fbpx
วิกิพีเดีย

ปริพันธ์

ปริพันธ์ (อังกฤษ: integral ไทย : อินทิกรัล) คือ ฟังก์ชันที่ใช้หา พื้นที่, มวล, ปริมาตร หรือผลรวมต่าง ๆ. เราอาจหาปริพันธ์ได้หลายวิธี แต่ไม่ว่าหาด้วยวิธีใด ก็จะได้ผลลัพธ์เท่ากันเสมอ. การหาปริพันธ์ (integration) เป็นกระบวนการที่ต่างจากการหาอนุพันธ์ แต่ก็มีความเกี่ยวข้องกัน

"ปริพันธ์" ต่างจากปฏิยานุพันธ์ แต่ทั้งสองมีความสัมพันธ์ที่ใกล้เคียงกัน ทฤษฎีบทมูลฐานของแคลคูลัสจะอธิบายว่าทำไมปริพันธ์กับปฏิยานุพันธ์ถึงเกี่ยวข้องกัน. ปริพันธ์แบบปฏิยานุพันธ์ คือ ปริพันธ์ไม่จำกัดเขต (indefinite integral) แต่ปริพันธ์ที่กล่าวถึงในบทความนี้ จะเป็นปริพันธ์จำกัดเขต (definite integral)

ปริพันธ์ของฟังก์ชันจำนวนจริงบวกที่ต่อเนื่อง และมีตัวแปร x อยู่ระหว่างจุด a กับจุด b ก็คือ พื้นที่ที่ถูกปิดล้อมด้วยเส้น x=a, x=b, แกน x และเส้นโค้ง f(x) ดังรูป. หรือจะกล่าวให้เป็นทางการขึ้นว่า ถ้าเราให้

แล้วปริพันธ์ของฟังก์ชัน f ระหว่าง a กับ b ก็คือการวัดขนาดของ S นั่นเอง

ไลบ์นิซ ได้ใช้เครื่องหมาย s ยาว แทนสัญลักษณ์ของปริพันธ์ ปริพันธ์ในย่อหน้าที่แล้วจะเขียนแทนด้วยสัญลักษณ์ . โดยสัญลักษณ์ ∫ หมายถึงการหาปริพันธ์, a และ b หมายถึงขอบเขตของช่วงที่เราจะหา, f(x) คือฟังก์ชันที่เราต้องการหาปริพันธ์ และ dx แทนตัวแปรที่จะหาปริพันธ์ ซึ่งในอดีต dx จะแทน ปริมาณที่เล็กมาก ๆ และ s ยาว นั้นมาจากคำว่า "sum" ซึ่งแปลว่าผลบวก

ตัวอย่างเช่น ให้ f(x) = 3 ปริพันธ์ของ 0 ถึง 10 ก็คือพื้นที่ที่ล้อมด้วยเส้น x = 0, x = 10, y = 0, และ y = 3 ดังนั้น พื้นที่สี่เหลี่ยมรูปนี้จึงเท่ากับความยาวคูณความสูง ค่าของปริพันธ์จึงเท่ากับ 30

ปริพันธ์ของ f(x) คือพื้นที่ที่อยู่ระหว่างเส้น y = f(x) กับแกน x และอยู่ในช่วง [a, b]


วิธีหาปริพันธ์ที่พื้นฐานที่สุด ก็คือใช้ทฤษฎีบทมูลฐานของแคลคูลัสในการหา ซึ่งมีขั้นตอนดังนี้

  1. กำหนดฟังก์ชัน f(x) และช่วง [a, b]
  2. หาปฏิยานุพันธ์ของ f ก็คือ หาฟังก์ชัน F ที่ F' เท่ากับ f
  3. จากทฤษฎีบทมูลฐานของแคลคูลัส จะได้ว่า
  4. ค่าของปริพันธ์คือ F(b) − F(a)

สังเกตว่าปริพันธ์ไม่ใช่ปฏิยานุพันธ์ แต่ปฏิยานุพันธ์นำมาใช้หาปริพันธ์จำกัดเขตได้

ขั้นตอนที่ยากก็คือขั้นที่หาปฏิยานุพันธ์ของ f แต่เราอาจจะใช้เทคนิคบางอย่างช่วยหาปริพันธ์ได้ เทคนิคเหล่านั้นได้แก่

  • การหาปริพันธ์โดยการแทนค่า
  • การหาปริพันธ์เป็นส่วน
  • การหาปริพันธ์โดยการแทนที่ฟังก์ชันตรีโกณมิติ
  • การหาปริพันธ์โดยใช้เศษส่วนย่อย

ปร, นธ, บทความน, ไม, การอ, างอ, งจากแหล, งท, มาใดกร, ณาช, วยปร, บปร, งบทความน, โดยเพ, มการอ, างอ, งแหล, งท, มาท, าเช, อถ, เน, อความท, ไม, แหล, งท, มาอาจถ, กค, ดค, านหร, อลบออก, เร, ยนร, าจะนำสารแม, แบบน, ออกได, อย, างไรและเม, อไร, งกฤษ, integral, ไทย, นท, กร, . bthkhwamniimmikarxangxingcakaehlngthimaidkrunachwyprbprungbthkhwamni odyephimkarxangxingaehlngthimathinaechuxthux enuxkhwamthiimmiaehlngthimaxacthukkhdkhanhruxlbxxk eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir priphnth xngkvs integral ithy xinthikrl khux fngkchnthiichha phunthi mwl primatr hruxphlrwmtang eraxachapriphnthidhlaywithi aetimwahadwywithiid kcaidphllphthethaknesmx karhapriphnth integration epnkrabwnkarthitangcakkarhaxnuphnth aetkmikhwamekiywkhxngkn priphnth tangcakptiyanuphnth aetthngsxngmikhwamsmphnththiiklekhiyngkn thvsdibthmulthankhxngaekhlkhulscaxthibaywathaimpriphnthkbptiyanuphnththungekiywkhxngkn priphnthaebbptiyanuphnth khux priphnthimcakdekht indefinite integral aetpriphnththiklawthunginbthkhwamni caepnpriphnthcakdekht definite integral priphnthkhxngfngkchncanwncringbwkthitxenuxng aelamitwaepr x xyurahwangcud a kbcud b kkhux phunthithithukpidlxmdwyesn x a x b aekn x aelaesnokhng f x dngrup hruxcaklawihepnthangkarkhunwa thaeraih S x y R 2 a x b 0 y f x displaystyle S x y in mathbb R 2 a leq x leq b 0 leq y leq f x aelwpriphnthkhxngfngkchn f rahwang a kb b kkhuxkarwdkhnadkhxng S nnexngilbnis idichekhruxnghmay s yaw aethnsylksnkhxngpriphnth priphnthinyxhnathiaelwcaekhiynaethndwysylksn a b f x d x displaystyle int a b f x dx odysylksn hmaythungkarhapriphnth a aela b hmaythungkhxbekhtkhxngchwngthieracaha f x khuxfngkchnthieratxngkarhapriphnth aela dx aethntwaeprthicahapriphnth sunginxdit dx caaethn primanthielkmak aela s yaw nnmacakkhawa sum sungaeplwaphlbwktwxyangechn ih f x 3 priphnthkhxng 0 thung 10 kkhuxphunthithilxmdwyesn x 0 x 10 y 0 aela y 3 dngnn phunthisiehliymrupnicungethakbkhwamyawkhunkhwamsung khakhxngpriphnthcungethakb 30 priphnthkhxng f x khuxphunthithixyurahwangesn y f x kbaekn x aelaxyuinchwng a b withihapriphnththiphunthanthisud kkhuxichthvsdibthmulthankhxngaekhlkhulsinkarha sungmikhntxndngni kahndfngkchn f x aelachwng a b haptiyanuphnthkhxng f kkhux hafngkchn F thi F ethakb f cakthvsdibthmulthankhxngaekhlkhuls caidwa a b f x d x F b F a displaystyle int a b f x dx F b F a khakhxngpriphnthkhux F b F a sngektwapriphnthimichptiyanuphnth aetptiyanuphnthnamaichhapriphnthcakdekhtidkhntxnthiyakkkhuxkhnthihaptiyanuphnthkhxng f aeteraxaccaichethkhnikhbangxyangchwyhapriphnthid ethkhnikhehlannidaek karhapriphnthodykaraethnkha karhapriphnthepnswn karhapriphnthodykaraethnthifngkchntrioknmiti karhapriphnthodyichessswnyxybthkhwamekiywkbkhnitsastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul duephimthi sthaniyxy khnitsastrekhathungcak https th wikipedia org w index php title priphnth amp oldid 8770099, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม