ประเทศมอลโดวา
มอลโดวา (มอลโดวา: Moldova) หรือชื่อทางการคือ สาธารณรัฐมอลโดวา (มอลโดวา: Republica Moldova) เป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเลในภูมิภาคยุโรปตะวันออก ตั้งอยู่ระหว่างประเทศโรมาเนียทางทิศตะวันตก และประเทศยูเครนทางทิศตะวันออก มีพรมแดนกับโรมาเนียตามแม่น้ำพรุต (Prut River) และแม่น้ำดานูบ (Danube River)
สาธารณรัฐมอลโดวา Republica Moldova (โรมาเนีย) | |
|---|---|
คำขวัญ: ไม่มี | |
| เมืองหลวง และ ใหญ่สุด | คีชีเนา 47°0′N 28°55′E / 47.000°N 28.917°E |
| ภาษาราชการ | ภาษามอลโดวา1 (ภาษาโรมาเนีย) |
| การปกครอง | รัฐเดี่ยว ระบบรัฐสภา สาธารณรัฐรัฐธรรมนูญฆราวาส |
• ประธานาธิบดี | Maia Sandu |
• นายกรัฐมนตรี | Aureliu Ciocoi (รักษาการ) |
| ได้รับเอกราช | |
• จาก สหภาพโซเวียต | 27 สิงหาคม พ.ศ. 2534 |
| พื้นที่ | |
• รวม | 33,843 ตารางกิโลเมตร (13,067 ตารางไมล์) (136) |
| 1.4% | |
| ประชากร | |
• 1 มกราคม 2564 ประมาณ | 2,597,100 (ไม่รวมทรานส์นีสเตรีย) (138) |
| 85.5 ต่อตารางกิโลเมตร (221.4 ต่อตารางไมล์) (125) | |
| จีดีพี (อำนาจซื้อ) | 2564 (ประมาณ) |
• รวม | $35.906 พันล้าน (134) |
• ต่อหัว | $13,879 (118) |
| จีดีพี (ราคาตลาด) | 2564 (ประมาณ) |
• รวม | $11.998 พันล้าน (144) |
• ต่อหัว | $4,638 (123) |
| จีนี (2557) | 26.8 ต่ำ |
| HDI (2562) | 0.750 สูง · 90 |
| สกุลเงิน | ลิว (MDL) |
| เขตเวลา | UTC+2 (EET) |
• ฤดูร้อน (DST) | UTC+3 (EEST) |
| รหัสโทรศัพท์ | 373 |
| โดเมนบนสุด | .md |
1ภาษามอลโดวาเป็นอีกชื่อหนึ่งของภาษาโรมาเนียที่ใช้ในประเทศนี้ 2ภาษากาเกาซ์และภาษารัสเซียเป็นภาษาทางการในเขตปกครองตนเองกาเกาเซียด้วย 3ไม่รวมทรานส์นีสเตรีย | |
ในอดีตพื้นที่ประเทศมอลโดวาอยู่ในอาณาบริเวณของราชรัฐมอลดาเวีย (Principality of Moldavia) ต่อมาถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิรัสเซียในปี พ.ศ. 2355 และได้รวมกับดินแดนโรมาเนียอื่น ๆ เป็นประเทศโรมาเนียในปี พ.ศ. 2461 หลังจากเปลี่ยนผู้มีอำนาจเหนือดินแดนนี้ไปมาในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 มอลโดวาก็ได้กลายเป็นดินแดนของสหภาพโซเวียตในชื่อสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวีย (Moldavian SSR) ระหว่างปี พ.ศ. 2488-2534 จนในที่สุดก็ได้ประกาศเอกราชเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2534
ประวัติศาสตร์
ในบรรดากลุ่มประเทศเครือรัฐเอกราช มอลโดวาเป็นประเทศที่มีพื้นที่ขนาดเล็กเป็นอันดับที่สอง รองจากอาร์เมเนีย ในประวัติศาสตร์ มอลโดวาเป็นรัฐเล็ก ๆ ตั้งอยู่ระหว่างแม่น้ำปรุตกับแม่น้ำนีสเตอร์ ซึ่งรู้จักกันในครั้งนั้นว่า เบสซาเรเบีย (Bessarabia) เคยอยู่ภายใต้การปกครองของโรมาเนีย ต่อมาถูกรุกรานและมีการเปลี่ยนแปลงเขตแดนบ่อยครั้ง จนกระทั่งสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุดลง รัฐนี้จึงได้ถูกผนวกเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของดินแดนสหภาพโซเวียต
ในสมัยยุคกลาง ดินแดนส่วนใหญ่ของมอลโดวาที่ขณะนี้ถูกผนวกรวมกับโรมาเนียและยูเครน เคยอยู่ภายใต้การปกครองของฮังการีและลิทัวเนีย ในคริสตศวรรษที่ 16 ถูกตุรกีเข้ามาปกครอง และถูกผนวกรวมกับจักรวรรดิรัสเซียในปี ค.ศ. 1812 อย่างไรก็ตาม ภายหลังจากพ่ายแพ้ในสงครามไครเมีย จักรวรรดิรัสเซียต้องเสียดินแดนส่วนหนึ่งของมอลโดวา (ทางใต้ของเบสซาเรเบีย) ให้โรมาเนีย แต่ก็ได้กลับคืนมาอีกครั้ง ในระหว่างการประชุมใหญ่เบอร์ลิน ใน ค.ศ. 1878 ต่อมาจักรวรรดิรัสเซียต้องเสียดินแดนเบสซาเรเบียให้โรมาเนียอีกครั้งในปี ค.ศ. 1918 และในปี ค.ศ. 1924 สหภาพโซเวียตได้จัดตั้งสาธารณรัฐปกครองตนเองสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวียขึ้นทางภาคตะวันออกของแม่น้ำนีสเตอร์ (ประชากรส่วนใหญ่เป็นมีเชื้อชาติยูเครน) และไม่ยอมรับการอ้างสิทธิ์ของโรมาเนียเหนือดินแดนเบสซาเรเบีย ภายหลังจากการลงนามกติกาสัญญาโมโลตอฟ–ริบเบนทรอพ ในปี ค.ศ. 1939 สหภาพโซเวียตได้ดินแดนเบสซาเรเบียกลับคืนมาและผนวกรวมกับสาธารณรัฐปกครองตนเองสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวียในปี ค.ศ. 1940 และเสียดินแดนส่วนใหญ่ของมอลโดวาให้โรมาเนียอีกครั้งเมื่อเยอรมันบุกสหภาพโซเวียตในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1941 ยกเว้นทางด้านตะวันออกของแม่น้ำนีสเตอร์ ส่วนบริเวณทรานส์นีสเตรียซึ่งอยู่ระหว่างแม่น้ำนีสเตอร์กับแม่น้ำบูก (Bug) ก็ถูกครอบครองโดยกองกำลังทหารของโรมาเนียที่เข้าไปสร้างความโหดร้ายให้แก่ชาวพื้นเมืองเป็นอย่างมาก ในขณะที่ชาวยิวและชาวยิบซีได้รับการยกเว้น อย่างไรก็ตาม เมื่อสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุดลง มอลโดวาก็กลับมาอยู่ภายใต้การครอบครองของสหภาพโซเวียตอีกครั้งในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1944
เขตแดนในปัจจุบันของมอลโดวาถูกกำหนดขึ้นในปี ค.ศ. 1947 เมื่อได้มีการจัดตั้งสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวียอีกครั้ง และโรมาเนียยอมยกมอลโดวาให้สหภาพโซเวียตอย่างเป็นทางการ ดังนั้น จึงมีการรื้อฟื้นการปกครองแบบโซเวียต และสาธารณรัฐมอลโดวาก็เข้าสู่กระบวนการแผลงให้เป็นรัสเซีย (Russiafication) อย่างเข้มงวด ทำให้ในระหว่างนั้น มอลโดวาถูกแยกออกจากการปกครองของโรมาเนียอย่างเด็ดขาด อีกทั้งยังมีการส่งเสริมให้ผู้อพยพชาวยูเครนกับชาวรัสเซียเข้าไปตั้งถิ่นฐานในมอลโดวา โดยเฉพาะบริเวณเขตอุตสาหกรรมทรานส์นีสเตรีย
นโยบายแผลงให้เป็นรัสเซียในมอลโดวาดำเนินไปอย่างเข้มข้นตลอดระยะเวลาหลังสงครามโลกครั้งที่สองและเริ่มเบาบางลงเมื่อสหภาพโซเวียตมีนโยบายกลัสนอสต์ (Glasnost) ในปลายปี ค.ศ. 1986 และต่อมาในปี ค.ศ. 1989 กระบวนการแยกตัวเป็นเอกราชและการปฏิรูปประเทศของมอลโดวาก็เริ่มชัดเจนขึ้น โดยผลที่เป็นรูปธรรมที่สุด คือ การที่รัฐบาลสหภาพโซเวียตต้องยอมให้ภาษามอลโดวาภาษาทางการแทนการใช้ภาษารัสเซีย
ภายหลังจากนาย Mircea Druc นักเศรษฐศาสตร์ ได้รับแต่งตั้งให้เป็นนายกรัฐมนตรี ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1990 นาย Druc ได้ริเริ่มแผนปฏิรูประบบเศรษฐกิจและการเมือง จนกระทั่งในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1990 รัฐสภามอลโดวาได้ออกเสียงที่จะให้มีการประกาศเอกราชและการร่างรัฐธรรมนูญ จนในที่สุดมอลโดวาก็ได้ประกาศเอกราชจากสหภาพโซเวียต เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม ค.ศ. 1991 พร้อมทั้งได้เรียกร้องให้รัสเซียถอนกำลังทหารออกจากมอลโดวาและจัดตั้งกองกำลังแห่งชาติมอลโดว่าขึ้นมาแทน
การแบ่งเขตการปกครอง
ประเทศมอลโดวาแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 32 เขต (districts) 5 เทศบาลนคร (municipalities) (คีชีเนา บัลต์ซี ตีกีนา คอมรัต และตีรัสปอล) 2 เขตกึ่งปกครองตนเอง (semi-autonomous regions) (กาเกาเซียและทรานส์นีสเตรีย - สถานะของเขตนี้ยังเป็นที่ขัดแย้ง) เขตต่าง ๆ ได้แก่
|
|
|
ไม่มีชาติใดยอมรับอำนาจอธิปไตยของทรานส์นีสเตรีย โดยยังถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของประเทศมอลโดวาโดยนิตินัย (ตามกฎหมาย) แม้ว่าในความเป็นจริงรัฐบาลมอลโดวาจะไม่ได้ควบคุมดินแดนนี้ก็ตาม
อ้างอิง
- "Populaţia cu reședință obișnuită, la 1 ianuarie 2021 (pg.12)" (PDF). Statistica.gov.md. BNS Rep.Moldova.
- BNS:Official estimate (pg.8)
- ↑ "World Economic Outlook Database, April 2021 Edition". IMF.org. International Monetary Fund. สืบค้นเมื่อ 16 April 2021.
- "GINI index (World Bank estimate)". The World Bank. สืบค้นเมื่อ 9 November 2016.
- "Human Development Report 2020" (PDF) (ภาษาอังกฤษ). United Nations Development Programme. 15 December 2020. สืบค้นเมื่อ 15 December 2020.[ลิงก์เสีย]
แหล่งข้อมูลอื่น
- เว็บไซต์ทางการประเทศมอลโดวา 2008-02-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- สาธารณรัฐมอลโดวา 2008-12-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน กระทรวงต่างประเทศ