2559 prisnaobrankhdi okhmprasath khxng phrartnpyyaethra phurcna chinkalmalipkrn mtichnsudspdah Check date values in date help suchada sriesrsthwrkul karsubthxdphraitrpidkiblanxksrkhxm inpraethsithyaelakmphucha phrakhrusuthisutsunthr dr dr vththichy aekmnakhaelanangsuphchcha phnelisphanichy karwiekhraahenuxhaekiywkbsthanthithangprawtisastrthipraktinkhmphirchinkalmalipkrn PDF hnngsux chinkalmalini cdphimph sankphimphsripyya rakha 180 bath khawsdraywn 14 emsayn ph s 2562 Check date values in date help ephysupha sukhkhta 27 thnwakhm ph s 2560 ephysupha sukhkhta lannasuksa in ithsuksa khrngthi 13 11 tnchbbchinkalmalipkrnaelacamethwiwngs caklannasuxyuthyaaelartnoksinthr cb mtichnsudspdah Check date values in date help ephysupha sukhkhta 21 thnwakhm ph s 2560 ephysupha sukhkhta lannasuksa in ithsuksa khrngthi 13 11 mtichnsudspdah Check date values in date help Aung Thwin Michael A 2005 The Mists of Ramanna The Legend that was Lower Burma illustrated ed Honolulu University of Hawai i Press ISBN 9780824828868 phramhasuthity xaphakor xbxun karsuksaxngkhkhwamruaelaphumipyyathxngthinthipraktinwrrnkrrmphraphuththsasnaeruxngxanisngsaelakhmphirthiichethsninethskaltang khxnglanna PDF mhawithyalymhaculalngkrnrachwithyaly aehlngkhxmulxun aekikhwikisxrs mingantnchbbekiywkb chinkalmalipkrnchinkalmalipkrn chbbxielkthrxniks hxsmudaehngchatirchmngkhlaphiesk echiyngihmekhathungcak https th wikipedia org w index php title chinkalmalipkrn amp oldid 9463939, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม