สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านซะอีด บิน เตมัวร์
สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านซะอีด บิน เตมัวร์ (อังกฤษ: Said bin Taimur; อาหรับ: سعيد بن تيمور) ทรงเป็นสุลต่านแห่งมัสกัตและโอมาน (ประเทศโอมานในปัจจุบัน) ครองราชย์ระหว่างปี ค.ศ. 1932–1970
| สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านซะอีด บิน เตมัวร์ | |
|---|---|
สุลต่านซะอีด บิน เตมัวร์ (ซ้าย) กับพันเอกเดวิด สไมลีย์ แห่งกองทัพบกสหราชอาณาจักร | |
| สุลต่านแห่งโอมาน | |
| ครองราชย์ | 10 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1932 – 23 กรกฎาคม ค.ศ. 1970 |
| ก่อนหน้า | สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านเตมัวร์ บิน เฟซาล |
| ถัดไป | สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านกอบูส บิน ซะอีด อัสซะอีด |
| คู่อภิเษก | เชคา ฟะติมะ อัล-มาชานี เชคา มาซูน อัล-มาชานี |
| พระราชบุตร | สุลต่านกอบูส บิน ซะอีด |
| ราชวงศ์ | อัลซะอีด |
| พระราชบิดา | สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านเตมัวร์ บิน เฟซาล |
| พระราชมารดา | พระนางซัยยิดา ฟะติมะ บินต์ อาลี อัล-ซะอีด |
| ประสูติ | 13 สิงหาคม ค.ศ. 1910 ประเทศโอมาน |
| สวรรคต | 19 ตุลาคม ค.ศ. 1972 (62 ปี) ลอนดอน ประเทศอังกฤษ |
| ฝังพระศพ | สุสานบรูควูด เซอร์รีย์ ประเทศอังกฤษ สุสานหลวง กรุงมัสกัต |
| ศาสนา | อิสลาม |
สมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านซะอีด บิน เตมัวร์เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ 13 สิงหาคม ค.ศ. 1910 ทรงเป็นพระราชโอรสของสมเด็จพระราชาธิบดีสุลต่านเตมัวร์ บิน เฟซาล (Taimur bin Feisal) กับพระนางซัยยิดา ฟะติมะ บินต์ อาลี อัล-ซะอีด (Sayyida Fatima bint 'Ali Al-Sa'id) ทรงขึ้นครองราชย์ต่อจากพระราชบิดาเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1932 พระองค์พัฒนาประเทศให้ทันสมัยขึ้นด้วยใช้เงินจากการค้าขายปิโตรเลียม ต่อมาพระองค์ทรงขัดแย้งกับอิหม่ามกาลิบ บิน อาลี (Ghalib bin Ali) ผู้นำทางศาสนาของโอมานซึ่งตั้งตนเองเป็นสุลต่านเช่นกัน กาลิบ บิน อาลีก่อกบฏในปี ค.ศ. 1955 แต่ถูกปราบโดยกองทัพโอมานและสหราชอาณาจักร อย่างไรก็ตาม สุลต่านซะอิดถูกซาอุดีอาระเบียและอียิปต์กดดันเนื่องจากสองประเทศนี้สนับสนุนอิหม่ามกาลิบและมองว่าการแทรงแซงของสหราชอาณาจักรนั้นเป็นสิ่งที่ขัดกับแนวคิดชาตินิยมอาหรับ ดังนั้นในปี ค.ศ. 1957 ซาอุดีอาระเบียและอียิปต์จึงสนับสนุนให้อิหม่านกาลิบก่อกบฏอีกครั้ง แต่ก็ถูกปราบลงในอีกสองปีต่อมา อิหม่ามกาลิบตัดสินใจลี้ภัยในประเทศซาอุดีอาระเบียจนกระทั่งเสียชีวิต
ในปี ค.ศ. 1958 สุลต่านซะอีดทรงขายเมืองกวาดาร์ (Gwadar) ให้แก่ประเทศปากีสถาน ด้วยมูลค่า 3 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ต่อมาระหว่างปี ค.ศ. 1962–1976 เกิดเหตุการณ์กบฏในจังหวัดโดฟาร์ (Dhofar Rebellion) และมีความพยายามในการลอบปลงพระชนม์สุลต่านซะอีด ซึ่งส่งผลให้ในช่วงปลายรัชกาล สุลต่านซะอีดทรงมีพระสติฟั่นเฟือน ในวันที่ 23 กรกฎาคม ค.ศ. 1970 กอบูส บิน ซะอีด พระราชโอรสได้ปลดพระองค์ออกจากตำแหน่งประมุขและเนรเทศพระองค์ไปประทับที่กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร สุลต่านซะอีดเสด็จสวรรคตในปี ค.ศ. 1972 พระบรมศพถูกฝังที่สุสานบรูควูด (Brookwood Cemetery) ในมณฑลเซอร์รีย์ ต่อมาพระบรมศพถูกเคลื่อนย้ายกลับมายังประเทศโอมานและถูกฝังที่สุสานหลวงในกรุงมัสกัต
อ้างอิง
- Oman, Culture and Diplomacy by Jeremy Jones, Nicholas Ridout
- Sectarian Politics in the Persian Gulf by Lawrence G. Potter
- Oman: The Present in the Context of a Fractured Past by Roby C. Barrett
- Oman profile - Timeline - BBC News - BBC.com
- Tony Jeapes: SAS Secret War. Operation Storm in te Middle East. Grennhill Books/Stakpole Books, London/Pennsylvania 2005, ISBN 1-85367-567-9, page 29.