fbpx
วิกิพีเดีย

ประเทศวานูอาตู

วานูอาตู (บิสลามา, อังกฤษ และฝรั่งเศส: Vanuatu) หรือชื่อทางการคือ สาธารณรัฐวานูอาตู (บิสลามา: Ripablik blong Vanuatu; อังกฤษ: Republic of Vanuatu; ฝรั่งเศส: République de Vanuatu) เป็นประเทศหมู่เกาะที่ตั้งอยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของประเทศออสเตรเลีย 1,750 กม. และตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของนิวแคลิโดเนีย ทางทิศตะวันตกของประเทศฟีจี และทางทิศใต้ของหมู่เกาะโซโลมอน 500 กม. ชื่อของประเทศนี้ในยุคอาณานิคม คือ นิวเฮบริดีส์ (New Hebrides)

สาธารณรัฐวานูอาตู

Republic of Vanuatu (อังกฤษ)
République du Vanuatu (ฝรั่งเศส)
Ripablik blong Vanuatu (บิสลามา)
ธงชาติ
ตราแผ่นดิน
คำขวัญLet us stand firm in God
เมืองหลวง
และ ใหญ่สุด
พอร์ตวิลา
ภาษาราชการภาษาบิสลามา ภาษาอังกฤษ และภาษาฝรั่งเศส
การปกครองสาธารณรัฐประชาธิปไตย
• ประธานาธิบดี
ทาลลิส โอเบด โมเซส
• นายกรัฐมนตรี
บ็อบ ลัฟแมน
เอกราช
30 กรกฎาคม พ.ศ. 2523
พื้นที่
• รวม
12,200 ตารางกิโลเมตร (4,700 ตารางไมล์) (158)
น้อยมาก
ประชากร
• ก.ค. 2549 ประมาณ
208,869 (182)
• สำมะโนประชากร ?
?
16 ต่อตารางกิโลเมตร (41.4 ต่อตารางไมล์) (188)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)2560 (ประมาณ)
• รวม
$ 787 ล้าน
$ 2,799
จีดีพี (ราคาตลาด)2560 (ประมาณ)
• รวม
$ 837 ล้าน
$ 2,976
จีนี (2553)37.3
ข้อผิดพลาด: ค่าจีนีไม่ถูกต้อง
HDI (2559) 0.597
ข้อผิดพลาด: ค่า HDI ไม่ถูกต้อง · 134th
สกุลเงินวาตู (VUV)
เขตเวลาUTC+11
รหัสโทรศัพท์678
โดเมนบนสุด.vu

ประเทศวานูอาตู เป็นประเทศที่มีความสุขมากที่สุดในโลก จากดัชนีความสุขโลกของนิวอีโคโนมิกส์ฟาวเดชั่นส์ (เอ็นอีเอฟ)

ภูมิศาสตร์

วานูอาตูมิได้เป็นเกาะเพียงเกาะเดียว ความจริงแล้วเป็นหมู่เกาะ มีเกาะน้อยใหญ่ทั้งหมด 83 เกาะ ในจำนวนนี้ มีอยู่ 2 เกาะ ได้แก่ เกาะแมตทิว (Matthew) และเกาะฮันเตอร์ ซึ่งถือเป็นดินแดนของนิวแคลิโดเนีย (ฝรั่งเศส)

ในบรรดาเกาะทั้ง 83 เกาะนั้น มี 14 เกาะที่มีเนื้อที่มากกว่า 100 ตารางกิโลเมตร ได้แก่

  1. เกาะเอสปีรีตูซันตู (Espiritu Santo) : 3,956 ตารางกิโลเมตร
  2. เกาะมาลากูลา (Malakula) : 2041 ตารางกิโลเมตร
  3. เกาะเอฟาเต (Éfaté) : 900 ตารางกิโลเมตร
  4. เกาะเอร์โรมันโก (Erromango) : 888 ตารางกิโลเมตร
  5. เกาะแอมบริม (Ambrym) : 678 ตารางกิโลเมตร
  6. เกาะแทนนา (Tanna) : 555 ตารางกิโลเมตร
  7. เกาะปองต์โกต (Pentecôte) : 491 ตารางกิโลเมตร
  8. เกาะเอปี (Épi) : 445 ตารางกิโลเมตร
  9. เกาะแอมเบ (Ambae) หรือ เอาบา (Aoba) : 402 ตารางกิโลเมตร
  10. เกาะวานัวลาวา (Vanua Lava) : 334 ตารางกิโลเมตร
  11. เกาะซันตามาเรีย (Santa Maria) : 328 ตารางกิโลเมตร
  12. เกาะมาเอโว (Maéwo) : 304 ตารางกิโลเมตร
  13. เกาะมาโล (Malo) : 180 ตารางกิโลเมตร) และ
  14. เกาะอะนาตอม (Anatom) หรือ อาเนติอุม (Aneityum) : 159 ตารางกิโลเมตร

เกาะส่วนใหญ่เป็นภูเขาสูง เดินเป็นภูเขาไฟมาก่อน มีสภาพอากาศแบบเขตร้อน หรือกึ่งเขตร้อน เมืองที่ใหญ่สุด คือเมืองหลวง ชื่อว่า "พอร์ตวิลา" ตั้งอยู่บนเกาะเอฟาเต และเมืองลูแกงวีล บนเกาะเอสปีรีตูซันตู

จุดที่สูงสุดของวานูอาตู คือภูเขา Tabwemasana มีความสูง 1,879 เมตร (6,158 ฟุต) อยู่บนเกาะเอสปิริตู ซานโต เช่นเดียวกัน

นิเวศวิทยา

วานูอาตูถือเป็นภูมิภาคนิเวศบกที่โดดเด่นแห่งหนึ่ง เรียกว่า "ป่าฝนวานูอาตู" วานูอาตูยังเป็นส่วนหนึ่งของเขตนิเวศออสตราเลเชีย (Australasia ecozone) ซึ่งรวมถึงพื้นที่ใกล้เคียงอย่างนิวแคลิโดเนีย และ หมู่เกาะโซโลมอน รวมทั้งออสเตรเลีย ปาปัวนิวกินี และ นิวซีแลนด์

ประวัติศาสตร์

ดูบทความหลักที่: ประวัติศาสตร์วานูอาตู

เกาะจำนวนมากของวานูอาตูมีผู้อาศัยมานานนับพัน ๆ ปี หลักฐานที่เก่าแก่ที่สุด พบว่ามีอายุย้อนไปถึงประมาณ 2,000 ปีก่อนคริสตกาล และเมื่อ ค.ศ. 1606 นักสำรวจชาวโปรตุเกส ชื่อ เปโดร เฟร์นันเดซ เด กีโรส (Pedro Fernández de Quirós) ก็นับเป็นชาวยุโรปคนแรกที่เดินทางมาถึงหมู่เกาะนี้ ชาวยุโรปเริ่มตั้งถิ่นฐานในหมู่เกาะดังกล่าวในปลายศตวรรษที่ 18 หลังจากกัปตันเจมส์ คุก นักสำรวจชาวอังกฤษได้เดินทางมายังหมู่เกาะแห่งนี้ เมื่อระหว่างการเดินทางครั้งที่ 2 ของเขา

เมื่อ ค.ศ. 1906 ฝรั่งเศสและสหราชอาณาจักรตกลงที่จะปกครองดินแดนนี้ร่วมกัน โดยเรียกหมู่เกาะแห่งนี้ว่า "นิวเฮบริดีส์" ครั้นถึงทศวรรษ 1960 ประชากรชาววานูอาตูเริ่มกดดันเพื่อก่อตั้งรัฐบาลของตนเอง และภายหลังก็เรียกร้องเอกราชคืน และในที่สุดฝรั่งเศสและสหราชอาณาจักรก็ยอมคืนอำนาจอธิปไตยอย่างสมบูรณ์สู่เจ้าของพื้นที่อีกครั้ง เมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม ค.ศ. 1980 (พ.ศ. 2523)

ในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1990 วานูอาตูประสบความผันผวนทางการเมือง และในที่สุดก็นำไปสู่รัฐบาลแบบกระจายอำนาจมากขึ้น

บางท่านถือว่าวานูอาตูเป็นหนึ่งในเกาะสวรรค์ที่ยังคงสภาพดังเดิมอย่างแท้จริง

การเมือง

บริหาร

ดูบทความหลักที่: รัฐบาลวานูอาตู

นิติบัญญัติ

ดูบทความหลักที่: รัฐสภาวานูอาตู

รัฐสภาของวานูอาตูเป็นแบบสภานิติบัญญัติสภาเดียว มีสมาชิก 52 คน สมาชิกเหล่านี้ได้รับการเลือกตั้งทุกๆ 4 ปี จากการลงคะแนนเสียง ผู้นำพรรคหลักในรัฐสภา มักจะได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรี และเป็นผู้นำคณะรัฐบาล สำหรับประมุขของรัฐ คือประธานาธิบดี ได้รับเลือกคราวละ 5 ปี จากรัฐสภาและประธานรัฐบาลท้องถิ่น 6 จังหวัด อย่างไรก็ตามการจัดตั้งรัฐบาลนั้นยังปรากฏปัญหาหลายต่อหลายครั้ง อันเนื่องมาจากแตกแยกระหว่างผู้พูดภาษาอังกฤษและฝรั่งเศส

สถานการณ์ทางการเมือง

พรรครัฐบาลปัจจุบันประกอบด้วยพรรคเล็ก 8 พรรค และอาจจะทำให้พรรคเล็กเหล่านั้นไปอยู่กับฝ่ายค้านก็ได้ ทำให้รัฐบาลวานูอาตูอาจจะโดนมติไม่ไว้วางใจในเร็ว ๆ นี้

ตุลาการ

ดูบทความหลักที่: ระบบกฎหมายวานูอาตู

การบังคับใช้กฎหมาย

สิทธิมนุษยชน

การแบ่งเขตการปกครอง

วาตูอาตูแบ่งการปกครองเป็น 6 จังหวัด (province) ดังนี้

  • จังหวัดมาลัมปา (Malampa)
  • จังหวัดเปนามา (Penama)
  • จังหวัดซันมา (Sanma)
  • จังหวัดเชฟา (Shefa)
  • จังหวัดตาเฟีย (Tafea)
  • จังหวัดตอร์บา (Torba)

กองทัพ

ดูบทความหลักที่: กองทัพวานูอาตู

กองทัพบก

ดูบทความหลักที่: กองทัพบกวานูอาตู

กองทัพอากาศ

ดูบทความหลักที่: กองทัพอากาศวานูอาตู

กองทัพเรือ

ดูบทความหลักที่: กองทัพเรือวานูอาตู

กองกำลังกึ่งทหาร

เศรษฐกิจ

เศรษฐกิจนั้นส่วนใหญ่จะอิงกับเศรษฐกิจแบบเลี้ยงชีพ หรือเกษตรกรรมขนาดเล็ก ซึ่งเลี้ยงชีพประชากรราว 65% สำหรับการประมง บริการการเงินนอกประเทศ และการท่องเที่ยว (เมื่อปี ค.ศ. 1997 มีนักท่องเที่ยวประมาณ 50,000 คน) เป็นเศรษฐกิจหลักอันดับรองลงมา นอกจากนี้ก็ยังมีอุตสาหกรรมขนาดเล็ก รายได้จากการเก็บภาษีส่วนใหญ่มาจากภาษีนำเข้า และ 12.5% เป็นภาษีมูลค่าเพิ่มจากสินค้าและบริการ

การเติบโตของเศรษฐกิจนั้นต้องชะลอลงอันเนื่องจากส่วนใหญ่ต้องอาศัยสินค้านำเข้าสำหรับใช้ในชีวิตประจำวัน การประสบภัยธรรมชาติ และระยะทางที่ยาวไกลจากตลาดหลักและระหว่างเกาะน้อยใหญ่ แผ่นดินไหวอย่างรุนแรงในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1999 และตามด้วยสึนามิ ก่อให้เกิดความเสียหายอย่างมากต่อเกาะทางตอนเหนือ ทำให้ประชากรหลายพันคนไร้ที่อยู่อาศัยแผ่นดินไหวอย่างรุนแรงอีกครั้งหนึ่ง เมื่อเดือนมกราคม 2002 ก่อให้เกิดความเสียหายในวงกว้าง ในเมืองหลวง และพื้นที่โดยรอบ ทั้งยังประสบภัยจากสึนามิในเวลาต่อมาด้วย

ค่าจีดีพีของวานูอาตูเติบโตโดยเฉลี่ยไม่ถึง 3% ในทศวรรษ 1990 และตอบสนองความสนใจจากต่างประเทศ รัฐบาลจึงได้สัญญาที่จะเข้มงวดกับระเบียบด้านการเงินนอกประเทศ เมื่อกลางปี 2005 รัฐบาลได้เพิ่มความพยายามที่จะเร่งตลาดท่องเที่ยว ประเทศออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ เป็นผู้สนับสนุนหลักจากต่างประเทศของวานูอาตู

วานูอาตูเป็นเมืองปลอดภาษี ซึ่งไม่เปิดเผยข้อมูลบัญชีแก่รัฐบาลใดๆ และหน่วยงานควบคุมกฎหมาย ในวานูอาตูนั้น ไม่มีภาษีเงินได้ ไม่มีการควบคุมการแลกเปลี่ยนเงินตรา บริษัทต่างๆ เลือกที่จะลงทุนในวานูอาตู เพื่อหลีกเลี่ยงกฎระเบียบ และการกระทำผิดกฎหมาย

การท่องเที่ยว

โครงสร้างพื้นฐาน

คมนาคม และ โทรคมนาคม

การศึกษา

ดูบทความหลักที่: การศึกษาในวานูอาตู

สาธารณสุข

ประชากร

 
แผนที่วานูอาตู

ประชากร :  202,609 คน (กรกฎาคม 2547)

ประชากรส่วนใหญ่ของวานูอาตูเป็นชาวเมลานีเซียพื้นเมือง หรือนีวานูอาตู ส่วนที่เหลือประกอบด้วยชาวยุโรป เอเชีย และชาวหมู่เกาะอื่นๆ ในมหาสมุทรแปซิฟิก

ภาษาที่ใช้อย่างเป็นทางการมีด้วยกัน 3 ภาษา คือ ภาษาอังกฤษ ภาษาฝรั่งเศส และภาษาบิสลามา อันเป็นภาษาลูกผสมแบบหนึ่ง ที่มีรากฐานจากภาษาอังกฤษ นอกจากนี้แล้วยังมีภาษาถิ่นต่างๆ อีกกว่า 100 ภาษาที่ใช้พูดกันในหมู่เกาะนี้ นับเป็นพื้นที่ซึ่งมีความหนาแน่นของภาษาสูงที่สุดในภูมิภาคใดๆ ของโลก (โดยเฉลี่ยมีผู้พูดเพียง 2,000 คนต่อ 1 ภาษา) พื้นที่ซึ่งมีความหนาแน่นใกล้เคียงกันก็คือ ปาปัวนิวกินี

ศาสนาคริสต์เป็นศาสนาที่ประชากรนับถือมากที่สุดในวานูอาตู มีหลายคณะนิกายด้วยกัน สำหรับ Presbyterian เป็นนิกายที่มีผู้นับถือมากที่สุด นั่นคือมีผู้นับถืออยู่ประมาณ 1 ใน 3 ของประชากรทั้งหมด

สำหรับลัทธิคาร์โก (Cargo) ก็ได้รับความนิยมนับถือจากผู้ศรัทธาจำนวนหนึ่ง

วัฒนธรรม

ดูบทความหลักที่: วัฒนธรรมวานูอาตู

วานูอาตูยังคงมีความหลากหลายของวัฒนธรรมอย่างเหนียวแน่น ทั้งที่เป็นวัฒนธรรมในท้องถิ่น และได้รับอิทธิพลจากต่างประเทศ วัฒนธรรมของวานูอาตูอาจแบ่งได้ตามภูมิภาคหลักๆ 3 ภาคดังนี้

  • ภาคเหนือ ความมั่งคั่งจะพิจารณาได้จากว่าผู้คนสามารถให้ทรัพย์สินได้มากเท่าใด (โดยเฉพาะสุกร ซึ่งถือเป็นสัญลักษณ์ของความมั่งคั่ง ทั่วทั้งหมู่เกาะแห่งนี้)
  • ภาคกลาง ถือเป็นแหล่งวัฒนธรรมโปลีนีเซียแบบดั้งเดิมมากกว่า
  • ภาคใต้ มีวัฒนธรรมการมอบตำแหน่งที่เกี่ยวกับสิทธิพิเศษ

นอกจากนี้ชายหนุ่มจะมีพิธีต่าง ๆ เกี่ยวกับการเข้าสู่ความเป็นผู้ใหญ่ เพื่อการเริ่มต้นชีวิตวัยผู้ใหญ่

สื่อมวลชน

ดูบทความหลักที่: สื่อสารมวลชนในวานูอาตู

วันหยุด

ดูบทความหลักที่: รายชื่อวันสำคัญของวานูอาตู

กีฬา

ดูบทความหลักที่: วานูอาตูในโอลิมปิก และ วานูอาตูในพาราลิมปิก

รักบี้

ดูบทความหลักที่: รักบี้ทีมชาติวานูอาตู

อ้างอิง

  1. "Vanuatu". World Bank.
  2. สะกดตามประกาศราชบัณฑิตยสถาน เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง พ.ศ. 2544 http://www.royin.go.th/?page_id=639 ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อ 26 พ.ย. 2544 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2544/E/117/2.PDF
  3. “วานูอาตู” ขึ้นแท่นแดนสุขีที่สุดในโลก ไทยตามติดอันดับที่ 32

แหล่งข้อมูลอื่น

รัฐบาล
ข้อมูลทั่วไป
  • Vanuatu 2008-04-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน from UCB Libraries GovPubs
  • เอนไซโคลพีเดียบริทานิกา - เว็บเพจประเทศวานูอาตู
  • แผนที่วานูอาตู
  • แผนที่วานูอาตู
ด้านการท่องเที่ยว
  • ประเทศวานูอาตู ที่เว็บไซต์ Curlie
  •   Wikimedia Atlas of Vanuatu
  •   ประเทศวานูอาตู ข้อมูลการท่องเที่ยวจาก วิกิท่องเที่ยว
  • แหล่งข้อมูลเกี่ยวกับเครื่องดื่มของวานูอาตู
  • วานูอาตูออนไลน์ 2005-06-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  • สำนักงานการท่องเที่ยวแห่งชาติวานูอาตู
  • ในภาพ: ภูเขาไฟวานูอาตู
  • อันดับที่ 1 ดัชนีความสุข

ประเทศวาน, อาต, วาน, อาต, สลามา, งกฤษ, และฝร, งเศส, vanuatu, หร, อช, อทางการค, สาธารณร, ฐวาน, อาต, สลามา, ripablik, blong, vanuatu, งกฤษ, republic, vanuatu, ฝร, งเศส, république, vanuatu, เป, นประเทศหม, เกาะท, งอย, ในมหาสม, ทรแปซ, กตอนใต, งอย, ทางท, ศตะว, นออก. wanuxatu bislama xngkvs aelafrngess Vanuatu hruxchuxthangkarkhux satharnrthwanuxatu 2 bislama Ripablik blong Vanuatu xngkvs Republic of Vanuatu frngess Republique de Vanuatu epnpraethshmuekaathitngxyuinmhasmuthraepsifiktxnit tngxyuthangthistawnxxkkhxngpraethsxxsetreliy 1 750 km aelatngxyuthangthistawnxxkechiyngehnuxkhxngniwaekhliodeniy thangthistawntkkhxngpraethsfici aelathangthisitkhxnghmuekaaosolmxn 500 km chuxkhxngpraethsniinyukhxananikhm khux niwehbridis New Hebrides satharnrthwanuxatuRepublic of Vanuatu xngkvs Republique du Vanuatu frngess Ripablik blong Vanuatu bislama thngchati traaephndinkhakhwy Let us stand firm in Godephlngchati yumi yumi yumiemuxnghlwngaela ihysudphxrtwilaphasarachkarphasabislama phasaxngkvs aelaphasafrngesskarpkkhrxngsatharnrthprachathipity prathanathibdithallis oxebd omess naykrthmntribxb lfaemnexkrach cakfrngessaelashrachxanackr30 krkdakhm ph s 2523phunthi rwm12 200 tarangkiolemtr 4 700 tarangiml 158 aehlngna nxymakprachakr k kh 2549 praman208 869 182 samaonprachakr khwamhnaaenn16 txtarangkiolemtr 41 4 txtarangiml 188 cidiphi xanacsux 2560 praman rwm 787 lan txhw 2 799cidiphi rakhatlad 2560 praman rwm 837 lan txhw 2 976cini 2553 37 3 1 khxphidphlad khaciniimthuktxngHDI 2559 0 597khxphidphlad kha HDI imthuktxng 134thskulenginwatu VUV ekhtewlaUTC 11rhsothrsphth678odemnbnsud vupraethswanuxatu epnpraethsthimikhwamsukhmakthisudinolk cakdchnikhwamsukholkkhxngniwxiokhonmiksfawedchns exnxiexf 3 enuxha 1 phumisastr 1 1 niewswithya 2 prawtisastr 3 karemuxng 3 1 brihar 3 2 nitibyyti 3 3 sthankarnthangkaremuxng 3 4 tulakar 3 5 karbngkhbichkdhmay 3 6 siththimnusychn 4 karaebngekhtkarpkkhrxng 5 kxngthph 5 1 kxngthphbk 5 2 kxngthphxakas 5 3 kxngthpherux 5 4 kxngkalngkungthhar 6 esrsthkic 6 1 karthxngethiyw 7 okhrngsrangphunthan 7 1 khmnakhm aela othrkhmnakhm 7 2 karsuksa 7 3 satharnsukh 8 prachakr 9 wthnthrrm 9 1 suxmwlchn 9 2 wnhyud 9 3 kila 9 3 1 rkbi 10 xangxing 11 aehlngkhxmulxunphumisastr aekikhwanuxatumiidepnekaaephiyngekaaediyw khwamcringaelwepnhmuekaa miekaanxyihythnghmd 83 ekaa incanwnni mixyu 2 ekaa idaek ekaaaemtthiw Matthew aelaekaahnetxr sungthuxepndinaednkhxngniwaekhliodeniy frngess inbrrdaekaathng 83 ekaann mi 14 ekaathimienuxthimakkwa 100 tarangkiolemtr idaek ekaaexspiritusntu Espiritu Santo 3 956 tarangkiolemtr ekaamalakula Malakula 2041 tarangkiolemtr ekaaexfaet Efate 900 tarangkiolemtr ekaaexrormnok Erromango 888 tarangkiolemtr ekaaaexmbrim Ambrym 678 tarangkiolemtr ekaaaethnna Tanna 555 tarangkiolemtr ekaapxngtokt Pentecote 491 tarangkiolemtr ekaaexpi Epi 445 tarangkiolemtr ekaaaexmeb Ambae hrux exaba Aoba 402 tarangkiolemtr ekaawanwlawa Vanua Lava 334 tarangkiolemtr ekaasntamaeriy Santa Maria 328 tarangkiolemtr ekaamaexow Maewo 304 tarangkiolemtr ekaamaol Malo 180 tarangkiolemtr aela ekaaxanatxm Anatom hrux xaentixum Aneityum 159 tarangkiolemtrekaaswnihyepnphuekhasung edinepnphuekhaifmakxn misphaphxakasaebbekhtrxn hruxkungekhtrxn emuxngthiihysud khuxemuxnghlwng chuxwa phxrtwila tngxyubnekaaexfaet aelaemuxngluaekngwil bnekaaexspiritusntucudthisungsudkhxngwanuxatu khuxphuekha Tabwemasana mikhwamsung 1 879 emtr 6 158 fut xyubnekaaexspiritu sanot echnediywkn niewswithya aekikh wanuxatuthuxepnphumiphakhniewsbkthioddednaehnghnung eriykwa pafnwanuxatu wanuxatuyngepnswnhnungkhxngekhtniewsxxstraelechiy Australasia ecozone sungrwmthungphunthiiklekhiyngxyangniwaekhliodeniy aela hmuekaaosolmxn rwmthngxxsetreliy papwniwkini aela niwsiaelndprawtisastr aekikhdubthkhwamhlkthi prawtisastrwanuxatu ekaacanwnmakkhxngwanuxatumiphuxasymanannbphn pi hlkthanthiekaaekthisud phbwamixayuyxnipthungpraman 2 000 pikxnkhristkal aelaemux kh s 1606 nksarwcchawoprtueks chux epodr efrnneds ed kiors Pedro Fernandez de Quiros knbepnchawyuorpkhnaerkthiedinthangmathunghmuekaani chawyuorperimtngthinthaninhmuekaadngklawinplaystwrrsthi 18 hlngcakkptnecms khuk nksarwcchawxngkvsidedinthangmaynghmuekaaaehngni emuxrahwangkaredinthangkhrngthi 2 khxngekhaemux kh s 1906 frngessaelashrachxanackrtklngthicapkkhrxngdinaednnirwmkn odyeriykhmuekaaaehngniwa niwehbridis khrnthungthswrrs 1960 prachakrchawwanuxatuerimkddnephuxkxtngrthbalkhxngtnexng aelaphayhlngkeriykrxngexkrachkhun aelainthisudfrngessaelashrachxanackrkyxmkhunxanacxthipityxyangsmburnsuecakhxngphunthixikkhrng emuxwnthi 30 krkdakhm kh s 1980 ph s 2523 inchwngkhristthswrrs 1990 wanuxatuprasbkhwamphnphwnthangkaremuxng aelainthisudknaipsurthbalaebbkracayxanacmakkhunbangthanthuxwawanuxatuepnhnunginekaaswrrkhthiyngkhngsphaphdngedimxyangaethcringkaremuxng aekikhbrihar aekikh dubthkhwamhlkthi rthbalwanuxatu nitibyyti aekikh dubthkhwamhlkthi rthsphawanuxatu rthsphakhxngwanuxatuepnaebbsphanitibyytisphaediyw mismachik 52 khn smachikehlaniidrbkareluxktngthuk 4 pi cakkarlngkhaaennesiyng phunaphrrkhhlkinrthspha mkcaidrbeluxkepnnaykrthmntri aelaepnphunakhnarthbal sahrbpramukhkhxngrth khuxprathanathibdi idrbeluxkkhrawla 5 pi cakrthsphaaelaprathanrthbalthxngthin 6 cnghwd xyangirktamkarcdtngrthbalnnyngpraktpyhahlaytxhlaykhrng xnenuxngmacakaetkaeykrahwangphuphudphasaxngkvsaelafrngess sthankarnthangkaremuxng aekikh phrrkhrthbalpccubnprakxbdwyphrrkhelk 8 phrrkh aelaxaccathaihphrrkhelkehlannipxyukbfaykhankid thaihrthbalwanuxatuxaccaodnmtiimiwwangicinerw ni tulakar aekikh dubthkhwamhlkthi rabbkdhmaywanuxatu karbngkhbichkdhmay aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidsiththimnusychn aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkaraebngekhtkarpkkhrxng aekikh watuxatuaebngkarpkkhrxngepn 6 cnghwd province dngni cnghwdmalmpa Malampa cnghwdepnama Penama cnghwdsnma Sanma cnghwdechfa Shefa cnghwdtaefiy Tafea cnghwdtxrba Torba kxngthph aekikhdubthkhwamhlkthi kxngthphwanuxatu kxngthphbk aekikh dubthkhwamhlkthi kxngthphbkwanuxatu kxngthphxakas aekikh dubthkhwamhlkthi kxngthphxakaswanuxatu kxngthpherux aekikh dubthkhwamhlkthi kxngthpheruxwanuxatu kxngkalngkungthhar aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidesrsthkic aekikhesrsthkicnnswnihycaxingkbesrsthkicaebbeliyngchiph hruxekstrkrrmkhnadelk sungeliyngchiphprachakrraw 65 sahrbkarpramng brikarkarenginnxkpraeths aelakarthxngethiyw emuxpi kh s 1997 minkthxngethiywpraman 50 000 khn epnesrsthkichlkxndbrxnglngma nxkcaknikyngmixutsahkrrmkhnadelk rayidcakkarekbphasiswnihymacakphasinaekha aela 12 5 epnphasimulkhaephimcaksinkhaaelabrikarkaretibotkhxngesrsthkicnntxngchalxlngxnenuxngcakswnihytxngxasysinkhanaekhasahrbichinchiwitpracawn karprasbphythrrmchati aelarayathangthiyawiklcaktladhlkaelarahwangekaanxyihy aephndinihwxyangrunaerngineduxnphvscikayn kh s 1999 aelatamdwysunami kxihekidkhwamesiyhayxyangmaktxekaathangtxnehnux thaihprachakrhlayphnkhnirthixyuxasyaephndinihwxyangrunaerngxikkhrnghnung emuxeduxnmkrakhm 2002 kxihekidkhwamesiyhayinwngkwang inemuxnghlwng aelaphunthiodyrxb thngyngprasbphycaksunamiinewlatxmadwykhacidiphikhxngwanuxatuetibotodyechliyimthung 3 inthswrrs 1990 aelatxbsnxngkhwamsniccaktangpraeths rthbalcungidsyyathicaekhmngwdkbraebiybdankarenginnxkpraeths emuxklangpi 2005 rthbalidephimkhwamphyayamthicaerngtladthxngethiyw praethsxxsetreliy aelaniwsiaelnd epnphusnbsnunhlkcaktangpraethskhxngwanuxatuwanuxatuepnemuxngplxdphasi sungimepidephykhxmulbychiaekrthbalid aelahnwyngankhwbkhumkdhmay inwanuxatunn immiphasienginid immikarkhwbkhumkaraelkepliynengintra bristhtang eluxkthicalngthuninwanuxatu ephuxhlikeliyngkdraebiyb aelakarkrathaphidkdhmay karthxngethiyw aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidokhrngsrangphunthan aekikhkhmnakhm aela othrkhmnakhm aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkarsuksa aekikh dubthkhwamhlkthi karsuksainwanuxatu swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidsatharnsukh aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidprachakr aekikh aephnthiwanuxatu prachakr 202 609 khn krkdakhm 2547 prachakrswnihykhxngwanuxatuepnchawemlaniesiyphunemuxng hruxniwanuxatu swnthiehluxprakxbdwychawyuorp exechiy aelachawhmuekaaxun inmhasmuthraepsifikphasathiichxyangepnthangkarmidwykn 3 phasa khux phasaxngkvs phasafrngess aelaphasabislama xnepnphasalukphsmaebbhnung thimirakthancakphasaxngkvs nxkcakniaelwyngmiphasathintang xikkwa 100 phasathiichphudkninhmuekaani nbepnphunthisungmikhwamhnaaennkhxngphasasungthisudinphumiphakhid khxngolk odyechliymiphuphudephiyng 2 000 khntx 1 phasa phunthisungmikhwamhnaaenniklekhiyngknkkhux papwniwkinisasnakhristepnsasnathiprachakrnbthuxmakthisudinwanuxatu mihlaykhnanikaydwykn sahrb Presbyterian epnnikaythimiphunbthuxmakthisud nnkhuxmiphunbthuxxyupraman 1 in 3 khxngprachakrthnghmdsahrblththikharok Cargo kidrbkhwamniymnbthuxcakphusrththacanwnhnungwthnthrrm aekikhdubthkhwamhlkthi wthnthrrmwanuxatu wanuxatuyngkhngmikhwamhlakhlaykhxngwthnthrrmxyangehniywaenn thngthiepnwthnthrrminthxngthin aelaidrbxiththiphlcaktangpraeths wthnthrrmkhxngwanuxatuxacaebngidtamphumiphakhhlk 3 phakhdngni phakhehnux khwammngkhngcaphicarnaidcakwaphukhnsamarthihthrphysinidmakethaid odyechphaasukr sungthuxepnsylksnkhxngkhwammngkhng thwthnghmuekaaaehngni phakhklang thuxepnaehlngwthnthrrmopliniesiyaebbdngedimmakkwa phakhit miwthnthrrmkarmxbtaaehnngthiekiywkbsiththiphiessnxkcaknichayhnumcamiphithitang ekiywkbkarekhasukhwamepnphuihy ephuxkarerimtnchiwitwyphuihy suxmwlchn aekikh dubthkhwamhlkthi suxsarmwlchninwanuxatu wnhyud aekikh dubthkhwamhlkthi raychuxwnsakhykhxngwanuxatu swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkila aekikh dubthkhwamhlkthi wanuxatuinoxlimpik aela wanuxatuinpharalimpik rkbi aekikh dubthkhwamhlkthi rkbithimchatiwanuxatu swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidxangxing aekikh Vanuatu World Bank sakdtamprakasrachbnthitysthan eruxng kahndchuxpraeths dinaedn ekhtkarpkkhrxng aelaemuxnghlwng ph s 2544 http www royin go th page id 639 prakasinrachkiccanuebksaemux 26 ph y 2544 http www ratchakitcha soc go th DATA PDF 2544 E 117 2 PDF wanuxatu khunaethnaednsukhithisudinolk ithytamtidxndbthi 32aehlngkhxmulxun aekikhkhnhaekiywkb praethswanuxatu ephimthiokhrngkarphinxngkhxngwikiphiediy bthniyam cakwikiphcnanukrm sux cakkhxmmxns thrphyakrkareriyn cakwikiwithyaly xyphcn cakwikikhakhm khxkhwamtnchbb cakwikisxrs tara cakwikitarakhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb praethswanuxaturthbalrthbalsatharnrthwanuxatu Archived 2008 10 22 thi ewyaebkaemchchin Vanuatu entry at The World FactbookkhxmulthwipVanuatu Archived 2008 04 07 thi ewyaebkaemchchin from UCB Libraries GovPubs exnisokhlphiediybrithanika ewbephcpraethswanuxatu aephnthiwanuxatu aephnthiwanuxatudankarthxngethiywpraethswanuxatu thiewbist Curlie Wikimedia Atlas of Vanuatu praethswanuxatu khxmulkarthxngethiywcak wikithxngethiyw aehlngkhxmulekiywkbekhruxngdumkhxngwanuxatu wanuxatuxxniln Archived 2005 06 01 thi ewyaebkaemchchin sankngankarthxngethiywaehngchatiwanuxatu inphaph phuekhaifwanuxatu xndbthi 1 dchnikhwamsukhekhathungcak https th wikipedia org w index php title praethswanuxatu amp oldid 9572948, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม