fbpx
วิกิพีเดีย

ภาษาสันสกฤต

สิงหาคม 05, 2021

ภาษาสันสกฤต (มาจากคำว่า संस्कृत-, สํสฺกฺฤตา-, แปลงเป็นคำนาม: संस्कृतम्, สํสฺกฺฤตมฺ) เป็นภาษาคลาสสิกในเอเชียใต้ที่อยู่ในสาขาอินโด-อารยันของตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน ภาษานี้เกิดขึ้นในเอเชียใต้หลังภาษาก่อนหน้ากระจายตัวจากฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือในยุคสัมฤทธิ์ตอนปลาย ภาษาสันสกฤตเป็นภาษาศักดิ์สิทธิ์ในศาสนาฮินดู ภาษาปรัชญาฮินดูคลาสสิก และภาษาในอดีตของศาสนาพุทธและศาสนาเชน มันเคยเป็นภาษากลางในเอเชียใต้ยุคเก่าถึงยุคกลาง และในช่วงการเผยแผ่วัฒนธรรมฮินดูกับพุทธที่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เอเชียตะวันออก และเอเชียกลางในช่วงยุคกลางตอนต้น ซึ่งกลายเป็นภาษาทางศาสนากับวัฒนธรรมระดับสูง และผู้ทรงอำนาจทางการเมืองในบางภูมิภาค ผลที่ตามมา ทำให้ภาษาสันสกฤตมีผลกระทบที่ยั่งยืนต่อภาษาในเอเชียใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และเอเชียตะวันออก โดยเฉพาะคำศัพท์ที่เป็นทางการและเรียนรู้

ภาษาสันสกฤต
संस्कृत-, संस्कृतम्
Saṃskṛta-, Saṃskṛtam
[[File:
(บน) เอกสารภาษาสันสกฤตจากภควัทคีตาในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ซึ่งเขียนในประมาณ 400 - 200 ปีก่อนคริสตกาล (ล่าง) แสตมป์ครบรอบ 175 ปีของวิทยาลัยสันสกฤตที่โกลกาตา วิทยาลัยสอนภาษาสันสกฤตที่เก่าแก่เป็นอันดับ 3 ส่วนอันดับ 1 คือวิทยาลัยสันสกฤตพาราณาสีที่ก่อตั้งใน ค.ศ. 1791
|200px]]
ออกเสียงแม่แบบ:IPA-sa
ภูมิภาคเอเชียใต้ (ยุคเก่าถึงยุคกลาง) บางส่วนของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ยุคกลาง)
ยุคประมาณ 1500 – 600 ปีก่อนคริสตกาล (ภาษาพระเวท);
700 ปีก่อนคริสตกาล – ค.ศ. 1350 (สันสกฤตคลาสสิก)
ตระกูลภาษา
รูปแบบก่อนหน้า
ภาษาพระเวท
  • ภาษาสันสกฤต
ระบบการเขียนเดิมถ่ายทอดทางปาก ไม่มีการรับรองเจ้าของภาษา โดยเขียนด้วยตระกูลอักษรพราหมีหลายแบบมาตั้งแต่สหัสวรรษที่ 1 ก่อนคริสตกาล
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการอินเดีย หนึ่งใน 22 กลุ่มภาษากำหนดที่แปด (Eighth Schedule languages)
รหัสภาษา
ISO 639-1sa
ISO 639-2san
ISO 639-3san
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

โดยทั่วไป ภาษาสันสกฤตมีความหมายหลายอย่างจากอินโด-อารยันเก่า คำศัพท์ที่เก่าแก่ที่สุดคือภาษาพระเวทในฤคเวท ซึ่งเป็นชุดสะสมบทสวด 1,028 อันที่แต่งในระหว่าง 1500 ถึง 1200 ปีก่อนคริสต์กาลโดยชนเผ่าอินโด-อารยันที่อพยพไปทางตะวันออกในบริเวณที่เป็นประเทศอัฟกานิสถานในปัจจุบัน แล้วไปทางเหนือของประเทศปากีสถาน และไปยังทางเหนือของอินเดีย ภาษาพระเวทมีผลกระทบต่อภาษาโบราณที่มีอยู่แล้วในอนุทวีป กลืนกินผ่านการตั้งชื่อพืชและสัตว์ใหม่ นอกจากนี้ กลุ่มภาษาดราวิเดียนโบราณได้รับอิทธิพลจากสัทวิทยาและวากยสัมพันธ์ภาษาสันสกฤตด้วย "สันสกฤต" สามารถแปลโดยแคบเป็นภาษาสันสกฤตคลาสสิก ซึ่งได้รับการขัดเกลารูปแบบไวยากรณ์และได้เป็นมาตรฐานในช่วงกลางสหัสวรรษที่ 1 ก่อนคริสตศักราช และได้รับการประมวลผลในอัษฏาธยายีโดยปาณินิ หนังสือรูปแบบไวยากรณ์โบราณที่ครอบคลุมมากที่สุด กาลิทาส บทละครที่ยิ่งใหญ่ เขียนด้วยภาษาสันสกฤตคลาสสิก และการก่อตั้งเลขคณิตสมัยใหม่เขียนด้วยภาษาสันสกฤตคลาสสิก อย่างไรก็ตาม มหาภารตะและรามายณะ สองมหากาพย์ภาษาสันสกฤตที่สำคัญ เขียนผ่านการเล่าเรื่องด้วยวาจาในอินเดียเหนือระหว่าง 400 ปีก่อนคริสตศักราชถึง ค.ศ. 300 และร่วมสมัยกับภาษาสันสกฤตคลาสสิก ในศตวรรษถัดมา ภาษาสันสกฤตกลายเป็นประเพณีผูกพัน หยุดการเรียนเป็นภาษาแม่ และหยุดพัฒนาเป็นภาษาที่ยังมีชีวิตอยู่ ภาษาสันสกฤตไม่มีอักษรของตนเอง โดยในช่วงคริสต์สหัสวรรษที่ 1 มันถูกเขียนเป็นอักษรพราหมีหลายแบบ และในปัจจุบัน ส่วนใหญ่เขียนด้วยอักษรเทวนาครี

สถานะของภาษาสันสกฤตเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของประเทศอินเดีย โดยอยู่ในกลุ่มภาษากำหนดที่แปดตามรัฐธรรมนูญอินเดีย อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ว่าได้มีการพยายามฟื้นฟูภาษานี้ก็ยังไม่มีผู้พูดภาษาสันสกฤตเป็นภาษาแม่ในประเทศอินเดียเลย

ประวัติ

 
จารึกเทวีมหาตฺมฺยา (देवीमहत्म्या) บนใบลาน จารึกด้วยตัวอักษร Bhujimol ของอาณาจักรพิหาร (Bihar) หรือประเทศเนปาลในปัจจุบัน จารึกในช่วงพุทธศตวรรษที่ 16

คำว่า สํสฺกฺฤต (संस्कृत) แปลว่า "กลั่นกรองแล้ว" ส่วนคำว่า สํสฺกฺฤตา วากฺ (संस्कृता वाक्) จะใช้เพื่อเรียก "ภาษาที่กลั่นกรองแล้ว" ซึ่งเป็นภาษาของชนชั้นพราหมณ์ ตรงข้ามกับภาษาพูดของชาวบ้านทั่วไปที่เรียกว่าปรากฤต ภาษาสันสกฤตมีพัฒนาการในหลายยุคสมัย โดยมีหลักฐานเก่าแก่ที่สุด คือภาษาที่ปรากฏในคัมภีร์ฤคเวท (เมื่อราว 1,200 ปีก่อนคริสตกาล) อันเป็นบทสวดสรรเสริญพระเจ้าในลัทธิพราหมณ์ในยุคต้น ๆ อย่างไรก็ตาม ในการจำแนกภาษาสันสกฤตโดยละเอียด นักวิชาการอาจถือว่าภาษาในคัมภีร์ฤคเวทเป็นภาษาหนึ่งที่ต่างจากภาษาสันสกฤตแบบแผน (Classical language) และเรียกว่า ภาษาพระเวท (Vedic language) ภาษาพระเวทดั้งเดิมยังมิได้มีการวางกฎเกณฑ์ให้เป็นระเบียบรัดกุมและสละสลวย และมีหลักทางไวยากรณ์อย่างกว้าง ๆ ปรากฏอยู่ในบทสวดในคัมภีร์พระเวทของศาสนาฮินดู เนื้อหาคือบทสวดสรรเสริญเทพเจ้า เอกลักษณ์ที่ปรากฏอยู่เฉพาะในภาษาพระเวทคือระดับเสียง (Accent) ซึ่งกำหนดไว้อย่างเคร่งครัด และถือเป็นสิ่งสำคัญของการสวดพระเวทเพื่อให้สัมฤทธิผล

ภาษาสันสกฤตมีวิวัฒนาการมาจากภาษาชนเผ่าอารยัน หรืออินโดยูโรเปียน (Indo-European) บรรพบุรุษของพวกอินโด-อารยัน ตั้งรกรากอยู่เหนือเอเซียตะวันออก (ตอนกลางของทวีปเอเชีย - Central Asia) โดยไม่มีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง กลุ่มอารยันต้องเร่ร่อนทำมาหากินเหมือนกันชนเผ่าอื่น ๆ ในจุดนี้เองที่ทำให้เกิดการแยกย้ายถิ่นฐาน การเกิดประเพณี และภาษาที่แตกต่างกันออกไป ชนเผ่าอารยันได้แยกตัวกันออกไปเป็น 3 กลุ่มใหญ่ กลุ่มที่ 1 แยกไปทางตะวันตกเข้าสู่ทวีปยุโรป กลุ่มที่ 2 ลงมาทางตะวันออกเฉียงใต้ อนุมานได้ว่าน่าจะเป็นชนชาติอิหร่านในเปอร์เซีย และกลุ่มที่ 3 เป็นกลุ่มที่สำคัญที่สุด กลุ่มนี้แยกลงมาทางใต้ตามลุ่มแม่น้ำสินธุ (Indus) ชาวอารยันกลุ่มนี้เมื่อรุกเข้าในแถบลุ่มแม่น้ำสินธุแล้ว ก็ได้ไปพบกับชนพื้นเมืองที่เรียกว่า ดราวิเดียน (Dravidian) และเกิดการผสมผสานทางวัฒนธรรมและภาษา โดยชนเผ่าอารยันได้นำภาษาพระเวทยุคโบราณเข้าสู่อินเดียพร้อม ๆ กับความเชื่อทางศาสนา ซึ่งในยุคต่อมาได้เกิดตำราไวยากรณ์ภาษาสันสกฤตคือ อษฺฏาธฺยายี (अष्टाध्यायी "ไวยากรณ์ 8 บท") ของปาณินิ เชื่อกันว่ารจนาขึ้นในช่วงพุทธกาล ปาณินิเห็นว่าภาษาสันสกฤตแบบพระเวทนั้นมีภาษาถิ่นปนเข้ามามากพอสมควรแล้ว หากไม่เขียนไวยากรณ์ที่เป็นระเบียบแบบแผนไว้ ภาษาสันสกฤตแบบพระเวทที่เคยใช้มาตั้งแต่ยุคพระเวทจะคละกับภาษาท้องถิ่นต่าง ๆ ทำให้การประกอบพิธีกรรมไม่มีความศักดิ์สิทธิ์ ดังนั้น จึงแต่งอัษฏาธยายีขึ้น ความจริงตำราแบบแผนไวยากรณ์ก่อนหน้าปาณินิได้มีอยู่ก่อนแล้ว แต่เมื่อเกิดอัษฏาธยายีตำราเหล่านั้นก็ได้หมดความนิยมลงและสูญไปในที่สุด ผลของไวยากรณ์ปาณินิก็คือภาษาเกิดการจำกัดกรอบมากเกินไป ทำให้ภาษาไม่พัฒนา ในที่สุด ภาษาสันสกฤตแบบปาณินิ หรือภาษาสันสกฤตแบบฉบับ จึงกลายเป็นภาษาเขียนในวรรณกรรม ซึ่งผู้ที่สามารถจะอ่าน เขียนและแปลได้จะต้องใช้เวลามากพอสมควร

ภาษาสันสกฤตแบ่งได้เป็น 2 กลุ่มกว้าง ๆ ได้แก่ ภาษาสันสกฤตแบบแผน และภาษาสันสกฤตผสม

ภาษาสันสกฤตแบบแผน

เกิดขึ้นจากการวางกฎเกณฑ์ของภาษาสันสกฤตให้มีแบบแผนที่แน่นอนในสมัยต่อมา โดยนักปราชญ์ชื่อ ปาณินิตามประวัติเล่าว่าเป็นผู้เกิดในตระกูลพราหมณ์ แคว้นคันธาระราว 57 ปีก่อนพุทธปรินิพพาน บางกระแสว่าเกิดราว พ.ศ. 143 ปาณินิได้ศึกษาภาษาในคัมภีร์พระเวทจนสามารถหาหลักเกณฑ์ของภาษานั้นได้ จึงจัดรวบรวมขึ้นเป็นหมวดหมู่ เรียบเรียงเป็นตำราไวยากรณ์ขึ้น 8 บทให้ชื่อว่า อัษฏาธยายี มีสูตรเป็นกฎเกณฑ์อธิบายโครงสร้างของคำอย่างชัดเจน นักวิชาการสมัยใหม่มีความเห็นว่า วิธีการศึกษาและอธิบายภาษาของปาณินิเป็นวิธีวรรณนา คือศึกษาและอธิบายตามที่ได้สังเกตเห็นจริง มิได้เรียบเรียงขึ้นตามความเชื่อส่วนตัว มิได้เรียบเรียงขึ้นตามหลักปรัชญา คัมภีร์อัษฏาธยายีจึงได้รับการยกย่องว่าเป็นตำราไวยากรณ์เล่มแรกที่ศึกษาภาษาในแนววิทยาศาสตร์และวิเคราะห์ภาษาได้สมบูรณ์ที่สุด[ต้องการอ้างอิง] ความสมบูรณ์ของตำราเล่มนี้ทำให้เกิดความเชื่อในหมู่พราหมณ์ว่า ตำราไวยากรณ์สันสกฤตหรือปาณินิรจนานี้ สำเร็จได้ด้วยอำนาจพระศิวะ อย่างไรก็ตาม นักภาษาศาสตร์เชื่อว่าการวางแบบแผนอย่างเคร่งครัดของปาณินิ ถือเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ภาษาสันสกฤตต้องกลายเป็นภาษาตายอย่างรวดเร็วก่อนเวลาอันควร[ต้องการอ้างอิง] เพราะทำให้สันสกฤตกลายเป็นภาษาที่ถูกจำกัดขอบเขต (a fettered language) ด้วยกฎเกณฑ์ทางไวยากรณ์ที่เคร่งครัดและสลับซับซ้อน ภาษาสันสกฤตที่ได้ร้บการปรับปรุงแก้ไขหลักเกณฑ์ให้ดีขึ้นโดยปาณินินี้เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า "เลากิกภาษา" หมายถึงภาษาที่ใช้กับสิ่งที่เป็นไปในทางโลก

ภาษาสันสกฤตผสม

ภาษาสันสกฤตผสม (Buddhist Hybrid Sanskrit or Mixed Sanskrit) เป็นภาษาสันสกฤตที่นักวิชาการบางกลุ่มได้จัดไว้เป็นพิเศษ เนื่องจากมีความแตกต่างจากภาษาพระเวทและภาษาสันสกฤตแบบแผน (ตันติสันสกฤต) ภาษาสันสกฤตแบบผสมนี้คือภาษาที่ใช้บันทึกวรรณคดีสันสกฤตทางพระพุทธศาสนา ทั้งในนิกาย สรรวาสติวาท และ มหายาน ภาษาสันสกฤตชนิดนี้คาดว่าเกิดขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ 3-4 นักปราชญ์บางท่านถือว่าเกิดขึ้นร่วมสมัยกับตันติสันสกฤต คือในปลายสมัยพระเวทและต้นของยุคตันติสันสกฤต โดยปรากฏอยู่โดยส่วนมากในวรรณกรรมของพระพุทธศาสนามหายาน อาทิ พระสูตร เช่น ลลิตวิสฺตร ลงฺกาวตารสูตฺร ปฺรชฺญาปารมิตา สทฺธรฺมปุณฺฑรีกสูตฺร และศาสตร์อันเป็นคำอธิบายหลักพุทธปรัชญาและตรรกวิทยา เช่น มธฺยมิกการิกา อภิธรฺมโกศ มหาปฺรชฺญาปารมิตาศาสฺตฺร มธฺยานฺตานุคมศาสฺตฺร เป็นต้น

ไวยากรณ์

ไวยากรณ์ของภาษาสันสกฤตมีความซับซ้อนมากกว่าหลาย ๆ ภาษา โดยเฉพาะกฎเกณฑ์การสนธิ แต่ก็นับว่ามีความสอดคล้องกับหลายภาษาในกลุ่มภาษาอินโด-ยูโรเปียน เช่น กรีกหรือละติน อย่างที่กล่าวมาข้างต้น อย่างไรก็ตาม ไวยากรณ์สันสกฤตอาจเทียบเคียงได้กับของภาษาบาลี แต่ยังมีความยุ่งยากและซับซ้อนกว่าพอสมควร

พยัญชนะและสระ

ภาษาสันสกฤตมีรูปอักษร 48 ตัว แบ่งเป็นพยัญชนะ 34 ตัว สระ 14 ตัว การศึกษาภาษาสันสกฤตในประเทศไทย นิยมใช้อักษร 3 ชนิด คือ อักษรไทย อักษรเทวนาครี และอักษรโรมัน ในที่นี้จะแสดงสระและพยัญชนะด้วยอักษรไทย

สระ 14 ตัวได้แก่ อะ อา อิ อี อุ อู เอ โอ ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ไอ เอา แบ่งได้เป็น 3 ขั้นคือ ขั้นปกติ ขั้นคุณ ขั้นพฤทธิ์

พยัญชนะ 34 ตัวแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ

  • พยัญชนะวรรค แบ่งเป็น 5 วรรค รวม 25 ตัว คือ
    • วรรค กะ เสียงเกิดที่คอ ได้แก่ ก ข ค ฆ ง
    • วรรค จะ เสียงเกิดที่เพดาน ได้แก่ จ ฉ ช ฌ ญ
    • วรรค ฏะ เสียงเกิดที่ปุ่มเหงือก ได้แก่ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ
    • วรรค ตะ เสียงเกิดที่ฟัน ได้แก่ ต ถ ท ธ น
    • วรรค ปะ เสียงเกิดที่ริมฝีปาก ได้แก่ ป ผ พ ภ ม
  • พยัญชนะอวรรค 9 ตัว แบ่งเป็น
    • เสียงกึ่งสระ ได้แก่ ย เสียงเกิดที่เพดาน ร เสียงเกิดที่ปุ่มเหงือก ล เสียงเกิดที่ฟัน ว เสียงเกิดที่ริมฝีปาก
    • เสียงเสียดแทรก ได้แก่ ศ เสียงเกิดที่เพดาน ษ เสียงเกิดที่ปุ่มเหงือก ส เสียงเกิดที่ฟัน
    • เสียงหนักมีลม ได้ แก่ ห
    • ฬ และ อัง(อํ)

พยัญชนะไทยที่เขียนลำพังโดยไม่มีสระอื่นถือว่ามีเสียงอะ ถ้ามีจุดข้างล่างถือว่าไม่มีเสียงสระ

คำนาม

ภาษาสันสกฤตเป็นภาษาที่มีการลงวิภัตติปัจจัย แจกนามได้ถึง 8 การก {แบ่งเป็น 3 พจน์ (เอกพจน์, ทวิพจน์, พหูพจน์) และสามเพศ (สตรีลิงค์, ปุลลิงก์ และนปุงสกลิงก์) }

คำกริยา

สำหรับกริยา (ธาตุ) ในภาษาสันสกฤตนั้นมีความซับซ้อนยิ่งกว่าคำนาม กล่าวคือ จำแนกกริยาไว้ถึง 10 คณะ แต่ละคณะมีการเปลี่ยนรูป (เสียง) แตกต่างกันไป กริยาเหล่านี้จะแจกรูปตามประธาน 3 แบบ (ปฐมบุรุษ, มัธยมบุรุษ และอุตมบุรุษ) นอกจากนี้กริยายังต้องแจกรูปตามกาล (Tense) 6 ชนิด และตามมาลา (Mood) 4 ชนิด

อักษร

ภาษาสันสกฤตไม่มีอักษรสำหรับเขียนชนิดใดชนิดหนึ่งโดยเฉพาะ และก็คล้ายกับภาษาอื่นหลายภาษา นั่นคือสามารถเขียนได้ด้วยอักษรหลายชนิด อักษรเก่าแก่ที่ใช้เขียนภาษาสันสกฤตมีหลายชนิดด้วยกัน เช่น อักษรขโรษฐี (Kharosthī) หรืออักษรคานธารี (Gāndhārī) นอกจากนี้ยังมีอักษรพราหมี (อักษรทั้งสองแบบพบได้ที่จารึกบนเสาอโศก) อักษรรัญชนา ซึ่งนิยมใช้จารึกคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาในอินเดียเหนือและเนปาล รวมถึง อักษรสิทธัม ซึ่งใช้บันทึกคัมภีร์พุทธศาสนารวมถึงบทสวดภาษาสันสกฤตในประเทศจีนและญี่ปุ่นโดยเฉพาะในนิกายมนตรยาน อย่างไรก็ตาม โดยทั่วไปนิยมเขียนภาษาสันสกฤตด้วยอักษรเทวนาครี (Devanāgarī) ส่วนอักษรอื่น ๆ เป็นความนิยมในแต่ละท้องถิ่น ทั้งนี้เนื่องจากอักษรที่ใช้ในอินเดีย มักจะเป็นตระกูลเดียวกัน จึงสามารถดัดแปลงและถ่ายทอด (transliteration) ระหว่างชุดอักษรได้ง่าย

แม้กระทั่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ยังมีจารึกภาษาสันสกฤตที่ใช้ อักษรปัลลวะ อักษรขอม นอกจากนี้ชาวยุโรปยังใช้อักษรโรมันเขียนภาษาสันสกฤต โดยเพิ่มเติมจุดและเครื่องหมายเล็กน้อยเท่านั้น

หมายเหตุ

  1. ↑ "In conclusion, there are strong systemic and paleographic indications that the Brahmi script derived from a Semitic prototype, which, mainly on historical grounds, is most likely to have been Aramaic. However, the details of this problem remain to be worked out, and in any case, it is unlikely that a complete letter-by-letter derivation will ever be possible; for Brahmi may have been more of an adaptation and remodeling, rather than a direct derivation, of the presumptive Semitic prototype, perhaps under the influence of a preexisting Indian tradition of phonetic analysis. However, the Semitic hypothesis 1s not so strong as to rule out the remote possibility that further discoveries could drastically change the picture. In particular, a relationship of some kind, probably partial or indirect, with the protohistoric Indus Valley script should not be considered entirely out of the question." Salomon 1998, p. 30
  2. "dhārayan·brāhmaṇam rupam·ilvalaḥ saṃskṛtam vadan..." - รามายณะ 3.10.54 - กล่าวกันว่าเป็นจุดแรกที่มีการใช้คำว่า สันสกฤต
  3. ไวยากรณ์ภาษาสันสกฤตเป็นแหล่งที่มาสำคัญที่สุดของแนวคิดเลขศูนย์ ซึ่ง เมื่อนำไปใช้ในระบบเลขอาหรับแล้ว ทำให้มันก้าวข้ามสัญกรณ์ที่ยุ่งยากของเลขคณิตโรมัน

อ้างอิง

  1. Mascaró, Juan (2003). The Bhagavad Gita. Penguin. pp. 13 ff. ISBN 978-0-14-044918-1. The Bhagawad Gita, an intensely spiritual work, that forms one of the cornerstones of the Hindu faith, and is also one of the masterpieces of Sanskrit poetry. (from the backcover)
  2. Besant, Annie (trans) (1922). The Bhagavad-gita; or, The Lord's Song, with text in Devanagari, and English translation. Madras: G. E. Natesan & Co. प्रवृत्ते शस्त्रसम्पाते धनुरुद्यम्य पाण्डवः ॥ २० ॥
    Then, beholding the sons of Dhritarâshtra standing arrayed, and flight of missiles about to begin, ... the son of Pându, took up his bow,(20)
    हृषीकेशं तदा वाक्यमिदमाह महीपते । अर्जुन उवाच । ...॥ २१ ॥
    And spake this word to Hrishîkesha, O Lord of Earth: Arjuna said: ...
  3. Radhakrishnan, S. (1948). The Bhagavadgītā: With an introductory essay, Sanskrit text, English translation, and notes. London, UK: George Allen and Unwin Ltd. p. 86. ... pravyite Sastrasampate
    dhanur udyamya pandavah (20)
    Then Arjuna, ... looked at the sons of Dhrtarastra drawn up in battle order; and as the flight of missiles (almost) started, he took up his bow.
    hystkesam tada vakyam
    idam aha mahipate ... (21)
    And, O Lord of earth, he spoke this word to Hrsikesha (Krsna): ...
  4. Uta Reinöhl (2016). Grammaticalization and the Rise of Configurationality in Indo-Aryan. Oxford University Press. pp. xiv, 1–16. ISBN 978-0-19-873666-0.
  5. Colin P. Masica 1993, p. 55: "Thus Classical Sanskrit, fixed by Panini’s grammar in probably the fourth century BC on the basis of a class dialect (and preceding grammatical tradition) of probably the seventh century BC, had its greatest literary flowering in the first millennium A D and even later, much of it therefore a full thousand years after the stage of the language it ostensibly represents."
  6. ↑ Jain, Dhanesh (2007). "Sociolinguistics of the Indo-Aryan languages". ใน George Cardona; Dhanesh Jain (บ.ก.). The Indo-Aryan Languages. Routledge. pp. 47–66, 51. ISBN 978-1-135-79711-9. In the history of Indo-Aryan, writing was a later development and its adoption has been slow even in modern times. The first written word comes to us through Asokan inscriptions dating back to the third century BC. Originally, Brahmi was used to write Prakrit (MIA); for Sanskrit (OIA) it was used only four centuries later (Masica 1991: 135). The MIA traditions of Buddhist and Jain texts show greater regard for the written word than the OIA Brahminical tradition, though writing was available to Old Indo-Aryans.
  7. ↑ Salomon, Richard (2007). "The Writing Systems of the Indo-Aryan Languages". ใน George Cardona; Dhanesh Jain (บ.ก.). The Indo-Aryan Languages. Routledge. pp. 67–102. ISBN 978-1-135-79711-9. Although in modern usage Sanskrit is most commonly written or printed in Nagari, in theory, it can be represented by virtually any of the main Brahmi-based scripts, and in practice it often is. Thus scripts such as Gujarati, Bangla, and Oriya, as well as the major south Indian scripts, traditionally have been and often still are used in their proper territories for writing Sanskrit. Sanskrit, in other words, is not inherently linked to any particular script, although it does have a special historical connection with Nagari.
  8. Cardona, George; Luraghi, Silvia (2018). "Sanskrit". ใน Bernard Comrie (บ.ก.). The World's Major Languages. Taylor & Francis. pp. 497–. ISBN 978-1-317-29049-0. Sanskrit (samskrita- 'adorned, purified') ... It is in the Ramayana that the term saṃskṛta- is encountered probably for the first time with reference to the language.
  9. Wright, J.C. (1990). "Reviewed Works: Pāṇini: His Work and Its Traditions. Vol. I. Background and Introduction by George Cardona; Grammaire sanskrite pâninéenne by Pierre-Sylvain Filliozat". Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London. Cambridge University Press. 53 (1): 152–154. doi:10.1017/S0041977X0002156X. JSTOR 618999. The first reference to "Sanskrit" in the context of language is in the Ramayana, Book 5 (Sundarkanda), Canto 28, Verse 17: अहं ह्यतितनुश्चैव वनरश्च विशेषतः // वाचंचोदाहरिष्यामि मानुषीमिह संस्कृताम् // १७ // Hanuman says, "First, my body is very subtle, second I am a monkey. Especially as a monkey, I will use here the human-appropriate Sanskrit speech / language.
  10. Apte, Vaman Shivaram (1957). Revised and enlarged edition of Prin. V.S. Apte's The practical Sanskrit-English Dictionary. Poona: Prasad Prakashan. p. 1596. from संस्कृत saṃskṛitə past passive participle: Made perfect, refined, polished, cultivated. -तः -tah A word formed regularly according to the rules of grammar, a regular derivative. -तम् -tam Refined or highly polished speech, the Sanskṛit language; संस्कृतं नाम दैवी वागन्वाख्याता महर्षिभिः ("named sanskritam the divine language elaborated by the sages") from Kāvyadarśa.1. 33. of Daṇḍin
  11. Roger D. Woodard (2008). The Ancient Languages of Asia and the Americas. Cambridge University Press. pp. 1–2. ISBN 978-0-521-68494-1. The earliest form of this 'oldest' language, Sanskrit, is the one found in the ancient Brahmanic text called the Rigveda, composed c. 1500 BC. The date makes Sanskrit one of the three earliest of the well-documented languages of the Indo-European family – the other two being Old Hittite and Myceanaean Greek – and, in keeping with its early appearance, Sanskrit has been a cornerstone in the reconstruction of the parent language of the Indo-European family – Proto-Indo-European.
  12. Bauer, Brigitte L. M. (2017). Nominal Apposition in Indo-European: Its forms and functions, and its evolution in Latin-romance. De Gruyter. pp. 90–92. ISBN 978-3-11-046175-6. For detailed comparison of the languages, see pp. 90–126.
  13. Ramat, Anna Giacalone; Ramat, Paolo (2015). The Indo-European Languages. Routledge. pp. 26–31. ISBN 978-1-134-92187-4.
  14. Dyson, Tim (2018). A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day. Oxford University Press. pp. 14–15. ISBN 978-0-19-882905-8. Although the collapse of the Indus valley civilization is no longer believed to have been due to an ‘Aryan invasion’ it is widely thought that, at roughly the same time, or perhaps a few centuries later, new Indo-Aryan-speaking people and influences began to enter the subcontinent from the north-west. Detailed evidence is lacking. Nevertheless, a predecessor of the language that would eventually be called Sanskrit was probably introduced into the north-west sometime between 3,900 and 3,000 years ago. This language was related to one then spoken in eastern Iran; and both of these languages belonged to the Indo-European language family.
  15. Pinkney, Andrea Marion (2014). "Revealing the Vedas in 'Hinduism': Foundations and issues of interpretation of religions in South Asian Hindu traditions". ใน Bryan S. Turner; Oscar Salemink (บ.ก.). Routledge Handbook of Religions in Asia. Routledge. pp. 38–. ISBN 978-1-317-63646-5. According to Asko Parpola, the Proto-Indo-Aryan civilization was influenced by two external waves of migrations. The first group originated from the southern Urals (c. 2100 BCE) and mixed with the peoples of the Bactria-Margiana Archaeological Complex (BMAC); this group then proceeded to South Asia, arriving around 1900 BCE. The second wave arrived in northern South Asia around 1750 BCE and mixed with the formerly arrived group, producing the Mitanni Aryans (c. 1500 BCE), a precursor to the peoples of the Ṛgveda. Michael Witzel has assigned an approximate chronology to the strata of Vedic languages, arguing that the language of the Ṛgveda changed through the beginning of the Iron Age in South Asia, which started in the Northwest (Punjab) around 1000 BCE. On the basis of comparative philological evidence, Witzel has suggested a five-stage periodization of Vedic civilization, beginning with the Ṛgveda. On the basis of internal evidence, the Ṛgveda is dated as a late Bronze Age text composed by pastoral migrants with limited settlements, probably between 1350 and 1150 BCE in the Punjab region.
  16. Michael C. Howard 2012, p. 21
  17. Pollock, Sheldon (2006). The Language of the Gods in the World of Men: Sanskrit, Culture, and Power in Premodern India. University of California Press. p. 14. ISBN 978-0-520-24500-6. Once Sanskrit emerged from the sacerdotal environment ... it became the sole medium by which ruling elites expressed their power ... Sanskrit probably never functioned as an everyday medium of communication anywhere in the cosmopolis—not in South Asia itself, let alone Southeast Asia ... The work Sanskrit did do ... was directed above all toward articulating a form of ... politics ... as celebration of aesthetic power.
  18. Burrow 1973, pp. 62–64.
  19. Cardona, George; Luraghi, Silvia (2018). "Sanskrit". ใน Bernard Comrie (บ.ก.). The World's Major Languages. Taylor & Francis. pp. 497–. ISBN 978-1-317-29049-0. Sanskrit (samskrita- 'adorned, purified') refers to several varieties of Old Indo-Aryan whose most archaic forms are found in Vedic texts: the Rigveda (Ṛgveda), Yajurveda, Sāmveda, Atharvaveda, with various branches.
  20. Alfred C. Woolner (1986). Introduction to Prakrit. Motilal Banarsidass. pp. 3–4. ISBN 978-81-208-0189-9. If in 'Sanskrit' we include the Vedic language and all dialects of the Old Indian period, then it is true to say that all the Prakrits are derived from Sanskrit. If on the other hand 'Sanskrit' is used more strictly of the Panini-Patanjali language or 'Classical Sanskrit,' then it is untrue to say that any Prakrit is derived from Sanskrit, except that Sauraseni, the Midland Prakrit, is derived from the Old Indian dialect of the Madhyadesa on which Classical Sanskrit was mainly based.
  21. Lowe, John J. (2015). Participles in Rigvedic Sanskrit: The syntax and semantics of adjectival verb forms. Oxford University Press. pp. 1–2. ISBN 978-0-19-100505-3. It consists of 1,028 hymns (suktas), highly crafted poetic compositions originally intended for recital during rituals and for the invocation of and communication with the Indo-Aryan gods. Modern scholarly opinion largely agrees that these hymns were composed between around 1500 BCE and 1200 BCE, during the eastward migration of the Indo-Aryan tribes from the mountains of what is today northern Afghanistan across the Punjab into north India.
  22. Witzel, Michael (2006). "Early Loan Words in Western Central Asia: Indicators of Substrate Populations, Migrations, and Trade Relations". ใน Victor H. Mair (บ.ก.). Contact And Exchange in the Ancient World. University of Hawaii Press. pp. 158–190, 160. ISBN 978-0-8248-2884-4. The Vedas were composed (roughly between 1500-1200 and 500 BCE) in parts of present-day Afghanistan, northern Pakistan, and northern India. The oldest text at our disposal is the Rgveda (RV); it is composed in archaic Indo-Aryan (Vedic Sanskrit).
  23. Shulman, David (2016). Tamil. Harvard University Press. pp. 17–19. ISBN 978-0-674-97465-4. (p. 17) Similarly, we find a large number of other items relating to flora and fauna, grains, pulses, and spices—that is, words that we might expect to have made their way into Sanskrit from the linguistic environment of prehistoric or early-historic India. ... (p. 18) Dravidian certainly influenced Sanskrit phonology and syntax from early on ... (p 19) Vedic Sanskrit was in contact, from very ancient times, with speakers of Dravidian languages, and that the two language families profoundly influenced one another.
  24. ↑ Evans, Nicholas (2009). Dying Words: Endangered languages and what they have to tell us. John Wiley & Sons. pp. 27–. ISBN 978-0-631-23305-3.
  25. Glenn Van Brummelen (2014). "Arithmetic". ใน Thomas F. Glick; Steven Livesey; Faith Wallis (บ.ก.). Medieval Science, Technology, and Medicine: An Encyclopedia. Routledge. pp. 46–48. ISBN 978-1-135-45932-1. The story of the growth of arithmetic from the ancient inheritance to the wealth passed on to the Renaissance is dramatic and passes through several cultures. The most groundbreaking achievement was the evolution of a positional number system, in which the position of a digit within a number determines its value according to powers (usually) of ten (e.g., in 3,285, the "2" refers to hundreds). Its extension to include decimal fractions and the procedures that were made possible by its adoption transformed the abilities of all who calculated, with an effect comparable to the modern invention of the electronic computer. Roughly speaking, this began in India, was transmitted to Islam, and then to the Latin West.
  26. Lowe, John J. (2017). Transitive Nouns and Adjectives: Evidence from Early Indo-Aryan. Oxford University Press. p. 58. ISBN 978-0-19-879357-1. The term ‘Epic Sanskrit’ refers to the language of the two great Sanskrit epics, the Mahābhārata and the Rāmāyaṇa. ... It is likely, therefore, that the epic-like elements found in Vedic sources and the two epics that we have are not directly related, but that both drew on the same source, an oral tradition of storytelling that existed before, throughout, and after the Vedic period.
  27. Lowe, John J. (2017). Transitive Nouns and Adjectives: Evidence from Early Indo-Aryan. Oxford University Press. p. 53. ISBN 978-0-19-879357-1. The desire to preserve understanding and knowledge of Sanskrit in the face of ongoing linguistic change drove the development of an indigenous grammatical tradition, which culminated in the composition of the Aṣṭādhyāyī, attributed to the grammarian Pāṇini, no later than the early fourth century BCE. In subsequent centuries, Sanskrit ceased to be learnt as a native language, and eventually ceased to develop as living languages do, becoming increasingly fixed according to the prescriptions of the grammatical tradition.
  28. Gazzola, Michele; Wickström, Bengt-Arne (2016). The Economics of Language Policy. MIT Press. pp. 469–. ISBN 978-0-262-03470-8. The Eighth Schedule recognizes India's national languages as including the major regional languages as well as others, such as Sanskrit and Urdu, which contribute to India's cultural heritage. ... The original list of fourteen languages in the Eighth Schedule at the time of the adoption of the Constitution in 1949 has now grown to twenty-two.
  29. Groff, Cynthia (2017). The Ecology of Language in Multilingual India: Voices of Women and Educators in the Himalayan Foothills. Palgrave Macmillan UK. pp. 58–. ISBN 978-1-137-51961-0. As Mahapatra says: “It is generally believed that the significance for the Eighth Schedule lies in providing a list of languages from which Hindi is directed to draw the appropriate forms, style and expressions for its enrichment” ... Being recognized in the Constitution, however, has had significant relevance for a language's status and functions.
  30. "Indian village where people speak in Sanskrit". BBC News (ภาษาอังกฤษ). 22 December 2014. สืบค้นเมื่อ 30 September 2020.
  31. ↑ Sreevastan, Ajai (10 August 2014). "Where are the Sanskrit speakers?". The Hindu. Chennai. สืบค้นเมื่อ 11 October 2020. Sanskrit is also the only scheduled language that shows wide fluctuations — rising from 6,106 speakers in 1981 to 49,736 in 1991 and then falling dramatically to 14,135 speakers in 2001. “This fluctuation is not necessarily an error of the Census method. People often switch language loyalties depending on the immediate political climate,” says Prof. Ganesh Devy of the People's Linguistic Survey of India. ... Because some people “fictitiously” indicate Sanskrit as their mother tongue owing to its high prestige and Constitutional mandate, the Census captures the persisting memory of an ancient language that is no longer anyone's real mother tongue, says B. Mallikarjun of the Center for Classical Language. Hence, the numbers fluctuate in each Census. ... “Sanskrit has influence without presence,” says Devy. “We all feel in some corner of the country, Sanskrit is spoken.” But even in Karnataka's Mattur, which is often referred to as India's Sanskrit village, hardly a handful indicated Sanskrit as their mother tongue.
  32. Ruppel, A. M. (2017). The Cambridge Introduction to Sanskrit. Cambridge University Press. p. 2. ISBN 978-1-107-08828-3. The study of any ancient (or dead) language is faced with one main challenge: ancient languages have no native speakers who could provide us with examples of simple everyday speech
  33. Distribution of the 22 Scheduled Languages – India / States / Union Territories – Sanskrit (PDF), Census of India, 2011, p. 30, สืบค้นเมื่อ 4 October 2020
  34. Annamalai, E. (2008). "Contexts of multilingualism". ใน Braj B. Kachru; Yamuna Kachru; S. N. Sridhar (บ.ก.). Language in South Asia. Cambridge University Press. pp. 223–. ISBN 978-1-139-46550-2. Some of the migrated languages ... such as Sanskrit and English, remained primarily as a second language, even though their native speakers were lost. Some native languages like the language of the Indus valley were lost with their speakers, while some linguistic communities shifted their language to one or other of the migrants’ languages.
  35. จำลอง สารพัดนึก. ไวยากรณ์สันสกฤต 1. กรุงเทพฯ:มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.2544

บรรณานุกรม

  • H. W. Bailey (1955). "Buddhist Sanskrit". The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. Cambridge University Press. 87 (1/2): 13–24. doi:10.1017/S0035869X00106975. JSTOR 25581326.
  • Banerji, Sures (1989). A Companion to Sanskrit Literature: Spanning a period of over three thousand years, containing brief accounts of authors, works, characters, technical terms, geographical names, myths, legends, and several appendices. Delhi: Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0063-2.
  • Guy L. Beck (1995). Sonic Theology: Hinduism and Sacred Sound. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-1261-1.
  • Guy L. Beck (2006). Sacred Sound: Experiencing Music in World Religions. Wilfrid Laurier Univ. Press. ISBN 978-0-88920-421-8.
  • Robert S.P. Beekes (2011). Comparative Indo-European Linguistics: An introduction (2nd ed.). John Benjamins Publishing. ISBN 978-90-272-8500-3.
  • Benware, Wilbur (1974). The Study of Indo-European Vocalism in the 19th Century: From the Beginnings to Whitney and Scherer: A Critical-Historical Account. Benjamins. ISBN 978-90-272-0894-1.
  • Shlomo Biderman (2008). Crossing Horizons: World, Self, and Language in Indian and Western Thought. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-51159-9.
  • Claire Bowern; Bethwyn Evans (2015). The Routledge Handbook of Historical Linguistics. Routledge. ISBN 978-1-317-74324-8.
  • John L. Brockington (1998). The Sanskrit Epics. BRILL Academic. ISBN 978-90-04-10260-6.
  • Johannes Bronkhorst (1993). "Buddhist Hybrid Sanskrit: The Original Language". Aspects of Buddhist Sanskrit: Proceedings of the International Symposium on the Language of Sanskrit Buddhist Texts, 1–5 Oct. 1991. Sarnath. pp. 396–423. ISBN 978-81-900149-1-5.
  • Bryant, Edwin (2001). The Quest for the Origins of Vedic Culture: The Indo-Aryan Migration Debate. Oxford, UK: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-513777-4.
  • Edwin Francis Bryant; Laurie L. Patton (2005). The Indo-Aryan Controversy: Evidence and Inference in Indian History. Psychology Press. ISBN 978-0-7007-1463-6.
  • Burrow, Thomas (1973). The Sanskrit Language (3rd, revised ed.). London: Faber & Faber.
  • Burrow, Thomas (2001). The Sanskrit Language. Motilal Banarsidass. ISBN 81-208-1767-2.
  • Robert E. Buswell Jr.; Donald S. Lopez Jr. (2013). The Princeton Dictionary of Buddhism. Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-4805-8.
  • Cardona, George (1997). Pāṇini - His work and its traditions. Motilal Banarsidass. ISBN 81-208-0419-8.
  • George Cardona (2012). Sanskrit Language. Encyclopaedia Britannica.
  • James Clackson (18 October 2007). Indo-European Linguistics: An Introduction. Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-46734-6.
  • Coulson, Michael (1992). Richard Gombrich; James Benson (บ.ก.). Sanskrit : an introduction to the classical language (2nd, revised by Gombrich and Benson ed.). Random House. ISBN 978-0-340-56867-5. OCLC 26550827.
  • Michael Coulson; Richard Gombrich; James Benson (2011). Complete Sanskrit: A Teach Yourself Guide. Mcgraw-Hill. ISBN 978-0-07-175266-4.
  • Harold G. Coward (1990). Karl Potter (บ.ก.). The Philosophy of the Grammarians, in Encyclopedia of Indian Philosophies. 5. Princeton University Press. ISBN 978-81-208-0426-5.
  • Suniti Kumar Chatterji (1957). "Indianism and Sanskrit". Annals of the Bhandarkar Oriental Research Institute. Bhandarkar Oriental Research Institute. 38 (1/2): 1–33. JSTOR 44082791.
  • Peter T. Daniels (1996). The World's Writing Systems. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-507993-7.
  • Deshpande, Madhav (2011). "Efforts to vernacularize Sanskrit: Degree of success and failure". ใน Joshua Fishman; Ofelia Garcia (บ.ก.). Handbook of Language and Ethnic Identity: The success-failure continuum in language and ethnic identity efforts. 2. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-983799-1.
  • Will Durant (1963). Our oriental heritage. Simon & Schuster. ISBN 978-1567310122.
  • Eltschinger, Vincent (2017). "Why Did the Buddhists Adopt Sanskrit?". Open Linguistics. 3 (1). doi:10.1515/opli-2017-0015. ISSN 2300-9969.
  • J. Filliozat (1955). "Sanskrit as Language of Communication". Annals of the Bhandarkar Oriental Research Institute. Bhandarkar Oriental Research Institute. 36 (3/4): 179–189. JSTOR 44082954.
  • Filliozat, Pierre-Sylvain (2004), "Ancient Sanskrit Mathematics: An Oral Tradition and a Written Literature", ใน Chemla, Karine; Cohen, Robert S.; Renn, Jürgen; และคณะ (บ.ก.), History of Science, History of Text (Boston Series in the Philosophy of Science), Dordrecht: Springer Netherlands, pp. 360–375, doi:10.1007/1-4020-2321-9_7, ISBN 978-1-4020-2320-0
  • Pierre-Sylvain Filliozat (2000). The Sanskrit Language: An Overview : History and Structure, Linguistic and Philosophical Representations, Uses and Users. Indica. ISBN 978-81-86569-17-7.
  • Benjamin W. Fortson, IV (2011). Indo-European Language and Culture: An Introduction. John Wiley & Sons. ISBN 978-1-4443-5968-8.
  • Robert P. Goldman; Sally J Sutherland Goldman (2002). Devavāṇīpraveśikā: An Introduction to the Sanskrit Language. Center for South Asia Studies, University of California Press.
  • Thomas V. Gamkrelidze; Vjaceslav V. Ivanov (2010). Indo-European and the Indo-Europeans: A Reconstruction and Historical Analysis of a Proto-Language and Proto-Culture. Part I: The Text. Part II: Bibliography, Indexes. Walter de Gruyter. ISBN 978-3-11-081503-0.
  • Thomas V. Gamkrelidze; V. V. Ivanov (1990). "The Early History of Indo-European Languages". Scientific American. Nature America. 262 (3): 110–117. Bibcode:1990SciAm.262c.110G. doi:10.1038/scientificamerican0390-110. JSTOR 24996796.
  • Jack Goody (1987). The Interface Between the Written and the Oral. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-33794-6.
  • Reinhold Grünendahl (2001). South Indian Scripts in Sanskrit Manuscripts and Prints: Grantha Tamil, Malayalam, Telugu, Kannada, Nandinagari. Otto Harrassowitz Verlag. ISBN 978-3-447-04504-9.
  • Houben, Jan (1996). Ideology and status of Sanskrit: contributions to the history of the Sanskrit language. Brill. ISBN 978-90-04-10613-0.
  • Hanneder, J. (2002). "On 'The Death of Sanskrit'". Indo-Iranian Journal. Brill Academic Publishers. 45 (4): 293–310. doi:10.1023/a:1021366131934. S2CID 189797805.
  • Hock, Hans Henrich (1983). Kachru, Braj B (บ.ก.). "Language-death phenomena in Sanskrit: grammatical evidence for attrition in contemporary spoken Sanskrit". Studies in the Linguistic Sciences. 13:2.
  • Barbara A. Holdrege (2012). Veda and Torah: Transcending the Textuality of Scripture. State University of New York Press. ISBN 978-1-4384-0695-4.
  • Michael C. Howard (2012). Transnationalism in Ancient and Medieval Societies: The Role of Cross-Border Trade and Travel. McFarland. ISBN 978-0-7864-9033-2.
  • Dhanesh Jain; George Cardona (2007). The Indo-Aryan Languages. Routledge. ISBN 978-1-135-79711-9.
  • Jamison, Stephanie (2008). Roger D. Woodard (บ.ก.). The Ancient Languages of Asia and the Americas. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-68494-1.
  • Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda: 3-Volume Set, Volume I. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-972078-1.
  • A. Berriedale Keith (1993). A history of Sanskrit literature. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-1100-3.
  • Damien Keown; Charles S. Prebish (2013). Encyclopedia of Buddhism. Taylor & Francis. ISBN 978-1-136-98595-9.
  • Anne Kessler-Persaud (2009). Knut A. Jacobsen; และคณะ (บ.ก.). Brill's Encyclopedia of Hinduism: Sacred texts, ritual traditions, arts, concepts. Brill Academic. ISBN 978-90-04-17893-9.
  • Jared Klein; Brian Joseph; Matthias Fritz (2017). Handbook of Comparative and Historical Indo-European Linguistics: An International Handbook. Walter De Gruyter. ISBN 978-3-11-026128-8.
  • Dalai Lama (1979). "Sanskrit in Tibetan Literature". The Tibet Journal. 4 (2): 3–5. JSTOR 43299940.
  • Winfred Philipp Lehmann (1996). Theoretical Bases of Indo-European Linguistics. Psychology Press. ISBN 978-0-415-13850-5.
  • Donald S. Lopez Jr. (1995). "Authority and Orality in the Mahāyāna" (PDF). Numen. Brill Academic. 42 (1): 21–47. doi:10.1163/1568527952598800. hdl:2027.42/43799. JSTOR 3270278.
  • Mahadevan, Iravatham (2003). Early Tamil Epigraphy from the Earliest Times to the Sixth Century A.D. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-01227-1.
  • Malhotra, Rajiv (2016). The Battle for Sanskrit: Is Sanskrit Political or Sacred, Oppressive or Liberating, Dead or Alive?. Harper Collins. ISBN 978-9351775386.
  • J. P. Mallory; Douglas Q. Adams (1997). Encyclopedia of Indo-European Culture. Taylor & Francis. ISBN 978-1-884964-98-5.
  • Mallory, J. P. (1992). "In Search of the Indo-Europeans / Language, Archaeology and Myth". Praehistorische Zeitschrift. Walter de Gruyter GmbH. 67 (1). doi:10.1515/pz-1992-0118. ISSN 1613-0804. S2CID 197841755.
  • Colin P. Masica (1993). The Indo-Aryan Languages. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-29944-2.
  • Michael Meier-Brügger (2003). Indo-European Linguistics. Walter de Gruyter. ISBN 978-3-11-017433-5.
  • Michael Meier-Brügger (2013). Indo-European Linguistics. Walter de Gruyter. ISBN 978-3-11-089514-8.
  • Matilal, Bimal (2015). The word and the world : India's contribution to the study of language. New Delhi, India Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-565512-4. OCLC 59319758.
  • Maurer, Walter (2001). The Sanskrit language: an introductory grammar and reader. Surrey, England: Curzon. ISBN 978-0-7007-1382-0.
  • J. P. Mallory; D. Q. Adams (2006). The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-928791-8.
  • V. RAGHAVAN (1965). "Sanskrit". Indian Literature. Sahitya Akademi. 8 (2): 110–115. JSTOR 23329146.
  • MacDonell, Arthur (2004). A History Of Sanskrit Literature. Kessinger Publishing. ISBN 978-1-4179-0619-2.
  • Sir Monier Monier-Williams (2005). A Sanskrit-English Dictionary: Etymologically and Philologically Arranged with Special Reference to Cognate Indo-European Languages. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-3105-6.
  • Tim Murray (2007). Milestones in Archaeology: A Chronological Encyclopedia. ABC-CLIO. ISBN 978-1-57607-186-1.
  • Ramesh Chandra Majumdar (1974). Study of Sanskrit in South-East Asia. Sanskrit College.
  • Nedi︠a︡lkov, V. P. (2007). Reciprocal constructions. Amsterdam Philadelphia: J. Benjamins Pub. Co. ISBN 978-90-272-2983-0.
  • Oberlies, Thomas (2003). A Grammar of Epic Sanskrit. Berlin New York: Walter de Gruyter. ISBN 978-3-11-014448-2.
  • Petersen, Walter (1912). "Vedic, Sanskrit, and Prakrit". Journal of the American Oriental Society. American Oriental Society. 32 (4): 414–428. doi:10.2307/3087594. ISSN 0003-0279. JSTOR 3087594.
  • Sheldon Pollock (2009). The Language of the Gods in the World of Men: Sanskrit, Culture, and Power in Premodern India. University of California Press. ISBN 978-0-520-26003-0.
  • Pollock, Sheldon (2001). "The Death of Sanskrit". Comparative Studies in Society and History. Cambridge University Press. 43 (2): 392–426. doi:10.1017/s001041750100353x. JSTOR 2696659. S2CID 35550166.
  • V. RAGHAVAN (1968). "Sanskrit: Flow of Studies". Indian Literature. Sahitya Akademi. 11 (4): 82–87. JSTOR 24157111.
  • Colin Renfrew (1990). Archaeology and Language: The Puzzle of Indo-European Origins. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-38675-3.
  • Louis Renou; Jagbans Kishore Balbir (2004). A history of Sanskrit language. Ajanta. ISBN 978-8-1202-05291.
  • A. M. Ruppel (2017). The Cambridge Introduction to Sanskrit. Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-08828-3.
  • Salomon, Richard (1998). Indian Epigraphy: A Guide to the Study of Inscriptions in Sanskrit, Prakrit, and the other Indo-Aryan Languages. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-535666-3.
  • Salomon, Richard (1995). "On the Origin of the Early Indian Scripts". Journal of the American Oriental Society. 115 (2): 271–279. doi:10.2307/604670. JSTOR 604670.
  • Salomon, Richard (1995). "On the Origin of the Early Indian Scripts". Journal of the American Oriental Society. 115 (2): 271–279. doi:10.2307/604670. JSTOR 604670.
  • Malati J. Shendge (1997). The Language of the Harappans: From Akkadian to Sanskrit. Abhinav Publications. ISBN 978-81-7017-325-0.
  • Seth, Sanjay (2007). Subject lessons: the Western education of colonial India. Durham, NC: Duke University Press. ISBN 978-0-8223-4105-5.
  • Staal, Frits (1986), The Fidelity of Oral Tradition and the Origins of Science, Mededelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie von Wetenschappen, Amsterdam: North Holland Publishing Company
  • Staal, J. F. (1963). "Sanskrit and Sanskritization". The Journal of Asian Studies. Cambridge University Press. 22 (3): 261–275. doi:10.2307/2050186. JSTOR 2050186.
  • Angus Stevenson; Maurice Waite (2011). Concise Oxford English Dictionary. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-960110-3.
  • Southworth, Franklin (2004). Linguistic Archaeology of South Asia. Routledge. ISBN 978-1-134-31777-6.
  • Philipp Strazny (2013). Encyclopedia of Linguistics. Routledge. ISBN 978-1-135-45522-4.
  • Paul Thieme (1958). "The Indo-European Language". Scientific American. 199 (4): 63–78. Bibcode:1958SciAm.199d..63T. doi:10.1038/scientificamerican1058-63. JSTOR 24944793.
  • Peter van der Veer (2008). "Does Sanskrit Knowledge Exist?". Journal of Indian Philosophy. Springer. 36 (5/6): 633–641. doi:10.1007/s10781-008-9038-8. JSTOR 23497502. S2CID 170594265.
  • Umāsvāti, Umaswami (1994). That Which Is. Translated by Nathmal Tatia. Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-06-068985-8.
  • Wayman, Alex (1965). "The Buddhism and the Sanskrit of Buddhist Hybrid Sanskrit". Journal of the American Oriental Society. 85 (1): 111–115. doi:10.2307/597713. JSTOR 597713.
  • Annette Wilke; Oliver Moebus (2011). Sound and Communication: An Aesthetic Cultural History of Sanskrit Hinduism. Walter de Gruyter. ISBN 978-3-11-024003-0.
  • Whitney, W.D. (1885). "The Roots of the Sanskrit Language". Transactions of the American Philological Association. JSTOR. 16: 5–29. doi:10.2307/2935779. ISSN 0271-4442. JSTOR 2935779.
  • Witzel, M. (1997). Inside the texts, beyond the texts: New approaches to the study of the Vedas (PDF). Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
  • Iyengar, V. Gopala (1965). A Concise History of Classical Sanskrit Literature. Rs. 4.
  • Parpola, Asko (1994). Deciphering the Indus Script. Great Britain: Cambridge University Press. ISBN 0-521-43079-8.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี ในภาษาสันสกฤต

แม่แบบ:Wiktionary category

วิกิตำรา มีคู่มือ ตำรา หรือวิธีการเกี่ยวกับ:
ภาษาสันสกฤต
ค้นหาเกี่ยวกับ ภาษาสันสกฤต เพิ่มที่โครงการพี่น้องของวิกิพีเดีย
  สื่อ จากคอมมอนส์
  อัญพจน์ จากวิกิคำคม
  ตำรา จากวิกิตำรา
  • "INDICORPUS-31". 31 Sanskrit and Dravidian dictionaries for Lingvo.
  • Karen Thomson; Jonathan Slocum. "Ancient Sanskrit Online". free online lessons from the "Linguistics Research Center". University of Texas at Austin.
  • "Samskrita Bharati". an organisation promoting the usage of Sanskrit
  • "Sanskrit Documents". — Documents in ITX format of Upanishads, Stotras etc.
  • "Sanskrit texts". Sacred Text Archive.
  • "Sanskrit Manuscripts". Cambridge Digital Library.
  • "Lexilogos Devanagari Sanskrit Keyboard". for typing Sanskrit in the Devanagari script.
  • "Keyswap – IAST Diacritics Windows Software". YesVedanta. 9 August 2018. — Keyboard Software for typing in the International Alphabet for Sanskrit
  • "Online Sanskrit Dictionary". — sources results from Monier Williams etc.
  • "The Sanskrit Grammarian". — dynamic online declension and conjugation tool
  • "Online Sanskrit Dictionary". — Sanskrit hypertext dictionary

สิงหาคม 05, 2021
ภาษาส, นสกฤต, มาจากคำว, ฤตา, แปลงเป, นคำนาม, तम, ฤตม, เป, นภาษาคลาสส, กในเอเช, ยใต, อย, ในสาขาอ, นโด, อารย, นของตระก, ลภาษาอ, นโด, โรเป, ยน, ภาษาน, เก, ดข, นในเอเช, ยใต, หล, งภาษาก, อนหน, ากระจายต, วจากฝ, งตะว, นตกเฉ, ยงเหน, อในย, คส, มฤทธ, ตอนปลาย, เป, นภาษาศ. phasasnskvt macakkhawa स स क त ss k vta 8 9 aeplngepnkhanam स स क तम ss k vtm 10 epnphasakhlassikinexechiyitthixyuinsakhaxinod xarynkhxngtrakulphasaxinod yuorepiyn 11 12 13 phasaniekidkhuninexechiyithlngphasakxnhnakracaytwcakfngtawntkechiyngehnuxinyukhsmvththitxnplay 14 15 phasasnskvtepnphasaskdisiththiinsasnahindu phasaprchyahindukhlassik aelaphasainxditkhxngsasnaphuththaelasasnaechn mnekhyepnphasaklanginexechiyityukhekathungyukhklang aelainchwngkarephyaephwthnthrrmhindukbphuthththiexechiytawnxxkechiyngit exechiytawnxxk aelaexechiyklanginchwngyukhklangtxntn sungklayepnphasathangsasnakbwthnthrrmradbsung aelaphuthrngxanacthangkaremuxnginbangphumiphakh 16 17 phlthitamma thaihphasasnskvtmiphlkrathbthiyngyuntxphasainexechiyit exechiytawnxxkechiyngit aelaexechiytawnxxk odyechphaakhasphththiepnthangkaraelaeriynru 18 phasasnskvtस स क त स स क तम Saṃskṛta Saṃskṛtam File bn exksarphasasnskvtcakphkhwthkhitainkhriststwrrsthi 19 1 sungekhiyninpraman 400 200 pikxnkhristkal 2 3 lang aestmpkhrbrxb 175 pikhxngwithyalysnskvtthioklkata withyalysxnphasasnskvtthiekaaekepnxndb 3 swnxndb 1 khuxwithyalysnskvtpharanasithikxtngin kh s 1791 200px xxkesiyngaemaebb IPA saphumiphakhexechiyit yukhekathungyukhklang bangswnkhxngexechiytawnxxkechiyngit yukhklang yukhpraman 1500 600 pikxnkhristkal phasaphraewth 4 700 pikxnkhristkal kh s 1350 snskvtkhlassik 5 trakulphasaxinod yuorepiyn xinod xiereniynxinod xarynphasasnskvtrupaebbkxnhnaphasaphraewth phasasnskvtrabbkarekhiynedimthaythxdthangpak immikarrbrxngecakhxngphasa odyekhiyndwytrakulxksrphrahmihlayaebbmatngaetshswrrsthi 1 kxnkhristkal a 6 7 sthanphaphthangkarphasathangkarxinediy hnungin 22 klumphasakahndthiaepd Eighth Schedule languages rhsphasaISO 639 1saISO 639 2sanISO 639 3sanbthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhdodythwip phasasnskvtmikhwamhmayhlayxyangcakxinod xaryneka 19 20 khasphththiekaaekthisudkhuxphasaphraewthinvkhewth sungepnchudsasmbthswd 1 028 xnthiaetnginrahwang 1500 thung 1200 pikxnkhristkalodychnephaxinod xarynthixphyphipthangtawnxxkinbriewnthiepnpraethsxfkanisthaninpccubn aelwipthangehnuxkhxngpraethspakisthan aelaipyngthangehnuxkhxngxinediy 21 22 phasaphraewthmiphlkrathbtxphasaobranthimixyuaelwinxnuthwip klunkinphankartngchuxphuchaelastwihm nxkcakni klumphasadrawiediynobranidrbxiththiphlcaksthwithyaaelawakysmphnthphasasnskvtdwy 23 snskvt samarthaeplodyaekhbepnphasasnskvtkhlassik sungidrbkarkhdeklarupaebbiwyakrnaelaidepnmatrthaninchwngklangshswrrsthi 1 kxnkhristskrach aelaidrbkarpramwlphlinxstathyayiodypanini hnngsuxrupaebbiwyakrnobranthikhrxbkhlummakthisud 24 b kalithas bthlakhrthiyingihy ekhiyndwyphasasnskvtkhlassik aelakarkxtngelkhkhnitsmyihmekhiyndwyphasasnskvtkhlassik c 25 xyangirktam mhaphartaaelaramayna sxngmhakaphyphasasnskvtthisakhy ekhiynphankarelaeruxngdwywacainxinediyehnuxrahwang 400 pikxnkhristskrachthung kh s 300 aelarwmsmykbphasasnskvtkhlassik 26 instwrrsthdma phasasnskvtklayepnpraephniphukphn hyudkareriynepnphasaaem aelahyudphthnaepnphasathiyngmichiwitxyu 27 phasasnskvtimmixksrkhxngtnexng odyinchwngkhristshswrrsthi 1 mnthukekhiynepnxksrphrahmihlayaebb aelainpccubn swnihyekhiyndwyxksrethwnakhri a 6 7 sthanakhxngphasasnskvtepnmrdkthangwthnthrrmkhxngpraethsxinediy odyxyuinklumphasakahndthiaepdtamrththrrmnuyxinediy 28 29 xyangirktam thungaemwaidmikarphyayamfunfuphasani 30 31 kyngimmiphuphudphasasnskvtepnphasaaeminpraethsxinediyely 32 31 33 34 enuxha 1 prawti 1 1 phasasnskvtaebbaephn 1 2 phasasnskvtphsm 2 iwyakrn 35 2 1 phyychnaaelasra 2 2 khanam 2 3 khakriya 3 xksr 4 hmayehtu 5 xangxing 5 1 brrnanukrm 6 aehlngkhxmulxunprawti aekikh carukethwimhat m ya द व महत म य bniblan carukdwytwxksr Bhujimol khxngxanackrphihar Bihar hruxpraethsenpalinpccubn carukinchwngphuththstwrrsthi 16 khawa ss k vt स स क त aeplwa klnkrxngaelw swnkhawa ss k vta wak स स क त व क caichephuxeriyk phasathiklnkrxngaelw sungepnphasakhxngchnchnphrahmn trngkhamkbphasaphudkhxngchawbanthwipthieriykwaprakvt phasasnskvtmiphthnakarinhlayyukhsmy odymihlkthanekaaekthisud khuxphasathipraktinkhmphirvkhewth emuxraw 1 200 pikxnkhristkal xnepnbthswdsrresriyphraecainlththiphrahmninyukhtn xyangirktam inkarcaaenkphasasnskvtodylaexiyd nkwichakarxacthuxwaphasainkhmphirvkhewthepnphasahnungthitangcakphasasnskvtaebbaephn Classical language aelaeriykwa phasaphraewth Vedic language phasaphraewthdngedimyngmiidmikarwangkdeknthihepnraebiybrdkumaelaslaslwy aelamihlkthangiwyakrnxyangkwang praktxyuinbthswdinkhmphirphraewthkhxngsasnahindu enuxhakhuxbthswdsrresriyethpheca exklksnthipraktxyuechphaainphasaphraewthkhuxradbesiyng Accent sungkahndiwxyangekhrngkhrd aelathuxepnsingsakhykhxngkarswdphraewthephuxihsmvththiphlphasasnskvtmiwiwthnakarmacakphasachnephaxaryn hruxxinodyuorepiyn Indo European brrphburuskhxngphwkxinod xaryn tngrkrakxyuehnuxexesiytawnxxk txnklangkhxngthwipexechiy Central Asia odyimmithixyuepnhlkaehlng klumxaryntxngerrxnthamahakinehmuxnknchnephaxun incudniexngthithaihekidkaraeykyaythinthan karekidpraephni aelaphasathiaetktangknxxkip chnephaxarynidaeyktwknxxkipepn 3 klumihy klumthi 1 aeykipthangtawntkekhasuthwipyuorp klumthi 2 lngmathangtawnxxkechiyngit xnumanidwanacaepnchnchatixihraninepxresiy aelaklumthi 3 epnklumthisakhythisud klumniaeyklngmathangittamlumaemnasinthu Indus chawxarynklumniemuxrukekhainaethblumaemnasinthuaelw kidipphbkbchnphunemuxngthieriykwa drawiediyn Dravidian aelaekidkarphsmphsanthangwthnthrrmaelaphasa odychnephaxarynidnaphasaphraewthyukhobranekhasuxinediyphrxm kbkhwamechuxthangsasna sunginyukhtxmaidekidtaraiwyakrnphasasnskvtkhux xs tath yayi अष ट ध य य iwyakrn 8 bth khxngpanini echuxknwarcnakhuninchwngphuththkal paniniehnwaphasasnskvtaebbphraewthnnmiphasathinpnekhamamakphxsmkhwraelw hakimekhiyniwyakrnthiepnraebiybaebbaephniw phasasnskvtaebbphraewththiekhyichmatngaetyukhphraewthcakhlakbphasathxngthintang thaihkarprakxbphithikrrmimmikhwamskdisiththi dngnn cungaetngxstathyayikhun khwamcringtaraaebbaephniwyakrnkxnhnapaniniidmixyukxnaelw aetemuxekidxstathyayitaraehlannkidhmdkhwamniymlngaelasuyipinthisud phlkhxngiwyakrnpaninikkhuxphasaekidkarcakdkrxbmakekinip thaihphasaimphthna inthisud phasasnskvtaebbpanini hruxphasasnskvtaebbchbb cungklayepnphasaekhiyninwrrnkrrm sungphuthisamarthcaxan ekhiynaelaaeplidcatxngichewlamakphxsmkhwrphasasnskvtaebngidepn 2 klumkwang idaek phasasnskvtaebbaephn aelaphasasnskvtphsm phasasnskvtaebbaephn aekikh ekidkhuncakkarwangkdeknthkhxngphasasnskvtihmiaebbaephnthiaennxninsmytxma odynkprachychux paninitamprawtielawaepnphuekidintrakulphrahmn aekhwnkhnthararaw 57 pikxnphuththpriniphphan bangkraaeswaekidraw ph s 143 paniniidsuksaphasainkhmphirphraewthcnsamarthhahlkeknthkhxngphasannid cungcdrwbrwmkhunepnhmwdhmu eriyberiyngepntaraiwyakrnkhun 8 bthihchuxwa xstathyayi misutrepnkdeknthxthibayokhrngsrangkhxngkhaxyangchdecn nkwichakarsmyihmmikhwamehnwa withikarsuksaaelaxthibayphasakhxngpaniniepnwithiwrrnna khuxsuksaaelaxthibaytamthiidsngektehncring miideriyberiyngkhuntamkhwamechuxswntw miideriyberiyngkhuntamhlkprchya khmphirxstathyayicungidrbkarykyxngwaepntaraiwyakrnelmaerkthisuksaphasainaenwwithyasastraelawiekhraahphasaidsmburnthisud txngkarxangxing khwamsmburnkhxngtaraelmnithaihekidkhwamechuxinhmuphrahmnwa taraiwyakrnsnskvthruxpaninircnani saerciddwyxanacphrasiwa xyangirktam nkphasasastrechuxwakarwangaebbaephnxyangekhrngkhrdkhxngpanini thuxepnsaehtuhnungthithaihphasasnskvttxngklayepnphasatayxyangrwderwkxnewlaxnkhwr txngkarxangxing ephraathaihsnskvtklayepnphasathithukcakdkhxbekht a fettered language dwykdeknththangiwyakrnthiekhrngkhrdaelaslbsbsxn phasasnskvtthiidrbkarprbprungaekikhhlkeknthihdikhunodypanininieriykxikchuxhnungwa elakikphasa hmaythungphasathiichkbsingthiepnipinthangolk phasasnskvtphsm aekikh phasasnskvtphsm Buddhist Hybrid Sanskrit or Mixed Sanskrit epnphasasnskvtthinkwichakarbangklumidcdiwepnphiess enuxngcakmikhwamaetktangcakphasaphraewthaelaphasasnskvtaebbaephn tntisnskvt phasasnskvtaebbphsmnikhuxphasathiichbnthukwrrnkhdisnskvtthangphraphuththsasna thnginnikay srrwastiwath aela mhayan phasasnskvtchnidnikhadwaekidkhuninrawphuththstwrrsthi 3 4 nkprachybangthanthuxwaekidkhunrwmsmykbtntisnskvt khuxinplaysmyphraewthaelatnkhxngyukhtntisnskvt odypraktxyuodyswnmakinwrrnkrrmkhxngphraphuththsasnamhayan xathi phrasutr echn llitwis tr lng kawtarsut r p rch yaparmita sth thr mpun thriksut r aelasastrxnepnkhaxthibayhlkphuththprchyaaelatrrkwithya echn mth ymikkarika xphithr moks mhap rch yaparmitasas t r mth yan tanukhmsas t r epntniwyakrn 35 aekikhiwyakrnkhxngphasasnskvtmikhwamsbsxnmakkwahlay phasa odyechphaakdeknthkarsnthi aetknbwamikhwamsxdkhlxngkbhlayphasainklumphasaxinod yuorepiyn echn krikhruxlatin xyangthiklawmakhangtn xyangirktam iwyakrnsnskvtxacethiybekhiyngidkbkhxngphasabali aetyngmikhwamyungyakaelasbsxnkwaphxsmkhwr phyychnaaelasra aekikh phasasnskvtmirupxksr 48 tw aebngepnphyychna 34 tw sra 14 tw karsuksaphasasnskvtinpraethsithy niymichxksr 3 chnid khux xksrithy xksrethwnakhri aelaxksrormn inthinicaaesdngsraaelaphyychnadwyxksrithysra 14 twidaek xa xa xi xi xu xu ex ox v vi l li ix exa aebngidepn 3 khnkhux khnpkti khnkhun khnphvththiphyychna 34 twaebngepn 2 klumkhux phyychnawrrkh aebngepn 5 wrrkh rwm 25 tw khux wrrkh ka esiyngekidthikhx idaek k kh kh kh ng wrrkh ca esiyngekidthiephdan idaek c ch ch ch y wrrkh ta esiyngekidthipumehnguxk idaek t th th th n wrrkh ta esiyngekidthifn idaek t th th th n wrrkh pa esiyngekidthirimfipak idaek p ph ph ph m phyychnaxwrrkh 9 tw aebngepn esiyngkungsra idaek y esiyngekidthiephdan r esiyngekidthipumehnguxk l esiyngekidthifn w esiyngekidthirimfipak esiyngesiydaethrk idaek s esiyngekidthiephdan s esiyngekidthipumehnguxk s esiyngekidthifn esiynghnkmilm id aek h l aela xng x phyychnaithythiekhiynlaphngodyimmisraxunthuxwamiesiyngxa thamicudkhanglangthuxwaimmiesiyngsra khanam aekikh phasasnskvtepnphasathimikarlngwiphttipccy aecknamidthung 8 kark aebngepn 3 phcn exkphcn thwiphcn phhuphcn aelasamephs strilingkh pullingk aelanpungsklingk khakriya aekikh sahrbkriya thatu inphasasnskvtnnmikhwamsbsxnyingkwakhanam klawkhux caaenkkriyaiwthung 10 khna aetlakhnamikarepliynrup esiyng aetktangknip kriyaehlanicaaeckruptamprathan 3 aebb pthmburus mthymburus aelaxutmburus nxkcaknikriyayngtxngaeckruptamkal Tense 6 chnid aelatammala Mood 4 chnidxksr aekikhphasasnskvtimmixksrsahrbekhiynchnididchnidhnungodyechphaa aelakkhlaykbphasaxunhlayphasa nnkhuxsamarthekhiyniddwyxksrhlaychnid xksrekaaekthiichekhiynphasasnskvtmihlaychniddwykn echn xksrkhorsthi Kharosthi hruxxksrkhanthari Gandhari nxkcakniyngmixksrphrahmi xksrthngsxngaebbphbidthicarukbnesaxosk xksrrychna sungniymichcarukkhmphirthangphraphuththsasnainxinediyehnuxaelaenpal rwmthung xksrsiththm sungichbnthukkhmphirphuththsasnarwmthungbthswdphasasnskvtinpraethscinaelayipunodyechphaainnikaymntryan xyangirktam odythwipniymekhiynphasasnskvtdwyxksrethwnakhri Devanagari swnxksrxun epnkhwamniyminaetlathxngthin thngnienuxngcakxksrthiichinxinediy mkcaepntrakulediywkn cungsamarthddaeplngaelathaythxd transliteration rahwangchudxksridngayaemkrathnginexechiytawnxxkechiyngit yngmicarukphasasnskvtthiich xksrpllwa xksrkhxm nxkcaknichawyuorpyngichxksrormnekhiynphasasnskvt odyephimetimcudaelaekhruxnghmayelknxyethannhmayehtu aekikh 1 0 1 1 In conclusion there are strong systemic and paleographic indications that the Brahmi script derived from a Semitic prototype which mainly on historical grounds is most likely to have been Aramaic However the details of this problem remain to be worked out and in any case it is unlikely that a complete letter by letter derivation will ever be possible for Brahmi may have been more of an adaptation and remodeling rather than a direct derivation of the presumptive Semitic prototype perhaps under the influence of a preexisting Indian tradition of phonetic analysis However the Semitic hypothesis 1s not so strong as to rule out the remote possibility that further discoveries could drastically change the picture In particular a relationship of some kind probably partial or indirect with the protohistoric Indus Valley script should not be considered entirely out of the question Salomon 1998 p 30 dharayan brahmaṇam rupam ilvalaḥ saṃskṛtam vadan ramayna 3 10 54 klawknwaepncudaerkthimikarichkhawa snskvt iwyakrnphasasnskvtepnaehlngthimasakhythisudkhxngaenwkhidelkhsuny sung emuxnaipichinrabbelkhxahrbaelw thaihmnkawkhamsykrnthiyungyakkhxngelkhkhnitormn 24 xangxing aekikh Mascaro Juan 2003 The Bhagavad Gita Penguin pp 13 ff ISBN 978 0 14 044918 1 The Bhagawad Gita an intensely spiritual work that forms one of the cornerstones of the Hindu faith and is also one of the masterpieces of Sanskrit poetry from the backcover Besant Annie trans 1922 The Bhagavad gita or The Lord s Song with text in Devanagari and English translation Madras G E Natesan amp Co प रव त त शस त रसम प त धन र द यम य प ण डव २० Then beholding the sons of Dhritarashtra standing arrayed and flight of missiles about to begin the son of Pandu took up his bow 20 ह ष क श तद व क यम दम ह मह पत अर ज न उव च २१ And spake this word to Hrishikesha O Lord of Earth Arjuna said Radhakrishnan S 1948 The Bhagavadgita With an introductory essay Sanskrit text English translation and notes London UK George Allen and Unwin Ltd p 86 pravyite Sastrasampate dhanur udyamya pandavah 20 Then Arjuna looked at the sons of Dhrtarastra drawn up in battle order and as the flight of missiles almost started he took up his bow hystkesam tada vakyam idam aha mahipate 21 And O Lord of earth he spoke this word to Hrsikesha Krsna Uta Reinohl 2016 Grammaticalization and the Rise of Configurationality in Indo Aryan Oxford University Press pp xiv 1 16 ISBN 978 0 19 873666 0 Colin P Masica 1993 p 55 Thus Classical Sanskrit fixed by Panini s grammar in probably the fourth century BC on the basis of a class dialect and preceding grammatical tradition of probably the seventh century BC had its greatest literary flowering in the first millennium A D and even later much of it therefore a full thousand years after the stage of the language it ostensibly represents 6 0 6 1 Jain Dhanesh 2007 Sociolinguistics of the Indo Aryan languages in George Cardona Dhanesh Jain b k The Indo Aryan Languages Routledge pp 47 66 51 ISBN 978 1 135 79711 9 In the history of Indo Aryan writing was a later development and its adoption has been slow even in modern times The first written word comes to us through Asokan inscriptions dating back to the third century BC Originally Brahmi was used to write Prakrit MIA for Sanskrit OIA it was used only four centuries later Masica 1991 135 The MIA traditions of Buddhist and Jain texts show greater regard for the written word than the OIA Brahminical tradition though writing was available to Old Indo Aryans 7 0 7 1 Salomon Richard 2007 The Writing Systems of the Indo Aryan Languages in George Cardona Dhanesh Jain b k The Indo Aryan Languages Routledge pp 67 102 ISBN 978 1 135 79711 9 Although in modern usage Sanskrit is most commonly written or printed in Nagari in theory it can be represented by virtually any of the main Brahmi based scripts and in practice it often is Thus scripts such as Gujarati Bangla and Oriya as well as the major south Indian scripts traditionally have been and often still are used in their proper territories for writing Sanskrit Sanskrit in other words is not inherently linked to any particular script although it does have a special historical connection with Nagari Cardona George Luraghi Silvia 2018 Sanskrit in Bernard Comrie b k The World s Major Languages Taylor amp Francis pp 497 ISBN 978 1 317 29049 0 Sanskrit samskrita adorned purified It is in the Ramayana that the term saṃskṛta is encountered probably for the first time with reference to the language Wright J C 1990 Reviewed Works Paṇini His Work and Its Traditions Vol I Background and Introduction by George Cardona Grammaire sanskrite panineenne by Pierre Sylvain Filliozat Bulletin of the School of Oriental and African Studies University of London Cambridge University Press 53 1 152 154 doi 10 1017 S0041977X0002156X JSTOR 618999 The first reference to Sanskrit in the context of language is in the Ramayana Book 5 Sundarkanda Canto 28 Verse 17 अह ह यत तन श च व वनरश च व श षत व च च द हर ष य म म न ष म ह स स क त म १७ Hanuman says First my body is very subtle second I am a monkey Especially as a monkey I will use here the human appropriate Sanskrit speech language Apte Vaman Shivaram 1957 Revised and enlarged edition of Prin V S Apte sThe practical Sanskrit English Dictionary Poona Prasad Prakashan p 1596 from स स क त saṃskṛite past passive participle Made perfect refined polished cultivated त tah A word formed regularly according to the rules of grammar a regular derivative तम tam Refined or highly polished speech the Sanskṛit language स स क त न म द व व गन व ख य त महर ष भ named sanskritam the divine language elaborated by the sages from Kavyadarsa 1 33 of Daṇḍin Roger D Woodard 2008 The Ancient Languages of Asia and the Americas Cambridge University Press pp 1 2 ISBN 978 0 521 68494 1 The earliest form of this oldest language Sanskrit is the one found in the ancient Brahmanic text called the Rigveda composed c 1500 BC The date makes Sanskrit one of the three earliest of the well documented languages of the Indo European family the other two being Old Hittite and Myceanaean Greek and in keeping with its early appearance Sanskrit has been a cornerstone in the reconstruction of the parent language of the Indo European family Proto Indo European Bauer Brigitte L M 2017 Nominal Apposition in Indo European Its forms and functions and its evolution in Latin romance De Gruyter pp 90 92 ISBN 978 3 11 046175 6 For detailed comparison of the languages see pp 90 126 Ramat Anna Giacalone Ramat Paolo 2015 The Indo European Languages Routledge pp 26 31 ISBN 978 1 134 92187 4 Dyson Tim 2018 A Population History of India From the First Modern People to the Present Day Oxford University Press pp 14 15 ISBN 978 0 19 882905 8 Although the collapse of the Indus valley civilization is no longer believed to have been due to an Aryan invasion it is widely thought that at roughly the same time or perhaps a few centuries later new Indo Aryan speaking people and influences began to enter the subcontinent from the north west Detailed evidence is lacking Nevertheless a predecessor of the language that would eventually be called Sanskrit was probably introduced into the north west sometime between 3 900 and 3 000 years ago This language was related to one then spoken in eastern Iran and both of these languages belonged to the Indo European language family Pinkney Andrea Marion 2014 Revealing the Vedas in Hinduism Foundations and issues of interpretation of religions in South Asian Hindu traditions in Bryan S Turner Oscar Salemink b k Routledge Handbook of Religions in Asia Routledge pp 38 ISBN 978 1 317 63646 5 According to Asko Parpola the Proto Indo Aryan civilization was influenced by two external waves of migrations The first group originated from the southern Urals c 2100 BCE and mixed with the peoples of the Bactria Margiana Archaeological Complex BMAC this group then proceeded to South Asia arriving around 1900 BCE The second wave arrived in northern South Asia around 1750 BCE and mixed with the formerly arrived group producing the Mitanni Aryans c 1500 BCE a precursor to the peoples of the Ṛgveda Michael Witzel has assigned an approximate chronology to the strata of Vedic languages arguing that the language of the Ṛgveda changed through the beginning of the Iron Age in South Asia which started in the Northwest Punjab around 1000 BCE On the basis of comparative philological evidence Witzel has suggested a five stage periodization of Vedic civilization beginning with the Ṛgveda On the basis of internal evidence the Ṛgveda is dated as a late Bronze Age text composed by pastoral migrants with limited settlements probably between 1350 and 1150 BCE in the Punjab region Michael C Howard 2012 p 21 Pollock Sheldon 2006 The Language of the Gods in the World of Men Sanskrit Culture and Power in Premodern India University of California Press p 14 ISBN 978 0 520 24500 6 Once Sanskrit emerged from the sacerdotal environment it became the sole medium by which ruling elites expressed their power Sanskrit probably never functioned as an everyday medium of communication anywhere in the cosmopolis not in South Asia itself let alone Southeast Asia The work Sanskrit did do was directed above all toward articulating a form of politics as celebration of aesthetic power Burrow 1973 pp 62 64 Cardona George Luraghi Silvia 2018 Sanskrit in Bernard Comrie b k The World s Major Languages Taylor amp Francis pp 497 ISBN 978 1 317 29049 0 Sanskrit samskrita adorned purified refers to several varieties of Old Indo Aryan whose most archaic forms are found in Vedic texts the Rigveda Ṛgveda Yajurveda Samveda Atharvaveda with various branches Alfred C Woolner 1986 Introduction to Prakrit Motilal Banarsidass pp 3 4 ISBN 978 81 208 0189 9 If in Sanskrit we include the Vedic language and all dialects of the Old Indian period then it is true to say that all the Prakrits are derived from Sanskrit If on the other hand Sanskrit is used more strictly of the Panini Patanjali language or Classical Sanskrit then it is untrue to say that any Prakrit is derived from Sanskrit except that Sauraseni the Midland Prakrit is derived from the Old Indian dialect of the Madhyadesa on which Classical Sanskrit was mainly based Lowe John J 2015 Participles in Rigvedic Sanskrit The syntax and semantics of adjectival verb forms Oxford University Press pp 1 2 ISBN 978 0 19 100505 3 It consists of 1 028 hymns suktas highly crafted poetic compositions originally intended for recital during rituals and for the invocation of and communication with the Indo Aryan gods Modern scholarly opinion largely agrees that these hymns were composed between around 1500 BCE and 1200 BCE during the eastward migration of the Indo Aryan tribes from the mountains of what is today northern Afghanistan across the Punjab into north India Witzel Michael 2006 Early Loan Words in Western Central Asia Indicators of Substrate Populations Migrations and Trade Relations in Victor H Mair b k Contact And Exchange in the Ancient World University of Hawaii Press pp 158 190 160 ISBN 978 0 8248 2884 4 The Vedas were composed roughly between 1500 1200 and 500 BCE in parts of present day Afghanistan northern Pakistan and northern India The oldest text at our disposal is the Rgveda RV it is composed in archaic Indo Aryan Vedic Sanskrit Shulman David 2016 Tamil Harvard University Press pp 17 19 ISBN 978 0 674 97465 4 p 17 Similarly we find a large number of other items relating to flora and fauna grains pulses and spices that is words that we might expect to have made their way into Sanskrit from the linguistic environment of prehistoric or early historic India p 18 Dravidian certainly influenced Sanskrit phonology and syntax from early on p 19 Vedic Sanskrit was in contact from very ancient times with speakers of Dravidian languages and that the two language families profoundly influenced one another 24 0 24 1 Evans Nicholas 2009 Dying Words Endangered languages and what they have to tell us John Wiley amp Sons pp 27 ISBN 978 0 631 23305 3 Glenn Van Brummelen 2014 Arithmetic in Thomas F Glick Steven Livesey Faith Wallis b k Medieval Science Technology and Medicine An Encyclopedia Routledge pp 46 48 ISBN 978 1 135 45932 1 The story of the growth of arithmetic from the ancient inheritance to the wealth passed on to the Renaissance is dramatic and passes through several cultures The most groundbreaking achievement was the evolution of a positional number system in which the position of a digit within a number determines its value according to powers usually of ten e g in 3 285 the 2 refers to hundreds Its extension to include decimal fractions and the procedures that were made possible by its adoption transformed the abilities of all who calculated with an effect comparable to the modern invention of the electronic computer Roughly speaking this began in India was transmitted to Islam and then to the Latin West Lowe John J 2017 Transitive Nouns and Adjectives Evidence from Early Indo Aryan Oxford University Press p 58 ISBN 978 0 19 879357 1 The term Epic Sanskrit refers to the language of the two great Sanskrit epics the Mahabharata and the Ramayaṇa It is likely therefore that the epic like elements found in Vedic sources and the two epics that we have are not directly related but that both drew on the same source an oral tradition of storytelling that existed before throughout and after the Vedic period Lowe John J 2017 Transitive Nouns and Adjectives Evidence from Early Indo Aryan Oxford University Press p 53 ISBN 978 0 19 879357 1 The desire to preserve understanding and knowledge of Sanskrit in the face of ongoing linguistic change drove the development of an indigenous grammatical tradition which culminated in the composition of the Aṣṭadhyayi attributed to the grammarian Paṇini no later than the early fourth century BCE In subsequent centuries Sanskrit ceased to be learnt as a native language and eventually ceased to develop as living languages do becoming increasingly fixed according to the prescriptions of the grammatical tradition Gazzola Michele Wickstrom Bengt Arne 2016 The Economics of Language Policy MIT Press pp 469 ISBN 978 0 262 03470 8 The Eighth Schedule recognizes India s national languages as including the major regional languages as well as others such as Sanskrit and Urdu which contribute to India s cultural heritage The original list of fourteen languages in the Eighth Schedule at the time of the adoption of the Constitution in 1949 has now grown to twenty two Groff Cynthia 2017 The Ecology of Language in Multilingual India Voices of Women and Educators in the Himalayan Foothills Palgrave Macmillan UK pp 58 ISBN 978 1 137 51961 0 As Mahapatra says It is generally believed that the significance for the Eighth Schedule lies in providing a list of languages from which Hindi is directed to draw the appropriate forms style and expressions for its enrichment Being recognized in the Constitution however has had significant relevance for a language s status and functions Indian village where people speak in Sanskrit BBC News phasaxngkvs 22 December 2014 subkhnemux 30 September 2020 31 0 31 1 Sreevastan Ajai 10 August 2014 Where are the Sanskrit speakers The Hindu Chennai subkhnemux 11 October 2020 Sanskrit is also the only scheduled language that shows wide fluctuations rising from 6 106 speakers in 1981 to 49 736 in 1991 and then falling dramatically to 14 135 speakers in 2001 This fluctuation is not necessarily an error of the Census method People often switch language loyalties depending on the immediate political climate says Prof Ganesh Devy of the People s Linguistic Survey of India Because some people fictitiously indicate Sanskrit as their mother tongue owing to its high prestige and Constitutional mandate the Census captures the persisting memory of an ancient language that is no longer anyone s real mother tongue says B Mallikarjun of the Center for Classical Language Hence the numbers fluctuate in each Census Sanskrit has influence without presence says Devy We all feel in some corner of the country Sanskrit is spoken But even in Karnataka s Mattur which is often referred to as India s Sanskrit village hardly a handful indicated Sanskrit as their mother tongue Ruppel A M 2017 The Cambridge Introduction to Sanskrit Cambridge University Press p 2 ISBN 978 1 107 08828 3 The study of any ancient or dead language is faced with one main challenge ancient languages have no native speakers who could provide us with examples of simple everyday speech Distribution of the 22 Scheduled Languages India States Union Territories Sanskrit PDF Census of India 2011 p 30 subkhnemux 4 October 2020 Annamalai E 2008 Contexts of multilingualism in Braj B Kachru Yamuna Kachru S N Sridhar b k Language in South Asia Cambridge University Press pp 223 ISBN 978 1 139 46550 2 Some of the migrated languages such as Sanskrit and English remained primarily as a second language even though their native speakers were lost Some native languages like the language of the Indus valley were lost with their speakers while some linguistic communities shifted their language to one or other of the migrants languages calxng sarphdnuk iwyakrnsnskvt 1 krungethph mhaculalngkrnrachwithyaly 2544 brrnanukrm aekikh H W Bailey 1955 Buddhist Sanskrit The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland Cambridge University Press 87 1 2 13 24 doi 10 1017 S0035869X00106975 JSTOR 25581326 Banerji Sures 1989 A Companion to Sanskrit Literature Spanning a period of over three thousand years containing brief accounts of authors works characters technical terms geographical names myths legends and several appendices Delhi Motilal Banarsidass ISBN 978 81 208 0063 2 Guy L Beck 1995 Sonic Theology Hinduism and Sacred Sound Motilal Banarsidass ISBN 978 81 208 1261 1 Guy L Beck 2006 Sacred Sound Experiencing Music in World Religions Wilfrid Laurier Univ Press ISBN 978 0 88920 421 8 Robert S P Beekes 2011 Comparative Indo European Linguistics An introduction 2nd ed John Benjamins Publishing ISBN 978 90 272 8500 3 Benware Wilbur 1974 The Study of Indo European Vocalism in the 19th Century From the Beginnings to Whitney and Scherer A Critical Historical Account Benjamins ISBN 978 90 272 0894 1 Shlomo Biderman 2008 Crossing Horizons World Self and Language in Indian and Western Thought Columbia University Press ISBN 978 0 231 51159 9 Claire Bowern Bethwyn Evans 2015 The Routledge Handbook of Historical Linguistics Routledge ISBN 978 1 317 74324 8 John L Brockington 1998 The Sanskrit Epics BRILL Academic ISBN 978 90 04 10260 6 Johannes Bronkhorst 1993 Buddhist Hybrid Sanskrit The Original Language Aspects of Buddhist Sanskrit Proceedings of the International Symposium on the Language of Sanskrit Buddhist Texts 1 5 Oct 1991 Sarnath pp 396 423 ISBN 978 81 900149 1 5 Bryant Edwin 2001 The Quest for the Origins of Vedic Culture The Indo Aryan Migration Debate Oxford UK Oxford University Press ISBN 978 0 19 513777 4 Edwin Francis Bryant Laurie L Patton 2005 The Indo Aryan Controversy Evidence and Inference in Indian History Psychology Press ISBN 978 0 7007 1463 6 Burrow Thomas 1973 The Sanskrit Language 3rd revised ed London Faber amp Faber Burrow Thomas 2001 The Sanskrit Language Motilal Banarsidass ISBN 81 208 1767 2 Robert E Buswell Jr Donald S Lopez Jr 2013 The Princeton Dictionary of Buddhism Princeton University Press ISBN 978 1 4008 4805 8 Cardona George 1997 Paṇini His work and its traditions Motilal Banarsidass ISBN 81 208 0419 8 George Cardona 2012 Sanskrit Language Encyclopaedia Britannica James Clackson 18 October 2007 Indo European Linguistics An Introduction Cambridge University Press ISBN 978 1 139 46734 6 Coulson Michael 1992 Richard Gombrich James Benson b k Sanskrit an introduction to the classical language 2nd revised by Gombrich and Benson ed Random House ISBN 978 0 340 56867 5 OCLC 26550827 Michael Coulson Richard Gombrich James Benson 2011 Complete Sanskrit A Teach Yourself Guide Mcgraw Hill ISBN 978 0 07 175266 4 Harold G Coward 1990 Karl Potter b k The Philosophy of the Grammarians in Encyclopedia of Indian Philosophies 5 Princeton University Press ISBN 978 81 208 0426 5 Suniti Kumar Chatterji 1957 Indianism and Sanskrit Annals of the Bhandarkar Oriental Research Institute Bhandarkar Oriental Research Institute 38 1 2 1 33 JSTOR 44082791 Peter T Daniels 1996 The World s Writing Systems Oxford University Press ISBN 978 0 19 507993 7 Deshpande Madhav 2011 Efforts to vernacularize Sanskrit Degree of success and failure in Joshua Fishman Ofelia Garcia b k Handbook of Language and Ethnic Identity The success failure continuum in language and ethnic identity efforts 2 Oxford University Press ISBN 978 0 19 983799 1 Will Durant 1963 Our oriental heritage Simon amp Schuster ISBN 978 1567310122 Eltschinger Vincent 2017 Why Did the Buddhists Adopt Sanskrit Open Linguistics 3 1 doi 10 1515 opli 2017 0015 ISSN 2300 9969 J Filliozat 1955 Sanskrit as Language of Communication Annals of the Bhandarkar Oriental Research Institute Bhandarkar Oriental Research Institute 36 3 4 179 189 JSTOR 44082954 Filliozat Pierre Sylvain 2004 Ancient Sanskrit Mathematics An Oral Tradition and a Written Literature in Chemla Karine Cohen Robert S Renn Jurgen aelakhna b k History of Science History of Text Boston Series in the Philosophy of Science Dordrecht Springer Netherlands pp 360 375 doi 10 1007 1 4020 2321 9 7 ISBN 978 1 4020 2320 0 Pierre Sylvain Filliozat 2000 The Sanskrit Language An Overview History and Structure Linguistic and Philosophical Representations Uses and Users Indica ISBN 978 81 86569 17 7 Benjamin W Fortson IV 2011 Indo European Language and Culture An Introduction John Wiley amp Sons ISBN 978 1 4443 5968 8 Robert P Goldman Sally J Sutherland Goldman 2002 Devavaṇipravesika An Introduction to the Sanskrit Language Center for South Asia Studies University of California Press Thomas V Gamkrelidze Vjaceslav V Ivanov 2010 Indo European and the Indo Europeans A Reconstruction and Historical Analysis of a Proto Language and Proto Culture Part I The Text Part II Bibliography Indexes Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 081503 0 Thomas V Gamkrelidze V V Ivanov 1990 The Early History of Indo European Languages Scientific American Nature America 262 3 110 117 Bibcode 1990SciAm 262c 110G doi 10 1038 scientificamerican0390 110 JSTOR 24996796 Jack Goody 1987 The Interface Between the Written and the Oral Cambridge University Press ISBN 978 0 521 33794 6 Reinhold Grunendahl 2001 South Indian Scripts in Sanskrit Manuscripts and Prints Grantha Tamil Malayalam Telugu Kannada Nandinagari Otto Harrassowitz Verlag ISBN 978 3 447 04504 9 Houben Jan 1996 Ideology and status of Sanskrit contributions to the history of the Sanskrit language Brill ISBN 978 90 04 10613 0 Hanneder J 2002 On The Death of Sanskrit Indo Iranian Journal Brill Academic Publishers 45 4 293 310 doi 10 1023 a 1021366131934 S2CID 189797805 Hock Hans Henrich 1983 Kachru Braj B b k Language death phenomena in Sanskrit grammatical evidence for attrition in contemporary spoken Sanskrit Studies in the Linguistic Sciences 13 2 Barbara A Holdrege 2012 Veda and Torah Transcending the Textuality of Scripture State University of New York Press ISBN 978 1 4384 0695 4 Michael C Howard 2012 Transnationalism in Ancient and Medieval Societies The Role of Cross Border Trade and Travel McFarland ISBN 978 0 7864 9033 2 Dhanesh Jain George Cardona 2007 The Indo Aryan Languages Routledge ISBN 978 1 135 79711 9 Jamison Stephanie 2008 Roger D Woodard b k The Ancient Languages of Asia and the Americas Cambridge University Press ISBN 978 0 521 68494 1 Stephanie W Jamison Joel P Brereton 2014 The Rigveda 3 Volume Set Volume I Oxford University Press ISBN 978 0 19 972078 1 A Berriedale Keith 1993 A history of Sanskrit literature Motilal Banarsidass ISBN 978 81 208 1100 3 Damien Keown Charles S Prebish 2013 Encyclopedia of Buddhism Taylor amp Francis ISBN 978 1 136 98595 9 Anne Kessler Persaud 2009 Knut A Jacobsen aelakhna b k Brill s Encyclopedia of Hinduism Sacred texts ritual traditions arts concepts Brill Academic ISBN 978 90 04 17893 9 Jared Klein Brian Joseph Matthias Fritz 2017 Handbook of Comparative and Historical Indo European Linguistics An International Handbook Walter De Gruyter ISBN 978 3 11 026128 8 Dalai Lama 1979 Sanskrit in Tibetan Literature The Tibet Journal 4 2 3 5 JSTOR 43299940 Winfred Philipp Lehmann 1996 Theoretical Bases of Indo European Linguistics Psychology Press ISBN 978 0 415 13850 5 Donald S Lopez Jr 1995 Authority and Orality in the Mahayana PDF Numen Brill Academic 42 1 21 47 doi 10 1163 1568527952598800 hdl 2027 42 43799 JSTOR 3270278 Mahadevan Iravatham 2003 Early Tamil Epigraphy from the Earliest Times to the Sixth Century A D Harvard University Press ISBN 978 0 674 01227 1 Malhotra Rajiv 2016 The Battle for Sanskrit Is Sanskrit Political or Sacred Oppressive or Liberating Dead or Alive Harper Collins ISBN 978 9351775386 J P Mallory Douglas Q Adams 1997 Encyclopedia of Indo European Culture Taylor amp Francis ISBN 978 1 884964 98 5 Mallory J P 1992 In Search of the Indo Europeans Language Archaeology and Myth Praehistorische Zeitschrift Walter de Gruyter GmbH 67 1 doi 10 1515 pz 1992 0118 ISSN 1613 0804 S2CID 197841755 Colin P Masica 1993 The Indo Aryan Languages Cambridge University Press ISBN 978 0 521 29944 2 Michael Meier Brugger 2003 Indo European Linguistics Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 017433 5 Michael Meier Brugger 2013 Indo European Linguistics Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 089514 8 Matilal Bimal 2015 The word and the world India s contribution to the study of language New Delhi India Oxford Oxford University Press ISBN 978 0 19 565512 4 OCLC 59319758 Maurer Walter 2001 The Sanskrit language an introductory grammar and reader Surrey England Curzon ISBN 978 0 7007 1382 0 J P Mallory D Q Adams 2006 The Oxford Introduction to Proto Indo European and the Proto Indo European World Oxford University Press ISBN 978 0 19 928791 8 V RAGHAVAN 1965 Sanskrit Indian Literature Sahitya Akademi 8 2 110 115 JSTOR 23329146 MacDonell Arthur 2004 A History Of Sanskrit Literature Kessinger Publishing ISBN 978 1 4179 0619 2 Sir Monier Monier Williams 2005 A Sanskrit English Dictionary Etymologically and Philologically Arranged with Special Reference to Cognate Indo European Languages Motilal Banarsidass ISBN 978 81 208 3105 6 Tim Murray 2007 Milestones in Archaeology A Chronological Encyclopedia ABC CLIO ISBN 978 1 57607 186 1 Ramesh Chandra Majumdar 1974 Study of Sanskrit in South East Asia Sanskrit College Nedi a lkov V P 2007 Reciprocal constructions Amsterdam Philadelphia J Benjamins Pub Co ISBN 978 90 272 2983 0 Oberlies Thomas 2003 A Grammar of Epic Sanskrit Berlin New York Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 014448 2 Petersen Walter 1912 Vedic Sanskrit and Prakrit Journal of the American Oriental Society American Oriental Society 32 4 414 428 doi 10 2307 3087594 ISSN 0003 0279 JSTOR 3087594 Sheldon Pollock 2009 The Language of the Gods in the World of Men Sanskrit Culture and Power in Premodern India University of California Press ISBN 978 0 520 26003 0 Pollock Sheldon 2001 The Death of Sanskrit Comparative Studies in Society and History Cambridge University Press 43 2 392 426 doi 10 1017 s001041750100353x JSTOR 2696659 S2CID 35550166 V RAGHAVAN 1968 Sanskrit Flow of Studies Indian Literature Sahitya Akademi 11 4 82 87 JSTOR 24157111 Colin Renfrew 1990 Archaeology and Language The Puzzle of Indo European Origins Cambridge University Press ISBN 978 0 521 38675 3 Louis Renou Jagbans Kishore Balbir 2004 A history of Sanskrit language Ajanta ISBN 978 8 1202 05291 A M Ruppel 2017 The Cambridge Introduction to Sanskrit Cambridge University Press ISBN 978 1 107 08828 3 Salomon Richard 1998 Indian Epigraphy A Guide to the Study of Inscriptions in Sanskrit Prakrit and the other Indo Aryan Languages Oxford University Press ISBN 978 0 19 535666 3 Salomon Richard 1995 On the Origin of the Early Indian Scripts Journal of the American Oriental Society 115 2 271 279 doi 10 2307 604670 JSTOR 604670 Salomon Richard 1995 On the Origin of the Early Indian Scripts Journal of the American Oriental Society 115 2 271 279 doi 10 2307 604670 JSTOR 604670 Malati J Shendge 1997 The Language of the Harappans From Akkadian to Sanskrit Abhinav Publications ISBN 978 81 7017 325 0 Seth Sanjay 2007 Subject lessons the Western education of colonial India Durham NC Duke University Press ISBN 978 0 8223 4105 5 Staal Frits 1986 The Fidelity of Oral Tradition and the Origins of Science Mededelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie von Wetenschappen Amsterdam North Holland Publishing Company Staal J F 1963 Sanskrit and Sanskritization The Journal of Asian Studies Cambridge University Press 22 3 261 275 doi 10 2307 2050186 JSTOR 2050186 Angus Stevenson Maurice Waite 2011 Concise Oxford English Dictionary Oxford University Press ISBN 978 0 19 960110 3 Southworth Franklin 2004 Linguistic Archaeology of South Asia Routledge ISBN 978 1 134 31777 6 Philipp Strazny 2013 Encyclopedia of Linguistics Routledge ISBN 978 1 135 45522 4 Paul Thieme 1958 The Indo European Language Scientific American 199 4 63 78 Bibcode 1958SciAm 199d 63T doi 10 1038 scientificamerican1058 63 JSTOR 24944793 Peter van der Veer 2008 Does Sanskrit Knowledge Exist Journal of Indian Philosophy Springer 36 5 6 633 641 doi 10 1007 s10781 008 9038 8 JSTOR 23497502 S2CID 170594265 Umasvati Umaswami 1994 That Which Is Translated by Nathmal Tatia Rowman amp Littlefield ISBN 978 0 06 068985 8 Wayman Alex 1965 The Buddhism and the Sanskrit of Buddhist Hybrid Sanskrit Journal of the American Oriental Society 85 1 111 115 doi 10 2307 597713 JSTOR 597713 Annette Wilke Oliver Moebus 2011 Sound and Communication An Aesthetic Cultural History of Sanskrit Hinduism Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 024003 0 Whitney W D 1885 The Roots of the Sanskrit Language Transactions of the American Philological Association JSTOR 16 5 29 doi 10 2307 2935779 ISSN 0271 4442 JSTOR 2935779 Witzel M 1997 Inside the texts beyond the texts New approaches to the study of the Vedas PDF Cambridge Massachusetts Harvard University Press Iyengar V Gopala 1965 A Concise History of Classical Sanskrit Literature Rs 4 Parpola Asko 1994 Deciphering the Indus Script Great Britain Cambridge University Press ISBN 0 521 43079 8 aehlngkhxmulxun aekikh wikiphiediy saranukrmesri inphasasnskvt aemaebb Wiktionary category wikitara mikhumux tara hruxwithikarekiywkb phasasnskvt khnhaekiywkb phasasnskvt ephimthiokhrngkarphinxngkhxngwikiphiediy sux cakkhxmmxns xyphcn cakwikikhakhm tara cakwikitara INDICORPUS 31 31 Sanskrit and Dravidian dictionaries for Lingvo Karen Thomson Jonathan Slocum Ancient Sanskrit Online free online lessons from the Linguistics Research Center University of Texas at Austin Samskrita Bharati an organisation promoting the usage of Sanskrit Sanskrit Documents Documents in ITX format of Upanishads Stotras etc Sanskrit texts Sacred Text Archive Sanskrit Manuscripts Cambridge Digital Library Lexilogos Devanagari Sanskrit Keyboard for typing Sanskrit in the Devanagari script Keyswap IAST Diacritics Windows Software YesVedanta 9 August 2018 Keyboard Software for typing in the International Alphabet for Sanskrit Online Sanskrit Dictionary sources results from Monier Williams etc The Sanskrit Grammarian dynamic online declension and conjugation tool Online Sanskrit Dictionary Sanskrit hypertext dictionaryekhathungcak https th wikipedia org w index php title phasasnskvt amp oldid 9502194, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม