รายชื่อสมุหราชองครักษ์ของไทย
สมุหราชองครักษ์ กำเนิดขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ซึ่งเดิมเรียกว่า "นายทหารรักษาพระองค์" โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปฏิบัติหน้าที่รับใช้เบื้องพระยุคลบาท พิทักษ์รักษาความปลอดภัยแด่องค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในกาลต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเล็งเห็นถึงความสำคัญและคุณประโยชน์ที่จะต้องมีราชองครักษ์ไว้ปฏิบัติราชการสนองพระเดชพระคุณโดยใกล้ชิด จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้คัดเลือก นายทหารรักษาพระองค์มาจากกรมทหามหาดเล็กรักษาพระองค์และทรงพระราชทานนามนายทหารเหล่านี้ว่า "ราช-แอด-เดอ-แกมป์" จนกระทั่งในปี พ.ศ. ๒๔๓๔ ได้เปลี่ยนนามเป็น "ราชองครักษ์" เมื่อจำนวนราชองครักษ์เพิ่มมากขึ้น เพื่อให้เป็นระเบียบแบบแผนสืบไปจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติราชองครักษ์ ร.ศ. ๑๑๗ ขึ้น เมื่อวันที่ ๑๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๔๑ ให้ตั้งราชองครักษ์เป็นกรมหนึ่ง ขึ้นอยู่ในกรมยุทธนาธิการ มีสมุหราชองครักษ์เป็นผู้รับผิดชอบราชองครักษ์ทั้งปวง
| สมุหราชองครักษ์ | |
|---|---|
ตราประจำกรมราชองครักษ์ | |
ผู้ดำรงตำแหน่งคนปัจจุบัน ตำแหน่งว่าง ตั้งแต่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2560 | |
| ผู้แต่งตั้ง | พระมหากษัตริย์ไทย |
| ผู้ประเดิมตำแหน่ง | นายพลโท เจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์ |
| สถาปนา | พ.ศ. 2441 |
| เว็บไซต์ | http://www.radc.go.th/ |
รายพระนาม/รายนามสมุหราชองครักษ์
| ลำดับ | รายนาม | เริ่มวาระ | สิ้นสุดวาระ |
| 1 | นายพลโท เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค) | พ.ศ. 2441 | พ.ศ. 2452 |
| 2 | นายพลตรี พระยาสุรเสนา (หม่อมราชวงศ์ชิต กำภู) | พ.ศ. 2452 | พ.ศ. 2456 |
| 3 | นายพลตรี พระยาเทพอรชุน (อุ่ม อินทรโยธิน) | พ.ศ. 2456 | พ.ศ. 2460 |
| 4 | นายพลเอก เจ้าพระยารามราฆพ | พ.ศ. 2460 | พ.ศ. 2469 |
| 5 | นายพลตรี หม่อมเจ้าอมรทัต กฤดากร | พ.ศ. 2469 | พ.ศ. 2471 |
| 6 | นายพลเอก พระยาเทพอรชุน (อุ่ม อินทรโยธิน) | พ.ศ. 2471 | พ.ศ. 2475 |
| 7 | นายพลโท พระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร (หม่อมราชวงศ์สิทธิ์ สุทัศน์) | พ.ศ. 2475 | พ.ศ. 2479 |
| 8 | นายพันเอก พระสราภัยสฤษฏิการ | พ.ศ. 2480 | พ.ศ. 2485 |
| 9 | นายพลอากาศโท พระศิลปศัสตราคม | พ.ศ. 2489 | พ.ศ. 2491 |
| 10 | นายพลเอก หลวงสุรณรงค์ | พ.ศ. 2491 | พ.ศ. 2507 |
| 11 | พลเรือเอก หม่อมเจ้ากาฬวรรณดิศ ดิศกุล | พ.ศ. 2507 | พ.ศ. 2517 |
| 12 | พลเอก จำเป็น จารุเสถียร | พ.ศ. 2517 | พ.ศ. 2521 |
| 13 | พลเรือเอก นิรันดร์ ศิรินาวิน | พ.ศ. 2521 | พ.ศ. 2526 |
| 14 | พลเอก นวล จันทร์ตรี | พ.ศ. 2526 | พ.ศ. 2530 |
| 15 | พลเอก ดำรง สิกขะมณฑล | พ.ศ. 2530 | พ.ศ. 2545 |
| 16 | พลเอก สายัณห์ คัมภีร์พันธุ์ | พ.ศ. 2545 | พ.ศ. 2560 |
อ้างอิง
- พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งสมุหราชองครักษ์(พระยาสุรเสนา)
- ประกาศ ตั้งสมุหราชองครักษ์(หม่อมเจ้าอมรทัต กฤษดากร )
- พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งสมุหราชองครักษ์ (นายพลเอก พระยาเทพอรชุน)
- ประกาศกระทรวงกลาโหม เรื่อง ปลดสมุหราชองครักษ์
- ประกาศกระทรวงกลาโหม เรื่อง ตั้งสมุหราชองครักษ์และราชองครักษ์ประจำ
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้สมุหราชองครักษ์พ้นจากตำแหน่งและตั้งสมุหราชองครักษ์
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้สมุหราชองครักษ์พ้นจากตำแหน่งและแต่งตั้งสมุหราชองครักษ์
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ ให้พลโท ดำรง สิกขะมณฑล เป็นสมุหราชองครักษ์และพลตรี เดชา บุนนาค เป็นรองสมุหราชองครักษ์
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ (พลเอก สายัณห์ คัมภีร์พันธุ์)
- พระราชโองการ ประกาศ เรื่อง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้นายทหารลาออกจากราชการ (พลเอก สายัณห์ คัมภีร์พันธุ์)
- อดีตสมุหราชองครักษ์
