fbpx
วิกิพีเดีย

พระราชพงศาวดาร ฉบับหมอบรัดเล

พระราชพงศาวดาร ฉบับหมอบรัดเล เป็นพงศาวดารสยามที่โรงพิมพ์หมอบรัดเลพิมพ์เผยแพร่ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2407 เนื้อหาเริ่มตั้งแต่พระเจ้าอู่ทองสถาปนากรุงศรีอยุธยา จนจบความที่สิ้นรัชกาลสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ต่อมาภรรยาและบุตรของหมอบรัดเลได้จัดพิมพ์ครั้งที่ 2 ในปี พ.ศ. 2434 โดยเพิ่มเนื้อหารัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชจบที่เมืองทวายสวามิภักดิ์ในปี พ.ศ. 2334

ประวัติ

พระราชพงศาวดารฉบับนี้ไม่มีบานแพนก จึงไม่ทราบว่าเรียบเรียงหรือชำระตั้งแต่เมื่อใด โรงพิมพ์หมอบรัดเลตีพิมพ์เอกสารนี้เผยแพร่ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2407 จึงได้ชื่อว่าพระราชพงศาวดาร ฉบับหมอบรัดเล และเนื่องจากเป็นหนังสือ 2 เล่มจบ จึงเรียกเอกสารนี้ว่าพระราชพงศาวดาร ฉบับพิมพ์ 2 เล่ม ในคำนำระบุว่า "พระศรีสุนทรโวหารได้ช่วยชำระดูสอบบ้าง เห็นว่าถูกต้องอยู่แล้ว" และมีข้อความในคำให้การขุนหลวงหาวัดแทรกอยู่หลายช่วง จึงทราบว่ามีการชำระในรัชกาลที่ 4 ก่อนนำมาตีพิมพ์

นอกจากนี้ยังเคยเชื่อว่าสมเด็จพระพนรัตน วัดพระเชตุพน เป็นผู้ชำระ จึงได้อีกชื่อหนึ่งว่าพระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ แต่เมื่อเปรียบเทียบกับพระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียน ซึ่งเป็นต้นฉบับจริง พบว่าเนื้อหาตั้งแต่รัชสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศถึงต้นรัชสมัยสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีต่างกันมาก จึงทราบว่าไม่ใช่ฉบับเดียวกัน แต่มีการนำฉบับหมอบรัดเลมาตีพิมพ์เผยแพร่โดยระบุว่าเป็นฉบับสมเด็จกรมพระปรมานุชิตชิโนรสบ้าง เป็นฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพนบ้าง

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงระบุในตำนานหนังสือพระราชพงศาวดาร (พิมพ์รวมในพระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา) ว่าหนังสือนี้พิมพ์แพร่หลายมากจนเข้าใจกันว่าพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยามีแต่ฉบับนี้ฉบับเดียว

อ้างอิง

เชิงอรรถ
  1. พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับหมอบรัดเล, หน้า 4
  2. พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี...ฉบับหมอบรัดเล, หน้า 230
  3. ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๕, หน้า ค
  4. การชำระพระราชพงศาวดารในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก, หน้า 36
  5. การชำระพระราชพงศาวดารในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก, หน้า 37
  6. พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม ๑, หน้า 9
บรรณานุกรม
  • ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๕ พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เดลิเมล์, 2480. 196 หน้า. หน้า ง-ฉ. [พิมพ์แจกในงานพระราชทานเพลิงศพนายพันเอก พระยาสิริจุลเสวก (พัว จุลเสวก)]
  • พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม ๑. นนทบุรี : โครงการเลือกสรรหนังสือ สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 2558. 305 หน้า. หน้า 9. ISBN 978-616-16-0930-6
  • พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี แผ่นดินสมเด็จพระบรมราชาที่ 4 (สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช) ฉบับหมอบรัดเล. พิมพ์ครั้งที่ 4, กรุงเทพฯ : โฆษิต, 2554. 231 หน้า. หน้า 3-4. ISBN 978-974-357-090-2
  • พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับหมอบรัดเล. พิมพ์ครั้งที่ 2, กรุงเทพฯ : โฆษิต, 2549. 432 หน้า. หน้า 3-4. ISBN 974-94899-9-3
  • อุบลศรี อรรถพันธุ์. การชำระพระราชพงศาวดารในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2524. 273 หน้า. หน้า 34-37. [วิทยานิพนธ์หลักสูตรปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภาควิชาประวัติศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร]

พระราชพงศาวดาร, ฉบ, บหมอบร, ดเล, เป, นพงศาวดารสยามท, โรงพ, มพ, หมอบร, ดเลพ, มพ, เผยแพร, คร, งแรกในป, 2407, เน, อหาเร, มต, งแต, พระเจ, าอ, ทองสถาปนากร, งศร, อย, ธยา, จนจบความท, นร, ชกาลสมเด, จพระเจ, ากร, งธนบ, อมาภรรยาและบ, ตรของหมอบร, ดเลได, ดพ, มพ, คร, งท, ใน. phrarachphngsawdar chbbhmxbrdel epnphngsawdarsyamthiorngphimphhmxbrdelphimphephyaephrkhrngaerkinpi ph s 2407 enuxhaerimtngaetphraecaxuthxngsthapnakrungsrixyuthya cncbkhwamthisinrchkalsmedcphraecakrungthnburi txmaphrryaaelabutrkhxnghmxbrdelidcdphimphkhrngthi 2 inpi ph s 2434 1 odyephimenuxharchsmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharachcbthiemuxngthwayswamiphkdiinpi ph s 2334 2 prawti aekikhphrarachphngsawdarchbbniimmibanaephnk cungimthrabwaeriyberiynghruxcharatngaetemuxid orngphimphhmxbrdeltiphimphexksarniephyaephrkhrngaerkinpi ph s 2407 cungidchuxwaphrarachphngsawdar chbbhmxbrdel aelaenuxngcakepnhnngsux 2 elmcb cungeriykexksarniwaphrarachphngsawdar chbbphimph 2 elm inkhanarabuwa phrasrisunthrowharidchwycharadusxbbang ehnwathuktxngxyuaelw aelamikhxkhwaminkhaihkarkhunhlwnghawdaethrkxyuhlaychwng cungthrabwamikarcharainrchkalthi 4 kxnnamatiphimph 3 nxkcakniyngekhyechuxwasmedcphraphnrtn wdphraechtuphn epnphuchara cungidxikchuxhnungwaphrarachphngsawdar chbbsmedcphraphnrtn aetemuxepriybethiybkbphrarachphngsawdar chbbsmedcphraphnrtn wdphraechtuphn chbbtwekhiyn sungepntnchbbcring phbwaenuxhatngaetrchsmysmedcphraecaxyuhwbrmoksthungtnrchsmysmedcphraecakrungthnburitangknmak cungthrabwaimichchbbediywkn 4 aetmikarnachbbhmxbrdelmatiphimphephyaephrodyrabuwaepnchbbsmedckrmphraprmanuchitchionrsbang epnchbbsmedcphraphnrtn wdphraechtuphnbang 5 smedcphraecabrmwngsethx krmphrayadarngrachanuphaph thrngrabuintananhnngsuxphrarachphngsawdar phimphrwminphrarachphngsawdar chbbphrarachhtthelkha wahnngsuxniphimphaephrhlaymakcnekhaicknwaphrarachphngsawdarkrungsrixyuthyamiaetchbbnichbbediyw 6 xangxing aekikhechingxrrth phrarachphngsawdarkrungsrixyuthya chbbhmxbrdel hna 4 phrarachphngsawdarkrungthnburi chbbhmxbrdel hna 230 prachumphngsawdar phakhthi 65 hna kh karcharaphrarachphngsawdarinrchsmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolk hna 36 karcharaphrarachphngsawdarinrchsmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolk hna 37 phrarachphngsawdar chbbphrarachhtthelkha elm 1 hna 9 brrnanukrmprachumphngsawdar phakhthi 65 phrarachphngsawdarkrungthnburi chbbphncnthnumas ecim krungethph orngphimphedlieml 2480 196 hna hna ng ch phimphaeckinnganphrarachthanephlingsphnayphnexk phrayasiriculeswk phw culeswk phrarachphngsawdar chbbphrarachhtthelkha elm 1 nnthburi okhrngkareluxksrrhnngsux sankphimphmhawithyalysuokhthythrrmathirach 2558 305 hna hna 9 ISBN 978 616 16 0930 6 phrarachphngsawdarkrungthnburi aephndinsmedcphrabrmrachathi 4 smedcphraecataksinmharach chbbhmxbrdel phimphkhrngthi 4 krungethph okhsit 2554 231 hna hna 3 4 ISBN 978 974 357 090 2 phrarachphngsawdarkrungsrixyuthya chbbhmxbrdel phimphkhrngthi 2 krungethph okhsit 2549 432 hna hna 3 4 ISBN 974 94899 9 3 xublsri xrrthphnthu karcharaphrarachphngsawdarinrchsmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolk krungethph mhawithyalysilpakr 2524 273 hna hna 34 37 withyaniphnthhlksutrpriyyaxksrsastrmhabnthit sakhawichaprawtisastrexechiytawnxxkechiyngit phakhwichaprawtisastr bnthitwithyaly mhawithyalysilpakr ekhathungcak https th wikipedia org w index php title phrarachphngsawdar chbbhmxbrdel amp oldid 9307112, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม