fbpx
วิกิพีเดีย

พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา

พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา เป็นพงศาวดารสยาม ต้นฉบับเป็นสมุดไทยจำนวน 22 เล่ม เนื้อหาเริ่มตั้งแต่การสถาปนากรุงศรีอยุธยาจนถึง จ.ศ. 1152 (พ.ศ. 2333) ต่อมาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงแต่งเนื้อหาเพิ่มเติมจนจบรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชและทรงนิพนธ์คำอธิบายเพิ่มเติม ซึ่งได้จัดพิมพ์เป็น 2 เล่ม

ประวัติ

พระราชพงศาวดารฉบับนี้ไม่มีบานแพนกระบุที่มาการชำระ หอพระสมุดวชิรญาณรับซื้อมาราวปี พ.ศ. 2449-2450 มีจำนวน 22 เล่มสมุดไทย เนื้อความตรงกับพระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียน ต่างตรงที่ฉบับนี้เริ่มเรื่องตั้งแต่สถาปนากรุงศรีอยุธยา (แต่ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์เริ่มเรื่องที่พระเจ้าเชียงรายกับชาวเมืองอพยพมาสร้างเมืองไตรตฤงษ์) และมีลายมือเขียนแก้ไขเพิ่มเติมคำและสำนวนไว้ สอดคล้องกับพระราชหัตถเลขาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ทรงมีถึงเซอร์จอห์น เบาว์ริง ลงวันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2398 ระบุว่าพระองค์กับพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท กำลังร่วมกันแต่งตำนานกรุงสยามเริ่มความตั้งแต่การสร้างกรุงศรีอยุธยามาจนถึงราชวงศ์จักรี จึงเรียกพงศาวดารฉบับนี้ว่าพระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา สันนิษฐานว่าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงชำระต่อเนื่องมาจนสิ้นรัชกาล

ต่อมาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าฯ กรมพระยาภาณุพันธุวงษ์วรเดช รับสั่งให้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ชำระและจัดพิมพ์เผยแพร่ครั้งแรกในงานพระศพพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค กรมขุนอรรควรราชกัลยา สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจันทราสรัทวาร กรมขุนพิจิตรเจษฎ์จันทร์ และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าเยาวมาลย์นฤมล กรมขุนสวรรคโลกลักษณวดี ปี พ.ศ. 2455 ต่อมาสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงเพิ่มเติมเนื้อหาจนจบรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกและเพิ่มคำอธิบายรัชกาลต่าง ๆ จนถึงรัชกาลสมเด็จพระเอกาทศรถ ได้ตีพิมพ์ในปี พ.ศ. 2457 เป็น 2 เล่ม นับเป็นการพิมพ์ครั้งที่ 2

อ้างอิง

เชิงอรรถ
  1. "พระราชหัตถเลขา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว". เมตตาธรรม. สืบค้นเมื่อ 9 ธันวาคม 2560. Check date values in: |accessdate= (help)
  2. การชำระพระราชพงศาวดารในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก, หน้า 49
  3. ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๕, หน้า ง
  4. พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม ๑, หน้า (4)
บรรณานุกรม
  • ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๕ พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เดลิเมล์, 2480. 196 หน้า. หน้า ค-ง. [พิมพ์แจกในงานพระราชทานเพลิงศพนายพันเอก พระยาสิริจุลเสวก (พัว จุลเสวก)]
  • พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม ๑. นนทบุรี : โครงการเลือกสรรหนังสือ สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 2558. 305 หน้า. หน้า ค-ง. ISBN 978-616-16-0930-6
  • ศานติ ภักดีคำ. พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียน. พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ตรวจสอบชำระจากเอกสารตัวเขียน. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง, 2558. 558 หน้า. หน้า (35)-(50). ISBN 978-616-92351-0-1 [จัดพิมพ์โดยเสด็จพระราชกุศลในการพระราชทานเพลิงศพพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร ป.ธ.๔)]
  • อุบลศรี อรรถพันธุ์. การชำระพระราชพงศาวดารในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2524. 273 หน้า. หน้า 34-37. [วิทยานิพนธ์หลักสูตรปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภาควิชาประวัติศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร]

พระราชพงศาวดาร, ฉบ, บพระราชห, ตถเลขา, เป, นพงศาวดารสยาม, นฉบ, บเป, นสม, ดไทยจำนวน, เล, เน, อหาเร, มต, งแต, การสถาปนากร, งศร, อย, ธยาจนถ, 1152, 2333, อมาสมเด, จพระเจ, าบรมวงศ, เธอ, กรมพระยาดำรงราชาน, ภาพ, ทรงแต, งเน, อหาเพ, มเต, มจนจบร, ชกาลพระบาทสมเด, จพระพ, ท. phrarachphngsawdar chbbphrarachhtthelkha epnphngsawdarsyam tnchbbepnsmudithycanwn 22 elm enuxhaerimtngaetkarsthapnakrungsrixyuthyacnthung c s 1152 ph s 2333 txmasmedcphraecabrmwngsethx krmphrayadarngrachanuphaph thrngaetngenuxhaephimetimcncbrchkalphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharachaelathrngniphnthkhaxthibayephimetim sungidcdphimphepn 2 elmprawti aekikhphrarachphngsawdarchbbniimmibanaephnkrabuthimakarchara hxphrasmudwchiryanrbsuxmarawpi ph s 2449 2450 micanwn 22 elmsmudithy enuxkhwamtrngkbphrarachphngsawdar chbbsmedcphraphnrtn wdphraechtuphn chbbtwekhiyn tangtrngthichbbnierimeruxngtngaetsthapnakrungsrixyuthya aetchbbsmedcphraphnrtnerimeruxngthiphraecaechiyngraykbchawemuxngxphyphmasrangemuxngitrtvngs aelamilaymuxekhiynaekikhephimetimkhaaelasanwniw sxdkhlxngkbphrarachhtthelkhaphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwthithrngmithungesxrcxhn ebawring lngwnthi 17 singhakhm ph s 2398 rabuwaphraxngkhkbphraecabrmwngsethx krmhlwngwngsathirachsnith kalngrwmknaetngtanankrungsyamerimkhwamtngaetkarsrangkrungsrixyuthyamacnthungrachwngsckri 1 cungeriykphngsawdarchbbniwaphrarachphngsawdar chbbphrarachhtthelkha 2 snnisthanwaphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwthrngcharatxenuxngmacnsinrchkal 3 txmasmedcphraecabrmwngsethx ecafa krmphrayaphanuphnthuwngswredch rbsngihsmedcphraecabrmwngsethx krmphrayadarngrachanuphaph charaaelacdphimphephyaephrkhrngaerkinnganphrasphphraecarachwrwngsethx krmhlwngwresrthsuda phraxrrkhchayaethx phraxngkhecaxublrtnnarinakh krmkhunxrrkhwrrachklya smedcphraecabrmwngsethx ecafacnthrasrthwar krmkhunphicitrecsdcnthr aelasmedcphraecabrmwngsethx ecafaeyawmalynvml krmkhunswrrkholklksnwdi pi ph s 2455 txmasmedckrmphrayadarngrachanuphaphthrngephimetimenuxhacncbrchsmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkaelaephimkhaxthibayrchkaltang cnthungrchkalsmedcphraexkathsrth idtiphimphinpi ph s 2457 epn 2 elm nbepnkarphimphkhrngthi 2 4 xangxing aekikhechingxrrth phrarachhtthelkha phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw emttathrrm subkhnemux 9 thnwakhm 2560 Check date values in accessdate help karcharaphrarachphngsawdarinrchsmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolk hna 49 prachumphngsawdar phakhthi 65 hna ng phrarachphngsawdar chbbphrarachhtthelkha elm 1 hna 4 brrnanukrmprachumphngsawdar phakhthi 65 phrarachphngsawdarkrungthnburi chbbphncnthnumas ecim krungethph orngphimphedlieml 2480 196 hna hna kh ng phimphaeckinnganphrarachthanephlingsphnayphnexk phrayasiriculeswk phw culeswk phrarachphngsawdar chbbphrarachhtthelkha elm 1 nnthburi okhrngkareluxksrrhnngsux sankphimphmhawithyalysuokhthythrrmathirach 2558 305 hna hna kh ng ISBN 978 616 16 0930 6 santi phkdikha phrarachphngsawdar chbbsmedcphraphnrtn wdphraechtuphn chbbtwekhiyn phrarachphngsawdar chbbsmedcphraphnrtn wdphraechtuphn trwcsxbcharacakexksartwekhiyn krungethph xmrinthrphrinting aexnd phblichching 2558 558 hna hna 35 50 ISBN 978 616 92351 0 1 cdphimphodyesdcphrarachkuslinkarphrarachthanephlingsphphrathrrmpyyabdi thawr tis sanukor p th 4 xublsri xrrthphnthu karcharaphrarachphngsawdarinrchsmyphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolk krungethph mhawithyalysilpakr 2524 273 hna hna 34 37 withyaniphnthhlksutrpriyyaxksrsastrmhabnthit sakhawichaprawtisastrexechiytawnxxkechiyngit phakhwichaprawtisastr bnthitwithyaly mhawithyalysilpakr bthkhwamekiywkbwrrnkrrmniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul duephimthi sthaniyxy olkwrrnsilpekhathungcak https th wikipedia org w index php title phrarachphngsawdar chbbphrarachhtthelkha amp oldid 8915739, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม