มอยนอก

มอยนอก (อักษรโรมัน: Moʻynoq หรือ Muynak, Moynaq; อุซเบก: Moʻynoq / Мўйноқ; การากัลปัก: Moynaq / Мойнақ; รัสเซีย: Муйнак/Muynak) เป็นเมืองในตอนเหนือของการากัลปักสถาน ประเทศอุซเบกิสถาน และเป็นศูนย์กลางการปกครองของอำเภอมอยนอก มอยนอกในอดีตเป็นเมืองท่า ติดกับทะเลอารัล แต่ในปัจจุบัน มอยนอกตั้งอยู่ห่างไป 150 กิโลเมตรจากแหล่งน้ำที่ใกล้ที่สุด ท่ามกลางทะเลทราบอารัลกุม มอยนอกจึงเป็นจุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวเชิงภัยพิบัติที่สำคัญ นอกจากนี้ มอยนอกยังเป็นที่จัดเทศกาลดนตรีอีเล็กทรอนิกที่สำคัญในเอเชียกลาง

มอยนอก อุซเบก: Moʻynoq / Мўйноқ การากัลปัก: Moynaq / Мойнақ
มอยนอก
พิกัด: 43°46′N 59°02′E / 43.767°N 59.033°E / 43.767; 59.033พิกัดภูมิศาสตร์: 43°46′N 59°02′E / 43.767°N 59.033°E / 43.767; 59.033
ประเทศ	อุซเบกิสถาน
รัฐ	การากัลปัสถาน
อำเภอ	มอยนอก
ความสูง	55 เมตร (180 ฟุต)
ประชากร  (2018)
• ทั้งหมด	13,500 คน

ปัจจุบันแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของมอยนอกคือซากเรือประมงที่ถูกทิ้งร้างจำนวนมากจากสมัยโซเวียต และมีพิพิธภัณฑ์ขนาดหนึ่งห้องที่บอกเล่าประวัติศาสตร์ของอุตสาหกรรมประมงที่เคยเจริญมากในมอยนอก

ประวัติศาสตร์

เดิมทีมอยนอกเป็นชุมชนประมงและเป็นเมืองท่าเดียวของประเทศอุซเบกิสถาน มีประชากรหลายหมื่นคน และเป็นเมืองที่มีเศรษฐกิจครึกครื้น แต่ในปัจจุบันมอยนอกตั้งอยู่หลายสิบกิโลเมตรจากขอบของทะเลอารัลซึ่งแห้งลงอยู่เรื่อย ๆ ในอดีต การประมงเป็นส่วนสำคัญของเศรษฐกิจในพื้นที่มาโดยตลอด และมอยนอกเป็นศูนย์กลางของอุตสาหกรรมประมงและปลากระป๋อง อย่างไรก็ตาม ในทศวรรษ 1960s รัฐบาลโซเวียตได้ทำการเบี่ยงทางน้ำของแม่น้ำอามูดาร์ยา และ ซีร์ดาร์ยา ซึ่งปกติเป็นต้นน้ำของทะเลอารัล ออกไป ทำให้ทะเลอารัลแห้งเหือดลงไปมาก และพื้นที่รอบทะเลอารัลในอุซเบิกสถานก็ต้องอยู่ภายใต้ภาวะเสี่ยงต่อการล่มสลายทางเศรษฐกิจ ระบบเกษตรกรรมพืชเดี่ยวในสมัยโซเวียต ซึ่งมีการผลิตฝ้ายเป็นสำคัญ ได้เบี่ยงน้ำจากแม่น้ำสายต่าง ๆ ไปสู่ระบบชลประทาน ยังเป็นผลให้มีการทิ้งของเสียและมลภาวะต่าง ๆ ทางเคมีตามมา ซึ่งยิ่งทำให้ความเค็มของน้ำที่ยังเหลือในทะเลอารัลสูงขึ้น และน้ำในทะเลอารัลระเหยไปเร็วมากขึ้น ท้ายที่สุดส่งผลให้เกิดวิกฤตทางเศรษฐกิจ ทะเลตาย และเมืองโดยรอบก็ตายไปตาม ซึ่งรวมถึงเมืองมอยนอกด้วย

วัฒนธรรม

ปัจจุบันมอยนอกเป็นสถานที่จัดเทศกาลสตีฮิยา (Stihia Festival) ซึ่งถือว่าเป็นเทศกาลดนตรีอีเล็กทรอนิกที่ใหญ่ที่สุดของเอเชียกลาง จัดเป็นประจำทุกปีตั้งแต่ปี 2018 เทศกาลนี้ได้รับการบรรยายไว้โดยไวซ์มีเดีย ว่าเป็น "[งานดนตรี]เทคโนอย่างเมามันท่ามกลางสุสานเรือร้าง" ในปี 2019 มีผู้เข้าร่วมเทศกาลถึง 10,000 คน และมีดีเจมาแสดงจากทั้งอุซเบกิสถานและยุโรป ชื่อเทศกาล "Stihia" แปลว่า "พลังของธรรมชาติอันยั้งไว้ไม่ได้" ซึ่งเป็นการสื่อถึงภัยพิบัติทะเลอารัลแห้งเหือด และถึงพลังของดนตรีในการนำพาผู้คนมาอยู่ด้วยกัน นอกจากนี้ยังมีเทศกาล Stihia N+1 จัดควบคู่ไปด้วย ซึ่งประกอบด้วยการเสวนาและพูดคุยเกี่ยวกับศิลปะ วิทยาศาสตร์ จนถึงเทคโนโลยี

อ้างอิง

คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: มอยนอก

1. Число постоянных жителей в Республике Каракалпакстан на 1 января 2018 года, Портал открытых данных Республики Узбекистан
2. "Classification system of territorial units of the Republic of Uzbekistan" (ภาษาอุซเบก และ รัสเซีย). The State Committee of the Republic of Uzbekistan on statistics. July 2020.
3. "Travel Guide to Moynaq & Aral Sea | Caravanistan". Caravanistan (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 2018-07-27.
4. "Waiting for the sea". BBC News (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). สืบค้นเมื่อ 2018-07-27.
5. "It's Raining Salt: Toxic Aral Sea Storm Sparks Health Fears In Central Asia". RadioFreeEurope/RadioLiberty (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2018-07-27.
6. Kennedy, Almas Koldassov,Rowan (2018-10-12). "Stihia Festival | We Went to a Techno Rave in an Abandoned Ship Graveyard in Uzbekistan". Amuse (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2020-10-31.
7. "Stihia: An Electronic Dawn In Uzbekistan". Resident Advisor. สืบค้นเมื่อ 2020-10-31.
8. "Stihia". ohio8.vchecks.me. สืบค้นเมื่อ 2020-10-31.