วัดปราสาทสิทธิ์

วัดปราสาทสิทธิ์ ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่หมู่ 5 ตำบลประสาทสิทธิ์ อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี ซึ่งแต่เดิมตำบลประสาทสิทธิ์รวมอยู่กับตำบลดอนไผ่ ในบริเวณหลัก 5 ริมคลองดำเนินสะดวก ชาวบ้านจึงมักเรียกว่า วัดดอนไผ่ หรือ วัดหลักห้า มีพื้นที่ 12ไร่เศษวัดเดิมตั้งอยู่ห่างจากริมคลองดำเนินสะดวกประมาณ 500 เมตร ซึ่งปัจจุบันคือที่ตั้งพระอุโบสถ สร้างโดยสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ในสมัยรัชกาลที่ 4 โดยสร้างขึ้นในปีฉลู พ.ศ. 2369

วัดปราสาทสิทธิ์
ชื่อสามัญ	วัดปราสาทสิทธิ์, วัดดอนไผ่, วัดหลักห้า
ที่ตั้ง	ตำบลประสาทสิทธิ์ อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

มูลเหตุของการสร้างวัดปราสาทสิทธิ์

เมื่อ พ.ศ. 2371 รัชกาลที่ 3 ทรงปรารภว่าคลองสุนัขหอน ซึ่งเป็นคลองเชื่อมต่อระหว่างแม่น้ำแม่กลองกับแม่น้ำท่าจีน ที่ตำบลรางเข้ มักตื้นเขินอยู่บ่อยครั้ง จะแก้ปัญหาอย่างไรเจ้าพระยาคลัง (ดิศ บุนนาค)จึงกราบบังคมทูลว่าควรขุดคลองแยกจากคลองสุนัขหอนผ่านทุ่งริมหมู่บ้านโพหักพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงรับสั่งให้ขุดคลองดังกล่าว โดยชาวจีนเป็นผู้รับจ้าง ซึ่งชาวจีนเหล่านี้อาศัยอยู่ที่โคกสูงในเขตตำบลดอนไผ่ หรือปัจจุบันคือที่ตั้งพระอุโบสถของวัดปราสาทสิทธิ์ เมื่อขุดคลองดังกล่าวเสร็จ เจ้าพระยาคลังได้มาตรวจดูความเรียบร้อย โดยมีสมเด็จเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ติดตามมาพร้อมกับบิดาด้วยพระยาคลังได้ปรารภว่า โคกนี้สูงใหญ่และกว้าง วางเหมาะที่จะสร้างวัด แต่แล้วก็ยังมิได้สร้างวัด

ต่อมา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ได้ทรงพระราชดำริ เมื่อปี พ.ศ. 2409 ร.ศ.85 ปีขาล เห็นว่าการคมนาคมที่ไปมาระหว่างกรุงเทพมหานคร กับจังหวัดสมุทรสาคร มีคลองภาษีเจริญสำหรับการสัญจรไปมาได้สะดวกดี แต่ถ้าหากมีคลองระหว่างกรุงเทพมหานครกับจังหวัดสมุทรสงคราม และจังหวัดราชบุรี ก็จะสะดวกขึ้นอีกเป็นอันมาก โดยอาศัยแม่น้ำแม่กลองเป็นสื่อกลาง การไปมาหาสู่ การเดินทางค้าขายทางน้ำจะมีความสะดวกและคล่องตัวมากยิ่งขึ้น

 

วิหารหลวงพ่อไตรรัตน์โรจน์ฤทธิ์

ในปี พ.ศ. 2409 นั้นเอง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระยาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ที่พระสมุหกลาโหม เมื่อครั้ง เป็นผู้อำนวยการในการขุดคลองดำเนินสะดวก เพื่อเชื่อมต่อระหว่างแม่น้ำท่าจีน กับแม่น้ำแม่กลอง ในระหว่างการขุดคลองดำเนินสะดวกนั้น เมื่อขุดคลองมาถึงหลักห้า ซึ่งเป็นพื้นที่สูงในเขตตำบลดอนไผ่ เจ้าพระยาศรีสุรยิวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ก็รำลึกถึงบิดา คือ เจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ (ดิศ บุนนาค) ที่เคยปรารภถึงการสร้างวัด ณ ที่แห่งนี้ เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) จึงตกลงใจสร้างวัดขึ้นด้วยเหตุ 3 ประการคือ

• เพื่อปฏิบัติตามความประสงค์ของบิดามเด็จเจ้าพระยามหาประยูรวงศ์
• เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้กับน้องสาวที่วายชนม์ไปแล้ว
• เพื่อมีไว้ให้พุทธศาสนิกชนได้ประกอบศาสนพิธีต่าง ๆ

เมื่อสร้างวัดแล้วเสร็จเดิมให้นามวัดตามนามฉายาของสมเด็จเจ้าพระยามหาประยูรวงศ์ว่า วัดสมเด็จพระปราสาทสิทธิดาราม ตั้งอยู่ห่างจากริมคลองดำเนินสะดวก ประมาณ 500 เมตร ต่อมาภายหลังได้ย้ายวัดมาอยู่ติดริมคลองดำเนินสะดวก ที่ตั้งวัดเดิมก็เหลือไว้แต่เพียงพระอุโบสถ สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระวชิรญาณวโรรส สมเด็จพระสังฆราชเจ้า เสด็จมาตรวจทรงรับสั่งว่า วัดควรจะมีชื่อตามตำบลที่ตั้งอยู่ คือ ควรเรียกว่า วัดดอนไผ่ และให้ใช้ชื่อเป็นทางการว่า วัดปราสาทสิทธิ์

สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) เมื่อท่านสร้างวัดนี้ขึ้น จึงเป็นวัดหลวงโดยปริยายและมีการพระราชทานกฐินหลวง กลางเดือน 12 เป็นประเพณีมาตลอด จนถึงสมภารองค์ที่ 3 จึงเลิกไป พระราชทานให้สกุลบุนนาคเป็นผู้ดำเนินการแทน เมื่อสกุลบุนนาคเสื่อมอำนาจลง วัดนี้ก็กลายเป็นวัดราษฎร์ จนถึงทุกวันนี้...

พระพุทธรูปที่สำคัญ คือ องค์หลวงพ่อไตรรัตน์โรจน์ฤทธิ์ ซึ่งประดิษฐานอยู่บนวิหาร ริมคลองดำเนินสะดวก เพื่อให้ประชาชนได้กราบไหว้บูชา และขอพร เกิดความเป็นสิริมงคลกับชีวิตตลอดไป

ลำดับเจ้าอาวาส

• พระครูอนุกูลวรากร (เจ้าอาวาสรูปปัจจุบัน)

อ้างอิง

• http://www.watprasartsit.com