สมเด็จพระราชินีฟารีดาแห่งอียิปต์

สมเด็จพระราชินีฟารีดา (อาหรับ: الملكة فريده‎; พระราชสมภพ: 5 กันยายน พ.ศ. 2464 – สวรรคต: 16 ตุลาคม พ.ศ. 2531) หรือพระนามเดิม ซาฟินาซ ษูลฟิการ (อาหรับ: صافيناز ذوالفقار‎ Sāfināz Dhū l-Fiqār) เป็นอดีตพระราชินีในพระเจ้าฟารูกแห่งอียิปต์

สมเด็จพระราชินีฟารีดาแห่งอียิปต์
พระอิสริยยศ	สมเด็จพระราชินีแห่งอียิปต์
ราชวงศ์	มุฮัมมัดอะลี
ข้อมูลส่วนพระองค์
พระราชสมภพ	5 กันยายน พ.ศ. 2464 อะเล็กซานเดรีย รัฐสุลต่านอียิปต์
สวรรคต	16 ตุลาคม พ.ศ. 2531 (67 ปี) ไคโร ประเทศอียิปต์
พระราชบิดา	ยูซุฟ ษูลฟิการ พาชา
พระราชมารดา	ซัยนับ ซัยยิด คานุม
พระราชสวามี	พระเจ้าฟารูกแห่งอียิปต์ (2481–2491; หย่า)
พระราชบุตร	เจ้าหญิงเฟริยาล เจ้าหญิงเฟาซียะห์ เจ้าหญิงฟาดียะห์
ลายพระอภิไธย

พระราชประวัติ

พระประวัติตอนต้น

สมเด็จพระราชินีฟารีดา เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ 5 กันยายน พ.ศ. 2464 ณ เมืองอะเล็กซานเดรีย รัฐสุลต่านอียิปต์ ในครอบครัวขุนนางอียิปต์เชื้อสายเซอร์แคเซีย (Circassia) เป็นธิดาของยูซุฟ ษูลฟิการ พาชา (Youssef Zulficar Pasha) เป็นรองประธานผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์ผสมแห่งอะเล็กซานเดรีย กับซัยนับ ซัยยิด คานุม (Zainab Said Khanum) นางสนองพระโอษฐ์ในสมเด็จพระราชินีนาซลี และเป็นหลานตาของมุฮัมมัด ซัยยิด พาชา (Muhammad Said Pasha) อดีตนายกรัฐมนตรีอียิปต์ที่มีเชื้อสายตุรกี

เบื้องต้นสมเด็จพระราชินีฟารีดาทรงเข้ารับการศึกษา ณ วิทยาลัยน็อทร์-ดาม เดอ ซียง (Collège Notre Dame de Sion) ซึ่งเป็นโรงเรียนคริสต์ศาสนาที่ดูแลโดยคณะนางชีชาวฝรั่งเศส

อภิเษกสมรส

พระเจ้าฟารูกทรงพบปะและมีปฏิสันถารกับสมเด็จพระราชินีฟารีดาครั้งแรกเมื่อคราวเสด็จประพาสลอนดอนในปี พ.ศ. 2480 จนนำไปสู่พระราชพิธีหมั้นช่วงฤดูร้อนภายในปีนั้น ก่อนมีพระราชพิธีอภิเษกสมรสเมื่อวันที่ 20 มกราคมในปีถัดมา ณ พระราชวังกุบบาในไคโร พระองค์ได้รับโปรดเกล้าพระราชทานพระนามใหม่ว่า "ฟารีดา" เพื่อให้สอดคล้องกับพระนามของกษัตริย์ฟุอาดตามพระราชนิยม ส่วนฉลองพระองค์ในพระราชพิธีดังกล่าวตัดเย็บโดยเฮาส์ออฟเวิร์ท (House of Worth) ในปารีส

สมเด็จพระราชินีฟารีดา มีพระประสูติกาลเป็นพระราชธิดาทั้งสามพระองค์ ได้แก่:

1. เจ้าหญิงเฟริยาล (17 พฤศจิกายน 2475 – 29 พฤศจิกายน 2552) เสกสมรสและหย่ากับฌ็อง-ปิแยร์ เปรร์ตอง (Jean-Pierre Perreten) มีพระธิดาเพียงคนเดียว
2. เจ้าหญิงเฟาซียะห์ (7 เมษายน 2483 – 27 มกราคม 2548)
3. เจ้าหญิงฟาดียะห์ (15 ธันวาคม 2480 – 26 ธันวาคม 2545) เสกสมรสกับปิแยร์ อะเล็กซีวิตช์ ออร์ลอฟฟ์ (Pierre Alexievitch Orloff) มีพระโอรสสองคน

แต่จากการที่พระองค์มิได้ประสูติกาลพระราชโอรสสมดั่งพระราชประสงค์ พระเจ้าฟารูกจึงทรงหย่ากับสมเด็จพระราชินีเมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2491 หลังการหย่าพระเจ้าฟารูกจะทรงได้สิทธิ์ในการเลี้ยงดูพระราชธิดาพระองค์ใหญ่กับพระองค์รอง ส่วนสมเด็จพระราชินีฟารีดาทรงมีสิทธิ์ในการเลี้ยงดูพระราชธิดาพระองค์เล็ก

 

สมเด็จพระราชินีฟารีดาขณะเสด็จเยือนศูนย์กลางวัฒนธรรมฝรั่งเศส

หลังทรงหย่าและการสวรรคต

หลังสิ้นการหย่าเป็นต้นมา สมเด็จพระราชินีฟารีดายังคงประทับอยู่พระตำหนักในตำบลอัสซามาลิก (Zamalek) ที่ตั้งอยู่บนเกาะกลางแม่น้ำไนล์ ประเทศอียิปต์จนถึงปี พ.ศ. 2507 หลังจากนั้นได้ย้ายไปประทับอยู่ในประเทศเลบานอนเพื่อดูแลพระราชธิดาในสิบปีให้หลัง ครั้นพระเจ้าฟารูกอดีตพระราชสวามีเสด็จสวรรคตในโรม พระองค์และพระราชธิดาทั้งสามพระองค์ได้เสด็จไปเคารพพระบรมศพ ในช่วงปี พ.ศ. 2511–17 พระองค์ประทับในปารีส และนิวัตกลับมาตุภูมิช่วงรัฐบาลอันวัร อัสซาดาต ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี โดยหลังจากการหย่าพระองค์ก็มิได้เสกสมรสใหม่แต่อย่างใด ช่วงปี พ.ศ. 2503 พระองค์สนพระทัยและมีผลงานจิตรกรรมการเขียน (painting) ซึ่งในฐานะศิลปินจึงทรงจัดนิทรรศการส่วนพระองค์ทั้งในยุโรปและอเมริกา และเคยจัดในไคโร ประเทศอียิปต์ครั้งหนึ่งเมื่อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2523

สมเด็จพระราชินีฟารีดา ทรงเข้ารับถวายการรักษาในโรงพยาบาลเมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. 2531 จากพระอาการประชวรด้วยมะเร็งเม็ดเลือดขาว, พระปับผาสะอักเสบ และพระยกนะอักเสบ วันที่ 2 ตุลาคม พระองค์ได้รับการดูแลจากคณะแพทย์อย่างใกล้ชิดแต่ยังทรงอยู่ในพระอาการโคม่า และที่สุดในวันที่ 16 ตุลาคม พระองค์ได้สวรรคตด้วยมะเร็งเม็ดเลือดขาว สิริพระชนมายุ 67 พรรษา

พระราชกรณียกิจ

สมเด็จพระราชินีฟารีดาเป็นเจ้านายฝ่ายในที่ความสำคัญให้การประสูติกาลพระราชโอรสสืบราชสมบัติ และจากการรับวัฒนธรรมตะวันตกเข้ามา บทบาทของสตรีเพศจึงเพิ่มสูงขึ้น พระองค์จึงมีบทบาทในฐานะผู้นำเพศหญิงในประเทศโดยทรงรับเป็นสมาชิกกิตติมศักดิ์ในมูลนิธิเพื่อการกุศลต่าง ๆ อาทิ เป็นองค์นายิกาสภาเสี้ยววงเดือนแดงอียิปต์, เป็นประธานกิตติมศักดิ์สหภาพสตรี (Feminist Union) และองค์กรสตรียุคใหม่ (New Woman Alliance) รวมทั้งทรงอุปถัมภ์กิจการเนตรนารีอียิปต์ อันมีบทบาทสำคัญต่อกิจการในชุมชน

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

•   อียิปต์: เครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งคุณธรรม ชั้นสูงสุด (19 มกราคม 2481)
•   เซอร์เบีย: เครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งนักบุญซาวา ชั้นที่ 1
•   กรีซ: เครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งความการุณย์ ชั้นที่ 1

อ้างอิง

1. "Consorts of Monogamous Egyptian Heads of State". Egy. สืบค้นเมื่อ 6 February 2013.
2. Hassan, Maher (20 January 2010). "Queen Farida, King Farouk's first wife". Egypt Independent. สืบค้นเมื่อ 6 February 2013.
3. Charles Brice, William (1981). An Historical atlas of Islam. BRILL. p. 299. ISBN 90-04-06116-9. |access-date= requires |url= (help)
4. Royal Ark
5. Goldschmidt, Arthur (2000). Biographical dictionary of modern Egypt. Lynne Rienner Publishers. p. 178. ISBN 1555872298.
6. Raafat, Samir (March 2005). "Egypt's first ladies" (PDF). สืบค้นเมื่อ 6 June 2009.
7. "Queen Farida hides beauty with veil". The Pittsburgh Press. Cairo. UPI. 21 January 1938. สืบค้นเมื่อ 6 February 2013.
8. Hargrove, Rosette (21 January 1938). "Dressed to the King's taste". The Telegraph Herald. Paris. สืบค้นเมื่อ 6 February 2013.
9. "Ex-queen Farida of Egypt". The Indian Express. Cairo. 22 November 1948. สืบค้นเมื่อ 6 February 2013.
10. "Former Queen pens message to Farouk". Reading Eagle. 20 January 1952. สืบค้นเมื่อ 6 February 2013.
11. Balouny, Lisette (31 May 1980). "Queen Farida living in dignified exile". The Day. Cairo. AP. p. 20. สืบค้นเมื่อ 6 February 2013.
12. "Cold, lonely end comes to Farouk". Lodi News Sentinel. Rome. UPI. 20 March 1965. สืบค้นเมื่อ 6 February 2013.
13. "Queen Farida of Egypt Dies at 68". The New York Times. 17 October 1988. สืบค้นเมื่อ 6 June 2009.
14. "Ex-Queen Farida of Egypt; First Wife of King Farouk". Los Angeles Times. 17 October 1988. สืบค้นเมื่อ 6 February 2013.
15. The Muhammad 'Ali Dynasty Royal Ark

แหล่งข้อมูลอื่น

•   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ สมเด็จพระราชินีฟารีดาแห่งอียิปต์

ก่อนหน้า		สมเด็จพระราชินีฟารีดาแห่งอียิปต์		ถัดไป
นาซลี ซาบรี		สมเด็จพระราชินีแห่งอียิปต์ (พ.ศ. 2481–2491)		นาร์รีมาน ซาเดก