บราสสิโนสเตอรอยด์

บราสสิโนสเตอรอยด์ (Brassinosteroids; BR) เป็นสารกลุ่มสเตียรอยด์ที่ออกฤทธิ์ต่อการเจริญเติบโตของพืชได้หลากหลาย พบครั้งแรกในละอองเรณูของพืชตระกูลผักกาด ในปัจจุบันพบสารกลุ่มนี้แล้วมากกว่า 60 ชนิด นอกจากนั้น BR ยังมีโครงสร้างคล้ายฮอร์โมนที่ควบคุมการลอกคราบของแมลง และสามารถออกฤทธิ์เป็นสารต่อต้านการลอกคราบได้ จึงเป็นสารธรรมชาติที่น่าสนใจในการใช้ควบคุมแมลง นอกจากนั้น มีการทดลองใช้ BR ในการเพิ่มผลผลิตของพืชหลายชนิด เช่น ผักกาดหอม ผักกาดหัว พริกหยวก มันฝรั่ง แต่การออกฤทธิ์ในสภาพแปลงปลูกยังไม่แน่นอน

Brassinolide บราสสิโนสเตอรอยด์ตัวแรกที่ค้นพบ

ผลทางสรีรวิทยา

• BR มีการออกฤทธิ์ที่สัมพันธ์กับออกซินธรรมชาติคือ IAA
• กระตุ้นการสังเคราะห์เอทิลีน
• BR ที่ความเข้มข้นต่ำส่งเสริมการยืดตัวของเนื้อเยื่อบริเวณกิ่งก้าน โดยจะไม่แสดงผลถ้าพืชอยู่ในที่มืด
• BR มีผลยับยั้งการงอกและการพัฒนาของรากอย่างชัดเจน
• BR มีผลยับยั้งการสื่อสารระหว่างเซลล์ผ่านทางพลาสโมเดสมาตา การสร้างและการพัฒนาของไซเลมและและการเพิ่มความทนทานต่อสภาวะเครียดต่างๆ

อ้างอิง

• สัมฤทธิ์ เฟื่องจันทร์. 2544. สรีรวิทยาการพัฒนาการของพืช. กรุงเทพฯ: คลังนานาวิทยา.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Brassinosteroid page