สงครามพันวัน

สงครามพันวัน (สเปน: Guerra de los Mil Días) เป็นสงครามกลางเมืองที่สู้รบในประเทศโคลอมเบียระหว่างปีค.ศ. 1899–1902 ช่วงแรกเป็นความขัดแย้งระหว่างพรรคเสรีนิยมกับรัฐบาลนำโดยพรรคชาตินิยม ซึ่งต่อมาถูกแทนที่ด้วยพรรคอนุรักษนิยม สงครามพันวันมีสาเหตุมาจากการขัดกันทางอุดมการณ์ระบอบสหพันธรัฐกับรัฐเดี่ยวระหว่างฝ่ายเสรีนิยม อนุรักษนิยม และชาตินิยม ในปี ค.ศ. 1884 ประธานาธิบดีราฟาแอล นูเญซดำเนินการปฏิรูปทางการเมืองที่เรียกว่า เรเกเนราซิยอน (Regeneración) ซึ่งแทนที่รัฐบาลท้องถิ่นด้วยรัฐบาลกลางและฟื้นฟูอำนาจคริสตจักรโรมันคาทอลิก หลังจากนั้นมีการปรับแก้รัฐธรรมนูญแห่งโคลอมเบีย ค.ศ. 1886 ที่เปลี่ยนสหรัฐโคลอมเบียเป็นสาธารณรัฐโคลอมเบีย และยุติการครอบงำของฝ่ายเสรีนิยมหัวรุนแรงที่ครองอำนาจมาตั้งแต่ ค.ศ. 1863

สงครามพันวัน (Guerra de los Mil Días)
เรือ เลาตาโร อับปางที่เมืองปานามาซิตี เมื่อวันที่ 20 มกราคม ค.ศ. 1902
วันที่ 17 ตุลาคม ค.ศ. 1899 – 21 พฤศจิกายน ค.ศ. 1902 (1130 วัน) สถานที่ จังหวัดโคลอมเบียและจังหวัดปานามา ผลลัพธ์ ฝ่ายรัฐบาลอนุรักษนิยมชนะ สาธารณรัฐโคลอมเบียดำรงอยู่จนถึงปัจจุบัน
คู่ขัดแย้ง
ฝ่ายเสรีนิยม สนับสนุนโดย: เวเนซุเอลา	ฝ่ายอนุรักษนิยม
ผู้บัญชาการหรือผู้นำ
ราฟาเอล ยูริเบ ยูริเบ เบนจามิน เอร์เรรา	พรอสเพโร ปินซอน รามอน กอนซาเลซ บาเลนเซีย เปโดร เนล ออสปินา
กำลังพลสูญเสีย
120,000

ความตึงเครียดมาถึงขีดสุดเมื่อมานูเอ็ล อันโตนิโอ แซนเกลเมนตีจากพรรคชาตินิยมชนะการเลือกตั้งประธานาธิบดีในปี ค.ศ. 1898 ต่อมาวันที่ 17 ตุลาคม ค.ศ. 1899 ฝ่ายเสรีนิยมก่อการจลาจลต่อต้านรัฐบาลชาตินิยมในจังหวัดซันตันเดร์ ก่อนจะลุกลามไปเป็นสงครามเมื่อฝ่ายเสรีนิยมพยายามเข้ายึดเมืองบูการามังกาในเดือนพฤศจิกายน เวเนซุเอลาเข้าช่วยเหลือฝ่ายเสรีนิยมหลังฝ่ายเสรีนิยมพ่ายแพ้ในยุทธการที่ปาโลเนโกรในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1900 หลังจากนั้นความขัดแย้งแปรสภาพเป็นสงครามกองโจรตามเขตชนบทที่ยืดเยื้อ หลังตระหนักว่าไม่สามารถชนะสงครามได้ ฝ่ายเสรีนิยมตัดสินใจเจรจาและลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพกับฝ่ายรัฐบาล บนเรือรบ วิสคอนซิน ของสหรัฐที่เป็นคนกลางในวันที่ 21 พฤศจิกายน ค.ศ. 1902 เป็นอันสิ้นสุดสงครามพันวัน

สงครามพันวันเป็นหนึ่งในสงครามที่นองเลือดที่สุดในประวัติศาสตร์โคลอมเบีย มีผู้เสียชีวิตประมาณ 120,000 คน และทำให้ภาคสังคมเศรษฐกิจโคลอมเบียเสียหายอย่างมาก สงครามนี้ยังส่งผลต่อเสถียรภาพของรัฐบาล และเป็นปัจจัยหนึ่งที่นำไปสู่การเสียปานามาในปี ค.ศ. 1903 โดยมีสหรัฐอยู่เบื้องหลัง

อ้างอิง

1. BBC. "Colombia Timeline". สืบค้นเมื่อ 11 May 2016.
2. "Rafael Núñez - President of Colombia". Britannica. สืบค้นเมื่อ January 3, 2021.
3. "Colombia - THE GOVERNMENTAL SYSTEM". Country Studies. สืบค้นเมื่อ January 3, 2021.
4. Grueso, Eduardo Riascos (1950). Geografía guerrera de Colombia (ภาษาSpanish). Impr. Bolivariana. p. 24.CS1 maint: unrecognized language (link)
5. de La Pedraja, René (2015). Wars of Latin America, 1899-1941. McFarland. pp. 30–31. ISBN 9780786482573.
6. Minster, Christopher (January 2, 2020). "The Thousand Days' War". ThoughtCo. สืบค้นเมื่อ January 3, 2021.
7. "The War of a Thousand Days - Colombian history". Britannica. สืบค้นเมื่อ January 3, 2021.