ปฐมวัย พระราชสมภพ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชสมภพในราชสกุลมหิดล อันเป็นสายหนึ่งในราชวงศ์จักรี ณ โรงพยาบาลเมาต์ออเบิร์น เมืองเคมบริดจ์ รัฐแมสซาชูเซตส์ สหรัฐ อันเป็นที่ซึ่งพระบรมราชชนกและพระบรมราชชนนีกำลังทรงศึกษาวิชาการอยู่ เมื่อวันจันทร์ เดือนอ้าย ขึ้น 12 ค่ำ ปีเถาะ นพศก จุลศักราช 1289 ตรงกับวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2470
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เป็นพระโอรสองค์ที่สามในสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์ (สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ในกาลต่อมา) และหม่อมสังวาลย์ มหิดล ณ อยุธยา (สกุลเดิม ตะละภัฎ, สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ในกาลต่อมา) มีพระนามเมื่อแรกประสูติอันปรากฏในสูติบัตรว่า "เบบี สงขลา " (อังกฤษ : Baby Songkla ) ต่อมาคือ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภูมิพลอดุลเดช เมื่อได้รับพระราชทานนาม มีพระเชษฐภคินีและสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช 2 พระองค์ คือ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ และพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล ซึ่งสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงออกพระนามเรียกพระองค์เป็นการลำลองว่า "เล็ก"
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในปี พ.ศ. 2488
พระนามภูมิพลอดุลเดชนั้นพระบรมราชชนนีได้รับพระราชทานทางโทรเลขจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2470 โดยทรงกำกับตัวสะกดเป็นอักษรโรมันว่า "Bhumibala Aduladeja" ทำให้สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงเข้าพระทัยว่าได้รับพระราชทานนามพระโอรสว่า "ภูมิบาล" ในระยะแรกพระนามของพระองค์สะกดเป็นภาษาไทยว่า "ภูมิพลอดุลเดช" ต่อมา พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเองทรงเขียนว่า "ภูมิพลอดุลย เดช" โดยทรงเขียนทั้งสองแบบสลับกันไป จนมาทรงนิยมใช้แบบหลังซึ่งมีตัว "ย" สะกด
พระนามของพระองค์มีความหมายว่า
ภูมิพล - ภูมิ หมายความว่า "แผ่นดิน" และ พล หมายความว่า "พลัง" รวมกันแล้วหมายถึง "พลังแห่งแผ่นดิน"อดุลยเดช - อดุลย หมายความว่า "ไม่อาจเทียบได้" และ เดช หมายความว่า "อำนาจ" รวมกันแล้วหมายถึง "อำนาจที่ไม่อาจเทียบได้"เมื่อ พ.ศ. 2471 ได้เสด็จกลับสู่ประเทศไทยพร้อมพระบรมราชชนก ซึ่งทรงสำเร็จการศึกษาปริญญาแพทยศาสตรบัณฑิตเกียรตินิยมจากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด สหรัฐ พร้อมด้วยสมเด็จพระบรมราชชนนี สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ และสมเด็จพระเชษฐาธิราช โดยประทับ ณ วังสระปทุม ต่อมาวันที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2472 สมเด็จพระบรมราชชนกสวรรคต ขณะที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมีพระชนมายุไม่ถึงสองพรรษา
การศึกษา (ด้านหน้า จากขวามาซ้าย) พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร; สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี และพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล
พ.ศ. 2475 เมื่อเจริญพระชนมายุได้ 4 พรรษา เสด็จเข้าศึกษาที่โรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย จนถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2476 จึงเสด็จพระราชดำเนินไปประทับ ณ เมืองโลซาน ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ พร้อมด้วยพระบรมราชชนนีพระเชษฐภคินีและสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราชเพื่อการศึกษาและพระพลานามัยของสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช จากนั้นทรงเข้าศึกษาต่อชั้นประถมศึกษา ณ โรงเรียนเมียร์มองต์ เมืองโลซาน ในเดือนกันยายน พ.ศ. 2477 ทรงศึกษาวิชาภาษาฝรั่งเศส ภาษาเยอรมัน และภาษาอังกฤษ แล้วทรงเข้าชั้นมัธยมศึกษา ณ เอกอลนูแวลเดอลาซุอิสรอม็องด์ (École Nouvelle de la Suisse Romande ) เมืองชายี-ซูร์-โลซาน (Chailly-sur-Lausanne )
เมื่อพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล สมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช เสด็จขึ้นครองราชสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 8 แห่งราชวงศ์จักรี พระองค์ก็ได้รับการสถาปนาฐานันดรศักดิ์เป็น "สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลเดช" เมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2478
เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2481 พระองค์ได้โดยเสด็จฯ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลเสด็จนิวัตประเทศไทยเป็นเวลา 2 เดือน โดยประทับที่พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต จากนั้นเสด็จกลับไปศึกษาต่อที่สวิตเซอร์แลนด์จนถึง พ.ศ. 2488 ทรงรับประกาศนียบัตรทางอักษรศาสตร์จากโรงเรียนฌีมนาซกลาซิกก็องตอนาลเดอโลซาน (Gymnase Classique Cantonal de Lausanne ) แล้วทรงเข้าศึกษาต่อ ณ มหาวิทยาลัยโลซาน แผนกวิทยาศาสตร์ โดยเสด็จนิวัตประเทศไทยเป็นครั้งที่สอง ประทับ ณ พระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง
พระมหากษัตริย์ไทย ต้นรัชกาลและราชาภิเษกสมรส วันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล เสด็จสวรรคต อย่างกระทันหัน ณ พระที่นั่งบรมพิมาน ภายในพระบรมมหาราชวัง ในวันเดียวกัน รัฐสภาลงมติเป็นเอกฉันท์อัญเชิญสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช (พระยศในขณะนั้น) ขึ้นทรงราชย์สืบราชสันตติวงศ์ต่อไป จากนั้นทรงเสด็จพระราชดำเนินไปศึกษาต่อ ณ มหาวิทยาลัยแห่งเดิม แต่เปลี่ยนสาขาจากวิทยาศาสตร์ ไปเป็นสาขาสังคมศาสตร์ นิติศาสตร์ และรัฐศาสตร์ ในวันที่ 19 สิงหาคม พ.ศ. 2489 ซึ่งในช่วงเวลานั้นพระองค์ยังทรงพระเยาว์และเสด็จพระราชดำเนินศึกษาต่อ คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ชั่วคราวในครั้งแรก ซึ่งได้แก่ พระสุธรรมวินิจฉัย (ชม วณิกเกียรติ) , พระยานลราชสุวัจน์ (ทองดี นลราชสุวัจน์) และสงวน จูฑะเตมีย์ สมาชิกพฤฒสภา ต่อมาได้เปลี่ยนเป็นพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนชัยนาทนเรนทร และพระยามานวราชเสวี (ปลอด วิเชียร ณ สงขลา)
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชทรงเล่าว่า ระหว่างประทับรถพระที่นั่งเสด็จพระราชดำเนินไปยังท่าอากาศยานนานาชาติดอนเมือง เพื่อทรงศึกษาเพิ่มเติมที่สวิตเซอร์แลนด์ ก็ทรงได้ยินเสียงราษฎรคนหนึ่งตะโกนว่า "ในหลวง อย่าทิ้งประชาชน" จึงทรงนึกตอบในพระราชหฤทัยว่า "ถ้าประชาชนไม่ทิ้งข้าพเจ้าแล้ว ข้าพเจ้าจะทิ้งประชาชนอย่างไรได้" [ต้องการแหล่งอ้างอิงดีกว่านี้ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงตระหนักในหน้าที่พระมหากษัตริย์ของพระองค์ ดังที่ได้ตรัสตอบชายคนเดิมนั้นในอีก 20 ปีต่อมา
หลังจากที่จบการศึกษาจากสวิตเซอร์แลนด์ พระองค์เสด็จเยือนกรุงปารีส ทรงพบกับหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร ซึ่งเป็นธิดาของเอกอัครราชทูตไทยประจำกรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส เป็นครั้งแรก ในขณะนั้น ทั้งสองพระองค์มีพระชนมายุ 21 พรรษาและ 15 พรรษาตามลำดับ ใน พ.ศ. 2490 พระองค์ทรงมีพระราชหัตถเลขาแสดงความพอพระราชพฤทัยในรัฐประหารในปีนั้น ซึ่งเป็นรัฐประหารของฝ่ายกษัตริย์นิยม:44
เมื่อวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2491 ในระหว่างเสด็จประทับยังต่างประเทศ ขณะที่พระองค์ทรงขับรถยนต์พระที่นั่งเฟียส ทอปอลิโน จากเจนีวา ไปยังโลซาน ทรงประสบอุบัติเหตุทางรถยนต์ กล่าวคือ รถยนต์พระที่นั่งชนกับรถบรรทุกอย่างแรง ทำให้เศษกระจกกระเด็นเข้าพระเนตรขวา พระอาการสาหัส หลังการถวายการรักษา พระองค์มีพระอาการแทรกซ้อนบริเวณพระเนตรขวา แพทย์จึงถวายการรักษาอย่างต่อเนื่องหลายครั้ง หากแต่พระอาการยังคงไม่ดีขึ้น กระทั่งวินิจฉัยแล้วว่าพระองค์พระเนตรขวาบอด จึงได้ถวายการแนะนำให้พระองค์ทรงพระเนตรปลอมในที่สุด ทั้งนี้ หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ได้มีโอกาสเข้าเฝ้าเยี่ยมพระอาการเป็นประจำจนกระทั่งหายจากอาการประชวร อันเป็นเหตุที่ทำให้ทั้งสองพระองค์มีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิดนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงหมั้นกับหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร เมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 และเสด็จพระราชดำเนินนิวัตพระนครในปีถัดมา โดยประทับ ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน ต่อมาวันที่ 28 เมษายน พ.ศ. 2493 พระองค์โปรดเกล้าฯ ให้จัดการพระราชพิธีราชาภิเษกสมรสกับหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร ณ พระตำหนักสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ภายในวังสระปทุม ซึ่งในการพระราชพิธีราชาภิเษกสมรสนี้ มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร ขึ้นเป็น สมเด็จพระราชินีสิริกิติ์
วันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2493 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ตั้งการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกตามแบบอย่างโบราณราชประเพณีขึ้น ณ พระที่นั่งไพศาลทักษิณ เฉลิมพระปรมาภิไธยตามที่จารึกในพระสุพรรณบัฏว่า พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร พระราชทานพระปฐมบรมราชโองการว่า "เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม" ในโอกาสนี้พระองค์ทรงพระราชดำริว่า ตามโบราณราชประเพณี เมื่อสมเด็จพระมหากษัตริยาธิราชเจ้าได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติบรมราชาภิเษกแล้ว ย่อมโปรดให้สถาปนาเฉลิมพระเกียรติยศสมเด็จพระอัครมเหสีขึ้นเป็นสมเด็จพระบรมราชินี ดังนั้น พระองค์จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศสถาปนาเฉลิมพระเกียรติยศสมเด็จพระราชินีสิริกิติ์ ขึ้นเป็น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี
ผนวช พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชขณะทรงผนวช
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชเสด็จฯ ออกผนวชเป็นเวลา 15 วัน ระหว่างวันที่ 22 ตุลาคม–5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2499 ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยมีสมเด็จพระวชิรญาณวงศ์ สมเด็จพระสังฆราช เป็นพระอุปัชฌาย์ ทรงได้รับฉายาว่า ภูมิพโลภิกขุ หลังจากนั้น พระองค์เสด็จฯ ไปประทับจำพรรษา ณ พระตำหนักปั้นหยา วัดบวรนิเวศวิหาร ระหว่างที่ผนวชนั้น พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ด้วยเหตุนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจึงได้โปรดเกล้าฯ ให้เฉลิมพระนามาภิไธยเป็นสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในวันเฉลิมพระชนมพรรษา 5 ธันวาคม ปีเดียวกัน
ระหว่างที่ทรงดำรงสมณเพศ พระภิกษุพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงปฏิบัติพระราชกิจ เช่นเดียวกับพระภิกษุทั้งหลายอย่างเคร่งครัด เช่น เสด็จลงพระอุโบสถทรงทำวัตรเช้า–เย็น ตลอดจนทรงสดับพระธรรมและพระวินัยนอกจากนี้ยังได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจพิเศษอื่น ๆ เช่นในวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2499 ได้เสด็จพระราชดำเนินไปยังวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ทรงร่วมสังฆกรรมในพิธีผนวชและอุปสมบทนาคหลวงในพระบรมราชินูปถัมภ์ ในวันที่วันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2499 เสด็จฯ ไปทรงรับบิณฑบาต จากพระบรมวงศานุวงศ์และข้าทูลละอองธุลีพระบาท ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน ในโอกาสนี้พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ครั้งยังเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ ได้เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทด้วย
อนึ่ง ในการทรงพระผนวชครั้งนี้ เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2499 ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาสมเด็จพระวชิรญาณวงศ์ สมเด็จพระสังฆราช พระราชอุปัชฌาจารย์ ขึ้นเป็นสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์
ขัดแย้งกับรัฐบาลจอมพล แปลก พิบูลสงคราม หลังจากรัฐประหารในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2494 นำโดยจอมพล แปลก พิบูลสงคราม ตามมาด้วยยกเลิกรัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2492 และกลับไปใช้รัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2475 เพื่อเป็นการลดอำนาจพระมหากษัตริย์ พระองค์เจ้าธานีนิวัตทรงบันทึกปฏิกิริยาของพระองค์ว่า "ท่านกริ้วมาก ทรงตำหนิหลวงพิบูลอย่างแรงหลายคำ ท่านว่าฉันไม่พอใจมากที่คุณหลวงทำเช่นนี้":48–9 ต่อมาทรงพยายามเจรจาต่อรองกับรัฐบาลขอให้เพิ่มเติมพระราชอำนาจบางอย่าง เช่น ให้ทรงเลือกสมาชิกวุฒิสภาได้:49 ใน พ.ศ. 2496 พระองค์ขัดแย้งกับรัฐบาลเรื่องพระราชบัญญัติจำกัดการถือครองที่ดิน ทรงชะลอการลงพระปรมาภิไธย แต่สุดท้ายก็ผ่านเป็นกฎหมาย:50 ต่อมาในปี พ.ศ. 2498 จอมพล แปลก ได้จัดให้พระองค์และ สมเด็จพระบรมราชินี (พระอิสริยยศในขณะนั้น) เสด็จเยือนภาคอีสานโดยทางรถไฟ ผลปรากฏชัดว่าพระองค์เป็น ที่นิยมของประชาชนจำนวน มาก ดังนั้น จอมพล แปลก จึงได้ตัดงบประมาณในการเสด็จ ครั้งต่อไป
อย่างไรก็ดี เหตุการณ์ที่น่าจะเป็นฟางเส้นสุดท้ายคือการรื้อฟื้นคดีสวรรคต ร. 8 และแผนนำปรีดี พนมยงค์ กลับประเทศ:51 ตั้งแต่เดือนเมษายน 2500 พระองค์และกลุ่มกษัตริย์นิยมเคลื่อนไหวเตรียมรัฐประหาร มีการอภิปรายในสภาผู้แทนราษฎรว่า พระองค์ทรงพระราชทานเงินสนับสนุนแก่พรรคประชาธิปัตย์ 700,000 บาท และมีรายงานว่าพระองค์ทรงเสด็จฯ ไปบ้านพักของหม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช ในยามวิกาลอย่างลับ ๆ อยู่เสมอ:52
โดยเฉพาะในโอกาสฉลองพุทธศตวรรษ พ.ศ. 2500 รัฐบาลได้กราบบังคมทูลเชิญพระมหากษัตริย์เสด็จมาทรงเป็นประธานซึ่งก็ทรงตอบรับเป็นที่เรียบร้อย แต่ครั้นถึงวันงานทรงพระประชวรปัจจุบันทันด่วน ทำให้นายกรัฐมนตรีตัดสินใจเป็นประธานเปิดพิธีเอง และในเดือนสิงหาคมปีดังกล่าว จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ผู้บัญชาการทหารบก ออกมาโจมตีรัฐบาลของจอมพล แปลก ว่าละเมิดพระราชอำนาจของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ซึ่งข่าวการระหองระแหงกันระหว่างพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและรัฐบาลดังกล่าว ทำให้สาธารณะเริ่มไม่ไว้วางใจรัฐบาลมากขึ้น
เมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2500 จอมพล แปลก ได้ขอพระราชทานพระบรมราชวโรกาสเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทเพื่อขอให้ทรงสนับสนุนรัฐบาล พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเตือนจอมพล แปลก ว่าขอให้ลาออกจากตำแหน่งเสียเพื่อมิให้เกิดรัฐประหาร แต่จอมพล แปลก ปฏิเสธ เย็นวันดังกล่าว จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ยึดอำนาจการปกครองจากรัฐบาลทันที และสองชั่วโมงหลังจากการประกาศยึดอำนาจ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ใช้กฎอัยการศึก ทั่วราชอาณาจักร และได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้จอมพล สฤษดิ์ เป็นผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารโดยไม่มีผู้รับสนองพระบรมราชโองการ
สมัยรัฐบาลจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเสด็จฯ เยี่ยมจอมพล
สฤษดิ์ ธนะรัชต์ เป็นการส่วนพระองค์ในปี พ.ศ. 2506
เมื่อรัฐบาลทหารของจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ เถลิงอำนาจแล้ว รัฐบาลได้ฟื้นฟูพระราชอำนาจพระมหากษัตริย์ โดยอนุญาตให้พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้เสด็จออกประชาชนเป็นอันมาก ให้เสด็จประภาสในถิ่นทุรกันดาร และตั้งงบประมาณสนับสนุนโครงการพัฒนาที่พระองค์มีพระราชดำริริเริ่มด้วย โดยรัฐบาลจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ได้ประกาศให้นำประเพณีหมอบกราบเข้าเฝ้า ซึ่งเลิกไปในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กลับมาใช้ใหม่ กับทั้งประกาศให้สถาปนาธรรมยุติกนิกาย ขึ้นซ้ำด้วย นอกจากนี้ นับตั้งแต่การปฏิวัติสยาม 2475 สืบมา ประเพณีการเสด็จพระราชดำเนินโดยกระบวนพยุหยาตราชลมารค ก็ได้จัดขึ้นเป็นครั้งแรกเพื่อถวายผ้าพระกฐิน
พิธีกรรมตามโบราณประเพณีหลายอย่างของราชวงศ์จักรี เช่นพิธีกรรมพืชมงคล ก็มีประกาศให้ฟื้นฟู วันพระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช (5 ธันวาคม) ก็ได้รับการประกาศให้เป็นวันชาติไทย แทนที่วันที่ 24 มิถุนายน อันตรงกับวันที่คณะราษฎร ได้เปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นผลสำเร็จด้วย
เมื่อจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ถึงแก่อสัญกรรมในวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2506 สำนักพระราชวังก็มีประกาศให้จัดการไว้ทุกข์ในพระราชวังเป็นเวลายี่สิบเอ็ดวัน และศพจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ได้รับพระราชทานฉัตรห้าชั้น ซึ่งปรกติเป็นเครื่องยศของพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสมเด็จเจ้าฟ้า กางกั้นตลอดระยะเวลาไว้ศพ ทั้งนี้ พระยาศรีวิสารวาจา (หุ่น ฮุนตระกูล) องคมนตรี ได้กล่าวต่อมาว่า ไม่เคยมีนายกรัฐมนตรีคนใดที่มีความใกล้ชิดกับพระมหากษัตริย์เท่ากับจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ มาก่อนเลย
สมัยรัฐบาลจอมพล ถนอม กิตติขจร หลังจากการถึงแก่อสัญกรรมของจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ใน พ.ศ. 2506 จอมพล ถนอม กิตติขจร ก็ได้รับแต่งตั้งให้เป็นนายกรัฐมนตรีคนถัดมา และจอมพล ถนอม กิตติขจร ก็สืบนโยบายราชานิยมของจอมพล สฤษดิ์ต่อมาอีกกว่าทศวรรษ ซึ่งเดือนตุลาคม 2516 ในการประท้วงเพื่อเรียกร้องประชาธิปไตยจากรัฐบาล และมีผู้ตายเป็นจำนวนมหาศาลอันเนื่องมาจากการปราบปรามของรัฐบาลนั้น พระองค์ได้มีพระบรมราชานุญาตให้เปิดพระทวารพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน รับผู้ชุมนุมที่หนีตายเข้ามา และพระราชทานพระราชโอกาสให้เหล่าผู้ชุมนุมเฝ้า เหตุการณ์ 14 ตุลาแสดงภาพลักษณ์ว่าผลประโยชน์ของนักศึกษาตรงกับผลประโยชน์ของสถาบันพระมหากษัตริย์:76 แต่พระองค์ยังทรงรู้สึกว่าขบวนการนักศึกษาจะต้องถูกควบคุม และการเดินขบวนอย่างเปิดเผยเป็นสิ่งผิด:75
ยุคประชาธิปไตยเบ่งบาน ต่อมา ก็ทรงตั้ง สัญญา ธรรมศักดิ์ อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นนายกรัฐมนตรีแทนจอมพล ถนอม กิตติขจร ผู้ลี้ภัยไปสหรัฐและสิงคโปร์ตามลำดับ ครั้งนั้น สัญญา ธรรมศักดิ์ จัดตั้งรัฐบาลพลเรือนสำเร็จเป็นครั้งแรก แต่ท่ามกลางปัจจัยทั้งในและนอกประเทศทำให้เกิดการสมคบกันรัฐประหารรอบใหม่ ทั้งนี้ ศาสตราจารย์ บุญชนะ อัตถากร เล่าว่าในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2519 พลเรือเอก สงัด ชลออยู่ นำความบ้านเมืองกราบบังคมทูลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวซึ่งขณะนั้นประทับอยู่ที่พระตำหนักภูพิงค์ราชนิเวศน์ ว่าอาจมีความจำเป็นต้องรัฐประหาร บุญชนะบันทึกว่าสงัดได้สนทนากับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวดังนี้
สงัด: อยากได้พรจากพระโอษฐ์ให้ทางทหารดำเนินการได้ตามที่คิดไว้ในหลวง: ให้คิดเอาเองว่า ควรจะทำอย่างไรต่อไป...
สงัด: ถ้าทางทหารยึดอำนาจการปกครองได้แล้ว… ใครควรจะเป็นนายกรัฐมนตรีในหลวง: จะทำอะไรลงไปก็ควรปรึกษานักกฎหมาย คือ คุณธานินทร์ กรัยวิเชียร ผู้พิพากษาศาลฎีกาเสียด้วย:162 การเดินทางกลับประเทศของจอมพล ถนอม โดยบวชเป็นภิกษุที่วัดบวรนิเวศวิหาร ก่อให้เกิดการประท้วงเป็นวงกว้างในช่วงเดือนกันยายน วันที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2519 หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช นายกรัฐมนตรี ไม่อาจจัดการอะไรได้ จึงขอลาออก และเมื่อเวลา 21.30 น. พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถเสด็จไปวัดบวรนิเวศ ไม่นานให้หลัง เกิดเหตุการณ์ 6 ตุลา ซึ่งกองกำลังติดอาวุธสังหารหมู่ผู้ประท้วงล้มตายที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย กล่าวหาว่าสถาบันพระมหากษัตริย์ว่าอยู่เบื้องหลัง "อาชญากรรม" ดังกล่าว:259 สมยศ พฤกษาเกษมสุข บรรณาธิการและนักเคลื่อนไหว ถูกจำคุกฐานพิมพ์เผยแพร่บทความตั้งคำถามถึงบทบาทของสถาบันในเหตุการณ์:278–9 อย่างไรก็ดี นักวิชาการต่างประเทศอธิบายว่าสถาบันพระมหากษัตริย์มีส่วนส่งเสริมเหตุการณ์ เช่น การสนับสนุนลูกเสือชาวบ้าน และการเสด็จฯ เยี่ยมพระถนอม:31 พระองค์ทรงมีพระราชดำรัสปลายปีเดียวกันนั้นว่า "...ประชาชนคนไทยมีการแสดงออกชัดเจนขึ้น ว่าต้องการอะไร เมื่อแสดงออกมาเช่นนี้ ก็ทำให้รู้ใจกัน และสามารถช่วยกันทำ ช่วยกันสร้างสิ่งที่ต้องการ มีจะมีอุปสรรค แม้ความยากลำบากขัดขวางอยู่ก็ทำได้ ขอเพียงให้ร่วมมือ ร่วมใจกันจริง ๆ..."
สมัยรัฐบาลพลเอก เปรม ติณสูลานนท์ ในความโกลาหลครั้งนั้น ฝ่ายทหารก็เข้ายึดอำนาจอีกครั้ง และเสนอนามบุคคลสามคนให้พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเลือกเพื่อแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ ประกอบด้วย ประกอบ หุตะสิงห์ ประธานศาลฎีกา, ธรรมนูญ เทียนเงิน ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร และธานินทร์ กรัยวิเชียร ผู้พิพากษาศาลฎีกา
พระองค์มีพระราชดำรัสในพิธีประดับยศนายทหารชั้นนายพล เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2519 ความตอนหนึ่งว่า
เช่นหนังสือพิมพ์ต่างประเทศเขียนไว้และเจาะจงว่า นายพลไทยยึดอำนาจ นายพลไทยเป็นเผด็จการ ซึ่งถ้าเป็นเช่นนั้นจริงก็เป็นหน้าที่รับผิดชอบของท่านนายพลไทยไม่ใช่น้อย เพราะว่าถ้าเผด็จการก็ต้องเผด็จให้ดี เพราะว่านายพลไทยและทหารไทยทั้งหลาย ไม่เคยเผด็จการเพื่อให้เป็นเผด็จการแบบฝรั่ง พยายามที่จะทำเพื่อประเทศชาติ เพราะทหารไทยถือชาติเป็นสูงสุด เป็นใหญ่ ฉะนั้น เมื่อมีการว่ากล่าวว่านายพลไทยเป็นเผด็จการ เราก็จะต้องพยายามเผด็จการให้ดี ให้เหมาะสมกับผู้ที่เป็นชายชาติทหารโดยแท้
เดือนกันยายน 2520 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช, สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ , สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิรินธรเทพรัตนสุดา กิติวัฒนาดุลโสภาคย์ และ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินปฏิบัติพระราชกรณียกิจในจังหวัดภาคใต้
ในวันที่ 22 กันยายน พ.ศ. 2520 เวลา 15.15 น. ขณะที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช, สมเด็จพระบรมราชินีนาถและสมเด็จพระเจ้าลูกเธอทั้งสองพระองค์ประทับบนพลับพลาที่ประทับ ซึ่งมีประชาชนมาเฝ้ารับเสด็จฯ ราว 30,000 คน ก็ได้มีราษฏรที่มาเฝ้ารับเสด็จฯ ไปหยิบไฟแช็คดังกล่าวเป็นเหตุให้ระเบิดลูกแรกเกิดระเบิดขึ้น ราษฏรต่างพากันแตกตื่นและเหยียบกับระเบิดลูกที่สอง ทำให้ระเบิดลูกที่สองเกิดระเบิดขึ้น ระเบิดลูกแรกห่างจากพลับพลาที่ประทับ 60.15 เมตร ห่างจากลาดพระบาท 5.20 เมตร และระเบิดลูกที่สองห่างจากพลับพลาที่ประทับ 105.15 เมตร ห่างจากลาดพระบาท 6.00 เมตร แรงระเบิดทำให้มีผู้ได้รับบาดเจ็บ 55 คน บาดเจ็บสาหัส 11 คน ขณะที่เกิดความโกลาหลนั้น บรรดาเจ้าหน้าที่และผู้บังคับบัญชาลูกเสือชาวบ้านได้เข้าระงับควบคุมฝูงชนอย่างฉับพลัน มีการใช้เครื่องขยายเสียงแบบมือถือที่เตรียมไว้แล้วปลอบโยนประชาชนมิให้ตื่นตระหนกและให้อยู่กับที่ ขณะเดียวกันก็มีการลำเลียงผู้บาดเจ็บไปยังโรงพยาบาล ในการนี้พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช สมเด็จพระนางเจ้า พระบรมราชินีนาถและสมเด็จพระเจ้าลูกเธอทั้งสองพระองค์มิได้ทรงรับบาดเจ็บใด ๆ
ขณะเกิดเหตุนั้น พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงยืนประทับอยู่กับที่และทอดพระเนตรมองเหตุการณ์ต่าง ๆ พร้อมทั้งเจ้าหน้าที่ยืนรายล้อมถวายการอารักษา ในขณะที่พิธีการต้องหยุดชะงักชั่วครู่
ทั้งนี้ก่อนหน้าเหตุระเบิดราวราว 20 ชั่วโมง ก็ได้มีตำรวจขับรถจักรยานยนต์ฝ่าสัญญาณไฟจราจรพุ่งชนรถยนต์พระที่นั่งจนเกิดไฟลุกท่วม
ภายหลังเกิดเหตุ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้ทรงประกอบพระราชกรณียกิจต่อไป โดยมิได้แสดงพระอาการปริวิตกต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น และมีพระราชดำรัสให้ทุกคนมีจิตใจเข้มแข็งไม่ตื่นเต้นต่อสถานการณ์ เมื่อจบคำพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวแล้ว สมเด็จเจ้าฟ้าสิรินธรเทพรัตนสุดา และสมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์ ซึ่งประทับอยู่ในพลับพลาฯ ทรงนำเหล่าราษฎรร้องเพลง “เราสู้” และภายหลังเสร็จพระราชกรณียกิจ เวลา 18.55 น. พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมเยียนผู้บาดเจ็บที่โรงพยาบาลจังหวัดยะลา
ธานินทร์ กรัยวิเชียรมีแนวคิดขวาจัด ทำให้เหล่านักศึกษาหนีเข้าป่าไปรวมกลุ่มกับพวกคอมมิวนิสต์ รัฐบาลของธานินทร์ กรัยวิเชียร จึงถูกรัฐประหารนำโดยพลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันท์ ใน พ.ศ. 2523 และคณะรัฐประหารก็ตั้งพลเอก เปรม ติณสูลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่
ขณะนั้น กองกำลังที่ต่อต้านรัฐบาลได้เข้ายึดกรุงเทพมหานคร พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ ได้กราบบังคมทูลเชิญพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และพระบรมวงศานุวงศ์ เสด็จพระราชดำเนินไปประทับที่ กองทัพภาคที่ 2 ค่ายสุรนารี จังหวัดนครราชสีมา ตั้งกองบัญชาการตอบโต้ และใช้อำนาจปลดผู้ก่อการออกจากตำแหน่งทางทหาร การก่อการครั้งนี้จึงกลายเป็นกบฏที่รู้จักในชื่อ "กบฏเมษาฮาวาย " และนำไปสู่ "กบฏทหารนอกราชการ " ในเวลาต่อมา
พฤษภาทมิฬ รัฐประหารของคณะทหารเมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534 นำประเทศไทยกลับไปสู่ระบอบเผด็จการทหารอีกครั้ง ซึ่งหลังคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) ประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2534 และการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แล้ว พรรคการเมืองที่มีจำนวนผู้แทนราษฎรมากที่สุดคือพรรคสามัคคีธรรม จำนวนเจ็ดสิบเก้าคน ได้เป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาล และมีการเตรียมเสนอ ณรงค์ วงศ์วรรณ หัวหน้าพรรคสามัคคีธรรมในฐานะหัวหน้าพรรคที่มีผู้แทนราษฎรมากที่สุดขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรี แต่ปรากฏว่ามาร์กาเร็ต แท็ตไวเลอร์ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศแห่งสหรัฐอเมริกา ได้แถลงว่า ณรงค์เป็นผู้หนึ่งที่ไม่สามารถขอหนังสือเดินทางเข้าสหรัฐฯ ได้ เนื่องจากมีความใกล้ชิดกับนักค้ายาเสพติด พลเอก สุจินดา คราประยูร หัวหน้าคณะรัฐประหาร ซึ่งเคยตกปากว่าจะไม่รับตำแหน่งใด ๆ ภายหลังจากเลือกตั้งอีกเพื่อตัดข้อครหาบทบาทของทหารในรัฐบาลพลเรือน กลับยอมรับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี และสร้างความไม่พอใจท่ามกลางประชาชนเป็นอันมาก นำไปสู่การเคลื่อนไหวคัดค้านต่าง ๆ ของประชาชน โดยมีร้อยตรี ฉลาด วรฉัตร และพลตรี จำลอง ศรีเมือง หัวหน้าพรรคพลังธรรม เป็นแกนนำ ซึ่งรัฐบาลของพลเอก สุจินดาได้สั่งให้ปราบปรามผู้ชุมนุมประท้วงโดดเฉียบขาด กลายเป็นเหตุการณ์นองเลือดในที่สุด และมีผู้คนเสียชีวิต เมื่อฝ่ายทหารเปิดการโจมตีผู้ชุมนุม เหตุการณ์ดิ่งสู่ความรุนแรงเรื่อย ๆ เมื่อกำลังทหารและตำรวจเข้าควบคุมกรุงเทพมหานครเต็มที่ และท่ามกลางเหตุการณ์นี้ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยมีพระบรมราชโองการเรียกพลเอก สุจินดา คราประยูร และหัวหน้ากลุ่มผู้ประท้วง (พลตรี จำลอง ศรีเมือง) เพื่อเรียกร้องประชาธิปไตย ให้เฝ้า และพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ถ่ายทอดการนี้ออกอากาศสดได้ ในภาพทางโทรทัศน์ พระองค์ทรงขอให้คู่กรณียุติความรุนแรงและนำพาชาติบ้านเมืองไปสู่สันติซึ่งทั้ง พลเอก สุจินดา คราประยูร และ พลตรี จำลอง ศรีเมือง เห็นพ้องต้องกันในการที่จะให้รัฐบาลพลเรือนเข้ามาบริหารประเทศในสถานการณ์ดังกล่าว ณ จุดสูงสุดของวิกฤติการณ์ ปรากฏภาพพลเอก สุจินดา คราประยูร และหัวหน้าผู้ประท้วง เฝ้าทูลละอองพระบาทโดยหมอบกราบ และที่สุดก็นำไปสู่การลาออกของพลเอก สุจินดา คราประยูร และการเลือกตั้งทั่วไป
รัฐประหาร พ.ศ. 2549 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ ประธานสภาองคมนตรี และรัฐบุรุษ พลเอก สนธิ บุญยรัตกลิน พลเรือเอก สถิรพันธุ์ เกยานนท์ และพลอากาศเอก ชลิต พุกผาสุข เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ถวายรายงานสถานการณ์ การปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข เมื่อเวลา 00.19 น. วันพุธที่ 20 กันยายน ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต
พลเอก สนธิ บุญยรัตกลิน หัวหน้าคณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ได้นำความกราบบังคมทูลพระกรุณา ทราบฝ่าละอองธุลีพระบาท ว่า การบริหารราชการแผ่นดินของรัฐบาล อันมีพันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร เป็นนายกรัฐมนตรี ก่อให้เกิดปัญหา ความขัดแย้งแบ่งฝ่าย สลายความรู้สึกรู้รักสามัคคีของคนในชาติ อย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อนในประวัติศาสตร์ชาติไทย ประชาชนส่วนหนึ่งเคลือบแคลงสงสัยว่า การบริหารราชการแผ่นดิน ส่อไปในทางทุจริตประพฤติมิชอบอย่างกว้างขวาง หน่วยงานอิสระ ถูกการเมืองครอบงำ ทำให้การดำเนินกิจกรรมทางการเมือง เกิดปัญหาและอุปสรรคหลายประการ แม้หลายภาคส่วนของสังคมจะได้พยายามประนีประนอม คลี่คลายสถานการณ์มาโดยต่อเนื่องแล้ว ก็ไม่สามารถรักษาความสงบเรียบร้อยของบ้านเมืองได้
นอกจากนี้ ในวันที่ 22 กันยายน โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย โดยสถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก แพร่ภาพพิธีรับพระบรมราชโองการ แต่งตั้งหัวหน้าคณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข แก่พลเอก สนธิ ซึ่งมีข้อสังเกตว่าประกาศฉบับดังกล่าว มีพลเอก สนธิเอง ในฐานะผู้บัญชาการทหารบก เป็นผู้ลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ และลงวันที่ 20 กันยายน ขณะที่พิธีรับพระบรมราชโองการนั้น จัดให้มีขึ้นต่อมาในภายหลัง
หลังจากพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ฉบับชั่วคราว พ.ศ. 2549 ในวันที่ 1 ตุลาคม ปีเดียวกัน คณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข แปรสภาพเป็น คณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ โดย หัวหน้า คปค. ดำรงตำแหน่ง ประธานคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ มีอำนาจหน้าที่ เป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ แต่งตั้งนายกรัฐมนตรี ประธานสภานิติบัญญัติ ประธานสภาร่างรัฐธรรมนูญ สมาชิกสมัชชาแห่งชาติ และคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ หลังจากนั้น จึงมีพระบรมราชโองการแต่งตั้ง พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรี “
สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ได้พระราชทานสัมภาษณ์ในรายการโดยอ้างว่าพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเสียพระทัยต่อเหตุการณ์ชุมนุมทางการเมืองและการเสียพระทัยจากเหตุการณ์ชุมนุมทางการเมืองนำไปสู่พระอาการประชวรเป็นไข้ ใจความตอนหนึ่งว่า
"จะเล่าไป ข้าพเจ้าเป็นคนไม่ยุ่งเกี่ยวการเมือง ไม่อยากพูดถึงใครว่าใครดีใครเลว ไม่รู้ เพราะไม่เคยคบนักการเมือง แต่ว่า รู้แต่ว่า เหตุการณ์ปีที่แล้ว ที่มีการเผาบ้านเผาเมืองกัน อันนั้นนำความทุกข์มาสู่พระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จฯ (สมเด็จพระนางเจ้า พระบรมราชินีนาถ) เหลือเกิน พระเจ้าอยู่หัวนี่ จากที่ทรงหัดเดินได้น่ะ ตอนนั้นน่ะ ทรงทรุดเลย เป็นไข้ต้องให้น้ำเกลือ นอนแบ็บเลย สมเด็จฯ ก็เสียพระทัยมากเหลือเกิน ท่านรับสั่งว่า 'คราวที่เราถูกเผาเมืองนั้น คือสมัยเสียกรุงต่อพม่า กรุงศรีอยุธยา แต่คราวนี้ สะเทือนใจยิ่งกว่า เพราะเป็นการที่คนไทยเผาเมืองไทยเอง"
อย่างไรก็ตามพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมิได้ทรงตอบรับข้ออ้างของพระธิดาต่อสาธารณชนว่าเป็นจริงหรือเท็จนอกจากนี้พระองค์ก็ตรัสถึงการเมืองบ้างเล็กน้อยในบางโอกาส
พระพลานามัยปลายพระชนม์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมีพระอาการประชวรเรื้อรังในส่วนของพระหทัยเต้นผิดปกติ มีสาเหตุจากการได้รับเชื้อไมโคพลาสมา ราวปี พ.ศ. 2530 เสด็จไปเยี่ยมประชาชนที่อำเภอสะเมิง จังหวัดเชียงใหม่ คณะแพทย์ไม่อาจถวายการรักษาให้หายขาดได้ ทำได้เพียงถวายพระโอสถประคองพระอาการมาตลอด จนต้องทรงรับการผ่าตัดใหญ่มาแล้วครั้งหนึ่งเมื่อปี พ.ศ. 2538
นับตั้งแต่เดือนกันยายน พ.ศ. 2552 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเริ่มประชวร อันเนื่องมาจากพระโรคไข้หวัด และพระปัปผาสะอักเสบ พระองค์แปรพระราชฐานจากพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน ไปโรงพยาบาลศิริราช เพื่อให้คณะแพทย์ถวายการรักษา ต่อมาจนถึงเดิอนสิงหาคม พ.ศ. 2556 พระองค์เสด็จพระราชดำเนินแปรพระราชฐานไปประทับ ณ พระตำหนักเปี่ยมสุข วังไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เพื่อเปลี่ยนพระอิริยาบถ
จนกระทั่งวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2557 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จฯ มาประทับ ณ โรงพยาบาลศิริราช โดยทรงมีพระอาการไข้ คณะแพทย์ได้ถวายการรักษาจนพระอาการทั่วไปดีขึ้นตามลำดับ ต่อมาในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2558 พระองค์ได้เสด็จพระราชดำเนินกลับไปประทับ ณ พระตำหนักเปี่ยมสุข วังไกลกังวล เพื่อเปลี่ยนพระอิริยาบถอีกครั้ง แต่เสด็จฯ ไปประทับได้ไม่นาน ก็ทรงกลับมาประทับ ณ โรงพยาบาลศิริราช ตลอดระยะเวลาที่ทรงประทับ ณ โรงพยาบาลศิริราช จนถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2559 พระอาการประชวรได้ดีขึ้นและทรุดลงเป็นครั้งคราว โดยพระราชกรณียกิจครั้งสุดท้ายของพระองค์คือการพระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้ผู้พิพากษาประจำศาลต่าง ๆ เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวายสัตย์ปฏิญาณก่อนเข้ารับหน้าที่ เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2558 และการปรากฏพระองค์ครั้งสุดท้ายคือการเสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรสภาพภูมิทัศน์บริเวณโดยรอบสวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต เมื่อวันที่ 11 มกราคม พ.ศ. 2559
เสด็จสวรรคต พระเมรุมาศพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
ตั้งแต่วันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2559 เป็นต้นมา พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช เมื่อครั้งดำรงพระบรมราชอิสริยยศ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงมีพระปรอทต่ำ หายพระทัยเร็ว มีพระเสมหะ พระปับผาสะซ้ายอักเสบ มีพระโลหิตเป็นกรด และพบว่ามีน้ำคั่งในช่องเยื่อหุ้มพระปัปผาสะ เล็กน้อย คณะแพทย์จึงทำการรักษาด้วยพระโอสถปฏิชีวนะ และใช้สายสวนเข้าหลอดพระโลหิตดำ เพื่อฟอกพระโลหิต แต่มีพระความดันพระโลหิตต่ำ จึงใช้เครื่องช่วยหายพระทัย พระอาการไม่คงที่ ก่อนที่พระอาการจะทรุดลงไปอีก มีการติดเชื้อในกระแสพระโลหิต จนเมื่อวันที่ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2559 พระอาการประชวรได้ทรุดหนักลงตามลำดับ และสวรรคตเมื่อเวลา 15.52 น. รวมพระชนมายุ 88 พรรษา ทรงครองราชสมบัติได้ 70 ปี 4 เดือน 4 วัน
วันศุกร์ที่ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2559 เวลา 16.00 น. พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ครั้งยังเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร พร้อมด้วยพระบรมวงศานุวงศ์ ได้เสด็จพระราชดำเนินไปโรงพยาบาลศิริราช เพื่อเคลื่อนพระบรมศพของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชไปยังพระบรมมหาราชวัง มีพระราชพิธีถวายสรงน้ำพระบรมศพ ณ พระที่นั่งพิมานรัตยา มีการเชิญพระบรมศพลงสู่พระหีบ ประดิษฐานหลังพระแท่นแว่นฟ้าทอง ประกอบพระโกศทองใหญ่ ภายใต้นพปฎลมหาเศวตฉัตร ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ภายในพระบรมมหาราชวัง
รัฐบาลประกาศให้สถานที่ราชการ รัฐวิสาหกิจ หน่วยงานของรัฐและสถานศึกษาทุกแห่ง ลดธงครึ่งเสา 30 วัน และให้ข้าราชการ พนักงานรัฐวิสาหกิจ เจ้าหน้าที่รัฐไว้ทุกข์ 1 ปี ตั้งแต่วันที่ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2559 คณะรัฐมนตรีมีมติกำหนดให้วันที่ 13 ตุลาคมของทุกปีเป็นวันหยุดราชการ เพื่อให้ประชาชนน้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ มีพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ ในวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2560
ต่อมาในวันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการให้เฉลิมพระปรมาภิไธยพระบรมอัฐิสมเด็จพระบรมชนกนาถขึ้นเป็น พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช 2562 ในวันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ประกาศ เรื่อง พระปรมาภิไธย พระนามาภิไธย คำอ่าน และสรรพนาม คำขึ้นต้น คำลงท้าย ในการกราบบังคมทูล กราบทูล ได้ระบุพระปรมาภิไธยอย่างย่อไว้ว่า พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
วันที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการให้วันที่ 5 ธันวาคม เป็นวันสำคัญของชาติไทย เนื่องจากเป็นวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร, วันชาติไทย และวันพ่อแห่งชาติ และเป็นวันหยุดราชการ
สถานะพระมหากษัตริย์ ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พระองค์ทรงเป็นประมุขแห่งรัฐ จอมทัพไทย และอัครศาสนูปถัมภก และเป็นพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ ในรัชสมัยของพระองค์ เกิดรัฐประหาร 11 ครั้ง เหตุการณ์กบฏ 9 ครั้ง เหตุการณ์การก่อการกำเริบโดยประชาชน จนนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงรัฐบาล 2 ครั้งได้แก่ เหตุการณ์ 14 ตุลา และ พฤษภาทมิฬ รัฐธรรมนูญ 16 ฉบับ และการเปลี่ยนแปลงนายกรัฐมนตรี 26 คน
ตามรัฐธรรมนูญไทย พระองค์ทรง "ดำรงอยู่ในฐานะอันเป็นที่เคารพสักการะ ผู้ใดจะละเมิดมิได้ ผู้ใดจะกล่าวหาหรือฟ้องร้องพระมหากษัตริย์ในทางใด ๆ มิได้" ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ว่า "ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จ ราชการแทนพระองค์ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่สามปีถึงสิบห้าปี" แต่พระองค์เคยมีพระราชดำรัสในวันเฉลิมพระชนมพรรษาเมื่อเดือนธันวาคม ปี พ.ศ. 2548 ว่า "...แต่ว่าความจริง ก็จะต้องวิจารณ์บ้างเหมือนกัน แล้วก็ไม่กลัวถ้าใครจะวิจารณ์ว่าทำไม่ดีตรงนั้น ๆ จะได้รู้ เพราะว่าถ้าบอกว่าพระเจ้าอยู่หัวไปวิจารณ์ท่านไม่ได้ ก็หมายความว่าพระเจ้าอยู่หัวไม่เป็นคน ไม่วิจารณ์เราก็กลัวเหมือนกัน ถ้าบอกไม่วิจารณ์แปลว่าพระเจ้าอยู่หัวไม่ดี รู้ได้อย่างไร ถ้าเขาบอกว่า ไม่ให้วิจารณ์พระเจ้าอยู่หัว เพราะพระเจ้าอยู่หัวดีมาก ไม่ใช่อย่างนั้น ...ฉะนั้น ที่บอกว่าการวิจารณ์ เรียกว่าละเมิดพระมหากษัตริย์ ให้ละเมิดได้ แต่ถ้าเขาละเมิดผิด เขาก็ถูกประชาชนบ้อม คือ ขอให้รู้ว่าเขาวิจารณ์อย่างไร ถ้าเขาวิจารณ์ถูกก็ไม่ว่า แต่ถ้าวิจารณ์ผิด ไม่ดี แต่เมื่อบอกไม่ให้วิจารณ์ ละเมิดไม่ได้ เพราะ รัฐธรรมนูญว่ายังงั้น ลงท้าย พระมหากษัตริย์ก็เลยลำบาก แย่ อยู่ในฐานะลำบาก"
บทบาททางการเมืองไทย ในทางกฎหมายพระมหากษัตริย์ไทยทรงมีพระราชอำนาจจำกัดตามรัฐธรรมนูญ อย่างไรก็ดี การกระทำดังกล่าวไม่ได้ทำลายพระราชอำนาจโดยพฤตินัย ธงทอง จันทรางศุเขียนถึงพระราชอำนาจนี้ว่า "แม้ว่าพระราชอำนาจดังกล่าวจะมิได้บัญญัติเป็นลายลักษณ์อักษรไว้ในรัฐธรรมนูญฉบับใดก็ตาม แต่ก็เป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่เข้าใจตรงกันของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องว่าเป็นพระราชอำนาจที่มีอยู่จริง และอาจกล่าวได้ว่าเป็นพระราชอำนาจส่วนที่สำคัญที่สุดในทางกฎหมายรัฐธรรมนูญเท่าที่ปรากฏในปัจจุบัน":461 มีการสร้างพระราชอำนาจนำเกิดขึ้นผ่านการดำเนินโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
พระองค์ทรงมีบทบาทในการเมืองไทย หลายครั้ง ได้ทรงหยุดยั้งการกบฏ เช่น กบฏยังเติร์ก ในปี พ.ศ. 2524 และ กบฏทหารนอกราชการ ในปี พ.ศ. 2528 กระนั้น ในสมัยของพระองค์ได้มีการทำรัฐประหารโดยทหารหลายคณะ บทบาททางการเมืองที่สำคัญของพระองค์ เช่น สมัยรัฐบาลจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ เป็นผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารในเหตุการณ์รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2500 และเมื่อรัฐบาลทหารของ จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ เถลิงอำนาจ รัฐบาลได้ฟื้นฟูพระราชอำนาจพระมหากษัตริย์ โดยอนุญาตให้พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้เสด็จออกประชาชนเป็นอันมาก ให้เสด็จประภาสในถิ่นทุรกันดาร และตั้งงบประมาณสนับสนุนโครงการพัฒนาที่พระองค์มีพระราชดำริริเริ่มด้วย นอกจากนี้วันพระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช (5 ธันวาคม ) ก็ได้รับการประกาศให้เป็นวันชาติไทย แทนที่วันที่ 24 มิถุนายน อันตรงกับวันที่คณะราษฎร ได้เปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นผลสำเร็จด้วย ทั้งนี้ พระยาศรีวิสารวาจา (หุ่น ฮุนตระกูล) องคมนตรี ได้กล่าวต่อมาว่า ไม่เคยมีนายกรัฐมนตรีคนใดที่มีความใกล้ชิดกับพระมหากษัตริย์เท่ากับ จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ มาก่อนเลย
และยังเป็นที่ทราบกันว่า พระองค์ทรงมีบทบาทสำคัญในพฤษภาทมิฬ โดยมีพระบรมราชโองการเรียกพลเอก สุจินดา คราประยูร และหัวหน้ากลุ่มผู้ประท้วงเพื่อเรียกร้องประชาธิปไตย ให้เฝ้า และพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ถ่ายทอดการนี้ออกอากาศสดได้ ในภาพทางโทรทัศน์ พระองค์ทรงขอให้คู่กรณียุติความรุนแรงและนำพาชาติบ้านเมืองไปสู่สันติ ซึ่งทั้งพลเอก สุจินดา คราประยูร และพลตรี จำลอง ศรีเมือง เห็นพ้องต้องกันในการที่จะให้รัฐบาลพลเรือนเข้ามาบริหารประเทศในสถานการณ์ดังกล่าว และที่สุดก็นำไปสู่การลาออกของพลเอก สุจินดา คราประยูร และการเลือกตั้งทั่วไป
ในเหตุการณ์ รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2549 พระองค์ทรงให้โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย บันทึกภาพและเสียงระหว่างการเข้าเฝ้าของพลเอก สนธิ บุญยรัตกลิน และคณะ นับว่าทรงให้ความเห็นชอบกับการโค่นทักษิณ ชินวัตรและรับรองรัฐบาลจากคณะรัฐประหาร หลังจากนั้นเป็นต้นมา มีการตั้งคำถามและการวิจารณ์บทบาทของพระองค์ในวิกฤตการณ์การเมืองไทยเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากสื่อนานาชาติ นอกจากนี้ พระองค์ก็ตรัสถึงการเมืองบ้างเล็กน้อยในบางโอกาส
อำนาจตามรัฐธรรมนูญ อำนาจตามรัฐธรรมนูญของพระองค์มักเป็นที่ถกเถียงกัน บางส่วนเพราะความเป็นที่นิยมอย่างล้นหลามของพระองค์และบางส่วนเป็นเพราะอำนาจของพระองค์มักถูกตีความขัดกันแม้จะมีนิยามอย่างชัดเจนในรัฐธรรมนูญแล้วก็ตาม ยกตัวอย่างเช่นการแต่งตั้งจารุวรรณ เมณฑกา เป็นผู้ตรวจเงินแผ่นดิน ทว่า ศาลรัฐธรรมนูญ วินิจฉัยว่าการแต่งตั้งเธอขัดต่อรัฐธรรมนูญ เมื่อรัฐสภาเลือกผู้ดำรงตำแหน่งแทนจารุวรรณ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงปฏิเสธเขา วุฒิสภาปฏิเสธลงคะแนนยกเลิกการยับยั้งของพระองค์ สุดท้ายในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2549 คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินให้จารุวรรณกลับเข้ารับตำแหน่ง หนังสือพิมพ์ผู้จัดการ อธิบายว่ากรณีนี้เป็นความพยายามของวุฒิสภาเพื่อบีบบังคับให้พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทำตามความปรารถนาของพวกตน ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า เนื่องจากรัฐธรรมนูญมีบทบัญญัติเฉพาะว่าพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งผู้ตรวจเงินแผ่นดินตามคำแนะนำของวุฒิสภา การพ้นจากตำแหน่งจึงต้องมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้พ้นจากตำแหน่งเท่านั้น
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงยับยั้งกฎหมายน้อยครั้ง พอล แฮนด์ลีย์เขียนใน เดอะคิงเนเวอร์สไมล์ ว่าในปี พ.ศ. 2519 เมื่อรัฐสภาลงคะแนนเสียงเห็นชอบเพื่อขยายการเลือกตั้งแบบประชาธิปไตยสู่ระดับอำเภอ พระองค์ทรงปฏิเสธลงพระปรมาภิไธยกฎหมาย รัฐสภาไม่ยอมออกเสียงยกเลิกการยับยั้งของพระองค์ ในปี พ.ศ. 2497 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงยับยั้งกฎหมายปฏิรูปที่ดินที่รัฐสภาเห็นชอบสองครั้งก่อนทรงยินยอมลงพระปรมาภิไธย บางทีพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชไม่ทรงใช้พระราชอำนาจนี้ยับยั้งการตรากฎหมาย เช่น ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2517 มาตรา 107 วรรค 2 ซึ่งบัญญัติว่า ให้ประธานองคมนตรีเป็นผู้ลงนามรับสนองพระบรมราชโองการแต่งตั้งสมาชิกวุฒิสภา พระองค์ไม่ทรงเห็นด้วย แต่ก็ไม่ทรงใช้พระราชอำนาจยับยั้งโดยตรง เพียงแต่มีพระราชกระแสท้ายร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้ว่า ไม่ทรงเห็นด้วยกับมาตรา 107 วรรค 2 แห่งร่างรัฐธรรมนูญนี้เป็นอย่างยิ่ง เพราะประธานองคมนตรีเป็นผู้ที่พระมหากษัตริย์ทรงเลือกและแต่งตั้งตามพระราชอัธยาศัย ซึ่งขัดกับหลักที่ว่า พระมหากษัตริย์ทรงอยู่เหนือทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตย ทั้งจะทำให้ประธานองคมนตรีอยู่ในสภาพเสมือนเป็นองค์กรทางการเมือง
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมีพระราชอำนาจตามรัฐธรรมนูญอภัยโทษอาชญากร แม้มีเกณฑ์หลายข้อสำหรับการได้รับพระราชทานอภัยโทษ ซึ่งรวมอายุและโทษที่ยังเหลืออยู่ การอภัยโทษผู้ข่มขืนกระทำชำเราและช่างภาพเปลือยเด็กชาวออสเตรเลียผู้หนึ่ง ซึ่งก่อให้เกิดข้อโต้เถียง
ภาพลักษณ์ พระองค์ทรงได้รับการถวายพระราชสมัญญาว่า "สมเด็จพระภัทรมหาราช" หมายความว่า "พระมหากษัตริย์ผู้ประเสริฐยิ่ง" ต่อมาในปี พ.ศ. 2539 มีการถวายใหม่ว่า "พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช" และ "พระภูมิพลมหาราช" อนุโลมตามธรรมเนียมเช่นเดียวกับพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ทรงได้รับพระราชสมัญญาว่า "พระปิยมหาราช"
ประชาชนทั่วไปนิยมเรียกพระองค์ว่า "ในหลวง" ซึ่งคาดว่าย่อมาจาก "ใน (พระบรมมหาราชวัง ) หลวง" หรืออาจออกเสียงเพี้ยนมาจากคำว่า "นายหลวง" ซึ่งแปลว่า "เจ้านายผู้เป็นใหญ่"
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเป็นพุทธมามกะ ทรงออกผนวช ทรงโปรดให้มีการสังคายนาพระไตรปิฎก ทรงสร้างพระสมเด็จจิตรลดา ด้วยพระองค์เอง และนอกจากนี้ยังเป็นอัครศาสนูปถัมภก ทรงเกื้อกูล ค้ำจุนทุกศาสนาอย่างเสมอภาค ทรงสนับสนุนพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ เพื่อใช้แปลพระคัมภีร์อัลกุรอาน เป็นภาษาไทยเมื่อ พ.ศ. 2505
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงจัดตั้งโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริกว่า 4,741 โครงการ นอกจากนี้ยังเสด็จเยี่ยมราษฎรในถิ่นทุรกันดาร โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริที่สำคัญที่สุดจนทำให้พระองค์ทรงเป็นที่สรรเสริญในประเทศไทย คือ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งพระองค์ได้ปฏิบัติพระองค์เองเป็นแบบอย่าง โปรดให้มีการการปลูกข้าว การเลี้ยงโคนม การเพาะพันธุ์ปลานิลขึ้นในสวนจิตรลดา ทรงเป็นแบบอย่างที่ดีในด้านการประหยัด ตัวอย่างเช่น ทรงใช้ดินสอเดือนละ 1 แท่ง หรือการใช้ยาสีพระทนต์จดหมดหลอด นอกจากนั้นยังไม่ทรงโปรดสวมเครื่องประดับใด ๆ เลย ยกเว้นแต่นาฬิกาข้อมือ
พระองค์ทรงเป็นผู้อุปถัมภ์ โรงเรียน องค์การและมูลนิธิต่าง ๆ มากกว่า 1000 แห่ง ส่วนการพักผ่อนที่ทรงสนพระราชหฤทัยคือการเสด็จไปประทับ ณ วังไกลกังวลและสุนัขทรงเลี้ยง ที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดคือคุณทองแดง สุนัขพันธุ์ไทยซูเปอร์บาเซนจิ นอกจากนี้ ภาพพระราชอิริยาบถส่วนพระองค์ยามพักผ่อนและชีวิตประจำวันส่วนพระองค์ก็มีปรากฏให้เห็นอยู่เป็นครั้งคราว เช่น การที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ และสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีเสวยพระกระยาหารร่วมกัน
ความนิยมในพระองค์ปรากฏให้หลังเหตุจลาจลในกรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา ปี พ.ศ. 2546 เมื่อผู้ประท้วงชาวไทยหลายร้อยคนซึ่งโกรธจากข่าวลือว่าผู้ก่อจลาจลชาวกัมพูชาย่ำพระบรมฉายาลักษณ์ ชุมนุมนอกสถานเอกอัครราชทูตกัมพูชาในกรุงเทพมหานคร สถานการณ์จบลงอย่างสันติก็เมื่อพลตำรวจเอก สันต์ ศรุตานนท์ บอกฝูงชนว่าเขาได้รับโทรศัพท์จากราชเลขานุการ อาสา สารสิน ถ่ายทอดว่าพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงขอให้สงบ ฝูงชนจึงสลาย
ชีวิตส่วนพระองค์ กีฬา พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรโปรดกีฬาเรือใบเป็นพิเศษ พระองค์ทรงเป็นตัวแทนของประเทศไทยแข่งเรือใบในกีฬาแหลมทอง ครั้งที่ 4 ระหว่างวันที่ 9-16 ธันวาคม พ.ศ. 2510 ที่ประเทศไทย เป็นเจ้าภาพ โดยทรงเข้าค่ายฝึกซ้อมตามโปรแกรมการฝึกซ้อม และทรงได้รับเบี้ยเลี้ยงในฐานะนักกีฬา ซึ่งพระองค์ทรงชนะเลิศเหรียญทอง และทรงได้รับการทูลเกล้าฯ ถวายรางวัลเหรียญทองจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เมื่อวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2510 นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงออกแบบและประดิษฐ์เรือใบยามว่างหลายรุ่น พระองค์พระราชทานนามเรือใบประเภทม็อธ (Moth) ที่ทรงสร้างขึ้นว่า เรือใบมด เรือใบซูเปอร์มด และเรือใบไมโครมด ถึงแม้ว่าเรือใบลำสุดท้ายที่พระองค์ทรงต่อคือ เรือโม้ค (Moke) เมื่อ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2510 เรือใบซูเปอร์มดยังถูกใช้แข่งขันในระดับนานาชาติที่จัดในประเทศไทยหลายครั้ง ครั้งสุดท้าย คือ เมื่อปี พ.ศ. 2528 ในกีฬาซีเกมส์ครั้งที่ 13
ดนตรี พระองค์ทรงดนตรีได้หลายชนิด เช่น แซ็กโซโฟน คราริเน็ต ทรัมเป็ต กีตาร์ และเปียโน โปรดดนตรีแจ๊ส เป็นอย่างมาก และพระองค์ได้ประพันธ์หลายเพลง เช่น เพลงพระราชนิพันธ์แสงเทียน เป็นเพลงแรก สายฝน ยามเย็น ใกล้รุ่ง ลมหนาว ยิ้มสู้ ค่ำแล้ว ไกลกังวล ความฝันอันสูงสุด และเราสู้ หรือพรปีใหม่ เป็นต้น พระองค์ทรงเคยมีกระแสพระราชดำรัสที่แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของดนตรี อันได้แก่ “ดนตรีทุกชนิดเป็นศิลปะที่สำคัญอย่างหนึ่ง มนุษย์เกือบทั้งหมดชอบและรู้จักดนตรี ตั้งแต่เยาว์วัยคนเริ่มรู้จักดนตรีบ้างแล้ว ความรอบรู้ทางดนตรีอย่างกว้างขวางย่อมขึ้นกับเชาวน์ และสามารถในการแสดงของแต่ละคน อาศัยเหตุนี้จึงกล่าวได้ว่าในระหว่างศิลปะนานาชนิด ดนตรีเป็นศิลปะที่แพร่หลายกว่าศิลปะอื่น ๆ และมีความสำคัญในด้านการศึกษาของประชาชนทุกประเทศด้วย” กระแสพระราชดำรัสในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ภายหลังที่สถาบันดนตรีและศิลปะแห่งกรุงเวียนนาทูลเกล้าฯ ถวายประกาศนียบัตรเกียรติคุณชั้นสูง ให้ทรงดำรงตำแหน่งสมาชิกกิตติมศักดิ์เมื่อวันที่ 5 ตุลาคม พ.ศ. 2507 โดยเป็นพระราชดำรัสตอบในภาษาเยอรมัน (ม.ล.เดช สนิทวงศ์ แปลและถ่ายทอดเป็นภาษาไทย)
พระราชทรัพย์ พระราชทรัพย์ของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ส่วนใหญ่อยู่ในรูปของที่ดินและหุ้น โดยแบ่งออกได้เป็นส่วน ๆ ได้โดยสังเขป คือทรัพย์สินส่วนพระองค์ พระคลังข้างที่ และทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ซึ่งพระองค์อุทิศพระราชทรัพย์ส่วนหนึ่งเพื่อโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จำนวน 4,741 โครงการ มูลนิธิในพระบรมราชูปถัมภ์ เพื่อพัฒนาภายในประเทศในด้านกสิกรรม เกษตรกรรม ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สุขภาพอนามัย การส่งเสริมอาชีพ สาธารณูปโภค และการศึกษา
ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ส่วนใหญ่ ได้แก่ ที่ดินและหุ้น โดยในปี 2550 พระองค์ทรงได้รับการจัดอันดับจากนิตยสารฟอบส์ ให้เป็นกษัตริย์ที่ร่ำรวยที่สุดในโลก ทั้งนี้ สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ได้ชี้แจงว่า บทความดังกล่าวมีความคลาดเคลื่อนจากข้อเท็จจริง เนื่องจากว่าทรัพย์สินที่บทความนำมาประเมินนั้น ในความเป็นจริงมิใช่ทรัพย์สินส่วนพระองค์ แต่เป็นของแผ่นดิน ซึ่งเป็นไปในทำนองเดียวกันกับพระมหากษัตริย์ในประเทศอื่นที่บทความดังกล่าวไม่ได้จัดอันดับ
ทรัพย์สินส่วนพระองค์ บิลเลียนแนส์นิวส์ไวร์ (Billionaires NewsWire) ชี้ว่าพระองค์ทรงมีทองคำและเครื่องประดับจำนวนมาก คือ ทองคำ 9,000 ตัน คิดเป็นมูลค่า 350,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
รถยนต์พระที่นั่ง รถพระที่นั่งทรง ในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มายบัค 62 เลขทะเบียน ร.ย.ล.1
มายบัค 62 สีครีม เลขทะเบียน ร.ย.ล.1 ทรงใช้เป็นรถยนต์พระที่นั่ง โดยได้จัดซื้อมาใช้ แทนรถยนต์พระที่นั่ง โรลส์-รอยซ์ แฟนทอม ซิกซ์ (VI) ที่ใช้เป็นรถยนต์พระที่นั่งทรงมานานถึง 30 ปีมายบัค 62 สีครีม เลขทะเบียน 1ด-1992 ทรงใช้เป็นรถยนต์พระที่นั่งสำรอง คาดิลแลค ดีทีเอส เลขทะเบียน ร.ย.ล.960 ทรงใช้ในพิธีถวายสัตย์ปฏิญาณตนและสวนสนามของทหารรักษาพระองค์ มายบัค 62 สีน้ำเงิน ตัดด้วยสีทอง เลขทะเบียน 1ด-1991 โฟล์คสวาเกน คาราเวลล์ T5 TDi เลขทะเบียน 1ด-3901โฟล์คสวาเกน คาราเวลล์ T5 TDi เลขทะเบียน 1ด-4901 โฟล์คสวาเกน คาราเวลล์ T4 TDi เลขทะเบียน 1ด-0968 การลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ ทรัพย์สินของสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์และทรัพย์สินส่วนพระองค์ที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เฉพาะที่ถือครองหุ้นเกิน 0.5% (มูลค่า ณ วันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2558)
บริษัท ถือครองโดย จำนวนหุ้น มูลค่า ชื่อ อักษรย่อ ปูนซิเมนต์ไทย SCC สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ 360,000,000 165,600 ล้านบาท บริษัท ทุนลดาวัลย์ จำกัด 19,220,000 8,841 ล้านบาท สำนักงานพระคลังข้างที่ 15,473,000 7,117 ล้านบาท ธนาคารไทยพาณิชย์ SCB สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ 722,941,958 86,391 ล้านบาท บริษัท ทุนลดาวัลย์ จำกัด 82,367,800 9,842 ล้านบาท ไมเนอร์ อินเตอร์เนชั่นแนล MINT พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร 87,689,741 3,178 ล้านบาท บริษัท สัมมากร SAMCO พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร 171,219,800 612 ล้านบาท ไทยประกันภัย TIC พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร 5,382,654 150 ล้านบาท สำนักงานพระคลังข้างที่ 1,139,671 31 ล้านบาท อมรินทร์พริ้นติ้ง AMARIN พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร 3,157,895 31 ล้านบาท เครือโรงแรมดุสิตธานี DTC สำนักงานพระคลังข้างที่ 495,000 34 ล้านบาท ซิงเกอร์ประเทศไทย SINGER พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร 1,383,770 12 ล้านบาท มูลค่ารวม 281,845 ล้านบาท
พระพุทธรูปประจำพระองค์ พระพุทธปฏิมาชัยวัฒน์ประจำพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
พระพุทธรูปประจำพระชนมวารพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
พระพุทธปฏิมาชัยวัฒน์ประจำ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ประทับนั่งขัดสมาธิเพชร ภายใต้ฉัตร 5 ชั้น หน้าตักกว้าง 7 นิ้ว ความสูงยอดพระรัศมี 9 นิ้ว ทรงพัดแฉก หล่อด้วยเงิน สร้างเมื่อปี พ.ศ. 2506 ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
ส่วนพระพุทธรูปประจำพระชนมวาร พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ ทรงพระกรุณาโปรดฯ ให้ตั้งการฉลองสมโภชพระพุทธรูปประจำประชนมวาร ในวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2530 ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม เมื่อเสร็จการแล้ว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้อัญเชิญพระพุทธรูปประจำพระชนมวาร ประดิษฐานไว้กับพระชัยวัฒน์ประจำรัชกาล ณ หอพระสุราลัยพิมาน ในหมู่พระมหามณเฑียร ปัจจุบันอัญเชิญพระพุทธรูปประจำพระชนมวารพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชฯ พระราชพิธีสงกรานต์ เป็นพระพุทธรูปปางห้ามญาติ ซึ่งเป็นปางประจำวันจันทร์
พระราชกรณียกิจ ด้านศิลปวัฒนธรรมและวรรณคดี พ.ศ. 2503 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ฟื้นฟูพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ขึ้นมาใหม่หลังจากที่ได้เลิกร้างไปตั้งแต่ พ.ศ. 2479 และประเพณีการเสด็จพระราชดำเนินโดยกระบวนพยุหยาตราชลมารค ก็ได้รับการฟื้นฟูเป็นครั้งแรกเพื่อถวายผ้าพระกฐิน
ทรงส่งเสริมศิลปวัฒนธรรมไทยแขนงอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นภาษาไทย ประวัติศาสตร์ไทย สถาปัตยกรรม จิตรกรรม นาฏศิลป์ การดนตรี และศิลปะอื่น ๆ เช่น โปรดเกล้าฯ ให้กรมศิลปากรจัดทำโน้ตเพลงไทยตามระบบสากลและจัดพิมพ์ขึ้นด้วยพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ โปรดเกล้าฯ ให้อาจารย์และนิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย วิจัยหาระดับเฉลี่ยมาตรฐานของเครื่องดนตรีไทย ทรงสนับสนุนให้มีการจัดตั้งสมาคมดนตรีแห่งประเทศไทย
ด้านวรรณศิลป์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงพระราชนิพนธ์บทความ แปลหนังสือ เช่น นายอินทร์ผู้ปิดทองหลังพระ ติโต พระมหาชนก และพระมหาชนก ฉบับการ์ตูน เรื่อง ทองแดง เป็นพระราชนิพนธ์เกี่ยวกับคุณทองแดง สุนัขทรงเลี้ยง เป็นต้น
ด้านการพัฒนาชนบท พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงใช้เวลาส่วนใหญ่ตลอดรัชสมัยไปกับการเสด็จฯ เยี่ยมราษฎรในท้องถิ่นต่าง ๆ ทุกภูมิภาคของประเทศ นับตั้งแต่ พ.ศ. 2497 โดยเฉพาะในแทบที่ชนบททุรกันดาร เพื่อทรงเยี่ยมเยียน ซักถามเรื่องความเป็นอยู่และสารทุกข์สุกดิบของประชาชน นอกจากนี้พระองค์จะทรงศึกษาค้นคว้าข้อมูลต่าง ๆ ด้วยพระองค์เองด้วยแผนที่หรือเอกสารต่าง ๆ ทำให้ทรงรับทราบปัญหาความเดือดร้อนของประชาชน หลังจากนั้นพระองค์ก็จะทรงคิดค้นแนวทางพระราชดำริเพื่อพัฒนาและแก้ไขปัญหาต่าง ๆในแต่ละพื้นที่
พระองค์จะทรงพัฒนาชนบทในรูปโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ มีจุดประสงค์ คือ การพัฒนาบทเพื่อให้ราษฎรในชนบทได้มีความเป็นอยู่ตลอดจนสามารถประกอบอาชีพ เลี้ยงครอบครัวให้ดีขึ้น แนวพระราชดำริที่สำคัญในเรื่องการพัฒนาชนบท คือมีพระราชประสงค์ช่วยให้ชาวชนบทสามารถช่วยเหลือพึ่งตนเองได้ โดยการสร้างพื้นฐานหลักที่จำเป็นต่อการผลิตให้แก่ราษฎรเหล่านั้น ทรงส่งเสริมให้ชาวชนบทมีความรู้ในการประกอบอาชีพตามแต่ละท้องถิ่น นอกจากนี้ยังทรงหาทางนำเอาวิทยาการสมัยใหม่มาประยุกต์กับภูมิปัญญาชาวบ้าน
ด้านการเกษตรและชลประทาน ในด้านชลประทาน พระองค์ทรงให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก โดยทรงคิดค้นโครงการตามพระราชดำริของพระองค์ มีทั้งการแก้ปัญหาภัยแล้ง ปัญหาอุทกภัย รวมไปถึงการบำบัดน้ำเสีย เช่น เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ พระองค์ได้ทรงวิจัยและริเริ่มโครงการฝนหลวง เพื่อช่วยบรรเทาภัยแล้งสำหรับพื้นที่นอกเขตชลประทาน เมื่อคราวเขตกรุงเทพและปริมณฑลที่ประสบปัญหาน้ำท่วมเมื่อปี พ.ศ. 2538 พระองค์ทรงมีพระราชดำริเรื่องแก้มลิง ควบคุมการระบายน้ำจากแม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำท่าจีน ลำคลองต่าง ๆ ลงสู่อ่าวไทย พระองค์ทรงประดิษฐ์เครื่องกลเติมอากาศ กังหันชัยพัฒนา ในการปรับปรุงคุณภาพน้ำโดยการเพิ่มออกซิเจน เป็นสิ่งประดิษฐ์หนึ่งของพระองค์ที่ได้รับสิทธิบัตรจาก กรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์
ในด้านการเกษตร จะทรงเน้นการค้นคว้า ทดลอง และวิจัยหาพันธุ์พืชใหม่ ๆ ตลอดจนการศึกษาแมลงศัตรูพืช และพันธุ์สัตว์ต่าง ๆ ที่เหมาะสมกับสภาพท้องถิ่นนั้น ๆ ซึ่งแต่ละโครงการจะเน้นให้สามารถนำไปปฏิบัติได้จริง นอกจากนี้ ยังทรงพยายามไม่ให้เกษตรกรยึดติดกับพืชผลทางการเกษตรเพียงอย่างเดียว แต่เกษตรกรควรมีรายได้จากกิจกรรมอื่นด้วย เพื่อจะได้พึ่งตนเองได้ในระดับหนึ่ง พระองค์ยังทรงคิดค้นการแก้ปัญหาทรัพยากรทางการเกษตรหลายอย่างที่สำคัญ เช่น การแกล้งดิน เพื่อแก้ปัญหาดินเปรี้ยวหรือดินเป็นกรด จนกระทั่งดินมีสภาพดีพอที่จะใช้ในการเพาะปลูกได้ การปลูกหญ้าแฝก เพื่ออนุรักษ์ดินและน้ำ พระองค์ทรงส่งเสริมการเลี้ยงปลานิล ซึ่งกระทรวงการต่างประเทศ โดยกรมความร่วมมือระหว่างประเทศได้ขยายโครงการเพาะเลี้ยงและเผยแพร่พันธุ์ปลานิล เพื่อความยั่งยืนด้านอาหารให้แก่ประเทศโมซัมบิก ในช่วงปีที่ผ่านมา ทรงจัดตั้งโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา เพื่อวิจัยพันธุ์ข้าว พันธุ์พืชและปศุสัตว์ รวมถึงการการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร การผลิตเอทานอล แก๊สโซฮอล์ และไบโอดีเซล
ด้านการแพทย์ โครงการของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรในระยะแรกล้วนแต่เป็นโครงการด้านสาธารณสุข ในการเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฏรตามท้องที่ต่าง ๆ จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีคณะแพทย์ที่ประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญในแต่ละสาขาจากโรงพยาบาลต่าง ๆ และล้วนเป็นอาสาสมัคร โดยเสด็จพระราชดำเนิน พร้อมด้วยเวชภัณฑ์และเครื่องมือแพทย์พร้อมให้การรักษาพยาบาลราษฎรผู้ป่วยไข้
นอกจากนั้น ยังมีโครงการทันตกรรมพระราชทานซึ่งเป็นพระราชดำริให้ทันตแพทย์อาสาสมัครเดินทางออกไปช่วยเหลือบำบัดโรคเกี่ยวกับฟัน ตลอดจนสอนการรักษาอนามัยของปากและฟันโดยไม่คิดมูลค่า นอกจากนั้น หน่วยแพทย์หลวงยังจัดเจ้าหน้าที่ออกเดินทางไปรักษาราษฎรผู้ป่วยเจ็บ ตามหมู่บ้านที่อยู่ห่างไกลออกไปอีกด้วย
ด้านการศึกษา พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์จัดตั้งมูลนิธิอานันทมหิดล ขึ้น เมื่อปี พ.ศ. 2502 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพระราชทานทุนแก่นิสิต นักศึกษา ที่มีผลการเรียนดีเด่นในด้านต่าง ๆ ให้นิสิตนักศึกษาเหล่านั้นได้มีโอกาสไปศึกษาหาความรู้วิชาการชั้นสูงในต่างประเทศ และนำความรู้นั้นกลับมาใช้พัฒนาบ้านเมือง
ส่วนในประเทศพระองค์ทรงให้การอุปถัมภ์ในด้านต่าง ๆ เช่น ทรงพระราชทานพระราชทรัพย์ช่วยเหลือ ให้คำแนะนำ รวมทั้งเสด็จพระราชดำเนินไปเยี่ยมเยียนและพระราชทานพระบรมราโชวาทเพื่อสนับสนุนและเป็นกำลังใจแก่ครู และนักเรียน ของโรงเรียน โรงเรียนในพระบรมราชูปถัมภ์มีทั้งโรงเรียนรัฐบาล และโรงเรียนเอกชน ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้รัฐบาลเป็นผู้ดำเนินการจัดการบริหารทางการศึกษา แบบให้เปล่าตั้งแต่ระดับชั้นประถมศึกษา จนถึงระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ในลักษณะทั้งอยู่ประจำและไปกลับแบ่งเป็น โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์ จำนวน 26 โรงเรียน โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ จำนวน 14 โรงเรียน
พระองค์ยังได้จัดสร้างโครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน เพื่อเป็นหนังสือที่ให้ความรู้ในวิชาการทุกสาขา ได้จัดทำหนังสือสารานุกรมไทยที่บรรจุความรู้ใน 7 สาขาวิชา โดยแต่ละเล่มได้จัดแบ่งเนื้อหาของแต่ละเรื่องออกเป็นสามระดับ เพื่อที่จะให้เยาวชนสามารถศึกษาค้นคว้าหาความรู้ได้ตามพื้นฐานของตน
นอกจากนี้ตลอดรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช จะเสด็จพระราชดำเนินไปยังสถาบันอุดมศึกษา ของรัฐ เพื่อพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษา เพื่อเป็นกำลังใจให้แก่เหล่านิสิตผู้สำเร็จการศึกษา
ด้านการต่างประเทศ ในระหว่างปี พ.ศ. 2502 ถึง พ.ศ. 2510 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราชดำเนินเยือนประเทศต่าง ๆ ทั้งในทวีปเอเชีย ยุโรป และอเมริกาเหนือ รวม 27 ประเทศ เพื่อเป็นการเจริญพระราชไมตรีกับบรรดามิตรประเทศเหล่านั้นให้มีความสัมพันธ์แน่นแฟ้นยิ่งขึ้นและเพื่อนำความปรารถนาดีของประชาชนชาวไทยไปมอบให้กับประชาชนในประเทศต่าง ๆ โดยทรงเสด็จเยือนประเทศเวียดนามใต้ อย่างเป็นทางการเป็นประเทศแรก อีกหนึ่งประเทศสำคัญที่พระองค์ได้เสด็จเยือนในช่วงเวลาดังกล่าวคือประเทศสหรัฐอเมริกา โดยในการเสด็จประเทศสหรัฐอเมริกาครั้งนั้น ทรงได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่น ขบวนพาเหรดของพระองค์ในนิวยอร์กมีผู้เฝ้าชมพระบารมีกว่า 750,000 คน นอกจากนี้ พระองค์ยังได้มีพระราชดำรัสต่อสภาคองเกรสแสดงจุดยืนว่าอเมริกาเป็นมหามิตรของไทย ซึ่งหลังจากการเสด็จเยือนประเทศแคนาดา เมื่อปี พ.ศ. 2510 พระองค์ก็มิได้ทรงเสด็จเยือนประเทศไหนอีกเลย กระทั่งเมื่อปี พ.ศ. 2537 ทรงเสด็จเยือนประเทศลาว ซึ่งนับเป็นการเสด็จเยือนต่างประเทศเป็นครั้งสุดท้ายของพระองค์
ในภายหลังพระองค์ได้เสด็จพระราชดำเนินออกให้การต้อนรับราชอาคันตุกะจากประเทศต่าง ๆ ที่เดินทางมาเยือนประเทศไทยหลายครั้ง ทั้งยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้บรรดาทูตานุทูตเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวายสาส์นตราตั้งในการเข้ามารับตำแหน่งในประเทศไทยและถวายบังคมทูลลาเมื่อครบวาระ รวมทั้งพระองค์จะมีพระราชสานส์ถึงผู้นำประเทศต่าง ๆ ทั้งการแสดงความยินดีและแสดงความเสียพระราชหฤทัย
โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นโครงการที่จัดตั้งขึ้นจากพระดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เพื่อแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ภายในประเทศทั้งแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าและแก้ไขปัญหาระยะยาวทรงเริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ พ.ศ. 2495 ตลอดรัชสมัยมีโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริทั้งหมด 4,741 โครงการ โดยมีหน่วยงานราชการที่ประสานงานโครงการ คือ สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
โดยแต่ละโครงการจะมีวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกันไป โครงการเพื่อการส่งเสริมและวิจัย เช่น มูลนิธิชัยพัฒนา , มูลนิธิโครงการหลวง , โครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา โครงการเกี่ยวกับน้ำ เช่น โครงการแก้มลิง , โครงการฝนหลวง , กังหันชัยพัฒนา โครงการเกี่ยวกับการเกษตร เช่น โครงการแกล้งดิน โครงการอื่น ๆ เช่น โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาประเทศ โดยเฉพาะแถบชนบท นอกจากนี้โครงการหลวงยังได้รับรางวัลรามอน แมกไซไซ สาขา Peace and International Understanding เมื่อ พ.ศ. 2531 อีกด้วย
พระบรมราชอิสริยยศและพระเกียรติยศ ธรรมเนียมพระยศของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร ธงประจำพระอิสริยยศ
ตราประจำพระองค์
ธงประจำพระองค์
การทูล ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท การแทนตน ข้าพระพุทธเจ้า การขานรับ พระพุทธเจ้าข้าขอรับ/เพคะ
พระบรมราชอิสริยยศ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภูมิพลอดุลเดช (5 ธันวาคม พ.ศ. 2470 – 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2478) สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช (10 กรกฎาคม พ.ศ. 2478 – 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489) สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช (9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 – 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2493) พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร (5 พฤษภาคม พ.ศ. 2493 – 13 ตุลาคม พ.ศ. 2559) ภายหลังการสวรรคต
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (5 พฤษภาคม พ.ศ. 2562) เครื่องราชอิสริยาภรณ์ เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ตั้งแต่แผ่นดินของ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร และตามรัฐธรรมนูญของไทยพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประธานแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งปวง โดยเครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่พระองค์ได้รับ มีดังนี้
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ รางวัล พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงได้รับการทูลเกล้าฯ ถวายรางวัลและเกียรติยศต่าง ๆ มากมาย ทั้งจากบุคคลและคณะบุคคลในประเทศและต่างประเทศ อันเนื่องมาจากพระราชกรณียกิจและพระราชอัธยาศัยในการแสวงหาความรู้ ที่สำคัญเป็นต้นว่า
ประธานรัฐสภายุโรป และสมาชิกร่วมกันทูลเกล้าฯ ถวาย "เหรียญรัฐสภายุโรป" (19 กรกฎาคม พ.ศ. 2519) ประธานคณะกรรมาธิการเพื่อสันติภาพของสมาคมอธิการบดีระหว่างประเทศ ทูลเกล้าฯ ถวาย "รางวัลสันติภาพ" (9 กันยายน พ.ศ. 2529) สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย ทูลเกล้าฯ ถวาย "เหรียญทองเฉลิมพระเกียรติคุณในการนำชนบทให้พัฒนา" (21 กรกฎาคม พ.ศ. 2530)ผู้อำนวยการใหญ่โครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ ทูลเกล้าฯ ถวาย "เหรียญทองประกาศพระเกียรติคุณด้านสิ่งแวดล้อม" (4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2535) ผู้อำนวยการใหญ่องค์การอนามัยโลก ทูลเกล้าฯ ถวาย "เหรียญทองสาธารณสุขเพื่อมวลชน" (24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2535) คณะกรรมการสมาคมนิเวศวิทยาเชิงเคมีสากล (International Society of Chemical Ecology) ทูลเกล้าฯ ถวาย "เหรียญรางวัลเทิดพระเกียรติในการสงวนรักษาความหลากหลายทางชีวภาพ" (26 มกราคม พ.ศ. 2536) หัวหน้าสาขาเกษตร ฝ่ายวิชาการภูมิภาคเอเชียของธนาคารโลก ทูลเกล้าฯ ถวาย "รางวัลหญ้าแฝกชุบสำริด" สดุดีพระเกียรติคุณในฐานะที่ทรงเป็นนักอนุรักษ์ดินและน้ำ (30 ตุลาคม พ.ศ. 2536) ผู้อำนวยการบริหารของยูเอ็นดีซีพี (UNDCP) แห่งสหประชาชาติ ทูลเกล้าฯ ถวาย "เหรียญทองคำสดุดีพระเกียรติคุณด้านการป้องกันแก้ไขปัญหายาเสพติด" (12 ธันวาคม พ.ศ. 2537) องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) ทูลเกล้าฯ ถวาย "เหรียญสดุดีพระเกียรติคุณในด้านการพัฒนาการเกษตร" (6 ธันวาคม พ.ศ. 2539)สำนักงานโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ ทูลเกล้าฯ ถวาย "รางวัลความสำเร็จสูงสุดด้านการพัฒนามนุษย์ " จากการที่ได้ทรงอุทิศกำลังพระวรกายและทรงพระวิริยะอุตสาหะในการปฏิบัติพระราชกรณียกิจมาตลอดพระชนม์ชีพ (26 พฤษภาคม พ.ศ. 2549)ในปี พ.ศ. 2550 องค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก (World Intellectual Property Organization) แถลงข่าวการทูลเกล้าฯ ถวาย "เหรียญรางวัลผู้นำโลกด้านทรัพย์สินทางปัญญา" (Global Leaders Award) โดยนายฟรานซิส เกอร์รี่ ผู้อำนวยการใหญ่เป็นผู้นำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย ณ พระราชวังไกลกังวล ในวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2552 เพื่อเทิดพระเกียรติที่ทรงมีบทบาทและผลงานด้านทรัพย์สินทางปัญญาที่โดดเด่น และพระองค์ทรงเป็นผู้นำโลกคนแรกที่องค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลกทูลเกล้าฯ ถวายเหรียญรางวัลดังกล่าว วันที่ 16 เมษายน พ.ศ. 2555 สหภาพวิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติ (International Union of Soil Sciences-IUSS) นำโดยอดีตเลขาธิการสหภาพวิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติทูลเกล้าฯ ถวายรางวัลนักวิทยาศาสตร์ดินเพื่อมนุษยธรรม (The Humanitarian Soil Scientist) เป็นพระองค์แรกของโลก พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเป็นผู้ที่ได้รับมอบถวายปริญญากิตติมศักดิ์มากเป็นสถิติโลกถึง 176 ฉบับ ใน พ.ศ. 2555 โดยทรงได้รับมอบถวายจากมหาวิทยาลัยในประเทศไทยเป็นส่วนใหญ่
พระยศทหาร พ.ศ. 2489: ร้อยโท พ.ศ. 2493: จอมพล, จอมพลเรือ, จอมพลอากาศ
พระบรมราชานุสรณ์
พระราชสันตติวงศ์
พงศาวลี พงศาวลีของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
16. (=20) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
8. (=10) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
17. (=21) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี
4. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
18. สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์
9. สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี
19. หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา
2. สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก
20. (=16) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
10. (=8) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
21. (=17) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี
5. สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า
22. หลวงอาสาสำแดง (แตง)
11. สมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา
23. ท้าวสุจริตธำรง (นาค)
1. พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
12. ชุ่ม ชูกระมล
6. ชู ชูกระมล
3. สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี
พระบาทสมเด, จพระมหาภ, พลอด, ลยเดชมหาราช, บรมนาถบพ, ตร, พระบาทสมเด, จพระบรมชนกาธ, เบศร, มหาภ, พลอด, ลยเดชมหาราช, บรมนาถบพ, ตร, นวาคม, 2470, ลาคม, 2559, เป, นพระมหากษ, ตร, ไทย, ชกาลท, แห, งราชวงศ, กร, ครองราชย, งแต, นท, นายน, 2489, วยพระนาม, พระบาทสมเด, จพระปรม,. phrabathsmedcphrabrmchnkathiebsr mhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 5 thnwakhm ph s 2470 13 tulakhm ph s 2559 epnphramhakstriyithy rchkalthi 9 aehngrachwngsckri khrxngrachytngaetwnthi 9 mithunayn ph s 2489 dwyphranam phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch cnswrrkht epnphramhakstriythikhrxngrachynanthisudinpraethsithyaelaexechiytawnxxkechiyngit 1 phrabathsmedcphrabrmchnkathiebsr mhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitrphrabrmchayalksn phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitrphramhakstriyithykhrxngrachy9 mithunayn 2489 13 tulakhm 2559 70 pi 179 wn rachaphiesk5 phvsphakhm 2493kxnhnaphrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidl phraxthmramathibdinthrthdipphrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhwphusaercrachkardurayphranamaelaraychux phrasuthrrmwinicchy chm wnikekiyrti phrayanlrachsuwcn thxngdi nlrachsuwcn sngwn cuthaetmiysmedcphraecabrmwngsethx krmphrayachynathnernthrphrayamanwracheswi plxd wiechiyr n sngkhla phrawrwngsethx krmhmunxdisrxudmskdiphrawrwngsethx krmhmunphithylaphphvthiyakrxdul xduledchcrssmedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath phrabrmrachchnniphnpihlwngsmedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnninaykrthmntriduraychux pridi phnmyngkhthwly tharngnawaswsdikhwng xphywngsaeplk phibulsngkhramphcn sarsinthnxm kittikhcrsvsdi thnarchtsyya thrrmskdihmxmrachwngsesniy praomchhmxmrachwngskhukvththi praomchthaninthr krywiechiyrekriyngskdi chmannthneprm tinsulannthchatichay chunhawnxannth pnyarchunsucinda khraprayurchwn hlikphybrrhar silpxachachwlit yngicyuthththksin chinwtrsuryuthth culannthsmkhr sunthrewchsmchay wngsswsdixphisiththi ewchchachiwayinglksn chinwtrprayuthth cnthroxchaxkhrmehsismedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath phrabrmrachchnniphnpihlwngphrarachbutrraylaexiyddurayphranam thulkrahmxmhyingxublrtnrachkyya siriwthnaphrrnwdiphrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhwsmedcphraknisthathiracheca krmsmedcphraethphrtnrachsuda syambrmrachkumarismedcecafa krmphrasriswangkhwthn wrkhttiyrachnariwdpracarchkalwdbwrniewsrachwrwiharrachwngsckriphrarachbidasmedcphramhitlathiebsr xdulyedchwikrm phrabrmrachchnkphrarachmardasmedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnniphrarachsmphph5 thnwakhm ph s 2470ekhmbridc rthaemssachuests shrthswrrkht13 tulakhm ph s 2559 88 phrrsa krungethphmhankhr praethsithythwayphraephling26 tulakhm ph s 2560phraemrumas thxngsnamhlwngbrrcuphrabrmxthiphrawimanthxngklang bnphrathinngckrimhaprasathlayphraxphiithyphraxngkhesdcphrarachsmphphemuxwnthi 5 thnwakhm ph s 2470 thiorngphyabalematxxebirn emuxngekhmbridc rthaemssachuests shrth epnphrarachoxrsinsmedcphramhitlathiebsr xdulyedchwikrm phrabrmrachchnk kbsmedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnni aelaepnphrarachnddainphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw kbsmedcphrasriswrinthirabrmrachethwi phraphnwssaxyyikaecaphraxngkhepnphramhakstriyphayitrththrrmnuy aelaidthrnghyudyngkarkbt echn kbtemsahawayin ph s 2524 aelakbtthharnxkrachkarin ph s 2528 krann insmykhxngphraxngkhidmikartharthpraharodythharhlaykhna echn cxmphl svsdi thnarcht in ph s 2500 kbphlexk snthi buyyrtklin in ph s 2549 tlxdrayaewla 70 pithithrngkhrxngrachy ekidrthpraharodykxngthph 11 khrng rththrrmnuy 16 chbb aelanaykrthmntri 27 khnprachachnchawithyswnihyekharphphraxngkh 2 3 4 xnung tamrththrrmnuy phramhakstriythrngxyuinthanaxnepnthiekharphskkara aelaphuidcalaemidmiid swnpramwlkdhmayxayabyytiiwwa karduhmin hminpramath hruxxakhatmadrayphramhakstriyepnkhwamphidxaya 4 khnarthmntrihlaychudthiidrbkareluxktngmakthukkhnathharlmlangipdwykhxklawhawankkaremuxngphuihyhminphrabrmedchanuphaph 5 6 krann phraxngkhexngidtrsemuxpi ph s 2548 wa satharnchnphungwiphakswicarnphraxngkhid 7 phraxngkhthrngepnthisrresriyinpraethsithyekiywkbphrarachdariineruxngprchyaesrsthkicphxephiyng okhfi aexnnn elkhathikarshprachachati idthwayrangwlkhwamsaercsungsuddankarphthnamnusyaedphraxngkh 8 dansinthrphykhxngphraxngkh nitysar fxbs cdxndbihphraxngkhepnphramhakstriythimiphrarachthrphymakthisudinolktngaet ph s 2551 thung ph s 2556 9 emuxeduxnphvsphakhm ph s 2557 phraxngkhmiphrarachthrphy 30 000 landxllarshrth duhmayehtudanlang 10 sanknganthrphysinswnphramhakstriyichthrphysinephuxswsdikarsatharna echn ephuxphthnaeyawchn aetidrbkarykewnmitxngcayphasiaelaihepidephykarengintxphraxngkhphuediyw 11 phraxngkhyngthrngxuthisphrarachthrphyinokhrngkarphthnapraethsithyhlayokhrngkar odyechphaainthangekstrkrrm singaewdlxm satharnsukh karsngesrimxachiph thrphyakrna swsdikarthangkhmnakhm aelaswsdikarsatharna 12 nbtngaeteduxntulakhm ph s 2557 phraxngkhprathbrksaphraxakarphraorkhikhhwdaelaphrappphasaxkesb n orngphyabalsirirachtlxdma aetphraxakarthrudlngtamladb cnswrrkhtemuxwnthi 13 tulakhm ph s 2559 siriphrachnmphrrsa 88 pi 302 wn 13 enuxha 1 pthmwy 1 1 phrarachsmphph 1 2 karsuksa 2 phramhakstriyithy 2 1 tnrchkalaelarachaphiesksmrs 2 2 phnwch 2 3 khdaeyngkbrthbalcxmphl aeplk phibulsngkhram 2 4 smyrthbalcxmphl svsdi thnarcht 2 5 smyrthbalcxmphl thnxm kittikhcr 2 6 yukhprachathipityebngban 2 7 smyrthbalphlexk eprm tinsulannth 2 8 phvsphathmil 2 9 rthprahar ph s 2549 2 10 phraphlanamyplayphrachnm 2 11 esdcswrrkht 3 sthanaphramhakstriy 3 1 bthbaththangkaremuxngithy 3 2 xanactamrththrrmnuy 3 3 phaphlksn 4 chiwitswnphraxngkh 4 1 kila 4 2 dntri 4 3 phrarachthrphy 4 3 1 thrphysinswnphramhakstriy 4 3 2 thrphysinswnphraxngkh 4 3 2 1 rthyntphrathinng 4 3 3 karlngthunintladhlkthrphy 4 4 phraphuththruppracaphraxngkh 5 phrarachkrniykic 5 1 dansilpwthnthrrmaelawrrnkhdi 5 2 dankarphthnachnbth 5 3 dankarekstraelachlprathan 5 4 dankaraephthy 5 5 dankarsuksa 5 6 dankartangpraeths 5 7 okhrngkarxnenuxngmacakphrarachdari 6 phrabrmrachxisriyysaelaphraekiyrtiys 6 1 phrabrmrachxisriyys 6 2 ekhruxngrachxisriyaphrn 179 6 2 1 ekhruxngrachxisriyaphrnithy 6 2 2 ekhruxngrachxisriyaphrntangpraeths 6 3 rangwl 6 4 phraysthhar 7 phrabrmrachanusrn 8 phrarachsnttiwngs 9 phngsawli 10 duephim 11 echingxrrth 12 xangxing 12 1 brrnanukrm 13 aehlngkhxmulxunpthmwyphrarachsmphph layphrahtththrnglngphraprmaphiithyinrththrrmnuyaehngrachxanackrithy phuththskrach 2475 aekikhephimetim phuththskrach 2495 thrnglngphraprmaphiithykhxngphraxngkhexngiwwa smedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch syaminthrathirach brmnathbphitr phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr esdcphrarachsmphphinrachskulmhidlxnepnsayhnunginrachwngsckri n orngphyabalematxxebirn emuxngekhmbridc rthaemssachuests shrth xnepnthisungphrabrmrachchnkaelaphrabrmrachchnnikalngthrngsuksawichakarxyu emuxwncnthr eduxnxay khun 12 kha piethaa nphsk culskrach 1289 trngkbwnthi 5 thnwakhm ph s 2470phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr epnphraoxrsxngkhthisaminsmedcecafamhidlxduledch krmhlwngsngkhlankhrinthr smedcphramhitlathiebsr xdulyedchwikrm phrabrmrachchnk inkaltxma aelahmxmsngwaly mhidl n xyuthya skuledim talaphd smedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnni inkaltxma miphranamemuxaerkprasutixnpraktinsutibtrwa ebbi sngkhla xngkvs Baby Songkla 14 txmakhux phrawrwngsethx phraxngkhecaphumiphlxduledch emuxidrbphrarachthannam miphraechsthphkhiniaelasmedcphrabrmechsthathirach 2 phraxngkh khux smedcphraecaphinangethx ecafaklyaniwthna krmhlwngnrathiwasrachnkhrinthr aelaphrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidl sungsmedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnni thrngxxkphranameriykphraxngkhepnkarlalxngwa elk 15 16 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr inpi ph s 2488 phranamphumiphlxduledchnnphrabrmrachchnniidrbphrarachthanthangothrelkhcakphrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw emuxwnthi 14 thnwakhm ph s 2470 odythrngkakbtwsakdepnxksrormnwa Bhumibala Aduladeja thaihsmedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnnithrngekhaphrathywaidrbphrarachthannamphraoxrswa phumibal 15 inrayaaerkphranamkhxngphraxngkhsakdepnphasaithywa phumiphlxduledch txma phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchexngthrngekhiynwa phumiphlxdulyedch odythrngekhiynthngsxngaebbslbknip cnmathrngniymichaebbhlngsungmitw y sakd 15 17 phranamkhxngphraxngkhmikhwamhmaywa phumiphl phumi hmaykhwamwa aephndin aela phl hmaykhwamwa phlng rwmknaelwhmaythung phlngaehngaephndin xdulyedch xduly hmaykhwamwa imxacethiybid aela edch hmaykhwamwa xanac rwmknaelwhmaythung xanacthiimxacethiybid 18 emux ph s 2471 idesdcklbsupraethsithyphrxmphrabrmrachchnk sungthrngsaerckarsuksapriyyaaephthysastrbnthitekiyrtiniymcakmhawithyalyharward shrth phrxmdwysmedcphrabrmrachchnni smedcphraecaphinangethx aelasmedcphraechsthathirach odyprathb n wngsrapthum txmawnthi 24 knyayn ph s 2472 smedcphrabrmrachchnkswrrkht khnathiphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchmiphrachnmayuimthungsxngphrrsa karsuksa danhna cakkhwamasay phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr smedcphrasriswrinthirabrmrachethwi aelaphrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidl ph s 2475 emuxecriyphrachnmayuid 4 phrrsa esdcekhasuksathiorngeriynmaaetredxiwithyalycnthungeduxnphvsphakhm ph s 2476 cungesdcphrarachdaeninipprathb n emuxngolsan praethsswitesxraelnd phrxmdwyphrabrmrachchnniphraechsthphkhiniaelasmedcphrabrmechsthathirachephuxkarsuksaaelaphraphlanamykhxngsmedcphrabrmechsthathirach caknnthrngekhasuksatxchnprathmsuksa n orngeriynemiyrmxngt emuxngolsan ineduxnknyayn ph s 2477 thrngsuksawichaphasafrngess phasaeyxrmn aelaphasaxngkvs aelwthrngekhachnmthymsuksa n exkxlnuaewledxlasuxisrxmxngd Ecole Nouvelle de la Suisse Romande emuxngchayi sur olsan Chailly sur Lausanne emuxphrawrwngsethx phraxngkhecaxannthmhidl smedcphrabrmechsthathirach esdckhunkhrxngrachsmbtiepnphramhakstriyrchkalthi 8 aehngrachwngsckri phraxngkhkidrbkarsthapnathanndrskdiepn smedcphraecanxngyaethx ecafaphumiphlxduledch emuxwnthi 10 krkdakhm ph s 2478 19 eduxnphvscikayn ph s 2481 phraxngkhidodyesdc smedcphraecaxyuhwxannthmhidlesdcniwtpraethsithyepnewla 2 eduxn odyprathbthiphratahnkcitrldarohthan phrarachwngdusit caknnesdcklbipsuksatxthiswitesxraelndcnthung ph s 2488 thrngrbprakasniybtrthangxksrsastrcakorngeriynchimnasklasikkxngtxnaledxolsan Gymnase Classique Cantonal de Lausanne aelwthrngekhasuksatx n mhawithyalyolsan aephnkwithyasastr odyesdcniwtpraethsithyepnkhrngthisxng prathb n phrathinngbrmphiman inphrabrmmharachwng 20 phramhakstriyithytnrchkalaelarachaphiesksmrs duephimthi phrarachphithirachaphiesksmrs phuththskrach 2493 aela phrarachphithibrmrachaphiesk phuththskrach 2493wikisxrs mingantnchbbekiywkb prakasnaykrthmntri lngwnthi 9 mithunayn 2489 smedcphraecanxngyaethx ecafaphumiphlxdulyedch thrngrachysubrachsnttiwngs wnthi 9 mithunayn ph s 2489 phrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidlesdcswrrkhtxyangkrathnhn n phrathinngbrmphiman phayinphrabrmmharachwng inwnediywkn rthsphalngmtiepnexkchnthxyechiysmedcphraecanxngyaethx ecafaphumiphlxdulyedch phraysinkhnann khunthrngrachysubrachsnttiwngstxip 21 caknnthrngesdcphrarachdaeninipsuksatx n mhawithyalyaehngedim aetepliynsakhacakwithyasastr ipepnsakhasngkhmsastr nitisastr aelarthsastr inwnthi 19 singhakhm ph s 2489 sunginchwngewlannphraxngkhyngthrngphraeyawaelaesdcphrarachdaeninsuksatx khnaphusaercrachkaraethnphraxngkhchwkhrawinkhrngaerk sungidaek phrasuthrrmwinicchy chm wnikekiyrti phrayanlrachsuwcn thxngdi nlrachsuwcn aelasngwn cuthaetmiy smachikphvthspha txmaidepliynepnphraecabrmwngsethx krmkhunchynathnernthr aelaphrayamanwracheswi plxd wiechiyr n sngkhla 22 23 phrarachphithibrmrachaphiesk phuththskrach 2493 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharachthrngelawa rahwangprathbrthphrathinngesdcphrarachdaeninipyngthaxakasyannanachatidxnemuxng ephuxthrngsuksaephimetimthiswitesxraelnd kthrngidyinesiyngrasdrkhnhnungtaoknwa inhlwng xyathingprachachn cungthrngnuktxbinphrarachhvthywa thaprachachnimthingkhaphecaaelw khaphecacathingprachachnxyangirid 24 txngkaraehlngxangxingdikwani sungphrabathsmedcphraecaxyuhwidthrngtrahnkinhnathiphramhakstriykhxngphraxngkh dngthiidtrstxbchaykhnedimnninxik 20 pitxma 25 hlngcakthicbkarsuksacakswitesxraelnd phraxngkhesdceyuxnkrungparis thrngphbkbhmxmrachwngssirikiti kitiyakr sungepnthidakhxngexkxkhrrachthutithypracakrungparis praethsfrngess epnkhrngaerk 26 inkhnann thngsxngphraxngkhmiphrachnmayu 21 phrrsaaela 15 phrrsatamladb in ph s 2490 phraxngkhthrngmiphrarachhtthelkhaaesdngkhwamphxphrarachphvthyinrthpraharinpinn sungepnrthpraharkhxngfaykstriyniym 27 44emuxwnthi 3 tulakhm ph s 2491 inrahwangesdcprathbyngtangpraeths khnathiphraxngkhthrngkhbrthyntphrathinngefiys thxpxlion cakecniwaipyngolsan thrngprasbxubtiehtuthangrthynt klawkhux rthyntphrathinngchnkbrthbrrthukxyangaerng thaihesskrackkraednekhaphraentrkhwa phraxakarsahs hlngkarthwaykarrksa phraxngkhmiphraxakaraethrksxnbriewnphraentrkhwa aephthycungthwaykarrksaxyangtxenuxnghlaykhrng hakaetphraxakaryngkhngimdikhun krathngwinicchyaelwwaphraxngkhphraentrkhwabxd cungidthwaykaraenanaihphraxngkhthrngphraentrplxminthisud thngni hmxmrachwngssirikitiidmioxkasekhaefaeyiymphraxakarepnpracacnkrathnghaycakxakarprachwr xnepnehtuthithaihthngsxngphraxngkhmikhwamsmphnthknxyangiklchidnbtngaetnnepntnma 28 29 30 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr thrnghmnkbhmxmrachwngssirikiti kitiyakr emuxwnthi 19 krkdakhm ph s 2492 aelaesdcphrarachdaeninniwtphrankhrinpithdma odyprathb n phrathinngxmphrsthan txmawnthi 28 emsayn ph s 2493 phraxngkhoprdekla ihcdkarphrarachphithirachaphiesksmrskbhmxmrachwngssirikiti kitiyakr n phratahnksmedcphrasriswrinthirabrmrachethwi phraphnwssaxyyikaeca phayinwngsrapthum sunginkarphrarachphithirachaphiesksmrsni miphrabrmrachoxngkaroprdekla ihsthapnahmxmrachwngssirikiti kitiyakr khunepn smedcphrarachinisirikiti 31 wnthi 5 phvsphakhm ph s 2493 thrngphrakrunaoprdeklaoprdkrahmxmihtngkarphrarachphithibrmrachaphiesktamaebbxyangobranrachpraephnikhun n phrathinngiphsalthksin echlimphraprmaphiithytamthicarukinphrasuphrrnbtwa phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch mhitlathiebsrramathibdi ckrinvbdinthr syaminthrathirach brmnathbphitr phrarachthanphrapthmbrmrachoxngkarwa eracakhrxngaephndinodythrrm ephuxpraoychnsukhaehngmhachnchawsyam inoxkasniphraxngkhthrngphrarachdariwa tamobranrachpraephni emuxsmedcphramhakstriyathirachecaidesdcethlingthwlyrachsmbtibrmrachaphieskaelw yxmoprdihsthapnaechlimphraekiyrtiyssmedcphraxkhrmehsikhunepnsmedcphrabrmrachini dngnn phraxngkhcungthrngphrakrunaoprdekla ihprakassthapnaechlimphraekiyrtiyssmedcphrarachinisirikiti khunepn smedcphranangecasirikiti phrabrmrachini 32 phnwch dubthkhwamhlkthi phrarachphithithrngphnwchinrchkalthi 9 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharachkhnathrngphnwch phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharachesdc xxkphnwchepnewla 15 wn rahwangwnthi 22 tulakhm 5 phvscikayn ph s 2499 n wdphrasrirtnsasdaram odymismedcphrawchiryanwngs smedcphrasngkhrach epnphraxupchchay thrngidrbchayawa phumipholphikkhu hlngcaknn phraxngkhesdc ipprathbcaphrrsa n phratahnkpnhya wdbwrniewswihar 33 rahwangthiphnwchnn phraxngkhthrngphrakrunaoprdekla ihsmedcphranangecasirikiti phrabrmrachini epnphusaercrachkaraethnphraxngkh 34 dwyehtuni phrabathsmedcphraecaxyuhwcungidoprdekla ihechlimphranamaphiithyepnsmedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath inwnechlimphrachnmphrrsa 5 thnwakhm piediywkn 35 rahwangthithrngdarngsmnephs phraphiksuphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngptibtiphrarachkic echnediywkbphraphiksuthnghlayxyangekhrngkhrd echn esdclngphraxuobsththrngthawtrecha eyn tlxdcnthrngsdbphrathrrmaelaphrawinynxkcakniyngidesdcphrarachdaeninipthrngptibtiphrarachkrniykicphiessxun echninwnthi 24 tulakhm ph s 2499 idesdcphrarachdaeninipyngwdphrasrirtnsasdaram thrngrwmsngkhkrrminphithiphnwchaelaxupsmbthnakhhlwnginphrabrmrachinupthmph inwnthiwnthi 28 tulakhm ph s 2499 esdc ipthrngrbbinthbat cakphrabrmwngsanuwngsaelakhathullaxxngthuliphrabath n phrathinngxmphrsthan inoxkasniphrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhw khrngyngepnsmedcphraecalukyaethx idekhaefathullaxxngthuliphrabathdwyxnung inkarthrngphraphnwchkhrngni emuxwnthi 20 thnwakhm ph s 2499 idmiphrabrmrachoxngkaroprdekla ihsthapnasmedcphrawchiryanwngs smedcphrasngkhrach phrarachxupchchacary khunepnsmedcphrasngkhracheca krmhlwngwchiryanwngs phramhakstriyrachwngsckri phrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharach phrabathsmedcphraphuththelishlanphaly phrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw phrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw phrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhw phrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidl phraxthmramathibdinthr phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr phrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhwdkhk khdaeyngkbrthbalcxmphl aeplk phibulsngkhram hlngcakrthpraharineduxnphvscikayn ph s 2494 naodycxmphl aeplk phibulsngkhram tammadwyykelikrththrrmnuychbb ph s 2492 aelaklbipichrththrrmnuychbb ph s 2475 ephuxepnkarldxanacphramhakstriy phraxngkhecathaniniwtthrngbnthukptikiriyakhxngphraxngkhwa thankriwmak thrngtahnihlwngphibulxyangaernghlaykha thanwachnimphxicmakthikhunhlwngthaechnni 27 48 9 txmathrngphyayamecrcatxrxngkbrthbalkhxihephimetimphrarachxanacbangxyang echn ihthrngeluxksmachikwuthisphaid 27 49 in ph s 2496 phraxngkhkhdaeyngkbrthbaleruxngphrarachbyyticakdkarthuxkhrxngthidin thrngchalxkarlngphraprmaphiithy aetsudthaykphanepnkdhmay 27 50 a txmainpi ph s 2498 cxmphl aeplk idcdihphraxngkhaela smedcphrabrmrachini phraxisriyysinkhnann esdceyuxnphakhxisanodythangrthif phlpraktchdwaphraxngkhepn thiniymkhxngprachachncanwn mak dngnn cxmphl aeplk cungidtdngbpramaninkaresdc khrngtxip 36 xyangirkdi ehtukarnthinacaepnfangesnsudthaykhuxkarruxfunkhdiswrrkht r 8 aelaaephnnapridi phnmyngkhklbpraeths 27 51 tngaeteduxnemsayn 2500 phraxngkhaelaklumkstriyniymekhluxnihwetriymrthprahar mikarxphiprayinsphaphuaethnrasdrwa phraxngkhthrngphrarachthanenginsnbsnunaekphrrkhprachathipty 700 000 bath aelamiraynganwaphraxngkhthrngesdc ipbanphkkhxnghmxmrachwngsesniy praomchinyamwikalxyanglb xyuesmx 27 52odyechphaainoxkaschlxngphuththstwrrs ph s 2500 37 38 rthbalidkrabbngkhmthulechiyphramhakstriyesdcmathrngepnprathansungkthrngtxbrbepnthieriybrxy aetkhrnthungwnnganthrngphraprachwrpccubnthndwn thaihnaykrthmntritdsinicepnprathanepidphithiexng aelaineduxnsinghakhmpidngklaw cxmphl svsdi thnarcht phubychakarthharbk xxkmaocmtirthbalkhxngcxmphl aeplk walaemidphrarachxanackhxngphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr sungkhawkarrahxngraaehngknrahwangphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchaelarthbaldngklaw thaihsatharnaerimimiwwangicrthbalmakkhun 39 emuxwnthi 16 knyayn ph s 2500 cxmphl aeplk idkhxphrarachthanphrabrmrachworkasefathullaxxngthuliphrabathephuxkhxihthrngsnbsnunrthbal 40 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngetuxncxmphl aeplk wakhxihlaxxkcaktaaehnngesiyephuxmiihekidrthprahar aetcxmphl aeplk ptiesth 41 eynwndngklaw cxmphl svsdi thnarcht yudxanackarpkkhrxngcakrthbalthnthi aelasxngchwomnghlngcakkarprakasyudxanac phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchmiphrabrmrachoxngkaroprdekla ihichkdxykarsukthwrachxanackr 42 aelaidmiphrabrmrachoxngkaroprdekla aetngtngihcxmphl svsdi epnphurksaphrankhrfaythharodyimmiphurbsnxngphrabrmrachoxngkar smyrthbalcxmphl svsdi thnarcht phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchesdc eyiymcxmphl svsdi thnarcht epnkarswnphraxngkhinpi ph s 2506 emuxrthbalthharkhxngcxmphl svsdi thnarcht ethlingxanacaelw rthbalidfunfuphrarachxanacphramhakstriy odyxnuyatihphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchidesdcxxkprachachnepnxnmak ihesdcpraphasinthinthurkndar aelatngngbpramansnbsnunokhrngkarphthnathiphraxngkhmiphrarachdaririerimdwy odyrthbalcxmphl svsdi thnarcht idprakasihnapraephnihmxbkrabekhaefa sungelikipinsmyphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw klbmaichihm kbthngprakasihsthapnathrrmyutiknikaykhunsadwy nxkcakni nbtngaetkarptiwtisyam 2475 subma praephnikaresdcphrarachdaeninodykrabwnphyuhyatrachlmarkhkidcdkhunepnkhrngaerkephuxthwayphaphrakthin 43 44 phithikrrmtamobranpraephnihlayxyangkhxngrachwngsckri echnphithikrrmphuchmngkhl kmiprakasihfunfu 45 wnphrarachsmphphkhxngphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch 5 thnwakhm kidrbkarprakasihepnwnchatiithy aethnthiwnthi 24 mithunayn xntrngkbwnthikhnarasdridepliynaeplngkarpkkhrxngepnphlsaercdwy 46 emuxcxmphl svsdi thnarcht thungaekxsykrrminwnthi 8 thnwakhm ph s 2506 sankphrarachwngkmiprakasihcdkariwthukkhinphrarachwngepnewlayisibexdwn aelasphcxmphl svsdi thnarcht idrbphrarachthanchtrhachn sungprktiepnekhruxngyskhxngphrabrmwngsanuwngschnsmedcecafa kangkntlxdrayaewlaiwsph thngni phrayasriwisarwaca hun huntrakul xngkhmntri idklawtxmawa imekhyminaykrthmntrikhnidthimikhwamiklchidkbphramhakstriyethakbcxmphl svsdi thnarcht makxnely 47 smyrthbalcxmphl thnxm kittikhcr hlngcakkarthungaekxsykrrmkhxngcxmphl svsdi thnarcht in ph s 2506 cxmphl thnxm kittikhcr kidrbaetngtngihepnnaykrthmntrikhnthdma aelacxmphl thnxm kittikhcr ksubnoybayrachaniymkhxngcxmphl svsditxmaxikkwathswrrs sungeduxntulakhm 2516 inkarprathwngephuxeriykrxngprachathipitycakrthbal aelamiphutayepncanwnmhasalxnenuxngmacakkarprabpramkhxngrthbalnn phraxngkhidmiphrabrmrachanuyatihepidphrathwarphratahnkcitrldarohthanrbphuchumnumthihnitayekhama aelaphrarachthanphrarachoxkasihehlaphuchumnumefa ehtukarn 14 tulaaesdngphaphlksnwaphlpraoychnkhxngnksuksatrngkbphlpraoychnkhxngsthabnphramhakstriy 48 76 aetphraxngkhyngthrngrusukwakhbwnkarnksuksacatxngthukkhwbkhum aelakaredinkhbwnxyangepidephyepnsingphid 48 75 yukhprachathipityebngban txma kthrngtng syya thrrmskdi xthikarbdimhawithyalythrrmsastr epnnaykrthmntriaethncxmphl thnxm kittikhcr phuliphyipshrthaelasingkhoprtamladb khrngnn syya thrrmskdi cdtngrthbalphleruxnsaercepnkhrngaerk aetthamklangpccythnginaelanxkpraethsthaihekidkarsmkhbknrthpraharrxbihm thngni sastracary buychna xtthakr elawaineduxnkumphaphnth ph s 2519 phleruxexk sngd chlxxyu nakhwambanemuxngkrabbngkhmthulphrabathsmedcphraecaxyuhwsungkhnannprathbxyuthiphratahnkphuphingkhrachniewsnwaxacmikhwamcaepntxngrthprahar buychnabnthukwasngdidsnthnakbphrabathsmedcphraecaxyuhwdngni sngd xyakidphrcakphraoxsthihthangthhardaeninkaridtamthikhidiw inhlwng ihkhidexaexngwa khwrcathaxyangirtxip sngd thathangthharyudxanackarpkkhrxngidaelw ikhrkhwrcaepnnaykrthmntri inhlwng cathaxairlngipkkhwrpruksankkdhmay khux khunthaninthr krywiechiyr phuphiphaksasaldikaesiydwy 49 162 karedinthangklbpraethskhxngcxmphl thnxm odybwchepnphiksuthiwdbwrniewswihar kxihekidkarprathwngepnwngkwanginchwngeduxnknyayn wnthi 23 knyayn ph s 2519 hmxmrachwngsesniy praomch naykrthmntri imxaccdkarxairid cungkhxlaxxk aelaemuxewla 21 30 n phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchaelasmedcphranangeca phrabrmrachininathesdcipwdbwrniews 50 imnanihhlng ekidehtukarn 6 tula sungkxngkalngtidxawuthsngharhmuphuprathwnglmtaythimhawithyalythrrmsastr phrrkhkhxmmiwnistaehngpraethsithyklawhawasthabnphramhakstriywaxyuebuxnghlng xachyakrrm dngklaw 51 259 smys phvksaeksmsukh brrnathikaraelankekhluxnihw thukcakhukthanphimphephyaephrbthkhwamtngkhathamthungbthbathkhxngsthabninehtukarn 52 278 9 xyangirkdi nkwichakartangpraethsxthibaywasthabnphramhakstriymiswnsngesrimehtukarn echn karsnbsnunlukesuxchawbanaelakaresdc eyiymphrathnxm 53 31 phraxngkhthrngmiphrarachdarsplaypiediywknnnwa prachachnkhnithymikaraesdngxxkchdecnkhun watxngkarxair emuxaesdngxxkmaechnni kthaihruickn aelasamarthchwykntha chwyknsrangsingthitxngkar micamixupsrrkh aemkhwamyaklabakkhdkhwangxyukthaid khxephiyngihrwmmux rwmickncring 54 smyrthbalphlexk eprm tinsulannth inkhwamoklahlkhrngnn faythharkekhayudxanacxikkhrng aelaesnxnambukhkhlsamkhnihphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngeluxkephuxaetngtngepnnaykrthmntrikhnihm prakxbdwy prakxb hutasingh prathansaldika thrrmnuy ethiynengin phuwarachkarkrungethphmhankhr aelathaninthr krywiechiyr phuphiphaksasaldika 55 phraxngkhmiphrarachdarsinphithipradbysnaythharchnnayphl emuxwnthi 14 thnwakhm ph s 2519 khwamtxnhnungwa echnhnngsuxphimphtangpraethsekhiyniwaelaecaacngwa nayphlithyyudxanac nayphlithyepnephdckar sungthaepnechnnncringkepnhnathirbphidchxbkhxngthannayphlithyimichnxy ephraawathaephdckarktxngephdcihdi ephraawanayphlithyaelathharithythnghlay imekhyephdckarephuxihepnephdckaraebbfrng phyayamthicathaephuxpraethschati ephraathharithythuxchatiepnsungsud epnihy chann emuxmikarwaklawwanayphlithyepnephdckar erakcatxngphyayamephdckarihdi ihehmaasmkbphuthiepnchaychatithharodyaeth 56 dubthkhwamhlkthi ehturaebidthiyala 22 knyayn ph s 2520eduxnknyayn 2520 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch smedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath smedcphraecalukethx ecafasirinthrethphrtnsuda kitiwthnadulosphakhy aela smedcphraecalukethx ecafaculaphrnwlylksn xkhrrachkumari esdcphrarachdaeninptibtiphrarachkrniykicincnghwdphakhitinwnthi 22 knyayn ph s 2520 ewla 15 15 n khnathiphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch smedcphrabrmrachininathaelasmedcphraecalukethxthngsxngphraxngkhprathbbnphlbphlathiprathb sungmiprachachnmaefarbesdc raw 30 000 khn kidmirastrthimaefarbesdc iphyibifaechkhdngklawepnehtuihraebidlukaerkekidraebidkhun rastrtangphaknaetktunaelaehyiybkbraebidlukthisxng thaihraebidlukthisxngekidraebidkhun raebidlukaerkhangcakphlbphlathiprathb 60 15 emtr hangcakladphrabath 5 20 emtr aelaraebidlukthisxnghangcakphlbphlathiprathb 105 15 emtr hangcakladphrabath 6 00 emtr aerngraebidthaihmiphuidrbbadecb 55 khn badecbsahs 11 khn 57 khnathiekidkhwamoklahlnn brrdaecahnathiaelaphubngkhbbychalukesuxchawbanidekharangbkhwbkhumfungchnxyangchbphln mikarichekhruxngkhyayesiyngaebbmuxthuxthietriymiwaelwplxboynprachachnmiihtuntrahnkaelaihxyukbthi khnaediywknkmikarlaeliyngphubadecbipyngorngphyabal inkarniphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch smedcphranangeca phrabrmrachininathaelasmedcphraecalukethxthngsxngphraxngkhmiidthrngrbbadecbid khnaekidehtunn phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngyunprathbxyukbthiaelathxdphraentrmxngehtukarntang phrxmthngecahnathiyunraylxmthwaykarxarksa inkhnathiphithikartxnghyudchangkchwkhruthngnikxnhnaehturaebidrawraw 20 chwomng kidmitarwckhbrthckryanyntfasyyanifcracrphungchnrthyntphrathinngcnekidiflukthwmphayhlngekidehtu phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchidthrngprakxbphrarachkrniykictxip odymiidaesdngphraxakarpriwitktxehtukarnthiekidkhun aelamiphrarachdarsihthukkhnmiciticekhmaekhngimtunetntxsthankarn emuxcbkhaphrarachdarskhxngphrabathsmedcphraecaxyuhwaelw smedcecafasirinthrethphrtnsuda aelasmedcecafaculaphrnwlylksn sungprathbxyuinphlbphla thrngnaehlarasdrrxngephlng erasu 58 aelaphayhlngesrcphrarachkrniykic ewla 18 55 n phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchesdcphrarachdaenineyiymeyiynphubadecbthiorngphyabalcnghwdyalathaninthr krywiechiyrmiaenwkhidkhwacd thaihehlanksuksahniekhapaiprwmklumkbphwkkhxmmiwnist rthbalkhxngthaninthr krywiechiyr cungthukrthpraharnaodyphlexk ekriyngskdi chmannth in ph s 2523 aelakhnarthpraharktngphlexk eprm tinsulannth epnnaykrthmntrikhnihmkhnann kxngkalngthitxtanrthbalidekhayudkrungethphmhankhr phlexk eprm tinsulannth idkrabbngkhmthulechiyphrabathsmedcphraecaxyuhw smedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath aelaphrabrmwngsanuwngs esdcphrarachdaeninipprathbthi kxngthphphakhthi 2 khaysurnari cnghwdnkhrrachsima tngkxngbychakartxbot aelaichxanacpldphukxkarxxkcaktaaehnngthangthhar karkxkarkhrngnicungklayepnkbtthiruckinchux kbtemsahaway aelanaipsu kbtthharnxkrachkar inewlatxma 59 60 61 62 phvsphathmil dubthkhwamhlkthi phvsphathmilrthpraharkhxngkhnathharemuxwnthi 23 kumphaphnth ph s 2534 napraethsithyklbipsurabxbephdckarthharxikkhrng sunghlngkhnarksakhwamsngberiybrxyaehngchati rsch prakasichrththrrmnuyaehngrachxanackrithy phuththskrach 2534 aelakareluxktngsmachiksphaphuaethnrasdraelw phrrkhkaremuxngthimicanwnphuaethnrasdrmakthisudkhuxphrrkhsamkhkhithrrm canwnecdsibekakhn idepnaeknnacdtngrthbal aelamikaretriymesnx nrngkh wngswrrn hwhnaphrrkhsamkhkhithrrminthanahwhnaphrrkhthimiphuaethnrasdrmakthisudkhunepnnaykrthmntri aetpraktwamarkaert aethtiwelxr okhskkrathrwngkartangpraethsaehngshrthxemrika idaethlngwa nrngkhepnphuhnungthiimsamarthkhxhnngsuxedinthangekhashrth id enuxngcakmikhwamiklchidkbnkkhayaesphtid 63 phlexk sucinda khraprayur hwhnakhnarthprahar sungekhytkpakwacaimrbtaaehnngid phayhlngcakeluxktngxikephuxtdkhxkhrhabthbathkhxngthharinrthbalphleruxn klbyxmrbtaaehnngnaykrthmntri aelasrangkhwamimphxicthamklangprachachnepnxnmak naipsukarekhluxnihwkhdkhantang khxngprachachn odymirxytri chlad wrchtr aelaphltri calxng sriemuxng hwhnaphrrkhphlngthrrm epnaeknna sungrthbalkhxngphlexk sucindaidsngihprabpramphuchumnumprathwngoddechiybkhad klayepnehtukarnnxngeluxdinthisud aelamiphukhnesiychiwit emuxfaythharepidkarocmtiphuchumnum ehtukarndingsukhwamrunaerngeruxy emuxkalngthharaelatarwcekhakhwbkhumkrungethphmhankhretmthi 64 aelathamklangehtukarnni phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch odymiphrabrmrachoxngkareriykphlexk sucinda khraprayur aelahwhnaklumphuprathwng phltri calxng sriemuxng ephuxeriykrxngprachathipity ihefa aelaphrarachthanphrabrmrachanuyatihthaythxdkarnixxkxakassdid inphaphthangothrthsn phraxngkhthrngkhxihkhukrniyutikhwamrunaerngaelanaphachatibanemuxngipsusntisungthng phlexk sucinda khraprayur aela phltri calxng sriemuxng ehnphxngtxngkninkarthicaihrthbalphleruxnekhamabriharpraethsinsthankarndngklaw 65 n cudsungsudkhxngwikvtikarn praktphaphphlexk sucinda khraprayur aelahwhnaphuprathwng efathullaxxngphrabathodyhmxbkrab aelathisudknaipsukarlaxxkkhxngphlexk sucinda khraprayur aelakareluxktngthwip 66 rthprahar ph s 2549 dubthkhwamhlkthi rthpraharinpraethsithy ph s 2549 aela khnamntrikhwammnkhngaehngchati phrabathsmedcphraecaxyuhwoprdekla ihphunakhnaptirupkarpkkhrxnginrabxbprachathipity xnmiphramhakstriythrngepnpramukhekhaefa inrthpraharinpraethsithy ph s 2549 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch aela smedcphranangeca phrabrmrachininath thrngphrakrunaoprdeklaoprdkrahmxm ihphlexk eprm tinsulannth prathansphaxngkhmntri aelarthburus phlexk snthi buyyrtklin phleruxexk sthirphnthu ekyannth aelaphlxakasexk chlit phukphasukh ekhaefathullaxxngthuliphrabath thwayrayngansthankarn karptirupkarpkkhrxnginrabxbprachathipity xnmiphramhakstriythrngepnpramukh emuxewla 00 19 n wnphuththi 20 knyayn n phratahnkcitrldarohthan phrarachwngdusit 67 phlexk snthi buyyrtklin hwhnakhnaptirupkarpkkhrxnginrabxbprachathipity xnmiphramhakstriythrngepnpramukh idnakhwamkrabbngkhmthulphrakruna thrabfalaxxngthuliphrabath wa karbriharrachkaraephndinkhxngrthbal xnmiphntarwcoth thksin chinwtr epnnaykrthmntri kxihekidpyha khwamkhdaeyngaebngfay slaykhwamrusukrurksamkhkhikhxngkhninchati xyangthiimekhypraktmakxninprawtisastrchatiithy prachachnswnhnungekhluxbaekhlngsngsywa karbriharrachkaraephndin sxipinthangthucritpraphvtimichxbxyangkwangkhwang hnwynganxisra thukkaremuxngkhrxbnga thaihkardaeninkickrrmthangkaremuxng ekidpyhaaelaxupsrrkhhlayprakar aemhlayphakhswnkhxngsngkhmcaidphyayampranipranxm khlikhlaysthankarnmaodytxenuxngaelw kimsamarthrksakhwamsngberiybrxykhxngbanemuxngid 68 nxkcakni inwnthi 22 knyayn othrthsnrwmkarechphaakicaehngpraethsithy odysthaniwithyuothrthsnkxngthphbk aephrphaphphithirbphrabrmrachoxngkar aetngtnghwhnakhnaptirupkarpkkhrxnginrabxbprachathipity xnmiphramhakstriythrngepnpramukh aekphlexk snthi sungmikhxsngektwaprakaschbbdngklaw miphlexk snthiexng inthanaphubychakarthharbk epnphulngnamrbsnxngphrabrmrachoxngkar aelalngwnthi 20 knyayn khnathiphithirbphrabrmrachoxngkarnn cdihmikhuntxmainphayhlng 69 hlngcakphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch miphrabrmrachoxngkaroprdeklaoprdkrahmxm prakasichrththrrmnuyaehngrachxanackrithy chbbchwkhraw ph s 2549 inwnthi 1 tulakhm piediywkn khnaptirupkarpkkhrxnginrabxbprachathipity xnmiphramhakstriythrngepnpramukh aeprsphaphepn khnamntrikhwammnkhngaehngchati ody hwhna khpkh darngtaaehnng prathankhnamntrikhwammnkhngaehngchati mixanachnathi epnphurbsnxngphrabrmrachoxngkar aetngtngnaykrthmntri prathansphanitibyyti prathanspharangrththrrmnuy smachiksmchchaaehngchati aelakhnakrrmathikarykrangrththrrmnuy hlngcaknn cungmiphrabrmrachoxngkaraetngtng phlexk suryuthth culannth epnnaykrthmntri 70 smedcphraecalukethx ecafaculaphrnwlylksn xkhrrachkumari idphrarachthansmphasninraykarodyxangwaphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngesiyphrathytxehtukarnchumnumthangkaremuxngaelakaresiyphrathycakehtukarnchumnumthangkaremuxngnaipsuphraxakarprachwrepnikh ickhwamtxnhnungwa 71 caelaip khaphecaepnkhnimyungekiywkaremuxng imxyakphudthungikhrwaikhrdiikhrelw imru ephraaimekhykhbnkkaremuxng aetwa ruaetwa ehtukarnpithiaelw thimikarephabanephaemuxngkn xnnnnakhwamthukkhmasuphraecaxyuhw aelasmedc smedcphranangeca phrabrmrachininath ehluxekin phraecaxyuhwni cakthithrnghdedinidna txnnnna thrngthrudely epnikhtxngihnaeklux nxnaebbely smedc kesiyphrathymakehluxekin thanrbsngwa khrawthierathukephaemuxngnn khuxsmyesiykrungtxphma krungsrixyuthya aetkhrawni saethuxnicyingkwa ephraaepnkarthikhnithyephaemuxngithyexng xyangirktamphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchmiidthrngtxbrbkhxxangkhxngphrathidatxsatharnchnwaepncringhruxethcnxkcakniphraxngkhktrsthungkaremuxngbangelknxyinbangoxkas 72 phraphlanamyplayphrachnm phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchmiphraxakarprachwreruxrnginswnkhxngphrahthyetnphidpkti misaehtucakkaridrbechuximokhphlasma rawpi ph s 2530 esdcipeyiymprachachnthixaephxsaeming cnghwdechiyngihm khnaaephthyimxacthwaykarrksaihhaykhadid thaidephiyngthwayphraoxsthprakhxngphraxakarmatlxd cntxngthrngrbkarphatdihymaaelwkhrnghnungemuxpi ph s 2538 73 nbtngaeteduxnknyayn ph s 2552 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngerimprachwr xnenuxngmacakphraorkhikhhwdaelaphrappphasaxkesb phraxngkhaeprphrarachthancakphratahnkcitrldarohthan iporngphyabalsirirach ephuxihkhnaaephthythwaykarrksa 74 txmacnthungedixnsinghakhm ph s 2556 phraxngkhesdcphrarachdaeninaeprphrarachthanipprathb n phratahnkepiymsukh wngiklkngwl xaephxhwhin cnghwdpracwbkhirikhnth ephuxepliynphraxiriyabth 75 cnkrathngwnthi 3 tulakhm ph s 2557 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch esdc maprathb n orngphyabalsirirach odythrngmiphraxakarikh 76 khnaaephthyidthwaykarrksacnphraxakarthwipdikhuntamladb 77 txmaineduxnphvsphakhm ph s 2558 phraxngkhidesdcphrarachdaeninklbipprathb n phratahnkepiymsukh wngiklkngwl ephuxepliynphraxiriyabthxikkhrng 78 aetesdc ipprathbidimnan kthrngklbmaprathb n orngphyabalsirirach 79 tlxdrayaewlathithrngprathb n orngphyabalsirirach cnthungeduxnknyayn ph s 2559 phraxakarprachwriddikhunaelathrudlngepnkhrngkhraw 80 odyphrarachkrniykickhrngsudthaykhxngphraxngkhkhuxkarphrarachthanphrabrmrachworkasihphuphiphaksapracasaltang efathullaxxngthuliphrabaththwaystyptiyankxnekharbhnathi emuxwnthi 14 thnwakhm ph s 2558 81 aelakarpraktphraxngkhkhrngsudthaykhuxkaresdcphrarachdaeninipthxdphraentrsphaphphumithsnbriewnodyrxbswncitrlda phrarachwngdusit emuxwnthi 11 mkrakhm ph s 2559 82 esdcswrrkht dubthkhwamhlkthi karswrrkhtkhxngphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr wikisxrs mingantnchbbekiywkb prakasphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch swrrkht phraemrumasphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch tngaetwnthi 28 knyayn ph s 2559 epntnma phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach emuxkhrngdarngphrabrmrachxisriyys phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngmiphraprxthta hayphrathyerw miphraesmha phrapbphasasayxkesb miphraolhitepnkrd aelaphbwaminakhnginchxngeyuxhumphrappphasaelknxy 83 khnaaephthycungthakarrksadwyphraoxsthptichiwna aelaichsayswnekhahlxdphraolhitdaephuxfxkphraolhit aetmiphrakhwamdnphraolhittacungichekhruxngchwyhayphrathy phraxakarimkhngthi 84 kxnthiphraxakarcathrudlngipxik mikartidechuxinkraaesphraolhit 85 cnemuxwnthi 13 tulakhm ph s 2559 phraxakarprachwridthrudhnklngtamladb aelaswrrkhtemuxewla 15 52 n rwmphrachnmayu 88 phrrsa thrngkhrxngrachsmbtiid 70 pi 4 eduxn 4 wn 86 87 wnsukrthi 14 tulakhm ph s 2559 ewla 16 00 n phrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhw khrngyngepnsmedcphrabrmoxrsathirach syammkudrachkumar phrxmdwyphrabrmwngsanuwngsidesdcphrarachdaeniniporngphyabalsirirach ephuxekhluxnphrabrmsphkhxngphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchipyngphrabrmmharachwng miphrarachphithithwaysrngnaphrabrmsph n phrathinngphimanrtya mikarechiyphrabrmsphlngsuphrahib pradisthanhlngphraaethnaewnfathxng prakxbphraoksthxngihy phayitnphpdlmhaeswtchtr n phrathinngdusitmhaprasath phayinphrabrmmharachwngrthbalprakasihsthanthirachkar rthwisahkic hnwyngankhxngrthaelasthansuksathukaehng ldthngkhrungesa 30 wn aelaihkharachkar phnknganrthwisahkic ecahnathirthiwthukkh 1 pi tngaetwnthi 14 tulakhm ph s 2559 88 khnarthmntrimimtikahndihwnthi 13 tulakhmkhxngthukpiepnwnhyudrachkar ephuxihprachachnnxmsanukinphramhakrunathikhun 89 miphrarachphithithwayphraephlingphrabrmsph inwnthi 26 tulakhm ph s 2560 90 txmainwnthi 5 phvsphakhm ph s 2562 phrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhwmiphrabrmrachoxngkarihechlimphraprmaphiithyphrabrmxthismedcphrabrmchnknathkhunepn phrabathsmedcphrabrmchnkathiebsr mhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr inphrarachphithibrmrachaphiesk phuththskrach 2562 91 inwnthi 10 phvsphakhm ph s 2562 rachkiccanuebksaidephyaephrprakas eruxng phraprmaphiithy phranamaphiithy khaxan aelasrrphnam khakhuntn khalngthay inkarkrabbngkhmthul krabthul idrabuphraprmaphiithyxyangyxiwwa phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 92 wnthi 21 phvsphakhm ph s 2562 phrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhwmiphrabrmrachoxngkarihwnthi 5 thnwakhm epnwnsakhykhxngchatiithy enuxngcakepnwnkhlaywnphrabrmrachsmphphkhxngphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr wnchatiithy aelawnphxaehngchati 93 aelaepnwnhyudrachkarsthanaphramhakstriy phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitrprathbbnphrathinngphudtankaycnsinghasn phayitphranphptlmhaeswtchtr tamrththrrmnuyaehngrachxanackrithy phraxngkhthrngepnpramukhaehngrth cxmthphithy aelaxkhrsasnupthmphk aelaepnphramhakstriyphayitrththrrmnuy inrchsmykhxngphraxngkh ekidrthprahar 11 khrng ehtukarnkbt 9 khrng ehtukarnkarkxkarkaeribodyprachachncnnaipsukarepliynaeplngrthbal 2 khrngidaek ehtukarn 14 tula aela phvsphathmil rththrrmnuy 16 chbb aelakarepliynaeplngnaykrthmntri 26 khn 94 tamrththrrmnuyithy phraxngkhthrng darngxyuinthanaxnepnthiekharphskkara phuidcalaemidmiid phuidcaklawhahruxfxngrxngphramhakstriyinthangid miid pramwlkdhmayxaya matra 112 wa phuidhminpramath duhmin hruxaesdngkhwamxakhatmadrayphramhakstriy phrarachini rchthayath hruxphusaerc rachkaraethnphraxngkh txngrawangothscakhuktngaetsampithungsibhapi 95 aetphraxngkhekhymiphrarachdarsinwnechlimphrachnmphrrsaemuxeduxnthnwakhm pi ph s 2548 wa aetwakhwamcring kcatxngwicarnbangehmuxnkn aelwkimklwthaikhrcawicarnwathaimditrngnn caidru ephraawathabxkwaphraecaxyuhwipwicarnthanimid khmaykhwamwaphraecaxyuhwimepnkhn imwicarnerakklwehmuxnkn thabxkimwicarnaeplwaphraecaxyuhwimdi ruidxyangir thaekhabxkwa imihwicarnphraecaxyuhw ephraaphraecaxyuhwdimak imichxyangnn chann thibxkwakarwicarn eriykwalaemidphramhakstriy ihlaemidid aetthaekhalaemidphid ekhakthukprachachnbxm khux khxihruwaekhawicarnxyangir thaekhawicarnthukkimwa aetthawicarnphid imdi aetemuxbxkimihwicarn laemidimid ephraa rththrrmnuywayngngn lngthay phramhakstriykelylabak aey xyuinthanalabak 96 bthbaththangkaremuxngithy inthangkdhmayphramhakstriyithythrngmiphrarachxanaccakdtamrththrrmnuy xyangirkdi karkrathadngklawimidthalayphrarachxanacodyphvtiny thngthxng cnthrangsuekhiynthungphrarachxanacniwa aemwaphrarachxanacdngklawcamiidbyytiepnlaylksnxksriwinrththrrmnuychbbidktam aetkepnthrrmeniymptibtithiekhaictrngknkhxngthukfaythiekiywkhxngwaepnphrarachxanacthimixyucring aelaxacklawidwaepnphrarachxanacswnthisakhythisudinthangkdhmayrththrrmnuyethathipraktinpccubn 97 461 mikarsrangphrarachxanacnaekidkhunphankardaeninokhrngkarxnenuxngmacakphrarachdariphraxngkhthrngmibthbathinkaremuxngithyhlaykhrng idthrnghyudyngkarkbt echn kbtyngetirk inpi ph s 2524 aela kbtthharnxkrachkar inpi ph s 2528 krann insmykhxngphraxngkhidmikartharthpraharodythharhlaykhna bthbaththangkaremuxngthisakhykhxngphraxngkh echn smyrthbalcxmphl svsdi thnarcht thrngmiphrabrmrachoxngkaroprdekla epnphurksaphrankhrfaythharinehtukarnrthpraharinpraethsithy ph s 2500 aelaemuxrthbalthharkhxng cxmphl svsdi thnarcht ethlingxanac rthbalidfunfuphrarachxanacphramhakstriy odyxnuyatihphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchidesdcxxkprachachnepnxnmak ihesdcpraphasinthinthurkndar aelatngngbpramansnbsnunokhrngkarphthnathiphraxngkhmiphrarachdaririerimdwy nxkcakniwnphrarachsmphphkhxngphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch 5 thnwakhm kidrbkarprakasihepnwnchatiithy aethnthiwnthi 24 mithunayn xntrngkbwnthikhnarasdridepliynaeplngkarpkkhrxngepnphlsaercdwy 98 thngni phrayasriwisarwaca hun huntrakul xngkhmntri idklawtxmawa imekhyminaykrthmntrikhnidthimikhwamiklchidkbphramhakstriyethakb cxmphl svsdi thnarcht makxnely 47 aelayngepnthithrabknwa phraxngkhthrngmibthbathsakhyinphvsphathmil odymiphrabrmrachoxngkareriykphlexk sucinda khraprayur aelahwhnaklumphuprathwngephuxeriykrxngprachathipity ihefa aelaphrarachthanphrabrmrachanuyatihthaythxdkarnixxkxakassdid inphaphthangothrthsn phraxngkhthrngkhxihkhukrniyutikhwamrunaerngaelanaphachatibanemuxngipsusnti sungthngphlexk sucinda khraprayur aelaphltri calxng sriemuxng ehnphxngtxngkninkarthicaihrthbalphleruxnekhamabriharpraethsinsthankarndngklaw aelathisudknaipsukarlaxxkkhxngphlexk sucinda khraprayur aelakareluxktngthwip 99 100 inehtukarn rthpraharinpraethsithy ph s 2549 phraxngkhthrngihothrthsnrwmkarechphaakicaehngpraethsithybnthukphaphaelaesiyngrahwangkarekhaefakhxngphlexk snthi buyyrtklin aelakhna 101 nbwathrngihkhwamehnchxbkbkarokhnthksin chinwtraelarbrxngrthbalcakkhnarthprahar 102 hlngcaknnepntnma mikartngkhathamaelakarwicarnbthbathkhxngphraxngkhinwikvtkarnkaremuxngithyephimkhun odyechphaaxyangyingcaksuxnanachati 103 nxkcakni phraxngkhktrsthungkaremuxngbangelknxyinbangoxkas 72 xanactamrththrrmnuy xanactamrththrrmnuykhxngphraxngkhmkepnthithkethiyngkn bangswnephraakhwamepnthiniymxyanglnhlamkhxngphraxngkhaelabangswnepnephraaxanackhxngphraxngkhmkthuktikhwamkhdknaemcaminiyamxyangchdecninrththrrmnuyaelwktam yktwxyangechnkaraetngtngcaruwrrn emnthkaepnphutrwcenginaephndin thwa salrththrrmnuywinicchywakaraetngtngethxkhdtxrththrrmnuy emuxrthsphaeluxkphudarngtaaehnngaethncaruwrrn phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngptiesthekha 104 wuthisphaptiesthlngkhaaennykelikkarybyngkhxngphraxngkh 105 sudthayineduxnkumphaphnth ph s 2549 khnakrrmkartrwcenginaephndinihcaruwrrnklbekharbtaaehnng hnngsuxphimphphucdkarxthibaywakrniniepnkhwamphyayamkhxngwuthisphaephuxbibbngkhbihphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthatamkhwamprarthnakhxngphwktn 106 salrththrrmnuywinicchywa enuxngcakrththrrmnuymibthbyytiechphaawaphramhakstriythrngaetngtngphutrwcenginaephndintamkhaaenanakhxngwuthispha karphncaktaaehnngcungtxngmiphrabrmrachoxngkaroprdekla ihphncaktaaehnngethann 106 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngybyngkdhmaynxykhrng phxl aehndliyekhiynin edxakhingenewxrsiml wainpi ph s 2519 emuxrthsphalngkhaaennesiyngehnchxbephuxkhyaykareluxktngaebbprachathipitysuradbxaephx phraxngkhthrngptiesthlngphraprmaphiithykdhmay 107 rthsphaimyxmxxkesiyngykelikkarybyngkhxngphraxngkh inpi ph s 2497 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngybyngkdhmayptirupthidinthirthsphaehnchxbsxngkhrngkxnthrngyinyxmlngphraprmaphiithy 108 bangthiphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchimthrngichphrarachxanacniybyngkartrakdhmay echn inrththrrmnuyaehngrachxanackrithy phuththskrach 2517 matra 107 wrrkh 2 sungbyytiwa ihprathanxngkhmntriepnphulngnamrbsnxngphrabrmrachoxngkaraetngtngsmachikwuthispha phraxngkhimthrngehndwy aetkimthrngichphrarachxanacybyngodytrng ephiyngaetmiphrarachkraaesthayrangrththrrmnuychbbniwa imthrngehndwykbmatra 107 wrrkh 2 aehngrangrththrrmnuyniepnxyangying ephraaprathanxngkhmntriepnphuthiphramhakstriythrngeluxkaelaaetngtngtamphrarachxthyasy 109 sungkhdkbhlkthiwa phramhakstriythrngxyuehnuxthangkaremuxnginrabxbprachathipity thngcathaihprathanxngkhmntrixyuinsphaphesmuxnepnxngkhkrthangkaremuxng 110 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchmiphrarachxanactamrththrrmnuyxphyothsxachyakr aemmieknthhlaykhxsahrbkaridrbphrarachthanxphyoths sungrwmxayuaelaothsthiyngehluxxyu karxphyothsphukhmkhunkrathachaeraaelachangphaphepluxyedkchawxxsetreliyphuhnung sungkxihekidkhxotethiyng 111 112 113 phaphlksn phraxngkhthrngidrbkarthwayphrarachsmyyawa smedcphraphthrmharach hmaykhwamwa phramhakstriyphupraesrithying txmainpi ph s 2539 mikarthwayihmwa phrabathsmedcphraecaxyuhwphumiphlxdulyedchmharach 114 aela phraphumiphlmharach xnuolmtamthrrmeniymechnediywkbphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw thithrngidrbphrarachsmyyawa phrapiymharach prachachnthwipniymeriykphraxngkhwa inhlwng sungkhadwayxmacak in phrabrmmharachwng hlwng hruxxacxxkesiyngephiynmacakkhawa nayhlwng sungaeplwa ecanayphuepnihy phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngepnphuththmamka thrngxxkphnwch thrngoprdihmikarsngkhaynaphraitrpidk thrngsrangphrasmedccitrldadwyphraxngkhexng 115 aelanxkcakniyngepnxkhrsasnupthmphk thrngekuxkul khacunthuksasnaxyangesmxphakh 116 thrngsnbsnunphrarachthrphyswnphraxngkh ephuxichaeplphrakhmphirxlkurxanepnphasaithyemux ph s 2505phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch thrngcdtngokhrngkarxnenuxngmacakphrarachdarikwa 4 741 okhrngkar 117 nxkcakniyngesdceyiymrasdrinthinthurkndar okhrngkarxnenuxngmacakphrarachdarithisakhythisudcnthaihphraxngkhthrngepnthisrresriyinpraethsithy khux prchyaesrsthkicphxephiyng 8 sungphraxngkhidptibtiphraxngkhexngepnaebbxyang oprdihmikarkarplukkhaw kareliyngokhnm karephaaphnthuplanilkhuninswncitrlda thrngepnaebbxyangthidiindankarprahyd twxyangechn thrngichdinsxeduxnla 1 aethng hruxkarichyasiphrathntcdhmdhlxd nxkcaknnyngimthrngoprdswmekhruxngpradbid ely ykewnaetnalikakhxmux 118 phraxngkhthrngepnphuxupthmph orngeriyn xngkhkaraelamulnithitang makkwa 1000 aehng 119 swnkarphkphxnthithrngsnphrarachhvthykhuxkaresdcipprathb n wngiklkngwlaelasunkhthrngeliyng thiepnthiruckmakthisudkhuxkhunthxngaedng sunkhphnthuithysuepxrbaesnci 120 nxkcakni phaphphrarachxiriyabthswnphraxngkhyamphkphxnaelachiwitpracawnswnphraxngkhkmipraktihehnxyuepnkhrngkhraw echn karthiphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch smedcphranangeca phrabrmrachininath aelasmedcphraethphrtnrachsuda syambrmrachkumarieswyphrakrayaharrwmkn 121 khwamniyminphraxngkhpraktihhlngehtuclaclinkrungphnmepy praethskmphucha pi ph s 2546 emuxphuprathwngchawithyhlayrxykhnsungokrthcakkhawluxwaphukxclaclchawkmphuchayaphrabrmchayalksn chumnumnxksthanexkxkhrrachthutkmphuchainkrungethphmhankhr sthankarncblngxyangsntikemuxphltarwcexk snt srutannth bxkfungchnwaekhaidrbothrsphthcakrachelkhanukar xasa sarsin thaythxdwaphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngkhxihsngb fungchncungslay 122 chiwitswnphraxngkhkila dubthkhwamhlkthi karelnkilakhxngphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitrphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitroprdkilaeruxibepnphiess phraxngkhthrngepntwaethnkhxngpraethsithyaekhngeruxibinkilaaehlmthxngkhrngthi 4 rahwangwnthi 9 16 thnwakhm ph s 2510 thipraethsithyepnecaphaph odythrngekhakhayfuksxmtamopraekrmkarfuksxm aelathrngidrbebiyeliynginthanankkila sungphraxngkhthrngchnaelisehriyythxng aelathrngidrbkarthulekla thwayrangwlehriyythxngcaksmedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath phrabrmrachchnniphnpihlwng emuxwnthi 16 thnwakhm ph s 2510 123 nxkcakni phraxngkhyngthrngxxkaebbaelapradistheruxibyamwanghlayrun phraxngkhphrarachthannameruxibpraephthmxth Moth thithrngsrangkhunwa eruxibmd eruxibsuepxrmd aelaeruxibimokhrmd thungaemwaeruxiblasudthaythiphraxngkhthrngtxkhux eruxomkh Moke emux 17 phvscikayn ph s 2510 eruxibsuepxrmdyngthukichaekhngkhninradbnanachatithicdinpraethsithyhlaykhrng khrngsudthay khux emuxpi ph s 2528 inkilasiekmskhrngthi 13 124 dntri dubthkhwamhlkthi ephlngphrarachniphnthinphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitrphraxngkhthrngdntriidhlaychnid echn aeskosofn khrarient thrmept kitar aelaepiyon oprddntriaecsepnxyangmak aelaphraxngkhidpraphnthhlayephlng echn ephlngphrarachniphnthaesngethiyn epnephlngaerk sayfn yameyn iklrung lmhnaw yimsu khaaelw iklkngwl khwamfnxnsungsud aelaerasu hruxphrpiihm epntn 125 126 phraxngkhthrngekhymikraaesphrarachdarsthiaesdngihehnthungkhwamsakhykhxngdntri xnidaek dntrithukchnidepnsilpathisakhyxyanghnung mnusyekuxbthnghmdchxbaelaruckdntri tngaeteyawwykhnerimruckdntribangaelw khwamrxbruthangdntrixyangkwangkhwangyxmkhunkbechawn aelasamarthinkaraesdngkhxngaetlakhn xasyehtunicungklawidwainrahwangsilpananachnid dntriepnsilpathiaephrhlaykwasilpaxun aelamikhwamsakhyindankarsuksakhxngprachachnthukpraethsdwy kraaesphrarachdarsinphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch phayhlngthisthabndntriaelasilpaaehngkrungewiynnathulekla thwayprakasniybtrekiyrtikhunchnsung ihthrngdarngtaaehnngsmachikkittimskdiemuxwnthi 5 tulakhm ph s 2507 odyepnphrarachdarstxbinphasaeyxrmn m l edch snithwngs aeplaelathaythxdepnphasaithy 127 phrarachthrphy phrarachthrphykhxngphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr swnihyxyuinrupkhxngthidinaelahun odyaebngxxkidepnswn idodysngekhp khuxthrphysinswnphraxngkh phrakhlngkhangthi aelathrphysinswnphramhakstriy sungphraxngkhxuthisphrarachthrphyswnhnungephuxokhrngkarxnenuxngmacakphrarachdaricanwn 4 741 okhrngkar mulnithiinphrabrmrachupthmph ephuxphthnaphayinpraethsindanksikrrm ekstrkrrm thrphyakrthrrmchatiaelasingaewdlxm sukhphaphxnamy karsngesrimxachiph satharnupophkh aelakarsuksa 128 thrphysinswnphramhakstriy dubthkhwamhlkthi sanknganthrphysinswnphramhakstriy thrphysinswnphramhakstriyswnihy idaek thidinaelahun 129 odyinpi 2550 phraxngkhthrngidrbkarcdxndbcaknitysarfxbs ihepnkstriythirarwythisudinolk 130 131 thngni sanknganthrphysinswnphramhakstriy idchiaecngwa bthkhwamdngklawmikhwamkhladekhluxncakkhxethccring enuxngcakwathrphysinthibthkhwamnamapraeminnn inkhwamepncringmiichthrphysinswnphraxngkh aetepnkhxngaephndin sungepnipinthanxngediywknkbphramhakstriyinpraethsxunthibthkhwamdngklawimidcdxndb 132 thrphysinswnphraxngkh bileliynaensniwsiwr Billionaires NewsWire chiwaphraxngkhthrngmithxngkhaaelaekhruxngpradbcanwnmak khux thxngkha 9 000 tn khidepnmulkha 350 000 landxllarshrth 133 rthyntphrathinng rthphrathinngthrng inphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr maybkh 62 elkhthaebiyn r y l 1 maybkh 62 sikhrim elkhthaebiyn r y l 1 thrngichepnrthyntphrathinng odyidcdsuxmaich aethnrthyntphrathinng orls rxys aefnthxm siks VI thiichepnrthyntphrathinngthrngmananthung 30 pi 121 maybkh 62 sikhrim elkhthaebiyn 1d 1992 thrngichepnrthyntphrathinngsarxng 121 khadilaelkh dithiexs elkhthaebiyn r y l 960 thrngichinphithithwaystyptiyantnaelaswnsnamkhxngthharrksaphraxngkh 121 maybkh 62 sinaengin tddwysithxng elkhthaebiyn 1d 1991 121 oflkhswaekn kharaewll T5 TDi elkhthaebiyn 1d 3901 121 oflkhswaekn kharaewll T5 TDi elkhthaebiyn 1d 4901 121 oflkhswaekn kharaewll T4 TDi elkhthaebiyn 1d 0968 121 karlngthunintladhlkthrphy thrphysinkhxngsanknganthrphysinswnphramhakstriyaelathrphysinswnphraxngkhthicdthaebiynintladhlkthrphyaehngpraethsithy echphaathithuxkhrxnghunekin 0 5 mulkha n wnthi 30 thnwakhm ph s 2558 bristh thuxkhrxngody canwnhun mulkhachux xksryxpunsiemntithy SCC 134 sanknganthrphysinswnphramhakstriy 360 000 000 165 600 lanbathbristh thunldawly cakd 19 220 000 8 841 lanbathsanknganphrakhlngkhangthi 15 473 000 7 117 lanbaththnakharithyphanichy SCB 135 sanknganthrphysinswnphramhakstriy 722 941 958 86 391 lanbathbristh thunldawly cakd 82 367 800 9 842 lanbathimenxr xinetxrenchnaenl MINT 136 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 87 689 741 3 178 lanbathbristh smmakr SAMCO 137 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 171 219 800 612 lanbathithypraknphy TIC 138 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 5 382 654 150 lanbathsanknganphrakhlngkhangthi 1 139 671 31 lanbathxmrinthrphrintingaexnd phblichching AMARIN 139 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 3 157 895 31 lanbathekhruxorngaermdusitthani DTC 140 sanknganphrakhlngkhangthi 495 000 34 lanbathsingekxrpraethsithy SINGER 141 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 1 383 770 12 lanbathmulkharwm 281 845 lanbathphraphuththruppracaphraxngkh phraphuththptimachywthnpracaphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr phraphuththruppracaphrachnmwarphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr phraphuththptimachywthnpraca phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr epnphraphuththruppangmarwichy prathbnngkhdsmathiephchr phayitchtr 5 chn hnatkkwang 7 niw khwamsungyxdphrarsmi 9 niw thrngphdaechk hlxdwyengin srangemuxpi ph s 2506 n wdphrasrirtnsasdaram 142 swnphraphuththruppracaphrachnmwar phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr inphrarachphithimhamngkhlechlimphrachnmphrrsa 5 rxb thrngphrakrunaoprd ihtngkarchlxngsmophchphraphuththruppracaprachnmwar inwnthi 4 thnwakhm ph s 2530 n phraxuobsthwdphrasrirtnsasdaram 143 emuxesrckaraelw thrngphrakrunaoprdeklaoprdkrahmxmihxyechiyphraphuththruppracaphrachnmwar pradisthaniwkbphrachywthnpracarchkal n hxphrasuralyphiman inhmuphramhamnethiyr pccubnxyechiyphraphuththruppracaphrachnmwarphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch phrarachphithisngkrant epnphraphuththruppanghamyati sungepnpangpracawncnthr 144 phrarachkrniykic dubthkhwamhlkthi phrarachkrniykickhxngphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitrdansilpwthnthrrmaelawrrnkhdi duephimetimthi phrarachniphnthinphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr ph s 2503 thrngphrakrunaoprdekla ihfunfuphrarachphithiphuchmngkhlcrdphranngkhlaerknakhwykhunmaihmhlngcakthiidelikrangiptngaet ph s 2479 145 aelapraephnikaresdcphrarachdaeninodykrabwnphyuhyatrachlmarkhkidrbkarfunfuepnkhrngaerkephuxthwayphaphrakthin 43 44 thrngsngesrimsilpwthnthrrmithyaekhnngxun imwacaepnphasaithy prawtisastrithy sthaptykrrm citrkrrm natsilp kardntriaelasilpaxun echn oprdekla ihkrmsilpakrcdthaontephlngithytamrabbsaklaelacdphimphkhundwyphrarachthrphyswnphraxngkh oprdekla ihxacaryaelanisitkhnawiswkrrmsastr culalngkrnmhawithyaly wicyharadbechliymatrthankhxngekhruxngdntriithy thrngsnbsnunihmikarcdtngsmakhmdntriaehngpraethsithy 146 danwrrnsilp phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngphrarachniphnthbthkhwam aeplhnngsux echn nayxinthrphupidthxnghlngphra tiot phramhachnk aelaphramhachnk chbbkartun eruxng thxngaedng epnphrarachniphnthekiywkbkhunthxngaedng sunkhthrngeliyng epntn 147 dankarphthnachnbth phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngichewlaswnihytlxdrchsmyipkbkaresdc eyiymrasdrinthxngthintang thukphumiphakhkhxngpraeths nbtngaet ph s 2497 148 odyechphaainaethbthichnbththurkndar ephuxthrngeyiymeyiyn skthameruxngkhwamepnxyuaelasarthukkhsukdibkhxngprachachn nxkcakniphraxngkhcathrngsuksakhnkhwakhxmultang dwyphraxngkhexngdwyaephnthihruxexksartang thaihthrngrbthrabpyhakhwameduxdrxnkhxngprachachn hlngcaknnphraxngkhkcathrngkhidkhnaenwthangphrarachdariephuxphthnaaelaaekikhpyhatang inaetlaphunthi 149 phraxngkhcathrngphthnachnbthinrupokhrngkarxnenuxngmacakphrarachdari micudprasngkh khux karphthnabthephuxihrasdrinchnbthidmikhwamepnxyutlxdcnsamarthprakxbxachiph eliyngkhrxbkhrwihdikhun 150 aenwphrarachdarithisakhyineruxngkarphthnachnbth khuxmiphrarachprasngkhchwyihchawchnbthsamarthchwyehluxphungtnexngid odykarsrangphunthanhlkthicaepntxkarphlitihaekrasdrehlann 151 thrngsngesrimihchawchnbthmikhwamruinkarprakxbxachiphtamaetlathxngthin nxkcakniyngthrnghathangnaexawithyakarsmyihmmaprayuktkbphumipyyachawban 152 dankarekstraelachlprathan ekhuxnphumiphl indanchlprathan phraxngkhthrngihkhwamsakhyepnxyangmak odythrngkhidkhnokhrngkartamphrarachdarikhxngphraxngkh mithngkaraekpyhaphyaelng pyhaxuthkphy rwmipthungkarbabdnaesiy echn ekhuxnpaskchlsiththi phraxngkhidthrngwicyaelarierimokhrngkarfnhlwng ephuxchwybrrethaphyaelngsahrbphunthinxkekhtchlprathan 153 emuxkhrawekhtkrungethphaelaprimnthlthiprasbpyhanathwmemuxpi ph s 2538 phraxngkhthrngmiphrarachdarieruxngaekmling khwbkhumkarrabaynacakaemnaecaphraya aemnathacin lakhlxngtang lngsuxawithy 154 phraxngkhthrngpradisthekhruxngkletimxakas knghnchyphthna inkarprbprungkhunphaphnaodykarephimxxksiecn epnsingpradisthhnungkhxngphraxngkhthiidrbsiththibtrcak krmthrphysinthangpyya krathrwngphanichy 155 indankarekstr cathrngennkarkhnkhwa thdlxng aelawicyhaphnthuphuchihm tlxdcnkarsuksaaemlngstruphuch aelaphnthustwtang thiehmaasmkbsphaphthxngthinnn sungaetlaokhrngkarcaennihsamarthnaipptibtiidcring 156 nxkcakni yngthrngphyayamimihekstrkryudtidkbphuchphlthangkarekstrephiyngxyangediyw aetekstrkrkhwrmirayidcakkickrrmxundwy ephuxcaidphungtnexngidinradbhnung 157 phraxngkhyngthrngkhidkhnkaraekpyhathrphyakrthangkarekstrhlayxyangthisakhy echn karaeklngdin ephuxaekpyhadinepriywhruxdinepnkrd cnkrathngdinmisphaphdiphxthicaichinkarephaaplukid karplukhyaaefkephuxxnurksdinaelana 158 phraxngkhthrngsngesrimkareliyngplanil sungkrathrwngkartangpraeths odykrmkhwamrwmmuxrahwangpraethsidkhyayokhrngkarephaaeliyngaelaephyaephrphnthuplanil ephuxkhwamyngyundanxaharihaekpraethsomsmbik inchwngpithiphanma 159 thrngcdtngokhrngkarswnphraxngkhswncitrlda ephuxwicyphnthukhaw phnthuphuchaelapsustw rwmthungkarkaraeprrupphlphlitthangkarekstr karphlitexthanxl aeksoshxlaelaiboxdiesl 160 dankaraephthy okhrngkarkhxngphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitrinrayaaerklwnaetepnokhrngkardansatharnsukh 161 inkaresdcphrarachdaeninipthrngeyiymrastrtamthxngthitang cathrngphrakrunaoprdekla ihmikhnaaephthythiprakxbdwyphuechiywchayinaetlasakhacakorngphyabaltang aelalwnepnxasasmkhr odyesdcphrarachdaenin phrxmdwyewchphnthaelaekhruxngmuxaephthyphrxmihkarrksaphyabalrasdrphupwyikh 162 nxkcaknn yngmiokhrngkarthntkrrmphrarachthansungepnphrarachdariihthntaephthyxasasmkhredinthangxxkipchwyehluxbabdorkhekiywkbfn tlxdcnsxnkarrksaxnamykhxngpakaelafnodyimkhidmulkha nxkcaknn hnwyaephthyhlwngyngcdecahnathixxkedinthangiprksarasdrphupwyecb tamhmubanthixyuhangiklxxkipxikdwy 163 164 dankarsuksa phraxngkhthrngphrakrunaoprdekla phrarachthanphrarachthrphyswnphraxngkhcdtngmulnithixannthmhidlkhun emuxpi ph s 2502 odymiwtthuprasngkhephuxphrarachthanthunaeknisitnksuksathimiphlkareriyndiednindantang ihnisitnksuksaehlannidmioxkasipsuksahakhwamruwichakarchnsungintangpraeths aelanakhwamrunnklbmaichphthnabanemuxng 165 swninpraethsphraxngkhthrngihkarxupthmphindantang echn thrngphrarachthanphrarachthrphychwyehlux ihkhaaenana rwmthngesdcphrarachdaeninipeyiymeyiynaelaphrarachthanphrabrmraochwathephuxsnbsnunaelaepnkalngicaekkhruaelankeriynkhxngorngeriyn orngeriyninphrabrmrachupthmphmithngorngeriynrthbalaelaorngeriynexkchnthrngphrakrunaoprdekla ihrthbalepnphudaeninkarcdkarbriharthangkarsuksa aebbiheplatngaetradbchnprathmsuksa cnthungradbmthymsuksatxnplay inlksnathngxyupracaaelaipklb 165 aebngepn orngeriynsuksasngekhraah canwn 26 orngeriyn orngeriynrachprachanuekhraah canwn 14 orngeriyn 165 phraxngkhyngidcdsrangokhrngkarsaranukrmithysahrbeyawchnephuxepnhnngsuxthiihkhwamruinwichakarthuksakha idcdthahnngsuxsaranukrmithythibrrcukhwamruin 7 sakhawicha odyaetlaelmidcdaebngenuxhakhxngaetlaeruxngxxkepnsamradb ephuxthicaiheyawchnsamarthsuksakhnkhwahakhwamruidtamphunthankhxngtn 166 nxkcaknitlxdrchsmy phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch caesdcphrarachdaeninipyngsthabnxudmsuksakhxngrth ephuxphrarachthanpriyyabtraekphusaerckarsuksa ephuxepnkalngicihaekehlanisitphusaerckarsuksa 167 dankartangpraeths dubthkhwamhlkthi kareyuxntangpraethskhxngphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr inrahwangpi ph s 2502 thung ph s 2510 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch phrxmdwysmedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath idesdcphrarachdaenineyuxnpraethstang thnginthwipexechiy yuorp aelaxemrikaehnux rwm 27 praeths ephuxepnkarecriyphrarachimtrikbbrrdamitrpraethsehlannihmikhwamsmphnthaennaefnyingkhunaelaephuxnakhwamprarthnadikhxngprachachnchawithyipmxbihkbprachachninpraethstang odythrngesdceyuxnpraethsewiydnamit xyangepnthangkarepnpraethsaerk xikhnungpraethssakhythiphraxngkhidesdceyuxninchwngewladngklawkhuxpraethsshrthxemrika odyinkaresdcpraethsshrthxemrikakhrngnn thrngidrbkartxnrbxyangxbxun khbwnphaehrdkhxngphraxngkhinniwyxrkmiphuefachmphrabarmikwa 750 000 khn nxkcakni phraxngkhyngidmiphrarachdarstxsphakhxngekrsaesdngcudyunwaxemrikaepnmhamitrkhxngithy 168 sunghlngcakkaresdceyuxnpraethsaekhnada emuxpi ph s 2510 phraxngkhkmiidthrngesdceyuxnpraethsihnxikely krathngemuxpi ph s 2537 thrngesdceyuxnpraethslaw sungnbepnkaresdceyuxntangpraethsepnkhrngsudthaykhxngphraxngkh 169 inphayhlngphraxngkhidesdcphrarachdaeninxxkihkartxnrbrachxakhntukacakpraethstang thiedinthangmaeyuxnpraethsithyhlaykhrng thngyngthrngphrakrunaoprdeklaoprdkrahmxmphrarachthanphrabrmrachworkasihbrrdathutanuthutekhaefathullaxxngthuliphrabaththwaysasntratnginkarekhamarbtaaehnnginpraethsithyaelathwaybngkhmthullaemuxkhrbwara rwmthngphraxngkhcamiphrarachsansthungphunapraethstang thngkaraesdngkhwamyindiaelaaesdngkhwamesiyphrarachhvthy 170 okhrngkarxnenuxngmacakphrarachdari phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrnghwannasathit n phratahnkcitrldarohthan okhrngkarxnenuxngmacakphrarachdariepnokhrngkarthicdtngkhuncakphradarikhxngphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch ephuxaekikhpyhatang phayinpraethsthngaekikhpyhaechphaahnaaelaaekikhpyharayayaw 171 thrngerimdaeninkarmatngaet ph s 2495 172 tlxdrchsmymiokhrngkarxnenuxngmacakphrarachdarithnghmd 4 741 okhrngkar 173 odymihnwynganrachkar 174 thiprasannganokhrngkar khux sankngankhnakrrmkarphiessephuxprasannganokhrngkarxnenuxngmacakphrarachdariodyaetlaokhrngkarcamiwtthuprasngkhthiaetktangknip okhrngkarephuxkarsngesrimaelawicy echn mulnithichyphthna mulnithiokhrngkarhlwng okhrngkarswnphraxngkhswncitrlda okhrngkarekiywkbna echn okhrngkaraekmling okhrngkarfnhlwng knghnchyphthna okhrngkarekiywkbkarekstr echn okhrngkaraeklngdin okhrngkarxun echn okhrngkarsaranukrmithysahrbeyawchn okhrngkarxnenuxngmacakphrarachdarimibthbathsakhyinkarphthnapraeths odyechphaaaethbchnbth 175 nxkcakniokhrngkarhlwngyngidrbrangwlramxn aemkisis sakha Peace and International Understanding emux ph s 2531 xikdwy 176 177 phrabrmrachxisriyysaelaphraekiyrtiysduephimetimthi raychuxphraxisriyysaelaphraekiyrtiysinphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr thrrmeniymphrayskhxng phrabathsmedcphrabrmchnkathiebsrmhaphumiphlxdulyedchmharachbrmnathbphitr thngpracaphraxisriyys trapracaphraxngkh thngpracaphraxngkhkarthulitfalaxxngthuliphrabathkaraethntnkhaphraphuththecakarkhanrbphraphuththecakhakhxrb ephkhaphrabrmrachxisriyys phrawrwngsethx phraxngkhecaphumiphlxduledch 5 thnwakhm ph s 2470 9 krkdakhm ph s 2478 smedcphraecanxngyaethx ecafaphumiphlxdulyedch 10 krkdakhm ph s 2478 9 mithunayn ph s 2489 smedcphraecaxyuhwphumiphlxdulyedch 9 mithunayn ph s 2489 5 phvsphakhm ph s 2493 178 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedch mhitlathiebsrramathibdi ckrinvbdinthr syaminthrathirach brmnathbphitr 5 phvsphakhm ph s 2493 13 tulakhm ph s 2559 phayhlngkarswrrkht phrabathsmedcphrabrmchnkathiebsr mhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 5 phvsphakhm ph s 2562 ekhruxngrachxisriyaphrn 179 ekhruxngrachxisriyaphrnithy phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr thrngidrbphrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn tngaetaephndinkhxng phrabathsmedcphrapremnthrmhaxannthmhidl phraxthmramathibdinthr aelatamrththrrmnuykhxngithyphramhakstriythrngepnprathanaehngekhruxngrachxisriyaphrnthngpwng odyekhruxngrachxisriyaphrnthiphraxngkhidrb midngni ph s 2505 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnmngkhlyingrachmitraphrn r m ph ph s 2481 ekhruxngkhttiyrachxisriyaphrnxnmiekiyrtikhunrungeruxngyingmhackribrmrachwngs m c k fayhna 180 ph s 2489 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnobranmngkhlnphrtnrachwraphrn n r fayhna ph s 2489 ekhruxngrachxisriyaphrnculcxmekla chnthi 1 pthmculcxmeklawiess p c w ph s 2489 ekhruxngrachxisriyaphrnxnmiskdiramathibdi chnthi 1 esnangkhabdi s r ph s 2489 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthiechidchuyingchangephuxk chnsungsud mhaprmaphrnchangephuxk m p ch ph s 2489 ekhruxngrachxisriyaphrnxnmiekiyrtiysyingmngkudithy chnsungsud mhawchirmngkud m w m ph s 2534 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthisrresriyyingdierkkhunaphrn chnthi 1 pthmdierkkhunaphrn p ph ph s 2530 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnsiriyingramkirti lukesuxsdudichnphiess ph s 2489 ehriyydusdimala ekhmklahay r d m k ph s 2512 ehriyyphithksesrichn chnthi 1 s ch ph s 2497 ehriyyrachkarchayaedn ch d ph s 2489 ehriyyckrmala r c m ph s 2481 ehriyyrtnaphrn rchkalthi 8 chnthi 1 x p r 1 181 ph s 2489 ehriyykachadsmnakhun chnthi 1 ehriyythxng ekhruxngrachxisriyaphrntangpraeths praeths wnthiidrb ekhruxngrachxisriyaphrn aephraethb kmphucha 2497 ekhruxngrachxisriyaphrnphrarachxanackrkmphucha phma 2503 ekhruxngxisriyaphrnsirisuthrrma chnxkhrmhasirisuthrrma xarecntina 2503 ekhruxngxisriyaphrnnayphlsanmartinphupldplxy shrth 2503 lieciynxxfemxrit shrachxanackr 2503 ekhruxngrachxisriyaphrnrxylwiktxeriynechn oprtueks 2503 ekhruxngxisriyaphrnrwm phrakhrist exwis hxkhxyaeladab ednmark 2503 ekhruxngrachxisriyaphrnchang nxrewy 2503 ekhruxngrachxisriyaphrnesntoxlaf swiedn 2503 ekhruxngrachxisriyaphrnesrafim xitali 2503 ekhruxngxisriyaphrnkittikhunaehngsatharnrthxitali nkhrrthwatikn 2503 ekhruxngxisriyaphrnpixusthi 9 ebleyiym 2503 ekhruxngrachxisriyaphrneloxopld chnprathmaphrn frngess 2503 ekhruxngxisriyaphrnelchiyngdxenxr chnprathmaphrn lkesmebirk 2503 ekhruxngrachxisriyaphrnsingotthxngaehngrachwngsnsesa enethxraelnd 2503 ekhruxngrachxisriyaphrnsingotenethxraelnd sepn 2503 ekhruxngrachxisriyaphrnkittikhunfayphleruxn xinodniesiy 2504 ekhruxngxisriyaphrndaraaehngsatharnrthxinodniesiy pakisthan 2505 ekhruxngxisriyaphrnaehngpakisthan maelesiy 2506 ekhruxngrachxisriyaphrnmngkudaehngrachxanackr yipun 2506 ekhruxngrachxisriyaphrnxnsungsngyingdxkebycmas chnsngwal ithwn 2506 ekhruxngxisriyaphrnbrilelnth ecd kris 2506 ekhruxngrachxisriyaphrnphuithbap law 2506 ekhruxngrachxisriyaphrnlanchangrmkhaw xxsetriy 2507 ekhruxngxisriyaphrnkittikhunaehngsatharnrthxxsetriy xihran 2511 ekhruxngrachxisriyaphrnrachwngspahlawi exthioxepiy 2511 ekhruxngrachxisriyaphrnrachinichiba filippins 2511 ekhruxngxisriyaphrnsikatuna ekahliit 2524 ekhruxngxisriyaphrnmukunghwa eyxrmni 2527 ekhruxngxisriyaphrnkittikhunaehngshphnthsatharnrtheyxrmni enpal 2529 ekhruxngrachxisriyaphrnenpal pratap phaskra sepn 2530 ekhruxngrachxisriyaphrnphraecakarolsthi 3 bruin 2533 ekhruxngrachxisriyaphrnmngkudaehngbruin law 2535 ekhruxngxisriyaphrnophthichylanchang ormaeniy 2543 ekhruxngxisriyaphrndaraaehngormaeniy sepn 2549 ekhruxngrachxisriyaphrnkhnaekathxngkha sepn rangwl phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr thrngidrbkarthulekla thwayrangwlaelaekiyrtiystang makmay thngcakbukhkhlaelakhnabukhkhlinpraethsaelatangpraeths xnenuxngmacakphrarachkrniykicaelaphrarachxthyasyinkaraeswnghakhwamru thisakhyepntnwa prathanrthsphayuorpaelasmachikrwmknthulekla thway ehriyyrthsphayuorp 19 krkdakhm ph s 2519 182 prathankhnakrrmathikarephuxsntiphaphkhxngsmakhmxthikarbdirahwangpraeths thulekla thway rangwlsntiphaph 9 knyayn ph s 2529 182 sthabnethkhonolyiaehngexechiy thulekla thway ehriyythxngechlimphraekiyrtikhuninkarnachnbthihphthna 21 krkdakhm ph s 2530 182 phuxanwykarihyokhrngkarsingaewdlxmaehngshprachachati thulekla thway ehriyythxngprakasphraekiyrtikhundansingaewdlxm 4 phvscikayn ph s 2535 182 phuxanwykarihyxngkhkarxnamyolk thulekla thway ehriyythxngsatharnsukhephuxmwlchn 24 phvscikayn ph s 2535 182 khnakrrmkarsmakhmniewswithyaechingekhmisakl International Society of Chemical Ecology thulekla thway ehriyyrangwlethidphraekiyrtiinkarsngwnrksakhwamhlakhlaythangchiwphaph 26 mkrakhm ph s 2536 182 hwhnasakhaekstr faywichakarphumiphakhexechiykhxngthnakharolk thulekla thway rangwlhyaaefkchubsarid sdudiphraekiyrtikhuninthanathithrngepnnkxnurksdinaelana 30 tulakhm ph s 2536 182 phuxanwykarbriharkhxngyuexndisiphi UNDCP aehngshprachachati thulekla thway ehriyythxngkhasdudiphraekiyrtikhundankarpxngknaekikhpyhayaesphtid 12 thnwakhm ph s 2537 182 xngkhkarxaharaelaekstraehngshprachachati FAO thulekla thway ehriyysdudiphraekiyrtikhunindankarphthnakarekstr 6 thnwakhm ph s 2539 182 sanknganokhrngkarphthnaaehngshprachachati thulekla thway rangwlkhwamsaercsungsuddankarphthnamnusy cakkarthiidthrngxuthiskalngphrawrkayaelathrngphrawiriyaxutsahainkarptibtiphrarachkrniykicmatlxdphrachnmchiph 26 phvsphakhm ph s 2549 183 inpi ph s 2550 xngkhkarthrphysinthangpyyaolk World Intellectual Property Organization aethlngkhawkarthulekla thway ehriyyrangwlphunaolkdanthrphysinthangpyya Global Leaders Award 184 odynayfransis ekxrri phuxanwykarihyepnphunakhunthulekla thway n phrarachwngiklkngwl inwnthi 14 mkrakhm ph s 2552 ephuxethidphraekiyrtithithrngmibthbathaelaphlngandanthrphysinthangpyyathioddedn aelaphraxngkhthrngepnphunaolkkhnaerkthixngkhkarthrphysinthangpyyaolkthulekla thwayehriyyrangwldngklaw 185 wnthi 16 emsayn ph s 2555 shphaphwithyasastrthangdinnanachati International Union of Soil Sciences IUSS naodyxditelkhathikarshphaphwithyasastrthangdinnanachatithulekla thwayrangwlnkwithyasastrdinephuxmnusythrrm The Humanitarian Soil Scientist 186 epnphraxngkhaerkkhxngolk 187 phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchthrngepnphuthiidrbmxbthwaypriyyakittimskdimakepnsthitiolkthung 176 chbb 188 in ph s 2555 189 odythrngidrbmxbthwaycakmhawithyalyinpraethsithyepnswnihy phraysthhar phrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxduledchrbichkxngthphbkithykxngthpheruxithy kxngthphxakasithypracakar ph s 2489 2559 ph s 2489 2559 ph s 2489 2559chnys cxmphl cxmphlerux cxmphlxakasph s 2489 rxyoth 190 ph s 2493 cxmphl cxmphlerux cxmphlxakas 191 192 phrabrmrachanusrndubthkhwamhlkthi phrabrmrachanusrnkhxngphrabathsmedcphraprminthrmhaphumiphlxdulyedchphrarachsnttiwngsduephimetimthi phrarachsnttiwngsinphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr phranam prasuti esksmrs phrabutr phranddachwngpi khusmrsthulkrahmxmhyingxublrtnrachkyya siriwthnaphrrnwdi 5 emsayn ph s 2494 29 krkdakhm ph s 2515hya ph s 2541 pietxr aeldd ecnesn thanphuhyingphlxyiphlin ecnesn aemksims wilelxrlioxnarod wilelxr aexri wilelxrkhunphum ecnesnthanphuhyingsirikitiya ecnesnphrabathsmedcphrawchireklaecaxyuhw 28 krkdakhm ph s 2495 3 mkrakhm ph s 2520hya 12 singhakhm ph s 2534 phraecawrwngsethx phraxngkhecaosmswli krmhmunsuththnarinath smedcphraecalukethx ecafaphchrkitiyapha nernthiraethphywdi krmhlwngrachsarinisiriphchr mhawchrrachthidaph s 2537hya ph s 2539 sucarini wiwchrwngs cuthawchr wiwchrwngswchrersr wiwchrwngsckriwchr wiwchrwngswchrwir wiwchrwngssmedcphraecalukethx ecafasiriwnnwri narirtnrachkyya10 kumphaphnth ph s 2544hya 11 thnwakhm ph s 2557 srirsmi suwadi smedcphraecalukyaethx ecafathipngkrrsmiochti mhawchiorttmangkur siriwibulyrachkumar1 phvsphakhm ph s 2562 smedcphranangecasuthida phrabrmrachinismedcphraknisthathiracheca krmsmedcphraethphrtnrachsuda syambrmrachkumari 2 emsayn ph s 2498 miidesksmrssmedcphraecanxngnangethx ecafaculaphrnwlylksn xkhrrachkumari krmphrasriswangkhwthn wrkhttiyrachnari 4 krkdakhm ph s 2500 ph s 2525hya ph s 2539 wirayuthth disyasrin phraecawrwngsethx phraxngkhecasiriphacuthaphrnphraecawrwngsethx phraxngkhecaxthityathrkitikhunphngsawliphngsawlikhxngphrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 16 20 phrabathsmedcphraphuththelishlanphaly 8 10 phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw 17 21 smedcphrasrisurieynthrabrmrachini 4 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw 18 smedcphrabrmrachmatamhykaethx krmhmunmatyaphithks 9 smedcphraethphsirinthrabrmrachini 19 hmxmnxy siriwngs n xyuthya 2 smedcphramhitlathiebsr xdulyedchwikrm phrabrmrachchnk 20 16 phrabathsmedcphraphuththelishlanphaly 10 8 phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw 21 17 smedcphrasrisurieynthrabrmrachini 5 smedcphrasriswrinthirabrmrachethwi phraphnwssaxyyikaeca 22 hlwngxasasaaedng aetng 11 smedcphrapiymawdi sriphchrinthrmata 23 thawsucrittharng nakh 1 phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr 12 chum chukraml 6 chu chukraml 3 smedcphrasrinkhrinthrabrmrachchnni td rowspan, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
.jpg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
.png.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.png.html){kind=link}
_-_Sash_of_Grand_Collar.svg.html){kind=link}
_-_DMN.svg.html){kind=link}
_-_ribbon_bar.gif.html){kind=link}
.gif.html){kind=link}
_ribbon.gif.html){kind=link}
_-_ribbon_bar.gif.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}