ป้ายจราจรในประเทศไทย
บทความนี้หรือส่วนนี้ของบทความต้องการปรับรูปแบบ ซึ่งอาจหมายถึง ต้องการจัดรูปแบบข้อความ จัดหน้า แบ่งหัวข้อ จัดลิงก์ภายใน และ/หรือการจัดระเบียบอื่น ๆ คุณสามารถช่วยแก้ไขปัญหานี้ได้โดยการกดที่ปุ่ม แก้ไข ด้านบน จากนั้นปรับปรุงหรือจัดรูปแบบอื่น ๆ ในบทความให้เหมาะสม |
รายการด้านล่างนี้เป็นป้ายจราจรที่ใช้ในประเทศไทย
ป้ายบังคับ
ป้ายบังคับ (Regulatory Signs) ได้แก่ ป้ายจราจรที่มีความหมายเป็นการบังคับให้ผู้ใช้ทางปฏิบัติตามความหมายของเครื่องหมายจราจรที่ปรากฏอยู่ในป้ายนั้น โดยการกำหนดให้ผู้ใช้ทางต้องกระทำ งดเว้นการกระทำ หรือจำกัดการกระทำ ในบางประการ หรือบางลักษณะ
ป้ายบังคับ มีวัตถุประสงค์เพื่อแจ้งให้ผู้ใช้ทางปฏิบัติตามข้อบังคับที่ได้แสดงไว้ตาม ข้อความ เครื่องหมาย หรือสัญลักษณ์ที่ปรากฏบนแผ่นป้ายอย่างเคร่งครัด หากผู้ใดฝืนย่อมมีความผิดตามกฎหมาย แบ่งตามลักษณะการใช้งานได้เป็น 4 ประเภท ดังนี้
- ป้ายบังคับประเภทกำหนดสิทธิ์ (Priority Regulating Signs)
- ป้ายบังคับประเภทห้ามหรือจำกัดสิทธิ์ (Prohibitory or Restrictive Signs)
- ป้ายบังคับประเภทคำสั่ง (Mandatory Signs)
- ป้ายอื่น ๆ
โดยทั่วไป ป้ายบังคับมีรูปร่างเป็นแผ่นกลม มีเครื่องหมาย สัญลักษณ์ ตัวเลข ตัวอักษรสีดำอยู่บนพื้นป้ายสีขาว เส้นขอบป้าย และเส้นขีดกลางเป็นสีแดง ยกเว้นป้ายดังต่อไปนี้
- ป้ายหยุด (Stop Sign) เป็นรูปแปดเหลี่ยมด้านเท่า ตัวอักษรสีขาวบนพื้นป้ายสีแดง เส้นขอบป้ายสีขาว
- ป้ายให้ทาง (Give Way Sign) เป็นรูปสามเหลี่ยมด้านเท่า มุมชี้ลง ตัวอักษรสีดำ เส้นขอบป้ายสีแดง พื้นป้ายสีขาว
- ป้ายห้ามจอดรถหรือป้ายห้ามหยุดรถ เป็นรูปแผ่นกลม พื้นป้ายสีน้ำเงิน เส้นขอบป้ายและเส้นขีดกลางสีแดง
- ป้ายบังคับประเภทคำสั่ง (Mandatory Signs) เป็นป้ายรูปแผ่นกลม พื้นป้ายสีน้ำเงิน เครื่องหมาย สัญลักษณ์ตัวเลข และเส้นขอบป้ายสีขาว
- ป้ายสุดเขตบังคับ เป็นรูปแผ่นกลม พื้นป้ายสีขาว ไม่มีเส้นขอบป้าย แต่มีเส้นขีดสีดำทแยงจากขวาด้านบนลงซ้ายด้านล่าง
- ป้ายบังคับข้อความ เป็นรูปสี่เหลี่ยม พื้นป้ายสีขาว เส้นขอบป้ายสีแดง ตัวเลข ตัวอักษร และสัญลักษณ์สีดำหรือสีแดง
- ป้ายประกอบ เป็นรูปสี่เหลี่ยม พื้นสีขาว เส้นขอบป้าย ตัวเลข ตัวอักษร และสัญลักษณ์สีดำ
ป้ายอื่น ๆ
ป้ายเตือน
ป้ายเตือน (Warning Signs) ได้แก่ ป้ายจราจรที่มีความหมายเป็นการเตือนผู้ใช้ทางให้ทราบล่วงหน้าถึงสภาพทางหรือข้อมูลอย่างอื่นที่เกิดขึ้นในทางหรือทางหลวงข้างหน้า อันอาจก่อให้เกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุขึ้นได้ เพื่อให้ผู้ใช้ทางใช้ความระมัดระวังในการใช้ทางซึ่งจะช่วยป้องกันการเกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุดังกล่าวได้
ป้ายเตือน มีวัตถุประสงค์เพื่อเตือนให้ผู้ขับขี่ทราบล่วงหน้าถึงสภาพทางว่าจะมีการเปลี่ยนแปลง หรืออาจก่อให้เกิดอันตรายได้ หรือมีจะการบังคับใช้อุปกรณ์ควบคุมการจราจรบางประเภท ทำให้ผู้ขับขี่ต้องเพิ่มความระมัดระวังและ/หรือต้องลดความเร็วในการเคลื่อนที่ผ่านบริเวณนั้น
บริเวณที่ซึ่งจะใช้ป้ายเตือนมีดังต่อไปนี้
- ทางโค้ง
- ทางแยก
- สัญญาณไฟจราจรหรืออุปกรณ์ที่ใช้ควบคุมการจราจร
- บริเวณที่จำนวนช่องจราจรลดลง
- บริเวณที่ผิวจราจรแคบลง
- ทางลาดชัน
- สภาพผิวทางไม่ปกติ
- โรงเรียนและทางข้ามต่าง ๆ
- ทางรถไฟตัดผ่าน
- สิ่งกีดขวาง
- อื่น ๆ
โดยทั่วไปป้ายเตือนเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสตั้งมุมขึ้น ยกเว้นป้ายเตือนบางแบบที่ใช้ข้อความ หรือเครื่องหมายนอกเหนือจากที่ได้กำหนดไว้ ป้ายเตือนทุกแบบใช้พื้นป้ายสีเหลือง เส้นขอบป้าย เครื่องหมาย สัญลักษณ์ ตัวเลข ตัวอักษรสีดำ ยกเว้นป้ายเตือนที่เกี่ยวข้องกับงานก่อสร้างและงานบำรุงทาง ซึ่งจะใช้พื้นป้ายสีส้ม (Orange) เส้นขอบป้าย เครื่องหมาย สัญลักษณ์ตัวเลข และตัวอักษรสีดำ
ป้ายเตือนอื่น ๆ ที่ไม่ปรากฏในคู่มือมาตรฐานป้ายจราจรของกรมทางหลวง
ป้าย "ระวังรถไฟ" สำหรับติดตั้งที่ทางตัดเสมอระดับทุกประเภท ด้านถนนรถยนต์ (แบบมาตรฐานการรถไฟแห่งประเทศไทย)
ป้ายเตือนในงานก่อสร้าง
ป้ายจราจรที่ใช้ในงานก่อสร้าง งานบูรณะ และงานบำรุงทางหลวง รวมทั้งงานซ่อมแซมก่อสร้างสาธารณูปโภคบนทางหลวง จัดแบ่งออกเป็น 3 ชนิด เช่นเดียวกับป้ายจราจรทั่วไปที่ติดตั้งบนทางหลวง คือ
- ป้ายบังคับ
- ป้ายเตือน
- ป้ายแนะนำ
สำหรับป้ายแนะนำให้รวมถึงป้ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับงาน เช่น ป้ายที่ใช้ประโยชน์ในการประชาสัมพันธ์ และป้ายโครงการเป็นต้น
ลักษณะของป้ายจราจรนี้ให้เป็นไปตามแบบและมาตรฐานป้ายจราจรทั่วไป แต่เพื่อที่จะเน้นให้ผู้ขับขี่เพิ่มความระมัดระวังมากขึ้น จึงกำหนดให้ใช้สีป้ายเตือนและป้ายแนะนำเป็นสีส้ม (Orange) เป็นส่วนมาก
ป้ายแนะนำ
ป้ายแนะนำ (Guide Signs) แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ คือ ป้ายแนะนำทั่วไป (Guide Sign – Conventional Highways) และป้ายแนะนำบนทางหลวงพิเศษ (Guide Sign – Freeways and Expressways)
ป้ายแนะนำ มีวัตถุประสงค์เพื่อแนะนำให้ผู้ขับขี่ทราบถึงทิศทางและระยะทางไปสู่จุดหมายปลายทางได้อย่างถูกต้อง อีกทั้งยังให้ข้อมูลต่าง ๆ ที่จำเป็นต่อการเดินทางตลอดการใช้บริการทางหลวงนั้น ๆ ด้วย และเป็นประโยชน์ต่อผู้ใช้ทางตามความหมายของป้ายนั้น ๆ เช่น แนะนำทิศทางของการเดินทางล่วงหน้า จุดหมายปลายทาง บอกสถานที่ บอกระยะทาง ตำแหน่งคนเดินข้ามทาง ข้อมูลสำคัญและทางเดินรถประจำทาง เป็นต้น
ป้ายแนะนำทั่วไปมี 3 ลักษณะ คือ รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีด้านสั้นเป็นส่วนตั้ง หรือมีด้านยาวเป็นส่วนตั้ง และรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส โดยการใช้สีบนป้ายแนะนำทั่วไปมี 4 รูปแบบ ดังนี้
- แบบที่ 1 พื้นป้ายสีขาว เส้นขอบป้าย เครื่องหมาย ตัวเลข ตัวอักษร และสัญลักษณ์ใช้สีดำ หรือสีอื่นที่กำหนดเฉพาะป้าย บรรจุอยู่ในสี่เหลี่ยมผืนผ้าหรือสี่เหลี่ยมจัตุรัส โดยทั่วไปใช้สำหรับ ป้ายบอกหมายเลขทางหลวงแผ่นดิน ป้ายบอกจุดหมายปลายทาง ป้ายบอกระยะทาง และป้ายบอกสถานที่
- แบบที่ 2 พื้นป้ายสีน้ำเงิน เส้นขอบป้าย เครื่องหมาย ตัวเลข ตัวอักษร และสัญลักษณ์ใช้สีขาว หรือสีอื่นที่กำหนดเฉพาะป้าย บรรจุอยู่ในสี่เหลี่ยมผืนผ้าหรือสี่เหลี่ยมจัตุรัส โดยทั่วไปใช้สำหรับแสดงข้อมูล ข่าวสาร และการบริการ เช่น ป้ายแสดงตำแหน่งของทางข้าม ป้ายแสดงโรงพยาบาล ป้ายแสดงที่พักริมทาง และป้ายหมายเลขทางหลวงเอเชีย/อาเซียน
- แบบที่ 3 พื้นป้ายสีน้ำเงิน ตัวป้ายมีลักษณะสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีด้านยาวเป็นด้านตั้ง ภาพสัญลักษณ์สีน้ำเงิน บรรจุในรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสสีขาว เส้นขอบป้าย เครื่องหมาย ตัวเลข และตัวอักษรใช้สีขาว ใช้สำหรับป้ายแสดงสถานที่ท่องเที่ยวตามธรรมชาติ กิจกรรม และแหล่งชุมชน
- แบบที่ 4 พื้นป้ายสีขาว ตัวป้ายมีลักษณะสี่เหลี่ยมผืนผ้ามีด้านยาวเป็นด้านตั้ง ภาพสัญลักษณ์เป็นสีขาว บรรจุอยู่ในรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสสีน้ำตาล เส้นขอบป้าย เครื่องหมาย ตัวเลข ตัวอักษรสีน้ำตาล ใช้สำหรับป้ายแสดงสถานที่ท่องเที่ยวโบราณทางประวัติศาสตร์และศาสนสถาน
เครื่องหมายจราจรบนพื้นทาง
เครื่องหมายจราจรบนพื้นทาง ได้แก่ เครื่องหมายจราจรที่ทำให้ปรากฏอยู่บนพื้นทาง ทางจราจร ไหล่ทาง ทางเท้า ขอบทาง ขอบวงเวียน หรือขอบคันหิน โดยการใช้กระเบื้อง หมุดโลหะ วัสดุสะท้อนแสง สี หรือวัสดุอื่นใด ปูตอก ฝัง พ่น ทา รีดทับ หรือทำโดยวิธีอื่นใดเพื่อให้ปรากฏซึ่งเครื่องหมายจราจร
เครื่องหมายจราจรบนพื้นทาง แบ่งเป็น 2 ประเภท ดังนี้
- เครื่องหมายจราจรบนพื้นทางประเภทบังคับ ได้แก่ เครื่องหมายจราจรที่มีความหมายเป็นการบังคับให้ผู้ใช้ทางปฏิบัติตามความหมายของเครื่องหมายนั้น โดยกำหนดให้ผู้ใช้ทางต้องกระทำ งดเว้นการกระทำ หรือจำกัดการกระทำในบางประการหรือบางลักษณะ
- เครื่องหมายจราจรบนพื้นทางประเภทเตือน ได้แก่ เครื่องหมายจราจรที่มีความหมายเป็นการเตือนผู้ใช้ทางให้ทราบล่วงหน้าถึงสภาพทางหรือข้อมูลอย่างอื่นที่เกิดขึ้นในทางหรือทางหลวงข้างหน้าอันอาจก่อให้เกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุขึ้นได้ เพื่อให้ผู้ใช้ทางใช้ความระมัดระวังในการใช้ทาง ซึ่งจะช่วยป้องกันการเกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุดังกล่าวได้
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- คู่มือและมาตรฐานป้ายจราจร ของสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) กรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบท กระทรวงคมนาคม
- ประกาศคณะกรรมการจัดระบบการจราจรทางบก เรื่อง มาตรฐานเครื่องหมายจราจร จากเว็บไซต์สำนักอำนวยความปลอดภัย กรมทางหลวง
- ข้อกำหนดกรมตำรวจ เรื่องสัญญาณจราจร เครื่องหมายจราจร และความหมายของสัญญาณจราจร และเครื่องหมายจราจร พ.ศ. ๒๕๒๒
- กฎกระทรวง ฉบับที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๒๔) ออกตามความในประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๒๙๕ ลงวันที่ ๒๘ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๑๕ (กำหนดการจัดทำป้ายจราจร และเครื่องหมายต่างๆ สำหรับการจราจรบนทางหลวง)
- แบบแนะนำการจัดทำและติดตั้งอุปกรณ์ความปลอดภัย (สำนักอำนวยความปลอดภัย กรมทางหลวง)
- คู่มือและมาตรฐานเครื่องหมายจราจร ฉบับสมบูรณ์ เล่มที่ 1 คู่มือและมาตรฐานป้ายจราจร ของสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) กระทรวงคมนาคม
- คู่มือการติดตั้งป้ายจราจรบริเวณทางแยก พ.ศ. 2552 กรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม
- คู่มือการใช้อุปกรณ์ควบคุมการจราจร ฉบับปี พ.ศ. 2554 แบบมาตรฐานตัวอักษร ตัวเลข และป้ายจราจร กรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม
- แบบมาตรฐานงานทาง พ.ศ. 2556 กรมทางหลวงชนบท กระทรวงคมนาคม
- บทความ เรื่อง ทำไมป้ายจราจร จึงมีสีน้ำเงิน? จากเว็บไซต์วารสารทางหลวง
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ป้ายจราจรในประเทศไทย
- คู่มือการติดตั้งป้ายจราจร (กรมทางหลวง : มีนาคม 2561)
- คู่มือมาตรฐานป้ายจราจร
- คู่มือมาตรฐานการออกแบบและติดตั้งป้ายจราจร
- คู่มือเครื่องหมายควบคุมการจราจรในงานก่อสร้าง งานบูรณะ และงานบำรุงรักษาทางหลางแผ่นดิน
- คู่มือการติดตั้งป้ายจราจรและงานก่อสร้าง งานบูรณะ และงานบำรุงรักษาทางหลวงพิเศษ