fbpx
วิกิพีเดีย

วิศวกรรมศาสตร์

สำหรับเทพเจ้าแห่งสถาปัตยกรรม ดูที่ พระวิศวกรรม

วิศวกรรมศาสตร์ เป็นสาขาความรู้และวิชาชีพเกี่ยวกับการประยุกต์ใช้ประยุกตวิทยา (เทคโนโลยี), วิทยาศาสตร์และความรู้ทางคณิตศาสตร์เพื่อการใช้ประโยชน์จากกฎทางธรรมชาติและทรัพยากรทางกายภาพให้เกิดประโยชน์สูงสุด, เพื่อช่วยในการออกแบบและประยุกต์ใช้ วัสดุ, โครงสร้าง, เครื่องจักร, เครื่องมือ, ระบบ และ กระบวนการ เพื่อการตอบสนองต่อจุดประสงค์ที่ต้องการได้อย่างปลอดภัยและเชื่อถือได้ American Engineers' Council for Professional Development (ECPD, ซึ่งต่อมาคือ ABET) ได้ให้นิยามเกี่ยวกับวิศวกรรมศาสตร์เอาไว้ดังนี้

การจะออกแบบสร้างกังหันลมในทะเลต้องใช้ความรู้ทางวิศวกรรมในหลายๆสาขาประกอบเข้าด้วยกัน

วิศวกรรมศาสตร์คือการประยุกต์ใช้หลักการทางวิทยาศาสตร์อย่างสร้างสรรค์เพื่อการออกแบบและพัฒนาโครงสร้าง, เครื่องจักร, เครื่องมือ, หรือกระบวนการผลิต หรืองานเพื่อการใช้ประโยชน์สิ่งเหล่านี้โดดๆหรือประยุกต์เข้าด้วยกัน หรือเพื่อการสร้างหรือใช้งานสิ่งเหล่านั้นด้วยความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสิ่งที่ใช้งานอย่างหมดจด หรือเพื่อการพยากรณ์พฤติกรรมของสิ่งเหล่านั้นภายใต้สภาวะที่เจาะจง สิ่งที่กล่าวมาทั้งหมดนี้จักต้องคำนึงถึงความมุ่งหมายในการใช้งาน, ความคุ้มค่าในการปฏิบัติการ แลความปลอดภัยต่อชีวิตและทรัพยสินด้วย

ประวัติศาสตร์

 
เครื่องจักรไอน้ำของวัตต์ ซึ่งถือได้ว่าเป็นตัวขับเคลื่อนหลักในยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม และมีความสำคัญอย่างสูงต่อวิศวกรรมศาสตร์ในยุคปัจจุบัน แบบที่ถูกแสดงนี้ถูกแสดงอยู่ในตึก ETSIIM ในกรุงมาริด ประเทศสเปน

แนวคิดทางวิศวกรรมศาสตร์นั้นมีปรากฏมาแต่ยุคโบราณกาลแล้ว นับแต่มนุษย์สามารถประดิษฐ์เครื่องมือพื้นฐาน เช่น ล้อ, รอก และคาน เครื่องมือประดิษฐ์เหล่านั้นถูกนิยามถึงในวิศวกรรมศาตร์ยุคปัจจุบันและถูกใช้ประโยชน์ในงานกลศาสตร์พื้นฐานเพื่อการพัฒนาเครื่องมือและวัตถุ

คำว่า engineering ในภาษาอังกฤษ อันหมายถึงวิศวกรรมศาสตร์นั้น ถูกสร้างมาจากคำว่า engineer ซึ่งคำๆนี้สามารถสืบย้อนกลับไปได้ถึง ค.ศ. 1325 เมื่อคำว่า engine’er (อันมีความหมายว่า ผู้ใช้งานเครื่องจักร) นั้น เดิมทีหมายถึง "ผู้สร้างเครื่องจักรสำหรับใช้งานเพื่อการทหาร" ความหมายดังที่กล่าวมานั้น (ซึ่งความหมายนี้ได้ถูกยกเลิกไปแล้ว) คำว่า engine นั้นหมายถึงเครื่องจักรทางการทหาร หรืออาวุธนั่นเอง ตัวอย่างเช่นเครื่องยิงหินแคเทอพอลต์ หรือกล่าวโดยสรุปแล้ว แต่เดิมที วิศวกรคือผู้ที่ทำงานเกี่ยวกับอาวุธยุทโธปกรณ์ในกองทัพนั่นเอง สำหรับคำว่า engine นั้นเอง มีความหมายที่เก่าแก่กว่านั้นอีกคือมาจากคำว่า ingenium ในภาษาละติน ซึ่งแปลว่า "ความสามารถที่มีมาโดยกำเนิด" โดยเฉพาะหมายถึงความสามารถทางปัญญา เช่นความฉลาดในการประดิษฐ์

ต่อมา เนื่องจากความรู้ในวิทยาการการออกแบบสิ่งก่อสร้างสำหรับพลเรือนเช่น สะพาน อาคารบ้านเรือนมีพัฒนาสูงขึ้น คำว่า Civil Engineer (วิศวกรรมโยธาในภาษาไทย) ( Civil แปลว่า พลเรือน) จึงได้ถูกบัญญัติใช้เพื่อการแยกแยะระหว่างวิศวกรผู้เชี่ยวชาญในงานก่อสร้างที่ไม่เกี่ยวกับการทหาร กับ วิศวกรที่ทำงานในสายงานวิศวกรรมการทหาร (ความหมายของคำว่าวิศวกรรมศาสตร์ หรือ engineering ที่ถูกใช้ในยุคนั้น ส่วนใหญ่ไม่ตรงกับความหมายที่ถูกใช้ในปัจจุบัน ยกเว้นแต่เพียงบางส่วนที่ยังคงความหมายเดิมมาจนปัจจุบัน เช่นหน่วยทหารช่าง

 
สกรู หนึ่งในงานประดิษฐ์ที่ทรงอิทธิพลต่องานวิศวกรรมยุคปัจจุบัน
 
ทหารจีนเตรียมยิงจรวด

ยุคโบราณ

ไม่ว่าจะ อาโครโปลิสแห่งเอเธนส์, วิหารพาร์เธนอนในกรีซ, ระบบท่อปะปาแห่งโรมัน, เส้นทางแอปพีเอิน, โคลอสเซียม หรือสวนลอยบาบิโลน หรือ ประภาคารฟาโรสแห่งอเล็กซานเดรีย, พีระมิด ในอียิปต์ หรือ Teotihuacan แลเมืองและพิระมิดแห่งจักรวรรดิมายา, อินคาและแอสแทก หรือ กำแพงเมืองจีน และสิ่งก่อสร้างอื่นๆนอกเหนือจากนี้นั้น แสดงให้เห็นถึงความปราชเปรื่องของวิศวกรโยธาและเครื่องกลยุคโบราณ

วิศวกรโยธาคนแรกสุดในประวัติศาสตร์คืออิมโฮเตป ข้าราชบริพารในฟาโรห์โดจเซอร์ เขาคือผู้ออกแบบและควบคุมการก่อสร้างพีระมิดโดจเซอร์ (เป็นพีระมิดแบบขั้นบันได) ในซาคคารา ในประเทศอียิปต์ ในช่วง 2630-2611 ก่อนคริสตกาล และเขาอาจจะเป็นคนๆแรกที่ใช้สถาปัตยกรรมแบบเสาด้วย[ต้องการอ้างอิง]

ในกรีกโบราณ กลไกอันติคือเธราเป็นเครื่องคำนวณเครื่องแรกในประวัติศาสตร์ หรือสิ่งประดิษฐ์ของอาร์คิมิดีสซึ่งเรียกได้ว่าเป็นตัวอย่างของงานทางวิศวกรรมเครื่องกลยุคโบราณ งานบางชิ้นของอาร์คิมิดิส และ กลไกแอนทิกิธีรา ต้องใช้ความเข้าใจอย่างลึกซึ้งในหลักการของเฟืองทดหรือเฟืองแพลนเน็ททอรี ซึ่งเป็นสองกุญแจสำคัญในทฤษฎีจักรกลเพื่อใช้ในการออกแบบระบบเฟืองในยุคปฏิวัติอุตสาหกรรมและยังคงใช้อย่างกว้างขวางในหลายๆสาขางานทางวิศวกรรมเครื่องกลเช่นหุ่นยนต์และวิศวกรรมยานยนต์

ในกองทัพจีนและโรมันโบราณต่างก็นำเครื่องจักรทางทหารที่ซับซ้อนเข้ามาใช้งานในราชการกองทัพเช่น เครื่องยิงหินแคเทอพอลต์, เครื่องยิงธนูบะลิสตา ในกองทัพโรมัน หรือการนำจรวดเข้ามาใช้ในงานสงครามของกองทัพจีน สำหรับเครื่องยิงหินเทรบิวเชตซึ่งถูกสร้างเพื่อการทำลายกำแพงเมืองของข้าศึกนั้น ถูกสร้างขึ้นในยุคกลาง

ยุคกลาง

 
เครื่องสูบน้ำลูกสูบแบบ double-acting reciprocating ของอัล จาซารี

ชาวอิรักนามอัล จาซาริคือผู้ที่มีอิทธิพลต่อการออกแบบเครื่องจักรในปัจจุบัน ในช่วงระหว่าง ค.ศ. 1174 ถึง1200 เขาประดิษฐ์เครื่องจักรห้าเครื่องสำหรับการสูบน้ำถวายกษัตริย์ตุรกีราชวงศ์อาร์ตูควิดและปราสาทของราชวงศ์[ต้องการอ้างอิง] เครื่องสูบน้ำลูกสูบแบบ double-acting reciprocating ที่เขาออกแบบคือเครื่องจักรเครื่องแรกที่มีการใช้ทั้ง connecting rod และcrankshaft ดังนั้นจะมีการเปลี่ยนการเคลื่อนที่แบบหมุนให้เป็นการเคลื่อนที่แบบกลับไปกลับมา แต่สำหรับวิศวกรในปัจจุบันแล้ว กลไกชนิดนี้ถือว่าเป็นกลไกขั้นพื้นฐาน

Donald Routledge Hill วิศวกรชาวอังกฤษเขียนถึงอัล จาซารีเอาไว้ว่า

ไม่มีทางเลยที่จะกล่าวยกยอความสำคัญในงานของอัล จาซารีในประวัติศาสตร์มากจนเกินไป แม้ตราบจนทุกวันนี้ ยังไม่มีเอกสารจากแหล่งวัฒนธรรมอื่นใดที่สามารถให้คำแนะนำในการออกแบบ ผลิต และประกอบเครื่องจักรได้สมบูรณ์แบบเท่านี้[งานของเขา]อีกแล้ว

แม้กระทั่งทุกวันนี้ ของเล่นบางชิ้นก็ยังใช้กลไก คาน-แคมซึ่งพอในงานประดิษฐ์กุญแจรหัสและตุ๊กตากลไขลานของอัล จาซารี นอกจากนี้ งานของเขาผ่านงานประดิษฐ์ของเขามากกว่า 50 ชิ้น เขาได้พัฒนาและค้นพบหลายๆสิ่งเช่น segmental gears, ระบบควบคุมเชิงกล, กลไก escapement, หุ่นยนต์, นาฬิกา, และระบบการอ้างอิงถึงวิธีออกแบบและการผลิต

ยุคฟื้นฟูศิลปวิทยา

 
มนุษย์สามารถนำเอาไฟฟ้า ซึ่งแต่เดิมถูกเข้าใจว่าเป็นอำนาจของทวยเทพหรือภูตผีปีศาจ มาใช้ประโยชน์ในการขับเคลื่อนอารยธรรมของตนได้
 
หลอดสุญญากาศ อุปกรณ์ที่ทำให้ความรู้ด้านอิเล็กทรอนิกส์พัฒนาอย่างก้าวกระโดด ปัจจุบันมันถูกทดแทนด้วยสารกึ่งตัวนำ

วิลเลียม กิลเบิร์ตจัดได้ว่าเป็นวิศวกรไฟฟ้าคนแรกจากผลงานการตีพิมพ์ De Magnete ใน ค.ศ. 1600ซึ่งเป็นผลงานที่มีการบัญญัติคำว่า"ไฟฟ้า"ขึ้นใช้เป็นครั้งแรก

เครื่องจักรไอน้ำเครื่องแรกถูกสร้างขึ้นโดยวิศวกรเครื่องกลชาวอังกฤษนาม โทมัส ซาวารี ใน ค.ศ. 1698 ซึ่งการพัฒนาเครื่องจักรไอน้ำนี้ นำไปสู่การปฏิวัติอุตสาหกรรมในทศวรรตต่อมา และทำให้การผลิตแบบ Mass Production นั้นเป็นไปได้

วิชาชีพวิศวกรก้าวขึ้นมาสู่ความเป็นผู้เชี่ยวชาญในศตวรรตที่สิบแปด และความหมายของวิศวกรรมศาสตร์ก็แคบลง หมายถึงเฉพาะสาขาวิชาที่มีการนำวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์เข้ามาใช้ เช่นเดียวกับ สาขาmechanic arts ที่เคยอยู่ในสายวิศวกรรมการทหารและโยธา ก็ถูกยกขึ้นมาเป็นวิศวกรรมศาสตร์

ยุคปัจจุบัน

วิศวกรรมไฟฟ้าสามารถกล่าวได้ว่ามีจุดเริ่มต้นมาจากการทดลองของอาเลสซันโดร วอลตาในช่วง 1800s การทดลองของ เกออร์ก ซีโมน โอห์ม และ ไมเคิล ฟาราเดย์ และการประดิษฐ์มอร์เตอร์ไฟฟ้าใน ค.ศ. 1872 สำหรับงานของเจมส์ คลาร์ก แมกซ์เวลล์และเฮนริค เฮิรต์ในช่วงปลายศตวรรตที่ 19 ทำให้วิศวกรรมอิเล็กทรอนิกส์ได้ถือกำเนิดขึ้นมา มากไปกว่านั้น การค้นพบหลอดสุญญากาศและทรานซิสเตอร์ในช่วงเวลาต่อมาทำให้ความรู้ในสาขาไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ได้รับการพัฒนาอย่างก้าวกระโดดเด่นล้ำเหนือวิศวกรรมสาขาอื่นๆ

สิ่งประดิษฐ์ของโทมัส ซาวารีและเจมส์ วัตต์ทำให้วิศวกรรมเครื่องกลในปัจจุบันก้าวขึ้นมาสู่ความเป็นมืออาชีพ ไม่ว่าจะการพัฒนาเครื่องจักรเฉพาะ หรือเครื่องมือในการซ่อมบำรุงในช่วงการปฏิวัติอุตสาหกรรมต่างก็ทำให้ความรู้ในแขนงนี้กว้างมากขึ้นทั้งในสหราชอาณาจักร ถิ่นกำเนิดและต่างแดน

วิศวกรรมเคมีเองก็มีความคล้ายคลึงกับวิศวกรรมเครื่องกล ถูกพัฒนาในศัตวรรตที่ 19 ในช่วงปฏิวัติอุตสาหกรรม อุตสาหกรรมในเวลานั้นมีความต้องการวัสดุและกระบวนการใหม่ๆ และในช่วงปี 1880 ความต้องการการผลิตทางเคมีจำนวนมากทำให้อุตสาหกรรมเคมีถือกำเนิดขึ้น และทำให้เกิดการพัฒนากระบวนการผลิตสารเคมีขนาดหนักจนทำให้มีโรงงานผลิตสารเคมีเกิดขึ้น บทบาทของวิศวกรเคมีคือการออกแบบโรงานและกระบวนการผลิตสารเคมี


วิศวกรรมการบิน แต่เดิมทีมุ่งหมายเพียงการออกแบบอากาศยาน ทว่าต่อมามีความมุ่งหมายรวมไปถึงการออกแบบอวกาศยานด้วย จุดกำเนิดของวิศวกรรมการบินอาจจะย้อนไปได้ถึงความพยายามค้นคว้าด้านการบินในศัตวรรตที่ 18-19 รวมทั้งเครื่องร่อนผลงานของ เซอร์ จอร์จ เคยเลย์ ในช่วงทศวรรตสุดท้ายของศัตวรรตที่ 18 ด้วย ในช่วงแรกเริ่ม ความรู้ในวิศวกรรมการบินนั้นมีเพียงแนวคิดและทักษะจากวิศวกรรมสาขาอื่นๆเท่านั้น แต่เพียงทศวรรตเดียวหลังความสำเร็จในการบินของพี่น้องไรต์ คือช่วงปี 1920s พัฒนาการด้านการบินได้รับการพัฒนาไปมากผ่านการสร้างอากาศยานสำหรับการทหารในสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ในขณะดียวกัน การวิจัยเพื่อพัฒนาความรู้พื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ก็ดำเนินไปโดยการนำทฤฎีทางฟิสิกส์มาประยุกต์เข้ากับการทดลองจริง

สาขาวิชาวิศวกรรมศาสตร์

วิศวกรรมศาสตร์นั้นคล้ายคลึงกับวิทยาศาสตร์ที่มีขอบข่ายกว้างขวางจนสามารถแตกแยกย่อยลงมาได้หลายสาขาย่อย และในแต่ละสาขาย่อยต่างก็มองตัวเองในสายงานต่างๆทางวิศวกรรม ถึงแม้ว่าในช่วงแรก วิศวกรจะถูกฝึกศึกษามาในสาขาใดสาขาหนึ่ง แต่หลังจากผ่านประสบการณ์งานในสายวิศวกรรมมาแล้ว วิศวกรผู้นั้นอาจจะมีความสามารถในการทำงานได้หลากหลายสาขา โดยประวัติศาสตร์แล้ว วิศวกรรมสาขาหลักๆแบ่งได้ดังนี้

  • วิศวกรรมการบินและอวกาศยาน - ออกแบบอากาศยาน อวกาศยาน และสิ่งที่เกี่ยวข้อง
  • วิศวกรรมเครื่องกล - ออกแบบระบบเชิงกายภาพหรือกลศาสตร์ ตัวอย่างเช่น เครื่องยนต์ ระบบส่งกำลัง ระบบกันกระเทือน
  • วิศวกรรเคมี - ใช้หลักการทางเคมีในกระบวนการผลิตเคมีอุตสาหกรรม รวมไปถึงการค้นคว้าวิจัยเชื้อเพลิงและวัสดุจำเพาะใหม่ๆ
  • วิศวกรรมไฟฟ้า - ออกแบบระบบไฟฟ้า เช่น หม้อแปลงไฟฟ้า ตลอดจนเครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิด
  • วิศวกรรมโยธา - ออกแบบและก่อสร้างสิ่งก่อสร้าง เช่น รางรถไฟ ถนนหนทาง สะพาน ตึกและอาคารบ้านเรือน

เนื่องด้วยพัฒนาการอย่างรวดเร็วของเทคโนโลยี วิศวกรรมสาขาใหม่ๆมีความสำคัญมากขึ้นและได้รับการพัฒนาเช่น วิศวกรรมคอมพิวเตอร์ วิศวกรรมแม็คคาทรอนิกส์ วิศวกรรมไฟฟ้าเครื่องกลการผลิต นาโนเทคโนโลยี บางครั้ง สาขาใหม่นั้นก็เกิดขากการผสมผสานความรู้ของสาขาเดิมเข้าด้วยกัน การเกิดขึ้นใหม่ของสาขาทางวิศวกรรมนั้น โดยทั่วไปแล้วจะถูกนิยามแบบชั่วคราว ในหลากหลายรูปแบบ หรือนิยามในฐานสาขาย่อยของสาขาที่มีอยู่แล้ว ช่วงว่างของความรู้นี้ เมื่อได้รับความสนใจศึกษามากขึ้น ก็จะได้รับการยกระดับให้เป็นสาขาใหม่ ตัวชี้วัดได้ตัวหนึ่งของการเกิดสาขาใหม่นั้นคือการตั้งสาขาวิชาหรือหลักสูตรของมหาวิทยาลัยชื่อดัง

สำหรับวิศวกรรมศาสตร์ในแต่ละสาขาที่มีปรากฏนั้น มักจะมีการเหลื่อมล้ำของความรู้ โดยเฉพาะในสาขาที่มีการประยุกต์ใช้ความรู้ทางฟิสิกส์ เคมี และคณิตศาสตร์

สำหรับสาขาทางวิศวกรรมนั้น ได้ถูกแสดงในรายการข้างล่างนี้

ระเบียบวิธีทางวิศวกรรมศาสตร์

 
การออกแบบเทอร์ไบน์ต้องใช้ความรู้จากหลายๆสาขามาประกอบกัน

วิศวกรจะประยุกต์ใช้ความรู้ในศาสตร์ทางฟิสิกส์และคณิตศาสตร์เพื่อการหาทางแก้ปัญหาที่เหมาะสมต่อความต้องการ หรือเพื่อการพัฒนางานที่รับผิดชอบให้ดียิ่งขึ้น ในปัจจุบันนี้ วิศวกรมีความจำเป็นยวดยิ่งที่จะต้องมีความรู้ในศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบในโครงการของตน ดังนั้น วิศวกรจำต้องเรียนรู้สิ่งใหม่ๆตลอดวิชาชีพของตน ถ้าทางเลือกนั้นมีมากกว่าหนึ่งทางเลือก วิศวกรจำต้องวิเคราะห์ความแตกต่างของทางเลือกและตัดสินใจเลือกเอาทางเลือกที่เหมาะสมต่อความต้องการของปัญหามากที่สุด หน้าที่ที่สำคัญที่สุดและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของวิชาชีพวิศวกรก็คือการระบุ ทำความเข้าใจ และขยายความหมายของ"ข้อจำกัด"ในการออกแบบ เพื่อสร้างผลลัพธ์ที่ได้ผล และเพียงแค่ความสำเร็จในเชิงเทคนิคนั้นยังไม่ถือว่าดีพอ หากแต่จะต้องบรรลุความต้องการที่เหนือไปจากขอบข่ายเชิงเทคนิคอีกด้วย "ข้อจำกัด"ในที่นี้นั้นอาจจะหมายถึง ทรัพยากรที่มี แรงงาน จินตนาการหรือเทคโนโลยีที่มี ความยืดหยุ่นสำหรับการปรับปรุงพัฒนาต่อ และปัจจัยอื่นๆ เช่น ราคา ความปลอดภัย ความต้องการของตลาด ผลิตภาพ และสามารถใช้งานได้จริงในภาคสนามอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อทำความเข้าใจใน"ข้อจำกัด" วิศวกรจะต้องนำเอาความต้องการที่เจาะจงมาวิเคราะห์เพื่อสร้างขอบเขตซึ่งใช้งานได้จริงสำหรับการผลิตหรือปฏิบัติการ

ดูเพิ่ม

  • รายชื่อคณะวิศวกรรมศาสตร์ในประเทศไทย
  • แหล่งข้อมูลอื่น

    • วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย
    • สภาวิศวกร
    • THAIENGINEERING แหล่งข้อมูลถามตอบปัญหาทางวิศวกรรมภาษาไทย
    • ยกระดับวิศวกรโยธา พัฒนาวงการวิศวกรรม
    • วิศวกรโยธา 2015-09-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
    • Civil Engineering

    อ้างอิง

    1. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2008-07-06. สืบค้นเมื่อ 2009-04-23.
    2. Science, Volume 94, Issue 2446, pp. 456: Engineers' Council for Professional Development
    3. Engineers' Council for Professional Development. (1947). Canons of ethics for engineers
    4. Engineers' Council for Professional Development definition on Encyclopaedia Britannica (Includes Britannica article on Engineering)
    5. Oxford English Dictionary
    6. Origin: 1250–1300; ME engin < AF, OF < L ingenium nature, innate quality, esp. mental power, hence a clever invention, equiv. to in- + -genium, equiv. to gen- begetting; Source: Random House Unabridged Dictionary, © Random House, Inc. 2006.
    7. Barry J. Kemp, Ancient Egypt, Routledge 2005, p.159
    8. http://www.nytimes.com/2008/07/31/science/31computer.html?hp
    9. Wright, M T. (2005). "Epicyclic Gearing and the Antikythera Mechanism, part 2". Antiquarian Horology. 29 (1 (September 2005)): 54–60.
    10. Ahmad Y Hassan. The Crank-Connecting Rod System in a Continuously Rotating Machine.
    11. Hill, 1998: II, p. 231-2. Ashgate Publishing; ISBN 0-86078-606-4. Reference can also be found in Here and Here 2006-10-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (PDF documents).
    12. Merriam-Webster Collegiate Dictionary, 2000, CD-ROM, version 2.5.
    13. Jenkins, Rhys (1936). Links in the History of Engineering and Technology from Tudor Times. Ayer Publishing. p. 66. ISBN 0836921674.
    14. Imperial College London England 2011-06-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน: Studying engineering at Imperial: Engineering courses are offered in five main branches of engineering: aeronautical, chemical, civil, electrical and mechanical. There are also courses in computing science, software engineering, information systems engineering, materials science and engineering, mining engineering and petroleum engineering.
    15. Van Every, Kermit E. (1986). "Aeronautical engineering". Encyclopedia Americana. 1. Grolier Incorporated. p. 226.
    16. U of Edinburgh 2007-10-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Welcome to Chemical Engineering, which is celebrating 50 years this academic year, is part of the School of Engineering and Electronics (SEE), which includes the other three main engineering disciplines of electrical and electronic engineering, civil engineering and mechanical engineering.

    ศวกรรมศาสตร, งก, ามภาษา, ในบทความน, ไว, ให, านและผ, วมแก, ไขบทความศ, กษาเพ, มเต, มโดยสะดวก, เน, องจากว, เด, ยภาษาไทยย, งไม, บทความด, งกล, าว, กระน, ควรร, บสร, างเป, นบทความโดยเร, วท, ดสำหร, บเทพเจ, าแห, งสถาป, ตยกรรม, พระว, ศวกรรม, เป, นสาขาความร, และว, ชาช, พ. lingkkhamphasa inbthkhwamni miiwihphuxanaelaphurwmaekikhbthkhwamsuksaephimetimodysadwk enuxngcakwikiphiediyphasaithyyngimmibthkhwamdngklaw krann khwrribsrangepnbthkhwamodyerwthisudsahrbethphecaaehngsthaptykrrm duthi phrawiswkrrm wiswkrrmsastr epnsakhakhwamruaelawichachiphekiywkbkarprayuktichprayuktwithya ethkhonolyi withyasastraelakhwamruthangkhnitsastrephuxkarichpraoychncakkdthangthrrmchatiaelathrphyakrthangkayphaphihekidpraoychnsungsud ephuxchwyinkarxxkaebbaelaprayuktich wsdu okhrngsrang ekhruxngckr ekhruxngmux rabb aela krabwnkar ephuxkartxbsnxngtxcudprasngkhthitxngkaridxyangplxdphyaelaechuxthuxid American Engineers Council for Professional Development ECPD sungtxmakhux ABET 1 idihniyamekiywkbwiswkrrmsastrexaiwdngnikarcaxxkaebbsrangknghnlminthaeltxngichkhwamruthangwiswkrrminhlaysakhaprakxbekhadwykn wiswkrrmsastrkhuxkarprayuktichhlkkarthangwithyasastrxyangsrangsrrkhephuxkarxxkaebbaelaphthnaokhrngsrang ekhruxngckr ekhruxngmux hruxkrabwnkarphlit hruxnganephuxkarichpraoychnsingehlanioddhruxprayuktekhadwykn hruxephuxkarsranghruxichngansingehlanndwykhwamrukhwamekhaicekiywkbsingthiichnganxyanghmdcd hruxephuxkarphyakrnphvtikrrmkhxngsingehlannphayitsphawathiecaacng singthiklawmathnghmdnicktxngkhanungthungkhwammunghmayinkarichngan khwamkhumkhainkarptibtikar aelkhwamplxdphytxchiwitaelathrphysindwy 2 3 4 bthkhwamnixangxingkhristskrach khristthswrrs khriststwrrs sungepnsarasakhykhxngenuxha enuxha 1 prawtisastr 1 1 yukhobran 1 2 yukhklang 1 3 yukhfunfusilpwithya 1 4 yukhpccubn 2 sakhawichawiswkrrmsastr 3 raebiybwithithangwiswkrrmsastr 4 duephim 5 aehlngkhxmulxun 6 xangxingprawtisastr aekikh ekhruxngckrixnakhxngwtt sungthuxidwaepntwkhbekhluxnhlkinyukhptiwtixutsahkrrm aelamikhwamsakhyxyangsungtxwiswkrrmsastrinyukhpccubn aebbthithukaesdngnithukaesdngxyuintuk ETSIIM inkrungmarid praethssepn aenwkhidthangwiswkrrmsastrnnmipraktmaaetyukhobrankalaelw nbaetmnusysamarthpradisthekhruxngmuxphunthan echn lx rxk aelakhan ekhruxngmuxpradisthehlannthukniyamthunginwiswkrrmsatryukhpccubnaelathukichpraoychninnganklsastrphunthanephuxkarphthnaekhruxngmuxaelawtthukhawa engineering inphasaxngkvs xnhmaythungwiswkrrmsastrnn thuksrangmacakkhawa engineer sungkhanisamarthsubyxnklbipidthung kh s 1325 emuxkhawa engine er xnmikhwamhmaywa phuichnganekhruxngckr nn edimthihmaythung phusrangekhruxngckrsahrbichnganephuxkarthhar 5 khwamhmaydngthiklawmann sungkhwamhmayniidthukykelikipaelw khawa engine nnhmaythungekhruxngckrthangkarthhar hruxxawuthnnexng twxyangechnekhruxngyinghinaekhethxphxlt hruxklawodysrupaelw aetedimthi wiswkrkhuxphuthithanganekiywkbxawuthyuthothpkrninkxngthphnnexng sahrbkhawa engine nnexng mikhwamhmaythiekaaekkwannxikkhuxmacakkhawa ingenium inphasalatin sungaeplwa khwamsamarththimimaodykaenid odyechphaahmaythungkhwamsamarththangpyya echnkhwamchladinkarpradisth 6 txma enuxngcakkhwamruinwithyakarkarxxkaebbsingkxsrangsahrbphleruxnechn saphan xakharbaneruxnmiphthnasungkhun khawa Civil Engineer 4 wiswkrrmoythainphasaithy Civil aeplwa phleruxn cungidthukbyytiichephuxkaraeykaeyarahwangwiswkrphuechiywchayinngankxsrangthiimekiywkbkarthhar kb wiswkrthithanganinsaynganwiswkrrmkarthhar khwamhmaykhxngkhawawiswkrrmsastr hrux engineering thithukichinyukhnn swnihyimtrngkbkhwamhmaythithukichinpccubn ykewnaetephiyngbangswnthiyngkhngkhwamhmayedimmacnpccubn echnhnwythharchang skru hnunginnganpradisththithrngxiththiphltxnganwiswkrrmyukhpccubn thharcinetriymyingcrwd yukhobran aekikh imwaca xaokhroplisaehngexethns wiharpharethnxninkris rabbthxpapaaehngormn esnthangaexpphiexin okhlxsesiym hruxswnlxybabioln hrux praphakharfaorsaehngxelksanedriy phiramid inxiyipt hrux Teotihuacan aelemuxngaelaphiramidaehngckrwrrdimaya xinkhaaelaaexsaethk hrux kaaephngemuxngcin aelasingkxsrangxunnxkehnuxcakninn aesdngihehnthungkhwamprachepruxngkhxngwiswkroythaaelaekhruxngklyukhobranwiswkroythakhnaerksudinprawtisastrkhuxximohetp 4 kharachbripharinfaorhodcesxr ekhakhuxphuxxkaebbaelakhwbkhumkarkxsrangphiramidodcesxr epnphiramidaebbkhnbnid insakhkhara inpraethsxiyipt inchwng 2630 2611 kxnkhristkal 7 aelaekhaxaccaepnkhnaerkthiichsthaptykrrmaebbesadwy txngkarxangxing inkrikobran klikxntikhuxethraepnekhruxngkhanwnekhruxngaerkinprawtisastr 8 hruxsingpradisthkhxngxarkhimidissungeriykidwaepntwxyangkhxngnganthangwiswkrrmekhruxngklyukhobran nganbangchinkhxngxarkhimidis aela klikaexnthikithira txngichkhwamekhaicxyangluksunginhlkkarkhxngefuxngthdhruxefuxngaephlnenththxri 9 sungepnsxngkuyaecsakhyinthvsdickrklephuxichinkarxxkaebbrabbefuxnginyukhptiwtixutsahkrrmaelayngkhngichxyangkwangkhwanginhlaysakhanganthangwiswkrrmekhruxngklechnhunyntaelawiswkrrmyanynt 9 inkxngthphcinaelaormnobrantangknaekhruxngckrthangthharthisbsxnekhamaichnganinrachkarkxngthphechn ekhruxngyinghinaekhethxphxlt ekhruxngyingthnubalista inkxngthphormn hruxkarnacrwdekhamaichinngansngkhramkhxngkxngthphcin sahrbekhruxngyinghinethrbiwechtsungthuksrangephuxkarthalaykaaephngemuxngkhxngkhasuknn thuksrangkhuninyukhklang yukhklang aekikh ekhruxngsubnaluksubaebb double acting reciprocating khxngxl casari chawxirknamxl casarikhuxphuthimixiththiphltxkarxxkaebbekhruxngckrinpccubn inchwngrahwang kh s 1174 thung1200 ekhapradisthekhruxngckrhaekhruxngsahrbkarsubnathwaykstriyturkirachwngsxartukhwidaelaprasathkhxngrachwngs txngkarxangxing ekhruxngsubnaluksubaebb double acting reciprocating thiekhaxxkaebbkhuxekhruxngckrekhruxngaerkthimikarichthng connecting rod aelacrankshaft dngnncamikarepliynkarekhluxnthiaebbhmunihepnkarekhluxnthiaebbklbipklbma 10 aetsahrbwiswkrinpccubnaelw klikchnidnithuxwaepnklikkhnphunthanDonald Routledge Hill wiswkrchawxngkvsekhiynthungxl casariexaiwwa immithangelythicaklawykyxkhwamsakhyinngankhxngxl casariinprawtisastrmakcnekinip aemtrabcnthukwnni yngimmiexksarcakaehlngwthnthrrmxunidthisamarthihkhaaenanainkarxxkaebb phlit aelaprakxbekhruxngckridsmburnaebbethani ngankhxngekha xikaelw 11 aemkrathngthukwnni khxngelnbangchinkyngichklik khan aekhmsungphxinnganpradisthkuyaecrhsaelatuktaklikhlankhxngxl casari nxkcakni ngankhxngekhaphannganpradisthkhxngekhamakkwa 50 chin ekhaidphthnaaelakhnphbhlaysingechn segmental gears rabbkhwbkhumechingkl klik escapement hunynt nalika aelarabbkarxangxingthungwithixxkaebbaelakarphlit yukhfunfusilpwithya aekikh mnusysamarthnaexaiffa sungaetedimthukekhaicwaepnxanackhxngthwyethphhruxphutphipisac maichpraoychninkarkhbekhluxnxarythrrmkhxngtnid hlxdsuyyakas xupkrnthithaihkhwamrudanxielkthrxniksphthnaxyangkawkraodd pccubnmnthukthdaethndwysarkungtwna wileliym kilebirtcdidwaepnwiswkriffakhnaerkcakphlngankartiphimph De Magnete in kh s 1600sungepnphlnganthimikarbyytikhawa iffa khunichepnkhrngaerk 12 ekhruxngckrixnaekhruxngaerkthuksrangkhunodywiswkrekhruxngklchawxngkvsnam othms sawari in kh s 1698 13 sungkarphthnaekhruxngckrixnani naipsukarptiwtixutsahkrrminthswrrttxma aelathaihkarphlitaebb Mass Production nnepnipidwichachiphwiswkrkawkhunmasukhwamepnphuechiywchayinstwrrtthisibaepd aelakhwamhmaykhxngwiswkrrmsastrkaekhblng hmaythungechphaasakhawichathimikarnawithyasastraelakhnitsastrekhamaich echnediywkb sakhamechanic arts thiekhyxyuinsaywiswkrrmkarthharaelaoytha kthukykkhunmaepnwiswkrrmsastr yukhpccubn aekikh wiswkrrmiffasamarthklawidwamicuderimtnmacakkarthdlxngkhxngxaelssnodr wxltainchwng 1800s karthdlxngkhxng ekxxrk siomn oxhm aela imekhil faraedy aelakarpradisthmxretxriffain kh s 1872 sahrbngankhxngecms khlark aemksewllaelaehnrikh ehirtinchwngplaystwrrtthi 19 thaihwiswkrrmxielkthrxniksidthuxkaenidkhunma makipkwann karkhnphbhlxdsuyyakasaelathransisetxrinchwngewlatxmathaihkhwamruinsakhaiffaaelaxielkthrxniksidrbkarphthnaxyangkawkraoddednlaehnuxwiswkrrmsakhaxun 4 singpradisthkhxngothms sawariaelaecms wttthaihwiswkrrmekhruxngklinpccubnkawkhunmasukhwamepnmuxxachiph imwacakarphthnaekhruxngckrechphaa hruxekhruxngmuxinkarsxmbarunginchwngkarptiwtixutsahkrrmtangkthaihkhwamruinaekhnngnikwangmakkhunthnginshrachxanackr thinkaenidaelatangaedn 4 wiswkrrmekhmiexngkmikhwamkhlaykhlungkbwiswkrrmekhruxngkl thukphthnainstwrrtthi 19 inchwngptiwtixutsahkrrm 4 xutsahkrrminewlannmikhwamtxngkarwsduaelakrabwnkarihm aelainchwngpi 1880 khwamtxngkarkarphlitthangekhmicanwnmakthaihxutsahkrrmekhmithuxkaenidkhun 4 aelathaihekidkarphthnakrabwnkarphlitsarekhmikhnadhnkcnthaihmiorngnganphlitsarekhmiekidkhun 4 bthbathkhxngwiswkrekhmikhuxkarxxkaebbornganaelakrabwnkarphlitsarekhmi 4 wiswkrrmkarbin aetedimthimunghmayephiyngkarxxkaebbxakasyan 14 thwatxmamikhwammunghmayrwmipthungkarxxkaebbxwkasyandwy 14 cudkaenidkhxngwiswkrrmkarbinxaccayxnipidthungkhwamphyayamkhnkhwadankarbininstwrrtthi 18 19 rwmthngekhruxngrxnphlngankhxng esxr cxrc ekhyely inchwngthswrrtsudthaykhxngstwrrtthi 18 dwy inchwngaerkerim khwamruinwiswkrrmkarbinnnmiephiyngaenwkhidaelathksacakwiswkrrmsakhaxunethann 15 aetephiyngthswrrtediywhlngkhwamsaercinkarbinkhxngphinxngirt khuxchwngpi 1920s phthnakardankarbinidrbkarphthnaipmakphankarsrangxakasyansahrbkarthharinsngkhramolkkhrngthihnung inkhnadiywkn karwicyephuxphthnakhwamruphunthanthangwithyasastrkdaeninipodykarnathvdithangfisiksmaprayuktekhakbkarthdlxngcringsakhawichawiswkrrmsastr aekikhwiswkrrmsastrnnkhlaykhlungkbwithyasastrthimikhxbkhaykwangkhwangcnsamarthaetkaeykyxylngmaidhlaysakhayxy aelainaetlasakhayxytangkmxngtwexnginsayngantangthangwiswkrrm thungaemwainchwngaerk wiswkrcathukfuksuksamainsakhaidsakhahnung aethlngcakphanprasbkarnnganinsaywiswkrrmmaaelw wiswkrphunnxaccamikhwamsamarthinkarthanganidhlakhlaysakha odyprawtisastraelw wiswkrrmsakhahlkaebngiddngni 14 16 wiswkrrmkarbinaelaxwkasyan xxkaebbxakasyan xwkasyan aelasingthiekiywkhxng wiswkrrmekhruxngkl xxkaebbrabbechingkayphaphhruxklsastr twxyangechn ekhruxngynt rabbsngkalng rabbknkraethuxn wiswkrrekhmi ichhlkkarthangekhmiinkrabwnkarphlitekhmixutsahkrrm rwmipthungkarkhnkhwawicyechuxephlingaelawsducaephaaihm wiswkrrmiffa xxkaebbrabbiffa echn hmxaeplngiffa tlxdcnekhruxngichiffathukchnid wiswkrrmoytha xxkaebbaelakxsrangsingkxsrang echn rangrthif thnnhnthang saphan tukaelaxakharbaneruxnenuxngdwyphthnakarxyangrwderwkhxngethkhonolyi wiswkrrmsakhaihmmikhwamsakhymakkhunaelaidrbkarphthnaechn wiswkrrmkhxmphiwetxr wiswkrrmaemkhkhathrxniks wiswkrrmiffaekhruxngklkarphlit naonethkhonolyi bangkhrng sakhaihmnnkekidkhakkarphsmphsankhwamrukhxngsakhaedimekhadwykn karekidkhunihmkhxngsakhathangwiswkrrmnn odythwipaelwcathukniyamaebbchwkhraw inhlakhlayrupaebb hruxniyaminthansakhayxykhxngsakhathimixyuaelw chwngwangkhxngkhwamruni emuxidrbkhwamsnicsuksamakkhun kcaidrbkarykradbihepnsakhaihm twchiwdidtwhnungkhxngkarekidsakhaihmnnkhuxkartngsakhawichahruxhlksutrkhxngmhawithyalychuxdngsahrbwiswkrrmsastrinaetlasakhathimipraktnn mkcamikarehluxmlakhxngkhwamru odyechphaainsakhathimikarprayuktichkhwamruthangfisiks ekhmi aelakhnitsastrsahrbsakhathangwiswkrrmnn idthukaesdnginraykarkhanglangni wiswkrrmkhxmphiwetxr wiswkrrmaemkhkhathrxniks wiswkrrmkhnthaywsdu wiswkrrmiffa wiswkrrmoytha wiswkrrmxtonmti wiswkrrmxielkthrxniksaelaothrkhmnakhm wiswkrrmekhmi wiswkrrmrabbsingkxsrang wiswkrrmxielkthrxniks wiswkrrmothrkhmnakhm wiswkrrmchiwewch hrux wiswkrrmchiwkaraephthy wiswkrrmnaon wiswkrrmkarphlit wiswkrrmekstr wiswkrrmthrphyakrna wiswkrrmdinaelana wiswkrrmkhnsng wiswkrrmkhwamplxdphy wiswkrrmpiotreliym wiswkrrmpiotrekhmi wiswkrrmsxftaewr wiswkrrmaemkhkhathrxniksaelahunynt wiswkrrmolcistiks wiswkrrmkarechuxm wiswkrrmekhruxngkl wiswkrrmrabbkhwbkhumaelaekhruxngmuxwd wiswkrrmsarsnethsaelakarsuxsar wiswkrrmekhruxngmux wiswkrrmwsdu wiswkrrmsingaewdlxm wiswkrrmxahar wiswkrrmsarsneths wiswkrrmsuxsar wiswkrrmchayfng wiswkrrmsmuthrsastr wiswkrrmiffaekhruxngklkarphlit wiswkrrmekhruxngklaelakarphlit wiswkrrmrabbkhwbkhum wiswkrrmkarwdkhum wiswkrrmolhkar wiswkrrmxutsahkar wiswkrrmsarwc wiswkrrmehmuxngaer wiswkrrmxwkasyan wiswkrrmphlastik wiswkrrmphxliemxr wiswkrrmtxerux wiswkrrmkarcdkar wiswkrrmkarcdkarkhwamplxdphy wiswkrrmmltimiediyaelaexnetxrethnemnt wiswkrrmpyyapradisthaelawithyakarkhxmul wiswkrrmekhruxkhayaelakhwammnkhngplxdphythangisebxrraebiybwithithangwiswkrrmsastr aekikh karxxkaebbethxribntxngichkhwamrucakhlaysakhamaprakxbkn wiswkrcaprayuktichkhwamruinsastrthangfisiksaelakhnitsastrephuxkarhathangaekpyhathiehmaasmtxkhwamtxngkar hruxephuxkarphthnanganthirbphidchxbihdiyingkhun inpccubnni wiswkrmikhwamcaepnywdyingthicatxngmikhwamruinsastrthiekiywkhxngkbkarxxkaebbinokhrngkarkhxngtn dngnn wiswkrcatxngeriynrusingihmtlxdwichachiphkhxngtn thathangeluxknnmimakkwahnungthangeluxk wiswkrcatxngwiekhraahkhwamaetktangkhxngthangeluxkaelatdsiniceluxkexathangeluxkthiehmaasmtxkhwamtxngkarkhxngpyhamakthisud hnathithisakhythisudaelaepnexklksnechphaatwkhxngwichachiphwiswkrkkhuxkarrabu thakhwamekhaic aelakhyaykhwamhmaykhxng khxcakd inkarxxkaebb ephuxsrangphllphththiidphl aelaephiyngaekhkhwamsaercinechingethkhnikhnnyngimthuxwadiphx hakaetcatxngbrrlukhwamtxngkarthiehnuxipcakkhxbkhayechingethkhnikhxikdwy khxcakd inthininnxaccahmaythung thrphyakrthimi aerngngan cintnakarhruxethkhonolyithimi khwamyudhyunsahrbkarprbprungphthnatx aelapccyxun echn rakha khwamplxdphy khwamtxngkarkhxngtlad phlitphaph aelasamarthichnganidcringinphakhsnamxyangmiprasiththiphaph ephuxthakhwamekhaicin khxcakd wiswkrcatxngnaexakhwamtxngkarthiecaacngmawiekhraahephuxsrangkhxbekhtsungichnganidcringsahrbkarphlithruxptibtikarduephim aekikhraychuxkhnawiswkrrmsastrinpraethsithyaehlngkhxmulxun aekikhwiswkrrmsthanaehngpraethsithy sphawiswkr THAIENGINEERING aehlngkhxmulthamtxbpyhathangwiswkrrmphasaithy ykradbwiswkroytha phthnawngkarwiswkrrm wiswkroytha Archived 2015 09 12 thi ewyaebkaemchchin Civil Engineeringxangxing aekikh ABET History khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2008 07 06 subkhnemux 2009 04 23 Science Volume 94 Issue 2446 pp 456 Engineers Council for Professional Development Engineers Council for Professional Development 1947 Canons of ethics for engineers 4 0 4 1 4 2 4 3 4 4 4 5 4 6 4 7 4 8 Engineers Council for Professional Development definition on Encyclopaedia Britannica Includes Britannica article on Engineering Oxford English Dictionary Origin 1250 1300 ME engin lt AF OF lt L ingenium nature innate quality esp mental power hence a clever invention equiv to in genium equiv to gen begetting Source Random House Unabridged Dictionary c Random House Inc 2006 Barry J Kemp Ancient Egypt Routledge 2005 p 159 http www nytimes com 2008 07 31 science 31computer html hp 9 0 9 1 Wright M T 2005 Epicyclic Gearing and the Antikythera Mechanism part 2 Antiquarian Horology 29 1 September 2005 54 60 Ahmad Y Hassan The Crank Connecting Rod System in a Continuously Rotating Machine Hill 1998 II p 231 2 Ashgate Publishing ISBN 0 86078 606 4 Reference can also be found in Here and Here Archived 2006 10 08 thi ewyaebkaemchchin PDF documents Merriam Webster Collegiate Dictionary 2000 CD ROM version 2 5 Jenkins Rhys 1936 Links in the History of Engineering and Technology from Tudor Times Ayer Publishing p 66 ISBN 0836921674 14 0 14 1 14 2 Imperial College London England Archived 2011 06 17 thi ewyaebkaemchchin Studying engineering at Imperial Engineering courses are offered in five main branches of engineering aeronautical chemical civil electrical and mechanical There are also courses in computing science software engineering information systems engineering materials science and engineering mining engineering and petroleum engineering Van Every Kermit E 1986 Aeronautical engineering Encyclopedia Americana 1 Grolier Incorporated p 226 U of Edinburgh Archived 2007 10 23 thi ewyaebkaemchchin Welcome to Chemical Engineering which is celebrating 50 years this academic year is part of the School of Engineering and Electronics SEE which includes the other three main engineering disciplines of electrical and electronic engineering civil engineering and mechanical engineering bthkhwamekiywkbwiswkrrmsastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul ekhathungcak https th wikipedia org w index php title wiswkrrmsastr amp oldid 9780261, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

    บทความ

    , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม