มาตรแวร์นีเย (อังกฤษ : Vernier scale ) เป็นอุปกรณ์ที่ให้ผู้ใช้วัดได้เที่ยงตรงกว่าการอ่านมาตรการวัดเส้นตรงหรือวงกลมแบ่งเอกรูป เป็นมาตรซึ่งบ่งว่าการวัดนั้นอยู่ที่ใดในระหว่างสองจุดในมาตรหลัก แวร์นีเยพบทั่วไปในเครื่องวัดมุมแนวนอน (sextant) ที่ใช้ในการเดินเรือ อุปกรณ์วิทยาศาสตร์ที่ใช้ทำการทดลอง เครื่องมือวัดของช่างกล (โดยเฉพาะอย่างยิ่งก้ามวัดและไมโครมิเตอร์) ที่ใช้ทำงานวัสดุให้มีความคาดเคลื่อนยินยอมละเอียด และในทีออโดไลต์ (theodolite) ที่ใช้สำรวจ
มาตรแวร์นีเยประกอบด้วยมาตรวัดหลัก และมาตรวัดย่อยซึ่งสามารถเลื่อนได้ตามขนาดของสิ่งที่ต้องการวัด
การใช้งาน อาจถ่างมาตรแวร์นีเยออกแล้วปรับให้ตรงกับขนาดของสิ่งที่ต้องการวัด บางกรณีมาตรวัดจะมีส่วนวัดความลึกมาให้ก็ให้เลื่อนจนได้ความลึกที่ต้องการ จากนั้นจึงดูว่าขึดเลขศูนย์ของมาตรวัดย่อยตรงกับขีดใดของมาตรวัดหลัก หากไม่ตรงให้ถือขีดของมาตรวัดหลักถัดลงไป จากนั้นจึงดูว่าขีดใดของมาตรวัดย่อยตรงกับขีดมาตรวัดหลัก เมื่อเสร็จแล้วจึงนำค่าของมาตรวัดหลักกับย่อยมาประกอบเป็นค่าสุดท้ายที่อ่านได้
ภาพขยายของมาตรแวร์นีเย แสดงความละเอียด 0.02 mm ค่าที่อ่านได้คือ 3.58 mm โดยเลข 3 ได้จากมาตรวัดหลัก ส่วน 0.58 ได้จากขีดของมาตรวัดล่างที่ตรงพอดีกับขีดของมาตรวัดบน (เส้นแดงล่าง) อนึ่ง เนื่องจากปรากฏการณ์ภาพเยื้องหลอกตา (
พารัลแลกซ์ ) ทำให้อาจอ่านได้เป็น 0.60
ประวัติ มาตรแวร์นีเยกำเนิดในจีนโบราณในสมัยราชวงศ์ฉิน (พ.ศ. 552) ต่อมาใน พ.ศ. 2174 ปีแยร์ แวร์นีเย (ค.ศ. 2123–2180) นักคณิตศาสตร์ชาวฝรั่งเศส ประดิษฐ์ใหม่ในแบบสมัยใหม่ จอห์น แบร์โรว์ นักคณิตศาสตร์และนักประวัติศาสตร์ชาวอังกฤษ อธิบายรายละเอียดเป็นภาษาอังกฤษในหนังสือ "แนวิเกทิโอบริแทนนิกา " (ฺNavigatio Britannica , พ.ศ. 2293)
บางภาษาเรียกเครื่องนี้ว่า โนนิอุส (nonius) ซึ่งเป็นชื่อภาษาละตินของเปดรู นูนึช (Pedro Nunes; พ.ศ. 2045 – 2121) นักดาราศาสตร์และนักคณิตศาสตร์ชาวโปรตุเกส เนื่องจากนูนึชประดิษฐ์ระบบที่คล้ายกันแต่เป็นคนละระบบสำหรับการวัดละเอียดซึ่งแอสโตรแลบ (โนนิอุส) ในปี พ.ศ. 2085 ซึ่งมีมาก่อนแวร์นีเย เครื่องนี้นิยมเรียกโนนิอุสในภาษาอังกฤษจนสิ้นคริสต์ศตวรรษที่ 18 เฌโรม ลาล็อง (พ.ศ. 2275 – 2350) นักดาราศาสตร์ชาวฝรั่งเศส เป็นผู้เผยแพร่ชื่ออุปกรณ์ "แวร์นีเย" ในหนังสือดาราศาสตร์ของเขา "แทรเตดัสทรอนอมี" (Traité d'astronomie, พ.ศ. 2307) หรือ "ว่าด้วยดาราศาสตร์"
วิธีใช้ มาตรแวร์นีเยประกอบด้วยมาตรวัดหลัก ซึ่งมีลักษณะคล้ายกับไม้บรรทัด เมื่อต้องการจะวัดความยาวของวัตถุโดยใช้ความละเอียดที่สูงกว่ามาตรวัดหลัก จึงมีการติดมาตรวัดรองลงไป โดยกำหนดให้เลขศูนย์ของมาตรวัดรองต้องตรงกับเลขศูนย์ของมาตรวัดหลักเมื่อหุบมาตรวัด ส่วนขีดถัดไป กำหนดให้อยู่เยื้องจากขีดที่อยู่ใกล้ที่สุดของมาตรวัดหลักไปเป็นระยะตามที่กำหนด เช่น หนึ่งในสิบมิลลิเมตร ขีดที่สาม ก็จะต้องห่างจากขีดที่ใกล้ที่สุดบนมาตรวัดหลักไปสองในสิบ เป็นเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ เมื่อเราเลื่อนมาตรวัดไปทางขวาทีละหนึ่งในสิบมิลลิเมตร ขึดที่สอง สาม และขึดถัดไปก็จะเลื่อนมาตรงกับขีดบนมาตรวัดหลัก ในที่สุดเมื่อหมดจำนวนขึดบนมาตรวัดรองแล้ว ขีดที่ศูนย์ของมาตรวัดรองจะต้องตรงกับขีดถัดไปของมาตรวัดหลัก
จากหลักการข้างต้น ทำให้ได้ว่า การใช้งานเวอร์เนียร์ทำได้โดยถ่างเวอร์เนียร์ออกตามขนาดที่ต้องการวัด จากนั้นจึงยึดมาตรวัดทั้งสองไว้ให้แน่น พิจารณาดูว่า ขีดศูนย์ของมาตรวัดรอง ตรงกับหรือมากกว่าขีดใดของมาตรวัดหลัก ได้เท่าใดจดไว้ จากนั้นจึงพิจารณาดูว่า ขีดของมาตรวัดรองขีดใดตรงกับขีดบนมาตรวัดหลัก อ่านได้เท่าใด ให้คูณกับความละเอียดแล้วนำมารวมกับตัวเลขที่วัดได้จากมาตรวัดหลัก
ตัวอย่างเช่น การวัดความกว้างของนอตสกรู ให้เลื่อนมาตรแวร์นีเยถ่างออกแล้วจึงปรับให้ตรงกับขนาดของตัวนอต จากนั้นดูว่าขีดศูนย์ของมาตรวัดรองตรงกับหรือมากกว่าขีดใดของมาตรวัดหลัก ในที่นี่คือ 2.4 cm (ยังไม่เป็น 2.5 cm เนื่องจากไม่ได้ตรงกันสนิทดี) จากนั้น อ่านตัวเลขของมาตรวัดรองที่ตรงกับขีดของมาตรวัดหลัก ในที่นี้ได้ 7 ซึ่งเทียบเท่ากับ 0.07 cm ดังนั้นจึงอ่านค่าได้ 2.47 cm
ค่าความคลาดเคลื่อน
วิธีการที่จะใช้หาค่าความคลาดเคลื่อนคือการใช้วิธีการอ่านจากสเกลที่ใช้จริงโดยเลื่อนรางวัดให้ชิดกัน แล้วตรวจสอบที่มาตรวัดว่าสเกลมาตรวัดหลักและสเกลมาตรวัดรอง ตรงกับศูนย์จริงหรือไม่ ถ้าอ่านได้ค่าอื่นเช่นอ่านเป็น 0.10mm ค่าคลาดเคลื่อนจากศูนย์จะเรียกว่าเป็น + 0.10 ให้ใช้สูตรคำนวณค่าคลาดเคลื่อนดังนี้ (สเกลมาตรวัดหลัก)+(สเกลมาตรวัดรอง)-(ค่าคลาดเคลื่อนจากศูนย์)=(ค่าที่อ่านได้จริง)
หมายเหตุ เรียกในวงการวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ว่า เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์ (Vernier caliper) หรือเวอร์เนียร์
อ้างอิง Colin A. Ronan; Joseph Needham (24 June 1994). The Shorter Science and Civilisation in China: 4 . Cambridge University Press. p. 36. ISBN 978-0-521-32995-8 adjustable outside caliper gauge... self-dated at AD 9 "Bronze Caliper of the Wang Mang Regime". สืบค้นเมื่อ 26 November 2013 . Barrow calls the device a "vernier". See: John Barrow, Navigatio britannica: or a complete system of navigation … (London, England: W. and J. Mount and T. Page, 1750), pp. 140–142, especially page 142. Daumas, Maurice, Scientific Instruments of the Seventeenth and Eighteenth Centuries and Their Makers , Portman Books, London 1989 ISBN 978-0-7134-0727-3 1911 Encyclopaedia Britannica article on Navigation. Accessed April 2008 Jérôme Lalande, Astronomie , vol. 2 (Paris, France: Desaint & Saillant, 1764), pages 859-860.
มาตรแวร, เย, งกฤษ, vernier, scale, เป, นอ, ปกรณ, ให, ใช, ดได, เท, ยงตรงกว, าการอ, านมาตรการว, ดเส, นตรงหร, อวงกลมแบ, งเอกร, เป, นมาตรซ, งบ, งว, าการว, ดน, นอย, ใดในระหว, างสองจ, ดในมาตรหล, แวร, เยพบท, วไปในเคร, องว, ดม, มแนวนอน, sextant, ใช, ในการเด, นเร, ปกรณ. matraewrniey m 1 xngkvs Vernier scale epnxupkrnthiihphuichwdidethiyngtrngkwakarxanmatrkarwdesntrnghruxwngklmaebngexkrup epnmatrsungbngwakarwdnnxyuthiidinrahwangsxngcudinmatrhlk aewrnieyphbthwipinekhruxngwdmumaenwnxn sextant thiichinkaredinerux xupkrnwithyasastrthiichthakarthdlxng ekhruxngmuxwdkhxngchangkl odyechphaaxyangyingkamwdaelaimokhrmietxr thiichthanganwsduihmikhwamkhadekhluxnyinyxmlaexiyd aelainthixxodilt theodolite thiichsarwcmatraewrniey matraewrnieyprakxbdwymatrwdhlk aelamatrwdyxysungsamartheluxnidtamkhnadkhxngsingthitxngkarwdkarichngan xacthangmatraewrnieyxxkaelwprbihtrngkbkhnadkhxngsingthitxngkarwd bangkrnimatrwdcamiswnwdkhwamlukmaihkiheluxncnidkhwamlukthitxngkar caknncungduwakhudelkhsunykhxngmatrwdyxytrngkbkhididkhxngmatrwdhlk hakimtrngihthuxkhidkhxngmatrwdhlkthdlngip caknncungduwakhididkhxngmatrwdyxytrngkbkhidmatrwdhlk emuxesrcaelwcungnakhakhxngmatrwdhlkkbyxymaprakxbepnkhasudthaythixanid phaphkhyaykhxngmatraewrniey aesdngkhwamlaexiyd 0 02 mm khathixanidkhux 3 58 mm odyelkh 3 idcakmatrwdhlk swn 0 58 idcakkhidkhxngmatrwdlangthitrngphxdikbkhidkhxngmatrwdbn esnaednglang xnung enuxngcakpraktkarnphapheyuxnghlxkta pharlaelks thaihxacxanidepn 0 60 enuxha 1 prawti 2 withiich 3 hmayehtu 4 xangxingprawti aekikhmatraewrnieykaenidincinobraninsmyrachwngschin ph s 552 1 2 txmain ph s 2174 piaeyr aewrniey kh s 2123 2180 nkkhnitsastrchawfrngess pradisthihminaebbsmyihm cxhn aebrorw nkkhnitsastraelankprawtisastrchawxngkvs xthibayraylaexiydepnphasaxngkvsinhnngsux aenwiekthioxbriaethnnika Navigatio Britannica ph s 2293 3 bangphasaeriykekhruxngniwa onnixus nonius sungepnchuxphasalatinkhxngepdru nunuch Pedro Nunes ph s 2045 2121 nkdarasastraelankkhnitsastrchawoprtueks enuxngcaknunuchpradisthrabbthikhlayknaetepnkhnlarabbsahrbkarwdlaexiydsungaexsotraelb onnixus inpi ph s 2085 sungmimakxnaewrniey 4 5 ekhruxngniniymeriykonnixusinphasaxngkvscnsinkhriststwrrsthi 18 echorm lalxng ph s 2275 2350 nkdarasastrchawfrngess epnphuephyaephrchuxxupkrn aewrniey inhnngsuxdarasastrkhxngekha aethretdsthrxnxmi Traite d astronomie ph s 2307 hrux wadwydarasastr 6 withiich aekikhmatraewrnieyprakxbdwymatrwdhlk sungmilksnakhlaykbimbrrthd emuxtxngkarcawdkhwamyawkhxngwtthuodyichkhwamlaexiydthisungkwamatrwdhlk cungmikartidmatrwdrxnglngip odykahndihelkhsunykhxngmatrwdrxngtxngtrngkbelkhsunykhxngmatrwdhlkemuxhubmatrwd swnkhidthdip kahndihxyueyuxngcakkhidthixyuiklthisudkhxngmatrwdhlkipepnrayatamthikahnd echn hnunginsibmilliemtr khidthisam kcatxnghangcakkhidthiiklthisudbnmatrwdhlkipsxnginsib epnechnniiperuxy emuxeraeluxnmatrwdipthangkhwathilahnunginsibmilliemtr khudthisxng sam aelakhudthdipkcaeluxnmatrngkbkhidbnmatrwdhlk inthisudemuxhmdcanwnkhudbnmatrwdrxngaelw khidthisunykhxngmatrwdrxngcatxngtrngkbkhidthdipkhxngmatrwdhlkcakhlkkarkhangtn thaihidwa karichnganewxreniyrthaidodythangewxreniyrxxktamkhnadthitxngkarwd caknncungyudmatrwdthngsxngiwihaenn phicarnaduwa khidsunykhxngmatrwdrxng trngkbhruxmakkwakhididkhxngmatrwdhlk idethaidcdiw caknncungphicarnaduwa khidkhxngmatrwdrxngkhididtrngkbkhidbnmatrwdhlk xanidethaid ihkhunkbkhwamlaexiydaelwnamarwmkbtwelkhthiwdidcakmatrwdhlktwxyangechn karwdkhwamkwangkhxngnxtskru iheluxnmatraewrnieythangxxkaelwcungprbihtrngkbkhnadkhxngtwnxt caknnduwakhidsunykhxngmatrwdrxngtrngkbhruxmakkwakhididkhxngmatrwdhlk inthinikhux 2 4 cm yngimepn 2 5 cm enuxngcakimidtrngknsnithdi caknn xantwelkhkhxngmatrwdrxngthitrngkbkhidkhxngmatrwdhlk inthiniid 7 sungethiybethakb 0 07 cm dngnncungxankhaid 2 47 cm karichnganmatraewrniey khakhwamkhladekhluxnwithikarthicaichhakhakhwamkhladekhluxnkhuxkarichwithikarxancakseklthiichcringodyeluxnrangwdihchidkn aelwtrwcsxbthimatrwdwaseklmatrwdhlkaelaseklmatrwdrxng trngkbsunycringhruxim thaxanidkhaxunechnxanepn 0 10mm khakhladekhluxncaksunycaeriykwaepn 0 10 ihichsutrkhanwnkhakhladekhluxndngni seklmatrwdhlk seklmatrwdrxng khakhladekhluxncaksuny khathixanidcring hmayehtu aekikh eriykinwngkarwithyasastraelawiswkrrmsastrwa ewxreniyrkhalipepxr Vernier caliper hruxewxreniyrxangxing aekikh Colin A Ronan Joseph Needham 24 June 1994 The Shorter Science and Civilisation in China 4 Cambridge University Press p 36 ISBN 978 0 521 32995 8 adjustable outside caliper gauge self dated at AD 9 An abridged version Bronze Caliper of the Wang Mang Regime subkhnemux 26 November 2013 Barrow calls the device a vernier See John Barrow Navigatio britannica or a complete system of navigation London England W and J Mount and T Page 1750 pp 140 142 especially page 142 Daumas Maurice Scientific Instruments of the Seventeenth and Eighteenth Centuries and Their Makers Portman Books London 1989 ISBN 978 0 7134 0727 3 1911 Encyclopaedia Britannica article on Navigation Accessed April 2008 Jerome Lalande Astronomie vol 2 Paris France Desaint amp Saillant 1764 pages 859 860 ekhathungcak https th wikipedia org w index php title matraewrniey amp oldid 8655494, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
